Öğretide ve Uygulamada İddianame ve İddianamenin İadesi

Son Mevzuat Değişiklikleri ve Yeni Yargıtay Kararları Işığında (6763 ve 7188 sayılı Kanun Değişikliklerine Göre Güncellenmiş)
-10%
Öğretide ve Uygulamada İddianame ve İddianamenin İadesi
Yayınevi: Seçkin Yayınları
Yazar: Özkan GÜLTEKİN
ISBN: 9789750269196
490,50 TL 545,00 TL

Adet

 
Ayrıntılar
   0 yorum  |  Yorum Yap
Kitap Künyesi
Yazar Özkan GÜLTEKİN
Baskı Tarihi 2021/05
Baskı Sayısı 2
Boyut 16x24 cm (Standart Kitap Boyu)
Cilt Karton kapak
Sayfa Sayısı 434

1 Haziran 2005 tarihinde yürürlüğe giren 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'ndaki en önemli yeniliklerden biri, hiç şüphesiz iddianamenin iadesi kurumuna yer verilmesidir.
İddianamenin iadesi sayesinde dosya tekemmül ettirilmeden kamu davası açılamayacak, deliller soruşturma evresinde toplanacak; aksi durumda mahkeme bizzat kendisi delil toplayıp eksiklikleri tamamlama yerine iddianameyi Cumhuriyet başsavcılığına iade edecektir.

Bu çalışmada; kamu davasını açan belge olan iddianame, iddianamenin unsurları, iddianamenin düzenlenmesinde dikkat edilecek hususlar, önödeme, uzlaştırma ve seri muhakeme usulü, iddianamenin şekli ve maddî unsurları ile iddianamenin iadesi baştan sona irdelenmiş, konu ile ilgili tüm literatür taranmış, önemli ya da sorunlu görülen hususlar tespit edilmiş olup, bunların yanında ilgisi nedeniyle birçok ceza muhakemesi ilkesine, kurumuna ve kavramına ayrıntılı olarak yer verilmiştir. Bunların yanında, eser 6763 ve 7188 sayılı Kanun değişikliklerine göre yeniden güncellenmiştir.

Türk Ceza Muhakemesi Hukuku tarihinde alanında ilk araştırma ve inceleme niteliğine haiz olan bu eserde; "İddianame ve İddianamenin İadesi" konusu, ceza muhakemesindeki işlevi ve düzenleniş biçimiyle birlikte hem teorik hem de uygulamaya dönük bir şekilde irdelenerek, üniversitelerin ceza ve ceza usul hukuku kürsülerinde görev yapan araştırmacılara, muhakeme evresinde bu uyuşmazlıklara bakacak olan hâkimlere ve iddianame tanzim etmekle görevli Cumhuriyet savcılarına, şüphelilere, şüpheli müdafilerine, mağdurlara ve mağdur vekillerine yardımcı olması düşüncesi ile ayrıntılı ve sistematik bir şekilde incelenmiştir. Bu yapılırken de uygulamada kurumun amacına uygun bir şekilde işlerliğine katkıda bulunmak için gözleme ve deneyime dayalı çözüm önerilerinde, mevzuatın geliştirilmesine katkı için de çeşitli eleştirilerde ve değerlendirmelerde bulunulmuştur. Bu bağlamda; önemine binaen konu ile ilgili yeni Yargıtay kararlarına ve uygulamada konu ile ilgili seçilmiş karar örneklerine yer verilmiştir.

Kitabın bu baskısında; "Konu ile İlgili Yeni Yargıtay Kararları ve Uygulamada Konu ile İlgili Seçilmiş Karar Örnekleri" başlığı, dördüncü bölüm olarak yeniden düzenlenmiştir. Bu bölümde; yeni Yargıtay kararları ile -okuyucudan gelen talep doğrultusunda- uygulamada konu ile ilgili seçilmiş ilk derece mahkemesinin iddianamenin iadesi karar örneklerine ve Cumhuriyet başsavcılıklarınca yapılan itiraz kanun yolu dilekçe örneklerine, bu itirazlar üzerine mahkemelerce verilen itirazın kabulü ya da reddine dair karar örneklerine yer verilmiştir. Keza; konuya ilişkin yeni yayınlar ile kitaplar ve makaleler tekrar taranarak konunun ilgili kısımlarına işlenmiş yani kitap güncellenmiştir.

Ayrıca kitabın "İçindekiler" bölümünde konu ile ilgili Yargıtay kararlarının özetleri başlık hâlinde verilerek, okuyucunun aramış olduğu Yargıtay kararına daha çabuk ulaşması amaçlanmıştır.

