İdare Hukukunda Çocuğun Korunması

Çocuk, tarih sahnesinin en başından beri yaşa dayalı ayrımcılığa uğramıştır. Yüzyıllar boyunca bu ayrımcılığın nesnesi olan çocuğun korunması önceleri yalnızca ailesini ilgilendiren bir alan olarak görülmüştür. 

Ancak daha sonra devlet kavramının dönüşümü ile birlikte çocuğun korunması görevi devletin sorumluluk alanının kapsamına dâhil edilmiştir. Devlet, çocuğun korunmasına yönelik bu görevini şüphesiz ki idare aracılığıyla gerçekleştirmektedir. İşte bu nedenle idare hukuku açısından çocuğun korunması hususunun etraflıca incelenmesi oldukça önem arz etmektedir. İdare Hukukunda Çocuğun Korunması adlı bu çalışma ile idarenin çocuğu etkin bir şekilde koruması sürecine katkı sağlamayı hedefledim. Bu çalışmayı yaratma sürecimde benden yardımlarını esirgemeyen ve çalışma konusunu bana önererek bu yolda önümü açan tez danışmanım Sayın Prof. Dr. Meltem KUTLU GÜRSEL’e teşekkürlerimi sunarım. Aynı zamanda, eleştiri ve önerileri ile çalışmamın gelişmesine katkı sağlayan ve tez jürimde yer alan Prof. Dr. Burcu DÖNMEZ ile Dr. Öğr. Üyesi Serdar NARİN’e teşekkürlerimi sunarım. 

Beni her daim maddi manevi destekleyen ve hep yanımda olan sevgili anneme, babama ve ablama sonsuz teşekkürlerimi sunarım. Sevgisini ve desteğini benden hiç esirgemeyen değerli eşim Orçun’a her şey için 

sonsuz teşekkür ederim. Son olarak, değerli fikirleri ve destekleriyle çalışma sürecime katkı sağlayan sevgili dostlarım Sara’ya, Hande’ye ve yayının baskıya hazırlanma sürecinde emeği geçen tüm Yetkin Hukuk Yayınları çalışanlarına teşekkürlerimi sunarım

kandere, Osman ve Ahmet Dalda. Türkiye’de Korunmaya Muhtaç Çocuklar- Yasal Düzenlemeler ve Uygulanması (1923-2016), Eğitim Yayınevi, Konya, 2018. 

Akbulut, Bürge, Necla Acar, Neylan Ziyalar, Oben Südütemiz, Seda 

Akço ve Şahika Şişmanlar. Hâkim ve Cumhuriyet Savcıları İçin Çocuk Adalet Sistemi El Kitabı, (Ed. Yasemin Dut), Yorum Matbaacılık,

Ankara. 

Akbulut, Olgun. “Resmi Dil ve Anayasalarda Düzenlenişi”, Ankara 

Barosu Dergisi, 2012/3, ss.155-182. 

Akço, Seda ve F. Filiz Yüce. “Çocuk Dostu Kent Yönetimi ve Çocuğun Yönetime Katılım Hakkı İle İlgili Hukuksal Çerçeve”, 1. İstanbul

Çocuk Kurultayı Bildiriler Kitabı, İstanbul Çocukları Vakfı Yayınları,

Umut Matbaası, İstanbul, 22 Haziran 2000, ss.182-188. 

Akın, Rıdvan. “Anayasa Mahkemesinin En Az Koruduğu Cumhuriyet İlkesi: Sosyal Devlet”, İdare Hukuku ve İlimleri Dergisi, Cilt 13, 

Sayı 1, 2000, ss.20-40. 

Aksoy, Bilgehan ve Mehtap Şahin, “İsviçre ve Türkiye’de Risk Altındaki Çocuklara Yönelik Sosyal Hizmetlerin Çalışma Modelleri”, 1. 

Türkiye Çocuk Hakları Kongresi Yetişkin Bildirileri Kitabı-2, Çocuk

Vakfı Yayınları, 2011, ss.216-222. 

Akyılmaz, Bahtiyar, Murat Sezginer ve Cemil Kaya. Türk İdare

Hukuku, Genişletilmiş ve Güncellenmiş 7. Baskı, Seçkin Yayıncılık,

Ankara, Ekim 2016. 

Akyüz, Emine. Ulusal ve Uluslararası Hukukta Çocuğun Haklarının ve Güvenliğinin Korunması, Milli Eğitim Basımevi, Ankara, 

2000. 

Akyüz, Emine. “Çocuk Hukukunun Gelişimi ve Çocuk Koruma Sisteminin Değerlendirilmesi”, 1. Türkiye Çocuk Hakları Kongresi Yetişkin Bildirileri Kitabı-2, Çocuk Vakfı Yayınları, Şubat 2011, ss.17-42. 

Akyüz, Emine. Çocuk Hukuku- Çocukların Hakları ve Korunması, Genişletilmiş 2. Baskı, Pegem Akademi, 2012. 

164 Kaynakça

Altundiş, Mehmet. “İdari Yargıda Dava Açma Ehliyeti”, Türkiye

Barolar Birliği Dergisi, Sayı 69, 2007, ss.339-376. 

