Banka Muhasebesi

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ ..................................................................................................................... 5

İÇİNDEKİLER ........................................................................................................ 7

ŞEKİLLER LİSTESİ..............................................................................................23

KISALTMALAR ....................................................................................................25

BİRİNCİ BÖLÜM

BANKACILIK SEKTÖRÜNDE MUHASEBE SİSTEMİ

1.1. BANKA MUHASEBESİNİN TANIMI ........................................................27

1.2. MUHASEBENİN TEMEL KAVRAMLARI................................................30

1.2.1. Sosyal Sorumluluk Kavramı ............................................................30

1.2.2. Kişilik Kavramı................................................................................30

1.2.3. İşletmenin Sürekliliği Kavramı ........................................................31

1.2.4. Dönemsellik Kavramı.......................................................................31

1.2.5. Parayla Ölçülme Kavramı ................................................................31

1.2.6. Maliyet Esası Kavramı .....................................................................32

1.2.7. Tarafsızlık ve Belgelendirme Kavramı ............................................32

1.2.8. Tutarlılık Kavramı............................................................................32

1.2.9. Tam Açıklama Kavramı ...................................................................32

1.2.10. İhtiyatlılık Kavramı ..........................................................................32

1.2.11. Önemlilik Kavramı...........................................................................33

1.2.12. Özün Önceliği Kavramı....................................................................33

1.3. BANKA MUHASEBESİNİN ÖZELLİKLERİ.............................................33

1.3.1. Şubeler Cari Hesabının Kullanılması ...............................................34

1.3.2. Hesaplaşma (Rambursman) Merkezi Oluşturulması ........................34

1.3.3. Kambiyo İşlemlerinin İki Ayrı Değer Üzerinden 

Muhasebeleştirilmesi........................................................................35

1.3.4. Nazım Hesapların Kullanılması .......................................................35

1.4. BANKA MUHASEBESİNİN ÖNEMİ .........................................................36

1.5. BANKA MUHASEBESİ ORGANİZASYONU ...........................................37

1.5.1. Genel Müdürlük Muhasebesi ...........................................................37

1.5.2. Şubeler Muhasebesi..........................................................................38

1.6. BANKALARDA KAYIT DÜZENİ ..............................................................39

8 İçindekiler

1.6.1. Türk Ticaret Kanunu’na Göre Kayıt Düzeni....................................39

1.6.2. Vergi Usul Kanunu’na Göre Kayıt Düzeni ......................................39

1.6.2.1. Defter ve Kayıtların Türkçe Tutulması ............................40

1.6.2.2. Kayıt ve Belgelerde Türk Parası Birimi Kullanılması......40

1.6.2.3. Defterlerin Mürekkepli Kalem veya Makine ile 

Tutulması .........................................................................40

1.6.2.4. Yanlış Kayıtların Düzeltilmesi.........................................41

1.6.2.5. Boş Satır Bırakılmaması ve Sayfa Yok Edilmemesi........41

1.6.2.6. Zamanında Kayıt Yapılması.............................................41

1.6.3. Hatalı Kayıtların Düzeltilmesi .........................................................42

1.7. BANKALARDA FİNANSAL RAPORLAMA ............................................42

1.7.1. Muhasebe ve Raporlama Sistemi .....................................................42

1.7.2. Konsolide Finansal Raporlar............................................................43

1.7.3. Finansal Raporların İmzalanması, Sunulması, İlânı ve Denetimi ....43

1.7.4. Sorumluluk.......................................................................................43

1.7.5. Bankacılık Sektöründe Finansal Tablolar ........................................43

1.7.5.1. Bilanço .............................................................................44

1.7.5.2. Gelir Tablosu....................................................................45

1.7.5.3. Nakit Akış Tablosu ..........................................................46

1.7.5.4. Özkaynak Değişim Tablosu .............................................47

1.7.5.5. Kâr Dağıtım Tablosu........................................................47

1.7.5.6. Dipnotlar ..........................................................................47

1.8. BANKACILIKTA KAYIT VE MUHASEBE DÜZENİNE 

AYKIRILIK SUÇLARI ................................................................................47

1.8.1. Bilgi ve Belge Vermeme Suçu.........................................................48

1.8.2. Denetim Görevlilerini Engelleme Suçu ...........................................49

1.8.3. Belgelerin Saklanması Yükümlülüğüne Aykırı Davranmak Suçu ...50

1.8.4. Gerçeğe Aykırı Beyanda Bulunmak Suçu .......................................51

1.8.5. İşlemlerin Kayıt Dışı Bırakılması ve Gerçeğe Aykırı 

Muhasebeleştirme Suçu ...................................................................52

İKİNCİ BÖLÜM

BANKACILIK SEKTÖRÜNDE HESAP PLANI

2.1. BANKA MUHASEBESİNE İLİŞKİN HESAP PLANI ...............................55

2.1.1. Genel Açıklama ...............................................................................55

2.1.2. Tekdüzen Hesap Planının Amacı.....................................................56

2.1.3. Türk Parası ve Yabancı Para Hesaplar.............................................56

2.2. BANKALARCA UYGULANACAK TEKDÜZEN HESAP PLANININ 

YAPISI..........................................................................................................58

İçindekiler 9

2.2.1. Hesap Grupları .................................................................................58

2.2.2. Hesap Numaralama Sistemi .............................................................59

2.3. BANKALARCA UYGULANACAK TEKDÜZEN HESAP PLANININ 

ÖZELLİKLERİ .............................................................................................60

2.4. BANKALARCA UYGULANACAK TEKDÜZEN HESAP PLANININ 

TEMEL İŞLEYİŞ KURALLARI..................................................................61

2.5. BANKALARCA UYGULANACAK TEKDÜZEN HESAP 

PLANININDA HESAPLAR VE İŞLEYİŞİ..................................................62

2.5.1. Hesabın Tanımı ................................................................................62

2.5.2. Bilanço Hesaplarının İşleyişi............................................................63

2.5.2.1. Aktif Hesaplar (Varlık Hesapları) ....................................63

2.5.2.2. Pasif Hesaplar (Kaynak Hesapları)...................................63

2.5.3. Gelir Tablosu Hesaplarının İşleyişi ..................................................64

2.5.3.1. Gelir Hesapları .................................................................64

2.5.3.2. Gider Hesapları.................................................................65

2.5.4. Bilanço Dışı Hesaplar (Nazım Hesaplar) .........................................65

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

BANKACILIK SEKTÖRÜNDE KULLANILAN DEFTER VE 

BELGELER

3.1. BANKACILIK SEKTÖRÜNDE KULLANILAN DEFTERLER.................69

3.1.1. Kanuni Defterler...............................................................................70

3.1.1.1. Yevmiye Defteri ...............................................................70

3.1.1.2. Defteri Kebir.....................................................................70

3.1.1.3. Envanter Defteri ...............................................................71

3.1.1.4. Damga Vergisi Defteri .....................................................71

3.1.1.5. Pay Defteri........................................................................72

3.1.1.6. Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defteri......................72

3.1.1.7. Yönetim Kurulu Karar Defteri .........................................72

3.1.2. Diğer Defterler .................................................................................73

3.1.2.1. Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi Defteri ................73

3.1.2.2. Yardımcı Defterler............................................................73

3.2. BANKACILIK SEKTÖRÜNDE KULLANILAN BELGELER...................74

3.2.1. Kullanılan Belgeler ..........................................................................74

3.2.1.1. Dekont ..............................................................................74

3.2.1.2. Döviz Alım/Satım Belgeleri .............................................75

3.2.1.3. İşlem Sonuç Formu...........................................................77

