Blokzincir Teknolojisi ve Kripto Varlıkların 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu Kapsamında Değerlendirilmesi

Ülkemizde de özellikle son zamanlarda çok güncel, ilgi çeken bir konu

olan blokzincir teknolojisi ve -kripto varlıklar başta olmak üzere- içerdiklerine, kanaatimizce ceza hukuku açısından bir yaklaşım kazandırma ihtiyacı

oluşmuştur. Nitekim ülkemizde birçok kişi tarafından bir yatırım aracı olarak

görülen kripto varlıkların ve bu varlıkların oluşumunun temeli olan blokzincirin, korunması gereken hukuki değerlerin içerisinde olduğu hususu tartışmasızdır. Konusu üzerinde epey düşündükten sonra karar verdiğim blokzincir ve

ceza hukuku ilişkisini tez çalışması olarak tamamlamama vesile olan ve bana

her konuda destek veren tez danışmanım Dr. Öğr. Üyesi Uğur URUŞAK’a

çok teşekkür ediyorum. Kendilerinden çok şey öğrendiğim ve öğrenmeye devam ettiğim, tez jürimde bulunan Dr. Öğr. Üyesi Tülay KİTAPÇIOĞLU

YÜKSEL ve Dr. Öğr. Üyesi Ezgi CANKURT hocalarıma teşekkürü borç bilirim.

Çalışmanın hazırlanması sürecinde fikirlerinden yararlandığım ve desteklerini hiçbir zaman esirgemeyen Kırklareli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ahmet Mithat GÜNEŞ’e, dekan yardımcıları Dr. Öğr. Üyesi

Burçin AYDOĞDU ve Dr. Öğr. Üyesi Eray Aksın ATAR’a, Kamu Hukuku

Bölüm Başkanı Doç. Dr. Seçkin YAVUZDOĞAN’a teşekkür ederim.

Sürekli fikir alışverişinde bulunduğum, Kırklareli Üniversitesi Hukuk

Fakültesi bünyesindeki yardımsever araştırma görevlisi arkadaşlarımın hepsine ayrı ayrı teşekkür ediyorum.

Kitabın basımında emeği geçen YETKİN Basım Yayım ve Dağıtım A.Ş.

sahibi Muharrem BAŞER başta olmak üzere tüm çalışanlarına da ayrıca teşekkür ederim.

Son olarak bana her konuda destek olan aileme sonsuz teşekkür ediyorum. İyi ki varsınız!

Mehmet Bahadır POLAT

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ ................................................................................................5

İÇİNDEKİLER ..................................................................................7

KISALTMALAR .............................................................................25

ŞEKİLLER ....................................................................................... 23

GİRİŞ ................................................................................................ 29

1. BÖLÜM

BLOKZİNCİR TEKNOLOJİSİNİN TEKNİK VE

ÖZEL HUKUK BOYUTU

1.1. Genel Olarak Blokzincir.................................................................... 35

1.2. Blokların Yapısı................................................................................. 37

1.2.1. Genel Olarak............................................................................ 37

1.2.2. Veri İzi (Hash) Kavramı.......................................................... 38

1.2.3. Bloklar..................................................................................... 39

1.2.4. Nonce (Yalnız Bir Kere Kullanılan Sayı) Kavramı................. 41

1.2.5. Zaman Damgası (Timestamp).................................................. 41

1.2.6. Merkle Ağacı........................................................................... 42

1.2.7. Anahtar ve Dijital İmza ........................................................... 43

1.3. Blokzincirin Türleri ........................................................................... 43

1.3.1. Halka Açık (Public) Blokzincirler........................................... 43

1.3.2. Özel (Private) Blokzincirler.................................................... 44

1.3.3. Konsorsiyum Blokzincirler ..................................................... 44

1.4. Blokzincirin Özellikleri ..................................................................... 44

1.4.1. Değişmezlik (Immutable)........................................................ 45

8

1.4.2. Dağıtık Olma (Distributed) ..................................................... 45

1.4.3. Merkeziyetsiz Olma (Decentralized) ...................................... 46

1.4.4. Denetlenebilirlik (Auditability) ............................................... 46

1.5. Uzlaşma (Consensus)......................................................................... 46

1.5.1. Çifte Harcama (Double Spending) Problemi........................... 48

1.5.2. Bizans Generalleri Problemi.................................................... 49

1.5.3. Uzlaşma Mekanizması Türleri ................................................ 50

1.5.3.1. İş İspatı (Proof of Work)..................................... 50

1.5.3.2. Menfaat İspatı (Proof of Stake)........................... 53

1.5.3.3. Geçen Süre İspatı (Proof of Elapsed

Time)................................................................... 54

1.5.3.4. Otorite İspatı (Proof of Authority) ...................... 55

1.5.3.5. Pratik Bizans Hata Toleransı (Practical

Byzantine Fault Tolerance)................................. 55

1.6. Blokzincirde Güvenlik Sorunu .......................................................... 56

1.6.1. Uzlaşma Katmanındaki Saldırılar............................................ 56

1.6.1.1. %51 Saldırısı....................................................... 56

1.6.1.2. Finney Saldırısı................................................... 57

1.6.1.3. Race Saldırısı ...................................................... 57

1.6.1.4. Nothing-At-Stake Saldırısı.................................. 58

1.6.1.5. Grinding Saldırısı................................................ 58

1.6.2. Blokzincir Ağ İletişimine Yapılan Saldırılar........................... 58

1.6.2.1. Tutulma Saldırısı (Eclipse Attack)...................... 59

1.6.2.2. Sybil Saldırısı...................................................... 59

1.6.2.3. DoS ve DDoS Saldırısı (Denial of

Service and Distributed Denial of Service

Attack) ................................................................ 59

1.6.2.4. Yönlendirme Saldırısı (Routing Attack).............. 60

1.6.3. Akıllı Sözleşmelere Dayalı Saldırılar...................................... 60

9

1.6.3.1. Yeniden Giriş Saldırısı (Reentrancy

Attack)................................................................. 61

1.6.4. Cüzdanlara Yapılan Saldırılar ................................................. 61

1.7. Cüzdanlar, Adresler ve Varlık Transferi............................................ 62

1.7.1. Adres ....................................................................................... 62

1.7.1.1. Gösteriş Adresleri (Vanity Adress) ..................... 62

1.7.2. Blokzincir Cüzdanı.................................................................. 62

1.7.2.1. Sıcak Cüzdan Türleri .......................................... 63

1.7.2.1.1. Çevrimiçi Cüzdanlar ...................... 63

1.7.2.1.2. Mobil Cüzdanlar............................. 63

1.7.2.1.3. Masaüstü Cüzdanları...................... 64

1.7.2.2. Soğuk Cüzdanlar................................................. 64

1.7.2.2.1. Donanım Cüzdanları ...................... 64

1.7.2.2.2. Kâğıt Cüzdanlar.............................. 65

1.7.3. Blokzincirde Varlık Transferi.................................................. 65

1.8. Akıllı Sözleşmeler ............................................................................. 66

1.8.1. Blokzincir Üzerindeki Akıllı Sözleşmelerin

Özellikleri................................................................................ 68

1.8.1.1. Akıllı Sözleşme Bir Bilgisayar

Programıdır......................................................... 68

1.8.1.2. Akıllı Sözleşmeler Güvenli İşlem

Yapmayı Vadeder ............................................... 68

1.8.1.3. Akıllı Sözleşmeler Şeffaftır ................................ 70

1.8.1.4. Akıllı Sözleşmeler Kendi Kendini

Yürütür ve Üçüncü Bir Tarafa İhtiyaç

Duymaz............................................................... 70

1.8.1.5. Akıllı Sözleşmeler Değiştirilemez ve

Geri Alınamazdır ................................................ 70

1.8.2. Akıllı Sözleşmelerin Kullanım Alanları.................................. 71

1.9. Karıştırıcı Protokolleri....................................................................... 72

10

1.10. Blokzincir ve Kripto Varlıklar................................................. 75

1.10.1. Kripto Varlık Kavramı ............................................................ 75

1.10.1.1. Sikke (Coin) ve Jeton (Token)

Kavramları .......................................................... 77

1.10.1.2. Merkez Bankası Dijital Para Birimleri

(CBDC)............................................................... 78

1.10.1.3. Stabil Kripto Varlıklar ........................................ 80

1.10.1.4. NFT (Non Fungible Token)................................ 82

1.10.2. ICO, IDO ve IEO Kavramları ................................................. 83

1.10.3. Borsalar ................................................................................... 85

1.11. Blokzincirin Özel Hukuk Boyutu ve Regülasyon Çalışmaları .......... 87

1.12. Blokzincir ve Hukuksal Düzlem........................................................ 89

1.13. Kripto Varlıkların Hukuki Değerlendirmesi ve Düzenleme

Arayışları ........................................................................................... 89

1.13.1. Kripto Varlıklar Eşya Mıdır?................................................... 90

1.13.2. “Kripto Para” Terimi............................................................... 93

1.13.3. Kripto Varlıklar Sermaye Piyasası Aracı Mıdır? .................... 95

1.13.4. Türk Hukuku Bakımından Kripto Varlıkların Mevcut

Düzenlemeler Işığında Hukuki Değerlendirmesi ve De

Lege Ferenda Bir Çözüm Olarak Taşınır Eşya Niteliği .......... 98

1.14. Kripto Varlıklar ile İlgili Regülasyon Çalışmaları ..........................101

1.14.1. Kripto Varlıkların Düzenleyici

Kuruluşların Dikkatini Çekmesi ve İlk

Düzenleyici

Tepkiler .............................................................102

1.14.2. Avrupa Birliği ...................................................103

1.14.3. Amerika Birleşik Devletleri ..............................108

1.14.4. İngiltere .............................................................111

1.14.5. Almanya ............................................................112

1.14.6. İsviçre ................................................................114

