Sınai Mülkiyet Boyutuyla Moda Hukuku

İÇİNDEKİLER

ÖN SÖZ ...............................................................................................5

İÇİNDEKİLER ................................................................................11

KISALTMALAR VE TERİMLER ................................................17

GİRİŞ

BÖLÜM 1

1.1. Moda Kavramı ..........................................................................29

1.1.1. Modanın Tarihi .................................................................30

1.1.2. Modaya İlişkin Teoriler ....................................................32

1.1.3. Modanın Aşamaları ...........................................................35

1.1.4. Moda Hukuku ve Moda Hukukuna Yönelik Kavramlar ...38

1.1.4.1. Knock-off .............................................................41

1.1.4.2. Hızlı Moda (Fast Fashion) ................................... 42

1.1.3.3. Yavaş Moda (Slow Fashion) ................................43

1.1.3.4. Aslına Yakın Kopya (Close Copying) .................44

1.2. Fikrî Mülkiyet ...........................................................................47

1.2.1. Fikrî Haklar .......................................................................49

1.2.1.1. İlim ve Edebiyat Eserleri ......................................52

1.2.1.2. Musiki Eserleri .....................................................52

1.2.1.3. Sinema eserleri .....................................................53

1.2.1.4. İşlenmeler ve Derlemeler .....................................53

1.2.1.5. Güzel Sanat Eserleri .............................................53

1.2.2. Sınai Haklar .......................................................................57

1.2.2.1. Marka ...................................................................57

1.2.2.2. Coğrafi İşaretler ve Geleneksel Ürün Adı ............58

1.2.2.3. Tasarım .................................................................58

1.2.2.4. Patent ve Faydalı Model .......................................59

BÖLÜM 2

2.1. Moda Hukuku Kapsamında Marka ........................................63

2.1.1. Markanın Unsurları ...........................................................65

2.1.1.1. İşaret Unsuru ........................................................65

12

2.1.1.2. Ayırt Etme Unsuru ...............................................70

2.1.1.3. Açıklık ve Kesinlik ..............................................71

2.1.2. Markanın Fonksiyonları ....................................................71

2.1.2.1. Kaynak Gösterme Fonksiyonu .............................72

2.1.2.2. Malın Kalitesini Garanti Fonksiyonu ...................74

2.1.2.3. Reklam, İletişim, Yatırım Fonksiyonu .................75

2.1.3. Mutlak Ret Nedenleri ........................................................78

2.1.3.1. SMK 4. Madde Kapsamında Marka Olarak Tescil 

Ettirilemeyecek İşaretler ......................................80

2.1.3.2. SMK 5/1(b) Kapsamında Herhangi Bir Ayırt Edici 

Niteliğe Sahip Olmayan İşaretler .........................81

2.1.3.3. SMK 5/1(c) Kapsamında Tanımlayıcı İşaretler ...82

2.1.3.4. Aynı veya Ayırt Edilemeyecek Kadar Benzer 

İşaretler ................................................................82

2.1.3.5. SMK 5/1(d) Kapsamında Ticaret Alanında Herkes 

Tarafından Kullanılan veya Belirli Bir Meslek, 

Sanat veya Ticaret Grubuna Mensup Olanları Ayırt 

Etmeye Yarayan İşaretler .....................................84

2.1.3.6. SMK 5/1(e) Uyarınca Malın Şeklini İçeren 

İşaretler ................................................................84

2.1.3.7. SMK 5/1(f) Kapsamında Halkı Yanıltacak 

İşaretler ................................................................85

2.1.3.8. SMK 5/1(g) Uyarınca Paris Sözleşmesi’ne Göre 

Reddedilecek İşaretler ..........................................86

2.1.3.9. Paris Sözleşmesi’nin Kapsamı Dışında Kalan 

Ancak Kamuyu İlgilendiren İşaretler ...................87

2.1.3.10. SMK 5/1(h) Uyarınca Dinî Değerleri veya 

Sembolleri İçeren İşaretler ...................................87

2.1.3.11. SMK 5/1(ı) Uyarınca Kamu Düzenine veya Genel 

Ahlaka Aykırı İşaretler ........................................88

2.1.3.12. SMK 5/1(i) Uyarınca Tescilli Coğrafi İşaretten 

Oluşan ya da Tescilli Coğrafi İşaret İçeren 

İşaretler ................................................................88

2.1.4. Mutlak Tescil Engelinin İstisnaları ...................................89

2.1.4.1. Kullanım Yoluyla Ayırt Edicilik Kazanma ..........89

2.1.4.2. Önceki Marka Hakkı Sahibinin Rızası .................90

13

2.1.5. Nispi Ret Sebepleri ...........................................................91

2.1.5.1. Benzerlik ve İlişkilendirme İhtimali dâhil 

Karıştırılma İhtimali ............................................92

2.1.5.2. SMK 6/2 Uyarınca Ticari Vekil veya Temsilcinin 

Fiilleri ...................................................................98

2.1.5.3. Tescilsiz Marka veya İşaret için Elde Edilen 

Hak .......................................................................99

2.1.5.4. Paris Sözleşmesi Bağlamındaki Tanınmış Markalar 

ile Aynı veya Benzer Nitelikteki Marka 

Başvuruları ...........................................................99

2.1.5.5. Türkiye’deki Tanınmış Bir Markayla Aynı ya da 

Benzer Markanın Tescili ....................................100

2.1.5.6. Markanın Başkasına Ait Kişi İsmini, Ticaret 

Ünvanını, Fotoğrafını, Telif Hakkını veya Herhangi 

Bir Fikrî Mülkiyet Hakkını İçermesi .................102

2.1.5.7. Ortak Markanın veya Garanti Markasının 

Yenilenmemesi Sebebiyle Koruma Süresinin Sona 

Ermesinden İtibaren Üç Yıl İçinde Yapılan Marka 

Başvurusu........................................................... 102

2.1.5.8. Markanın Yenilenmeme Sebebiyle Koruma 

Süresinin Sona Ermesinden İtibaren İki Yıl İçinde

Yapılan Bu Markayla Aynı veya Benzer Olan 

Marka Başvurusu ...............................................103

2.1.5.9. Kötüniyetle Yapılan Marka Başvuruları ............103

2.1.6. Marka Tescili ve Koruması .............................................103

2.1.6.1. Tescilli Marka Koruması ....................................104

2.1.6.2. Markanın Kullanılması .......................................108

2.1.6.3. Tescil ..................................................................110

2.1.6.4. Koruma Süresi ve Yenileme ..............................110

2.1.7. Marka Hakkına Tecavüz .................................................111

2.1.7.1. Marka Sahibinin İzni Olmaksızın Markayı SMK 7. 

Maddede Belirtilen Biçimlerde Kullanmak .......111

2.1.7.2. Marka Sahibinin İzni Olmaksızın, Markayı veya 

Ayırt Edilemeyecek Kadar Benzerini Kullanmak 

Suretiyle Markayı Taklit Etmek ........................113

2.1.7.3. SMK 29/1(c)’de Belirtilen Fiillerden Birini 

Gerçekleştirmek .................................................114

14

2.1.7.4. Marka Sahibi Tarafından Lisans Yoluyla Verilmiş 

Hakları İzinsiz Genişletmek veya Bu Hakları 

Üçüncü Kişilere Devretmek ...............................115

2.1.8. Hakkın Sona Erme Sebepleri ..........................................117

2.1.8.1. Hükümsüzlük ..................................................... 118

2.1.8.2. İptal .................................................................... 119