3.2.1.4. Hesap Bildirim Cetveli .....................................................79

3.2.1.5. Fişler ve Belgeler..............................................................79

10 İçindekiler

3.2.1.6. Mizan ...............................................................................80

3.2.2. Belgelerin Kullanımında Uyulması Gereken Kurallar.....................81

3.2.3. Belgelerin Basımı.............................................................................82

3.2.4. Belgelerin Saklanması......................................................................82

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

KAYNAK SAĞLAMA İŞLEMLERİ

4.1. MEVDUAT YOLUYLA KAYNAK SAĞLAMA........................................85

4.1.1. Tasarruf Mevduatı............................................................................87

4.1.1.1. Vadesiz Tasarruf Mevduatı ..............................................87

4.1.1.1.1. Hesap Açılması ve Hesaba Para Kabul

Edilmesi.........................................................87

4.1.1.1.2. Hesaptan Para Ödenmesi...............................89

4.1.1.1.3. Bankanın Başka Şubesinden Hesaba Para 

Yatırılması.....................................................90

4.1.1.1.4. Bankanın Başka Şubesindeki Hesaptan Para 

Çekilmesi.......................................................92

4.1.1.1.5. Hesaba Faiz Tahakkuk Ettirilmesi.................94

4.1.1.1.6. Hesabın Başka Şubeye Nakledilmesi ............96

4.1.1.2. Vadeli Tasarruf Mevduatı ................................................97

4.1.1.2.1. Hesap Açılması ve Hesaba Para Kabul 

Edilmesi.........................................................98

4.1.1.2.2. Hesaba Faiz Tahakkuk Ettirilmesi.................99

4.1.1.2.3. Tahakkuk Eden Faizden Gelir Vergisi

Kesilmesi.....................................................100

4.1.1.2.4. Hesabın Kapatılması....................................100

4.1.1.3. Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu Primlerinin Ödenmesi 101

4.1.1.4. Tasarruf Mevduatı Hesap Sahibinin Ölümü...................103

4.1.2. Resmi, Ticari ve Diğer Kurumlar Mevduatı ..................................106

4.1.2.1. Vadesiz Resmi, Ticari ve Diğer Kurumlar Mevduatı.....107

4.1.2.1.1. Hesabın Açılması ve Hesaba Para Kabul 

Edilmesi.......................................................107

4.1.2.1.2. Hesaptan Para Ödenmesi.............................107

4.1.2.1.3. Hesaplar Arası Virman Yapılması...............108

4.1.2.1.4. Hesaba Faiz Tahakkuk Ettirilmesi...............108

4.1.2.1.5. Hesabın Kapatılması....................................109

4.1.2.2. Vadeli Resmi, Ticari ve Diğer Kurumlar Mevduatı.......111

4.1.2.2.1. Hesap Açılması ve Hesaba Para Kabul 

Edilmesi.......................................................112

4.1.2.2.2. Hesaba Faiz Tahakkuk Ettirilmesi...............112

İçindekiler 11

4.1.2.2.3. Tahakkuk Eden Faizden Gelir Vergisi 

Kesilmesi .....................................................112

4.1.2.2.4. Hesabın Kapatılması....................................113

4.1.3. Bankalar Mevduatı .........................................................................113

4.1.4. Diğer Kuruluşlar Mevduatı ............................................................117

4.1.5. Mevduatta Zamanaşımı ..................................................................117

4.1.6. Mevduatın Haczi ............................................................................120

4.2. T.C. MERKEZ BANKASI YOLUYLA KAYNAK SAĞLAMA ...............123

4.2.1. Müşteri Senetlerinin Reeskonta Verilmesi .....................................124

4.2.2. Avans Kredisi Kullanılması ...........................................................126

4.3. REPO İŞLEMLERİ YOLUYLA KAYNAK SAĞLAMA ..........................127

4.3.1. Repo ve Ters Reponun Tanımı.......................................................127

4.3.2. Repo ve Ters Repo İşlemlerinde Fiyatlandırma .............................129

4.3.3. Repo İşleminde Kullanılan Hesaplar..............................................130

4.3.4. Repo İşlemlerinin Muhasebeleştirilmesi ........................................131

4.4. MENKUL KIYMET İHRACI YOLUYLA KAYNAK SAĞLAMA ..........135

4.4.1. Genel Açıklama..............................................................................135

4.4.2. Menkul Kıymet İhracı İşleminde Kullanılan Hesaplar...................136

4.4.3. Menkul Kıymet İhracı İşleminin Muhasebeleştirilmesi .................136

BEŞİNCİ BÖLÜM

KAYNAK KULLANDIRMA İŞLEMLERİ

5.1. GENEL BİLGİ ............................................................................................141

5.2. KREDİ İŞLEMLERİ MUHASEBELEŞTİRME SÜRECİ..........................142

5.2.1. Kredi Sözleşmesinin İmzalanması .................................................143

5.2.2. Kredi Teminatının Tesis Edilmesi..................................................143

5.2.3. Kredinin Kullandırılması................................................................145

5.2.4. Faiz Tahakkuk Ettirilmesi ..............................................................146

5.2.5. Kredinin Kapatılması .....................................................................147

5.2.6. Teminatların İade Edilmesi ............................................................148

5.3. İSKONTO VE İŞTİRA KREDİLERİ..........................................................148

5.4. KISA VADELİ KREDİLER .......................................................................156

5.5. ORTA VE UZUN VADELİ KREDİLER....................................................162

5.6. ALACAĞIN TEMLİKİ KARŞILIĞI KREDİLER......................................165

5.7. MEVDUAT REHNİ KARŞILIĞI KREDİLER...........................................168

5.8. EMTİA KARŞILIĞI KREDİLER...............................................................172

5.9. TAKSİTLİ KREDİLER...............................................................................176

5.9.1. Tüketici Kredileri ...........................................................................177

5.9.2. Taksitli Ticari Krediler...................................................................185

12 İçindekiler

5.10. KREDİ KARTLARI ...................................................................................185

5.10.1. Kredi Kartı Sisteminin İşleyişi.......................................................185

5.10.2. Bankalararası Kart Merkezi Takas Sistemi....................................186

5.10.3. Kredi Kartı İşlemlerinde Kullanılan İlgili Hesaplar.......................188

5.10.3.1. Kredi Kartları .................................................................188

5.10.3.2. 35030 Kredi Kartları ve Bankacılık Hizmetlerine 

İlişkin Promosyon Uygulamaları Karşılığı.....................188

5.10.3.3. 390 Muhtelif Borçlar-T.P...............................................189

5.10.3.4. 39070 Kredi Borcu Bakiyesinden Fazla Yapılan

Ödemeler........................................................................189

