Türkiye' nin Hukuk ve Siyaset Gündemi

Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün kurduğu ve Türk gençliğine emanet ettiği Cumhuriyet’in 100. yılındayız. Bu süre içinde Türkiye, hukuk

sisteminde ve siyasî yaşamında çağ atlayan değişiklikler yapmıştır.

1926’da 743 sayılı Türk Kanunu Medenîsi ve onu tamamlayan 818

sayılı Borçlar Kanunu ile başlatılan hukuk devrimi, altı yıl içinde çıkarılan temel kanunlarla Türkiye’yi dinî temellere dayalı hukuk sisteminden lâik temellere dayalı hukuk sistemine geçirmiştir. Yine

1926’da çıkarılan 865 sayılı Ticaret Kanunu ile onun ikinci kitabı

niteliğindeki 1440 sayılı (Deniz) Ticaret Kanunu, otuz yıl sonra

1956’da çıkarılan ve “Türk Medenî Kanununun ayrılmaz bir cüz’ü”

olarak 1 Ocak 1957 tarihinde yürürlüğe giren 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu ile tek kanunda yenilenmiştir. Keza 1926’da çıkarılan 765

sayılı Türk Ceza Kanunu ile 1929’da çıkarılan 1412 sayılı Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu, 1927’de çıkarılan Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu, 1932’de çıkarılan 2004 sayılı İcra ve İflâs Kanunu, bu

dönemin temel kanun örnekleridir.

Türk hukuk sistemindeki ikinci büyük yenilenme de, 2001 yılında

çıkarılan ve 1 Ocak 2002 tarihinde yürürlüğe giren 4721 sayılı Türk

Medenî Kanunu ile başlamış ve oniki yıllık bir döneme yayılmıştır.

2004’te çıkarılan 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu ile 5271 sayılı Ceza

Muhakemesi Kanunu’ndan sonra 2011’de peş peşe kabul edilen,

“4721 sayılı Türk Medenî Kanununun Beşinci Kitabı” ve “onun tamamlayıcısı” olan 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 1 Temmuz 2012

(m. 648), 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu 1.10.2011 tarihinde (m. 451); “Türk Medenî Kanununun ayrılmaz bir parçası” olan

6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu, genelde 1.7.2012, bazı hükümleri

1.1.2013 tarihinde yürürlüğe girmiş; 2004-2012 yılları arasında 2004

sayılı İcra ve İflâs Kanunu’nda kapsamlı değişiklikler yapılmıştır.

Kurtuluş Savaşı yıllarının anayasası olan 20.1.1921 tarih ve 85

sayılı Teşkilâtı Esasiye Kanunu’nun bazı maddelerinde 29.10.1923

VI TÜRKİYE’NİN HUKUK VE SİYASET GÜNDEMİ

tarih ve 364 sayılı Kanun’la yapılan değişiklikle Cumhuriyet ilân

edildikten sonra 20.4.1924 tarih ve 491 sayılı Teşkilâtı Esasiye Kanunu/10.1.1945 tarih ve 4695 sayılı Kanun’la Türkçeleştirilen Anayasa

kabul edilmiş; 27 Mayıs 1960 askerî darbesinden sonra 27.5.1961

tarihinde Kurucu Meclis’te, 9.7.1961 tarihinde halkoyu ile kabul edilen 334 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası, 12 Eylül 1980 askerî

darbesinden sonra 18.10.1982 tarihinde Kurucu Meclis’te, 7.11.1982

tarihinde halkoyu ile kabul edilen 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti

Anayasası yürürlüğe girmiştir. 1987-2016 yılları arasında Anayasa’da –kapsamlı değişiklikler getiren 23.7.1995 tarih ve 4121 sayılı,

3.10.2001 tarih ve 4709 sayılı kanunlar ve 7.5.2010 tarihinde

TBMM’de, 12.9.2010 tarihinde halkoyu ile kabul edilen 5982 sayılı

Kanun’la birlikte – toplam 18 kanunla 111 maddede çeşitli değişiklikler yapılmış; bu arada 9.2.2008 tarih ve 5735 sayılı Kanun’la 2 maddede yapılan değişiklik, Anayasa Mahkemesi’nce Cumhuriyetin değişmez niteliklerinden lâikliğe aykırı görülerek iptal edilmiştir. Son

olarak 21.1.2017 tarihinde TBMM’de, 16.4.2017 tarihinde halkoyu ile

kabul edilen 6771 sayılı Kanun’la Anayasa’nın 70 maddesinde şimdiye kadarki en kapsamlı değişiklikler yapılmıştır.