Arslan, Mustafa. “İdari Kolluk Uygulamalarında Kolluk Kuvveti 

Anlayışından Kolluk Hizmeti Anlayışına Geçiş”, Erciyes Üniversitesi

İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı:52, Temmuz-Aralık

2018, ss.175-196. 

Atay, Ender Ethem. İdare Hukuku, Güncellenmiş ve Gözden Geçirilmiş 5. Bası, Turhan Kitabevi Yayınları, Ankara, 2016. 

Atılgan, Aydın ve Eylem Ümit Atılgan. Çocuk Hakları Paradigması ve Çocuk Ceza Yargılamasına Hâkim Olan İlkeler Açısından

Türkiye’deki Düzenleme ve Uygulamaların Değerlendirilmesi (Rapor), Mattek Matbaacılık, Ankara, 2009. 

Ayata, Gökçeçiçek, Sevinç Eryılmaz ve Seda Kalem. Ailenin Korunmasına Dair Kanun Kimi ve Neyi Koruyor? Hâkim, Savcı, Avukat Anlatıları, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 1. Baskı, İstanbul,

Temmuz 2011. 

Balo, Yusuf Solmaz. Çocuk Koruma Hukuku, Seçkin Yayıncılık,

Nisan 2013. 

Başbakanlık Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu, Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşme Ulusal İlk Rapor, Ankara, 1999. 

Batur, Zekerya ve Merve Beştaş. “Divanu Lugat’it Türk’te Çocuk

Dünyası ve Çocuk Eğitimi”, Turkish Studies, Spring 2011, ss.247-262. 

Birleşmiş Milletlerin Çocuk Haklarına Dair Sözleşmesi ile Türk Hukuk Mevzuatı Karşılaştırmalı Analizi- Yönetici Özeti.

Birleşmiş Milletlerde İnsan Hakları Yorumları İnsan Hakları Komitesi ve Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Komitesi, 1981-2006, çev.

Lema Uyar, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 1. Baskı, İstanbul, Eylül 2006. 

Bülbül, Fatma Selda, Uğur Değirmencioğlu, Ertan Eğribel, Aydın

Gülan, Özcan Kars, Yusuf Ahmet Kulca, Necmettin Oktay ve Mustafa 

Ruhi Şirin. I. Türkiye Çocuk Hakları Stratejisi (2012-2016), Çocuk

Vakfı Yayınları, Mart 2011. 

Ceylan, Mahmut. “İdari Yargıda Delil Serbestisi ve Sınırları”, Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler 

Dergisi, Yıl: 8 Sayı: 16, Aralık 2018, ss.325-341. 

Kaynakça 165

Çağlar, Doğan. “Türkiye’de Korunmaya Muhtaç Çocuklar ve Eğitimlerine Genel Bir Bakış”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, Cilt 6, Sayı 1, 1973, ss.59-112. 

Çal, Sedat. “Kamu Hizmeti Kavramı Üzerine Kimi Düşünceler”,

Prof. Dr. Hüseyin Hatemi’ye Armağan, İstanbul, Vedat Yayıncılık,

2009, ss. 1829-1906. 

Çocuk Vakfı Çocuk Araştırmaları Merkezi ve Çocuk Hakları Okulu, 

Çocuğun Görünür Olduğu Bir Anayasa- Anayasa ve Çocuk Raporu, 

Çocuk Vakfı Yayınları, Nisan 2012. 

Dirican, Rabia. “Tarihi Süreçte Çocukluk ve Çocuk Hakları”, Çocuk

ve Gelişim Dergisi, Cilt 2, Sayı 2, 2018, ss.51-62. 

Doğan, İsmail. “Çocuk Haklarının Sosyolojik Evriminden Dünya ve 

Türkiye İçin Çıkan Sonuçlar”, 1. İstanbul Çocuk Kurultayı Araştırmalar Kitabı, İstanbul Çocukları Vakfı Yayınları, İstanbul, Haziran 2000, 

s.37. 

Doğan, Recep. “Bir Koruma Tedbiri Olarak Koruyucu Aile Kurumu 

ve Koruyucu Aile Yönetmeliği”, Ankara Barosu Dergisi, Sayı 2, 2013, 

ss.145-170. 

Dönmez, Burcu. “Ceza Muhakemesi Uygulamasında Görev Suçu”,

Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Prof. Dr. Şeref

ERTAŞ’a Armağan, Cilt 19, Özel Sayı: 2017, ss. 2727-2748. 

Dönmez, Burcu. “TCK’da Çocuk Düşürtme Suçu Mukayeseli Hukuk ve AİHM’nin Bakış Açısıyla Ceninin Yaşama Hakkının Sınırlandırılması”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 9, 

Sayı 2, 2007, ss.99-141. 

Dönmez, Süleyman ve Şemseddin Koçak. “Kutadgu Bilig’de Çocuk

Eğitimi (Türk Eğitim Tarihi Açısından, Eğitimin Öğeleri Üzerine Bir İnceleme)”, Akra Kültür Sanat ve Edebiyat Dergisi, 2018, ss.145-192. 

Duran, Lütfi. Türkiye İdaresinin Sorumluluğu- Sorumluluğun

Temeli ve Sebepleri Sorumluluğa Yol Açan Olgular, Türkiye ve Orta 

Doğu Amme İdaresi Enstitüsü Yayınları, Ankara, 1974. 