5.10.3.5. 98010 Kredi Kartları Harcama Limiti Taahhütlerimiz...189

5.10.3.6. 98011 Kredi Kartları ve Bankacılık Hizmetlerine 

İlişkin Promosyon Uygulamaları Taahhütleri ................189

5.10.4. Kredi Kartı İşlemlerinin Muhasebeleştirilmesi ..............................190

5.10.4.1. Kredi Kartı Limit Tahsisi ve Teslim İşlemleri ...............190

5.10.4.2. Kredi Kartı Kullanım İşlemleri ......................................191

5.10.4.3. Kredi Kartı Puan İşlemleri .............................................196

5.11. KREDİLİ MEVDUAT HESABI.................................................................199

5.12. İHRACAT KREDİLERİ .............................................................................201

5.13. İTHALAT KREDİLERİ..............................................................................205

5.14. PERSONEL KREDİLERİ...........................................................................206

5.15. TAZMİN EDİLEN GAYRİ NAKDİ KREDİ BEDELLERİ.......................207

5.16. DÖVİZE ENDEKSLİ KREDİLER.............................................................209

5.17. GAYRİNAKDİ KREDİLER.......................................................................212

5.17.1. Genel Açıklama .............................................................................212

5.17.2. Teminat Mektupları .......................................................................213

5.17.2.1. Teminat Mektubunun Tanımı.........................................213

5.17.2.2. Teminat Mektubunun Tarafları ......................................214

5.17.2.3. Teminat Mektubu İşlemlerinde Kullanılan Hesaplar .....214

5.17.2.4. Teminat Mektubu İşlemlerinin Muhasebeleştirilmesi....215

5.17.2.4.1. Teminat Mektubunun Verilmesi..................215

5.17.2.4.1.1. Teminat Mektubunun Aynı 

Şubeden Teslim Edilmesi .....215

5.17.2.4.1.2. Teminat Mektubunun Başka 

Şubeden Teslim Edilmesi .....217

5.17.2.4.2. Devre Komisyonu Tahsil Edilmesi..............218

5.17.3. Akreditif Kredisi..............................................................................220

5.17.3.1. Akreditifin Tanımı ..........................................................220

5.17.3.2. Akreditif İşlemlerinde Kullanılan Hesaplar ....................221

5.17.3.3. Akreditif İşlemlerinin Muhasebeleştirilmesi...................221

5.17.3.3.1. İthalat Akreditifinin Muhasebeleştirilmesi ..221

5.17.3.3.2. İhracat Akreditifinin Muhasebeleştirilmesi .223

İçindekiler 13

5.17.4. Kabul Kredisi .................................................................................226

5.17.4.1. Kabul Kredisinin Tanımı.................................................226

5.17.4.2. Kabul Kredisi İşlemlerinde Kullanılan Hesaplar.............226

5.17.4.3. Kabul Kredisi İşlemlerin Muhasebeleştirilmesi ..............227

5.18. SORUNLU KREDİLER................................................................................229

5.18.1. Genel Açıklama..............................................................................229

5.18.2. Kredilerin THP Açısından Sınıflandırılması ..................................230

5.18.2.1. Canlı Krediler..................................................................230

5.18.2.2. Yeniden Yapılandırılan Krediler .....................................230

5.18.2.3. Donuk Alacaklar..............................................................232

5.18.3. Kredilerin Karşılıklar Yönetmeliği Açısından Sınıflandırılması....232

5.19. KREDİ KARŞILIKLARI...............................................................................233

5.19.1. Genel Açıklama..............................................................................233

5.19.2. TFRS 9 Kapsamında Karşılık Ayrılması........................................235

5.19.2.1. TFRS 9 Hakkında Genel Bilgi.........................................235

5.19.2.2. Finansal Varlıkların Sınıflandırılması .............................236

5.19.2.2.1. İtfa Edilmiş Maliyet ile Ölçülen Finansal 

Varlıklar.......................................................236

5.19.2.2.2. Gerçeğe Uygun Değer Farkı Diğer 

Kapsamlı Gelire Yansıtılan Finansal 

Varlıklar.......................................................237

5.19.2.2.3. Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr/Zarara 

Yansıtılan Finansal Varlıklar .......................238

5.19.2.3. Değer Düşüklüğü Kavramı.............................................238

5.19.2.4. Beklenen Kredi Zararı Modelleri ...................................239

5.19.2.4.1. Genel Model Yaklaşımı ...............................239

5.19.2.4.1.1. Birinci Aşama .......................239

5.19.2.4.1.2. İkinci Aşama .........................240

5.19.2.4.1.3. Üçüncü Aşama ......................241

5.19.2.4.2. Basitleştirilmiş Yaklaşım.............................242

5.19.2.4.3. Düşük Kredi Riski İstisnası .........................242

5.19.2.4.4. Genel Model Yaklaşımının İstisnaları .........243

5.19.2.5. Beklenen Kredi Zararının Hesaplanması........................243

5.19.2.6. TFRS 9 ile İlgili BDDK Düzenlemeleri .........................246

5.19.2.7. TFRS 9’a Göre Kredi Karşılıklarının 

Muhasebeleştirilmesi......................................................247

5.19.3. TFRS 9 Uygulamayan Bankalar Tarafından Karşılık Ayrılması....251

5.19.3.1. Genel Karşılıklar ............................................................252

5.19.3.1.1. Genel Karşılıkların Tanımı ..........................252

5.19.3.1.2. Genel Karşılıkların Muhasebeleştirilmesi....253

5.19.3.2. Özel Karşılıklar ..............................................................255

14 İçindekiler

5.19.3.2.1. Özel Karşılıkların Tanımı............................255

5.19.3.2.2. Özel Karşılıkların Muhasebeleştirilmesi .....256

5.20. KREDİLERİN VARLIK YÖNETİM ŞİRKETİNE DEVREDİLMESİ......260

5.20.1. Genel Açıklama .............................................................................260

5.20.2. Sorunlu Alacakların Devrinde Kullanılan Satış Yöntemleri ..........260

5.20.2.1. Nakit Karşılığı Devredilmesi .........................................261

5.20.2.2. Vadeli Olarak Devredilmesi...........................................262

5.20.2.3. Hasılat Paylaşım Modeli ile Devredilmesi.....................264

5.21. TAKİPTEKİ KREDİLERİN BİLANÇODAN SİLİNMESİ .......................266

ALTINCI BÖLÜM

DÖNEN DEĞERLER

6.1. 010 KASA...................................................................................................269

6.1.1. Kasa Mutabakatı ............................................................................270

6.1.2. Kasa Noksanı .................................................................................271

6.1.3. Kasa Fazlası ...................................................................................272

6.1.4. Bankamatik (ATM) İşlemleri.........................................................274

6.2. 012 YOLDAKİ PARALAR-T.P. ................................................................276

6.3. 013 YOLDAKİ PARALAR-Y.P.................................................................279

6.4. 015 SATIN ALINAN ÇEKLER-Y.P. .........................................................280

6.5. 016 VADESİ GELMİŞ MENKUL DEĞERLER-T.P.................................281

6.6. 020 T.C. MERKEZ BANKASI-T.P............................................................283

6.7. 021 T.C. MERKEZ BANKASI-Y.P. ..........................................................285

6.8. 022 YURTİÇİ BANKALAR-T.P................................................................286

6.9. 023 YURTİÇİ BANKALAR-Y.P. ..............................................................288

6.10. 025 YURTDIŞI BANKALAR-Y.P.............................................................290

6.11. 030 GERÇEĞE UYGUN DEĞER FARKI KÂR/ZARARA 

YANSITILAN MENKUL DEĞERLER-T.P..............................................292

6.12. 032 GERÇEĞE UYGUN DEĞER FARKI DİĞER KAPSAMLI GELİRE 

YANSITILAN MENKUL DEĞERLER-T.P..............................................295

6.13. 038 MENKUL DEĞERLER DEĞER DÜŞÜŞ KARŞILIĞI (-)-T.P. .........297

6.14. 040 PARA PİYASALARINDAN ALACAKLAR-T.P...............................298

6.15. 050 TERS REPO İŞLEMLERİNDEN ALACAKLAR-T.P........................299

YEDİNCİ BÖLÜM

YABANCI PARA İŞLEMLERİ

7.1. GENEL AÇIKLAMA .................................................................................303

7.2. YABANCI PARA İŞLEMLERİ İLE İLGİLİ HESAPLAR........................305

İçindekiler 15

7.2.1. 011 Efektif Deposu.........................................................................305

7.2.2. 292 Efektif Alım/Satım Hesabı-T.P. ..............................................305

7.2.3. 293 Efektif Vaziyeti-Y.P................................................................306

7.2.4. 294 Döviz Alım/Satım Hesabı-T.P.................................................307

7.2.5. 295 Döviz Vaziyeti-Y.P. ................................................................308

7.2.6. 301 Döviz Tevdiat Hesabı..............................................................308