2.1.8.3. Hükümsüzlük ve İptalin Etkisi........................... 121

2.1.8.4. Diğer Sona Erme Sebepleri ................................122

3. BÖLÜM

3.1. Moda Hukuku Kapsamında Tasarım ...................................123

3.1.1. Yenilik .............................................................................128

3.1.2. Ayırt Edici Nitelik ...........................................................135

3.1.3. Moda Tasarımlarında Yenilik ve Ayırt Edicilik .............139

3.1.4. Tasarım Türleri ...............................................................141

3.1.4.1. Tescilli ve Tescisiz Tasarımlar ...........................142

3.1.4.2. İşlevsel (Fonksiyonel) ve Estetik Tasarımlar .....143

3.1.4.3. İki ve Üç Boyutlu Tasarımlar .............................146

3.1.4.4. Endüstriyel Olan ve Endüstriyel Olmayan 

Tasarımlar ..........................................................147

3.1.5. Tasarım Koruması Kapsamı ve Sınırları .........................147

3.1.5.1. Kamu Düzenine veya Genel Ahlaka Aykırı 

Tasarımlar ..........................................................150

3.1.5.2. Ürünün Teknik Fonksiyonunun Zorunlu Kıldığı 

Görünüm Özellikleri ..........................................151

3.1.5.3. Tasarımın Kullanıldığı veya Uygulandığı Ürünün, 

Başka Bir Ürüne Mekanik Olarak Monte Edilmesi 

veya Bağlanması için Belirli Biçim ve Boyutlarda 

Üretilmesi Zorunlu Ürünlerin Görünüm 

Özellikleri ..........................................................153

3.1.5.4. Paris Sözleşmesinin Kapsamında Yer Alan 

Hükümranlık Alametleri ile Kamuyu İlgilendiren 

Tasarımlar ..........................................................153

3.1.6. Tasarım Hakkı Kapsamı ve Sınırları ...............................154

3.1.6.1. Özel Amaçla Sınırlı Kalan ve Ticari Amaç 

Taşımayan Fiiller ...............................................157

3.1.6.2. Deneme Amaçlı Fiiller .......................................158

15

3.1.6.3. Eğitim veya Referans Amaçlı Çoğaltmalar ........159

3.1.6.4. Önceki Kullanımdan Doğan Hak .......................160

3.1.7. Uluslarası Koruma ..........................................................161

3.1.8. Koruma Süresi ve Yenileme ...........................................162

3.1.9. Hak Sahipliği ve Gasp .....................................................163

3.1.10. Çalışanların Tasarımları ................................................165

3.1.11. Tasarım Hakkının Sona Ermesi ....................................167

3.1.12. Tasarım Hakkına Tecavüz ............................................169

3.1.12.1. SMK 81/1(a)’da Belirtilen Fiiller ....................171

3.1.12.2. Tasarım Sahibi Tarafından Lisans Yoluyla 

Verilmiş Hakları İzinsiz Genişletmek veya Bu 

Hakları Üçüncü Kişilere Devretmek ................176

3.1.12.3. Tasarım Hakkını Gasp Etmek ..........................176

SONUÇ ............................................................................................179

KAYNAKÇA ..................................................................................183

Genel Kaynakça .............................................................................183

İnternet Kaynakçası .......................................................................192

Davalar ............................................................................................203

Genel Kaynakça

Adıgüzel, Gözde ve Kolancı, Bilge Yılmaz (2017). Antikçağda 

Statünün Rengi: Mor; Purple: The colour of Statues in Antiquity. 

CEDRUS Akdeniz Uygarlıkları Araştırma Dergisi. Vol. 5, 261-

285.

Akabay, Sema (2010). Moda Tasarımcısı, Moda Fotoğrafçısı ve Moda 

Editörü Üçgeninde Tasarım. Mimar Sinan Güzel Sanatlar 

Üniversitesi SBE. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.

Alıca, Türkay (2014). Trademark Disputes in Turkish Jurisprudence. 

Münih.

Alıcı, Nedim (2019) “İç Mekanda Renk ve Renklerin İnsan 

Psikolojisine Etkileri”, Marmara Üniversitesi GSE, 

Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.

Alkan, Güldeniz Doğan (2016). Yargı Kararları. FMR Dergisi. 

Issue.1. 91-162.

Arıkan, Özgür (2016). Trade Mark Rights and Parallel Importation in 

the European Union. İstanbul: On İki Levha.

Arnold, Rebecca (2009). Fashion: A Very Short Introduction. New 

York: Oxford Press.

Aydın, Sevgican (2011). 556 Sayılı KHK’ya Göre Marka Hakkına 

Tecavüz ve Hakkın Korunması. İstanbul Üniversitesi SBE. 

Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.

Bagwell, Laurie Simon ve Bernheim, B. Douglas (1996). Veblen 

Effects in a Theory of Conspicuous Commsumpciton. American 

Economic Rewiev, 86/3, 349-373.

Barbur, Diana Flavia (2018). Fashion Law: Concept and Beginnings 

in European Union and Romania. Juridicial Tribune, Cilt.8, Özel 

Sayı, Sayı.8, 6-19.

Başer, Eren. (2014) Marka Tescilinde Benzerlik ve Karıştırılma 

İhtimali Kavramları ile Bu Kavramların Farklı Ülke Sistemleri ile 

Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi. T.C. Türk Patent Enstitüsü 

Markalar Dairesi Başkanlığı. Yayımlanmamış Uzmanlık Tezi.

Ankara.

Basma, Dima (2016). The Nature, Scope, and Limits of Modern 

Trademark. The University of Manchester. Yayımlanmamış 

Doktora Tezi, Manchester.

Bilgin, A. Aslı (2006). Endüstriyel Tasarım Hakkı ve Tazminat 

Davaları. İstanbul: Vedat.

Bilgin, Servet Batuhan (2008). 6769 Sayılı Sinaî Mülkiyet 

Kanunu’nda Tasarım Hukukunda Getirilen Yenilikler. FMR 

Dergisi. Sayı.1, 33-53.

Bozbel, Savaş (2015). Fikri Mülkiyet Hukuku. İstanbul: 12 Levha.

Breward, Chris (2003). Fashion, Oxford History of Art. Oxford 

University press.

Brewer, Mark K. (2017). Fashion Law: More Than Wigs, Clothes and 

Intellectual Property. San Diego Law Review, Sayı.54, 739-783.

Browning, Minde Glenn (1994). International Trademark Law: A 

Pathfinder and Selected Bibliography. INT'L & COMP. L. REV. 

Sayı. 4, 339-369.

Buccafusco, Christopher ve Cardozo, Benjamin N. (2017). Fashion's 

Function in Intellectual Property. Notre Dame Law Review. 93.1, 

2017, 51-108.

Buchalska, Joanna (2016). Fashion Law: A New Approach?. Queen 

Mary Law Journal Special Conference Issue: Autumn 2016 

Conference Issue. 13-27.

Bürdek, Bernhard E. ve Diğerleri (2015). Basel: Birkhauser.

Cabrera, Alfredo ve Frederick, Matthew (2015). 101 Things I Learned 

in Fashion School. İstanbul: Optimist.

Cavit, Ebru Ceren (2018). 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanununa Göre 

Tasarımların Korunması. Fasikül Hukuk Dergisi. 10.100, 253-266.

Ceyhan, Ayhan (2006). Tanzimat Dönemi Osmanlı Basım ve 

Yayımında Hukuki Düzen (1839-1876), Türk Hukuk Tarihi 

Araştırmaları, Sayı.1, 139-155.

Çelik, Nefise Koç (2009). Tasarımların Ulusal ve Uluslararası 

Hukukta Tescili ve Korunması. Ankara: Adalet.

Çiçek, Mevlüt (2011). Tüketicilerin Oyuncak Satın Alma Davranışları 

ve Ülke Orjini Etkisi Üzerine Bir Araştırma. Aksaray Üniversitesi 

SBE, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Aksaray.

Çolak, Uğur (2016). Türk Marka Hukuku. İstanbul:12 Levha.

Coşgun, Özlem Karaman (2015). 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanununda 

Teşebbüs Kavramı ve Tacir Sayılmasının Sonuçları. Marmara 

Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi. 21.1, 

107-166.

Dahlen, Marianne (2012). Copy Or Copyright Fashion? Swedish 

Design Protection Law In Historical And Comparative 

Perspective. Business History. 54.1, 55-107.

Dirikkan, Hanife (2003). Tanınmış Markanın Korunması. Ankara: 

Seçkin.

