Milletlerarası Aile Hukukunda

Velâyet ve Çocuğun Korunması

Yayınevi: Seçkin Yayınları
Yazar: Elif Selen BATIGÜL
ISBN: 9789750272448
124,20 TL 138,00 TL

Adet

 
   0 yorum  |  Yorum Yap
Kitap Künyesi
Yazar Elif Selen BATIGÜL
Baskı Tarihi 2021/09
Baskı Sayısı 1
Boyut 16x24 cm (Standart Kitap Boyu)
Cilt Karton kapak
Sayfa Sayısı 274

Çocuğun korunması velâyet hakkı sahibi ana ve babanın, velâyet hakkından doğan bazı haklarını, yetkilerini ve yükümlülüklerini yerine getirmemeleri, getirememeleri veya ağır şekilde ihlal ederek, kötüye kullanmaları halinde çocuğun yetkili makamlar tarafından alınacak "koruma tedbirleri" ile korunmasını ifade etmektedir. Çalışmamızın amacı milletlerarası nitelikli çocuğun velâyet hakkına sahip ana ve babasından korunmasını gerektiren hallerde, kanunlar ihtilafı kurallarını incelemek ve milletlerarası usul hukukuna ilişkin meseleleri ele almaktır. Bu inceleme yapılırken öncelikle Türk maddi hukuku ve İsviçre hukukunda çocuğun yararı ilkesi çerçevesinde, velâyet kavramı, velâyetin kullanılması ve çocuğun korunmasına yönelik tedbirler ele alınmıştır. Takiben, milletlerarası özel hukuk alanında, velâyet ve çocuğun korunmasına yönelik tedbirlere uygulanacak hukuk ve konuya ilişkin milletlerarası usul hukuku meseleleri incelenmiştir. İncelememizi yaparken, 1961 tarihli Küçüklerin Korunmasında Makamların Yetkisine Uygulanacak Kanuna Dair Sözleşme, 1996 tarihli Velâyet Sorumluluğu ve Çocukların Korunması Hakkında Tedbirler Yönünden Yetki, Uygulanacak Hukuk, Tanıma, Tenfiz ve İşbirliğine Dair Sözleşme, 2201/2003 sayılı Evlilik ve Velâyete İlişkin Hususlarda Yargı Yetkisi, Yargı Kararlarının Tanınması ve Tenfizine Dair Konsey Tüzüğü ve 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanunun ilgili maddeleri ayrıntılı olarak ele alınmıştır.