7.3. EFEKTİF DEPOSU İLE İLGİLİ İŞLEMLER ............................................309

7.3.1. Efektif Alış Yapılması....................................................................309

7.3.2. Efektif Satış Yapılması...................................................................311

7.3.3. Efektif Değişim İşlemi ...................................................................312

7.3.4. Efektif Deposu Mutabakatı ............................................................313

7.3.5. Efektif Deposu Noksanı .................................................................314

7.3.6. Efektif Deposu Fazlası ...................................................................315

7.4. DÖVİZ TEVDİAT HESABI İLE İLGİLİ İŞLEMLER...............................318

7.4.1. Vadesiz Döviz Tevdiat Hesabı ile İlgili İşlemler ...........................318

7.4.1.1. Hesap Açılması ve Hesaba Para Kabul Edilmesi...........318

7.4.1.1.1. Efektif Karşılığı Döviz Tevdiat Hesabı 

Açılması ......................................................319

7.4.1.1.2. Türk Lirası Karşılığı Döviz Satılarak Döviz 

Tevdiat Hesabı Açılması .............................320

7.4.1.2. Hesaptan Para Ödenmesi ...............................................322

7.4.1.2.1. Hesaptan Efektif Olarak Ödeme Yapılması 322

7.4.1.2.2. Hesaptan Türk Lirası Karşılığı Ödeme 

Yapılması ....................................................323

7.4.1.2.3. Başka Bir Döviz Cinsinden Efektif Ödeme 

Yapılması ....................................................324

7.4.1.3. Bankanın Başka Şubesinden Hesaba Para Yatırılması ..325

7.4.1.4. Bankanın Başka Şubesindeki Hesaptan Para Çekilmesi326

7.4.1.5. Hesaba Faiz Tahakkuk Ettirilmesi.................................327

7.4.1.6. Hesabın Başka Şubeye Nakledilmesi ............................329

7.4.2. Vadeli Döviz Tevdiat Hesabı ile İlgili İşlemler..............................331

7.4.2.1. Hesap Açılması ve Hesaba Para Kabul Edilmesi...........332

7.4.2.2. Hesaba Faiz Tahakkuk Ettirilmesi.................................332

7.4.2.3. Tahakkuk Eden Faizden Gelir Vergisi Kesilmesi..........333

7.4.2.4. Hesabın Kapatılması......................................................334

7.5. YABANCI PARALI ÇEKLER İLE İLGİLİ İŞLEMLER...........................335

7.5.1. Yabancı Paralı Çeklerin İştira Edilmesi .........................................335

7.5.2. Yabancı Paralı Çeklerin Tahsile Alınması .....................................337

7.6. YABANCI PARALI HAVALE İLE İLGİLİ İŞLEMLER ..........................340

7.6.1. Yabancı Paralı Gelen Havaleler .....................................................341

7.6.2. Yabancı Paralı Gönderilen Havaleler.............................................342

16 İçindekiler

SEKİZİNCİ BÖLÜM

KIYMETLİ MADEN İŞLEMLERİ

8.1. KIYMETLİ MADEM MEVZUATI............................................................347

8.1.1. Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karar ............347

8.1.2. Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin 

Tebliğ (Tebliğ No: 2008-32/35).....................................................347

8.1.2.1. Altın, Gümüş ve Platin Depo Hesapları ........................347

8.1.2.2. Altın, Gümüş ve Platinin Niteliği..................................348

8.1.2.3. Muhasebeleştirme, Faiz ve Kâr Payına Esas Tutar .......348

8.1.2.4. Faiz veya Kâr Payı Ödemeleri.......................................348

8.1.2.5. Altın, Gümüş ve Platinin Geri Ödenmesi......................348

8.1.2.6. Altın, Gümüş ve Platin Kredisi Açılması ......................348

8.1.2.7. Kredi Faizi ve Kredi Hesaplarının Kapatılması.............349

8.1.2.8. Yurt Dışından Kredi Alınması ......................................349

8.1.2.9. Altın, Gümüş ve Platin Fiyatlarının Tespiti...................350

8.1.3. Bankaların Kıymetli Maden Alım Satımına İlişkin Usul ve 

Esaslar Hakkında Yönetmelik........................................................350

8.2. KIYMETLİ MADEN İŞLEMLERİNDE BSMV UYGULAMASI ............350

8.3. ZORUNLU KARŞILIKLAR HAKKINDA TEBLİĞ.................................352

8.4. ALTIN BANKACILIĞI..............................................................................352

8.5. KIYMETLİ MADEN TRANSFERİ ...........................................................354

8.6. KIYMETLİ MADEN İŞLEMLERİ İLE İLGİLİ HESAPLAR...................356

8.6.1. 019 Kıymetli Madenler-Y.P...........................................................356

8.6.2. 123 Kıymetli Maden Kredisi-Y.P. .................................................357

8.6.3. 284 Kıymetli Maden Alım/Satım Hesabı-T.P................................357

8.6.4. 285 Kıymetli Maden Vaziyeti-Y.P. ...............................................357

8.6.5. 305 Kıymetli Maden Depo Hesapları-Vadesiz-Y.P. ......................357

8.6.6. 315 Kıymetli Maden Depo Hesapları-Vadeli-Y.P. ........................358

8.6.7. 359 Yurtdışından Kullanılan Kıymetli Maden Kredileri-Y.P. .......358

8.6.8. 504 Kıymetli Maden Kredilerinden Alınan Faizler-T.P. ...............358

8.6.9. 505 Kıymetli Maden Kredilerinden Alınan Faizler-Y.P. ...............358

8.6.10. 614 Kıymetli Maden Depo Hesaplarına Verilen Faizler-T.P.........358

8.6.11. 615 Kıymetli Maden Depo Hesaplarına Verilen Faizler-Y.P. .......359

8.6.12. 616 Yurtdışından Kullanılan Kıymetli Maden Kredilerine Verilen 

Faizler-T.P. ....................................................................................359

8.6.13. 617 Yurtdışından Kullanılan Kıymetli Maden Kredilerine Verilen 

Faizler-Y.P.....................................................................................359

8.6.14. 77110 Kıymetli Maden Alım/Satım Değerleme Kârları ................359

8.6.15. 86110 Kıymetli Maden Alım/Satım Değerleme Zararları..............359

8.7. KIYMETLİ MADEN İLE İLGİLİ İŞLEMLER..........................................360

İçindekiler 17

8.7.1. Kıymetli Maden Alım/Satımı ile İlgili İşlemler .............................360

8.7.1.1. Kıymetli Maden Satın Alınması ....................................360

8.7.1.2. Kıymetli Maden Satılması .............................................361

8.7.1.3. Kıymetli Madenin Dönem Sonu Değerlemesi...............362

8.7.2. Kıymetli Maden Depo Hesapları ile İlgili İşlemler ........................363

8.7.2.1. Vadesiz Kıymetli Maden Depo Hesapları .....................363

8.7.2.1.1. Hesap Açılması ve Hesaba Kıymetli 

Maden Kabul Edilmesi................................363

8.7.2.1.1.1. Fiziki Kıymetli Maden 

Karşılığı Kıymetli Maden 

Depo Hesabı Açılması............363

8.7.2.1.1.2. Türk Lirası Karşılığı Kıymetli 

Maden Satılarak Kıymetli 

Maden Depo Hesabı Açılması364

8.7.2.1.2. Hesaptan Kıymetli Maden Ödenmesi..........365

8.7.2.1.2.1. Hesaptan Fiziki Kıymetli 

Maden Olarak Ödeme 

Yapılması ...............................365

8.7.2.1.2.2. Hesaptan Türk Lirası Karşılığı 

Ödeme Yapılması ...................365

8.7.2.2. Vadeli Kıymetli Maden Depo Hesapları........................366

8.7.2.2.1. Hesap Açılması ve Hesaba Kıymetli 

Maden Kabul Edilmesi................................367

8.7.2.2.2. Hesaba Faiz Tahakkuk Ettirilmesi...............368

8.7.2.2.3. Tahakkuk Eden Faizden Gelir Vergisi 

Kesilmesi.....................................................369

8.7.2.2.4. Hesabın Kapatılması ...................................370

8.7.3. Kıymetli Maden Kredisi İşlemleri..................................................371

8.7.3.1. Kıymetli Maden Kredisi Kullandırılması ......................371

8.7.3.2. Vade Sonunda Faiz Tahakkuk Ettirilmesi .....................372

8.7.3.3. Kredinin Tahsil Edilmesi...............................................372

DOKUZUNCU BÖLÜM

YATIRIM AMAÇLI DEĞERLER VE DİĞER AKTİFLER

9.1. 202 KİRALAMA İŞLEMLERİNDEN ALACAKLAR-T.P........................375

9.2. 204 KAZANILMAMIŞ FİNANSAL KİRALAMA GELİRLERİ (-)-T.P...376

9.3. ZORUNLU KARŞILIKLAR.......................................................................376

9.3.1. Genel Açıklama..............................................................................376

9.3.2. 210 Zorunlu Karşılıklar-T.P. ..........................................................379

9.3.3. 211 Zorunlu Karşılıklar-Y.P...........................................................380