Dural, Mustafa ve Sarı, Suat, (2009). Türk Özel Hukuku, Cilt.1, Temel 

Kavramlar ve Medeni Kanunun Başlangıç Hükümleri. İstanbul: 

Filiz.

Economides, Nicholas (1997). Trademarks forthcoming in the New 

Palgrave Dictionary of Economics and the Law.

Epçeli, Sevgi (2006). Marka Hukukunda Karıştırılma İhtimali. 

İstanbul: Legal.

Erdil, Engin (2016). Fikri Mülkiyet Hukuku. İstanbul: Vedat 

Kitapçılık.

Eren, Erdem (2017). Moda Hukuku. Terazi Hukuk Dergisi. 12.128, 

94-97.

Erkoç, Hayrettin İhsan (2009). 1453’ten Önce İstanbul’da Türk 

Varlığı. Hacettepe Üniversitesitesi, Türk Kültürünü Araştırma 

Enstitüsü. 54-80.

Erol, Feyza (2011). Trend Öngörüsü ve Moda Dinamikleri. T.C. 

Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi SBE. Yayımlanmamış 

Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.

Ersoy, Berna (2002). Moda Pazarlamasının Önemi ve Moda 

Sanayiinden Bir Örnek: Vakko. T.C. Dokuz Eylül Üniversitesi 

SBE. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İzmir.

Ertürk, Nesrin (2015). A.G. Baumgarten’da Duyusal Bilginin Bilimi 

Olarak Estetik. Ulakbilge. 4.7, 117-129.

Eryayar, Erkut (2008). Tasarım Hukukunda Ürün Tasarımı Açısından 

Benzerlik Kavramının İrdelenmesi. T.C. Marmara Üniversitesi 

GSE.Yayımlanmamış Sanatta Yeterlik Tezi. İstanbul, 2008.

Evecen, Arzu ve Ölmez, Filiz Nurhan (2014). Antik Çağ Giysi ve 

Donatılarında Ekinsel Göndermeler. Süleyman Demirel 

Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Hakemli Dergisi. Sayı.14, 

366-388.

Fletcher, Kate (2010). Slow Fashion: An invatiton for Systems 

Change. Fashion Practice. 2.2, 259-265.

Fogg, Marnie (2014). Modanın Tüm Öyküsü, Hayalperest.


Gezder, Ümit (2014). Türk Medeni Hukuku, Başlangıç-Kişiler-Aile 

Hukuku, Soruları ve Cevapları. İstanbul: Beta.

Güneş, İlhami (2005). Kullanılmayan Markanın İptali Sorunu. FMR. 

Sayı.1. P.39-48

Güneş, İlhami (2010). Marka Tescilinin Rolü. Terazi Hukuk Dergisi. 

Sayı.42.

Güneş, İlhami (2013). Uygulamada Fikri Mülkiyet Hakları ve Haksız 

Rekabet Davaları, TTK ve HMK Hükümlerine Göre Güncellenmiş

ve Gözden Geçirilmiş 2. Baskı. Ankara: Seçkin.

Hakko, Cem (1983). Moda Olgusu. İstanbul: Vakko.

Hauffe, Thomas (1998). Design; A Concise History. Great Britain: 

Laurence King Publishing.

Hemphill, C. Scott ve Suk, Jeannie (2010). The Law, Culture, and 

Economics of Fashion, Stanford Law Review, 61.5, 1147-1200.

Hirsch, Ernst E.(1944). Eser Sahipliği: Fikri ve Sınai Hakların 

Mahiyeti Hakkında Yeni Bir Görüş. Ankara Üniversitesi Hukuk 

Fakültesi Dergisi. Sayı.1, 330-342.

İmirlioğlu, Dilek (2017). Marka Hukukunda Ayırt Edicilik ve Kişi 

Adı Markalarında Ayırt Edicilik Tespiti. Başkent Üniversitesi 

Hukuk Fakültesi Dergisi. 3.2, 87-114.

Jehoram, Tobias Cohen (2012). The Function Theory in European 

Trade Mark Law and the Holistic Approach of the CJEU. The 

Trademark Reporter. 102.6, 1243- 1253.

Jimenez, Guillermo C. ve Kolsun, Barbara (2014). Fashion Law: A 

Guide for Designers, Fashion Executives, and Attorneys. 

Bloomsbury Publishing Inc.

Joy, Annamma ve Diğerleri (2012). Hızlı moda, Sustainability, and 

the Ethical Appeal of Luxury Brands, Fashion Theory, 16.3, 273-

296.

Kale, Gözde Öymen (2016). Sosyal Ağlarda Eğlence Faktörü 

Kullanımın Marka Kişiliğine Etkisi: Starbucks Türkiye Örneği. 

TRT Akademi. 1.1, 154-169.

Karapapa, Stavroula (2010). Registering Scents As Community 

Trademarks. The Trademark Reporter. 100.6, 1335-1359.

Kargı, Nilüfer (2006). Tanınmış Marka Kavramı ve Tanınmışlık 

Kriterleri. T.C. Marmara Üniversitesi SBE.Yayımlanmamış Yüksek 

Lisans Tezi. İstanbul.

Kaya, Arslan (2006). Marka Hukuku, İstanbul: Arıkan.

Kılıçoğlu, Ahmet M (2006). Sınai Haklarla Karşılaştırmalı Fikri 

Haklar, Ankara:Turhan.

Kocabıyık, Sami (2017). Moda Tasarımlarının Sınai Mülkiyet 

Kanununa Göre Tescili. Yener Ünver and Özlem Yenerer Çakmut 

(Ed.). Hukuk ve Sanat. Ankara: Seçkin, 2017, 385-411.

Köse, Mutlu Yıldırım, Tınaz, Canan ve Atlı, Tuğçe (2014). 

Geleneksel Olmayan Markalar. FMR Fikri Mülkiyet ve Rekabet 

Hukuku Dergisi. Sayı.2, 73-96.

Kuitse, Reanna (2013). Christian Louboutin’s “Red Sole Mark” Saved 

to Remain Louboutin’s Footmark In High Fashion, For Now. 

Indiana Law Review. 46.241, 241-263.

Law, Ka Ming ve Diğerleri (2004). Fashion Change And Fashion 

Consumption: The Chaotic Perspective. Journal of Fashion 

Marketing and Management: An International Journal, 8.4, 362-

374.

Mahmood, Tiffany (2014). Design Law in United States as Compared 

to the European Community Design System: What Do We Need to 

Fix?. Fordham Intellectual Property, Media and Entertainment 

Law Journal. Sayı.24, 555-583.

Mangır, Ahu Fatma (2016). Sürdürülebilir Kalkınma İçin Yavaş ve 

Hızlı Moda Fast and Slow Fashion For Sustainable Development. 

Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi. 

19.41, 143-154.

Mezulanik, Eleni (2012). The Status of Scents as Trademarks: An 

International Perspective. INTA BULLETIN. 67.1.

Noyan, Erdal (2009). Marka Hukuku. Ankara: Adalet.

Odabaşı, Sanem (2015). A Design Method on Wearable Art. 

International Textiles and Costume Congress. İstanbul.

Oğuz, Arzu (2017). Markanın Kullanmama Nedeniyle İptali 

Konusunun Yeni Sınai Mülkiyet Kanunu Hükümleri Çerçevesinde 

Değerlendirilmesi. Terazi Hukuk Dergisi. 12.128, 21-31.

Oğuzman, M. Kemal ve Barlas, Nami (2008). Medeni Hukuk, Giriş, 

Kaynaklar, Temel Kavramlar. İstanbul: Vedat.

Ökten, Gürünay (2012). İç Mimarlık Mesleği Özelinde Tasarım ve 

Tasarımcı Kavramlarının Algılanışı ve “Tasarımcı Kimdir?” 

Sorusuna Yanıt Aramak Üzerine Bir Okuma. T.C. Hacettepe 

Üniversitesi SBE, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.Ankara.

Oytaç, Kutlu (2002). Karşılaştırmalı Markalar Hukuku, Endüstriyel 

Tasarımlar İçerikli. İstanbul: Nobel.