85 sayılı Teşkilâtı Esasiye Kanunu’nun Meclis Hükümeti sistemi

ile 1923’te Cumhuriyet ilân edildikten sonraki dönemde –1924 ve

1930 yıllarındaki iki deneme dışında – 1945’e kadar tek parti (Cumhuriyet Halk Fırkası/Partisi) ile yürütülen parlâmenter sistem, bu tarihten sonra devreye Millî Kalkınma Partisi ve Demokrat Parti gibi

yeni partilerin girmesi, 1950’de Demokrat Parti’nin yargı yönetim ve

denetimindeki serbest seçimle iktidara gelmesiyle çok partili olarak

devam etmiştir. 27 Mayıs 1960 ve 12 Eylül 1980 askerî darbeleriyle

kesintiye uğrayan bu sistem, 1961 ve 1982 anayasaları dönemlerinde

nispî temsil sistemlerinin değişik türleriyle 2018 yılına kadar gelmiştir. 2017 yılında 6771 sayılı Kanun’la yapılan Anayasa değişiklikleriyle dünyada benzeri bulunmayan, bazı hükümleriyle Türkiye’yi 23

Aralık 1876’da ilk yazılı anayasamız Kanun-i Esasî ile ilân edilen I.

Meşrutiyet öncesine geri götüren bir sistem getirilmiştir.

Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi olarak adlandırılan bu sistem,

6771 sayılı Kanun’la yapılan Anayasa değişiklikleri ile tek kişiye verilen yürütme yetkisi yanında Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle Anayasa’ya göre devredilemez nitelikteki yasama yetkisini paylaşma ve

SUNUŞ VII

yüksek yargı organları ile Hâkimler ve Savcılar Kurulu’na seçtiği

üyelerle yargıyı etkileme olanağı sağlanmıştır (m. 8, 104/XVII,

146/III, 154/IV, 155/III, 159/III). Anayasa’nın 104. maddesinde uzun

bir liste olarak sıralanan, ayrıca bir bölümü başka maddelerde de

belirtilen görev ve yetkileri arasında Cumhurbaşkanı yardımcıları ile

bakanları atamak ve görevden almak (m. 106/I, IV), üst kademe kamu

yöneticilerini atamak ve görevlerine son vermek, Türkiye Büyük Millet

Meclisi adına Türk Silâhlı Kuvvetlerinin Başkomutanlığını temsil etmek (m. 117/I), Türk Silâhlı Kuvvetlerinin kullanılmasına karar vermek de vardır. Anayasa’nın diğer maddeleriyle verilen yetkiler arasında Devlet Denetleme Kurulunun Başkan ve üyelerini atamak (m.

108/III); Türkiye Büyük Millet Meclisi seçimlerinin yenilenmesine

karar vermek (m. 116/II); Genelkurmay Başkanını atamak (m.

117/III), Millî Güvenlik Kuruluna başkanlık etmek (m. 118/I); savaş,

ayaklanma, vatan veya Cumhuriyete karşı kuvvetli ve eylemli kalkışma, yaygın şiddet hareketleri, tabiî afet veya tehlikeli salgın hastalık,

ağır ekonomik bunalım hâllerinde yurdun tamamında veya bir bölgesinde süresi altı ayı geçmemek üzere olağanüstü hâl ilân ermek (m.

119/I); üniversite rektörlerini seçmek ve atamak (m. 130/VI), Yükseköğretim Kuruluna üniversiteler tarafından seçilen ve sayıları, nitelikleri,

seçilme usulleri kanunla belirtilen adaylar arasından veya doğrudan

üye atamak da bulunmaktadır (m. 131/II).