Dülger Türkoğlu, Handan. “Konut Alanlarında Çocuk ve Oyun 

Mekânı”, 1. İstanbul Çocuk Kurultayı Bildiriler Kitabı, İstanbul Çocukları Vakfı Yayınları, Umut Matbaası, İstanbul, 22 Haziran 2000, ss. 

197-202. 

166 Kaynakça

Elçin, Evgen Gülçin. “Türk Medeni Kanunu’nda Soybağı ve Çocuğun Korunmasında Revize Edilmesi Gereken Hükümler”, Milletlerarası

Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, Cilt 35, Sayı 1, ss.97-

102. 

Elçin, Evgen Gülçin. “Çocuğun Menfaati Gereği Çocukla İlgili

Uyuşmazlıklarda Görüşünün Alınmaması Gereken Durumlar”, Çocuk

Hakları Çalışmaları-I-, On İki Levha Yayıncılık, 1. Baskı, İstanbul,

Mayıs 2017, ss.1-25. 

Elias, Norbert. Uygarlık Süreci- Batılı Dünyevi Üst Tabakaların

Davranışlarındaki Değişimler, Cilt 1, çev. Ender Ateşman, 2. Baskı,

İletişim Yayınları, İstanbul, 2002. 

Erbay, Ercüment. Çocukların Katılım Hakkı Üzerine Bir Türkiye

Değerlendirmesi”, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırma Dergisi, Cilt 

2, Sayı 1, ss.38-54. 

Erdoğan, Oktay. Çocuk Hakları, Acar Basım, İstanbul, 2011. 

Erdoğan, Oktay. Çocuk Ceza Hukuku, Bilge Yayınevi, Ankara, 

Haziran 2012. 

Evliyaoğlu, Selçuk Abdullah. “Çocuk Hakları Bakımından Anayasal 

Güvence Sorunu”, 1. Türkiye Çocuk Hakları Kongresi Yetişkin Bildirileri Kitabı, Cilt 2, Çocuk Vakfı Yayınları, Şubat 2011, ss.43-56. 

Franklin, Bob. Çocuk Hakları, çev. Alev Türker, Birinci Basım,

Ayrıntı Yayınları, Şubat 1993. 

Fendoğlu, Hasan Tahsin. Çocuk Hakları Hukuku, Yetkin Yayınları, Ankara, 2014. 

Gemalmaz, Mehmet Semih. Ulusalüstü İnsan Hakları Hukukunun Genel Teorisine Giriş, Genişletilmiş ve Güncelleştirilmiş 6. Bası,

Legal Yayıncılık, 2007. 

Gökçe, Birsen. Cumhuriyet Döneminde Çocuk ve Gençlere Ait 

Yasal Düzenlemeler ve Yayınlar, Yayın No:01-89, Ankara, Ekim 1983. 

Gören, Zafer. “Çocukların Temel Haklarının Anayasal Garantisi”,

İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 22, Güz

2012, ss.45-105. 

Göze, Ayferi. Sosyal Devlet Sistemi, Fakülteler Matbaası, İstanbul,

1976. 

Kaynakça 167

Gözler, Kemal ve Gürsel Kaplan. İdare Hukuku Dersleri, 14. Baskı, Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa, Ağustos 2013. 

Gözübüyük, Şeref. Yönetsel Yargı, Güncelleştirilmiş 27. Bası, Turhan Kitabevi Yayınları, Ankara, Ağustos 2008. 

Gözübüyük, Şeref ve Turgut Tan. İdare Hukuku Cilt l Genel Esaslar, Güncelleştirilmiş 11. Bası, Turhan Kitabevi Yayınları, Ankara, 2016. 

Güdek, Meral. Modernleşme Döneminde Osmanlı’da Çocuk Eğitimi ve Literatürü, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara, 2012, ss.8-9. 

Gülan, Aydın. “Çocuklara Yönelik İdari Faaliyetlere İlişkin İlkelerin

Anlam ve Kapsamları Hakkında Düşünceler- I- Çocuğun Korunması İlkesi”, İdare Hukuku ve İlimleri Dergisi, 1991, ss.263-267. 

Gülan, Aydın. “Şehirciliğin Çocuk Merkezli Hukuki Boyutu Hakkında Düşünceler”, 1. İstanbul Çocuk Kurultayı Bildiriler Kitabı, İstanbul Çocukları Vakfı Yayınları, Umut Matbaası, İstanbul, 22 Haziran 

2000, ss.195-196. 

Gülan, Aydın. “Çocuklara Yönelik İdari Faaliyetlere Hâkim Olması

Gereken İlkeler”, 1. İstanbul Çocuk Kurultayı Bildiriler Kitabı, İstanbul Çocukları Vakfı Yayınları, Umut Matbaası, İstanbul, 22 Haziran 

2000, ss.429-436. 

Günday, Metin. İdare Hukuku, Güncellenmiş ve Gözden Geçirilmiş 10. Baskı, İmaj Yayınevi, Ankara, 2013. 

Gündüz, Olgun. “Sunum”, Türkiye’de Çocuklara Yönelik Koruyucu ve Önleyici Politikaları Değerlendirme Çalıştayı Raporu, Ankara, 27 Temmuz 2017. 