Konu Başlıkları
İddianame ve İddianame Yerine Geçen Belgeler
İddianamenin Düzenlenmesinde Dikkat Edilecek Hususlar
İddianamenin İncelenmesi ve Değerlendirilmesi
İddianamenin Kabulü Kararının Niteliği ve Sonuçları
İddianamenin İade Edilemeyeceği Hâller ve Kısmen İade Edilip Edilemeyeceği Sorunu
İddianamenin Kabulünde ve İadesinde Hâkim
Mahkeme Açısından İhsas–ı Rey Durumu
İddianamenin İadesi Kararına Karşı İtiraz Kanun Yolu ve Kanun Yararına Bozma
Ön ödeme, Uzlaştırma ve Seri Muhakeme Usulü ile İddianamenin İadesi Arasındaki İlişki
Soruşturma veya Kovuşturma Yapılması İzne veya Talebe Bağlı Suçlarda İddianamenin İadesi
Seri Muhakeme Usulünün Kabulü Hâlinde Düzenlenen Talepnamenin İadesinin Mümkün Olup Olmaması
İddianamenin İadesine İlişkin Yeni Yargıtay Kararları
İddianamenin İadesine, İtiraza, İtirazın Kabulüne ya da Reddine İlişkin Seçilmiş Karar Örnekleri
İçindekiler
Sunum  7
Kısaltmalar  27
GİRİŞ
I. KONU  31
II. AMAÇ VE KAPSAM  35
III. PLÂN VE METOT  36
Birinci Bölüm
İDDİA MAKAMI
§1. CUMHURİYET SAVCILIĞI  39
I. GENEL OLARAK  39
II. TARİHSEL GELİŞİMİ  42
A. Genel Olarak  42
B. Batı Hukuklarında  42
C. Türk Hukukunda  43
III. CUMHURİYET SAVCILIĞININ HUKUKİ NİTELİĞİ  45
A. Genel Olarak  45
B. Öğretide Konunun Tartışılması  46
C. Ara Değerlendirme  47
IV. CUMHURİYET SAVCILIĞININ VE CUMHURİYET SAVCISININ TANIMI  50
V. CUMHURİYET SAVCISININ GÖREVLERİ VE YETKİSİ  52
A. Genel Olarak  52
B. Cumhuriyet Savcısının Görevleri  53
1. Cumhuriyet Savcısının Yargıya İlişkin Görevleri  53
a. Soruşturma Görevi  53
b. Kamu Davasını Açma ve Yürütme Görevi  57
aa. Ceza Davasını Açma ve Yürütme Görevi  57
bb. Hukuk Davasını Açma ve Yürütme Görevi  62
aaa. Genel Olarak  62
bbb. 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu’nda Belirtilen Görevleri  62
ccc. 5490 Sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu’nda Belirtilen Görevleri  62
ddd. 2821 Sayılı Sendikalar Kanunu’nda Belirtilen Görevleri  63
eee. Cumhuriyet Savcısının Katıldığı Hukuk Davalarında Kanun Yollarına Başvurma Yetkisi  63
c. Koruma Tedbirlerine Başvurma Görevi  63
d. Kanun Yollarına Başvurma Görevi  64
2. Cumhuriyet Savcısının İnfaza İlişkin Görevleri  65
a. Cezaların İnfazı ve Kontrolü  65
b. Hapis Cezasının İnfazının Ertelenmesi  66
c. Hükümlülerin Ceza İnfaz Kurumlarına Kabul İşlemleri  66
3. Cumhuriyet Savcısının Denetime İlişkin Görevleri  67
a. Ceza İnfaz Kurumunun Denetimi  67
b. Noterlerin Denetimi  67
c. İcra ve İflas Dairelerinin Denetimi  68
d. Adalet Emanet Dairesinin Denetimi  68
e. Kalemin ve Mahkeme Veznesinin Denetimi  68
4. Cumhuriyet Savcısının İdarî Görevleri  68
5. Cumhuriyet Savcısının Adli Kolluk Amiri Olmasından Kaynaklanan Görevleri  69
6. Cumhuriyet Savcısının Kanunlarla ve Cumhuriyet Başsavcısı Tarafından Verilen Diğer Görevlerin Yerine Getirilmesi Görevi  73
C. Cumhuriyet Savcısının Yetkisi  73
§2. CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞI TEŞKİLÂTI  74
I. ADLİ YARGI İLK DERECE MAHKEMELERİNDE CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞI  74
A. 1 Haziran 2005 Tarihinden Önceki Dönem  74
B. 1 Haziran 2005 Tarihinden Sonraki Dönem  74
1. Genel Olarak  74
2. Cumhuriyet Başsavcılığı Teşkilatı ve Cumhuriyet Başsavcılığının Görevleri  75
3. Cumhuriyet Başsavcılığı Teşkilatının Tekliği, Bütünlüğü ve Bölünmezliği  75
4. Cumhuriyet Başsavcısının Görevleri ve Yetkileri  77
a. Gözetim ve Denetim Yetkisi  77
b. Sicil Fişi/Başarı Bildirim Formu Düzenleme Yetkisi  77
c. İş Bölümü Yapma Yetkisi  78
d. “Görüldü” Yapma Yetkisi  79
aa. Genel Olarak  79
bb. Uygulamada “Görüldü” İşlemi  80
cc. Yargıtay’a Göre “Görüldü” İşlemi  80
dd. Ara Değerlendirme  82
e. Yerel Düzeyde Adalet Bakanlığını Temsil Etme Yetkisi  82
f. Kaymakamlar ile İlgili Soruşturma Yapma Yetkisi  83
g. 5018 Sayılı Kanun’dan Doğan “Harcama Yetkilisi” Görevini İfa Yetkisi  83
h. Diğer Görev ve Yetkileri  83
II. BÖLGE ADLİYE MAHKEMELERİNDE CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞI  84