6771 sayılı Kanun’la Anayasa’nın 101. maddesinde yer alan

“Cumhurbaşkanı seçilenin, varsa partisi ile ilişiği kesilir …” hükmünün kaldırılmasından sonra Cumhurbaşkanının yeniden iktidardaki

Adalet ve Kalkınma Partisi’nin Genel Başkanı seçilmesi, Anayasa’nın

103. maddesi uyarınca Cumhurbaşkanı olarak üzerine aldığı “görevi

tarafsızlıkla yerine getirmek için” bütün gücüyle çalışacağına andiçmesine aykırı bir durum yaratmıştır.

***

Bu satırların yazıldığı tarihte 14 Mayıs 2023 Cumhurbaşkanı ve

28. dönem milletvekili genel seçimlerine sayılı günler kalmıştır. Seçim

ittifakları ve adaylar arasındaki siyasî tartışmalar, 6-7 Şubat 2023

depremlerinden sonra milletçe dayanışma ve kenetlenme gereksinmesi

içinde bulunduğumuz bir dönemde zaman zaman toplumsal gerilim ve

kutuplaşma yaratacak bir üslûpla yapılıyor. Demokratik rejim içinde

seçim yarışmaları, siyasî partiler ve adayların iktidar olduklarında

VIII TÜRKİYE’NİN HUKUK VE SİYASET GÜNDEMİ

neler yapacaklarını birbirlerine hakaret etmeden anlatmaları biçiminde yürütülür.

Önümüzdeki seçimler, 2017 yılında yapılan Anayasa değişiklikleriyle gerçekleştirilen rejim değişikliğinin devam edip etmeyeceği, yeniden parlâmenter sisteme dönüş için gerekli Anayasa değişikliğini

yapacak bir parlâmento çoğunluğunun ortaya çıkıp çıkmayacağı bakımından büyük önem taşımaktadır. Türkiye, tarihî bir dönemecin

eşiğindedir.

***

Yukarıda belirtilen çerçeve içinde hâlen Türkiye’nin yoğun hukuk

gündemi ile siyaset gündeminde bulunan yüzlerce sorundan bir bölümü, –yeri geldikçe 1921’den bu yana ülkemizde kabul edilen anayasalara ve başlıca temel yasalara da değinilerek –bu kitapta ele alınmaktadır. Bu ve bağlantılı diğer konular, özellikle son iki yıl içinde hukuk

ve siyaset alanında meydana gelen olaylar vesilesiyle yapılan inceleme ve açıklamalarla, yazılan makalelerle değerlendirilmektedir. Her

inceleme, açıklama veya makalenin başında hangi olay veya gelişme

dolayısıyla yapıldığı ve yazıldığı belirtilmiş; yayımlanmışsa gazete,

dergi veya internet sitesi olarak yeri, her birinin (*) işaretli ilk dipnotunda gösterilmiştir. Ayrıca her inceleme, açıklama veya makalenin

sonunda yazıldığı tarih parantez içinde gösterilmiştir.

Kitabın baş tarafında Romen rakamlarıyla numaralanan sayfalarda Sunuş, İçindekiler, kullanılan Kısaltmalar ile yararlanılan kaynakları gösteren Bibliyografya yer almaktadır. Bunu Arap rakamlarıyla numaralanan sayfalarda 9 bölüm içinde kitabı oluşturan inceleme, açıklama ve makaleler izlemektedir. Bölümler, sırasıyla “1. Hukuk ve Siyaset Gündemi, 2. Anayasa ve Parlâmenter Sistem, 3. Temel

Haklar, Özgürlükler ve Ödevler, 4. Hukuk Kaynakları, 5. Siyasî Partiler ve Siyasî Mücadeleler, 6. Devlet ve Kamu Yönetimi, 7. Yargı, 8.

Yerel Yönetimler, 9. Ekonomi, Bankacılık ve Finansman” başlıklarını

taşımaktadır. Bazı Bölümler, gereken ölçüde “Ayrım” ve “Alt Ayrım”

içermektedir.

***

Önceki kitaplarımız gibi bu kitabın hazırlanması ve yayımlanması

da birçok insanın destek ve yardımlarıyla gerçekleşiyor. Kitapta yer

SUNUŞ IX

alan inceleme ve makaleler için geniş ölçüde TBMM Kütüphanesi’nden yararlanılmıştır. Aradığımız kaynakları bulmamızda bize yardımcı olan kütüphaneci Ziya Kutluoğlu ile memurlar Gül Çiloğlu ve

Sefer Yazıcı’ya teşekkür borçluyuz.