Güngör Göksu, Gonca. “Çocuk Dostu Şehirlerin Kurulmasında Çocuklara Duyarlı Bütçelemenin Önemi ve Rolü”, Sayıştay Dergisi, Sayı:110, 2018, ss.157-171. 

Günşen İçli, Tülin. Çocuk Suç ve Sokak: Sokakta Yaşayan Suç İşleyen ve Suça Maruz Kalan Çocuklar, T.C. Başbakanlık Aile ve Sosyal 

Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Ankara, 2009. 

Hodgkin, Rachel ve Peter Newell. Çocuk Haklarına Dair Sözleşme

Uygulama Elkitabı, çev. Şebnem Akipek, Ajans-Türk Basın ve Basım

A.Ş., Ankara, 1998. 

168 Kaynakça

İba, Şeref ve Yasin Söyler. “Yeni Hükümet Sisteminde Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi İle Cumhurbaşkanı Kararının Nitelik Farkı ve Hukuki Sonuçları”, Anayasa Yargısı, Cilt 36, Sayı 1, 2019, ss.195-223. 

İktisadi Araştırmalar Vakfı, Korunmaya Muhtaç Çocuklar, İstanbul, 1970. 

İnan, Ali Naim, Çocuk Hukuku, İstanbul, 1968. 

İnan, Ali Naim. “Çocuk Hakları Beyannamesi İlkelerinin Türk Hukuk Sistemine Etkisi”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi

Dergisi, Cilt 1, Sayı 1, 1968, ss.201-219. 

İnan, Ali Naim. “Çocuğun Korunması ve Polis”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 37. Sayı 1, 1980, ss.243-250. 

İnan, Ali Naim. “Çocuk Haklarına Dair Sözleşme”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 44, Sayı 1, 1995, ss.765-778. 

İnsan Hakları Derneği İstanbul Şubesi, “Çocuk Hakları”, Çocuk

Hakları, Ceylan Matbaacılık, Birinci Basım, Mart 1998, ss.15-22. 

İpek, Aydın. “Çocuk Haklarının Gelişimi ve Karşılaştırmalı Olarak 

Anayasal Açıdan Değerlendirilmesi”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 20, Sayı 1, 2012, ss.151-173. 

Kaboğlu, İbrahim Ö. Çocuklar ve Anayasa- Ebeveynler ve Çocuklarının Geleceği İçin, Tekin Yayınevi, 1. Baskı, Nisan 2018. 

Kalabalık, Halil. İnsan Hakları Hukuku, 5. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2017. 

Karabulut, Emre. Türk İdare Hukukunda Kanuni İdare İlkesi, 1. 

Baskı, Beta Basım A.Ş., İstanbul, Haziran 2013. 

Karataş, Kasım. “Bir Sosyal Politika Aracı Olarak Sosyal Hizmetler 

ve Güncel Gelişmelerin Değerlendirilmesi”, Uluslararası Aile ve Sosyal 

Politikalar Zirvesi, Ankara, 02-03 Ocak 2013, ss.394-397. 

Kavak, Ferdi. Çocuk Haklarının Korunmasında Polisin Görev ve 

Yetkilerinin Uygulama Açısından Değerlendirilmesi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Polis Akademisi Güvenlik Bilimleri Enstitüsü

Uluslararası Çalışmaları Anabilim Dalı, Ankara, Ağustos 2005. 

Kaya, Saibe Özlem. Öğretmen Adaylarının Çocuk Hakları İle İlgili Görüşleri, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Afyon Kocatepe 

Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar, 2011. 

Kaynakça 169

Kemal, Yaşar. Çocuklar İnsandır, Yapı Kredi Yayınları, 3. Baskı,

İstanbul, Nisan 2014. 

Kocaoğlu, Mehmet. Sosyal Politika, Türk Ağır Sanayii ve Hizmet 

Sektörü Kamu İşverenleri Sendikası, Ankara, 1997. 

Koray, Meryem. Sosyal Politika, 1. Baskı, Ezgi Kitabevi, Bursa, 

Ekim 2000. 

Koray, Meryem. “Akademik Alanda Sosyal Politika Nereye?”, Çalışma ve Toplum, 2013/1, ss.15-40. 

Kurt, Sevil Lale. “Çocuk Haklarına İlişkin Temel Uluslararası Belgeler ve Türkiye Uygulaması”, Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 

Yıl:16, Sayı:36, Ocak-Haziran 2016, ss.99-127. 

Kutlu, Meltem. İdare Sözleşmelerinde İhale Süreci, Dokuz Eylül

Üniversitesi Hukuk Fakültesi Döner Sermaye İşletmesi Yayınları No:75, 

İzmir, 1997. 

Mandaloğlu, Mehmet. “İslamiyetten Önce Türklerde Aile Hukuku”,

Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, Sayı 33, 2013, 

ss.133-159. 

Mamur Işıkçı, Yasemin ve Selma Karatepe. “Türkiye’de Çocuğa

Yönelik Sosyal Politika Uygulamaları ve Tarihsel Analizi”, Akademik 

Yaklaşımlar Dergisi, Cilt 7, Sayı 1, İlkbahar 2016, ss.69-100. 