III. YARGITAY CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞI  85
İkinci Bölüm
İDDİANAME
§1. İDDİANAME  89
I. GENEL OLARAK  89
II. KAVRAM  90
§2. İDDİANAMENİN DÜZENLENMESİ VE İDDİANAME YERİNE GEÇEN BELGELER  92
I. İDDİANAMENİN DÜZENLENMESİ  92
A. Genel Olarak  92
B. İddianamenin Düzenlenmesinde Dikkat Edilecek Hususlar  95
II. İDDİANAME YERİNE GEÇEN BELGELER  100
A. Genel Olarak  100
B. İddianame Yerine Geçen Belgelerin Mevzuatımızdaki Yeri ve Etkileri  100
C. İddianame Yerine Geçen Belgelerin Neler Olduğu ve Bu Belgelerin Unsurları  102
1. Genel Olarak  102
2. Kabahatler Kanunu’nda Düzenlenen Başvuru Dilekçesi  102
3. Yüce Divan Sıfatıyla Anayasa Mahkemesine Açılan Davalardaki Sevk Yazıları  102
4. 2547 Sayılı Yükseköğretim Kanunu’na Göre Verilen Lüzum–u Muhakeme Kararları  103
5. İcra Ceza Mahkemesine Verilen Şikâyet Dilekçesi  105
D. İddianame Yerine Geçen Belgelerin İade Edilip Edilemeyeceği Sorunu  106
E. Öğretide Konunun Tartışılması  108
F. Konuya İlişkin Çözüm Önerisi ve Genel Bir Değerlendirme  109
§3. İDDİANAMENİN UNSURLARI  110
I. GENEL OLARAK  110
II. İDDİANAMENİN ŞEKLÎ UNSURLARI  112
A. Şüphe  112
1. Genel Olarak  112
2. Şüphenin Tanımı  112
3. Ceza Muhakemesi Hukukunda Şüphe  113
4. Ceza Muhakemesi Hukukunda Şüphenin Önemi  113
5. Şüphenin Değerlendirilmesi ve Dereceleri  114
a. Genel Olarak  114
b. Basit Şüphe (Başlangıç Şüphesi)  115
c. Makul Şüphe  117
d. Yeterli Şüphe  121
aa. Genel Olarak  121
bb. Yeterli Şüphe–Cumhuriyet Savcısı İlişkisi  121
cc. Yeterli Şüphe–Yeterli Delil İlişkisi  122
dd. Yeterli Şüphe–“Şüpheden Sanık Yararlanır İlkesi (İn Dubio Pro Reo)” İlişkisi  126
aaa. Genel Olarak  126
bbb. Roma Hukukunda Durum  127
ccc. İslâm Hukukunda Durum  127
ddd. Osmanlı Hukukunda Durum  129
eee. Cumhuriyet Dönemi Türk Hukukunda Durum  129
fff. Yargıtay Uygulaması  130
ggg. Doktrinin Görüşü  131
hhh. “Şüpheden Sanık Yararlanır İlkesi (İn Dubio Pro Reo)” Soruşturma Evresinde Uygulanabilir mi?  131
iii. “Şüpheden Sanık Yararlanır İlkesi (İn Dubio Pro Reo)” Ara Muhakeme Evresinde Uygulanabilir mi?  133
ee. Yeterli Şüphe–İddianamenin İadesi Kurumu İlişkisi  133
ff. Ara Değerlendirme  134
e. Kuvvetli Şüphe  135
f. Somut Delillere Dayanan Kuvvetli Şüphe  140
B. Görevli ve Yetkili Mahkeme  141
1. Genel Olarak  141
2. Mahkemenin Yapacağı İnceleme  147
a. İddianamenin Görevli (Madde Bakımından Yetkili) Mahkemeye Verilip Verilmediğinin Tespiti  147
b. İddianamenin Yetkili (Yer Bakımından Yetkili) Mahkemeye Verilip Verilmediğinin Tespiti  147
3. Kişi Bakımından Yetki Kurallarına Uyulup Uyulmadığının Tespiti  147
C. Şüphelinin Kimliği  148
1. Genel Olarak  148
2. Şüphelinin Kimliği ile İlgili Yargıtay Kararları  148
3. Şüphelinin T.C. Kimlik Numarası  148
4. Şüphelinin T.C. Kimlik Numarası Hakkındaki Doktrinin Görüşü  150
5. İddianamenin Değerlendirilmesi Aşamasında Şüphelinin Öldüğü Mahkeme Tarafından Tespit Edilirse Ne Yapılmalıdır?  150
6. Ara Değerlendirme  151
D. Şüphelinin Müdafii  152
1. Genel Olarak  152
2. Müdafi Kavramı  153
3. Müdafinin Adresi ve Kayıtlı Olduğu Baro İsmi  153
4. Şüpheli/Sanık ile Müdafi Arasındaki İlişki  154
5. Müdafilik Sistemleri  154
6. Ara Değerlendirme  155
E. Maktul, Mağdur veya Suçtan Zarar Görenin Kimliği  158
1. Genel Olarak  158
2. Maktul Kavramı  158
3. Mağdur Kavramı  159
4. Suçtan Zarar Gören Kavramı  160
5. CMK’da Mağdur Haklarına Genel Bir Bakış  160
6. Ara Değerlendirme  161
F. Mağdurun veya Suçtan Zarar Görenin Vekili veya Kanunî Temsilcisi  161
1. Genel Olarak  161
2. Vekil Kavramı  161
G. Açıklanmasında Sakınca Bulunmaması Hâlinde İhbarda Bulunan Kişinin Kimliği  162
1. Genel Olarak  162
2. İhbar Kavramı  162
3. İhbar ile Şikâyet Arasındaki Farklar  162
4. İhbarın Usulü  163
H. Şikâyette Bulunan Kişinin Kimliği  163
1. Genel Olarak  163
2. Şikâyet Kavramı  164
3. Şikâyete Bağlı Suç Kavramı  164
4. Şikâyet Süresi  165
5. Şikâyet Hakkının Kullanımında Yetkili Kimse  165
6. Şikâyet Hakkının Özellikleri  166
7. Şikâyet Hakkının Kullanımı  166