Keza önceki kitaplarımız gibi bu kitabı oluşturan makale, inceleme ve açıklamaların da kitap düzeni içinde sıralanmasında yardımcı

olan Bahadır Çamalan’a teşekkür borçluyuz.

Son olarak Kitabın basım ve yayımı ile değerli okuyucularımıza

ulaşmasını sağlayan Yetkin Basım Yayım ve Dağıtım A. Ş.’nin –başta

Yönetim Kurulu Başkanı Muharrem Başer, dizgi operatörleri Arslan

Mercan ve Serap Bulut olmak üzere– tüm yönetici ve çalışanlarına

içten teşekkürlerimizi ifade etmekten büyük bir mutluluk duyduğumuzu

belirtmek isteriz.

Ankara, 28 Mart 2023

Prof. Dr. Hikmet Sami TÜRK

İÇİNDEKİLER

SUNUŞ.....................................................................................................V

İÇİNDEKİLER........................................................................................XI

KISALTMALAR .................................................................................XXI

BİBLİYOGRAFYA ..........................................................................XXXI

 I. GENEL ESERLER, MONOGRAFİLER, MAKALE VE

BİLDİRİLER.........................................................................XXXI

 II. HUKUK KAYNAKLARI......................................................... XL

III. ANSİKLOPEDİLER VE SÖZLÜKLER ............................XLVIII

B i r i n c i B ö l ü m

TÜRKİYE’NİN HUKUK VE SİYASET GÜNDEMİ

Türkiye’nin Hukuk ve Siyaset Gündemi...................................................3

İ k i n c i B ö l ü m

ANAYASA VE PARLÂMENTER SİSTEM

B i r i n c i A y r ı m

Anayasa

Anayasa’nın İlk 4 Maddesi......................................................................75

Yeni Anayasa Aritmetiği.........................................................................80

Meclis’te Kabul Edilmeyen Anayasa Teklifi Halkoyuna Sunulamaz ....84

Meclis’ten Geçmeyen Teklif Halkoyuna Sunulamaz .............................88

Anayasa Değişikliği Teklifi.....................................................................90

Gündemdeki Anayasa Değişikliği...........................................................93

Anayasa ve Cumhuriyet İdeolojisi ..........................................................98

Adım Adım Lâiklikten Uzaklaşmak......................................................100

Amaç, Taliban Benzeri Şeriat Devleti mi?............................................102

Türk ve Atatürk Alerjisi Olanlar ...........................................................104

XII TÜRKİYE’NİN HUKUK VE SİYASET GÜNDEMİ

Anayasa’daki “Türk” Tanımı ................................................................106

Yüzde 50+1 Tartışması..........................................................................109

Ekonomik ve Sosyal Konsey.................................................................115

İ k i n c i A y r ı m

Parlâmenter Sistem

Parlâmenter Sistem Vesayetçi mi? ........................................................189

Parlâmenter Sistemin Gücü ...................................................................191

Parlâmenter Sistem İçin Bir Anayasa Değişikliği Önerisi ...................255

Ü ç ü n c ü B ö l ü m

TEMEL HAKLAR VE ÖDEVLER

B i r i n i A y r ı m

Temel Haklar, Özgürlükler ve Ödevler

İnsan Hakları Eylem Plânı.....................................................................311

İnsan Hakları, Lozan ve Montrö Sözleşmeleri ....................................317

Emekli Amirallerin Düşünce ve İfade Özgürlüğü Yok mu? ................319

Kavimler Göçüne Dönüşen Sığınmacı Akınları...................................321

Türkiye’nin Sığınmacı Politikası...........................................................326

Sığınmacı Politikası...............................................................................329

İ k i n c i A y r ı m

Ödevler

Elektrik ve Doğal Gazda da KDV Oranları Düşürülmeli.....................335

D ö r d ü n c ü B ö l ü m

HUKUK KAYNAKLARI

B i r i n c i A y r ı m

Hukuk Devrimi

Cumhuriyet’in Hukuk Devrimi .............................................................339

İ k i n c i A y r ı m

Medenî Hukuk

Devrim Kanunu Olarak Türk Medenî Kanunu.....................................349

İÇİNDEKİLER XIII

Ü ç ü n c ü A y r ı m

Ceza Hukuku

Millete “Zillet” Demek Suçtur ..............................................................361