Mamur Işıkçı, Yasemin. “Yeni Kamu İşletmeciliği Perspektifinden 

Çocuk Koruma Hizmetlerinin Yeniden Yapılandırılması”, Akademik 

Yaklaşımlar Dergisi, Cilt 8, Sayı 1, İlkbahar 2017, ss.40-64. 

Müftü, Gülgün. “Çocuk Haklarına Dair Sözleşme”, Emniyet Genel 

Müdürlüğü Küçükleri Koruma Hizmetleri Yönetici Semineri, Gözden Geçirilmiş 2. Baskı, Yayın No:3, Aydoğdu Ofset, Ankara, 1998, 

ss.18-25. 

Narin, Serdar. “1982 Anayasası Düzeninde Anayasa Mahkemesi 

Yargıçlarında Aranan Nitelikler, Görev Süreleri ve Yargıçları Belirleme 

Kuralları”, İzmir Barosu Dergisi, Sayı 1, 2009, ss.163-238. 

Onar, Sıddık Sami. İdare Hukukunun Umumi Esasları, 3. Cilt, 

Üçüncü Bası, İsmail Akgün Matbaası, İstanbul, 1966. 

Onur, Bekir. “Sunuş”, Toplumsal Tarihte Çocuk, Tarih Vakfı Yurt 

Yayınları, İstanbul, Nisan 1994, ss.1-7. 

170 Kaynakça

Ozansoy, Cüneyt. “Öznesini Arayan Nesneler: Çocuk ve Çocuk

Hakları”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Cilt 11, Sayı 1, Ocak 1999, 

ss.39-62. 

Öden, A. Merih. Türk Anayasa Hukukunda Eşitlik İlkesi, Yetkin 

Yayınları, Ankara, 2003. 

Özbudun, Ergun. Türk Anayasa Hukuku, Yetkin Yayınları, 2013. 

Özdemir, Hayrunnisa ve Ahmet Cemal Ruhi. Çocuk Hukuku, Adalet Yayınevi, Ankara, 2012. 

Özen, Muharrem ve Önder Tozman. “Türk Ceza Hukukunda Kamu 

Görevlisi Kavramı”, Amme İdaresi Dergisi, Cilt 42, Sayı 4, Aralık 2009, 

ss.25-57. 

Özdemir Uluç, Fatma. “Çocuk Haklarının Korunmasında Bağımsız

Bir İzleme ve Denetim Organı: Ombudsman”, 1. İstanbul Çocuk Kurultayı Bildiriler Kitabı, İstanbul Çocukları Vakfı Yayınları, Umut Matbaası, İstanbul, 2000, ss.61-75. 

Öztürk, Gülce. Birleşmiş Milletler Sözleşmelerinde İnsan Haklarının Bireysel Başvuru Usulü Yoluyla Korunması, Adalet Yayınevi,

Ankara, 2017. 

Özveri, Murat. “Türk Hukukunda Sosyal Hakların Dava Yoluyla 

Gerçekleştirilmesi”, Sosyal Haklar Uluslararası Sempozyumu IIIBildiriler, Petrol İş Yayını, Ekim 2011, ss.139-159. 

Polat, Oğuz. Çocuk ve Hakları, Analiz Yayınları, İstanbul, 1997. 

Salim, Muammer. Geçmişten Günümüze Türkiye’de Çocuk Koruma Politikaları ve Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu, 

(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Süleyman Demirel Üniversitesi

Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2011. 

Sapmazlı, Hüseyin. Çocuk Hakları ve Himaye Müesseseleri, 2. 

Basılış, Yeni Cezaevi, Ankara, 1943. 

Sarıkaya, Makbule. “Cumhuriyet’in İlk Yıllarında Bir Sosyal Hizmet 

Kurumu: Türkiye Himaye-i Etfal Cemiyeti”, Türkiyat Araştırmaları

Enstitüsü Dergisi, Sayı 34, Erzurum, 2007, ss.321-338. 

Serozan, Rona. Çocuk Hukuku, 1. Bası, Beta Yayım Dağıtım A.Ş.,

İstanbul, 2000. 

Kaynakça 171

Sokullu Akıncı, Füsun. “Kriminoloji ve Hukuk Açısından Çocuk

İhmali ve İstismarı”, 1. Türkiye Çocuk Hakları Kongresi Yetişkin Bildirileri Kitabı, Çocuk Vakfı Yayınları, İstanbul, Şubat 2011, ss.121-134.

Şirin, Memduh Cemil. “Çocuğun Yüksek Yararı: İdare Hukuku’nda

Uygulanabilirliği Üzerine Bir Deneme”, 1. Türkiye Çocuk Hakları

Kongresi Yetişkin Bildirileri Kitabı, Çocuk Vakfı Yayınları, İstanbul,

Şubat 2011, ss.56-71. 

Şirin, Memduh Cemil, “Fransa ve Türkiye’de Korunması Gereken 

Çocuk ve Çocuk Koruma İdaresinin Tarihsel Gelişimi”, Çocuk ve Medeniyet, 2017/1, ss.43-69. 

Şirin, Memduh Cemil. “Çocuğun Yararı Gözüyle Çocuğun Yüksek

Yararı İlkesine Bakış”, Çocuk ve Medeniyet, 2019/2, ss.219-240. 

Tan, Mine. “Çocukluk: Dün ve Bugün”, Toplumsal Tarihte Çocuk, 

Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul, Nisan 1994, ss.11-31. 

