Türk Ceza Hukukunda Akıl Hastalığı

Yayınevi: Seçkin Yayınları
Yazar: Fatmanur YAĞCI ÇETİN
ISBN: 9789750277825
261,00 TL 290,00 TL

Adet

 
   0 yorum  |  Yorum Yap
Kitap Künyesi
Yazar Fatmanur YAĞCI ÇETİN
Baskı Tarihi 2022/05
Baskı Sayısı 1
Boyut 16x24 cm (Standart Kitap Boyu)
Cilt Karton kapak
Sayfa Sayısı 176

Kişinin işlediği fiilin anlam ve sonuçlarını algılama yeteneğini ifade eden isnat yeteneğini etkileyen nedenlerden en çok tartışmalı hususu bünyesinde barındıranlarından biri akıl hastalığıdır. Uzun yıllar boyunca hem tıp hem de hukuk alanlarında fazlaca tartışmış olan ve günümüzde de hâlâ tartışmalı konumunu koruyan akıl hastalığı meselesi bakımından Türk ceza hukukunda da birçok farklı görüş söz konusudur. Bu çalışmada Türk ceza hukukunda akıl hastalığı üç bölüm altında incelenmiştir.

Çalışmanın ilk bölümünde akıl hastalığına sahip olan kişilerin Türk ceza hukuku sistemindeki yerinin anlaşılabilmesi amacıyla öncelikle isnat yeteneği kavramı ve esası incelenmiş, ardından isnat yeteneğinin suç genel teorisindeki yerine ilişkin görüşler ele alınmıştır. Sonrasında akıl hastalığı kavramı ve akıl hastalıklarının sınıflandırılması ve Türk ceza hukuku uygulamasında sıkça karşılaşılan akıl hastalıklarına değinilmiştir. Ardından akıl hastalığı olup olmadığı tartışmalı olan hususlar incelenmiş ve akıl hastalığının ceza sorumluluğu üzerindeki etkisine ilişkin açıklamalarda bulunulmuştur.

Çalışmanın ikinci bölümünde 765 sayılı mülga ceza kanunu öncesi dönem ve mülga ceza kanunu düzenlemesi ardından da 5237 sayılı ceza kanununda akıl hastalığı düzenlemesine ilişkin bilgiler verilmiştir. Ardından güvenlik tedbirleri hakkında genel bir açıklama yaparak akıl hastalarına özgü güvenlik tedbirlerine ilişkin değerlendirme yapılmıştır.

Çalışmanın üçüncü ve son bölümündeyse topluma yeniden kazandırma kavramı Türk hukukundaki düzenlemeler çerçevesinde açıklanarak topluma yeniden kazandırmada akıl hastalığı olanların durumu incelenmiştir. Bu inceleme sonrasında da Türkiye'de akıl hastalığı olan suç işlemiş kişilerin topluma yeniden kazandırılmasına ilişkin çalışmalara değinilmiştir. Son olarak akıl hastalığı olan suç işlemiş kişiler için alternatif bir yargılama modeli olarak akıl sağlığı mahkemeleri hakkında bilgiler verilmiş ve Brooklyn Akıl Sağlığı Mahkemesi uygulaması çerçevesinde akıl sağlığı mahkemelerinin Türkiye'de uygulanabilirliği hususunda önerilerde bulunulmuş ve çalışma tamamlanmıştır.

