Sözleşme Özgürlüğünün Sınırı Olarak Kanunun Emredici Hükümlerine Aykırılık

Sözleşme Özgürlüğünün Sınırı Olarak Kanunun Emredici Hükümlerine Aykırılık

Dr. Fahri Erdem KAŞAK

2019/01 1. Baskı, 574 Sayfa

ISBN 978-605-7909-46-6

Çalışmanın ilk bölümünde sözleşme özgürlüğü kavramının iktisadi ve felsefi temelleri, ortaya çıkışı ve zaman içerisinde güç kaybetmesi irdelenmiş; sözleşme özgürlüğünün görünümleri ve sınırlanması ele alınmış; bu bağlamda özellikle içerik özgürlüğünün sınırları olan ahlaka, kamu düzenine ve kişilik haklarına aykırılık kıstaslarının emredici hükümlere aykırılık ile ilişkisi araştırılmıştır. İkinci bölümde kanunun emredici hükümlerinin karşılaştırmalı hukukta ve Türk hukukunda nasıl düzenlenmiş olduğu, özellikle TBK metnine alınmayan BK m. 19/II hükmü çerçevesinde incelenmiş; anayasa normlarının özel hukuk ilişkilerine etkisi yönünden TBK m. 27/I hükmü değerlendirilmiş; sonrasında ise kanunun emredici hükümleri tüm boyutlarıyla ele alınmaya çalışılmıştır.Çalışmanın üçüncü bölümünde ise, genel olarak hükümsüzlük kavramından yola çıkılarak kanunun emredici hükümlerine aykırılığın yaptırımları ele alınmış; TBK m. 27/I hükmünün ifadesine rağmen emredici hükümlere aykırılığın kesin hükümsüzlükten farklı yaptırımlara yol açabileceği ortaya konulmuş ve emredici hükümlere aykırı sözleşmelerin doğurabileceği hüküm ve sonuçlar tartışılmıştır.(GİRİŞTEN)

İÇİNDEKİLER

GİRİŞ
§1. KONUNUN TAKDİMİ, ÖNEMİ, SINIRLANDIRILMASI, KAVRAM SORUNU VE İNCELEME PLANI
I. Konunun Takdimi
II. Konunun Önemi
III. Konunun Sınırlandırılması
IV. Kavram Sorunu
V. İnceleme Planı

Birinci Bölüm 
SÖZLEŞME ÖZGÜRLÜĞÜ KAVRAMI VE GENEL OLARAK SÖZLEŞME ÖZGÜRLÜĞÜNÜN SINIRLARI 
§2. SÖZLEŞME ÖZGÜRLÜĞÜ KAVRAMI 
I. Sözleşme Özgürlüğü Kavramının Ortaya Çıkışı, Gelişimi, Zayıflaması ve Günümüzdeki Anlamı
II. Sözleşme Özgürlüğü Kavramı, Sözleşme Özgürlüğünün Türk Hukukunda Düzenlenmesi ve Görünüm Şekilleri
§3. GENEL OLARAK SÖZLEŞME ÖZGÜRLÜĞÜNÜN SINIRLARI
I. Kamu Hukuku Kaynaklı Sınırlar 
II. Özel Hukuk Kaynaklı Sınırlar

İkinci Bölüm 
SÖZLEŞME ÖZGÜRLÜĞÜNÜN SINIRI OLARAK KANUNUN EMREDİCİ HÜKÜMLERİNE AYKIRILIK 
§4. KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA KANUNUN EMREDİCİ HÜKÜMLERİNE AYKIRILIK
I. Roma Hukuku
II. İsviçre Hukuku
III. Alman Hukuku
IV. Fransız Hukuku
V. Avusturya Hukuku
VI. İtalyan Hukuku 
VII. İngiliz Hukuku
VIII. Amerikan Hukuku
IX. Hollanda Hukuku
X. İspanyol Hukuku
XI. İslam Hukuku
XII. İsrail Hukuku
XIII. Rus Hukuku
XIV. PECL
§5. TÜRK HUKUKUNDA KANUNUN EMREDİCİ HÜKÜMLERİNE AYKIRILIK
I. Genel Olarak Kanun Hükümlerinin Tasnifi
II. Kanunun Emredici Hükümlerinin Tespitinde Anayasal Hüküm ve İlkeler 
III. Borçlar Kanunu ve Türk Borçlar Kanunu Çerçevesinde Kanunun Emredici Hükümleri
IV. Kanunun Emredici Hükümleri

Üçüncü Bölüm 
KANUNUN EMREDİCİ HÜKÜMLERİNE AYKIRILIĞIN SONUÇLARI 
§6. KANUNUN EMREDİCİ HÜKÜMLERİNE AYKIRILIĞIN MUTAD YAPTIRIMI OLARAK "KESİN HÜKÜMSÜZLÜK" 
I. Üst Kavram Olarak "Hükümsüzlük" 
II. Kanunun Emredici Hükümlerine Aykırılığın Mutad Yaptırımı Olarak "Kesin Hükümsüzlük" 
§7. KANUNUN EMREDİCİ HÜKÜMLERİNE AYKIRILIĞIN MUTAD OLMAYAN YAPTIRIMLARI
I. Yokluk
II. Takdiri Butlan 
III. Yazılmamış Sayılma
IV. İptal Edilebilirlik
V. Eksiklik (Askıda Hükümsüzlük, Bağlamazlık) 
VI. Tazminat
VII. Dava Edilemezlik
VIII. Ceza
IX. Sözleşme İçeriğinin Değiştirilerek Sözleşmenin Ayakta Tutulması
X. Nispi Etkisizlik
XI. Yaptırımsızlık

SONUÇ