Konu Başlıkları
Soybağının Velayet Hakkına Bağlı Hükümleri
Maddi Hukuk Kapsamında Çocuğun Korunması
Velayet ve Çocuğu Koruyucu Tedbirler Konusunda Yabancı Unsurlu Davalarda Uygulanacak Hukukun Tespiti
Velayet ve Çocuğun Korunmasına İlişkin Tedbirler Konusunda Milletlerarası Usul Hukukuna İlişkin Meseleler
İçindekiler
Önsöz  7
Kısaltmalar  15
Giriş  17
Birinci Bölüm
MADDİ HUKUK ALANINDA
VELAYET VE ÇOCUĞUN KORUNMASINA İLİŞKİN
TEDBİRLER KAPSAMINDA ÇOCUĞUN AİLE İÇİNDE KORUNMASI
§ Birinci Kısım: SOYBAĞININ VELÂYET HAKKINA BAĞLI HÜKÜMLERİ  24
I. VELÂYET KAVRAMI VE HUKUKİ NİTELİĞİ  24
A. Velâyet Kavramı  24
B. Velâyet Hakkının Hukuki Niteliği  29
C. Velâyet Hakkına Tabi Olan ve Sahip Olan Kişiler  31
D. Velâyet Hakkına Hâkim Olan Temel Prensipler  35
1. Çocuğun Üstün Yararı İlkesi  35
a. Çocuk Kavramı  35
b. Çocuğun Yararı Kavramı  37
2. Kamu Düzeni İlkesi  42
3. Velâyetin Ana ve Baba Tarafından Kullanılabilen Bir Hak Olması  42
4. Velâyet Hakkının Bölünmezliği  43
5. Velâyetin Süreli Olması  44
6. Velayetin Kişiye Sıkı Sıkıya Bağlı Bir Hak Olması  44
7. Velayet Davalarında Çocuğun Dinlenilmesi İlkesi (Katılım İlkesi)  44
II. VELÂYET HAKKININ KAPSAMI  48
A. Çocuğun Ana ve Babasının Sözünü Dinleme Yükümlülüğü  48
B. Çocuğun Şahıs Varlığına İlişkin Haklarının Kullanılması ve Yönetilmesi  49
1. Velayet Hakkının Çocuğun Medeni Durumu ile İlgili Hükümleri  50
a. Çocuğa Öz Ad Koyulması  50
b. Çocuğun Yerleşim Yerinin Belirlenmesi  53
c. Sınırlı Ehliyetsiz ve Küçüğün Evlenmesine ve Nişanlanmasına Rıza Gösterilmesi  54
2. Çocuğun Eğitilmesi  55
3. Çocuğun Sağlığına Dikkat Etme Yükümlülüğü  59
C. Çocuğun Malvarlığından Doğan Haklarının Kullanılması ve Yönetilmesi  63
1. Çocuğun Mallarının Kapsamı  63
2. Ana ve Babanın Çocuğun Mallarının Yönetme ve Kullanma Hakkı  64
3. Çocuğun Mallarının Sarfı  66
4. Ana ve Babanın Kısmen ya da Tamamen Yönetim ve Kullanma Hakkına Sahip Olmadığı Çocuk Malları  67
5. Yönetimin Sona Ermesi ve Ana ile Babanın Sorumluluğu  69
D. Çocuğun Fiil Ehliyeti ve Temsili  69
1. Çocuğun Aileyi Temsil Etmesi  71
2. Çocuk ile Ana ve Babası Arasındaki Hukuki İşlemler  71
III. VELAYET HAKKININ KULLANILMASI  72
A. Ana ve Babanın Çocuğun Doğumu Anında Evli Olması Halinde  72
B. Ana ve Babanın Çocuğun Doğumu Anında Evli Olmaması veya Birlikte Yaşamaya Ara Vermeleri Halinde  72
C. Velayetin Tevdii  74
D. Velayetin Eşler Tarafından Birlikte Kullanılması: Ortak Velâyet  75
IV. VELÂYETİN SONA ERMESİ  83
§ İkinci Kısım: MADDİ HUKUK KAPSAMINDA ÇOCUĞUN ANA VE BABASINA KARŞI KORUNMASI  84
I. GENEL OLARAK  84
II. KORUMA TEDBİRLERİNİN ALINABİLMESİ İÇİN GEREKEN KOŞULLAR  85
A. Koruma Tedbirlerinin Alınabilmesi İçin Gereken Maddi Koşullar  85
B. Koruma Tedbirlerinin Alınabilmesi İçin Gereken Şeklî Koşullar  87
1. Koruma Tedbirlerinin Alınması İçin Başvuracak Kişiler  88
2. Koruma Tedbirlerinin Alınmasında İzlenecek Usul  90
a. Ana ve Babanın Dinlenmesi  91
b. Çocuğun Dinlenmesi  92
c. Çocuğun Dinlenebilmesi İçin Yaş Sınırı  94
d. Yasal Temsilcinin Menfaati ile Küçüğün Menfaatinin Çatışması Hali  96
e. Görevli ve Yetkili Mahkeme  97
II. KORUMA TEDBİRLERİNE HAKİM OLAN İLKELER  100
A. Çocuğun Yararının Korunması İlkesi  100
B. Tedbirlerin Tali Nitelikte Olması  101
C. Tedbirlerin Tamamlayıcı Olması  102
D. Tehlike ile Tedbirin Orantılı Olması  102
III. MEDENİ KANUN KAPSAMINDA KORUMA TEDBİRLERİNİN ALINMASI  103
A. Çocuğun Şahıs Varlığının Korunmasına Yönelik Tedbirler  103
