Türk Ceza Hukuku Bağlamında Psikiyatride Tıbbi Uygulama Hataları

ÖNSÖZ

Tez çalışmamda bana yol gösteren ve büyük emekleri olan değerli

danışmanlarım değerli Dr. Öğr. Üyesi Öznur SEVDİREN ve Prof. Dr.

Ahmet Tamer AKER’e ve bu yola başlarken her anımda yanımda olan,

cesaretlendiren, moral veren müstakbel eşim Murat’a ve benden hiçbir

zaman desteğini esirgemeyen aileme teşekkürlerimi sunarım.

Ayrıca kitabın basımında emeği geçen YETKİN Basım Yayım ve

Dağıtım A.Ş. sahibi Muharrem BAŞER başta olmak üzere tüm çalışanlarına da ayrıca teşekkür ederim.

Miray SEZER

İÇİNDEKİLER

KISALTMALAR ...............................................................................11

ŞEKİL LİSTESİ ..................................................................................13

GİRİŞ ..................................................................................................15

I. BÖLÜM

TIP HUKUKUNA DAİR YASAL DÜZENLEMELER VE

İNSAN HAKLARI BOYUTU

1. GENEL OLARAK.....................................................................21

A. Uluslararası Düzenlemeler.............................................23

B. Ulusal Düzenlemeler.......................................................25

a. Kanunlar ....................................................................25

b. Tüzük ve Yönetmelikler ..........................................26

c. Meslek Odalarının Yayınladığı Kurallar...............27

2. CEZA HUKUKU BAĞLAMINDA TIBBİ

MÜDAHALE .............................................................................28

A. Tıbbi Müdahale Kavramı ...............................................29

B. Ceza Hukuku Çerçevesinde Tıbbi Müdahale .............37

II. BÖLÜM.........................................................................................45

TIBBİ UYGULAMA HATASI VE KOMPLİKASYON

KAVRAMLARI.................................................................................45

1. TIBBİ UYGULAMA HATASI (MALPRAKTİS)....................45

2. KOMPLİKASYON ....................................................................54

8

3. TIBBİ UYGULAMA HATASI VE

KOMPLİKASYON AYRIMI ....................................................56

III. BÖLÜM

TIBBİ UYGULAMA HATASINA NEDEN OLABİLECEK

BİLEŞENLER

1. AYDINLATILMIŞ ONAM VE CEZAİ

SORUMLULUK.........................................................................61

A. Genel Olarak.....................................................................61

B. Hekimin Aydınlatma Yükümlülüğü ............................64

a. Güvenlik Aydınlatması ...........................................66

b. Riziko Aydınlatması.................................................67

C. Hastanın Onamı...............................................................68

D. Psikiyatri Bağlamında Aydınlatılmış Onam ve

Tıbbi Uygulama Hatası...................................................70

E. Aydınlatma Yükümlülüğünün Şekli ............................72

F. Varsayılan Rıza ................................................................75

G. Zorla Yatırma ve Ardılı Tedavide

Aydınlatılmış Onam ve Cezai Boyutu..........................78

a. Koruma Amacıyla Özgürlüğün

Kısıtlanması (TMK madde 432)..............................80

b. Gözlem Altına Alma (CMK madde 74).................94

c. Zorla Yatırmada Kararında Görevli

Mahkeme ...................................................................98

2. TEŞHİS VE TEDAVİ HATASI HALİNDE CEZAİ

SORUMLULUK.......................................................................102

İntihar ve Zarar Eğilimli Hastalarda Teşhis ve

Tedavi Yükümlülüğü....................................................107

9

3. İLAÇ UYGULAMASI BAĞLAMINDA CEZAİ

SORUMLULUK.......................................................................114

Akılcı İlaç Kullanımı..............................................................118

4. MESLEKİ SINIRLARIN İHLALİNDE CEZAİ

SORUMLULUK.......................................................................123

IV. BÖLÜM

PSİKİYATRİ UYGULAMALARI NEDENİYLE HEKİMİN

CEZAİ SORUMLULUĞU

1. TAKSİR VE NEDENSELLİK BAĞI KAVRAMLARI .........133

A. Nedensellik (İlliyet) Bağı ..............................................135

Şart Teorisi ve Objektif İsnadiyet Teorisi............................136

B. Taksir..............................................................................139

2. PSİKİYATRİST HEKİMİN CEZAİ

SORUMLULUĞU....................................................................145

A. Taksirle Ölüme Sebebiyet Verme Suçu ......................147

B. Taksirle Yaralama Suçu ................................................149

SONUÇ ............................................................................................151

KAYNAKÇA...................................................................................155

KAYNAKÇA

AKBULUT, Berrin. 2008. «Tıp Ceza Hukukunda Nedensellik

Bağı.» Tıp Ceza Hukukunun Güncel Sorunları. Ankara: Türkiye

Barolar Birliği. 209-296.