Konu Başlıkları
İsnat Yeteneği Kavramı ve Esası
Akıl Hastalığı Kavramı, Sınıflandırması ve Tartışmalı Durumlar
Türk Ceza Kanununda Akıl Hastalığına İlişkin Düzenlemeler
Topluma Yeniden Kazandırma ve Akıl Sağlığı Mahkemeleri
İçindekiler
Önsöz  5
Teşekkür  9
Kısaltmalar  15
Giriş  17
Birinci Bölüm
İSNAT YETENEĞİ VE AKIL HASTALIĞI
I. İSNAT YETENEĞİ KAVRAMI VE ESASI  21
A. İsnat Yeteneği Kavramı  21
1. Genel Olarak  21
2. Anlama Yeteneği  23
3. İsteme Yeteneği  24
B. İsnat Yeteneğinin Esası  25
1. Genel Olarak  25
2. İrade Özgürlüğünü Esas Alan Teoriler  26
3. Determinist Teoriler  29
4. Diğer Teoriler  30
a. Normallik  31
b. Kişiliğe Uygunluk  31
c. Korkabilme  32
d. Sorumluluğa İlişkin Ortak Anlayış  33
C. İsnat Yeteneğinin Bulunması Gereken Zaman  34
1. Genel Olarak  34
2. Sebebinde Serbest Hareketler  35
a. Genel Olarak  35
b. Sorumluluğun Esası ve Türü  36
c. Cezalandırılmamasına İlişkin Görüşler  40
II. İSNAT YETENEĞİNİN SUÇ GENEL TEORİSİNDEKİ YERİ  41
A. İsnat Yeteneği ve Suç İlişkisi  41
B. İsnat Yeteneği ve Kusurluluk İlişkisi  41
1. Kusurluluk Kavramına İlişkin Temel Anlayışlar  41
2. Kusurluluğun Ön Şartı Olarak İsnat Yeteneği  43
3. Kusurluluğun Unsuru Olarak İsnat Yeteneği  44
4. Kusurluluktan Bağımsız Bir Kavram Olarak İsnat Yeteneği  45
5. Fiil Üzerinde Hata ve İsnat Yeteneği  46
III. AKIL HASTALIĞI KAVRAMI VE AKIL HASTALIKLARININ SINIFLANDIRILMASI VE TÜRK CEZA HUKUKU UYGULAMASINDA SIKÇA KARŞILAŞILAN AKIL HASTALIKLARI  47
A. Akıl Hastalığı Kavramı  47
B. Akıl Hastalıklarının Sınıflandırılması ve Uygulamada Sıkça Karşılaşılan Akıl Hastalıkları  49
1. Genel Olarak  49
2. Nörogelişimsel Bozukluklar  51
3. Şizofreni veya Diğer Birincil Psikotik Bozukluklar  54
4. Katatoni (Donakalım)  57
5. Duygudurum Bozuklukları  57
6. Kaygı veya Korkuya İlişkin Bozukluklar  59
7. Obsesif Kompulsif ve İlişkili Diğer Bozukluklar  61
8. Spesifik Olarak Stresle İlişkili (Stres Merkezli) Bozukluklar  62
9. Dissosiyatif Bozukluklar  62
10. Madde Kullanımına ve Bağımlılık Davranışına İlişkin Bozukluklar  63
11. Dürtü Kontrol Bozuklukları  63
12. Yıkıcı Davranış Bozuklukları ve Asosyal Bozukluklar  64
13. Kişilik Bozuklukları  65
14. Yapay Bozukluklar (Düzmece Hastalık)  66
15. Nörobilişsel Bozukluklar  66
16. Hamilelik, Doğum ve Doğum Sonrası (Lohusalık) Dönemle İlişkili Ruhsal ve Davranışsal Bozukluklar  68
17. Sinir Sistemi Bozuklukları  69
IV. AKIL HASTALIĞI OLUP OLMADIĞI TARTIŞMALI DURUMLAR  69
A. İhtiras  69
B. Canavarca His  70
C. Psikopati  71
D. Hipnotik Telkinler  73
E. Uykuya/Uyanmaya İlişkin Bozukluklar  74
F. Parafilik Bozukluklar  75
G. Premenstrüel Sendrom  77
V. AKIL HASTALIĞININ CEZA SORUMLULUĞU ÜZERİNDEKİ ETKİSİ  79
A. Akıl Hastalığının Ceza Sorumluluğu Üzerindeki Etkisine Dair Sistemler  79
1. Biyolojik Sistem  79
2. Psikolojik Sistem  79
3. Karma Sistem  80