8. Şikâyet Hakkının Yapılabileceği Makam  167
9. Şikâyet–Temyiz Kudreti İlişkisi  167
10. “Şikâyetten Vazgeçme” ile “Şikâyetin Geri Alınması” Kavramları  168
11. Ara Değerlendirme  172
İ. Şikâyetin Yapıldığı Tarih  172
1. Genel Olarak  172
2. Şikâyet Hakkının Başlangıcı  173
3. Şikâyet Süresinin Niteliği  173
J. Yüklenen Suç ve Uygulanması Gereken Kanun Maddeleri  174
1. Genel Olarak  174
2. “Sevk Maddeleri” Kavramı  174
3. Ek İddianame Düzenlenmesi Sorunu  176
4. Güvenlik Tedbirlerinin Uygulanmasını Talep Etme  178
5. Yargılama Giderlerinin Uygulanmasını Talep Etme  179
6. Ara Değerlendirme  179
K. Yüklenen Suçun İşlendiği Yer, Tarih ve Zaman Dilimi  181
1. Genel Olarak  181
2. Yüklenen Suçun İşlendiği Yer  181
3. Yüklenen Suçun İşlendiği Tarih ve Zaman Dilimi  182
4. Suç Tarihinin “Gün, Ay ve Yıl” Olarak Belirlenemediği Durumlarda Ne Yapılmalıdır?  184
5. Suç Tarihi ve Zaman Diliminin Doğru Tespitinin Önemi  185
6. Ara Değerlendirme  185
L. Suçun Delilleri  186
1. Genel Olarak  186
2. Delilin Tanımı ve Soruşturma Evresinde Delil Toplamanın Önemi  186
3. “Vasıtasızlık İlkesi” Bağlamında Delil  188
4. CMK’da Delil  188
5. Delillerin Toplanmasında Koruma Tedbirlerine Başvurma  189
6. Delillerin İddianamede Gösterilmesi  189
7. Suçun Sübûtuna Doğrudan Etki Edecek Mevcut Bir Delil İbaresi  190
8. Modern Ceza Hukuku ve Delil Yasakları  192
9. Ara Değerlendirme  194
M. Şüphelinin Tutukluluk ve Gözaltı Durumu  195
1. Genel Olarak  195
2. Tutuklamanın Tanımı ve Amacı  195
3. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinde Tutuklama  196
4. Uygulamada Tutuklama  197
5. Yakalama, Gözaltına Alma ve Nezarethanenin Tanımı  197
6. Uygulamada Yakalama ve Gözaltına Alma  199
a. Genel Olarak  199
b. Gözaltı Süresi  199
c. Gözaltı Süresinin Kullanımı  200
d. Nezarethane ve İfade Alma Odalarının Denetimi  200
7. Tutuklama ile Kuvvetli Şüphe İlişkisi  201
8. Tutuklama Kararının Verilmesi  201
9. Tutuklulukta Geçecek Süreler  201
10. Tutukluluk Hâlinin Gözden Geçirilmesi  202
11. Tutuklama Yasağı  203
12. Adli Tatilde Tutuklu İşler  203
13. Mahsup  203
a. Genel Olarak  203
b. Tanım  204
c. Hükmedilen Cezadan Mahsup  204
d. Şahsî Hürriyeti Sınırlama Sonucunu Doğuran Hâller  205
e. Mahsup İşlemini Yapacak Merci  205
14. Koruma Tedbirleri Nedeniyle Tazminat İstemi  206
15. Ara Değerlendirme  207
III. İDDİANAMENİN MADDİ UNSURLARI  209
A. Yüklenen Suçu Oluşturan Olayların Mevcut Delillerle İlişkilendirilmesi  209
B. Şüphelinin Sadece Aleyhine Olan Hususların Değil Lehine Olan Hususların da Belirtilmesi  213
C. Uygulanması Talep Edilen Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin Belirtilmesi  216
D. Cumhuriyet Savcısının İmzası ve Cumhuriyet Başsavcılığının Mührü  216
1. Cumhuriyet Savcısının İmzası  216
2. Cumhuriyet Başsavcılığının Mührü  219
Üçüncü Bölüm
İDDİANAMENİN İADESİ
§1. İDDİANAMENİN İNCELENMESİ  221
I. İDDİANAMENİN MAHKEMEYE VERİLMESİ VE İNCELENMESİ  221
II. İDDİANAMEYİ İNCELEYECEK MAKAM  221
III. İDDİANAMENİN İNCELENME SÜRESİ  222
A. İncelenme Süresi  222
B. Sürenin Başlangıcı  223
C. Sürenin Niteliği  226
1. Genel Olarak  226
2. Niteliğine Göre Süreler  226
a. Hak Düşürücü Süre  226
b. Koruyucu Süre  226
c. Düzenleyici Süre  227
3. Konu ile İlgili Doktrindeki Görüşler  227
4. Ara Değerlendirme  228
IV. İDDİANAMENİN İNCELENME ŞEKLİ  231
A. Şekil (CMK’nın 170’inci Maddesinin 3’üncü Fıkrasındaki Unsurlar) Yönünden Yapılan İnceleme  231
B. Maddi (CMK’nın 170’inci Maddesinin 3’üncü Fıkrası Dışında Kalan Diğer Fıkralardaki) Unsurlar Yönünden Yapılan İnceleme  232
1. Genel Olarak  232
2. İddianamede Yüklenen Suçu Oluşturan Olayların Mevcut Delillerle İlişkilendirilerek Açıklanıp Açıklanmadığının Tespiti Yönünden Yapılan İnceleme  232
3. İddianamenin Sonuç Kısmında Şüphelinin Sadece Aleyhine Olan Hususların Değil Lehine Olan Hususların da İleri Sürülüp Sürülmediğinin Tespiti Yönünden Yapılan İnceleme  233