ALPKAN, Latif Ruhşat. 2011-2012-2013. «Ceza Sorumluluğu

İçerisinde Psikiyatri ve Etik – Hukuk.» Düzenleyen: Fatih Selami

MAHMUTOĞLU, Arın NAMAL ve Hanzade DOĞAN. Türk Tıp

Etiği ve Tıp Hukuku Araştırmaları Yıllığı. Nobel Tıp Kitabevleri. 87-

94.

American Medical Association Council on Ethical and

Judical Affairs. 2006. Code of Medical Ethics: Current Opinions with

Annotations. Chicago: AMA Press.

ARSLANTÜRK, Mustafa. 2020. Kasten Öldürme Suçları. 2.

Baskı. İstanbul: Adalet Yayınevi.

ARTUK, Emin, GÖKCEN, Ahmet. Mart 2021. Ceza Hukuku

Özel Hükümler. 19. Baskı. Adalet Yayınevi.

AŞÇIOĞLU, Çetin. 1993. Tıbbi Yardım ve El Atmalarda,

Doktorların, Devletin ve Özel Hastanelerin Sorumluluğu (Cezai ve

Hukuki). Ankara.

AŞICIOĞLU, Faruk, ve Tunç DEMİRCAN. 2015. Sağlık

Hukuku ve Mevzuatı. İstanbul: İstanbul Üniversitesi.

AYAN, Mehmet. 1991. Tıbbi Müdahaleden Doğan Hukuki

Sorumluluk. Ankara: Kazancı Hukuk Yayınevi.

TÜRK CEZA HUKUKU BAĞLAMINDA PSİKİYATRİDE TIBBİ UYGULAMA HATALARI

156

AYDIN ER, Rahime, ŞEHİRALTI, Mine. 2010.

«Çözümlenmemiş Bir Konu: Psikiyatrik Bozukluğu Olan

Hastanın Gönülsüz/Zorla Tedavi Edilmesi.» Psikiyatri

Hemşireliği Dergisi 1 (1): 39-42.

AYDIN, Erdem. 2001. «Tıp Etiğinde Temel İlkeler.» I. Ulusal

Uygulamalaı Etik Kongresi El Kitabı içinde. Ankara.

BAYRAK, Samet. 2016. «Kadın-Doğum Pratiğinde

Medikolegal Sorunlar.» Türk Jinekoloji ve Obstretik Derneği. 25

Aralık. Erişim Tarihi: Nisan 19, 2021. http://www.

tjodistanbulanadolu.org/uploads/sunumlar/25-

aralik/sbayrak.pdf.

BİLGE, Yaşar, HANCI, Hamit, KENDİ, Özer. 2004. «Reçete

Tanziminde Hekim Sorumluluğu: Bir Olgu Sunumu.» Fasikül

Dergisi 3 (1): 35-39.

BİLGE, Yaşar, GÜNDOĞMUŞ, Ümit Naci, GÜNDÜZ, Tarık,

HANCI, İ. Hamit, KATKICI, Ufuk, KÖK, Ahmet Nezih, YAVUZ,

İsmail Cezmi. Hekimlerin Yasal Sorumlulukları . https:// www.

ttb.org.tr/eweb/adli/1.html.

BİRTEK, Fatih. 2015. «Tıbbi Uygulama Hataları Bakımından

Taksir-Bilinçli Taksir Ayrımı (Komplikasyon-İzin Verilen Risk

Bağlamında).» Erciyes Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 10 (1):

63-106.

BULUT, Melisa, MERCAN, Neşe, YÜKSEL, Çiğdem. 2020.

«Psikiyatride Malpraktis.» Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar 12 (2):

195-204.

CAN, İsmail Özgür, ÖZKARA, Erdem, CAN, Muhammed.