1.14.7. Çin Halk Cumhuriyeti .......................................116

11

1.14.8. Türkiye ..............................................................117

1.14.9. Uluslararası Aktörler .........................................119

1.14.9.1. Mali Eylem Görev Gücü

(FATF) .........................................120

1.14.9.2. Uluslararası Para Fonu

(IMF) ............................................122

1.14.9.3. Dünya Bankası .............................123

2. BÖLÜM

BLOKZİNCİRİN CEZA HUKUKU BOYUTU

2.1. Genel Olarak ....................................................................................125

2.2. Blokzincir ve Kripto Varlıkların Hukuki Nitelikleri

Bağlamında Yeni Bir Suç ve Ceza Düzenlemesine İhtiyaç

Var Mıdır? .......................................................................................126

2.3. Blokzincir ve Barındırdıklarının Suçun Konusuna ve Suçta

Araç Olarak Kullanılmasına Göre Sınıflandırılması .......................130

2.4. Blokzincirin ve Blokzincirin İçerdiklerinin Suçun Konusunu

Oluşturduğu Suçlar ..........................................................................131

2.4.1. Hırsızlık Suçu ........................................................................131

2.4.1.1. Korunan Hukuki Değer .....................................131

2.4.1.2. Tipikliğin Objektif Unsurları ............................132

2.4.1.2.1. Fail ................................................132

2.4.1.2.2. Mağdur .........................................133

2.4.1.2.3. Suçun Konusu ..............................134

2.4.1.2.4. Eylem ...........................................139

2.4.1.2.5. Nitelikli Haller ..............................141

2.4.1.2.5.1. TCK Madde 142/1.

Fıkradaki Nitelikli

Haller ................................ 142

2.4.1.2.5.2. TCK Madde 142/2.

Fıkradaki Nitelikli

Haller ................................ 145

12

2.4.1.2.5.3. TCK Madde 142/3.

Fıkradaki Nitelikli

Hal .................................... 153

2.4.1.2.5.4. TCK Madde 142/5.

Fıkradaki Nitelikli

Hal .................................... 153

2.4.1.2.5.5. TCK Madde 143’te

Düzenlenen Nitelikli

Hal .................................... 153

2.4.1.2.5.6. TCK Madde 144’te

Düzenlenen Nitelikli

Haller ................................ 154

2.4.1.2.5.7. TCK Madde 145’te

Düzenlenen Nitelikli

Hal .................................... 155

2.4.1.2.5.8. TCK Madde 146’da

Yer Alan Kullanma

Hırsızlığı ........................... 156

2.4.1.3. Tipikliğin Subjektif Unsuru ..............................157

2.4.1.4. Hukuka Aykırılık Unsuru .................................158

2.4.1.5. Kusurluluk ........................................................159

2.4.1.6. Suçun Özel Görünüş Biçimleri .........................161

2.4.1.6.1. Teşebbüs .......................................161

2.4.1.6.2. İçtima ............................................161

2.4.1.6.3. İştirak ............................................163

2.4.2. Yağma Suçu ..........................................................................163

2.4.2.1. Korunan Hukuki Değer .....................................164

2.4.2.2. Tipikliğin Objektif Unsurları ............................165

2.4.2.2.1. Fail ................................................165

2.4.2.2.2. Mağdur .........................................166

2.4.2.2.3. Suçun Konusu ..............................166

2.4.2.2.4. Eylem ...........................................167

2.4.2.2.4.1. Tehdit ve Cebir .................. 168

13

2.4.2.2.4.2. Senedin Yağmasında

Eylem ................................ 173

2.4.2.2.5. Nitelikli Haller ..............................174

2.4.2.2.5.1. TCK Madde

149/1’inci Fıkrada

Gösterilen Nitelikli

Haller ................................ 174

2.4.2.2.5.2. TCK Madde 150’de

Gösterilen Nitelikli

Haller ................................ 178

2.4.2.3. Tipikliğin Subjektif Unsuru ..............................179

2.4.2.4. Hukuka Aykırılık Unsuru .................................181

2.4.2.5. Kusurluluk ........................................................181

2.4.2.6. Suçun Özel Görünüş Biçimleri .........................181

2.4.2.6.1. Teşebbüs .......................................181

2.4.2.6.2. İçtima ............................................182

2.4.2.6.3. İştirak ............................................183

2.4.3. Güveni Kötüye Kullanma Suçu .............................................183

2.4.3.1. Korunan Hukuki Değer .....................................184

2.4.3.2. Tipikliğin Objektif Unsurları ............................185

2.4.3.2.1. Fail ................................................185

2.4.3.2.2. Mağdur .........................................186

2.4.3.2.3. Suçun Konusu ..............................186

2.4.3.2.4. Eylem ...........................................189

2.4.3.2.5. Nitelikli Haller ..............................191

2.4.3.3. Tipikliğin Subjektif Unsuru ..............................193

2.4.3.4. Hukuka Aykırılık Unsuru .................................193

2.4.3.5. Kusurluluk ........................................................194

2.4.3.6. Suçun Özel Görünüş Biçimleri .........................194

2.4.3.6.1. Teşebbüs .......................................194

2.4.3.6.2. İçtima ............................................195

14

2.4.3.6.3. İştirak ............................................195

2.4.4. Dolandırıcılık Suçu ................................................................196

2.4.4.1. Korunan Hukuki Değer .....................................198

2.4.4.2. Tipikliği Objektif Unsurları ..............................198

2.4.4.2.1. Fail ................................................198

2.4.4.2.2. Mağdur .........................................199

2.4.4.2.3. Suçun Konusu ..............................200

2.4.4.2.4. Eylem ...........................................200

2.4.4.2.4.1. Hileli Davranışlar .............. 201

2.4.4.2.4.2. Aldatma ............................ 203

2.4.4.2.4.3. Aldatılan Kişinin

Malvarlığı Üzerinde

Tasarrufta

Bulunması ......................... 204

2.4.4.2.5. Netice ...........................................205

2.4.4.2.5.1. Mağdurun veya Bir

Başkasının

Malvarlığının Zarara

Uğraması ........................... 205

2.4.4.2.5.2. Yarar .................................. 206

2.4.4.2.6. Nitelikli Haller ..............................207

2.4.4.2.6.1. TCK Madde 158’de

Gösterilen Nitelikli

Haller ................................ 207

2.4.4.2.6.2. TCK Madde 159’de

Gösterilen Cezayı

Hafifleten Nitelikli

Hal .................................... 214

2.4.4.3. Tipikliğin Subjektif Unsuru ..............................215

2.4.4.4. Hukuka Aykırılık Unsuru .................................216

2.4.4.5. Suçun Özel Görünüş Biçimleri .........................216

2.4.4.5.1. Teşebbüs .......................................216

2.4.4.5.2. İçtima ............................................216

15

2.4.4.5.3. İştirak ............................................217

2.4.5. Suç Eşyasının Satın Alınması ve Kabul Edilmesi Suçu

................................................................................................218

2.4.5.1. Korunan Hukuki Değer .....................................218

2.4.5.2. Tipikliğin Objektif Unsurları ............................219

2.4.5.2.1. Fail ................................................219

2.4.5.2.2. Mağdur .........................................219

2.4.5.2.3. Suçun Konusu ..............................220

2.4.5.2.4. Eylem ...........................................222

2.4.5.3. Tipikliğin Subjektif Unsuru ..............................224

2.4.5.4. Hukuka Aykırılık Unsuru .................................225

2.4.5.5. Kusurluluk ........................................................226

2.4.5.6. Suçun Özel Görünüş Biçimleri .........................226

2.4.5.6.1. Teşebbüs .......................................226

2.4.5.6.2. İçtima ............................................226

2.4.5.6.3. İştirak ............................................227

2.4.6. Bilişim Sistemine Girme Suçu ..............................................227

2.4.6.1. Korunan Hukuki Değer .....................................229

2.4.6.2. Tipikliğin Objektif Unsurları ............................231

2.4.6.2.1. Fail ................................................231

2.4.6.2.2. Mağdur .........................................232

2.4.6.2.3. Suçun Konusu ..............................232

2.4.6.2.4. Eylem ...........................................234

2.4.6.2.5. Nitelikli Hal ..................................237

2.4.6.3. Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Hal ...................238

2.4.6.4. Tipikliğin Subjektif Unsuru ..............................238

2.4.6.5. Hukuka Aykırılık Unsuru .................................240

2.4.6.6. Kusurluluk ........................................................241

2.4.6.7. Suçun Özel Görünüş Biçimleri .........................241

16

2.4.6.7.1. Teşebbüs .......................................241

2.4.6.7.2. İçtima ............................................242

2.4.6.7.3. İştirak ............................................244

2.4.7. Sistemi Engelleme, Bozma, Verileri Yok Etme veya

Değiştirme .............................................................................244

2.4.7.1. Korunan Hukuki Değer .....................................245

2.4.7.2. Tipikliğin Objektif Unsurları ............................246

2.4.7.2.1. Fail ................................................246

2.4.7.2.2. Mağdur .........................................247

2.4.7.2.3. Suçun Konusu ..............................248

2.4.7.2.4. Eylem ...........................................249

2.4.7.2.4.1. TCK Madde

244/1’inci Fıkrada

Gösterilen Eylemler .......... 249

2.4.7.2.4.2. TCK Madde

244/2’nci Fıkrada

Gösterilen Eylemler .......... 251

2.4.7.2.4.3. TCK Madde

244/4’üncü Fıkrada

Gösterilen Eylem .............. 255

2.4.7.2.5. Nitelikli Hal ..................................259

2.4.7.3. Tipikliğin Subjektif Unsuru ..............................259

2.4.7.4. Hukuka Aykırılık Unsuru .................................260

2.4.7.6. Kusurluluk ........................................................261

2.4.7.6. Suçun Özel Görünüş Biçimleri .........................261

2.4.7.6.1. Teşebbüs .......................................261

2.4.7.6.2. İçtima ............................................262

2.4.7.6.3. İştirak ............................................264

2.4.8. Yasak Cihaz veya Programların Üretilmesi ve Ticareti

Suçu .......................................................................................264

2.4.8.1. Korunan Hukuki Değer .....................................265

17

2.4.8.2. Tipikliğin Objektif Unsurları ............................265

2.4.8.2.1. Fail ................................................265

2.4.8.2.2. Mağdur .........................................265

2.4.8.2.3. Suçun Konusu ..............................266

2.4.8.2.4. Eylem ...........................................268

2.4.8.2.5. Nitelikli Hal ..................................269

2.4.8.3. Tipikliğin Subjektif Unsuru ..............................270

2.4.8.4. Hukuka Aykırılık Unsuru .................................270

2.4.8.5. Kusurluluk ........................................................271

2.4.8.6. Suçun Özel Görünüş Biçimleri .........................271

2.4.8.6.1. Teşebbüs .......................................271

2.4.8.6.2. İçtima ............................................272

2.4.8.6.3. İştirak ............................................272

2.4.9. Zimmet Suçu .........................................................................272

2.4.9.1. Korunan Hukuki Değer .....................................273

2.4.9.2. Tipikliğin Objektif Unsurları ............................273

2.4.9.2.1. Fail ................................................273

2.4.9.2.2. Mağdur .........................................274

2.4.9.2.3. Suçun Konusu ..............................274

2.4.9.2.4. Eylem ...........................................275

2.4.9.2.5. Nitelikli Haller ..............................277

2.4.9.2.5.1. Suçun Zimmetin

Açığa Çıkmamasına

Yönelik Hileli

Davranışlarla

İşlenmesi (TCK m.