Özer, Fatma (2017). 6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunun Genel Bir 

Değerlendirilmesi. Terazi Hukuk Dergisi. 12.128, 131-167.

Özer, Işık (2017). Moda Tasarımlarının Marka Olarak Tescili. Yener 

Ünver ve Özlem Yenerer Çakmut (Ed.). Hukuk ve Sanat. Ankara: 

Seçkin, 293-337.

Öztan, Fırat (2008). Fikir ve Sanat Eserleri Hukuku. Ankara: Turhan.

Pak, Irina (2013). The Expansion of Trademark Rights in Europe. IP 

Theory. 3.2,158-166.

Philips, Tim (2005). Knock-off The Deadly Treat in Counterfeit 

Goods. Kogan Page London and Sterling VA.

Raustiala, Karl ve Sprigman, Cristopher (2012). The Knock-off 

Economy: How Imitation Sparks Innovation. USA: Oxford 

University Press.

Raveen, Obhrai (2002). Traditional and Contemporary Functions of 

Trademarks: Trademark Law at Milennium’s Turn: Part One: 

Philosophical and Doctrinal Foundations. Journal of 

Contemporary Legal Issues. Sayı. 12, 16-21.

Sarı, İbrahim (2017). Büyük Türk Tarihi. Nokta E-Book Publishing.

Sellerberg Ann-Marie ve Aspers, Patrik (2015). Fashion, Sociology 

of, International Encyclopedia of the Social and Behavioral 

Sciences. Oxford: Elsevier.

Sevil, Bengü (2006). Moda Sektöründe Küresel Marka Yaratılması: 

Markalaşma Çalışmaları Üzerine Bir Uygulama. T.C. Dokuz Eylül 

Üniversitesi SBE. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İzmir.

Shirwaikar, Pranjal (2009). Fashion Copying and Design of the Law. 

Journal of Intellectual Property Rights. Sayı. 14, 113-121.

Simmel, Georg (1957). Fashion. American Journal of Sociology. 62.6, 

541-558.

Stefko, Robert ve Steffek, Vladimira (2018). Key Issues in Slow 

Fashion: Current Challenges and Future Perspectives. 

Sustainability. 10.7, 1-11.

Suluk, Cahit (2003). Tasarım Hukuku (Karşılaştırmalı Endüstriyel 

Tasarım, Marka, Patent ve Faydalı Model Koruması). Ankara: 

Seçkin.

Suluk, Cahit ve Orhan, Ali (2008). Uygulamalı Fikri Mülkiyet 

Hukuku, Cilt 3, Tasarımlar, Ankara: Seçkin.

Suluk, Cahit, Karasu, Rauf ve Nal, Temel (2018). Fikri Mülkiyet 

Hukuku. Ankara: Seçkin.

T.C. Türk Patent ve Marka Kurumu (2018). Resmi Coğrafi İşaret ve 

Geleneksel Ürün Adı Bülteni, Sayı. 35.

Tekinalp, Ünal (1999). Fikri Mülkiyet Hukuku, Temel Bilgiler, 

Uluslararası Sözleşmeler, Fikir ve Sanat Eserleri, Markalar ve 

Patentler. İstanbul: Beta.

Tekinalp, Ünal (2004). Fikri Mülkiyet Hukuku, Temel Bilgiler, 

Milletlerarası Özel Hukuk, Milletlerarası Sözleşmeler, Fikir ve 

Sanat Eserleri, Markalar, Patentler, Endüstriyel Tasarımlar, 

Faydalı Modeller, Yeni Bitki Çeşitlerine İlişkin Islahçı Hakları, 

Entegre Devre Topografyaları ve Biyoteknolojik (Gene İlişkin) 

Buluşların Korunması, İstanbul: Beta.

Türkmen, Mine Eker (2015). Dönemin Moda Dergilerindeki 

Görsellerden Yola Çıkılarak Türkiye'de 1980'li Yıllar 

Modasındaki Kitsch Etkisi. Gazi Üniversitesi EBE. 

Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara.

Tüzgen, Abdurrahman Hamza (2018). Tescilsiz Tasarımların 

Hukuken Korunması. İstanbul Şehir Üniversitesi SBE.

Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.

Tüzün, Işıl (2011). 556 Sayılı Markaların Korunmas Hakkında Kanun 

Hükmünde Kararname Çerçevesinde Marka, Taklit Marka ve 

Taklit Mal Kavramları. Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi, 

3.1, 11-18.

Uçak, Nevin (2016). 1980'lerden Günümüze Moda ve Türkiye'de 

Moda Fotoğrafçılığı. T.C. İstanbul Arel Üniversitesi SBE.

Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.

Ünal, Alper Tunga (2007). Marka Hukukunda Tescil Engelleri. T.C. 

Gazi Üniversitesi SBE. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. 

Ankara.

Üstüner, Cüneyt (2014). 21. Yy’da Moda ve Sosyal Medyanın Moda 

Üzerindeki Etkisi. Beykent Üniversitesi SBE. Yayımlanmamış 

Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.

Vatansever, Erman (2010). Marka Tescilinden Doğan Hakların 

Kapsamı. T.C. Türk Patent Enstitüsü Markalar Dairesi Başkanlığı.

Yayımlanmamış Uzmanlık Tezi. Ankara.

Vejlgaard, Henrik (2008). Anatomy of a Trend. McGraw-Hill 

Compaines.

Venkatesh, Alladi ve Diğerleri (2010). The Aesthetics Of Luxury 

Fashion, Body And Identify Formation. Journal of Consumer 

Psychology. 20.4, 459-470.

Waquet, Dominique ve Laporte, Marion (2011). Le Mode. Ankara: 

Dost.

Witzburg, Francesca Montalvo (2017). Protecting Fashion: A 

Comparative Analysis of Fashion Design Protection in The United 

States and The European Union. The Trademark Reporter, The 

Law Journal of the International Trademark Association. 107.6, 

1132-1149.

Yasaman, Hamdi (2012). Fikri ve Sınai Mülkiyet Hukuku; Fikir ve 

Sanat Eserleri, Endüstriyel Tasarımlar, Patentler ile İlgili 

Makaleler, Hukuki Mütalaalar, Bilirkişi raporları, Cilt. 2. 

İstanbul: Vedat.

Yasaman, Hamdi ve Diğerleri (2004). Marka Hukuku 556 Sayılı KHK 

Şerhi. İstanbul: Vedat.

Yenidünya, A. Caner ve İçer, Zafer (2004). Marka Hakkına Tecavüz 

Suçları (556 Sayılı KHK m. 61/A). İstanbul: Digesta.

Yıldırım, Yıldırım (2015). Tüketici Davranışları Bağlamında 

Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisinin Yeniden İncelenmesi ve 

Gösterişçi Tüketim. The Journal of Academic Social Science 

Studies. Sayı.40. 403-428.

Yılmaz, Pınar (2014). Günümüz Tekstil ve Moda Tasarımında 

Tasarım, Tasarımcı ve Tüketici Açısından Tasarım Kültürü. T.C 

Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniveristesi SBE. Yayımlanmamış 

Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.

Zarocostas, John (2018). The Role of IP Rights in the Fashion 

Business: A US Perspective. WIPO Magazine. Sayı:4, 33-38.

İnternet Kaynakçası

A Young Brand Wants to Register its Green Sole as a Trademark and 

is Using Louboutin’s Drawing to Do It. 2019. 

http://www.thefashionlaw.com/home/a- budding-young-brand-

wants-to-register-its-green-sole-as-a-trademark-with- louboutinsdrawing (14.03.2019).

Agreement on Trade-Related Aspects Of Intellectual Property Rights 

(Trips).

https://www.wto.org/english/docs_e/legal_e/27-trips.pdf (01.06.2019).

Ağaç, Talha ve Şahin, Fatih. Marka Hakkına Tecavüz ve Cezai 

Sorumluluğu, Prof. Dr. Şükrü Yıldız, Marka Hukuku Dersi. 