B. Akıl Hastalığının Ceza Hukukuyla İlişkisinin Tarihsel Süreci  80
1. Genel Olarak  80
2. Roma Hukuku  81
3. Cermen Hukuku  82
4. Kilise Hukuku  83
5. Orta Çağ Dönemi  83
6. 18. Yüzyıl Sonrası Ceza Hukuku  83
İkinci Bölüm
TÜRK CEZA KANUNUNDA
AKIL HASTALIĞINA İLİŞKİN DÜZENLEMELER
I. 765 SAYILI TÜRK CEZA KANUNU ÖNCESİNDE VE DÖNEMİNDE AKIL HASTALIĞI  85
A. 765 Sayılı Türk Ceza Kanunu Öncesi Dönem  85
B. 765 Sayılı Türk Ceza Kanunu Dönemi  85
II. 5237 SAYILI TÜRK CEZA KANUNU’NDA AKIL HASTALIĞI  88
A. İsnat Yeteneğini Kaldıran Bir Neden Olarak Akıl Hastalığı (TCK m. 32/1)  88
1. Genel Olarak  88
2. Akıl Hastalığının Varlığı  89
3. Akıl Hastalığının Suçun İşlendiği Anda Bulunması  90
4. Fiilin Hukuki Anlam ve Sonuçlarını Algılayamama veya Fiille İlgili Davranışları Yönlendirme Yeteneğinde Önemli Ölçüde Azalma  91
5. Nedensellik Bağı  92
B. İsnat Yeteneğini Azaltan Bir Neden Olarak Akıl Hastalığı (TCK m. 32/2)  93
C. Yargılama Sırasında Ortaya Çıkan Akıl Hastalığı  94
D. Suçun Akıl Hastalığı Olan Kişiye Karşı İşlenmesi  95
III. GÜVENLİK TEDBİRLERİ  97
A. Güvenlik Tedbirlerinin Ortaya Çıkışı  97
B. Güvenlik Tedbirlerinin Amacı ve Hukuki Niteliği  98
C. Güvenlik Tedbirlerinin Tanımı ve Uygulanma Şartları  100
IV. 5237 SAYILI TÜRK CEZA KANUNU’NDA YER ALAN AKIL HASTALARINA İLİŞKİN GÜVENLİK TEDBİRLERİ  101
A. Genel Olarak  101
B. İsnat Yeteneği Bulunmayan Akıl Hastalarına İlişkin Güvenlik Tedbirleri  102
1. Tedavi Tedbiri (TCK m. 57/1)  102
2. Yüksek Güvenlikli Sağlık Kurumu  104
3. Yüksek Güvenlikli Sağlık Kurumundan Serbest Bırakma (TCK m. 57/2)  105
4. Tıbbi Kontrol ve Takip (TCK m. 57/3)  106
5. Tıbbi Kontrol ve Takibin Şekli (TCK m. 57/4)  107
6. Yeniden Tedbir Uygulanması (TCK m. 57/5)  107
C. İsnat Yeteneği Azalmış Akıl Hastalarına İlişkin Güvenlik Tedbirleri  108
Üçüncü Bölüm
TOPLUMA YENİDEN KAZANDIRMA VE
AKIL SAĞLIĞI MAHKEMELERİ
I. AKIL HASTALARININ TOPLUMA YENİDEN KAZANDIRILMASI  111
A. Türk Hukukundaki Düzenlemeler Çerçevesinde Topluma Yeniden Kazandırma Kavramı  111
B. Topluma Yeniden Kazandırmada Akıl Hastalığı Olan Kişilerin Durumu  116
C. Türkiye’de Akıl Hastalığı Olan Suç İşlemiş Kişilerin Topluma Yeniden Kazandırılmasına İlişkin Çalışmalar  121
II. AKIL SAĞLIĞI MAHKEMELERİ (ALTERNATİF BİR MODEL)  126
A. Akıl Sağlığı Mahkemeleri  126
1. Tarihçe ve Ortaya Çıkış Nedenleri  126
2. Amaç ve Tanım  129
3. Katılımcılar ve Genel İşleyiş  131
4. Ceza Sistemi Üzerindeki Etkileri  138
B. Brooklyn Akıl Sağlığı Mahkemesi Yapısı Çerçevesinde Akıl Sağlığı Mahkemelerinin Türkiye’de Uygulanabilirliği  140
1. Genel Olarak  140
2. Mahkeme Ekibi  141
3. İtham Anlaşması  143
4. Kabul Edilen Suç Tipleri  145
5. Kabul Edilen Akıl Hastalıkları  146
6. Tedavi Süresinin Belirlenmesi ve Tedavi Sırasında Barınma Hizmetleri  147
Sonuç  149
Kaynakça  155
Kavram Dizini  173

Yorum Yap

Lütfen yorum yazmak için oturum açın ya da kayıt olun.