Tanör, Bülent ve Necmi Yüzbaşıoğlu, 1982 Anayasasına Göre

Türk Anayasa Hukuku, 15. Bası, Beta Yayıncılık, İstanbul, Kasım

2015. 

Tanrıbilir, Feriha Bilge. Çocuk Haklarının Uluslararası Korunması ve Koruma Mekanizmaları, Yetkin Yayınları, Ankara, 2011. 

Tarımeri, Nihat. Çocuk Koruma(ma) Kanunu, Kitap 1, Çocuk ve 

Gençlik Koruma Sistemi ve Uygulamalarına Bakış ve Tesbitler, Sabev Yayınları, Ankara, Ağustos 2007. 

T.C. Hükümeti-Unicef İşbirliği Programı, Türkiye’de Anne ve Çocukların Durum Analizi, Pelin Ofset Ltd. Şti., Ankara, Temmuz 1996. 

Tekin, Uğur. “Almanya Örneğinde Çocuk Adalet Sistemi”, (Ed. Şener Uludağ, Cemil Doğutaş, Osman Dolu, Hasan Büker), Kanunla İhtilaf Halindeki Çocuklar: Sorunların Çözümünde Çok Disiplinli İşbirliği ve İyi Uygulama Örnekleri, Polis Akademisi Yayınları, Ankara. 

Tiryakioğlu, Bilgin. Milletlerarası Özel Hukukta Çocuklara İlişkin Kurallar, Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Yayınları, Ankara, 

1991. 

Tiryakioğlu, Bilgin. Çocukların Korunmasına İlişkin Milletlerarası Sözleşmeler ve Türk Hukuku, Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu 

Yayınları, Ankara, 1991. 

172 Kaynakça

Toprak, Düriye ve Ceyda Şataf. “Türkiye’de Sosyal Belediyecilik 

Çerçevesinde Sosyal Harcamalar Üzerine Genel Bir Değerlendirme”, Sayıştay Dergisi, Sayı:106, Temmuz- Eylül 2017, ss.63-86. 

Tuncel Yazgan, Aynur. “Değişmeyen Bir Ahlak: Öbürünü Kabulleniş ya da Çocuk Hakları, Çocuk Hakları, Ceylan Matbaacılık, Birinci 

Basım: Mart 1998, ss.71-90. 

Unicef, Çocuk Hakları ve Gazetecilik Uygulamaları- Hak Temelli Perspektif, Dublin Teknoloji Enstitüsü, 2007. 

Usta Sayıta, Sevgi. “Türkiye’de Çocukların Evlerini Terkederek Sokakta Yaşamalarında Sorumlular ve Sorumlulukları”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Cilt 66, Sayı 1, 2008, ss.179-200. 

Usta, Sevgi. Çocuk Hakları ve Velayet, On İki Levha Yayıncılık, 1. 

Baskı, İstanbul, 2012. 

Uyan Semerci, Pınar, Serra Müderrisoğlu, Abdullah Karatay, Başak

Ekim Akkan, Zeynep Kılıç, Burcu Oy ve Şaylan Uran. Eşitsiz Bir Toplumda Çocukluk: Çocuğun “İyi Olma Hali”ni Anlamak- İstanbul

Örneği, 1. Baskı, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul, Temmuz 

2012. 

Ülgen, Özen. “Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinin Niteliği ve Türleri”, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 2018/1, Beta 

Basım Yayım Dağıtım A.Ş., İstanbul, Haziran 2018, ss.3-41. 

Ünal, Vehbi. “Osmanlının Son Dönemlerinde Korunmaya Muhtaç

Çocuklar İçin Kurulan Sosyal Hizmet Kuruluşları”, Cumhuriyet Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 36, Sayı 2, 

2012, ss.1-27. 

Ünlü, Halil. “Çocuklar ve Yerel Yönetimler”, 1. İstanbul Çocuk

Kurultayı Bildiriler Kitabı, İstanbul Çocukları Vakfı Yayınları, İstanbul, 2000, ss.178-181. 

Vassaf, Gündüz. Cennetin Dibi- Modern Zamanlarda Eğlencelik

Hayat, İletişim Yayınları, Gözden Geçirilmiş Yeni Baskı, İstanbul, 2018. 

Vatandaş, Selim. “Alman Gençlik Dairesi (Jugendamt) ve Koruma 

Altına Alınan Türk Kökenli Çocuklar”, Bilge Strateji, Cilt 6, Sayı 10, 

Bahar 2014, ss.137-156. 

Yağcıoğlu, Ali Haydar. “6284 Sayılı Ailenin Korunması ve Kadına

Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun ve Uygulamada Karşılaşılan So-

Kaynakça 173

runlar”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Prof. Dr. 

Şeref Ertaş’a Armağan, Cilt 19, Özel Sayı 2017, ss.913-966. 

Yazıcı, Ergün. “Korunmaya Muhtaç Çocuklar ve Çocuk Evleri”,

Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 9, 

Sayı 18, 2012, ss.499-525. 

Yeniay, Lokman ve Gülden Yeniay. “Türk Hukukunda Yürütme Organının Düzenleme Yetkisi ve Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi”, Anayasa Yargısı Dergisi, Cilt 36, Sayı 1, 2019, ss.105-138. 