İstanbul Ticaret Üniversitesi, Hukuk Fakültesi. 

https://www.academia.edu/38303392/Marka_hakk%C4%B1na_tec

avu_z_ve_cez ai_sorumlulug_u.pdf (11.04.2019).

An Ugly-yet-Iconic Sweater Brand is Suing Nike, the NBA, and the 

Brooklyn Nets over Lookalike Jerseys. 2019. 

http://www.thefashionlaw.com/home/an-ugly- sweater-brand-issuing-nike-the-nba-and-the-brooklyn-nets-over-lookalike- jerseys 

(04.03.2019).

Apple’s One Dolar a Year Man. CNN. 14.01.2000. 

https://money.cnn.com/magazines/fortune/fortune_archive/2000/0

1/24/272277/in dex.htm (04.03.2019).

Aydın, Salih. Taklit Çetesine Louis Vuitton’dan Transfer. Radikal. 

30.04.2011. http://www.radikal.com.tr/ekonomi/taklit-cetesinelouis-vuittondan-transfer- 1047810/ (21.03.2019).

Arslan, Neslihan Böle. Türk Askerinin de Ünifomasını Dikmişti,

Milliyet. 19.08.2013.https://www.milliyet.com.tr/cadde/turkaskerinin-de-uniformasini-dikmisti-1751572. (16.07.2021).

Balenciaga is Being Sued for Copying its $2000 Kitschy New York 

Bags. 2018. http://www.thefashionlaw.com/home/balenciaga-isbeing-sued-for-copying-that- kitschy-new-york-bags (04.03.2019).

Bern Convention for The Protection of Literary and Artistic Works. 

http://www.wipo.int/wipolex/en/treaties/text.jsp?file_id=283693 

(30.05.2019).

Bilgin, Demet Cengiz. Mango’nun Tepesinde Türkçe Konuşuyoruz. 

Hürriyet. 03.03.2006. http://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/mangonun-tepesinde-turkce- konusuyoruz-4015717 (17.12.2018).

Brennan, Zou. What happens when we sent ordinary women to ask for 

a Hermes handbag?. https://www.dailymail.co.uk/femail/Article3556882/The-bag-not- allowed-buy-covetable-snooty-stores-selllist-happened-sent-ordinary-women- ask-Hermes-handbag.html 

(01.06.2019).

Cambridge Dictionary. "Knock off”. 

https://dictionary.cambridge.org/tr/s%C3%B6zl%C3%BCk/ingiliz

ce/knock-off (03.08.2018).

Celine Çanta.https://www.celine.com/en-us/celine-shopwomen/bags/luggage/micro-luggage-handbag-in-smooth-calfskin189793HSC.38NO.html (14.07.2021).

Celia Kritharioti Haute Couture 2019 Uçan Balonlu Duvak 

Tasarımı.https://designtaxi.com/amp-news/403352/DramaticBridal-Design-With-Balloon-Lifted-Sheer-Veil-Will-Leave-YouMouth-Agape/ (08.06.2019).

Chen, Jeremy. Registiring Descriptive Trademarks: Supreme as a 

Case Study. http://jeremychenlaw.com/supreme-trademarktrouble-with-registering- descriptive-trademarks/ (21.03.2019).

Chiara Ferragni. https://www.telegraph.co.uk/fashion/people/chiaraferragni- interview/ (20.03.2019).

Chloe Faye ve Zara Çanta Modelleri.

https://www.hellomagazine.com/fashion/news/2017100958085/chl

oe-inspired-faye-bag-from-zara/ (15.07.2021).

Christian Louboutin Kırmızı Tabanlı Ayakkabı. 

http://us.christianlouboutin.com/us_en/shop/women/loubi-queen821315.html, (15.07.2021).

Christian Louboutin Ruj Şeklinde Kolye Tasarımı.

https://www.forbes.com/sites/kristintablang/2015/08/05/louboutinfor-your- lips/#7d661bd2a9a2 (08.06.2019).

Court Rules Against Hermes in Battle of Lookalike Bags in Korea. 

2017.

http://www.thefashionlaw.com/home/court-rules-against-herms-in-battle-oflookalike-bags-in-korea, (05.03.2019).

Cowles, Charlotte. Karlie Kloss, Victoria’s Secret Really Sorry About 

That Headdress. The Cut. 12.11.2012. 

https://www.thecut.com/2012/11/karlie-kloss- really-sorry-aboutthat-headdress.html (27.01.2019)

Crescent Moon. https://trademarks.justia.com/766/77/crescent76677321.html (18.12.2018).

Currently Trending in Fashion: Design Patents. (2016). 

http://www.thefashionlaw.com/home/currently-trending-infashion-design- patents (30.01.2019).

Dayanıklı (Çıkmayan) Ruj.

https://patents.google.com/patent/US5667770 (05.02.2019).

De Clerk, Amy. Moschino Denies Copying the Work of an Emerging 

Designer. Harper’s Bazaar. 27.09.2018. 

https://www.harpersbazaar.com/uk/fashion/fashionnews/a23484434/moschino- forced-to-respond-to-plagiarismclaims/ (04.03.2019).

Dior “Lady Dior” Çiçekli Çanta 

Modeli.https://www.purseblog.com/dior/winter-2015-lady-diorbags/attachment/christian-dior-lady-dior-floral-bag/ (08.06.2019).

Dolce and Gabbana üç boyutlu çiçek detaylı ceketi.

https://www.hollywoodreporter.com/news/style-notes-melaniatrump-wears-51k-dolce-gabbana-coat-mulberrys-direct-consumermove-1008082 (08.06.2019).

Disney Cinderella. https://www.ebay.co.uk/itm/DISNEY-PRINCESSCINDERELLA-POSTER-2-SIZES-A5-A4-A3-A2-SURPRISEA3-POSTER-/112018034556 (08.06.2019).

Directive (Eu) 2015/2436 Of The European Parliament And Of The 

Council Of 16 December 2015 To Approximate The Laws Of The 

Member States Relating To Trade Marks. 

https://eur-lex.europa.eu/legalcontent/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:32015L2436&from=en 

(28.03.2019).

Edda Gimnes ve Moschino’nun Tasarımları. 

https://www.dailymail.co.uk/femail/Article-6215279/Designer-EddaGimnes-accuses- Moschino-using-creations.html (08.06.2019).

Fashion Design and Copyright in the US and EU. 

https://www.wipo.int/edocs/mdocs/mdocs/en/wipo_ipr_ge_15/wipo_ipr_

ge_15_t2.pdf (06.03.2019).

Follies Strass. 

http://us.christianlouboutin.com/us_en/shop/women/follies-strass15.html (28.03.2019).

Griffin, Andrew. Met Gala 2018: Angry Catholics and Conservatives 

Accuse Organisers of Religious Appropriation Over Theme. 

Independent. 08.05.2018. 

https://www.independent.co.uk/news/world/americas/met-gala2018-theme- catholic-rihanna-pope-heavenly-bodiesa8340846.html (27.01.2019).

Guidelines for Examination of European Union Trade Marks 

European Union Intellectual Property Office (Euipo) Part C 

Opposition Section 2 Double Identity And Likelihood Of Confusion 

Chapter 1 General Principles. https://euipo.europa.eu/tunnelweb/secure/webdav/guest/document_library/contentPdfs/trade_ma

rks/Draft_Guid 

elines_WP_1_2017/16_part_c_opposition_section_2_identity_and

_likelihood_of 

_confusion_chapter_1_general_principles_clean_2017_en.pdf 

(08.06.2019).

Giuseppe Zanotti “Cruel” Ayakkabı.

https://www.giuseppezanotti.com/wo/cruel-i700011006 

(08.06.2019).

Gyben, Emily. Knock-offs and Counterfeits : What’s the Difference?.

Fashionetc. 04.04.2011. http://fashionetc.com/news/fashion/1346-

knock-offs-counterfeits- difference (03.08.2018).

Hermes Birkin.https://www.bbc.com/news/uk-44463624 

(08.06.2019).

Historical Menswear. http://www.historicalmenswear.com/1800s/

(24.12.2021).