4. İddianamenin Sonuç Kısmında İşlenen Suç Dolayısıyla Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin Uygulanmasının İstenip İstenmediğinin Tespiti Yönünden Yapılan İnceleme  234
C. Suçun Sübûtuna Doğrudan Etki Edecek Mevcut Bir Delilin Toplanıp Toplanmadığının Tespiti Yönünden Yapılan İnceleme  235
D. Önödemeye veya Uzlaştırmaya ya da Seri Muhakeme Usulüne Tâbi Olduğu Soruşturma Dosyasından Açıkça Anlaşılan İşlerde Önödeme veya Uzlaştırma ya da Seri Muhakeme Usulünün Uygulanıp Uygulanmadığının Tespiti Yönünden Yapılan İnceleme  237
1. Genel Olarak  237
2. Önödeme Usulünün Uygulanıp Uygulanmadığının Tespiti Yönünden Yapılan İnceleme  237
a. Önödeme Kavramı ve Tanımı  237
b. Önödeme ile İlgili Madde  240
c. Önödeme Kurumunun Hukuki Niteliği  240
d. Soruşturma Evresinde Önödeme ve Uygulaması  241
e. Kovuşturma Evresinde Önödeme ve Uygulaması  242
aa. Genel Olarak  242
bb. Cumhuriyet Savcısının Yanılgısı Sonucu Kamu Davasının Açılması Hâlinde Söz Konusu Olan Önödeme  244
cc. Kovuşturma Evresinde Suçun Nitelik Değiştirmesi Nedeniyle Yapılan Önödeme  245
dd. Özel Kanun Hükümleri Gereğince İşin Doğrudan Doğruya Mahkemeye İntikal Ettiği Hâllerde Söz Konusu Olan Önödeme  245
3. Uzlaştırma Usulünün Uygulanıp Uygulanmadığının Tespiti Yönünden Yapılan İnceleme  246
a. Uzlaştırma Kavramı ve Tanımı  246
b. Uzlaşma mı, Uzlaştırma mı?  248
c. Uzlaştırma Kurumunun Amacı  249
d. Uzlaştırma–Onarıcı Adalet İlişkisi  250
e. Uzlaştırma ile İlgili Maddeler  250
f. Uzlaştırma Kurumunun Hukuki Niteliği  250
g. Soruşturma Evresinde Uzlaştırma ve Uygulaması  253
h. Kovuşturma Evresinde Uzlaştırma ve Uygulaması  257
aa. Genel Olarak  257
bb. Suçun Hukuki Niteliğinin Değişmesi Nedeniyle Uzlaştırma Kapsamında Olduğunun Kovuşturma Evresinde Anlaşılması  258
cc. Suçun Uzlaştırmaya Tâbi Olduğunun İlk Olarak Kovuşturma Evresinde Anlaşılması  260
dd. Davanın İddianame Düzenlenmeksizin Açılması Nedeniyle Daha Önce Uzlaştırma Hükümlerinin Uygulanamamış Olması  260
ee. Dava Açıldıktan Sonra Kanun Değişikliği Nedeniyle Kovuşturma Evresinde Suçun Uzlaştırma Kapsamına Girmesi  261
ff. Soruşturma Evresinde Taraflara Ulaşılamaması Nedeniyle Uzlaştırma Teklifinde Bulunulmadan Kamu Davasının Açılması  262
i. Uzlaştırma ile Önödeme Kurumlarının Karşılaştırılması  262
aa. Uzlaştırma ile Önödeme Kurumlarının Benzerlikleri  262
bb. Uzlaştırma ile Önödeme Kurumlarının Farklılıkları  263
cc. Uzlaştırma ile Önödeme Kurumlarının Yarışması  264
4. Seri Muhakeme Usulünün Uygulanıp Uygulanmadığının Tespiti Yönünden Yapılan İnceleme  265
a. Seri Muhakeme Usulü Kavramı ve Tanımı  265
b. Seri Muhakeme Usulü Kurumunun Amacı  265
c. Seri Muhakeme Usulünün Sui Generis (Kendine Özgü) Niteliği  266
d. Seri Muhakeme Usulü ile İlgili Madde  266
e. Seri Muhakeme Usulü ile İlgili Madde Gerekçesi  269
f. Seri Muhakeme Usulünün Yürürlük Tarihi  272
g. Seri Muhakeme Usulü Kurumuna İlişkin Temel İlkeler  273
h. Seri Muhakeme Usulü Kapsamındaki Suçlar  274
i. Seri Muhakeme Usulünün Uygulanma Koşulları  275
aa. Genel Olarak  275
bb. Soruşturma Evresi Sonunda Uygulanması Koşulu  275
cc. Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi Kararının Verilmemesi Koşulu  276
dd. Suçun Katalog Suçlardan Olması Koşulu  277
ee. Kamu Davasının Açılması İçin Yeterli Şüphenin Bulunması Koşulu  277
ff. Kovuşturma Engelinin Bulunmaması Koşulu  278
gg. Şüphelinin Müdafii Huzurunda Seri Muhakeme Usulünün Uygulanmasını Kabul Etmesi Koşulu  278
hh. 01/01/2020 Tarihi İtibarıyla Kovuşturma Evresine Geçilmiş, Hükme Bağlanmış veya Kesinleşmiş Dosyalarda Seri Muhakeme Usulünün Uygulanmayacağı Koşulu  280
j. Seri Muhakeme Usulünün Uygulanamayacağı Hâller  280
aa. Genel Olarak  280
bb. Suçun İştirak Hâlinde İşlenmesi Durumunda Şüphelilerden Birinin Bu Usulün Uygulanmasını Kabul Etmemesi Hâli  280
cc. Yaş Küçüklüğü ve Akıl Hastalığı ile Sağır ve Dilsizlik Hâlleri  281
dd. Şüphelinin Mazeretsiz Olarak Cumhuriyet Savcısının Davetine İcabet Etmemesi, Resmî Mercilere Beyan Edilmiş Olup da Soruşturma Dosyasında Yer Alan Adreste Bulunmama veya Yurt Dışında Olma ya da Başka Bir Nedenle Şüpheliye Ulaşılamaması Hâlleri  281