Haksız Bir Suçlama ...............................................................................363

Asılsız Suç Duyurusu ............................................................................365

Türkiye’nin Bütünlüğüne Karşı Anı Puluyla İşlenen Suç ....................367

Atatürk Anıtına Saldırı ..........................................................................368

Tarihe ve Türkçe’ye Saygı ....................................................................370

Suç ve Ceza ...........................................................................................372

Ahlâk Çöküntüsünde Gelinen Yer.........................................................374

İmamoğlu Kararı....................................................................................376

D ö r d ü n c ü A y r ı m

Uluslararası Antlaşmalar ve Uygulama

Lozan, Kalıcı Bir Antlaşmadır...............................................................383

Montreux (Montrö) Boğazlar Sözleşmesi’ni Kanal İstanbul

ile Delmek..............................................................................................385

Montrö’den Kanal İstanbul’la Çıkmak..................................................387

Mavi Vatan Tartışması ..........................................................................389

Kadınlara Yönelik Şiddeti Onaylayan Karar........................................391

İstanbul Sözleşmesi’nin Feshini Onaylayan Danıştay Kararı ..............394

B e ş i n c i B ö l ü m

SİYASÎ PARTİLER, SEÇİMLER VE SİYASÎ MÜCADELELER

B i r i n c i A y r ı m

Siyasî Partiler

Siyasî Parti Kapatma Davaları ve Yargı Bağımsızlığı .........................401

İ k i n c i A y r ı m

Seçimler

Hiçbir Kimse, Millî İradenin Gerçekleşmesini Engelleyemez .............405

Zamanında veya Erken Seçim...............................................................407

Erken Seçim Tarihi................................................................................412

Erken Seçim Zamanı .............................................................................414

Seçimler Zamanında Yapılmalıdır.........................................................417

XIV TÜRKİYE’NİN HUKUK VE SİYASET GÜNDEMİ

Hangi Kanun Ne Zaman? ......................................................................419

Siyasî Deprem........................................................................................424

Seçim ve Siyasî Partiler Kanunlarında Değişiklik.................................427

Büyük İllerin Seçim Çevreleri...............................................................443

Ü ç ü n c ü A y r ı m

Siyasî Mücadeleler

Siyasette Üslûp ......................................................................................451

Siyasî Bumerang....................................................................................453

Siyasette Çocuk İstismarı ......................................................................455

Bitmeyen Hesaplaşma ...........................................................................458

AKP Genel Başkanının Tehditkâr Konuşması ......................................461

AKP Genel Başkanının Konuşma Üslûbu.............................................463

A l t ı n c ı B ö l ü m

DEVLET VE KAMU YÖNETİMİ

B i r i n c i A y r ı m

Yasama

Meclis’te Konuşma Dili Türkçe’dir ......................................................467

Baştan Açık Bütçe .................................................................................469

Tbmm Boks Maçı Yapılan Ring Değil..................................................471

İ k i n c i A y r ı m

Yürütme

B i r i n c i A l t A y r ı m

Cumhurbaşkanı

Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi.....................................................475

Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminde Bakanlar ve Yardımcıları .....480

Tarafsız Cumhurbaşkanı ve Başkomutanın Programı...........................484

Cumhurbaşkanı Seçiminde Adaylık ......................................................486

Cumhurbaşkanı Erdoğan Üçüncü Kez Aday Olabilir mi? ...................492

Zamanında Yapılacak Seçimde Cumhubaşkanı Erdoğan

Üçüncü Kez Aday Olamaz ....................................................................495

Kabine Toplantısı ..................................................................................498

Dil Koparmak ........................................................................................500

İÇİNDEKİLER XV

7 Cumhurbaşkanı Yardımcısına Gerek Var mı?...................................503

Düzeltme................................................................................................508

İ k i n c i A l t A y r ı m

Yürütme Organının Düzenlemeleri

Genelge ile Konulan Yasaklar...............................................................511

Avrupa’da Kış, Türkiye’de Yaz Saati ...................................................514

Ü ç ü n c ü A y r ı m

Millî Savunma

“Herkes Evine, Mehmetçik Nöbete” Olmamalı ...................................527

İki Yıllık Sınır Ötesi Harekât Yetkisi....................................................529