247/2) ................................ 277

2.4.9.2.5.2. Kullanma Zimmeti

(TCK m. 247/3) ................ 277

18

2.4.9.2.5.3. Malın Değerinin

Azlığı (TCK m. 249)

........................................... 278

2.4.9.3. Tipikliğin Subjektif Unsuru ..............................279

2.4.9.4. Hukuka Aykırılık Unsuru .................................279

2.4.9.5. Suçun Özel Görünüş Biçimleri .........................279

2.4.9.5.1. Teşebbüs .......................................279

2.4.9.5.2. İçtima ............................................280

2.4.9.5.3. İştirak ............................................281

2.4.9.6. Cezayı Azaltan Şahsi Sebep – Etkin

Pişmanlık ..........................................................281

2.4.10. İrtikap Suçu ...........................................................................282

2.4.10.1. Korunan Hukuki Değer .....................................282

2.4.10.2. Tipikliğin Objektif Unsurları ............................283

2.4.10.2.1. Fail ................................................283

2.4.10.2.2. Mağdur .........................................283

2.4.10.2.3. Suçun Konusu ..............................284

2.4.10.2.4. Eylem ...........................................285

2.4.10.2.4.1............... İcbar Suretiyle İrtikap

........................................... 285

2.4.10.2.4.2................ İkna Suretiyle İrtikap

........................................... 287

2.4.10.2.4.3...Hatadan Yararlanma Suretiyle

İrtikap ................................ 287

2.4.10.2.5. Daha Az Cezayı Gerektiren

Nitelikli Hal ..................................288

2.4.10.3. Tipikliğin Subjektif Unsuru ..............................288

2.4.10.4. Hukuka Aykırılık Unsuru .................................288

2.4.10.5. Suçun Özel Görünüş Biçimleri .........................289

2.4.10.5.1. Teşebbüs .......................................289

2.4.10.5.2. İçtima ............................................290

19

2.4.10.5.3. İştirak ............................................290

2.4.11. Rüşvet Suçu ...........................................................................290

2.4.11.1. Korunan Hukuki Değer .....................................291

2.4.11.2. Tipikliğin Objektif Unsurları ............................292

2.4.11.2.1. Fail ................................................292

2.4.11.2.2. Mağdur .........................................293

2.4.11.2.3. Suçun Konusu ..............................293

2.4.11.2.4. Eylem ...........................................293

2.4.11.2.5. Nitelikli Hal ..................................295

2.4.11.3. Tipikliğin Subjektif Unsuru ..............................295

2.4.11.4. Hukuka Aykırılık Unsuru .................................296

2.4.11.5. Suçun Özel Görünüş Biçimleri .........................296

2.4.11.5.1. Teşebbüs .......................................296

2.5.11.5.2. İçtima ............................................297

2.4.11.5.3. İştirak ............................................297

2.4.11.6. Cezayı Kaldıran Şahsi Sebep: Etkin

Pişmanlık ..........................................................298

2.4.12. Nüfuz Ticareti Suçu ...............................................................299

2.4.12.1. Korunan Hukuki Değer .....................................299

2.4.12.2. Tipikliğin Objektif Unsurları ............................300

2.4.12.2.1. Fail ................................................300

2.4.12.2.2 Mağdur .........................................301

2.4.12.2.3. Suçun Konusu ..............................301

2.4.12.2.4. Eylem ...........................................301

2.4.12.2.5. Nitelikli Hal ..................................303

2.4.12.3. Tipikliğin Subjektif Unsuru ..............................303

2.4.12.4. Hukuka Aykırılık Unsuru .................................304

2.4.12.5. Suçun Özel Görünüş Biçimleri .........................304

2.4.12.5.1. Teşebbüs ...........................................................304

20

2.4.12.5.2. İçtima ................................................................305

2.4.12.5.3. İştirak ................................................................305

2.5. Blokzincir Teknolojisinin Araç Olarak Kullanıldığı Suçlar ............306

2.5.1. Kumar Oynanması İçin Yer ve İmkan Sağlama Suçu ...........306

2.5.1.1. Korunan Hukuki Değer .....................................308

2.5.1.2. Tipikliğin Objektif Unsurları ............................309

2.5.1.2.1. Fail ................................................309

2.5.1.2.2. Mağdur .........................................309

2.5.1.2.3. Suçun Konusu ..............................310

2.5.1.2.4. Eylem ...........................................310

2.5.1.2.5. Nitelikli Haller ..............................313

2.5.1.3. Tipikliğin Subjektif Unsuru ..............................315

2.5.1.4. Hukuka Aykırılık Unsuru .................................316

2.5.1.5. Kusurluluk ........................................................316

2.5.1.6. Suçun Özel Görünüş Biçimleri .........................317

2.5.1.6.1. Teşebbüs .......................................317

2.5.1.6.2. İçtima ............................................317

2.5.1.6.3. İştirak ............................................318

2.5.2. Suçtan Kaynaklanan Malvarlığı Değerlerini Aklama ...........319

2.5.2.1. Aklamanın Aşamaları .......................................321

2.5.2.2. Kripto Varlıkların Aklama Yöntemi

Olarak Kullanımı ..............................................323

2.5.2.3. Korunan Hukuki Değer .....................................325

2.5.2.4. Tipikliğin Objektif Unsurları ............................326

2.4.2.4.1. Fail ................................................326

2.4.2.4.2. Mağdur .........................................327

2.4.2.4.3. Suçun Konusu ..............................328

2.4.2.4.4. Eylem ...........................................332

21

2.4.2.4.4.1. Suçtan Kaynaklanan

Malvarlığı

Değerlerini

Yurtdışına Çıkarma

Eylemi ............................... 332

2.5.2.4.4.2. Çeşitli İşlemlere

Tabi Tutma ........................ 333

2.5.2.4.5. Nitelikli Haller ..............................334

2.5.2.5. Tipikliğin Subjektif Unsuru ..............................335

2.5.2.6. Hukuka Aykırılık Unsuru .................................336

2.5.2.7. Kusurluluk ........................................................337

2.5.2.8. Suçun Özel Görünüş Biçimleri .........................337

2.5.2.8.1. Teşebbüs .......................................337

2.5.2.8.2. İçtima ............................................338

2.5.2.8.3. İştirak ............................................340

2.5.2.9. Cezayı Kaldıran Şahsi Sebep – Etkin

Pişmanlık ..........................................................340

SONUÇ ............................................................................................343

KAYNAKÇA ..................................................................................351

ABD Federal Vergi İdaresi (IRS). “IRS Virtual Currency Guidance”,

https://www.irs.gov/newsroom/irs-virtual-currency-guidance, (Erişim:

18.02.2023).

ABD Hazine Bakanlığı, Ulusal Kara Para Aklama Risk Değerlendirmesi,

https://home.treasury.gov/system/files/136/2022-National-Money-Laundering-Risk-Assessment.pdf, (Erişim: 11.12.2022), s. 45.

ABD Hazine Bakanlığı. Ulusal Kara Para Aklama Risk Değerlendirmesi,

https://home.treasury.gov/system/files/136/2022-National-Money-Laundering-Risk-Assessment.pdf, (Erişim: 11.12.2022).

AGGARWAL, Shubhani ve KUMAR, Neeraj. “Attacks on blockchain”,

Advances in Computers, C. 121, 2021, ss. 399-410.

AKBULUT, Berrin. “Rüşvet Suçları”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 8 , S. 1-2 (Milenyum Armağanı) (2000), ss. 633-652.

AKBULUT, Berrin. “Sistemi Engelleme, Bozma, Verileri Yok Etme

veya Değiştirme”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 24, S. 2

(2016), ss. 7-55.

AKSOY RETRONAZ, Eylem. “Ceza Hukuku Perspektifinden Blokzincir”, Gelişen Teknolojiler ve Hukuk I: Blokzincir, ed. E. Eylem Aksoy Retornaz ve Osman Gazi Güçlütürk, İstanbul: On İki Levha Yayıncılık, 2021.

AL-TAWIL, Tareq Na’el. “Anti-money laundering regulation of cryptocurrency: UAE and global approaches”, Journal of Money Laundering Control, C. 25 (2022), https://www.emerald.com/insight/content/doi/10.1108/JMLC-07-2022-0109/full/html?casa_token=kt9nRlry1aMAAAAA:5RtxVEw_UscHWURRmG3P-kURzPPQqXbZiChCB7K94-jRjYul-lMgcL3HdPBUin7oVWcjgjUpcHqy7gfLwvSSFkeQ_j6Z2hYn3MKgm8hdDoSHPW8oGDCfA (Erişim: 21.02.2023).

Blokzincir Teknolojisi ve Kripto Varlıkların 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu Kapsamında Değerlendirilmesi

352

ANNUNZIATA, Filippo. “Speak, If You Can: What Are You? An Alternative Approach to the Qualification of Tokens and Initial Coin Offerings”,

European Company and Financial Law Review, C. 17, S. 2 (2019), ss. 129-

154.

ANTALYA, Osman Gökhan ve TOPUZ Murat. Marmara Hukuk Yorumu

– Eşya Hukuku Cilt: IV/1. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2021.