ee. Şüphelinin Talebi Hâlinde Teklifi Değerlendirmesi İçin Şüpheliye Bir Ayı Aşmamak Üzere Makul Bir Süre Verilmesine Rağmen, Şüphelinin Mazereti Olmaksızın Belirlenen Süre İçinde Gelmemesi veya Bu Usulün Uygulanmasını Kabul Etmediğini Bildirmesi Durumu  281
k. Seri Muhakeme Usulü–İddianamenin İadesi İlişkisi  281
l. Seri Muhakeme Usulünde Talepname  282
aa. Genel Olarak  282
bb. Talepnamenin Tanımı  283
cc. Talepnamede Bulunması Gereken Unsurlar  283
dd. Talepnamenin İncelenmesi  284
ee. Talepnamenin İadesi Mümkün müdür?  284
E. Soruşturma veya Kovuşturma Yapılması İzne veya Talebe Bağlı Olan Suçlarda İzin Alınmaksızın veya Talep Olmaksızın Düzenlenen İddianamenin Tespiti Yönünden Yapılan İnceleme  286
1. Genel Olarak  286
2. İlgili Madde  287
3. İlgili Madde Gerekçesi  287
4. İzin ve Talep Kavramları  287
a. İzin Kavramı  287
b. Talep Kavramı  288
5. İzne veya Talebe Bağlı Olan Suçlarda İznin Alınmasının ve Talebin Gerçekleşmesinin Önemi  289
§2. İDDİANAMENİN DEĞERLENDİRİLMESİ  290
I. GENEL OLARAK  290
II. İDDİANAMENİN DEĞERLENDİRİLMESİNDE CMUK VE CMK DÖNEMİ  291
A. 1412 Sayılı Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu Dönemi  291
1. 21/05/1985 Tarihine Kadar Olan Dönem  291
2. 21/05/1985 Tarihinden Sonraki Dönem  291
B. 5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu Dönemi  292
1. Genel Olarak  292
2. Ara Muhakeme Evresi  292
III. İDDİANAMENİN DEĞERLENDİRİLMESİNİN SONUCU  295
A. İddianamenin Kabulü  295
1. Genel Olarak  295
2. İddianamenin Kabulü Kararının Verilme Şekilleri  296
a. Genel Olarak  296
b. Mahkemece “İddianamenin Kabulü Kararı” ile İddianamenin Açık Kabulü  296
c. Mahkemece “Tensip Tutanağı” ile İddianamenin Açık Kabulü  296
d. Mahkemece İddianamenin Zımni Kabulü  297
3. İddianamenin Kabulü Kararının Niteliği  297
4. İddianamenin Kabulü Kararının Kesinliği  299
5. İddianamenin Kabulü Kararında Hâkim/Mahkeme Açısından İhsas–ı Rey Durumu  300
6. İddianamenin Kabulü Kararının Sonuçları  303
B. İddianamenin İadesi  304
1. Genel Olarak  304
2. İddianamenin İadesine İlişkin Kanun Maddesi  306
a. İlk Metin  306
b. 5353 Sayılı Kanun Değişikliğinden Sonraki Metin  307
c. 7188 Sayılı Kanun Değişikliğinden Sonraki Metin  308
3. İddianamenin İadesine İlişkin Kanun Maddesinin Değişiklik Gerekçesi  309
4. İddianamenin İadesi Kavramı  312
a. Genel Olarak  312
b. CMK Tasarısında İddianamenin İadesi ve İddianamenin Reddi Kavramları  312
c. CMK Tasarısının Yasalaşması Aşamasında Kavram Tercihi  313
d. Ara Değerlendirme  314
5. İddianamenin İadesinin Hukuki Niteliği  315
6. İddianamenin İadesine Karar Verecek Olan Makam  316
7. İddianamenin İadesi Sürecinde Koruma Tedbirlerinin Durumu  317
a. Tutukluluğun İncelenmesi  317
b. Yakalama Kararının İnfazı  318
8. İddianamenin İadesinde Mahkemenin İnceleme Süresi  319
9. İddianamenin İadesinin Nedenleri  320
a. Genel Olarak  320
b. İddianamede Bulunması Gereken Unsurlardan Birinin veya Birkaçının Bulunmaması (CMK m. 174/1–a)  320
c. Suçun Sübûtuna Doğrudan Etki Edecek Mevcut Bir Delil Toplanmadan Kamu Davasının Açılması (CMK m. 174/1–b)  321
d. Önödemeye veya Uzlaştırmaya ya da Seri Muhakeme Usulüne Tâbi Olduğu Soruşturma Dosyasından Açıkça Anlaşılan İşlerde Önödeme veya Uzlaştırma ya da Seri Muhakeme Usulü Uygulanmaksızın Kamu Davasının Açılması (CMK m. 174/1–c)  322
e. Soruşturma veya Kovuşturma Yapılması İzne veya Talebe Bağlı Olan Suçlarda İzin Alınmaksızın veya Talep Olmaksızın Kamu Davasının Açılması (CMK m. 174/1–d)  323
10. İddianamenin İade Edilemeyeceği Hâller  324
a. Suçun Hukuki Nitelendirilmesi Sebebiyle İddianamenin İade Edilemeyeceği  324
b. İddianamenin İadesi İçin Tespit Edilen Yasal Sürenin Geçirilmiş Olması Hâlinde İddianamenin İade Edilemeyeceği  326
c. İlk Kararda Belirtilmeyen Sebeplere Dayanılarak Yeniden İddianamenin İade Edilemeyeceği (Tekrar İade Yasağı)  327
11. İddianamenin İadesinin Sonuçları  330
a. Genel Olarak  330
