Medeni Usul Hukukunda İlk İtirazlar

UH217
Medeni Usul Hukukunda İlk İtirazlar
Emrah ÖZTÜRK
2014/07 Baskı, 210 Sayfa 35,00
ISBN 978-975-464-847-8

İlk itirazlar, bir davada davanın esasına girmeye engel teşkil eden ve davanın hemen başında ileri sürülmesi gereken ve ancak bu şekilde ileri sürüldüğünde dikkate alınan usule ilişkin itirazlardır. Bunlar 6100 sayılı Hukuk Muhakeme Kanunu’na göre yetki, tahkim ve iş bölümü ilk itirazları olarak üç başlık altında sınıflandırılmıştır.

1 Temmuz 2012 tarihi itibariyle 6335 sayılı kanunla 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununda değişiklik yapılarak iş bölümü bir ilk itiraz hali olmaktan çıkartılarak görev ilişkisi haline getirilmiştir. Ancak, bu düzenleme henüz 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununa işlenmemiştir. Gerek yeni düzenlemenin 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri kanununa işlenmemiş olmaması gerekse de mevcut yeni düzenlemenin 1 Temmuz 2012 tarihinden sonra açılacak davalara uygulanacak olması iş bölümü itirazını ilk itirazlar başlığı altında incelememizde etkili olmuştur.

6100 sayılı Kanun ile getirilen bir başka değişiklik ise, ilk derece yargılamasının aşamalarıdır. Bu aşamada önemli değişiklik ön inceleme kurumunun usul hukukuna dâhil edilmesidir. Böylece, kanun koyucu, uygulamada öne çıkan bir takım sakıncaları bertaraf etmek, yargılamanın gereksiz bir biçimde uzamasını engellemek, mahkemenin ve tarafların yargılama için yapması gereken hazırlığı davanın hemen başında yapmasını sağlamak için, Hukuk Muhakemeleri Kanunu ile dilekçelerin verilmesinden hemen sonra ve henüz tahkikat aşamasına geçmeden önce gelmek üzere “ön inceleme” adıyla yeni bir yargılama aşaması kabul etmiştir.

Bu çalışmada 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun ilk itirazlar konusunda getirdiği yenilikleri irdeleyerek, 1086 sayılı Kanunla olan farklılıklarını ortaya koymuş bulunmaktayız. Söz konusu çalışmanın birinci bölümünde ilk itirazlar hakkında genel bilgi ve ilk itirazların incelenmesi ve karara bağlanması konularında açıklamalarda bulunulmuştur. İkinci bölümde ise 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda ilk itiraz olarak düzenlenen hususlar ayrıntılı bir şekilde incelenmiştir. Son bölümde ise 1086 sayılı Kanun zamanında ilk itiraz olarak düzenlenen ancak 6100 sayılı Kanunla ilk itiraz hali olmaktan çıkarılıp, bir kısmı dava şartı olarak düzenlenen bir kısmı ise bağımsız bir madde olarak düzenlenen müesseseler incelenmiştir. Söz konusu açıklamalar maddi hukuka değil, usul hukukuna ilişkindir. (Giriş'ten)