ANTE, Lennart. “Non-fungible token (NFT) markets on the Ethereum

blockchain:temporal development, cointegration and interrelations”, Economics of Innovation and New Technology, (2022), https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/10438599.2022.2119564 (Erişim: 24.01.2023)

APAYDIN, Cengiz. “Bilişim Sistemine Girme Suçu”, Türkiye Adalet

Akademisi Dergisi, S. 24 (2016), ss. 245-308.

APAYDIN, Cengiz. “Yasak Cihaz veya Program Oluşturma, Bulundurma, Taşıma veya Satma Suçu”, Terazi Hukuk Dergisi, C. 15, S. 163 (2020),

ss. 563-571.

Arkansas Data Centers Act of 2023, https://www.arkleg.state.ar.us/Bills/FTPDocument?path=%2FBills%2F2023R%2FPublic%2FHB1799.pdf (Erişim: 11.04.2023).

ARTUK, Mehmet Emin ve öte. Ceza Hukuku Özel Hükümler. Ankara:

Adalet Yayınevi, 2022.

ATZEI, Nicola, BARTOLETTI, Massimo ve CIMOLI, Tiziana. “A Survey of Attacks on Ethereum Smart Contracts (SoK)”, ed. Maffei, M. ve Ryan,

M., Principles of Security and Trust. Post 2017, Lecture Notes in Computer

Science, ss. 164-186.

AVRUPA KOMİSYONU. “Fintech Eylem Planı”, https://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:6793c578-22e6-11e8-ac73-

01aa75ed71a1.0001.02/DOC_1&format=PDF (Erişim: 17.02.2023).

AVRUPA KOMİSYONU. “Markets in crypto-assets (MiCA)”,

https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX%3A52020PC0593, (Erişim: 18.02.2023).

K a y n a k ç a

353

AVRUPA KONSEYİ. “Convention on Cybercrime, European Treaty Series - No. 185”, https://rm.coe.int/1680081561, (Erişim: 21.09.2022).

AVRUPA MERKEZ BANKASI KRİPTO VARLIK GÖREV GÜCÜ.

“Crypto-Assets: Implications for financial stability, monetary policy, and payments and market infrastructures”, https://www.ecb.europa.eu/pub/

pdf/scpops/ecb.op223~3ce14e986c.en.pdf, (20.01.2023).

BABAYİĞİT, Beşir. “Kumar Oynama ve Kumar Oynanması İçin Yer ve

İmkân Sağlama Fiilleri”, TAAD, S. 34 (2018), ss. 283-315.

BABAYİĞİT, Beşir. Kumar Oynanması İçin Yer ve İmkan Sağlama Suçu

(TCK m. 228). Ankara: Adalet Yayınevi, 2021.

BACK, Adam. "Hashcash - A Denial of Service Counter-Measure", 2002

ftp://sunsite.icm.edu.pl/site/replay.old/programs/hashcash/hashcash.pdf (Erişim: 01.05.2023)

BaFin. “Crypto custody business”, https://www.bafin.de/EN/Aufsicht/BankenFinanzdienstleister/Markteintritt/Kryptoverwahrgeschaeft/kryptoverwahrgeschaeft_node_en.html, (Erişim: 19.02.2023).

BAINS, Parma ve öte. “Regulating the Crypto Ecosystem: The Case of

Unbacked Crypto Assets”, https://www.imf.org/-/media/Files/Publications/FTN063/2022/English/FTNEA2022007.ashx, (Erişim: 22.02.2023).

BALCI, Murat ve ÇAKIR, Kerim. “Kripto Para Dolandırıcılığı”, Terazi

Hukuk Dergisi, C. 16, S. 181 (2021), ss. 1684-1688.

BALCI, Murat ve ÇAKIR, Kerim. “Kripto Paraların Karapara Aklama

Yöntemi Olarak Kullanılması”, Ceza Hukuku Dergisi, S. 46 (2021), ss. 311-

332.

BALCI, Umut. “Kripto Paraların Ceza Hukuku Boyutu ve Türk Mevzuatındaki Muhtemel Düzenleme Yeri”, TBB Dergisi, S. 155 (2021), s. 203-259.

BASHIR, Imran. Mastering Blockchain : A Deep Dive into Distributed

Ledgers, Consensus Protocols, Smart Contracts, DApps, Cryptocurrencies,

Ethereum, and More. https://ebookcentral.proquest.com/lib/klu/reader.action?docID=6335189&query=978-1839213199 (Erişim: 10.08.2022)

Blokzincir Teknolojisi ve Kripto Varlıkların 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu Kapsamında Değerlendirilmesi

354

BAŞBÜYÜK, İsa. “İnternet Bankacılığı Aracılığıyla Yapılan Hukuka

Aykırı Havalenin Bilişim Suçları Bakımından Değerlendirilmesi”, Ceza Hukuku Dergisi, C. 8, S. 21 (2013), ss. 197-214.

BAYER, Dave, HABER, Stuart ve STORNETTA, W. Scott, "Improving

the efficiency and reliability of digital time-stamping," In Sequences II: Methods in Communication, Security and Computer Science, (1993), ss. 329-334.

BAYRAKTAR, Köksal ve öte. Özel Ceza Hukuku - Cilt IV - Malvarlığına Karşı Suçlar, İstanbul: On İki Levha Yayıncılık, 2018.

BAYRAKTAR, Köksal ve öte. Özel Ceza Hukuku - Cilt: VII – Genel Ahlaka Karşı Suçlar ve Aile Düzenine Karşı Suçlar. İstanbul: On İki Levha Yayıncılık, 2020.

BAYRAKTAR, Köksal ve öte. Özel Ceza Hukuku - Cilt:VIII - Ekonomi,

Sanayi ve Ticarete İlişkin Suçlar ve Bilişim Alanında Suçlar. İstanbul: On İki

Levha Yayıncılık, 2021.

BAYRAKTAR, Köksal ve öte. Özel Ceza Hukuku Cilt IX - Kamu İdaresinin Güvenilirliğine ve İşleyişine Karşı Suçlar. İstanbul: On İki Levha Yayıncılık, 2021.

BAYZAN, Yunus Emre. Hukuki Açıdan Kripto Varlıklar, Yüksek Lisans

Tezi. İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul 2022, YÖK:

Ulusal Tez Merkezi (Tez No: 748417).

BERRANG, Pascal. "Survey of Consensus Protocols and Scalability Solutions",https://www.nimiq.com/research/Survey_of_Consensus_Protocols_and_Scalability_Solutions.pdf (Erişim: 06.09.2022).

BINDSEIL, Ulrich, “Central Bank Digital Currency - Financial System

Implications and Control”, International Journal of Political Economy, C. 48,

S. 4 (2019), ss. 303-335.

BISTARELLI, Stefano ve öte. “Ethereum smart contracts: Analysis and

statistics of their source code and opcodes.” Internet Of Things, C. 11 (2020),

100198.

K a y n a k ç a

355

BİLGİLİ, Fatih ve CENGİL, Muhammed Fatih. “Bitcoin Özelinde Kripto

Paraların Eşya Niteliği Sorunu”, SSRN Electronic Journal,

https://ssrn.com/abstract=3432713 (Erişim: 17.06.2023).

BİRLEŞİK KRALLIK KRİPTO VARLIK GÖREV GÜCÜ. “Final Report”, https://assets.publishing.service.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/752070/cryptoassets_taskforce_final_report_final_web.pdf (Erişim: 19.02.2023).

BONADONNA, Erik. "Bitcoin and the Double-spending Problem", Cornell University Network II Course blog for INFO 4220, https://blogs.cornell.edu/info4220/2013/03/29/bitcoin-and-the-double-spending-problem/

(Erişim: 06.09.2022).

BOURVEAU Thomas ve öte. "Initial coin offerings: Early evidence on

the role of disclosure in the unregulated crypto market." SSRN Electronic Journal (2018) https://web.archive.org/web/20190507061340id_ /https://

www.marshall.usc.edu/sites/default/files/2019-03/thomas_bourveau_icos.pdf (Erişim 01.05.2023).

BROWN, Claude, DOLAN, Tim ve BUTLER, Karen. “Crypto-Assets

and Initial Coin Offerings”, Fintech Law and Regulation, ed. Jelena Madir,

Cheltenham: Edward Elgar Publishing, 2021.

BULLMANN, Dirk, KLEMM, Jonas ve PINNA, Andrea. “In search for

stability in crypto-assets: are stablecoins the solution?.”, (2019), https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=3444847, Erişim: (21.01.2023).

CANKURT, Ezgi. “Hırsızlık Suçunda Değer Azlığı Kavramı ile Zorunluluk Hali ve Yoksulluk İlişkisine Dair Değerlendirme”, 6. Uluslararası Suç

ve Ceza Film Festivali "Yoksulluk" Tebliğler, Ed. Adem Sözüer, İstanbul: On

İki Levha Yayıncılık, 2017.

CANKURT, Ezgi. “Yağma Suçu ve Cebir Kavramı”, Beykent Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 1, S. 2 (2015), ss. 99-135.

CANSEL, Erol ve İNAN, Ali Naim. “Ayni Hak Kavramı, Taksimi ve

Eşya Hukukunun Konusu”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.

21, S. 1 (1964), ss. 345-367.

Blokzincir Teknolojisi ve Kripto Varlıkların 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu Kapsamında Değerlendirilmesi

356

CASCARILLA, Charles, Pax Gold Teknik Makalesi,

https://paxos.com/wp-content/uploads/2019/09/PAX-Gold-Whitepaper.pdf,

(Erişim: 23.01.2023).

CENTEL, Nur, ZAFER, Hamide ve ÇAKMUT, Özlem. Kişilere Karşı

İşlenen Suçlar. İstanbul: Beta Yayıncılık, 2021.

CGMF, “Risk of money laundering and terrorist financing posed by

crypto assets and crowdfunding”, https://www.sif.admin.ch/dam/sif/en/dokumente/Integrit%C3%A4t%20des%20Finanzplatzes/nra-bericht-krypto-assets-und-crowdfunding.pdf.download.pdf/BC-BEKGGT-d.pdf, (Erişim:

20.02.2023).