Hızlı moda. http://www.vogue.it/en/news/encyclo//fashion/f/fast 

fashion?refresh_ce= (16.08.2018).

http://www.dilarafindikoglu.com/ (08.06.2019).

https://www.pantone.com/ (01.06.2019).

https://www.statista.com/outlook/90000000/100/apparel/worldwide 

(18.02.2018).

https://www.statista.com/outlook/90000000/113/apparel/turkey# 

(18.02.2018).

Kim Kardashian KKW “Vibes” Parfümü ve Vibes Media Logoları. 

https://people.com/style/kim-kardashian-sued-allegedly-stealingvibes-fragrance-logo/ (08.06.2019).

Lady Gaga Et Elbisesi.

https://www.billboard.com/Articles/news/956399/lady-gagaexplains-her-meat-dress-its-no-disrespect (08.06.2019).

Louis Vuitton Monogram Kumaş. 

https://www.etsy.com/listing/660705524/designer-inspiredleather-brownclassic?ga_order=most_relevant&ga_search_type=all&ga_view_ty

pe=gallery&g 

a_search_query=lv+designer+fabric&ref=sr_gallery-1-

5&referring_page_type=market (08.06.2019).

Luu, Phong. Dolce&Gabbana in Racist Earring Row. Telgraph. 

27.09.2012. http://fashion.telegraph.co.uk/newsfeatures/TMG9571361/Dolce-and-Gabbana- in-racist-earringsrow.html (27.01.2019).

Mashni, John W. Copyright is in Fashion Following Supreme Court’s 

Decision Upholding Protection for Cherleading Uniform Design. 

01.06.2017.

https://www.michiganitlaw.com/copyright-fashion-protecting-design 

(30.01.2019).

Midler, Paul. Why Made in China is a Mark of Shame?. Telegraph. 

10.01.2010. 

https://www.telegraph.co.uk/finance/comment/6962703/WhyMade-in-China-is- a-mark-of-shame.html (20.03.2019).

Mindock, Clark. Katy Perry Shoes Removed from Sale After 

Blackface Design Sparks Outcry. Independent. 12.02.2019. 

https://www.independent.co.uk/life- style/fashion/katy-perry-

blackface-shoes-racist-line-pulls-design-a8774516.html 

(15.02.2019)

Moda Hukuku Enstitüsü, Moda Hukuku Gazetesi, Sayı 21, Ağustos 

2018. 

https://issuu.com/modahukukuenstitusu/docs/moda_hukuku_gazet

esi_no.21_- _a_usto (09.11.2018).

Moda Hukuku Enstitüsü. Moda Hukuku Gazetesi. Sayı. 6. Şubat 2017. 

https://issuu.com/modahukukuenstitusu/docs/moda_hukuku_gazet

es___-_no.6_- ___ub (28.03.2019).

Moschino Avize Görünümlü Elbise.

https://www.elle.com/fashion/news/a34401/moschino-chandelierdress/ (08.06.2019).

Oxford Dictionaries. “Tasarım”. 

https://en.oxforddictionaries.com/definition/design (03.02.2019).

Oxford Dictionaries. 

“Moda”.https://en.oxforddictionaries.com/definition/fashion 

(25.01.2018).

Oxford Dictionaries. “İşaret”. 

https://en.oxforddictionaries.com/definition/sign (10.03.2019).

Picheta, Rob. Suicide is not a Fashion: Burberry Apologizes for 

Hoodie with Noose Around the Neck. CNN International. 

19.02.2019. https://edition.cnn.com/style/Article/burberry-noosehoodie-scli-gbr- intl/index.html (03.03.2019).

Playnomore ve Hermes Kelly.

http://m.theinvestor.co.kr/view.php?ud=20170221000506 

(08.06.2019).

Prada Pulls Figurines That Resembled Black Face from Hew York 

Store. https://www.theguardian.com/fashion/2018/dec/15/pradanew-york-blackface- pradamalia (15.02.2019).

Prisco, Jacopo. Battle of Supremes: How “Legal Fakes” are 

Challenging a $1B Brand?. CNN International. 18.03.2019. 

https://edition.cnn.com/style/Article/supreme-italia-legalfake/index.html (21.03.2019).

Regulation (Eu) 2015/2424 Of The European Parliament And Of The 

Council Of 16 December 2015. https://eur-lex.europa.eu/legalcontent/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:32015R2424&from=EN 

(31.03.2019).

Rihanna Files 75 Million Lawsuit Against Her Dad over Their 

Lastname. 2019. http://www.thefashionlaw.com/home/rihannafiles-75-million-lawsuit-against- her-dad-over-their-last-name 

(28.03.2019).

Rihanna, Puma and Fenty Corp. Are Being Sued over “FU” 

Garments and Accessories. 2018. 

http://www.thefashionlaw.com/home/rihanna-puma-amp- fentycorp-are-being-sued-over-fu-wares (03.01.2019).

Rogers, Taylor Nicole. Prada Asks Ava DuVernay and Theaster Gates 

to Lead Diversity Efforts After Blackface Blacklash. CNN 

International. 14.02.2019. 

https://edition.cnn.com/2019/02/14/business/prada-blackfacediversity- council/index.html (15.02.2019).

Ruj. https://patents.google.com/patent/US2344883A/en (05.02.2019).

Sarah Shakeel kolaj çalışması ve Chaos69 posteri. 

https://twitter.com/sarashakeel/status/926211022645587970 

(08.06.2019).

Saul Lopez ve Dilara Fındıkoğlu’nun Tasarımları. 

https://issuu.com/modahukukuenstitusu/docs/moda_hukuku_gazetesi_no

.21_-_a_usto (08.06.2019).

Smith, Sylvia. “The Italian Fashion Capital Being Led by the 

Chinese”, BBC, 12.02.2013, https://www.bbc.com/news/business21350013, (13.07.2021)

Spindler, Amy M. Company News; A Ruling by French Court Finds 

Copyright in a Design. The New York Times.19.05.1994. 

https://www.nytimes.com/1994/05/19/business/company-news-aruling-by- french-court-finds-copyright-in-a-design.html 

(28.01.2019).

Stella McCartney Falabella 

Çanta.https://www.mytheresa.com/eu_en/stella-mccartneyfalabella-shaggy-deer-shoulder-bag809566.html?gclid=Cj0KCQjw_r3nBRDxARIsAJljleExJUXFtqnd

ID2Yrf7Ajt0q 0rixrksRzTmR4nm7IGB1mHfeuSp4xUaAn57EALw_wcB&utm_source=sea_pla&utm_medium

=google&utm 

_campaign=google_sea&ef_id=Cj0KCQjw_r3nBRDxARIsAJljleE

xJUXFtqndID 2Yrf7Ajt0q0rixrksRzTmR4nm7IGB1mHfeuSp4xUaAn57EALw_wcB:G:s (08.06.2019).

Stella McCartney “Octavia” Elbise. 

http://www.thefashionlaw.com/home/stella-mccartney-has-created-amiracle-dress (08.06.2019).

The 6 Best, Simplest Tips to Help You Get Your Hermes Dream Bag at 

One of the Brand’s Boutiques. 19.06.2017. 

https://www.purseblog.com/hermes/how-to-buy- hermes-bags/ 

(01.06.2019).

The Reality of Purchasing a Hermes Birkin.

https://baghunter.com/blogs/insights/how-to-get-birkin-bag-fromhermes (01.06.2019).

Tommy Hilfiger Cinderella Elbisesi.

https://www.harpersbazaar.com/uk/fashion/fashionnews/a27386428/zendaya-met-gala-cinderella-light-up-dress/ 

(08.06.2019).

Türk Bayrağı Tüzüğü. 

http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/2.5.859034.pdf. 

(07.06.2019).

Türk Dil Kurumu, “Estetik”. 

http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&gui

d=TDK.GTS. 5c4f2726f34c47.73455847 (25.02.2019).

Türk Dil Kurumu. “İşaret”. 

http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&gui

d=TDK.GTS. 5c8fe2d08fec66.18382282 (10.03.2019).