2011. «Yargıtayda Karara Bağlanan Tıbbi Uygulama Hatası

K A Y N A K Ç A

157

Dosyalarının Değerlendirilmesi.» Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp

Fakültesi Dergisi 25 (2): 69-76.

CENTEL, Nur, ZAFER, Hamide, ÇAKMUT, Özlem. Eylül

2020. Türk Ceza Hukukuna Giriş. 11. Baskı. Beta Basım Yayın.

ÇAVUŞOĞLU, Sümeyra. 2019. «İnsan Hakları Avrupa

Mahkemesi (Beşinci Daire) Kararı Zaichenko-Ukrayna Davası

(No.2) Başvuru Numarası 45707/09-06.07.2015.» Fasikül Dergisi

(115): 28-39.

ÇİLİNGİROĞLU, Cüneyt. 1991. «Özel Hukuk Yönünden

Hastanın Tıbbi Müdahaleye Rızası.» Yüksek Lisans Tezi. İstanbul:

İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

DÖNMEZER, Sulhi, ERMAN, Sahir. 2019. Nazari ve Tatbiki

Ceza Hukuku Cilt II. 14. Baskı. İstanbul: DER Yayınları.

DEĞDAŞ, Ulaş Can. 2018. «Hatalı Tıbbi Uygulamadan

(Malpraktis) Doğan Hukuki ve Cezai Sorumluluk.» Anadolu

Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 1 (6): 41-65.

DEMİR, Mehmet. 2010. Tıbbi Organizasyon Kusuru Açısından

Hastanelerin Hukuksal Sorumluluğu. Turhan Kitabevi.

DEVRİMCİ ÖZGÜVEN, Halise, HOŞGÖREN ALICI,

Yasemin. 2016. «İntiharı Önleme.» Türkiye Klinikleri Psikiyatri

Dergisi 9 (3): 71-76.

DUMAN, Berker. 2010. «Psikiyatride Zorla Tedavi.» Current

Opinion in Psychiatry TURKISH EDITION 6 (1): 15-21.

EKİCİ ŞAHİN, Meral. 2010. «Ceza Hukukunda Rıza.»

Yayınlanmış Doktora Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal

Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı.

TÜRK CEZA HUKUKU BAĞLAMINDA PSİKİYATRİDE TIBBİ UYGULAMA HATALARI

158

ERMAN, Barış. 2003. Ceza Hukukunda Tıbbi Müdahalenin

Hukuka Uygunluğu. Seçkin Yayıncılık.

ERSÖZ, Kürşat. 2010. «Tıbbi Müdahale Kavramı ve Tıbbi

Müdahalenin Hukuka Uygunluğunun Şartları.» Terazi Hukuk

Dergisi 5 (45): 105-122.

ERSOY, Uğur. 2013. «Türk ve Alman Ceza Hukuku

Sistemlerinde Kusur Prensibinin Kapsamı ve Objektif

Cezalandırılabilme Şartlarının Kusur Prensibiyle

Bağdaştırılabilirliği.» Türkiye Barolar Birliği Dergisi (109): 203-250.

EŞSİZOĞLU, Altan. 2016. «Psikiyatrik Uygulamalarda

İntihar Davranışının Adli Boyutu.» Türkiye Klinikleri Psikiyatri

Dergisi 9 (3): 56-61.

GÖKCAN, Hasan Tahsin. 2013. Tıbbi Müdahaleden Doğan

Hukuki ve Cezai Sorumluluk. Seçkin Yayıncılık.

GÖKTEPE, Esat Oğuz, röportaj yapan: Yasemin Oğuz. 1994.

Ülkemizde Psikiyatri Alanında Etik Sorunlar Psikiyatri, Psikoloji ve

Psikofarmakoloji Dergisi. 37-40.

GÜNDAY, Harun Mirsad. 2016. Psikiyatristin Hukuki

Sorumluluğu. Ankara: Yetkin Yayınevi.

GÜNDOĞAR, Duru, ATAY, İnci Meltem. 2016. «İntiharda

Risk Değerlendirmesi.» Türkiye Klinikleri Psikiyatri Dergisi 9 (3):

62-70.

GÜNDOĞMUŞ, Ümit Naci, ÖZBEK, Veli Özer, ÖZKARA,

Erdem, BİÇER, Ümit, YILDIZ, Mustafa. 2004. «İntihar

Girişimlerinde Sağlık Personelinin Adli İhbar Yükümlülüğü.»