Yıldırım, Turan. “İdarenin Kanuniliği İlkesi Bağlamında Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinin Anayasal Sınırı”, Anayasa Yargısı Dergisi, 

Cilt 36, Sayı 1, 2019, ss.293-314. 

Yılmaz, Dilşat. “İdare Hukuku Perspektifinden Sokak Çocukları”,

Ankara Barosu Dergisi, Cilt 76, Sayı 4, 2018, ss.75-144. 

Yılmaz, Zülfiye. “Olumlu Edim Gerektiren Sosyal Hakların Sınırı:

Karşılaştırmalı Hukuk Perspektifinden 1961 ve 1982 Anayasaları Dönemi

Uygulamaları”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Cilt 

72, Sayı 1, ss.695-728. 

Yolcuoğlu, İsmet Galip. “Türkiye’de Sosyal Politika ve Sosyal Hizmetlerin Geliştirilmesi”, Toplum ve Sosyal Hizmet, Cilt 23, Sayı 2, 

Ekim 2012, ss.145-158. 

Yörükoğlu, Atalay. Değişen Toplumda Aile ve Çocuk, Özgür Yayınları, Beşinci Basım, Mart 1997. 

Yurtcan, Erdener. Çocuk Koruma Kanunu ve Yorumu, Kare Yayınları, İstanbul, Ocak 2006. 

Zevkliler, Aydın. “Türk Hukukunda Korunmaya Muhtaç Çocuklar”,

Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 25, Sayı 1, 1968, 

ss.173-236. 

İNTERNET KAYNAKLARI

Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Politika Forumu, “Türkiye’de Sosyal 

Politika: İlkeler, Sorunlar ve Çözüm Önerileri”, Aralık 2014, http:// 

www.spf.boun.edu.tr/_img/1439808653_ilkeler_durum_tespiti_ve_co 

zumler_aralik_2014.pdf, (26.05. 2018). 

Çağlayan, Ramazan. “Risk İlkesi Gereğince İdarenin Kusursuz Sorumluluğu Bağlamında Sosyal Risk İlkesi”, Sorumluluk ve Tazminat 

174 Kaynakça

Hukuku Sempozyumu, 2009, http://webftp.gazi.edu.tr/hukuk/sorumlu 

luk/s_22.pdf, (06.02.2021), ss.451-495. 

Çocuk Hakları İl Çocuk Komitelerinin Oluşturulması, Çalışma Usul 

ve Esaslarına İlişkin Yönerge, https://www.ailevecalisma.gov.tr/uploads/ 

chgm/uploads/pages/yonergeler/cocuk-haklari-il-cocuk-komitelerininolusturulmasi-calisma-usul-ve-esaslarina-iliskin-yonerge.pdf, 

(31.01.2021). 

Ezer, Tamar. “A Positive Right to Protection for Children”, Yale 

Human Rights & Development Law Journal, vol.7, 2004, https:// 

www.researchgate.net/publication/265477475_A_Positive_Right_to_Pro 

tection_for_Children, (29.01.2020). 

Hacettepe Üniversitesi Gençlik Araştırmaları ve Uygulama Merkezi, 

http://www.hugaum.hacettepe.edu.tr/, (27.02.2020).

Hümanist Büro, “Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Amacı, Görevi

ve Teşkilatlanmasının Çocuk Hakları Bakış Açısıyla Değerlendirilmesi

ve Öneriler”, http://www.humanistburo.org/Dosyadepo/file/Aile%20ve% 

20Sosyal%20Politikalar %20Bakanligi%20Cocuk%20Haklari%20Deger 

lendirmesi%20ve%20Oneriler .pdf, (16.05.2018). 

Şirin, Mustafa Ruhi. “Türkiye’nin Çocuk ve Anayasa Sınavı”, Milliyet, 07.02.2016, https://www.milliyet.com.tr/yazarlar/dusunenlerin-dusun 

cesi/turkiye-nin-cocuk-ve-anayasa-sinavi-2190546, (09.02.2020). 

T.C. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, 2019-2023 Stratejik Planı, https://www.ailevecalisma.gov.tr/ media/33674/acshb2019-

2023-stratejik –plan.pdf , (20.02.2020). 

T.C. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Koruyucu Aile 

Resmi İnternet Sitesi, “Koruyucu Aile Hizmetinin Diğer Hizmetlerden 

Farkı”, https://ailevecalisma.gov.tr/koruyucuaile/koruyucu-aile, (03.12. 

2020). 

Tunç, İlknur. “Türkiye’deki Çocuk Koruma Hizmetlerinin Aile ve 

Sosyal Politikalar Bakanlığı Uygulamaları Üzerinden Değerlendirilmesi”,

2013, http://www.academia.edu, (07.10.2019). 

Türk Dil Kurumu, https://sozluk.gov.tr/, (11.01.2020). 

Unicef, “Çocuk Hakları Açısından Ülkedeki Ortam”, http://unicef. 

org.tr/sayfa .aspx?id=24, (04.02.2020). 

Kaynakça 175

Unicef, “Çocuk Haklarını Koruyan Bağımsız Kurumlar”, 2001, https 

://docplayer.biz.tr/2578883-Cocuk-haklarini-koruyan-bagimsiz-kurumlar. 

html, (05.02.2020). 