Chainalysis Team, Crypto Mixer Usage Reaches All-time Highs in 2022,

With Nation State Actors and Cybercriminals Contributing Significant Volume, https://blog.chainalysis.com/reports/crypto-mixer-criminal-volume2022/, (Erişim: 11.12.2022)

Chainalysis Team. “Crypto Crime Trends for 2022: Illicit Transaction

Activity Reaches All-Time High in Value, All-Time Low in Share of All

Cryptocurrency Activity”, Chainalysis, https://blog.chainalysis.com/reports/2022-crypto-crime-report-introduction/ (Erişim 17.04.2023).

Chainalysis Team. “Crypto Mixer Usage Reaches All-time Highs in

2022, With Nation State Actors and Cybercriminals Contributing Significant

Volume”, https://blog.chainalysis.com/reports/crypto-mixer-criminal-volume-2022/, (Erişim: 11.12.2022).

CHEN, Yourong ve öte. “A survey on blockchain systems: Attacks, defenses, and privacy preservation”, High-Confidence Computing, C.2, S.2

(2022), 100048, ss. 1-20.

Council of the EU, “Digital finance: Council adopts new rules on markets

in crypto-assets (MiCA)”, https://www.consilium.europa.eu/en/press/pressreleases/2023/05/16/digital-finance-council-adopts-new-rules-on-markets-incrypto-assets-mica/ (Erişim: 17.05.2023)

CPMI, “Central bank digital currencies” (2018), https://www.bis. org/

cpmi/publ/d174.pdf (Erişim: 22.01.2023), s. 12.

K a y n a k ç a

357

CUERVO Cristina, MOROZOVA, Anastasia ve SUGIMOTO Nobuyasu.

“Regulation of Crypto Assets”, https://www.imf.org/en/Publications/fintechnotes/Issues/2020/01/09/Regulation-of-Crypto-Assets-48810, (Erişim:

22.02.2023).

ÇAĞLAYAN AKSOY, Pınar. Akıllı Sözleşmelerin Kuruluşu ve Geçerlilik Şartları, İstanbul: On İki Levha Yayıncılık, 2021.

ÇAKIR, Kerim. Suçtan Kaynaklanan Malvarlığı Değerlerini Aklama

Suçu. Ankara: Adalet Yayınevi, 2016.

ÇEKİN, Mesut Serdar. “Kripto Varlıklar Üzerinde Gerçekleştirilen İşlemlerin Borçlar Hukuku ve Eşya Hukuku Açısından Değerlendirilmesi”, İstanbul Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 9, S. 1(2022), ss.

187-216.

DABROWSKI, Marek ve JANIKOWSKI, Lukasz. Virtual currencies

and central banks monetary policy: challenges ahead, https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/IDAN/2018/619009/IPOL_IDA(2018)

619009_ EN.pdf (Erişim: 18.02.2023).

DE ANGELIS, Stefano ve öte., “PBFT vs Proof-of-Authority: Applying

the CAP Theorem to Permissioned Blockchain”, Italian Conference on Cyber

Security, (2018), ss. 1-11.

DE CARIA, Riccardo. “The Legal Meaning Of Smart Contracts”, European Review of Private Law, C. 26, S. 6, (2018) ss. 731-751.

DE FILIPPI, Primavera ve WRIGHT, Aaron. Blockchain and the law:

The rule of code. Harvard University Press, 2018.

DE VAUPLANE, Hubert. “Cryptocurrencies and Central Banks”, Fintech – Law and Regulation, (2019), ss. 102-121.

DEĞİRMENCİ, Olgun. “Cryptolocker; Bir Fidye Virüsünün Ceza Hukuku Açısından Analizi”, Yaşar Hukuk Dergisi, C. 1, S. 2 (2019), ss. 175-204.

DEMİRBAŞ, Timur. Ceza Hukuku Genel Hükümler. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2022.

Blokzincir Teknolojisi ve Kripto Varlıkların 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu Kapsamında Değerlendirilmesi

358

DI PIERRO, Massimo, “What Is the Blockchain?”, Computing in Science

& Engineering, C. 19, S. 5 (2017), ss. 92-95.

DIMITROPOULOS, Georgios. “The Law of Blockchain”, Washington

Law Review, C. 95, S. 3 (2020), ss. 117-1192.

DOĞANCI, Doğa Ekrem. Blokzincirine Dayalı Akıllı Sözleşmelerin Hukuki Nitelikleri, Kuruluşu, Yorumu, İfası ve Bazı Örnek Hukuki Uygulamalar,

İstanbul: On İki Levha Yayıncılık, 2021.

DONAY, Süheyl. “Türk Hukukunda Zimmet”, İstanbul Üniversitesi Mukayeseli Hukuk Araştırmaları Dergisi, C. 2, S. 3 (1968), ss. 23-52.

DOWLING Michael, "Is non-fungible token pricing driven by cryptocurrencies?", Finance Research Letters, C. 44 (2022), https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1544612321001781 (Erişim: 24.01.2023).

DOWLING, Michael, “Fertile Land: Pricing non-fungible tokens”, Finance Research Letters, C. 44 (2022), https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S154461232100177X?via%3Dihub (Erişim: 24.01.2023).

DÖNMEZER, Sulhi ve ERMAN, Sahir. Nazari ve Tatbiki Ceza Hukuku

– Genel Kısım – Cilt: 1. İstanbul: Beta Basım, 1994.

DURDU, Erdal. Kripto Para Birimi Olarak Bitcoin ve Ceza Hukuku Yüksek Lisans Tezi. Galatasaray Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul

2018, YÖK: Ulusal Tez Merkezi (Tez No: 520171).

DURSUN ÖZDEMİR, Gizem. “Ceza Hukuku Perspektifinden Kripto

Varlıklara İlişkin Bir Değerlendirme”, Ceza Hukuku Dergisi, C. 17, S. 48

(2022), ss. 39-75.

DÜLGER, Murat Volkan ve ÖZKAN, Onur. “Kripto Para Suçları: Kripto

Para Birimlerinin Hukuki Boyutu ve Türk Ceza Kanunu Bakımından Değerlendirilmesi”, Prof. Dr. Mehmet Emin Artuk’a Armağan, ed. Mahmut Koca.

Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2020.

DÜLGER, Murat Volkan, Suç Gelirlerinin Aklanmasına İlişkin Suçlar ve

Yaptırımlar. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2011.

K a y n a k ç a

359

DÜLGER, Murat Volkan. Bilişim Suçları ve İnternet İletişim Hukuku.

Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2022.

EICHENGREEN, Barry. “From Commodity to Fiat and Now to Crypto:

What Does History Tell Us?”, National Bureau of Economic Research, Working Paper 25426 (2019), Doi 10.3386/w25426, https://www.nber.org/system/files/working_papers/w25426/w25426.pdf (Erişim: 01.05.2023).

EKİCİ ŞAHİN, Meral ve KORUCULU, Irmak. “Bilişim Sistemine

Girme Suçu -Suçun Kamu Personeline ve Özel Sektör Çalışanlarına Tahsis

Edilen Bilgisayarlarla İşlenmesine İlişkin Bir Değerlendirme”, Dokuz Eylül

Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 21, S. 2, (2019), ss. 585-626.

EKİCİ ŞAHİN, Meral. Dolandırıcılık Suçu. Ankara: Adalet Yayınevi,

2019.

ERDEM, Büşra. “Nüfuz Ticareti Suçu”, İstanbul Aydın Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 5, S. 1 (2019), ss. 55-81.

ERMAN, Ragıp Barış. Yanılmanın Ceza Sorumluluğuna Etkisi, Doktora

Tezi. İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul 2006. YÖK:

Ulusal Tez Merkezi (Tez No. 217885).

ERMAN, Sahir ve ÖZEK, Çetin. Ceza Hukuku Özel Bölüm, Kamu İdaresine Karşı İşlenen Suçlar. İstanbul: Dünya Yayıncılık, 1992.

ESKİYÖRÜK, Serhat. “Avrupa Birliği Kripto Varlık Piyasasına İlişkin

taslak Tüzük hakkında Değerlendirme”, Blokzinciri, Kripto Paralar ve Akıllı

Sözleşmelerde Güncel Gelişmeler, ed.: Serhat Eskiyörük ve Ömer Tuğsal Doruk, Ankara: Gazi Kitabevi, 2021.

ESMA, “ICO ve Kripto Varlıklara İlişkin Tavsiye”, https://www.esma.

europa.eu/sites/default/files/library/esma50-157-1391_crypto_advice.pdf,

(Erişim: 20.01.2023)

Ethereum Foundation. Introductıon To Smart Contracts, https://ethereum.org/en/developers/docs/smart-contracts/ (Erişim 23.10.2022)

EVİK, Vesile Sonay. “İrtikap Suçu”, GsÜHFD, S. 2 (2007), ss. 47-74.

Blokzincir Teknolojisi ve Kripto Varlıkların 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu Kapsamında Değerlendirilmesi

360

FAIRCHOK, Sherry. “US and UK gather the pieces needed for clearer

crypto regulation”, Business Insider, https://www.businessinsider.com/bothus-and-uk-make-progress-in-developing-crypto-regulation-2022-

1?r=US&IR=T, (Erişim: 18.02.2023).

FATF. “RBA for Virtual Assets & Virtual Asset Service Providers”,

https://www.fatf-gafi.org/content/dam/fatf/documents/recommendations/RBA-VA-VASPs.pdf, (Erişim: 21.02.2023).

FATF. “Updated Guidance for a Risk-Based Approach for Virtual Assets

and Virtual Asset Service Providers”, https://www.fatf-gafi.org/content/dam/fatf/documents/recommendations/Updated-Guidance-VAVASP.pdf (Erişim: 21.02.2023).

FATF. “Virtual Asset Standarts”, https://www.fatf-gafi.org/en/publications/Virtualassets/Virtual-assets-fatf-standards.html, (Erişim: 21.02.2023).

FATF. “Virtual Assets and Virtual Asset Service Providers”,

https://www.fatf-gafi.org/content/dam/fatf/documents/recommendations/Updated-Guidance-VA-VASP.pdf, (Erişim: 21.02.2023).