Adli Tıp Dergisi 18 (2): 38-44.

K A Y N A K Ç A

159

GÜRBÜZ, Nagehan. 2014. Biyotıp Hukukunda İnsan Onuru.

On İki Levha Yayıncılık.

HAKERİ, Hakan. Mart 2021. Ceza Hukuku Genel Hükümler. 24.

Baskı. Adalet Yayınevi.

— Eylül 2020. Ceza Hukuku Genel Hükümler-Temel Bilgiler.

18.Baskı. Astana Yayınları.

— 2020. Tıp Hukuku. Ankara: Seçkin Yayınevi.

— Mayıs 2021. Tıp Ceza Hukuku. Seçkin Yayıncılık.

HAKERİ, Hakan. 2014. «Tıp Hukukunda Malpraktis

Komplikasyon Ayrımı.» Toraks Cerrahisi Bülteni 5: 23-28.

HANCI, Hamit. 2005. «Malpraktis mi Komplikasyon mu?»

Mevzuat Dergisi (90).

HATİPOĞLU, Gözde. 2021. Hekimin Görevi Kötüye Kullanma

Suçu Bakımından Cezai Sorumluluğu. Ankara: Seçkin Yayıncılık.

HAW, Camilla, STUBBS, Jean. 2003. "Prescribing Errors At a

Psychiatric Hospital." Pharmacy in Practice (13): 64-66.

HOCAOĞLU, Çiçek, AYTAÇ, Hasan Mervan. 2016. «Özel

Grup ve Kurum İntiharları.» Türkiye Klinikleri Psikiyatri Dergisi 9

(3): 37-50.

HUSUM, Tonje Lossius, FINSET, Arstein, RUUD, Torleif.

2008. "The Staff Attitude to Coercion Scale (SACS): reliability,

validity and feasibility." International Journal of Law and Psychiatry

31 (5): 417-422.

İÇEL, Kayıhan. 1967. Türk Ceza Hukukunda Taksirden Doğan

Sübjektif Sorumluluk. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları.

TÜRK CEZA HUKUKU BAĞLAMINDA PSİKİYATRİDE TIBBİ UYGULAMA HATALARI

160

İLNEM, Cem, İLNEM, Müjen. 1999. «Psikiyatri Pratiğinde

Hatalı Uygulamalar.» Düşünen Adam 4-15.

İMAMOĞLU, Hülya. 2012. «Hukuki Açıdan Özellikle

Koruma Amacıyla Özgürlüğün Kısıtlanmasına İlişkin Hükümler

Çerçevesinde Zorla Yatırma.» Erciyes Üniversitesi Hukuk Fakültesi

Dergisi 7 (3-4): 29-59.

ÜMİT, Ceyda. 2017. «Hekimlerin Mesleklerinin

Uygulanmasından Doğan Ceza Sorumluluğu.» Türkiye Adalet

Akademisi Dergisi 8 (32): 197-246.

KALEMOĞLU, Murat. 2017. «Hekimlerin Deontolojik, Cezai

ve Hukuki Sorumlulukları.» Nobel Medicus 13 (2): 5-11.

KANGAL, Zeynel. 2011. «Ceza Hukukunda Varsayılan

Rıza.» Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 15 (4): 223-252.

KARAKAŞ, Sirel. 2002. «Nedensellik İlişkisi ve Pozitif

Bilimin Amaçları Açısından Deneysel ve Korelatif Yaklaşımlar.»

Klinik Psikiyatri Dergisi 5: 72-81.

KARASU, Toksoz Bayram. 1980. "The Ethics of

Psychotherapy." American Journal of Psychiatry 137: 1502-1512.

KARASU, Toksoz Bayram, CONTE, Hope R. 1990.

"Malpractice in Psychotherapy: An Overview." American Journal

of Psychotherapy (44): 232-246.

KATOĞLU, Tuğrul. 2003. Ceza Hukukunda Hukuka Aykırılık.

Seçkin Yayıncılık.

KAYAER, Nebahat. 2012. «Ceza Hukukunda Hekimin Tıbbi

Müdahalesi Çerçevesinde İşlenen Taksirle Öldürme Suçu.»

Doktora Tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler

K A Y N A K Ç A

161

Enstitüsü Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı Kamu Hukuku

Programı.