Terör Örgütlerine Karşı Mücadele ve Uluslararası İşbirliği..................531

Pusudan Çıkan Terör.............................................................................537

30 Ağustos Zafer Bayramı Mesajı.........................................................540

Savunmasız Bırakılan Ege Adaları........................................................541

D ö r d ü n c ü A y r ı m

Savaş

Mescid-i Aksa’ya İsrail Saldırısı ...........................................................545

Rusya – Ukrayna Savaşı........................................................................548

Devam Eden Savaş................................................................................553

Ukrayna İçin Garanti Antlaşması ..........................................................556

Mariupol Düşerken …...........................................................................562

B e ş i n c i A y r ı m

Dış Politika

B i r i n c i A l t A y r ı m

Türkiye’nin Dış Politikası ve AB Yaptırımları

AB – Türkiye İlişkilerinde Görgü Kuralları.........................................567

Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki Hakları ve Avrupa Birliği

Yaptırımları ...........................................................................................569

İ k i n c i A l t A y r ı m

ABD Yaptırımları

ABD Politikasında Ermeni Soykırımı İddiaları....................................573

XVI TÜRKİYE’NİN HUKUK VE SİYASET GÜNDEMİ

Erdoğan – Biden Görüşmesinde Konuşulmayan Konu........................577

Ermeni Soykırım İddiasından Siyasî Malzeme Çıkarmak....................579

Ü ç ü n c ü A l t A y r ı m

KKTC

KKTC, Bağımsız Devlet Olarak Kendi Sorunlarını Kendisi Çözer.....583

Kıbrıs’ta Çözüm Yolu, KKTC’nin Tanınmasından Geçer...................585

Kıbrıs’ta İki Devletli Çözüm İçin Ne Yapmalı?...................................587

Kıbrıs’ta İki Devletli Çözüm .................................................................590

KKTC’nin Adı ve Tanınması ................................................................593

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin Tanınması...................................596

KKTC Niçin Çağrılmadı?......................................................................599

Papa Franciscus’un Kıbrıs Ziyareti .......................................................602

A l t ı n c ı A y r ı m

Eğitim-Öğretim, Kültür ve Spor

B i r i n c i A l t A y r ı m

Eğitim - Öğretim

Tarihi Tam ve Doğru Anlatmak Gerekir...............................................607

KPSS ve Kilitlenen MEB Kapısı...........................................................610

Atatürk’ün Anısına Saldırı.....................................................................612

Haydarpaşa Lisesi’ni Yıkmak Vandalizm Olur....................................614

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi 40 Yıl Önce Kuruldu...........................616

İ k i n c i A l t A y r ı m

Kültür

İstiklâl Marşı ve Andımız ......................................................................621

Zeus Sunağı’nın Türkiye’ye İadesi........................................................623

Cumhuriyet’in Kültür Devrimi..............................................................625

Ü ç ü n c ü A l t A y r ı m

Spor

Devletin Görevi Spor Tesislerini Yıkmak Değil, Sporu

Geliştirmektir.........................................................................................631

Türk Futbolunu Yabancı Oyuncularla Geliştirmek ..............................636

Spor, Sportmence Yapılmalı ve Seyredilmeli .......................................638

İÇİNDEKİLER XVII

Y e d i n c i A y r ı m

Ulaşım ve Çevre Sorunları

B i r i n c i A l t A y r ı m

Atatürk Hava Limanı

Atatürk Hava Limanı Kalsın, Millet Bahçesi Başka Yerde Yapılsın ...643

Atatürk Hava Limanı Hikâyesi Kapanmadı ..........................................645

Atatürk Hava Limanı’ndan Park Yapmak .............................................647

Atatürk Hava Limanı’nın Kaderi...........................................................649

İ k i n c i A l t A y r ı m

İstanbul Kanalı

İnat Kanalı .............................................................................................655

Çılgın Proje’den Vazgeçmek, Aklın Gereğidir ....................................658

Kanal Tutkusu........................................................................................660

Çevresel Yönüyle İstanbul Kanalı.........................................................663

Ü ç ü n c ü A l t A y r ı m

1915 Çanakkale Köprüsü

Türk Lirası, 1915 Çanakkale Köprüsü’nü Geçemeyecek mi?...............667

1915 Çanakkale Köprüsü’nden Geçiş Ücreti ........................................669