1. Türk Medeni Kanununun 346. Maddesi Kapsamında Alınacak Basit Koruma Tedbirleri  104
2. Türk Medeni Kanununun 347. Maddesi Kapsamında Alınacak Koruma Önlemleri  106
3. Türk Medeni Kanununun 348. Maddesi Kapsamında Velayetin Kaldırılması Tedbiri  109
a. Velayetin Kaldırılmasını Gerektiren Sebepler  109
b. Velayetin Kaldırılmasını Gerektirmeyen Haller  114
B. Çocuğun Malvarlığının Korunmasına Yönelik Tedbirler  115
1. Türk Medeni Kanununun 360. Maddesi Kapsamında Alınacak Tedbirler  115
2. Türk Medeni Kanununun 361. Maddesi Kapsamında Alınacak Tedbir  116
C. Çocukla Kişisel İlişki Kurulmasında Çocuğun Korunması  116
1. Kişisel İlişki Kurma Talebinde Bulunabilecek Kişiler  116
2. Kişisel İlişki Kurma Kararını Etkileyen Durumlar  118
3. Kişisel İlişkinin Sınırları  118
4. Yetkili ve Görevli Mahkeme  119
IV. ÇOCUĞUN ÖZEL KANUNLARA GÖRE KORUNMASI  120
A. 5395 Sayılı Çocuk Koruma Kanunu Uyarınca Çocuğun Kişi Varlığını Koruyucu Tedbirlerin Alınması  120
1. Çocuk Koruma Kanunu Kapsamında Tedbirlerin Alınmasında İzlenecek Usul  121
2. Yetkili Mahkeme  121
B. 2828 Sayılı Sosyal Hizmetler Kanununa Göre Çocuğun Korunması  121
C. 6284 Sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun  122
İkinci Bölüm
MİLLETLERARASI ÖZEL HUKUK ALANINDA
VELAYET VE KORUMA TEDBİRLERİ KAPSAMINDA
ÇOCUĞUN AİLE İÇİNDE KORUNMASI
§ Birinci Kısım: VELAYET VE ÇOCUĞUN KORUNMASINA İLİŞKİN TEDBİRLER KONUSUNDA YABANCI UNSURLU DAVALARDA UYGULANACAK HUKUKUN TESPİTİ  126
I. MİLLETLERARASI ÖZEL HUKUKUN TEMEL KAVRAMLARI AÇISINDAN KONUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ  127
A. Yabancı Unsur  127
B. Bağlama Konusu ve Yorumu (Vasıflandırma)  129
C. Maddi Hukuk Kurallarına Gönderme (Atıf)  133
II. UYGULANACAK HUKUKUN TESPİTİ  134
A. Genel Olarak  134
B. Velayete ve Koruma Tedbirlerine İlişkin MÖHUK'ta Düzenlenen Kanunlar İhtilafı Kuralları  136
1. Soybağının Hükümlerine Göre Velayete ve Çocuğun Korunmasına Uygulanacak Hukuk  137
a. Genel Olarak  137
b. Bağlama Noktaları  140
2. Velayet ve Koruma Tedbirlerine Uygulanacak Hukukun Bertaraf Edildiği ve Sınırlı Uygulandığı Haller  144
a. Kamu Düzeni Müdahalesi  144
b. Doğrudan Uygulanan Kurallar  149
c. Milletlerarası Sözleşmeler  152
III. MİLLETLERARASI SÖZLEŞMELER UYARINCA VELAYETE VE ÇOCUĞU KORUYUCU TEDBİRLERE UYGULANACAK HUKUKUN TESPİTİ  154
A. Lahey Sözleşmelerinde Yer Alan Çeşitli Kavramlar  154
1. Mutad Mesken  154
2. Küçük (Infant)  159
3. Çocuk (Child)  159
4. Koruma Tedbiri (Measures for The Protection of Children)  160
5. Velayet Sorumluluğu ve Bakım ve Gözetim Hakkı
(Parental Responsibility and Right of Custody)  163
B. 1961 Tarihli Lahey Sözleşmesi Hükümlerine Göre Uygulanacak Hukukun Tespiti  164
1. Uygulama Alanı  164
2. Vasıflandırma ve Atıf  166
3. Uygulanacak Hukuk  167
C. 1996 Tarihli Lahey Sözleşmesi Hükümlerine Göre Uygulanacak Hukukun Tespiti  172
1. Genel Olarak 1996 Tarihli Lahey Çocuk Sözleşmesi  172
2. Sözleşme'nin Uygulama Alanı  173
a. Kişi İtibariyle Uygulama Alanı  174
b. Yer Bakımından Uygulanma Alanı  175
c. Konu Bakımından Uygulama Alanı  176
d. Kanunlar İhtilafı Kurallarının Zaman Bakımından Uygulanması  178
3. 1996 Lahey Sözleşmesi'nde Düzenlenen Kanunlar İhtilafı Kuralları  181
a. Koruma Tedbirlerine Uygulanacak Hukuk  181
b. Velayet Sorumluluğuna Uygulanacak Hukuk  184
c. Çocuğun Mutad Meskeninin Değişmesi Halinde Velayet Sorumluluğuna Uygulanacak Hukuk  187