KEÇELİOĞLU, Elvan. 2015. Taksirli Suçun Dogmatiği. Turhan

Kitabevi Yayınları.

KEYMAN, Selahattin. 1978. «Hekimin Cezai Sorumluluğu.»

Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 35 (1-4).

KOÇ, Sermet. 2018. «Tıbbi Malpraktis.» TTB ve Tabip

Odalarının Tıbbi Etik ve Deontolojiyi Koruma Yükümlülüğü (Türk

Tabipler Birliği Yayınları) 82-96.

KOCA, Mahmut. 2006. «Yeni TCK'da Hekimler Hakkında

Uygulanacak Yaptırımlar.» Türk-Alman Tıp Hukuku Sempozyumu.

Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 159-184.

KOCA, Mahmut, ÜZÜLMEZ, İlhan. Eylül 2020. Türk Ceza

Hukuku Genel Hükümler. 13. Baskı. Seçkin Yayıncılık.

KOCAMAZ, Begüm. 2016. «Psikiyatri Hastalarının Zorla

Hastaneye Yatırılmasında Hukuki Sorunlar.» Düzenleyen:

Hakan HAKERİ ve Cahid DOĞAN. I. Uluslararası Katılımlı Ulusal

Tıp Hukuku Kongresi (Vaka Tartışmalı). İstanbul. 431-441.

KOCASAKAL, Ümit. 2006. «Yeni Türk Ceza Kanununda

Hekimin Cezai Sorumluluğu.» Türk-Alman Tıp Hukuku

Sempozyumu. Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi.

151-158.

KÖK, Ahmet Nezih. 2005. «İnsan Hakları ve Biyotıp

Sözleşmesine Göre Aydınlatma ve Rıza.» 1. Türk-Alman Tıp

Hukuku Sempozyumu Sayısı. Kamu Hukuku Arşivi. 116-121.

TÜRK CEZA HUKUKU BAĞLAMINDA PSİKİYATRİDE TIBBİ UYGULAMA HATALARI

162

KÖK, Ahmet Nezih. 2018. «İnsan Hakları ve Biyotıp

Sözleşmesi'nin Uygulanmasında Türkiye İnsan Hakları ve

Eşitlik Kurumu.» Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu Dergisi

(1): 147-162.

KÖŞGER, Ferdi, SÖNMEZ, İpek. 2016. «İntihar Girişimleri.»

Türkiye Klinikleri Psikiyatri Dergisi 9 (3): 16-20.

LINEHAN, Marsha M. 1987. "Dialectical Behaviour Therapy

for Borderline Personality Disorder." Bulletin Menninger Clinic 51

(3): 261-276.

MACLEAN, Jayda, KINLEY, D. Jolene, JACOBI, Frank,

BOLTON, James M., SAREEN, Jitender. 2011. "The Relationship

Between Physical Conditions and Suicidal Behavior Among

Those With Mood Disorders." Journal of Affective Disorders 130 (1-

2): 245-250.

MEAGHER, David J., SNOWDEN, Helen. 2003. «Suboptimal prescribing in an adult community mental health

service: Prevalence and determinants.» Psychiatric Bulletin (27):

266-270.

Medikal Akademi. 11.04.2021. «Psikiyatride Malpraktis.»

Webinar.

MORSE, Stephen J. 1982. "A Preference for Liberty; the Case

Against Involuntary Commitment of the Mentally Disordered."

California Law Review 54-106.

NESİPOĞLU, Gamze. 2017. «Zorunlu Yatış Özelinden

Ulusal “Ruh Sağlığı Yasası”nın Önemi ve Gerekliliği.» Türkiye

Klinikleri Etik Dergisi 25 (2): 49-56.

K A Y N A K Ç A

163

OKTAY, Ahsen E. 2010. «Psikiyatride Hastanın Zorla

Hastaneye Yatırılması ve Tedavisinin Hukuki Boyutu.» Türk

Hukuk Sitesi. 6 Haziran. Erişildi: 04 10, 2021.

https://www.turkhukuksitesi.com/makale_1210.htm.

OĞUZ, N. Yasemin. 1994. «Psikiyatride Onam ve

Aydınlatılmış Onam (Doktora Tezi).» Ankara: Ankara

Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.

OĞUZ, N. Yasemin. 2001. Psikiyatri ve Etik. Yenilenmiş 2.

