Çocuğun Cinsel İstismarında Adli Görüşme

Yayınevi: Seçkin Yayınları
Yazar: Hüseyin BATMAN - Elif GÖKÇEARSLAN
ISBN: 9789750276545
310,50 TL 345,00 TL

Adet

 
   0 yorum  |  Yorum Yap
Kitap Künyesi
Yazar Hüseyin BATMAN, Elif GÖKÇEARSLAN
Baskı Tarihi 2022/03
Baskı Sayısı 1
Boyut 16x24 cm (Standart Kitap Boyu)
Cilt Karton kapak
Sayfa Sayısı 232

Son yıllarda çocuk cinsel istismarı vakalarında yaşanan artış görsel ve yazılı medya tarafından sıklıkla dile getirilmektedir. Çocuk açısından böylesine travmatik bir olay çoğunlukla kalabalıktan uzak, ıssız bir yerde gerçekleşmekte, fail ile çocuk dışında başka bir görgü tanığının bulunmamasına neden olmaktadır. Bu durum da çocuğun ifadesinin önemini arttırmaktadır. Şahitlerin olmadığı cinsel istismar olaylarında çocuğun ifadesinin önemi artmaktadır. İfade sürecinde ise tüm dünyada en önemli vurgu çocuğun yaşadığı bu yıkıcı olayın uzun vadeli etkilerini azaltacak bir yöntem olarak bir defa dinlenilmesi üzerinedir.

Türkiye'de cinsel istismar mağduru çocukların ifadelerinin uygun ortamda ve bir defa alınması için son yıllarda ciddi çabalar söz konusudur. Adalet Bakanlığı'nın öncülüğünde adliyelerde oluşturulan ve sayıları gün geçtikçe artan Adli Görüşme Odaları cinsel istismar mağduru çocukların şüpheli ve yakınları ile karşı karşıya kalmamasını, travmatizasyonun yinelenmesi gibi risklerden korunmasını ve en nihayetinde çocuğun ifadesinin uzman eşliğinde tek seferde sağlıklı bir şekilde alınmasını hedeflemektedir.

Türkiye'de ilk defa, cinsel istismar davalarına bakan ağır ceza hakimleri ve mağdur çocukla adli görüşme yapan meslek elemanlarını kapsayan bu çalışma ile İstanbul'da üç büyük adliyede görev yapan katılımcılarla yüz yüze görüşme gerçekleştirilmiş ve adli görüşme odalarının kullanımına ilişkin görüşlerine karşılaştırmalı olarak yer verilmiştir. Kitabın bu hassas konuya olan ilgiyi arttırması ve cinsel istismar mağduru çocukların sesinin adli ortamlarda daha güçlü duyulmasını sağlayacak önlemlerin alınmasına katkı sunacağına inanılmaktadır.