d. Velayetin Kullanılmasına Uygulanacak Hukuk  188
4. Sözleşme Kapsamında Düzenlenen Kanunlar İhtilafı Kurallarının Uygulanmasında Özel Durumlar  189
a. Atıf Teorisinin Etkisi  189
b. İşlem Güvenliği Kuralının Rolü  190
c. Kamu Düzeni Müdahalesinin Etkisi  191
D. Değerlendirme  191
§ İkinci Kısım: VELAYET VE ÇOCUĞUN KORUNMASINA İLİŞKİN TEDBİRLER KONUSUNDA MİLLELERARASI USUL HUKUKUNA İLİŞKİN MESELELER  196
I. TÜRK MAHKEMELERİNİN MİLLETLARARASI YETKİSİ  196
A. MÖHUK Hükümlerine Göre Türk Mahkemelerinin Milletlerarası Yetkisi  197
B. 1961 Tarihli Lahey Sözleşmesi'nde Çocuğun Kişi Varlığını ve Malvarlığını Koruyucu Tedbirlere İlişkin Davalarda Milletlerarası Yetki  205
C. 1996 Tarihli Lahey Sözleşmesi'nde Çocuğun Kişi Varlığını ve Malvarlığını Koruyucu Tedbirlere İlişkin Davalarda Milletlerarası Yetki  207
1. Yetki Kurallarının Uygulama Alanı  208
a. Yer Bakımından Uygulama Alanı  208
b. Zaman Bakımından Uygulama Alanı  209
2. Sözleşme’de Düzenlenen Yetki Kuralları  210
a. Genel Yetki Kuralı  211
b. Genel Yetki Kuralının İstisnaları  212
aa. Çocuğun Mutad Meskeninin Bulunmadığı Durumlar  212
bb. Uluslararası Çocuk Kaçırma Halleri  213
cc. Yargılama Yetkisinin Devri  214
c. Boşanma Mahkemesinin Yetkisi  216
d. Acil Durumlarda ve Ülkesel Etkiye Sahip Geçici Koruma Tedbirlerinde Yetki  218
e. Çocuğun Türkiye’de Bulunan Malları  219
D. Brüksel II–A Tüzüğünde Düzenlenen Mahkemelerin Milletlerarası Yetkisine İlişkin Düzenlemeler  220
1. Tüzük Hakkında Genel Bilgi  220
2. Tüzük Hükümlerine Göre Milletlerarası Yetkinin Tepiti  222
a. Genel Yetkili Mahkeme  222
b. Çocuğa Yönelik Alınacak Tedbirler ve Geçici Tedbirlere İlişkin Yetki  222
c. Tüzük Hükümlerine Göre Lis Pendens  223
E. Değerlendirme  223
II. VELAYETE VE ÇOCUĞUN KİŞİVARLIĞINI VE MALVARLIĞINI KORUYUCU TEDBİRLERE İLİŞKİN MAHKEME KARARLARINI TANINMASI VE TENFİZİ  228
A. Genel Olarak  228
B. MÖHUK Hükümlerine Göre Velayete ve Çocuğun Kişivarlığını ve Malvarlığını Koruyucu Tedbirlere İlişkin Mahkeme Kararlarının Tenfizi  229
1. Velayet ve Koruma Tedbiri Kararlarının Tenfizi İçin Aranan Şartlar  231
a. Ön Şartlar  231
b. Asıl Şartlar  235
aa. Karşılıklılık (Mütekabiliyet)  235
bb. Tenfize Konu Kararın Türk Mahkemelerinin Münhasır Yetkisine Girmemesi  236
cc. Tenfiz Edilecek Kararının Türk Kamu Düzenine Aykırı Olmaması  236
dd. Davalının Savunma Hakkına Riayet Edilmemesi  241
2. Tenfiz Usulü  241
C. 1996 Lahey Sözleşmesi'nde Velayete ve Çocuğun Kişivarlığını ve Malvarlığını Koruyucu Tedbirlere İlişkin Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizi  242
1. Çocuğun Kişi ve Malvarlığını Korumaya Yönelik Tedbir Kararlarının Tanınması  243
2. Tanımanın Reddi  244
3. Tedbirin Talep Üzerine Tanınması veya Reddedilmesi  245
4. Çocuğun Şahıs ve Malvarlığını Korumaya Yönelik Tedbir Kararlarının Tenfizi  246
D. Brüksel II–A Tüzüğüne Göre Velayete ve Çocuğun Kişivarlığını ve Malvarlığını Koruyucu Tedbirlere İlişkin Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizi  247
1. Velayete ve Çocuğun Kişi Varlığını ve Malvarlığını Koruyucu Tedbirlere İlişkin Mahkeme Kararlarının Tanınması  247
a. Genel Tanıma Prosedürü  247
b. Tanımanın Reddi Sebepleri  248
2. Velayete ve Çocuğun Kişi Varlığını ve Malvarlığını Koruyucu Tedbirlere İlişkin Mahkeme Kararlarının Tenfizi  249
E. Değerlendirme  249
Sonuç  253
Kaynakça  259
Kavramlar Dizini  271

Yorum Yap

Lütfen yorum yazmak için oturum açın ya da kayıt olun.