b. İddianamenin Yeniden Düzenlenmesi  331
c. İddianamenin İadesi Kararına Karşı Kanun Yolu  334
aa. Genel Olarak  334
bb. Ceza Muhakemesi Hukukunda Kanun Yolları  335
cc. İddianamenin İadesi Kararına Karşı İtiraz Kanun Yolu  337
aaa. Genel Olarak  337
bbb. İtirazın Kabulü  341
ccc. İtirazın Reddi  341
ddd. Yüce Divan Sıfatıyla Anayasa Mahkemesinin Yetkisine Giren İşlerde İtiraz Kanun Yolu  342
dd. İddianamenin İadesi Kararına Karşı Yapılan İtirazın Reddi Üzerine Kanun Yararına Bozma Yoluna Başvurulması  350
aaa. Genel Olarak  350
bbb. Kanun Yararına Bozma Taleplerinde Uyulması Gereken Usul ve Esaslar ile İlgili Adalet Bakanlığı Genelgesi  352
d. İddianamenin İadesi Kararına Karşı Yapılan İtirazda Süre, Usul ve İtirazı İncelemeye Yetkili Merciiler  353
aa. İtirazın Süresi  353
bb. İtirazın Usulü  353
cc. İtirazı İncelemeye Yetkili Merciiler  353
e. İddianamenin İadesi Kararına Karşı Yapılan İtirazın Hukuki Niteliği  356
f. İddianamenin İadesi Kararına Karşı Yapılan İtiraza Yetkili Mercii  356
g. İtiraz Üzerine Yapılacak İnceleme ve Verilecek Karar  360
12. İddianamenin İadesi Kurumunun Amacı ve Gerekliliği  361
13. İddianamenin İadesinde Sayı Sınırı  366
14. İddianamenin Kısmen İade Edilip Edilemeyeceği Sorunu  368
15. İddianamenin İadesi Kararında Hâkim/Mahkeme Açısından İhsas–ı Rey Durumu  369
16. Uygulamada İddianamenin İadesi  371
17. Uygulamada İddianamenin İadesi ile İlgili İstatistikler  372
18. Hâkimler ve Savcılar Kurulu Teftiş Kurulunda İddianamenin İadesi Uygulaması  373
Dördüncü Bölüm
KONU İLE İLGİLİ YENİ YARGITAY KARARLARI VE
UYGULAMADA KONU İLE İLGİLİ SEÇİLMİŞ KARAR ÖRNEKLERİ
§1. KONU İLE İLGİLİ YENİ YARGITAY KARARLARI  375
I. İDDİANAMENİN İADESİ KARARI VERİLEBİLECEĞİNE DAİR YARGITAY KARARLARI  375
A. Şüpheli Hakkında Dava Açmaya Yeterli Şüphe Bulunmaması Nedeniyle İddianamenin İadesi Kararı Verilebileceğine Dair Yargıtay Kararı  375
B. Suçun Sübutuna İlişkin Hiçbir Belgenin ve Delilin Dosyaya Konulmadan Şüpheliler Hakkında Kamu Davası Açılması Nedeniyle İddianamenin İadesi Kararı Verilebileceğine Dair Yargıtay Kararı  375
C. Şüphelinin Lekelenmeme ve Gereksiz Yere Yargılamaya Maruz Bırakılmama Hakları Birlikte Değerlendirildiğinde, İddianamenin Kanunda Belirtilen Unsurları Taşımaması Nedeniyle İddianamenin İadesi Kararı Verilebileceğine Dair Yargıtay Kararı  376
D. 2547 Sayılı Kanun’un 53/c–1 Maddesi Gereğince Özel Soruşturma Usulüne Tâbi Olan Şüpheli Hakkında İzin Alınmaksızın Doğrudan İddianame Düzenlenmesi Hukuka Aykırı Olduğundan, İddianamenin İadesi Kararı Verilebileceğine Dair Yargıtay Kararı  376
E. 7188 Sayılı Kanun’un 20’inci Maddesi ile CMK’nın 174/1–b Maddesinin Değiştirildiği Anlaşıldığından, Suçun Sübutuna Doğrudan Etki Edecek Mevcut Bir Delilin Toplanmaması Nedeniyle İddianamenin İadesi Kararı Verilebileceğine Dair Yargıtay Kararı  377
F. Ödenmesi Hâlinde Şüpheli Hakkında Takipsizlik Kararı Verilmesi Sonucunu Doğuracak Olan Söz Konusu Bildirim Eksikliği Nedeniyle İddianamenin İadesi Kararı Verilebileceğine Dair Yargıtay Kararı  377
G. Mağdurenin Yaşının Suç Vasfının Tayininde Arz Ettiği Önem Nedeniyle İddianamenin İadesi Kararı Verilebileceğine Dair Yargıtay Kararı  378
H. Uzlaştırmaya Tâbi Olduğu Soruşturma Dosyasından Açıkça Anlaşılan İşlerde Uzlaştırma Uygulanmaksızın İddianamenin Düzenlenmesi Hâlinde İddianamenin İadesi Kararı Verilebileceğine Dair Yargıtay Kararı  378
İ. Teyide Muhtaç İstihbarî Bilgilere İstinaden Yapılan Araştırma Sonucunun Beklenilmemesi, Suçun Sübutuna Etki Edecek Delilin Toplanmaması Niteliğinde Olduğundan, İddianamenin İadesi Kararı Verilebileceğine Dair Yargıtay Kararı  379
J. Tanık Koruma Kanunu’nun 9/8’inci Maddesi Gereğince, Tek Başına Hükme Esas Alınması Mümkün Olmayan Gizli Tanık Anlatımı Dışında Kamu Davası Açılması İçin Yeterli Şüphe Oluşturacak Hukuka Uygun Olarak Elde Edilmiş Somut Delil Gösterilmediğinden, İddianamenin İadesi Kararı Verilebileceğine Dair Yargıtay Kararı  379