FCA. “Cryptoassets: AML/CTF regime: Register with the FCA”,

https://www.fca.org.uk/cryptoassets-aml-ctf-regime/register (01.03.2023).

Federal Act, https://www.sif.admin.ch/dam/sif/en/dokumente/Blockchain/blockchain_dlt_gesetz.pdf.download.pdf/DLT%20Federal%20Act.pdf

(Erişim: 20.02.2023).

Federal Council, “Federal Council brings revised Anti-Money Laundering Act and corresponding ordinances into force”, https://www.admin.ch/gov/en/start/documentation/media-releases.msg-id-90145.html, (Erişim: 21.02.2023).

FENG, Tian. "An agri-food supply chain traceability system for China

based on RFID & blockchain technology.", 13th international conference on

service systems and service management (ICSSSM). IEEE (2016), ss. 1-6.

FERRARIA, Agata ve SANDNER, Philip. “Eu search for regulatory

answers to crypto assets and their place in the financial markets

K a y n a k ç a

361

infrastructure.”, Computer Law & Security Review, C. 43 (2021),

https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0267364921001059 (Erişim: 01.05.2023).

FILLMANN, Andreas. “German Law Aspects of Crypto Assets”, National Law Review, (2020), https://www.natlawreview.com/article/german-lawaspects-crypto-assets, (Erişim: 19.02.2023).

FinCEN. “Application of FinCEN’s Regulations to Persons Administering, Exchanging, or Using Virtual Currencies”, https://www.fincen.gov/sites/default/files/guidance/FIN-2013-G001.pdf, (Erişim: 18.02.2023).

FROMBERGER, Mathias ve HAFFKE, Lars. “ICO Market Report

2018/2019 Performance Analysis of 2018’s Initial Coin Offerings”, SSRN

Electronic Journal, (2019), https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=3512125, (Erişim: 18.02.2023).

GAINSBURY, Sally M. ve BLASZCZYNSKI, Alex. "How Blockchain

and Cryptocurrency Technology Could Revolutionize Online Gambling" Gaming Law Review, C. 21, S. 7 (2017), ss. 482-492.

GELDWÄSCHEGESETZ. https://www.bafin.de/SharedDocs/Veroeffentlichungen/EN/Aufsichtsrecht/Gesetz/GwG_en.html (Erişim:

19.02.2023).

GÖKTÜRK, Neslihan. “Suçun Yasal Tanımında Yer Alan ‘Hukuka Aykırılık’ İfadesinin İcra Ettiği Fonksiyon”, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi

Dergisi, C. 7, S. 1 (2016), ss. 407-450.

GÜNEŞ, Ahmet Mithat. Hukuk Metodolojisi. Bursa: Ekin Yayınevi,

2020.

GREENSPAN, Gideon. Beware of the Impossible Smart Contract.

Blockchain news, 2016, 12.

GÜÇLÜTÜRK, Osman Gazi ve CANKAT, Rifat. “Güncel Gelişmeler

Işığında Türk Hukukunda Kripto Varlıkların Hukuki Niteliği”, Gelişen Teknolojiler ve Hukuk I: Blokzincir, ed. E. Eylem Aksoy Retornaz ve Osman Gazi

Güçlütürk, İstanbul: On İki Levha Yayıncılık, 2021.

Blokzincir Teknolojisi ve Kripto Varlıkların 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu Kapsamında Değerlendirilmesi

362

GÜÇLÜTÜRK, Osman Gazi. "Türk Hukukunda Kripto Varlıkların Para

ve Elektronik Para Niteliğinin İncelenmesi." Regesta Ticaret Hukuku Dergisi,

C. 4, S. 3 (2019), ss. 383-408.

GÜÇLÜTÜRK, Osman Gazi. “Hukukçular İçin Blokzincir Teknolojisinin Teknik İşleyişi: Bitcoin Örneği”, Gelişen Teknolojiler ve Hukuk I: Blokzincir, ed. E. Eylem Aksoy Retornaz ve Osman Gazi Güçlütürk. İstanbul: On

İki Levha Yayıncılık, 2021.

HABER, Stuart ve STORNETTA, W. Scott, "How to time-stamp a digital

document," In Journal of Cryptology, C. 3, S. 2 (1991), ss. 99-111.

HAEBERLI, Daniel, OESTERHELT Stefan ve HOMBURGER, Alexander Wherlock. “Switzerland”, Blockchain & Cryptocurrency Regulation, ed.

Josias N. Dewey, Londra: TJ Books Limited, 2022.

HAFIZOĞULLARI, Zeki ve ÖZEN, Muharrem. Türk Ceza Hukuku Özel

Hükümler Kişilere Karşı Suçlar. Ankara: US-A Yayıncılık, 2017.

HAFIZOĞULLARI, Zeki ve ÖZEN, Muharrem. Türk Ceza Hukuku Özel

Hükümler Topluma Karşı Suçlar. Ankara: US-A Yayıncılık, 2017.

HAKERİ, Hakan. "Ceza hukukunda önemsiz hareketler.", Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S. 69 (2007), ss. 55-96.

HASSIJA Vikas ve öte. "Framework for determining the suitability of

blockchain: Criteria and issues to consider", Transactions on Emerging Telecommunications Technologies, C. 32, S.10 (2021): e4334.

HATEMİ, Hüseyin. Eşya Hukuku, İstanbul: On İki Levha Yayıncılık,

2020.

HE, Dong ve öte. “Virtual Currencies and Beyond: Initial Considerations”, https://www.imf.org/external/pubs/ft/sdn/2016/sdn1603.pdf, (Erişim:

22.02.2023).

HJÁLMARSSON, Friðrik Þ. ve öte. “Blockchain-based e-voting system.” 2018 IEEE 11th international conference on cloud computing

(CLOUD). IEEE (2018), ss. 983-986.

K a y n a k ç a

363

HOSSAIN, Mohammad Belayet. “Acquiring an awareness of the latest

regulatory developments concerning digital assets and anti-money laundering”, Journal of Money Laundering Control, C. 26 (2023),

https://doi.org/10.1108/JMLC-10-2022-0147.

HOUBEN, Robby ve SNYERS, Alexander. “Crypto-assets - Key developments, regulatory concerns and responses” Ekonomik ve Parasal İşler Komitesi Çalışması, Ekonomik, Bilimsel ve Yaşam Kalitesi Politikaları Departmanı, Avrupa Parlamentosu, Lüksemburg, 2020.

HULD, Arendse. “China Launches Digital Yuan App – All You Need to

Know”, https://www.china-briefing.com/news/china-launches-digital-yuanapp-what-you-need-to-know/ (Erişim: 03.04.2023).

IOSCO. “Issues, Risks and Regulatory Considerations Relating to

Crypto-Asset Trading Platforms”, https://www.iosco.org/library/pubdocs/pdf/IOSCOPD627.pdf, (Erişim: 22.02.2023).

JACKSON, Carolyn H., LALONE, Nathaniel W. ve ROBSON, Neil.

“UK Announces New Central Bank Digital Currency Taskforce”,

https://www.natlawreview.com/article/uk-announces-new-central-bank-digital-currency-taskforce (Erişim: 19.02.2023).

SCHARFMAN, Jason. The Cryptocurrency and Digital Asset Fraud Casebook. https://link.springer.com/book/10.1007/978-3-031-23679-2, (Erişim:

20.03.2023).

KANGAL, Zeynel Temel. “Anayasal Güvence Olarak Suçta ve Cezada

Kanunilik İlkesi”, Ceza Hukuku Dergisi, C. 6, S. 17 (2011), 61-106.

KALIFA, Ron. “Kalifa Review of UK Fintech”, https://assets.publishing.service.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/978396/KalifaReviewofUKFintech01.pdf, (Erişim:

19.02.2023).

KAPANCI, Kadir Berk. Özel Hukuk Penceresinden Blokzincir: Sanal

Para Değerleri ve Akıllı Sözleşmeler Üzerine Değerlendirmeler, İstanbul: On

iki Levha Yayıncılık, 2020.

Blokzincir Teknolojisi ve Kripto Varlıkların 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu Kapsamında Değerlendirilmesi

364

KARAGÜLMEZ, Ali. Bilişim Suçları ve Soruşturma – Kovuşturma Evreleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2014.

KARAKEHYA, Hakan. “Kumar Oynanması İçin Yer ve İmkân Sağlama

Suçu”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi,

C. 19, S. 2 (2013), ss. 699-713.

KARAKEYHA, Hakan. “Türk Ceza Hukuku’nda Bilişim Sistemine

Girme Suçu”, TBB Dergisi, S. 81 (2009), ss. 187-210.

KARAMANLIOĞLU, Argun. “Concept of Smart Contracts–A Legal

Perspective.”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2018, S. 35

(2018), 29-42.

KESKİN, Meltem. “Kripto Varlık Alım Satım Platformlarının Borsa Olarak Değerlendirilmesi”, Firmaların Finansal Performans Ölçüm Teknikleri ve

Kripto Varlıklar Alanında Ampirik Çalışmalar, ed. Umut Tolga Gümüş, İksad

Yayınevi, 2021.

KIRBAŞ, İsmail. “Blokzinciri Teknolojisi ve Yakın Gelecekteki Uygulama Alanları”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, C. 9, S.1 (2018), ss. 75-82.

KİTAPÇIOĞLU YÜKSEL, Tülay. Özgü Suç. İstanbul: On İki Levha Yayıncılık, 2021.

KOCA, Mahmut ve ÜZÜLMEZ, İlhan, Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2022.

KOCA, Mahmut ve ÜZÜLMEZ, İlhan. Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2022.

KOCASAKAL, Ümit. “Karapara Aklama ile Mücadelede ve Yeni Türk

Ceza Kanunu’nun 282. Maddesinde Düzenlenen Suç Gelirlerinin Aklanması

Suçu”, Karapara Aklama ve Terörizmin Finansmanı, ed. Süleyman Aydın,

Ankara: Adalet Yayınevi, 2008.

KOCASAKAL, Ümit. Karapara Aklama Suçu, Doktora Tezi. İstanbul

Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul, 2000, YÖK: Ulusal Tez

Merkezi (Tez No. 102457).