Türk Dil Kurumu. “Moda”. 

http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&gui

d=TDK.GTS. 5b437de3de8179.05779986 (25.01.2018).

Türk Dil Kurumu. “Tasarım”. 

http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&gui

d=TDK.GTS. 5c4b85501a7836.26988213 (03.05.2019).

Versace Medusa Logo. https://uspto.report/TM/88464503, 

(15.07.2021).

Versace 1969 Files Suit Against Versace After Famed Brand 

Threatened to Sue.

2017. http://www.thefashionlaw.com/home/versace-1969-files-suitagainst- versace-after-famed-brand-threatened-to-sue 

(03.01.2019).

https://www.britannica.com/topic/liberal-arts, (15.05.2019).

Victoria’s Secret Fashion Show 2018: Everything you need to know. 

2018.

https://www.harpersbazaar.com/uk/fashion/fashionnews/a42911/victorias-secret- fashion-show/ (01.12.2018).

YSL kırmızı tabanlı monokrom ayakkabı.

https://www.dailymail.co.uk/femail/Article-22191 03/YSL-drops18-month-lawsuit-Christian-Louboutin-sides-claim-won-battlered-soled-shoes.html (08.06.2019).

Werschulz, Patricia ve Holtzman, Sandra. The Latest Fashion in 

Fashion Patents, New York Law Journal. 05.09.2018. 

https://www.law.com/newyorklawjournal/2018/09/05/the-latestfashion-in- fashion-patents/ (30.01.2019).

Wilson, Eric. O and RL: Monograms Meet. NY Times. 25.10.2011. 

https://www.nytimes.com/2011/10/27/fashion/oprah-winfreyinterviews-ralph- lauren.html (14.04.2019).

Wipo National Colloquium On The Judiciary And The Intellectual 

Property System.

https://www.wipo.int/mdocsarchives/WIPO_IP_JU_CM_96/WIP

O_IP_JU_CM_ 96_1_E.pdf (31.03.2019).

Worth, Charles Frederick. 

https://www.encyclopedia.com/people/literature-and- arts/fashionbiographies/charles-frederick-worth (01.12.2018).

Young, Sarah. Gucci Blackface Scandal: Creative Director Breaks 

Silence over Controversial Jumper. Independent. 13.02.2019. 

https://www.independent.co.uk/life-style/fashion/gucci-blackfacescandal- jumper-apology-racism-controversy-alessandro-michelecreative-a8776641.html (15.02.2019).

Zac Posen Led Işıklı Elbise.http://www.apparelviews.com/luminousfiber-optic-fabric-a-fabric-that-literally-lights-up/ (08.06.2019).

Zara Çanta.https://www.zara.com/uk/en/crossbody-bag-with-embossedchain-p14067304.html (08.06.2019).

Zuhair Murad(2009) ve Dior(1949). https://en.paperblog.com/leftzuhair-murad-2009-right-christian-dior-1949-what-do-you287896/ (08.06.2019).

Davalar

Ansul BV v. Ajax Brandbeveiliging BV. ABAD. Dava No: C-40/01. 

11.03.2003., 

http://curia.europa.eu/juris/document/document.jsf?docid=48120&

doclang=en, (04.04.2019).

Bundespatentgericht, Beschl. v. 19.12.2003-33 W(pat) 11/01., Lerzan 

Yılmaz, Marka Olabilecek İşaretler ve Mutlak Tescil Engelleri, İstanbul: 

Beta, 2008, p.127, Aktaran: Işık Özer, “Moda Tasarımlarının Marka 

Olarak Tescili”, Yener Ünver ve Özlem Yenerer Çakmut (Ed.), Hukuk ve 

Sanat, (293-337), Ankara: Seçkin, 2017.

Christian Louboutin S.A. v. Yves Saint Laurent America Inc. United States 

Court of Appeals for the Second Circuit. 05.09.2012. Dava No:11-33-

03cv., https://law.justia.com/cases/federal/appellate-courts/ca2/11-

3303/11-3303-2012- 09-05.html, (04.03.2019).

Christian Louboutin S.A. v. Yves Saint Laurent America, Inc. District Court 

S.D. New York. Dava No:1:11-cv-02381., 

https://casetext.com/case/christian- louboutin-sa-v-yves-saint-laurentam-inc; (31.03.2019).

City Merchandise, Inc., v. Balenciaga America, Inc., 1:18-cv-06748-JSR 

(SDNY).

Deoleo SA, formerly Koipe Corporacion SL v Aceites del Sur-Coosur, 

formerly Aceites del Sur Taxation of costs. ABAD. 03.09.2009. Dava 

No: C-498/07 P., 

http://curia.europa.eu/juris/document/document.jsf?docid=73081&docla

ng=en, (31.03.2019).

Fenty et al v. Fenty Entertainment, LLC et al, 2:19-cv-00307 (C.D.Cal).

Forever 21, Inc. v. Gucci America, Inc. United States District Court. Dava 

No. 2:17- cv-04706., http://www.thefashionlaw.com/home/forever-21-

wins-this-round-in- gucci-stripe-battle, (14.02.2017).

Freedom United Beverage INC., d/b/a, Freedom United Clothing, v. Robyn 

Rihanna Fenty, Fenty Corp., and Puma North America, Inc., 1:18-cv09504 (SDNY).

Galatea Jewelry Corporation v. Swarovski North America Limited et al. US 

District Court for Central District of California. 04.12.2017. Dava No: 

2:2017-cv- 08737., 

https://dockets.justia.com/docket/california/cacdce/2:2017cv08737/6957

36 (05.02.2019).

Gianni Versace, S.P.A., et al., v. Versace 19.69 Abbigliamento Sportivo Srl, 

et al., 4:16-cv-03617-HSG (N.D.Cal).

Giovanni Cosmetics v OHMI- Vasconcelos & Gonçalves (Giovanni Galli).

ABAD. 03.06.2015. Dava No: T559/13.,

http://curia.europa.eu/juris/document/document.jsf?text=&docid=164707&p

ageIndex 

=0&doclang=EN&mode=req&dir=&occ=first&part=1&cid=378054, 

(31.03.2019).

L’Oreal SA v. Bellure NV and Others. ABAD. Dava No. C-487/07. 

18.06.2009., 

http://curia.europa.eu/juris/document/document.jsf;jsessionid=EDE8769

77C6EA 

D8C770041E68B278912?text=&docid=75459&pageIndex=0&doclang=

EN&mo de=lst&dir=&occ=first&part=1&cid=9051008, (03.04.2019).

Myles Ltd’s Application/‘The Scent of Raspberries’. EUIPO. R 711/1999-3, 

E.T.M.R. 56. 2003.

Ralf Sieckmann. ABAD. 12.12.2002. C-273/00., https://eurlex.europa.eu/legalcontent/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:62000CJ0273&from=EN, 

(31.03.2019).

Sabel BV v. Puma AG, 11.11.1997. Dava No.C-251/95., 

http://curia.europa.eu/juris/liste.jsf?num=C-251/95 (09.06.2019).

Societe Yves Saint Laurent Couture S.A. v. Societe Louis Dreyfus Retail 

Mgmt. S.A. E.C.C. 512 (Tri. Comm. Paris), 1994., C. Scott Hemphill ve 

Jeannie Suk, “The Law, Culture, and Economics of Fashion”, Stanford 

Law Review, 61.5. (Mart 2010).

Star Athletica, L.L.C. V. Varsity Brands, Inc., Et Al. Supreme Court of 

United States. 15-866, 2017.

Vennootschap onder Firma Senta Aromatic Marketing. Avrupa Birliği Fikri 

Mülkiyet Ofisi 2. Temyiz Kurulunun 11.02.1992 tarihli Kararı, Dava No. 

R 156/1998-2, http://www.copat.de/download/R0156_1998-2.pdf, 

(31.03.2019).