18 İçindekiler

9.4. KREDİ FAİZ VE GELİR REESKONTLARI.............................................382

9.4.1. 22000 Faiz Tahakkukları-T.P.........................................................382

9.4.2. 22001 Faiz Reeskontları-T.P..........................................................384

9.4.3. 22002 Kredi Komisyon ve Diğer Gelirler Tahakkukları................385

9.4.4. 22003 Kredi Komisyon ve Diğer Gelirler Reeskontları.................386

9.4.5. 22004 Dövize Endeksli Krediler Anapara Kur Artış Tahakkukları386

9.4.6. 22005 Dövize Endeksli Krediler Anapara Kur Artış Reeskontları 387

9.4.7. 221 Kredi Faizleri ve Gelirleri Tahakkuk ve Reeskontları-Y.P. ....387

9.5. 222 DİĞER FAİZ VE GELİR REESKONTLARI-T.P...............................388

9.6. 223 DİĞER FAİZ VE GELİR REESKONTLARI-Y.P. .............................389

9.7. MALİ DURAN VARLIKLAR ...................................................................389

9.7.1. 240 İştirakler-T.P. ..........................................................................389

9.7.2. 241 İştirakler-Y.P...........................................................................392

9.7.3. 242 Bağlı Ortaklıklar-T.P. .............................................................394

9.7.4. 243 Bağlı Ortaklıklar-Y.P. .............................................................395

9.7.5. 244 İtfa Edilmiş Maliyeti Üzerinden Değerlenen Menkul 

Değerler-T.P...................................................................................395

9.7.6. 246 İştirakler, Bağlı Ortaklıklar ve Birlikte Kontrol Edilen 

Ortaklıklar Değer Düşüş Karşılığı (-)-T.P......................................400

9.8. MADDİ DURAN VARLIKLAR ................................................................400

9.8.1. 250 Menkuller-T.P.........................................................................400

9.8.2. 251 Menkuller-Y.P. .......................................................................401

9.8.3. 252 Gayrimenkuller-T.P. ...............................................................401

9.8.4. 253 Gayrimenkuller-Y.P................................................................402

9.9. 254 KİRALAMALARA İLİŞKİN GELİŞTİRME 

MALİYETLERİ-T.P. ..................................................................................403

9.10. 258 MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR-T.P. ............................404

9.11. 260 PEŞİN ÖDENMİŞ VERGİLER-T.P. ...................................................405

9.12. 264 DURAN VARLIKLAR DEĞER DÜŞÜŞ KARŞILIĞI (-)-T.P...........405

9.13. 270 AYNİYAT MEVCUDU-T.P................................................................406

9.14. 272 AKTİFLERİMİZİN VADELİ SATIŞINDAN DOĞAN 

ALACAKLAR-T.P. ....................................................................................407

9.15. 274 AKTİFLERİMİZİN VADELİ SATIŞINDAN KAZANILMAMIŞ 

GELİRLER (-)-T.P......................................................................................407

9.16. 273 AKTİFLERİMİZİN VADELİ SATIŞINDAN DOĞAN 

ALACAKLAR-Y.P.....................................................................................408

9.17. 275 AKTİFLERİMİZİN VADELİ SATIŞINDAN KAZANILMAMIŞ 

GELİRLER (-)-Y.P. ....................................................................................409

9.18. 278 MUHTELİF ALACAKLAR-T.P. ........................................................410

9.19. 280 BORÇLU GEÇİCİ HESAPLAR-T.P...................................................411

9.20. 281 BORÇLU GEÇİCİ HESAPLAR-Y.P...................................................413

İçindekiler 19

9.21. 290 ŞUBELER CARİ HESABI-T.P............................................................414

9.22. 291 ŞUBELER CARİ HESABI-Y.P. ..........................................................415

9.23. 298 ELDEN ÇIKARILACAK KIYMETLER-T.P......................................416

ONUNCU BÖLÜM

DİĞER YABANCI KAYNAKLAR

10.1. 328 PARA PİYASALARINA BORÇLAR-T.P..........................................419

10.2. 329 PARA PİYASALARINA BORÇLAR-Y.P. .........................................420

10.3. 342 YURTİÇİ BANKALARDAN KULLANILAN KREDİLER-T.P........421

10.4. 346 SERMAYE HESAPLAMASINA DÂHİL EDİLECEK 

BORÇLANMA ARAÇLARI-T.P. ..............................................................422

10.5. 349 YURTDIŞINDAN KULLANILAN KREDİLER-Y.P. ........................423

10.6. KARŞILIKLAR-T.P....................................................................................424

10.6.1. 35001 Kıdem Tazminatı Karşılığı ..................................................424

10.6.2. 35004 Vergi Karşılıkları.................................................................424

10.6.3. 35005 Dövize Endeksli Krediler ve Finansal Kiralama 

Alacakları Anapara Kur Azalış Karşılıkları ...................................426

10.7. 352 KİRALAMA İŞLEMLERİNDEN BORÇLAR-T.P. ............................427

10.8. 354 ERTELENMİŞ KİRALAMA GİDERLERİ (-)-T.P. ............................428

10.9. 360 FAİZ VE GİDER REESKONTLARI-T.P............................................428

10.10. 361 FAİZ VE GİDER REESKONTLARI-Y.P. ..........................................433

10.11. 370 İTHALAT TRANSFER EMİRLERİ-T.P.............................................433

10.12. 371 İTHALAT TRANSFER EMİRLERİ-Y.P. ...........................................433

10.13. 380 ÖDENECEK VERGİ, RESİM, HARÇ VE PRİMLER-T.P.................435

10.14. 390 MUHTELİF BORÇLAR-T.P. ..............................................................439

10.15. 392 ALACAKLI GEÇİCİ HESAPLAR-T.P. ..............................................442

10.16. 394 ÖDEME EMİRLERİ-T.P. ....................................................................443

10.17. 395 ÖDEME EMİRLERİ-Y.P.....................................................................445

ONBİRİNCİ BÖLÜM

ÖZKAYNAKLAR

11.1. GENEL BİLGİ ............................................................................................447

11.2. 410 SERMAYE-T.P. ...................................................................................448

11.3. 412 SERMAYE TAAHHÜTLERİ-T.P. ......................................................450

11.4. 414 SERMAYE YEDEKLERİ-T.P.............................................................451

11.4.1. 41400 Hisse Senedi İhraç Primleri .................................................451

11.4.2. 41402 Hisse Senedi İptal Kârları....................................................452

20 İçindekiler

11.4.3. 41404 Maddi ve Maddi Olmayan Duran Varlıklar Yeniden 

Değerleme Farkları ........................................................................453

11.4.4. 41405 İştirakler, Bağlı Ortaklıklar ve Birlikte Kontrol Edilen 

Ortaklıklar Bedelsiz Hisse Senetleri ..............................................454

11.5. 420 KÂR YEDEKLERİ-T.P. ......................................................................454

11.5.1. 42000 Yasal Yedekler....................................................................454

11.5.2. 42001 Statü Yedekleri....................................................................455

11.5.3. 42002 Olağanüstü Yedekler...........................................................455

11.6. 440 KÂR VE ZARAR-T.P..........................................................................455

11.6.1. Gelir Hesaplarının Kâr-Zarar Hesabına Devredilmesi...................455

11.6.2. Gider Hesaplarının Kâr-Zarar Hesabına Devredilmesi ..................456

11.6.3. Kâr-Zarar Hesabının Genel Müdürlüğe Devredilmesi...................456

11.7. 442 GEÇMİŞ YILLAR KÂR VE ZARARI-T.P.........................................457

ONİKİNCİ BÖLÜM

ÇEK İŞLEMLERİ

12.1. GENEL BİLGİ ............................................................................................459

12.1.1. Çekin Tanımı .................................................................................459

12.1.2. Bankaların Yükümlülükleri............................................................459

12.1.3. Çek Defterlerinin Basılması ve Şekli.............................................460

12.1.4. Karşılıksız Çek ve Bankaların Sorumluluğu..................................461

12.1.5. Karşılıksız İşlemi ...........................................................................462

12.1.6. Çekin Vadesi..................................................................................462

12.2. ÇEK İŞLEMLERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ ..............................463