K a y n a k ç a

365

KORKMAZ, İbrahim. “Cihaz, Program, Şifre ve Güvenlik Kodlarının

Bilişim Suçlarının İşlenmesi Amacıyla İmal ve Ticareti Suçu”, Terazi Hukuk

Dergisi, C. 13, S. 142 (2018), ss. 45-55.

KUNTER, Nurullah. Suçun Kanuni Unsurları Nazariyesi. İstanbul: İsmail Akgün Matbaası, 1949.

LEHMANN, Matthias. “Das Gesetz zur Einführung von elektronischen

Wertpapieren”, SSRN Electronic Journal, (2021), https://ssrn.com/abstract=4453711 (Erişim: 17.06.2023).

LIGGETT, Roberta ve öte. “The Dark Web as a Platform for Crime: An

Exploration of Illicit Drug, Firearm, CSAM, and Cybercrime Markets”, The

Palgrave Handbook of International Cybercrime and Cyberdeviance, ed.

Thomas J. Holt ve Adam M. Bossler, Cham: Springer Nature, 2020.

MAHMUTOĞLU, Fatih Selami. “Türk Ceza Kanunu’nda Yer Alan Bilişim Alanındaki Suçlar ve Karşılaşılan Sorunların Yargı Kararları Işığında Değerlendirilmesi”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, C. 71, S.

1 (2013), s. 855-889.

MARIAN, Omri. “A Conceptual Framework for the Regulation of Cryptocurrencies”, University of Chicago Law Review Dialogue, C. 82 (2015), ss.

53-68.

MARKEY-TOWLER, Brendan. “Anarchy, Blockchain and Utopia: A

theory of political-socioeconomic systems organised using Blockchain”,

SSRN Electronic Journal, (2018), https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=3095343 (Erişim:01.02.2023).

MASAK, “Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcıları İçin Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörizmin Finansmanının Önlenmesine Dair Yükümlülüklere

İlişkin Temel Esaslar”, https://ms.hmb.gov.tr/uploads/sites/12/2021/05/

Kripto-Varlik-Hizmet-Saglayicilar-Rehberi.pdf, (Erişim: 28.02.2023).

MERAKLI, Serkan. “Güveni Kötüye Kullanma Suçu (TCK m. 155)”,

Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 11, S. Özel (2009), ss.

1657-1714.

Blokzincir Teknolojisi ve Kripto Varlıkların 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu Kapsamında Değerlendirilmesi

366

MERAN, Necati. Zimmet, Rüşvet, İrtikap, Görevi Kötüye Kullanma Suçları. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2014.

MERKLE, Ralph C.. “Protocols for Public Key Cryptosystems”, IEEE

Symposium on Security and Privacy, (1980), ss. 122-134.

METTLER, Matthias. “Blockchain technology in healthcare: The revolution starts here”, 2016 IEEE 18th International Conference on E-Health

Networking, Applications and Services (Healthcom) (2016), ss. 1–3.

MEUNIER, Sebastian. “Chapter 3 - Blockchain 101: What is Blockchain

and how does this revolutionary technology work?”. Transforming climate finance and green investment with Blockchains. ed. Alastair Marke. Academic

Press, 2018. Doi:https://doi.org/10.1016/B978-0-12-814447-3.00003-3.

MÖSER, Malte ve öte. “An Empirical Analysis of Traceability in the Monero Blockchain”, Proceedings on Privacy Enhancing Technologies,

https://arxiv.org/pdf/1704.04299.pdf (Erişim: 19.04.2023).

MURPHY, Chris. “Over-the-Counter (OTC): Trading and Security Types Defined”, https://www.investopedia.com/terms/o/otc.asp (Erişim:

19.04.2023.

MUTLUOĞLU, Derya. Kripto Para Birimleri ve Suçtan Kaynaklanan

Malvarlığı Değerlerini Aklama Suçu, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara 2020, YÖK: Ulusal Tez Merkezi (Tez

No. 648563).

NAKAMOTO, Satoshi, “Bitcoin: A peer-to-peer electronic cash system”

(Technical Report), (2008) www.bitcoin.org (Erişim: 30.04.2023).

OĞUZMAN, Kemal, SELİÇİ, Özer ve OKTAY ÖZDEMİR, Saibe. Eşya

Hukuku. İstanbul: Filiz Kitabevi, 2021.

OMFIF, “Retail CBDCs The next payments frontier” (2019),

https://www.omfif.org/wp-content/uploads/2019/11/Retail-CBDCs-Thenext-payments-frontier.pdf (Erişim: 22.01.2023), s. 20.

ORAL, Burcu Gediz ve YEŞİLKAYA, Yusuf. “Kripto Paraların Vergilendirilmesi”, Turkuaz Uluslararası Sosyo-Ekonomik Stratejik Araştırmalar

Dergisi, C. 3, S. 1 (2021), ss. 78-93.

K a y n a k ç a

367

OTACI, Cengiz. “Hermeneutik (Yorum Bilim) ve Ceza Kanunlarının Yorumu”, TBB Dergisi, S. 89 (2010), ss. 439-491.

OZANSÜ, Mehmet Cemil. Kasttan Doğan Subjektif Sorumluluk. Ankara:

Seçkin Yayıncılık, 2007.

ÖNDER, Ayhan. Şahıslara ve Mala Karşı Cürümler ve Bilişim Alanında

Suçlar. İstanbul: Filiz Kitabevi, 1994.

ÖZBEK, Veli Özer, DOĞAN, Koray ve BACAKSIZ, Pınar. Türk Ceza

Hukuku – Özel Hükümler. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2022.

ÖZBEK, Veli Özer, DOĞAN, Koray ve BACAKSIZ, Pınar. Türk Ceza

Hukuku Genel Hükümler. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2022.

ÖZBEK, Veli Özer. Ekonomi Ceza Hukuku İkinci Kitap: Özel Hükümler.

Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2021.

ÖZDEMİR, Gençer. “Kripto Paraların Eşya Niteliği”, Süleyman Demirel

Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 11, S. 1 (2021), ss. 289-306.

ÖZEK, Çetin. “Türk Ceza Hukukunda Kumar Suçu”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, C. 29, S.1-2 (1963), ss. 121-156.

ÖZEN, Mustafa. “Kumar Oynanması İçin Yer ve İmkan Sağlama Suçu”,

Terazi Hukuk Dergisi, S. 15 (2007), ss. 73-76.

ÖZGENÇ, İzzet. Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler. Ankara: Seçkin

Yayıncılık, 2022.

ÖZTÜRK, Bahri ve ERDEM, Mustafa Ruhan. Uygulamalı Ceza Hukuku

ve Güvenlik Tedbirleri Hukuku. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2022.

PLATT, Moritz ve öte., "The Energy Footprint of Blockchain Consensus

Mechanisms Beyond Proof-of-Work", 2021 IEEE 21st International Conference on Software Quality, Reliability and Security Companion (QRS-C),

2021, ss. 1135-1144.

POCHER, Nadia ve VENERIS, Andreas. “Central Bank Digital Currencies”, Handbook On Blockchain, ed. Duc A. Tran, My. T. Thai, Bhaskar

Krishnamachari, İsviçre: Springer Cham (2022).

Blokzincir Teknolojisi ve Kripto Varlıkların 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu Kapsamında Değerlendirilmesi

368

QI, Feng ve öte. "A survey on privacy protection in blockchain system.",

Journal of Network and Computer Applications, C. 126 (2019), ss. 45-58.

RAJASEKARAN, Arun Sekar, AZEES, Maria ve AL-TURJMAN, Fadi.

“A Comprehensive Survey On Blockchain Technology”, Sustainable Energy

Technologies and Assessments, C. 52, S. 8 (2022), ss. 1-13;

https://doi.org/10.1016/j.seta.2022.102039.

RAMALHO, David Silva ve MATOS, Nuno Igreja, “What we do in the

(digital) shadows: anti-money laundering regulation and a bitcoin-mixing criminal problem”, ERA Forum, C. 22, S.3 (2021), ss. 487-506.

RASKIN, Max. "The Law and Legality of Smart Contracts.", Georgetown Law Technology Review, C. 1, S. 2 (2016), ss. 305-341.

RAUCHS, Michel ve öte. “2nd Global Cryptoasset Benchmarking

Study”, (2018),https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=3306125, Erişim: (21.01.2023).

RILEY, John. “The current status of cryptocurrency regulation in China

and its effect around the world”, China and WTO Review, C. 7, S. 1 (2021), s.

135-152.

SAMANIEGO, Mayra ve DETERS, Ralph. “Blockchain as a Service for

IoT”, 2016 IEEE International Conference on Internet of Things (iThings) and

IEEE Green Computing and Communications (GreenCom) and IEEE Cyber,

Physical and Social Computing (CPSCom) and IEEE Smart Data (SmartData) (2016), ss. 433–436.

SANDNER, Philipp, FERREIRA, Agata ve DUNSER, Thomas. “Crypto

Regulation and the Case for Europe”, Handbook On Blockchain, ed. Duc A.

Tran, My. T. Thai, Bhaskar Krishnamachari, İsviçre: Springer Cham (2022).

SARITAŞ, Erkan. “İcbar Suretiyle İrtikap Suçu”, AÜHFD, C. 71, S. 2

(2022), ss. 683-724.

SAYEED, Sarwar, MARCO-GISBERG, Hector ve CAIRA, Tom. “Smart

Contract: Attacks and Protections”, Ieee Access 8 (2020), ss. 24416-24427.

K a y n a k ç a

369

SERÇEMELİ, Murat. "Kripto Para Birimlerinin Muhasebeleştirilmesi ve

Vergilendirilmesi", Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar, S. 639 (2018), s.

433-465.

SÖNMEZ IŞIK, Hayriye. Suçtan Kaynaklanan Malvarlığı Değerlerini

Aklama, Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Ankara 2008. YÖK: Ulusal Tez Merkezi (Tez No. 235711).

ŞENTÜRK, Candide. “Nüfuz Ticareti Suçu”, Ceza Hukuku Dergisi, Y.

14, S. 39 (2019), ss. 129-160.

SZABO, Nick. "Formalizing and securing relationships on public

networks.", First Monday, (1997).