Konu Başlıkları
Mağdur Çocuk Tanımı
Adli Görüşme Tanımı ve Önemi
Çocuk İfadesi
Çocuk ve Yetişkin Mağdurlar Arasındaki Farklar
Mağdur Çocukla Adli Görüşme Eğitimi
Çocukla Adli Görüşme Gerçekleştirmede Yeterlilik
Mağdur Çocukla Birden Fazla Görüşme
Türkiye'de Cinsel İstismar Mağduru Çocukların İfadelerinin Alınması
Mağdur Çocuk Muayenesi
Mağdur Çocuğu Adliye'de Bekleyen Riskler
İçindekiler
Önsöz  5
Şekiller Listesi  13
Simgeler ve Kısaltmalar  15
Kitap Hakkında Kimler Ne Dedi?  17
1. BÖLÜM
GİRİŞ
I. ÇOCUK İSTİSMARI  22
A. Cinsel İstismar  23
1. Cinsel İstismarın Çocuk Üzerindeki Etkileri  26
II. ÇOCUK VE ADLİ GÖRÜŞME  28
A. Çocukla Adli Görüşmede Bellek  32
B. Çocukla Adli Görüşmenin Zorlukları  33
C. Çocukla Adli Görüşmede Yardımcı Yöntemler  34
III. ÇOCUK CİNSEL İSTİSMARINDA HUKUKİ BOYUT  36
A. Çocuk Cinsel İstismarında Uluslararası Karşılaştırmalar  39
IV. ADLİ GÖRÜŞMECİ  42
V. CİNSEL İSTİSMARA YÖNELİK ADLİ GÖRÜŞME PROTOKOLLERİ  45
A. Ulusal Çocuk Sağlığı ve İnsan Gelişim Enstitüsü Protokolü (NICHD)  45
B. İyi Uygulama Sözleşmesi (Memorandum of Good Practice)  46
C. En İyi Kanıtı Başarmak (Achieving Best Evidence (ABE)  47
D. RATAC Protokolü  48
E. Adli Görüşme Modelleri  48
1. Bilişsel Görüşme (Cognitive Interview)  48
2. PEACE Görüşme Modeli  49
VI. ÇOCUKLA BİRDEN FAZLA KEZ YAPILAN ADLİ GÖRÜŞME  50
VII. ÇOCUKLA YAPILAN ADLİ GÖRÜŞMENİN DEĞERLENDİRİLMESİ  52
VIII. ÇOCUK İLE ADLİ GÖRÜŞMEDE ULUSLARARASI DÜZENLEMELER  53
IX. TÜRKİYE’DE ÇOCUK ADLİ GÖRÜŞME MERKEZLERİ  54
A. Çocuk Koruma Birimleri  54
B. Çocuk İzlem Merkezleri (ÇİM)  55
C. Çocuk Dostu Adli Görüşme Odaları (AGO)  56
X. SOSYAL HİZMET – ÇOCUKLA ADLİ GÖRÜŞME  57
XI. SİSTEM KURAMI  59
XII. ARAŞTIRMANIN PROBLEMİ  60
2. BÖLÜM
GEREÇ VE YÖNTEM
I. ARAŞTIRMANIN AMACI  63
II. ARAŞTIRMANIN ÖNEMİ  63
III. ARAŞTIRMANIN SINIRLILIKLARI  63
IV. MATERYAL VE METOT  64
A. Araştırmanın Modeli  64
B. Araştırmanın Örneklemi  64
C. Çalışma Grubu  64
1. Hakimler  65
2. Meslek Elemanları  66
V. VERİ TOPLAMA ARAÇLARI  69
VI. VERİ TOPLAMA SÜRECİ  70
VII. VERİLERİN ANALİZİ  71
VIII. SÜRE VE MALİYET  73
3. BÖLÜM
BULGULAR
I. MAĞDUR ÇOCUK TANIMI  75
A. Genel Özellikler  75
1. Travmaya Maruz Kalma  76
2. Yardıma Muhtaç  77
3. Psikolojik Bütünlüğün Bozulması  78
4. Bedensel Bütünlüğün Bozulması  78
5. Kaygılı – Umutsuz  79
6. Güvensizlik  79
7. İçine Kapanık  80
8. İntihara Eğilim  81
9. Kızgınlık  82
10. Korku – Çaresizlik  82
11. Suçluluk  83
II. ADLİ GÖRÜŞME TANIMI VE ÖNEMİ  84
A. Adli Görüşme Tanımı  85
1. Bilgi Alma Süreci  85
2. Mağdur Çocuğa Yardımcı Olma  85
3. Mağdur Çocuğun Örselenmemesi  86
4. Zor Bir Süreç  87
B. Adli Görüşmenin Sistem İçindeki Yeri  87
1. Mağdur Çocuğa Güvenli Ortam Sağlama  88
2. Karar Alma Sürecine Katkı Sağlama  89
3. Tek Kanıt (Maddi Delil Yoksa)  90
4. Birden Fazla Kez Anlattırılmaması  91
5. Mağdur Çocuğun Yararını Gözetme  91
III. ÇOCUK İFADESİ  93
A. İfade Alma  93
1. Ergen Çocukta İfade Alma  93
a. Ergen Çocuğun İfadesine Duyulan Güvensizlik  94
2. Küçük Çocukta İfade Alma  97
3. Engelli Çocukta İfade Alma  98
B. İfadenin Değerlendirilmesi  100
1. Genel Tutarlılık  100
2. Yönlendirilme Durumu  102
3. Anlatımda Tutarlılık  103
4. Şüphelinin Akraba Olması  104
5. Yaş–Dil Uyumu  105
6. Ailenin Boşanma Aşamasında Olması  106
7. Beden Dilinde Tutarlılık  107
8. Kronolojik Tutarlılık  107
9. Aşırı İş Yükünün Çocuğun İfadesinin Değerlendirilmesine Etkisi  108
10. Olayın Hayatın Olağan Akışına Uygun Olması  110
IV. ÇOCUK VE YETİŞKİN MAĞDURLAR ARASINDAKİ FARKLAR  112
A. Çocuk Mağdura Karşı Daha Hassas Olma  113
B. Çocuk Mağdurlarda Korku ve Olası Etkileri  114
C. Çocuk Mağdurlarda Konuşma Güçlüğü  115
D. Çocuk Mağdurlarda Görüşme Kolaylaştırıcıları  116
E. Çocuk Mağdurlarda Zaman Kavramı  117