Vibes Media LLC v. KKW Fragrance LLC. US District Court Northern 

District of Illinois, Eastern Division. 1:18-cv-04910., 

https://us.fashionnetwork.com/news/Kim-Kardashian-s-KKWFragrance-sued- for-trademark-infringement,999809.html#.XKauiOLQnU, (11.04.2019).

Xclusive-Lee, Inc., V. Jelena Noura “Gigi” Hadid. New York Eastern Court, 

Dava No. 1:19-cv-00520.

Yargıtay 11. HD. 11.03.1996. E.1996/1078. K.1996/1630.

Yargıtay 11. HD. 13.12.1999. E.1999/8495. K.1999/10179. 

Yargıtay 11. HD. 25.01.2000. E.1999/6765. K. 2000/317. 

Yargıtay 11. HD. 13.01.2003. E. 2002/7864. K. 2003/48. 

Yargıtay 11. HD. 12.05.2003. E.2002/12399. K.2003/4710. 

Yargıtay 11. HD. 03.10.2003. E.2003/2346, K.2003/8743. 

Yargıtay 11. HD. 13.11.2003. E.2003/74003. K.2003/10839. 

Yargıtay 11. HD. 28.12.2004. E.2005/4005. K.2006/6569. 

Yargıtay 11. HD. 03.07.2008. E.2007/7132, K.2008/8901. 

Yargıtay 11. HD. 31.05.2010. E.2009/179, K.2010/6085.

Yargıtay 11. HD. 2.7.1998. E.1998/3336. K.1998/5067.

Yargıtay 11. HD. 25.6.1998. E.1997/8873. K.1998/4815.

Yargıtay 11. HD. 26.11.1999. E.1999/5790. K.1999/9590.

Yargıtay 11. HD. 7.7.1997. E.1997/3559. K.1997/5453.

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu. E.2015/3127. K.2016/11.

Yargıtay Temyiz Ticaret Dairesi, 16.10.1953. E. 1953/1697, K. 1953/527

Moda kavramı ile hukuk ilişkisi genel olarak fikrî mülkiyet kavramı 

kapsamında ele alınmaktadır. Bu bağlamda fikrî mülkiyet hukukunun 

içerisinde yer alan sınai mülkiyet hukuku da moda hukuku açısından 

oldukça önemlidir. Moda sektörü, markalarını ve tasarımlarını korumak 

için sınai mülkiyetin kapsamında marka ve tasarım haklarından 

yararlanmaktadır.

Moda endüstrisinde marka koruması, markanın ismi ve logosuna 

yönelik olmakla beraber, moda markasının ikonikleşmiş bir tasarımı da 

kapsayabilmektedir. 556 sayılı Markaların Korunması Hakkındaki 

KHK’nın

1 kaldırılmasıyla moda dünyasının marka alanında yararlanacağı korumanın kapsamı, 6769 sayılı SMK çerçevesinde değerlendirilmektedir. Moda kavramına ilişkin bir diğer koruma türü ise 

tasarım korumasıdır. 554 sayılı Endüstriyel Tasarımların Korunması 

Hakkındaki KHK kaldırılmış ve tasarım koruması 6769 sayılı SMK

kapsamında düzenlenmiştir. SMK, tasarım konusunu düzenlerken 

tescilsiz tasarımların koruma kapsamına alınacağını belirtmiştir. Bu yenilik, tasarımlarını marka koruması kapsamında koruyamayan veya 

tasarım tescilini yaptıramamış bağımsız tasarımcılar açısından önemli 

bir gelişmedir.

Moda hukuku konusunu sınai mülkiyet bağlamında ele alan bu 

çalışmada konu SMK kapsamında, marka ve tasarım odaklı değerlendirilmiştir.

1 Kısaltmalara getirilen eklerin yazımı konusu, “kural”la “teamül” arasında farklılık göstermektedir. TDK tarafından belirlenen yazım 

kurallarına göre ünsüz harfler “e” ünlüsü ile seslendirildiği için örneğin bu kısaltma K(e)H(e)K(e) şeklinde seslendirilip ek getirildiğinde 

KHK’ye şeklinde yazılmalıdır. Ancak kimi alanlarda teamül, kuralın önüne geçmekte ve kurallı biçime göre daha yaygın kullanılmaktadır. Bu çalışmada genel olarak TDK yazım kurallarına uyulmakta birlikte kısaltmalara gelen eklerin yazımında teamül öncelenmiştir.

8

Giriş ve Sonuç dışında üç ana bölümden meydana gelen bu 

çalışmanın Giriş bölümünde moda ve moda hukukunun kavramsal 

çerçevesine yer verilmiştir.

Birinci bölümde moda kavramı, disiplinlerarası bir yaklaşımla ele 

alınmış ve sosyolojiden güzel sanatlara kadar uzanan yelpazede farklı 

alanlara ait çalışmalardan da belirli ölçülerde yararlanılmıştır. Bu 

doğrultuda modanın beş basamaklı döngüsü ile bu döngüye dâhil olan 

fikrî mülkiyet hukukuna dikkat çekilmiş; bununla beraber “knock-off” 

gibi moda hukukuna ilişkin kavramlar ve bu kavramların fikrî mülkiyet 

hukuku ile olan ilişkisi analiz edilmiştir. Ayrıca sınai mülkiyet 

haklarının yanında fikrî mülkiyet kavramına da değinilmiş ve genel 

olarak fikrî mülkiyet hakları ile moda hukuku ile ilişkisi irdelenmiştir

İkinci bölümde markaya moda hukuku açısından yaklaşılmıştır. 

Buna göre marka kavramı, markanın fonksiyonları, mutlak ve nispi 

tescil engelleri, marka tescili ve koruması, marka hakkına tecavüz ile 

marka hakkının sona ermesi konuları moda bağlamında incelenmiştir. 

Bu çalışmada marka konusu SMK açısından değerlendirilmiş olmakla 

birlikte, karşılaştırmalı hukuk bağlamında moda hukukuna ilişkin 

küresel sorunlar örnek olarak kullanılmıştır.

Üçüncü bölümde tasarım konusu moda bağlamında ele alınmıştır. 

SMK kapsamı doğrultusunda tasarımın niteliği, tasarım türleri, tasarım 

korumasının kapsamı, tasarım hakkının kapsamı, uluslararası tasarım 

koruması, koruma süresi ve yenileme, hak sahipliği ve hakkın gaspı, 

tasarım hakkının sona ermesi ve tasarım hakkına tecavüz konuları 

incelenmiştir. Ayrıca moda tasarımına ilişkin uluslararası sorunlara ve 

davalara da yer verilmiştir.

Sonuç bölümünde tasarım ve marka korumasının moda endüstrisindeki önemi ve etkileri üzerinde durulmuştur. Bu bölümde birinci 

bölümde de bahsi geçen “knock-off” ve “aslına yakın kopya” kavramlarının marka hukuku ve tasarım hukuku kapsamında bir hak ihlâline 

yol açıp açmadığı tartışılmıştır. Bu doğrultuda belirtilmelidir ki “aslına 

yakın kopya”nın tasarım ve marka hukuku açısından hak ihlâli 

9

oluşturduğu açık olmakla birlikte; moda hukukunda tartışmalı bir 

kavram olan knock-off’ların somut olay göz önünde bulundurulmadan 

“taklit” veya “esinlenme” olarak değerlendirilemeyeceği sonucuna 

varılmıştır.

Bu kitap, İstanbul Medeniyet Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü (İngilizce) Özel Hukuk Anabilim Dalında 2019 yılında kabul 

edilen Industrial Property Aspect of Fashion Law adlı yüksek lisans 

tezinin Türkçede yeniden gözden geçirilerek düzenlenmiş metninden 

oluşmaktadır. Tez sürecindeki katkılarından dolayı değerli hocam Dr. 

Öğr. Üyesi Özgür Arıkan’a ve tez jürimde bulunan değerli hocalarım

Prof. Dr. Ümit Gezder ile Dr. Öğr. Üyesi Sami Kocabıyık hocalarıma

teşekkür ediyor; ayrıca destekleri için de sevgili annem, babam ve 

kardeşime şükranlarımı sunuyorum.