Baskı, Ruhsal Hastalıklar içinde, yazan Nevzat Yüksel, 825-841.

Ankara: Çizgi Yayınevi.

—. Ekim 2011-2012-2013. «Psikiyatride Hekim-Hasta

Arasında Cinsel Yakınlık Sorunu: Az Konuşulan Sık Yaşanan Bir

Etik İkilem.» Düzenleyen: Fatih Selami MAHMUTOĞLU, Arın

NAMAL ve Hanzade DOĞAN. Türk Tıp Etiği ve Tıp Hukuku

Araştırmaları Yıllığı. Nobel Tıp Kitabevleri. 95-100.

OĞUZ, N. Yasemin, DEVRİMCİ ÖZGÜVEN, Halise.

«Psikiyatri ve Etik Sorunları.» http://www. yaseminyalim.

com/yayinlar/.

ÖMEROĞLU, Ömer. 2014. «Ceza Hukukunda Nedensellik

İlişkisi Üzerine (Teoriler Dışında Bir Bakış).» Dokuz Eylül

Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 15 (Özel Sayı): 1529-1582.

ÖNCÜ, Bedriye. 2016. «İntihar ve İntiharda Risk Etmenleri.»

Türkiye Klinikleri Psikiyatri Dergisi 9 (3): 1-15.

ÖRNEK BÜKEN, Nüket. 2018. «Tıbbi Müdahalenin Hukuka

Uygunluğu Açısından Aydınlatılmış Onam Süreci ve Hasta

Özerkliğine Saygı.» TTB ve Tabip Odalarının Tıbbi Etik ve

TÜRK CEZA HUKUKU BAĞLAMINDA PSİKİYATRİDE TIBBİ UYGULAMA HATALARI

164

Deontolojiyi Koruma Yükümlülüğü (Türk Tabipler Birliği

Yayınları) 96-115.

ÖZBAY, Feyzan. 2013. «İngiltere ve Türkiye'de Psikiyatri

Hastalarına Uygulanan Zorunlu Tedavinin Hukuken

Karşılaştırılması.» Tıp Hukuku Dergisi 2 (3): 75-104.

ÖZBEK, Veli Özer, DOĞAN, Koray, BACAKSIZ, Pınar. Ekim

2020. Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler. 15. Baskı. Seçkin

Yayıncılık.

—. Ekim 2020. Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler. 11. Baskı.

Seçkin Yayıncılık.

ÖZCAN, Serpil. 2016. «Hekimin Öldürme ve Yaralama

Suçlarından Sorumluluğu.» Kadir Has Üniversitesi Hukuk

Fakültesi Dergisi 4 (2): 45-66.

ÖZCAN, Zeynep. 2018. «Malpraktis ve Komplikasyon

Ayrımının Önemi.» Uluslararası Sağlık Hukuku Kongresi. İstanbul:

Legal Yayıncılık. 197-211.

ÖZTÜRK, Bahri, ERDEM, Mustafa Ruhan. Eylül 2020.

Uygulamalı Ceza Hukuku ve Güvenlik Tedbirleri Hukuku. 20. Baskı.

Seçkin Yayıncılık.

PAKEL, Ezhan Doğan. 2019. «Tıp Hukukunda İzin Verilen

Risk.» Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Medeniyet Üniversitesi

Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Tıp Hukuku Anabilim Dalı,

Temmuz.

PATON, Carol, GILL-BANHAM, Stuart. 2003. "Prescribing

Errors in Psychiatry." Psychiatric Bulletin (27): 208-210.

K A Y N A K Ç A

165

POLAT, Oğuz. 2019. Tıbbi Uygulama Hataları. Ankara: Seçkin

Yayıncılık.

Sağlık Hakkı. www.saglikhakki.org, Erişim Tarihi: Mayıs

2021.

SARKAR, Sameer P. 2004. "Boundary Violation and Sexual

Exploitation in Psychotherapy: A Review." Advances in

Psychiatric Treatment 10 (4): 312-320.

SAVAŞ, A. Haluk, ÇOŞKUN, Ahmet, HAYRAN, Osman,

GERGERLİOĞLU, H. Serdar, ARKONAÇ, Oğuz, ERKOÇ,

Şahap. 2007. «Türkiye'de Psikiyatristlerin Aydınlatılmış Onam

Hakkında Görüş ve Tutumları.» Gaziantep Üniversitesi Tıp Dergisi

(1): 35-40.