Unicef, “Türkiye'de Ulusal Çocuk Forumu ve Çocuk Katılımının

Öyküsü”, Yenilenmiş İkinci Baskı, Duman Ofset, http://www.unicef.org. 

tr/files/bilgimerkezi/doc/cocuk-formu-kitapcigi-turkce.pdf, (5.2.2020). 

Unicef, “Çocuk Dostu Şehirler”, http://www.unicef.org.tr/files/bilgi 

merkezi/doc/ CFC%20Catalogue-TR.pdf, (08.02.2020). 

KARARLAR 

AYM, E.2005/124, K.2009/13, T.29.01.2009, https://normkararlar 

bilgibankasi.anayasa.gov.tr, (02.02.2021). 

AYM, E. 2011/26, K.2012/41, T.15.03.2012, https://normkararlar 

bilgibankasi .anayasa.gov.tr, (02.02.2021). 

AYM, E.2011/82, K.2012/150, T. 11.10.2012, www.kararlaryeni. 

anayasa.gov.tr, (16.05.2018). 

AYM, E.2015/43, K.2015/101, T. 12.11.2015, http://kararlaryeni. 

anayasa.gov.tr, (13.01.2020). 

AYM, E.1990/27, K.1991/2, T. 17.01.1991, RG. 19.08. 1991, S. 

20965. 

AYM, B. No:2013/6382, T. 09.03.2016, http://www.kararlaryeni. 

anayasa.gov.tr/ Content pdfkarar/2013-6382.pdf, (16.02.2020). 

Committee on the Rights of the Child, Communication No. 1/2014, 

CRC/C/69/D/1/2014, https://juris.ohchr.org/Search/Details/1959, (02.02. 

2021). 

Committee on the Rights of the Child, Communication No. 98/2019, 

CRC/C/85/D/98/2019, https://juris.ohchr.org/Search/Details/2765, (02. 

02.2021). 

Dan.2.D., E.2016/4408, K.2019/7202, T.17.12.2019, http://emsal. 

danistay.uyap.gov.tr/BilgiBankasiIstemciWeb/GelismisDokumanAraServ 

let, (03.02.2021). 

Dan.10.D., K.2005/8203, T.27.12.2005, https://kararlarbilgibankasi. 

anayasa.gov.tr /BB/2013/3711?KelimeAra%5B%5D=korunmaya+muhta 

%C3%A7+%C3%A7ocuk, (03.02.2021). 

176 Kaynakça

Dan.10.D., E.2006/2214, K.2009/7098, T.29.06.2009, http://emsal. 

danistay.uyap.gov.tr/BilgiBankasiIstemciWeb/GelismisDokumanAraServ 

let, (03.02.2021). 

Dan.10.D., E.2009/7947, K.2013/3553, T. 18.04.2013, ttp://www. 

kazanci.com/kho2/ibb/giris.htm, (13.01.2020). 

Dan.12.D., E.1975/805, K.1978/262, T.15.02.1978, , www.kazanci. 

com, (06.02.2020). 

Dan.15.D., E.2013/2616, K.2017/1913, T. 24.04.2017, https://www. 

lexpera.com.tr/ictihat/danistay/15-d-e-2013-2616-k-2017-1913-t-24-4-

2017, (26.01.2020). 

Dan.15.D., E.2015/7589, K.2016/2661, T. 18.04.2016, https://www. 

hukukmedeniyeti.org/karar/749516/danistay-15-daire-e-2015-7589-k-20 

16-2661/?v=list&aranan=T%FCrkiye%20Barolar%20Birli%F0i, (26.01. 

2020). 

Dan.İ.D.D.K., E.2015/981, K.2015/3942, T.19.07.2018, https://ugur 

hukukburosu.com/sayfalar/projedetay.php?id=2036, (25.01.2020). 

Hasan ve Eylem Zengin/ Türkiye, Dosya No: 1448/04, T. 09.10. 

2007, https://www.kararara.com/aihm/turkce/aihm10689.htm, (28.01. 

2021). 

Kamu Denetçiliği Kurumu, B. No:2019/10017, T. 26.08.2019, https: 

//kararlar.ombudsman.gov.tr/Arama/Index, (02.02.2021). 

Kamu Denetçiliği Kurumu, B. No:2018/15629, T.16.05.2019, https: 

//kararlar.ombudsman.gov.tr/Arama/Index, (02.02.2021). 

Yrg. 2.H.D., E.2011/18671, K.2012/13326, T. 16.05.2012, https://ka 

rararama.yargitay.gov.tr/YargitayBilgiBankasiIstemciWeb/, (2.2.2021). 

Yrg. 2.H.D., E.2012/7336, K.2011/150, T.03.05.2012, https://karara 

rama.yargitay.gov.tr/YargitayBilgiBankasiIstemciWeb/, (02.02.2021). 

Yrg.C.G.K., E.2012/9-1468, K.2013/101, T. 26.03.2013, www.kara 

rara.com, (11.02.20202). 

Yrg.C.G.K., E.2019/37, K.2019/411, T.09.05.2019, https://kararara 

ma.yargitay.gov.tr/YargitayBilgiBankasiIstemciWeb/pf/sorgula.xhtml, 

(03.02.2021).