12.2.1. Çek Karnelerinin Bastırılması........................................................463

12.2.2. Çek Karnelerinin Şube Tarafından Teslim Alınması.....................463

12.2.3. Çek Karnelerinin Müşteriye Verilmesi ..........................................464

12.2.4. Keşide Edilen Çek Bedellerinin Ödenmesi....................................465

12.2.4.1. Çekin Hesabın Bulunduğu Şubeye İbraz Edilmesi........465

12.2.4.2. Çekin Aynı Bankanın Başka Şubesine İbraz 

Edilmesi.........................................................................466

12.2.4.3. Çekin Başka Bir Bankaya İbraz Edilmesi .....................467

12.2.4.4. Banka Müşterisi Çekinin Başka Bankadan Tahsil 

Edilmesi.........................................................................472

12.2.5. Keşide Edilmiş Çekin Bloke Edilmesi...........................................474

12.2.6. Bloke Çek Düzenlenmesi...............................................................474

12.2.7. Çekin Karşılıksız Olması ...............................................................475

12.2.8. Karşılıksız Çeklerde Banka Sorumluluğu......................................476

İçindekiler 21

ONÜÇÜNCÜ BÖLÜM

HİZMET İŞLEMLERİ

13.1. HAVALE İŞLEMLERİ...............................................................................479

13.2. EFT İŞLEMLERİ ........................................................................................483

13.3. SENET TAHSİL İŞLEMLERİ....................................................................486

13.3.1. Senetleri Bankanın Kendisi Tahsil Etmesi .....................................488

13.3.1.1. Senetlerin Tahsile Alınması...........................................488

13.3.1.2. Senetlerin Tahsil Edilmesi.............................................489

13.3.1.3. Senetlerin Ödenmemesi (Protestosu).............................492

13.3.2. Senetlerin Muhabir Aracılığı ile Tahsil Edilmesi...........................494

13.3.2.1. Senedin Muhabir Bankaya Gönderilmesi ......................494

13.3.2.2. Senedin Muhabir Banka Tarafından Tahsil Edilmesi ....495

13.4. KİRALIK KASA HİZMETİ........................................................................496

13.5. KURUM ÖDEMELERİNE ARACILIK İŞLEMLERİ ...............................499

13.6. MENKUL KIYMET İŞLEMLERİ..............................................................500

13.6.1. Menkul Kıymet Alım ve Satımına Aracılık ...................................501

13.6.2. Menkul Kıymet İhracına Aracılık ..................................................504

13.7. SİGORTA ACENTELİĞİ ...........................................................................505

13.8. EMANET KABULÜ İŞLEMLERİ .............................................................507

13.9. BİLGİ VERME HİZMETİ ..........................................................................508

13.10. DOĞRUDAN BORÇLANDIRMA SİSTEMİ.............................................509

ONDÖRDÜNCÜ BÖLÜM

DÖNEM SONU MUHASEBE İŞLEMLERİ

14.1. GENEL BİLGİ ............................................................................................515

14.2. FAİZ REESKONTU İŞLEMLERİ..............................................................515

14.2.1. Kredi Reeskontları..........................................................................518

14.2.2. Mevduat Reeskontları.....................................................................522

14.3. İŞLETME GİDERLERİ REESKONTU İŞLEMLERİ................................528

14.4. EVALÜASYON İŞLEMLERİ ....................................................................530

14.4.1. Genel Açıklama..............................................................................530

14.4.2. Sabit Kurla İzlenen Hesapların Evalüasyon İşlemi ........................533

14.4.3. Alım/Satım Hesaplarının Evalüasyon İşlemi .................................534

14.4.3.1. Efektif Alım/Satım Hesabının Evalüasyonu..................534

14.4.3.2. Döviz Alım/Satım Hesabının Evalüasyonu ...................536

14.5. AMORTİSMAN İŞLEMLERİ ....................................................................537

14.5.1. Genel Açıklama..............................................................................537

14.5.2. Amortisman Yöntemleri.................................................................539

22 İçindekiler

14.5.2.1. Doğrusal Amortisman Yöntemi ....................................539

14.5.2.2. Azalan Bakiyeler Yöntemi ............................................540

14.5.2.3. Üretim Miktarı Yöntemi................................................541

14.5.3. Amortismanların Muhasebeleştirilmesi .........................................542

14.5.3.1. Amortisman Giderlerinin Muhasebeleştirilmesi............542

14.5.3.2. Amortismana Tabi Malların Satılması ..........................542

14.6. KÂR-ZARAR HESAPLANMASI..............................................................544

ONBEŞİNCİ BÖLÜM

BANKACILIK SEKTÖRÜNDE FİNANSAL TABLOLAR

15.1. GENEL BİLGİ ............................................................................................547

15.2. FİNANSAL TABLOLAR...........................................................................547

15.2.1. Bilanço ...........................................................................................548

15.2.2. Gelir Tablosu .................................................................................549

15.2.3. Nakit Akış Tablosu ........................................................................550

15.2.4. Özkaynak Değişim Tablosu ...........................................................550

15.2.5. Kâr Dağıtım Tablosu......................................................................550

15.2.6. Dipnotlar........................................................................................550

15.3. FİNANSAL TABLOLAR ARASINDAKİ İLİŞKİ.....................................552

15.4. KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR ...................................................553

15.4.1. Önemli Etkinlik..............................................................................553

15.4.2. Konsolide Finansal Tablo Düzenleme Zorunluluğu ......................553

15.4.3. Yurt Dışı Şubelere Ait Finansal Tabloların Konsolide Edilmesi ...554

15.5. FİNANSAL RAPORLAR...........................................................................555

15.6. YÖNETİM KURULUNUN SORUMLULUĞU.........................................556

15.7. FİNANSAL RAPORLARIN YETKİLİ KİŞİLERCE İMZALANMASI....556

15.8. FİNANSAL RAPORLARIN SUNUMU VE YAYIMLANMASI..............556

15.9. FİNANSAL TABLOLARIN KAMUYA AÇIKLANMASI .......................557

15.9.1. Sunum Esasları...............................................................................558

15.9.2. Muhasebe Politikalarına İlişkin Açıklamalar.................................559

15.9.3. Mali Bünyeye İlişkin Bilgiler ........................................................560

15.9.4. Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar .........................560

KAYNAKÇA.........................................................................................................563

Kitaplar

AKGÜÇ, Öztin: Banka Finansal Tablolarının Analizi, Arayış Basım ve Yayıncılık, İstanbul, 2011

AKIN, Emre: Banka Muhasebesinde Dönem Sonu İşlemleri ve Finansal Raporlama, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 

İstanbul, 2011

ALTUĞ, Osman: Banka İşlemleri ve Muhasebesi, Türkmen Kitabevi, İstanbul, 

2000

ASLAN, Mihriban COŞKUN: Bankalarda Yabancı Para İşlemleri ve Muhasebeleştirilmesi, Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi, ty

ASLAN, Mihriban COŞKUN: Kredi İşlemleri ve Muhasebeleştirilmesi-II, Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi, ty

ATAY, M. Serdar: Banka İşlemleri ve Muhasebesi, Asil Yayın Dağıtım, Ankara, 

2008

Banka Muhasebesi, Oyak Bank Eğitim Yayınları, İstanbul, 2006

BENLİGİRAY, Yılmaz-BANAR, Kerim: Banka ve Sigorta Muhasebesi, Anadolu 

Üniversitesi AÖF Yayını, Eskişehir, 2006

BİRİZ, Neslihan: Bireysel Bankacılıkta Geri Ödenmeyen Krediler Sorunu ve 

Bir Katılım Bankası Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi 

Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2016

ÇETİN, Abdurrahman: Faizsiz Finans Kuruluşları Muhasebesi, TKBB Yayınları, 

İstanbul, 2020

DEMİRCİ, Merve Güneş-AKPINAR, Sema: TMS/TFRS’lere Göre Banka İşletmelerinde Hasılat Unsurları ve Bankacılık Hesap Planı İncelemesi, Detay 