SAVAŞ, Halide. 2011. Yargıya Yansıyan Tıbbi Müdahale

Hataları. Ankara: Seçkin Yayıncılık.

SERT, Gürkan, ÖZÇELİK, Hatice, YILDIRIM, Gülay. 2019.

«Türkiye'de Akıl Hastalığı Olan Hastalarda Zorla Yatırma ve

Zorla Tedavi/ Hukuki ve Etik Sorunlar.» Lokman Hekim Dergisi 9

(3): 393-404.

SHER, Leo. 2005. "Suicide Medical Malpractice: An

Educational Overview." International Journal of Adolescent

Medicine and Health 27 (2): 203-206.

Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programı. www.sinerjimevzuat.

com.tr.

SUBAŞI, İlhan. 2016. Hekimin Aydınlatma YükümlülüğüAydınlatılmış Onam-Tazminat Sorumluluğu. Seçkin Yayıncılık.

TÜRK CEZA HUKUKU BAĞLAMINDA PSİKİYATRİDE TIBBİ UYGULAMA HATALARI

166

ŞEMİN, Semih, ARAS, Şahbal. 2004. Temel Yönleriyle

Psikiyatride Etik. İzmir: Dokuz Eylül Yayınları.

TAMAM, Lut, NAMLI, Zeynep, DEMİRKOL, Mehmet Emin.

2019. «Psikiyatrik Hastalıkların Tedavisinde Verilen İlaçların

Akılcı Olmayan Kullanımı.» Türkiye Klinikleri Farmakoloji Dergisi

1. Baskı: 11-17.

TANERİ, Gökhan. 2014. Uygulamadan Örnek Hükümlerle Türk

Hukukunda Hekim Ceza Sorumluluğu. Ankara: Bilge Yayınevi.

TEMEL, Erhan. 2012. «Alman Hukukunda Psikiyatri

Hastası-Hekim İlişkisi.» Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi

Dergisi 61 (2): 773-806.

TOROSLU, Nevzat. 2012. Ceza Hukuku Genel Kısım. Ankara:

Savaş Yayınevi.

TÜMER, Ali Rıza. 2015. Komplikasyon ve Malpraktis Ayrımı.

Kasım. Erişildi: Nisan 3, 2021. https://alirizatumer.com.tr/

komplikasyon-ve-malpraktis-ayrimi/.

Türkiye Büyük Millet Meclisi. 2018. Ruh Sağlığı Kanun Teklifi.

https://www2.tbmm.gov.tr/d27/2/2-0858.pdf.

— 2020. Tıbbi Hizmetlerin Kötü Uygulanmasından Doğan

Sorumluluk Kanun Teklifi. https://www2.tbmm.gov.tr/d27/2/2-

3052.pdf.

Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu Akılcı İlaç Kullanımı

Dairesi. 2021. «Depresyon.» Türkiye Akılcı İlaç Bülteni 8 (4).

Türk Tabipleri Birliği Merkez Konseyi. 2010. Türk Tabipleri

Birliği Etik Bildirgeleri. Ankara: Türk Tabipleri Birliği Yayınları.

K A Y N A K Ç A

167

YENERER ÇAKMUT, Özlem. 2003. Tıbbi Müdahaleye Rızanın

Ceza Hukuku Açısından İncelenmesi. Legal Yayıncılık.

YENİDÜNYA, A. Caner. 2009. «Hekimin Tıbbi

Müdahaleden Kaynaklanan Cezai Sorumluluğu.» Sağlık

Hukuku'nda Dünyadaki Son Gelişmeler içinde, 65-87. İstanbul:

Karakter Color A.Ş.

YENİSEY, Feridun. 2008. «Tedavi Açısından İlgilinin Rızası.»

Tıp Ceza Hukukunun Güncel Sorunları. Ankara: Türkiye Barolar

Birliği. 868-880.

YÜKSEL, Nevzat. 2001. «İntiharın Nörobiyolojisi.» Klinik

Psikiyatri 4 (Ek 2): 5-15.

YORSTON, Graeme. 2000. "Chlorpromazine equivalents and

percentage of British National Formulary maximum

recommended dose in patients receiving high-dose

antipsychotics." Psychiatric Bulletin (24): 130-132.