K. Avukatlık Kanunu’nun 58/1’inci Maddesi Uyarınca Şüpheli Avukat Hakkında Soruşturma İzni Verilip Verilmeyeceğinin Takdiri İçin Dosyanın Adalet Bakanlığına Gönderilmesi Gerektiğinden Bahisle İddianamenin İadesi Kararı Verilebileceğine Dair Yargıtay Kararı  380
II. İDDİANAMENİN İADESİ KARARI VERİLEMEYECEĞİNE DAİR YARGITAY KARARLARI  380
A. İddianamenin Mahkemeye Verildiği Tarihten İtibaren On Beş Günlük Süre Sonunda İade Edilmeyen İddianamenin Kabul Edilmiş Sayılacağı Hususu Kanunda Açıkça Düzenlendiğinden, İddianamenin İadesi Kararı Verilemeyeceğine Dair Yargıtay Kararı  380
B. Cumhuriyet Savcısının Soruşturma Dosyası İçerisinde Yapı Kayıt Belgesi Alınıp Alınmadığını Araştırma Zorunluluğu Bulunmadığından, İddianamenin İadesi Kararı Verilemeyeceğine Dair Yargıtay Kararı  381
C. Şüpheli Hakkında Uzlaştırma İşlemlerinin Yapılabilmesi Olanağının Bulunmadığı Anlaşıldığından, Uzlaştırmanın Yapılmadığı Gerekçesiyle İddianamenin İadesi Kararı Verilemeyeceğine Dair Yargıtay Kararı  382
D. Şüphelinin Kimliğine Dair Belgenin Dosyada Bulunmadığı Gerekçesiyle İddianamenin İadesi Kararı Verilemeyeceğine Dair Yargıtay Kararı  383
E. Şüpheli Hakkında Yakalama Emri Düzenlendiği Anlaşıldığından, Şüphelinin İfadesinin Alınmaması Gerekçesiyle İddianamenin İadesi Kararı Verilemeyeceğine Dair Yargıtay Kararı  383
F. Şüphelinin Adresinin Gösterilmemesi Gerekçesiyle İddianamenin İadesi Kararı Verilemeyeceğine Dair Yargıtay Kararı  384
G. İlk İade Kararında Gösterilmeyen Nedenlerle İddianamenin İadesi Kararı Verilemeyeceğine Dair Yargıtay Kararı  384
H. Mağdurun Kesin Raporunun Aldırılmaması Gerekçesiyle İddianamenin İadesi Kararı Verilemeyeceğine Dair Yargıtay Kararı  385
İ. İddianamede Belirtilen Şahıslar Dışında Suç Şüphesinin Olması Durumunda Suç Duyurusunda Bulunulabileceği, Olaya Konu Suçun Şikâyete Bağlı Bir Suç ve Şikâyet Hakkının Mağdura/Müştekiye Ait Olduğu Anlaşıldığından, Bu Gerekçelerle İddianamenin İadesi Kararı Verilemeyeceğine Dair Yargıtay Kararı  385
J. Dolandırıcılık Suçlarında Yetkili Yerin Haksız Menfaatin Temin Edildiği Yer Olduğu Ayrıca Şüpheli Hakkında Belirtilen Delil Araştırmalarının Kuvvetli Şüphenin Varlığının Belirlenmesi İçin Yargılama Aşamasında da Yapılabileceği Nazara Alındığında, Bu Gerekçelerle İddianamenin İadesi Kararı Verilemeyeceğine Dair Yargıtay Kararı  386
K. Uzman Bilirkişi Raporunun Aldırılmaması Gerekçesiyle İddianamenin İadesi Kararı Verilemeyeceğine Dair Yargıtay Kararı  386
L. Hukuki Nitelendirme Nedeniyle İddianamenin İadesi Kararı Verilemeyeceğine Dair Yargıtay Kararı  387
M. Avukatlık Kanunu’nun 59’uncu Maddesindeki İddianame Şüpheli Hakkında Yargılama Yapılmasını Sağlayacak Nitelikte Bir Belge Olmadığından, İddianamenin İadesi Kararı Verilemeyeceğine Dair Yargıtay Kararı  387
§2. UYGULAMADA KONU İLE İLGİLİ SEÇİLMİŞ KARAR ÖRNEKLERİ  388
I. İDDİANAMENİN İADESİ KARARINA KARŞI YAPILAN İTİRAZIN KABULÜNE DAİR KARAR ÖRNEĞİ VE İTİRAZ SÜRECİ  388
A. Ankara Batı Cumhuriyet Başsavcılığının Düzenlediği İddianame  388
B. Ankara Batı 3. Asliye Ceza Mahkemesinin Verdiği İddianamenin İadesi Kararı  390
C. Ankara Batı Cumhuriyet Başsavcılığının İddianamenin İadesi Kararına Karşı Yaptığı İtiraz  391
D. Ankara Batı 3. Ağır Ceza Mahkemesinin İddianamenin İadesi Kararına Karşı Yapılan İtirazı Kabul Eden Kararı  393
II. İDDİANAMENİN İADESİ KARARINA KARŞI YAPILAN İTİRAZIN REDDİNE DAİR KARAR ÖRNEĞİ VE İTİRAZ SÜRECİ  395
A. Ankara Batı Cumhuriyet Başsavcılığının Düzenlediği İddianame  395
B. Ankara Batı 3. Asliye Ceza Mahkemesinin Verdiği İddianamenin İadesi Kararı  397
C. Ankara Batı Cumhuriyet Başsavcılığının İddianamenin İadesi Kararına Karşı Yaptığı İtiraz  398
D. Ankara Batı 3. Ağır Ceza Mahkemesinin İddianamenin İadesi Kararına Karşı Yapılan İtirazı Reddeden Kararı  400
Sonuç  403
Kaynakça  411
Kavramlar Dizini  431

Yorum Yap

Lütfen yorum yazmak için oturum açın ya da kayıt olun.
İlgili Yayınlar

Bilgiler

Müşteri Servisi

Ekstralar

Hesabım

Copyright 1985 - 2024 | Yetkin Basım Yayım Dağıtım San. ve Tic. A.Ş.