D ö r d ü n c ü A l t A y r ı m

Deniz ve Hava Yolları

Sondaj Gemilerine Verilen ve Uçak Gövdelerine Yazılan İsimler ......673

B e ş i n c i A l t A y r ı m

Çevre Sorunları

Türkiye’yi Sarsan Deprem.....................................................................679

Marmara Müsilajı, İstanbul Kanalı ve Karadeniz.................................684

Gezi Parkı Vakıf Malı Değil, Millet Bahçesidir...................................686

A l t ı n c ı A l t A y r ı m

Tarım ve Ormanlar

Zeytinciliği Korumak, Geliştirmek ve Desteklemek............................691

Orman Yangınları..................................................................................712

XVIII TÜRKİYE’NİN HUKUK VE SİYASET GÜNDEMİ

S e k i z i n c i A y r ı m

Millî Uzay Programı

Uzay Çağı ve Biz...................................................................................719

D o k u z u n c u A y r ı m

Diyanet İşleri

Diyanet İşleri Başkanı’nın İnanç Anlayışı.............................................727

Diyanet İşleri Başkanlığı’nın Kadını Gıyabında Boşama Fetvası........730

Açlıkla Sınama ......................................................................................733

Kurban Manzaraları...............................................................................734

Cemevlerinin Hukukî Statüsü................................................................739

Tarikat Kavgaları...................................................................................743

Y e d i n c i B ö l ü m

YARGI

B i r i n c i A y r ı m

Mahkemeler, Yüksek Mahkemeler ve Kararları

Anayasa Mahkemesi, Demokratik Hukuk Devletinin Kurumsal

Güvencesidir..........................................................................................747

Hâkimler, Verdikleri Kararlarla Konuşurlar.........................................749

28 Şubat 1997 Süreci ile İlgili Yargıtay Kararı....................................751

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Kesinleşmiş

Kararlarına Uymak Gerekir...................................................................755

AİHM Kararını Tanımamak ..................................................................757

Adalet Devletin Temelidir.....................................................................760

İ k i n c i A y r ı m

Yeni Adlî Yıl Açılışı

Dua ile Başlayan Yeni Adlî Yıl.............................................................765

S e k i z i n c i B ö l ü m

YEREL YÖNETİMLER

Yüksek Seçim Kurulu’nun Tarihî Sorumlululuğu................................769

İstanbul, Hiçbir Partinin Mülkü Değil...................................................771

Yanlış Bir Cadde veya Sokak Adı.........................................................773

İÇİNDEKİLER XIX

D o k u z u n c u B ö l ü m

EKONOMİ, BANKACILIK VE FİNANSMAN

B i r i n c i A y r ı m

Ekonomi Politikası

Türk Lirasına Değer Kaybettiren, Halkı Yoksullaştıran Ekonomi

Politikası................................................................................................777

Yeni Ekonomi Politikası........................................................................780

Heterodoks Ekonomi Politikaları ..........................................................782

Naslara Göre Hareket Etmek.................................................................784

Zamlarla Gelen Düşünce: Artık Tamam ..............................................786

İ k i n c i A y r ı m

Merkez Bankası

Merkez Bankası Yönetiminde Yeni Değişiklikler................................791

Merkez Bankası’nın Özelliği.................................................................794

Ü ç ü n c ü A y r ı m

Bankacılık

Şeriat Bankacılığı ..................................................................................799

D ö r d ü n c ü A y r ı m

Para ve Kredi İşleri

Faiz Politikası ........................................................................................803

Faiz İndirimine Devam..........................................................................805

Yeni Faiz İndirimi .................................................................................807

Faiz İndiriminin Sonucu ........................................................................809

Yanlış Faiz Politikasında Israr...............................................................811

Faiz Politikası ve TL’nin Değer Kaybı..................................................813

Son Faiz İndirimi...................................................................................815

Durmayan Faiz İndirimi ........................................................................817

Faiz İndirimi ile Enflasyon Önlenemez.................................................819

Faiz İndirimi Döngüsünün Sonu............................................................821

Türkiye Cumhuriyeti’nin Para Birimi Türk Lirası (TL).......................824