SZABO, Nick. “Smart contracts: building blocks for digital markets”,

EXTROPY: The Journal of Transhumanist Thought, C. 16, S. 18 (1996).

SZABO, Nick. “Smart Contracts”, Universiteit van Amsterdam,

https://www.fon.hum.uva.nl/rob/Courses/InformationInSpeech/CDROM/Literature/LOTwinterschool2006/szabo.best.vwh.net/smart.contracts.html (Erişim: 22.10.2022).

ŞAFAK, Emre ve öte. “Dağıtık Defter Teknolojileri ve Uygulama Alanları Üzerine Bir İnceleme”, Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, S. 29 (2021),

ss. 36-45 . DOI: 10.31590/ejosat.101128.

ŞEN, Ersan. “Hırsızlık Suçları”, Ankara Barosu Dergisi, S. 3 (2012), ss.

319-357.

ŞEN, Ersan ve BAŞER BERKÜN, Begüm. “Kripto Para”,

https://sen.av.tr/tr/makale/kripto-para (Erişim: 20.06.2023).

ŞENER, Oruç Hami. “Ecash Sisteminde Üretilen Elektronik Paranın

(nakdi) Para Kavramı Bakımından Değerlendirilmesi”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 9 (2007), ss. 455-490.

TAHAN, Özge. “Kripto Paraların Türk ve Alman Ceza Hukuku Düzenlemeleri Yönünden Değerlendirilmesi”, Suç ve Ceza Dergisi, C. 14, S. 1

(2021), ss. 99-159.

Blokzincir Teknolojisi ve Kripto Varlıkların 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu Kapsamında Değerlendirilmesi

370

TARAKÇIOĞLU, Zeynep Esra. “Kripto Varlıklar ve Ceza Hukuku Sorumluluğu”, Akdeniz Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 11, S. 2 (2021),

ss. 295-352.

TAŞ, Oğuzhan ve KIANI, Farzad. “Blok Zinciri Teknolojisine Yapılan

Saldırılar Üzerine bir İnceleme”, Bilişim Teknolojileri Dergisi, C. 11, S. 4

(2018), ss. 369-382.

TAŞDELEN, Aziz. Hukuksal Açıdan Türkiye’de Karaparanın Aklanması

ve Önlenmesi. Ankara: Turhan Kitabevi, 2003.

TBV Blockchain Türkiye Platformu, Akıllı Sözleşme Raporu,

https://bctr.org/dokumanlar/Akilli_Sozlesme_Raporu.pdf (Erişim:

23.10.2022)

TEKELİOĞLU, Numan. “Eşya Kavramını Yeniden Düşünmek: NFT’lerin Eşya Niteliği ve Eşya Hukuku Bakımından Geleceği Üzerine Bir İnceleme”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 30, S. 3. (2022), ss.

1305-1333.

TEKİNER, Ege ve öte. "SoK: Cryptojacking Malware,". 2021 IEEE European Symposium on Security and Privacy (EuroS&P), Vienna, Austria,

2021, ss. 120-139, doi: 10.1109/EuroSP51992.2021.00019.

TEZCAN, Durmuş, ERDEM, Mustafa Ruhan ve ÖNOK, R. Murat. Teorik ve Pratik Ceza Özel Hukuku. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2022.

TÖNGÜR, Ali Rıza. “Türk Ceza Kanunu’nda Suçtan Kaynaklanan Malvarlığı Değerlerini Aklama Suçu”, Akdeniz Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 4, S. 2 (2014), ss. 37-64.

TURANBOY, Asuman. “Kripto Paraların Ortaya Çıkmaları ve Hukukî

Nitelikleri”, Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, C. 35, S. 3 (2019), ss. 47-62.

Uluslararası Menkul Kıymet Komisyonları Örgütü, “Kripto Varlık Ticareti Platformları ile İlgili Sorunlar, Riskler ve Düzenleyici Hususlar”,

https://www.iosco.org/library/pubdocs/pdf/IOSCOPD627.pdf, (20.01.2023).

URUŞAK, Uğur. Ceza Hukukunda Hukuka Uygunluk Sebebi Olarak Bir

Hakkın Kullanılması. İstanbul: On İki Levha Yayıncılık, 2010.

K a y n a k ç a

371

URUŞAK, Uğur. Şirket Müsaderesi, İstanbul: On İki Levha Yayıncılık,

2021.

ÜNAL, Gökhan ve ULUYOL, Çelebi. “Blok Zinciri Teknolojisi”, Bilişim

Teknolojileri Dergisi, C. 13, S. 2 (2020), ss. 167-175.

ÜNAL, Osman Gazi. “Cezalandırılabilirliğin Ön Alana Kaydırılması

Bağlamında, Yasak Cihaz veya Programlar Suçu (TCK m. 245/A)”, Ankara

Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. XXVI, s. 2 (2022),

ss. 591-648.

ÜNVER, Yener. Adliyeye Karşı Suçlar. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2010.

WEINBERGER Evan. “Treasury to Wrap Crypto Anti-Money Laundering Rules by Fall”, https://news.bloomberglaw.com/securities-law/treasuryto-wrap-crypto-anti-money-laundering-rules-by-fall, (Erişim: 19.02.2023).

WERBACH, Kevin ve CORNEL, Nicolas. “Contracts Ex Machina”,

Duke Law Journal, C. 2, S. 67 (2017), s. 313-382.

World Bank Group. “Distributed Ledger Technology & Secured Transactions: Legal,Regulatory and Technological Perspectives”, https://openknowledge.worldbank.org/bitstream/handle/10986/34008/Regulatory-Implications-of-Integrating-Digital-Assets-and-Distributed-Ledgers-in-CreditEcosystems.pdf?sequence=1&isAllowed=y, (Erişim: 22.02.2023).

YARDIMCI, Taner Emre. “İcra Takibi Yoluyla Bitcoin Alacağının İleri

Sürülmesi ve Borçlunun Bitcoin’inin Haczedilmesi”, Ankara Hacı Bayram

Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 23, S. 3 (2019), ss. 97-128.

YEMENİCİ, Kürşat. Türk Hukukunda Nüfuz Ticareti Suçu. Ankara: Adalet Yayınevi, 2017.

YENİDÜNYA, Caner ve DEĞİRMENCİ, Olgun. Mukayeseli Hukukta ve

Türk Hukukunda Bilişim Suçları. İstanbul: Legal Yayıncılık, 2003.

YILMAZ, Asuman. Kripto Para Birimi Bitcoin ve Bitcoin’in Türk Sermaye Piyasası Hukuku Açısından Değerlendirilmesi. İstanbul: On İki Levha

Yayıncılık, 2021.

Blokzincir Teknolojisi ve Kripto Varlıkların 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu Kapsamında Değerlendirilmesi

372

YILMAZ, Ömrü. “Kumar Oynanması için Yer ve İmkan Sağlama Suçu”,

TAAD, S. 41 (2020), ss. 579-622.

YILMAZ, Sacit. “Suçtan Kaynaklanan Malvarlığı Değerlerini Aklama

Suçu”, Ankara Barosu Dergisi, S. 2 (2011), 69-98.

YURTCAN, Erdener. Yargıtay Kararlarının Işığında Malvarlığına Karşı

Suçlar. İstanbul: Beta Yayıncılık, 2008.

ZHENG, Zibin ve öte. "An Overview of Blockchain Technology: Architecture, Consensus, and Future Trends,". 2017 IEEE International Congress

on Big Data (BigData Congress), 2017, ss. 557-564, doi: 10.1109/BigDataCongress.2017.85.

https://cbdctracker.org/ (Erişim: 21.01.2023).

https://coinmarketcap.com/ (Erişim: 23.01.2023).

https://digiconomist.net/bitcoin-energy-consumption/ (Erişim:

23.08.2022)

https://dip.bundestag.de/vorgang/.../251728, (Erişim: 19.02.2023).

https://docs.aave.com/faq/ (Erişim: 21.01.2023).

https://emn178.github.io/online-tools/sha256.html (Erişim 21.07.2022)

https://heinonline.org/ (Erişim: 02.05.2023).

https://home.treasury.gov/news/press-releases/jy0916 (Erişim:

11.12.2022).

https://news.bitcoin.com/eth-pos-upgrade-to-transition-on-september15-to-16-ethereum-devs-reveal-tentative-mainnet-ttd-for-the-merge/ (Erişim:

23.08.2022)

https://sozluk.gov.tr/ (Erişim: 04.03.2023).

https://tr.cointelegraph.com/news/doxxed-ledger-users-in-danger-ofphysical-harm (Erişim: 16.10.2022).

https://www.blockchain.com/charts/hash-rate (Erişim: 23.08.2022)

https://www.coindesk.com/ (Erişim: 25.04.2023).

K a y n a k ç a

373

https://www.coingecko.com/ (Erişim: 23.01.2023).

https://www.fatf-gafi.org/ (Erişim: 22.02.2023).

https://www.federalreserve.gov/central-bank-digital-currency.htm (Erişim: 21.01.2023).

https://www.gov.uk/government/collections/cryptoassets, (Erişim:

19.02.2023).

https://www.hyperledger.org/ (Erişim: 08.08.2022)

https://www.investopedia.com/ (Erişim: 19.04.2023).

https://www.jurix.com.tr/ (Erişim: 02.05.2023).

https://www.lexpera.com.tr/ (Erişim: 02.05.2023).

https://www.nytimes.com/ (Erişim: 25.04.2023).

https://www.oracle.com/middleeast/blockchain/what-is-blockchain/#types (Erişim: 08.08.2022)

https://www.proquest.com/ (Erişim: 11.06.2023).

https://www.reuters.com/article/us-southkorea-bitcoin/south-koreabans-raising-money-through-initial-coin-offerings-idUSKCN1C408N (Erişim: 16.02.2023).

https://www.sec.gov/news/press-release/2017-131 (Erişim: 01.02.2023).

https://ssrn.com/ (Erişim: 10.06.2023)

https://tb-manual.torproject.org/about/ (Erişim: 21.05.2023).

https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Duyurular/Basin/2022/DUY2022-55 ,

(Erişim: 21.01.2023).

https://www.turcademy.com/tr (Erişim: 02.05.2023).

https://www.wired.com (Erişim: 23.06.2023).