Yayıncılık, Ankara, 2019

DİNÇ, Yusuf-AKAY, Hüseyin-KARACAN, Sami: Banka ve Sigorta Muhasebesi, 

Anadolu Üniversitesi AÖF Yayını, Eskişehir, 2013

DOĞAN, Barış: Bankalarca Kamuya Açıklanacak Finansal Tablolar İle Bunlara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar, Sakarya Üniversitesi SAÜSEM, ty

EKEN, Mehmet Hasan-SELİMLER, Hüseyin: Temel Banka Muhasebesi, Der 

Yayınları, İstanbul, 2013

564 Kaynakça

ERKURAL, Kenan: Muhasebe Organizasyonu, Nihad Sayar Vakfı Yayını, İstanbul, 1974

GERALİ, Yekta: Muhasebe Uygulama, T. İş Bankası Eğitim Müdürlüğü, Ankara, 

1985

GÜNEŞ, Mehmet-ÇOBAN, Metin: Uygulamalı Banka Muhasebesi, Türkmen 

Kitabevi, İstanbul, 2019

GÜNEY, Alptekin: Banka Muhasebesi, Beta Yayıncılık, İstanbul, 2009

GÜNEY, Aysel: Banka Muhasebesi, Lisans Yayıncılık, İstanbul, 2016

GÜVEN, Çiğdem: Bankacılık Faaliyetine İlişkin Ceza Sorumluluğu, Doktora 

Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 2016

HAZAR, Adalet-BABUŞÇU, Şenol: Temel Banka Muhasebesi, 2. Baskı, Bankacılık Akademisi Yayınları, Ankara, 2018

İBİŞ, Cemal-ÇATIKKAŞ, Özgür-ÇELİKDEMİR, Neşe Çoban: Banka Muhasebesi 

İlkeler ve Uygulamalar, Türkiye Bankalar Birliği, İstanbul, 2018

İNCEOĞLU, Asuman AYTEKİN: Bankacılık Kanunu’nda Yer Alan Suçlar, 

Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 

2006

İstanbul Altın Rafinerisi, Türkiye’de ve Dünyada Altının Önemi ve Finansal 

Piyasalara Etkileri, İstanbul, 2020

Kambiyo İşlemleri, Milli Eğitim Bakanlığı, Ankara, 2011

KESİMLİ, İffet Görkey: Banka Muhasebesi, Kriter Yayınları, İstanbul, 2012

Mevduat İşlemleri, Milli Eğitim Bakanlığı, Ankara, 2011

ÖZEL, Emrah: Türkiye’de Bankacılık Sektöründe Kredilendirme Sürecinde 

TFRS 9 Uyarınca Beklenen Kredi Zarar Karşılığı Ölçümü ve Örnek Bir 

Uygulama, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2019

PwC, Yeni Finansal Araçlar Standardı Beklenen Kredi Zararları Nedir?, UFRS 

9 Yayınları, Sayı: 2

SAYIM, Ferhat: Bankalarda Kredi Karşılıkları Sistemi ve Vergisel İncelemesi, 

Türkiye Bankalar Birliği, İstanbul, 2006

SELÇUK, Göksu: Bankacılık Sektöründe Muhasebe ve Bağımsız Denetim Uygulamaları Sektörde Karşılaşılan Riskler ve Alınan Önlemler ve 2001-

2016 Yılları Arasında TMSF’ye Devir Olan Bankaların İncelenmesi, 

Yüksek Lisans Tezi, Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 

2017

SEVİLENGÜL, Orhan: Banka Muhasebesi, 3. Baskı, Gazi Kitabevi, Ankara, 2001

SİPAHİ, Barış: Bankacılık İşlemleri ve Muhasebesi, Türkmen Kitabevi, İstanbul, 

2011

Kaynakça 565

ŞAHİN, Nurşen Öğretmen: Bankalarda Muhasebe Sistemi ve Banka İşlemlerinin 

Muhasebeleştirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli, 2006

ŞENDOĞDU, A. Aslan: Banka Muhasebesi, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, 2005

ŞERBETÇİ, Can: Bankacılık Hukukunda Yöneticilerin Cezai Sorumlulukları, 

Yüksek Lisans Tezi, Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin, 

2014

T.C. Merkez Bankası, Türkiye’de Ödeme Sistemleri, Ankara, 2014

TOROSLU, M. Vefa: Dönem Sonu Muhasebe İşlemleri, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2014

TOROSLU, M. Vefa-DURMUŞ, Cem Niyazi: Finansal Tablolar Analizi, 5. Baskı, 

Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2020

UÇAR, Mustafa: Banka Muhasebesi, Dicle Üniversitesi Yayınları, Diyarbakır, 

1992

USTA, Mahmut: Genel Kredi Bilgileri, Pamukbank Eğitim Yayınları, İstanbul, 

1992

USUĞ, Cemal: Temel Kredi Bilgileri, İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi Yayını, İstanbul, 2016

UYSAL, Ufuk: Temel Bankacılık Hizmetleri, İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi, İstanbul, 2018

VURUCU Mehmet-ARI, Mustafa Ufuk: A’dan Z’ye Bankacılık, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2014

YAVUZ, Ayşegül: Bankalarda Sorunlu Varlıkların Yönetimi ve Tasfiyesinde 

Bir Yöntem Olarak Alacakların Satışı, Yüksek Lisans Tezi, Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 2017

YILDIRIM, Mesut: Banka Muhasebesi, Türkiye Bankalar Birliği, İstanbul, 2008

YILDIZTEKİN, İhsan: Banka Muhasebesi, Detay Yayıncılık, Ankara, 2017

YİĞİT, Uğur: Bankacılık Suçları, yy, İstanbul, 2006

Makaleler

ASLAN, Ümmühan: “Bankalarda Vadeye Kadar Elde Tutulacak Menkul Kıymet 

İşlemleri ve Etkin Faiz Yöntemi”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı: 

52, Ekim 2011

AYTÜRK, Yusuf: “UFRS 9 Finansal Araçlar Kapsamında Yeni Değer Düşüklüğü 

Modeli ve Bankacılık Sektörüne Etkileri”, Mali Çözüm, Sayı: 137, EylülEkim 2016

566 Kaynakça

BEKÇİ, İsmail-TEKŞEN, Ömer: “Bankaların Kredi Kartı Puan Uygulamaları ve 

Muhasebeleştirilmesi”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler 

Dergisi, Cilt: 26, Sayı: 2, 2012

BİRDAL, Caner: “5411 Sayılı Bankacılık Kanunu’nun 155. ve 156. Maddelerinde 

Yer Alan Suçların ve Bu Suçların Kovuşturma Usullerinin İncelenmesi”, İstanbul Barosu Dergisi, Cilt: 94, Sayı: 2, 2020

BİRKAN, Rehber: “TFRS 9 Finansal Araçlar Standardı Kapsamında Bankacılık 

Sektöründeki Kredi ve Alacaklara İlişkin Değer Düşüklüğü Karşılıklarının 

İncelenmesi”, Bankacılar Dergisi, Sayı: 109, 2019

CANBAZ, Mustafa-SUNER, Mustafa: “Bankalarda Altın Karşılığı Açılan Mevduat 

ve Kredi Hesapları İle Bazı Cari İşlemlerin Muhasebeleştirilmesi”, Finans 

Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt: 4, Sayı: 3, 2019

ÇEKER, Mustafa: “Banka Hukuku Açısından Havale İşlemi ve Karşılaşılan Sorunlar”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: XII, Sayı: 1-2, 2008

ÇELİKDEMİR Neşe Çoban-ÇETİN, Abdurrahman: “Altın Bankacılığı ve Altın 

İşlemlerin Muhasebeleştirilmesi”, Afyon Karahisar Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt: XVII, Sayı: 2, Aralık 2015

ÇİFTÇİ, Havva Nur: “Bankacılık Sektöründe Kredilerin TFRS-9’a Göre Muhasebeleştirilmesi ve Raporlanması-Beklenen Kredi Zararı”, Muhasebe ve Vergi 

Uygulamaları Dergisi, Cilt: 14, Sayı: 1, Mart 2021

DEMİRCİ, Ahmet Kürşat: “Vergi Mevzuatı Açısından Karşılık Kavramı ve Bankaların Ayırmış Olduğu Karşılıklar İle Muhasebe Kayıtları”, Vergi Raporu, 