F. Çocuk Mağdurlar İçin Ön Bilgi Gerekliliği  118
V. MAĞDUR ÇOCUKLA ADLİ GÖRÜŞME EĞİTİMİ  119
A. Eğitim Alma  119
1. Eğitim İçeriği  120
a. Görüşme Teknikleri  120
b. Adli Görüşme Odaları ve Aşamaları  120
c. İstismar  121
d. Teorik Bilgiler  122
e. Psiko–Drama  122
f. Teknik Bilgiler  123
g. Bulguların Değerlendirilmesi  124
2. Eğitimde Yeterlilik  124
a. Yeterli Bulmama  124
aa. Daha Çok Uygulama Görme Talebi  125
ab. Eğitimde Daha İyi Planlama Talebi  125
ac. Uzun Süreli Eğitim İsteği  126
ad. Daha Donanımlı Eğitimci Talebi  127
b. Yeterli  127
B. Eğitim Almama  128
1. Eğitim Almama Nedenleri  128
a. Askerde veya İzinde Olma  129
2. Eğitim Almamanın Etkileri  129
a. Adli Görüşme Odalarının Kullanılmaması  129
b. Adli Görüşme Odalarının Önemsenmemesi  130
VI. ÇOCUKLA ADLİ GÖRÜŞME GERÇEKLEŞTİRMEDE YETERLİLİK  130
A. Meslek Elemanlarının Yeterliliği  131
1. Daha Çok Eğitim Alma İhtiyacı  131
2. Tecrübeye Duyulan İhtiyaç  132
3. Yasada Görev ve Yetkilerinin Net Olmaması  133
4. Süpervizyon İhtiyacı  133
5. Yeterli Personel İhtiyacı  134
B. Hakimlerin Meslek Elemanlarının Yeterliliğine Yönelik Düşünceleri  135
1. Farklı Davalara Bakıyor Olmanın Etkisi  135
2. Eğitimin Yeterli Olmaması  136
3. Tecrübe Şart  137
C. Hakim Meslek Elemanı Arasında Güç Savaşı  138
VII. MAĞDUR ÇOCUKLA BİRDEN FAZLA GÖRÜŞME  139
A. Mağdur Çocukla Çoklu Görüşme Nedenleri  140
1. İlk İfadeye İtibar Etmeme  140
2. İlk İfadenin Eksik Alınması  141
3. Yeni Tanığın – Delillerin Ortaya Çıkması  142
4. Sanığın Mahkemede Kendini Savunma Hakkı  143
5. İfadeler Arasında Çelişkiler  144
6. Duruşmanın Ertelenmesi  145
7. Teknik Aksaklıklar  146
8. Çoklu Şüphelide Teşhis Etme Zorunluluğu  147
9. Çocuğun İfade Değiştirme Talebi  147
10. Sanığın Çelişkili İfadeleri  148
B. Mağdur Çocukla Çoklu Görüşmelerin Olası Sonuçları  149
1. Çocuğun İfade Değiştirme Riski  149
2. Çocukta Travmatizasyonun Yenilenmesi  150
3. İfade Değişikliğinin Kararları Etkileme Durumu  151
4. Şüpheden Sanık Yararlanır İlkesi  153
5. Çocukta Detayları Hatırlayamama Sorunu  154
6. Zaman Kaybı  155
7. Çocukta Güven Sorunu  155
VIII. TÜRKİYE’DE CİNSEL İSTİSMAR MAĞDURU ÇOCUKLARIN İFADELERİNİN ALINMASI  156
A. Üniversitelerde Çocuk Koruma Birimi  157
B. Çocuk İzlem Merkezi (ÇİM)  157
1. Çocuk İzlem Merkezlerinde Personel Eğitim Modeli  158
a. Donanım  159
b. Uzmanlaşma  159
c. Tecrübe  160
2. Çocuk İzlem Merkezlerinde (ÇİM) Süpervizyon  161
C. Adli Görüşme Odası (AGO)  161
1. Adli Görüşme Odalarında (AGO) Personel Eğitim Modeli  162
a. Meslek Elemanlarında Eğitim Yeterliliği  163
b. Meslek Elemanlarının Hukuki Düzenleme ve İşleyişe Yönelik Bilgisi  164
2. Adli Görüşme Odalarında Süpervizyon  165
a. Meslek Elemanlarında Tecrübe  166
3. Adli Görüşme Odalarında Teknik Yeterlilik Durumu ve Etkileri  167
IX. MAĞDUR ÇOCUK MUAYENESİ  169
A. Muayene Önceliği  170
1. Önce Adli Görüşme Sonra Adli Muayene  170
2. Önce Adli Muayene Sonra Adli Görüşme  172
3. Olayın Özelliğine Göre Karar Verme  173
4. Ön Görüşme–Fiziki Muayene–Adli Görüşme  174
5. Kararsızlık  175
X. MAĞDUR ÇOCUĞU ADLİYE’DE BEKLEYEN RİSKLER  175
1. Yeniden Travmaya Maruz Kalma  176
2. Fiziksel ve Sözel Şiddete Maruz Kalma  177
3. İfadeyi Değiştirme ve Şikayeti Çekme Baskısı  178
4. Güvenlik Sorunu  179
5. Tehdit  180
6. Avukatların Rolü  181
TARTIŞMA  183
SONUÇ VE ÖNERİLER  197
EKLER
Ek. 1 Ön Bilgi Formu  209
Ek. 2 Sosyo – Demografik Özellikler Formu  210
Ek. 3 Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu (Hakimler İçin)  211
Ek. 3 Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu (Meslek Elemanları İçin)  212
Kaynaklar  213
Kavram Dizini  229
Yazar Özgeçmişleri  231

Yorum Yap

Lütfen yorum yazmak için oturum açın ya da kayıt olun.