Sayı: 208, Ocak 2017

DİNÇ, Yusuf-KABLAN, Ali: “Ticari Bankalarda ve Katılım Bankacılığında Reeskont ve Muhasebeleştirme Esasları; Türkiye Örneği”, İslam Ekonomisi ve 

Finans Dergisi, Cilt: 6, Sayı: 1, 2020

DURSUN, Selman: “Bankacılık Düzenine Karşı İşlenen Suçlar”, Banka ve Finans 

Hukuku, İstanbul Barosu Yayınları, İstanbul, Mart 2009

EROĞLU, Nadir-SÖYLEMEZ, Arif Orçun-ALIÇ, Cemil: “Türkiye’de Zorunlu 

Karşılıklar ve Tüketici Kredileri: Ekonometrik Bir Model Denemesi”, Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 38, Sayı: 2, Aralık 2016

FİDAN, Mehmet Maşuk: “Ticari Alacaklarda Değer Düşüklüğü-TFRS 9 Finansal 

Araçlar Standardının Basit Yaklaşımı ve Vergi Usul Kanunu Karşılaştırılması”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı: 81, Ocak 2019

KABAN, İsmail: “Kullanımı Yaygın Olan Teminat Türleri Çerçevesinde Bankalarda 

Nakdi Krediler İçin Ayrılacak Özel Karşılıkların Muhasebeleştirilmesi”, 

Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 39, Sayı: 1, 

Haziran 2017

Kaynakça 567

KABAN, İsmail-TOPÇU, Yavuz: “Bankacılık Kredi Süreçlerinde Kullanılan Munzam Senetlerin Hukuki Boyutu Temelinde Muhasebeleştirilmesi ve Denetimi”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 64, Nisan 

2020

KARAHAN, Abdurrahman Burak: “Bilgi ve Belge Vermeme Suçu (Bank. K. m. 

153/1)”, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 

Cilt: XXII, Sayı: 3, 2018

KARTAL, Mustafa Tevfik-ÇELİKDEMİR, Neşe Çoban: “Bankalarda Personellere 

Kullandırılan Kredilerin Muhasebeleştirilmesi”, Maliye ve Finans Yazıları, 

Sayı: 109, Nisan 2018

KIZILOT, Şükrü: “Bankalardaki Paranın Mirasçılara Ödenmesi”, Hürriyet, 16 

Kasım 2002

KOÇAK, Mustafa Serhat: “Bankacılık Kanununa Göre Bankaların Ayırabileceği 

Karşılıklar”, Vergi Raporu, Sayı: 195, Aralık 2015

KÖPRÜ, M. Fatih: “Bankaların VİV Sorumluluğu”, Ekonomist, 31 Ocak 2016

LÖK, Hasan: “Varlık Yönetim Şirketlerinin Türk Bankacılık Sistemindeki Sorunlu 

Kredilerin Yönetimindeki Rolü”, Mukaddime, Cilt: 2, Sayı: 9, 2018

ÖZTEN, Sezayi-KARĞIN, Sibel: “Bankacılıkta İç Kontrol Faaliyetleri Kapsamında 

Krediler Kontrolü ve Muhasebeleştirme Süreci”, Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt: XIV, Sayı: 2, 2012

ÖZULUCAN, Abitter-ARSLAN, Seçkin-KELEŞ, Dursun: “Menkul Kıymetlerin 

TMS 39 ve TFRS 9 Çerçevesinde Muhasebeleştirilmesi”, Ömer Halisdemir 

Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 10, Sayı: 4, 

Ekim 2017

SALTOĞLU, Müge: “UFRS 9 ve Beklenen Kredi Zararı Modeli”, Muhasebe Bilim 

Dünyası Dergisi, Cilt: 18, Sayı: 1, Mart 2016

SELİMLER, Hüseyin: “Sorunlu Kredilerin Analizi, Banka Finansal Tablo ve Oranlarına Etkisinin Değerlendirilmesi”, Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar 

Dergisi, Cilt: 7, Sayı: 12, Ocak 2015

SELİMLER, Hüseyin-KALE, Süleyman: “Türk Bankacılık Sektöründe Yabancı 

Para İşlemler”, Maliye Finans Yazıları, Sayı: 96, Temmuz 2012

SELVİ, Yakup: “Etkin Faiz Yöntemi ve Finansal Raporlamadaki Önemi: Vadesine 

Kadar Elde Tutulacak Sabit Getirili Yatırımlarda Uygulanması”, Yönetim, 

Sayı: 64, Ekim 2009

SÜNER, Mustafa: “Bankalarda Takipteki Krediler İçin Tahakkuk ve Reeskont Uygu-laması ve Muhasebeleştirilmesi”, İzmir YMMO Dergisi, Cilt: 2, Sayı: 1,

Haziran 2020

568 Kaynakça

ÜNLÜ, Cansu: “Muhasebe Standartları Açısından Maddi Duran Varlıklarda Amortisman Uygulaması”, Yaklaşım, Sayı: 299, Kasım 2017, 

www.yaklasim.com.tr (Erişim Tarihi: 26.02.2021)

YILMAZ, Eyyüp: “Sendikasyon Kredileri”, Öneri Dergisi, Cilt: 5, Sayı: 19, Ocak 

2003

YURDAKUL, Mutlu Öztürk-KORKMAZ, Ezgi-ÖZKAHRAMAN Demet: “Hesap 

Rehni”, Articletter, Winter 2017

Diğer Kaynaklar

http://www.kredimodeli.com/makaleler/kredihesaplama (Erişim Tarihi: 20.01.2021)

https://businessht.bloomberght.com/piyasalar/haber/1546527-sekuritizasyon-nedir 

(Erişim Tarihi: 10.12.2020)

https://dengeakademi.com (Erişim Tarihi: 01.01.2021)

https://www.cerezforum.com (Erişim Tarihi: 30.12.2020)

https://www.forumadalet.net/index.php?topic=1573.0 (Erişim Tarihi: 05.12.2020)

https://www.takasbank.com.tr (Erişim Tarihi: 01.01.2021)

https://www.turkcebilgi.com/primanota (Erişim Tarihi: 31.12.2020)

Mevzuat

Bankalarca Kamuya Açıklanacak Finansal Tablolar ile Bunlara İlişkin Açıklama ve 

Dipnotlar Hakkında Tebliğ

Bankalarca Uygulanacak Tekdüzen Hesap Planı ve İzahnamesi

Bankalarda Bilgi Sistemleri Yönetiminde Esas Alınacak İlkelere İlişkin Tebliğ

Bankaların Kıymetli Maden Alım Satımına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik

Bankaların Konsolide Finansal Tablolarının Düzenlenmesine İlişkin Tebliğ

Bankaların Muhasebe Uygulamalarına ve Belgelerin Saklanmasına İlişkin Usul ve 

Esaslar Hakkında Yönetmelik

Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmelik

Çek Defterlerinin Baskı Şekline, Bankaların Hamile Ödemekle Yükümlü Olduğu 

Miktar ile Çek Düzenleme ve Çek Hesabı Açma Yasağı Kararlarının Bildirilmesine ve Duyurulmasına İlişkin Tebliğ (Sayı: 2010/2)

Çek Takas Faaliyetleri Hakkında Yönetmelik

Kaynakça 569

Kredilerin Sınıflandırılması ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve 

Esaslar Hakkında Yönetmelik

Mevduat ve Katılım Fonlarının Vadeleri ve Türleri Hakkında Tebliğ (Sayı: 2007/1)

Mevduat ve Katılım Fonunun Kabulüne, Çekilmesine ve Zamanaşımına Uğrayan 

Mevduat, Katılım Fonu, Emanet ve Alacaklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik

Sigortaya Tabi Mevduat ve Katılım Fonları İle Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonunca 

Tahsil Olunacak Primlere Dair Yönetmelik

Tekdüzen Hesap Planı Hakkında Yönetmelik

Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun

Zorunlu Karşılıklar Hakkında Tebliğ (Sayı: 2013/15)