Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Çerçevesinde

Toplantı ve Gösteri Yürüyüşü Düzenleme Hakkı

Yayınevi: Seçkin Yayınları
Yazar: Murat ŞEN
ISBN: 9789750275227
459,00 TL 510,00 TL

Adet

 
   0 yorum  |  Yorum Yap
Kitap Künyesi
Yazar Murat ŞEN
Baskı Tarihi 2022/02
Baskı Sayısı 1
Boyut 16x24 cm (Standart Kitap Boyu)
Cilt Karton kapak
Sayfa Sayısı 400

Çoğulcu demokrasilerin açık fikirlilik ve farklı fikirlere yönelik hoşgörü gösterme niteliği, toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının tarihsel süreçte ve günümüzde devletlerin demokratik yapısını değerlendirmede bir ölçüt olmasını ve demokratik toplumun temel taşlarından biri olarak kabul edilmesini sağlamıştır. Öte yandan kolektif bir ifade açıklama yöntemi olan toplantı ve gösteri yürüyüşlerinin şiddete evrilerek kötüye kullanılma potansiyeli, toplantı hakkını basit bir politik hak olmaktan çıkartmış, diğer haklarla çatışma alanı geniş ve kullanılması dar kalıplar içine sıkıştırılmaya çalışılan bir hak olmasına neden olmuştur.

Toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının etkin kullanılmasını sınırlayan rejimlerin demokratikliğinin tartışmalı olmasına karşın kontrolsüz bırakılması halinde kamu düzeninin bozulmasının yanı sıra demokratik sistemi tehdit edebilir boyutlara ulaşabilmesi hakkın kullanılmasında zor ve hassas hukuki sorunlarla karşılaşılmasına yol açmıştır. Bu bağlamda çalışmada çoğulcu demokrasilerin temel taşlarından biri olan toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının etkin kullanılması ve karşılaşılan güncel hukuki sorunları çözebilmek için hakkın norm alanı ve sınırları Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Türk hukuku çerçevesinde incelenmiştir. Bu belirlemede teorik değerlendirmeleri somutlaştırmak, hakka yönelik müdahalelerin sınırlarını, hakkın kullanılmasında devletin yükümlülüklerini ve kamu otoritelerinin takdir yetkisini belirlemek için anayasal bakış açısını yansıtan Anayasa Mahkemesi kararları ve bölgesel olmakla birlikte etkileri açısından evrensel olan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları esas alınmıştır.

Konu Başlıkları
Teorik Çerçevesi
Norm Alanı
Müdahale Kavramı ve Türleri
Müdahalenin Sınırları ve Devletin Yükümlülükleri
Kolluğun Rolü ve Takdir Marjı
İçindekiler
Önsöz  5
Kısaltmalar  13
Giriş  15
Birinci Bölüm
TOPLANTI VE GÖSTERİ YÜRÜYÜŞÜ DÜZENLEME HAKKININ
TEORİK ÇERÇEVESİ
I. TOPLANTI VE GÖSTERİ YÜRÜYÜŞÜ DÜZENLEME HAKKININ TARİHSEL GELİŞİMİ  23
A. Barışçıl Toplantı ve Gösterinin Bir Hak Olduğu Fikrinin Tarihsel Gelişimi  24
B. Türkiye’de Tarihsel Gelişim  28
1. Osmanlı İmparatorluğu Dönemi  28
2. 1921 ve 1924 Anayasası Dönemi  30
3. 1961 Anayasası Dönemi  33
4. 1982 Anayasası Dönemi  36
II. TOPLANTI VE GÖSTERİ YÜRÜYÜŞÜ DÜZENLEME HAKKINA İLİŞKİN TEMEL KAVRAMLAR  38
A. Toplantı Kavramı ve Toplantının Unsurları  38
1. Ortak Amaç Unsuru  41
2. Geçici Olma Unsuru  44
3. Ortak Yer Unsuru  45
4. Kişi Unsuru (Asgari Katılımcı Sayısı)  50
B. Gösteri Yürüyüşü Kavramı ve Özellikleri  51
III. TOPLANTI VE GÖSTERİ YÜRÜYÜŞÜ TÜRLERİ  53
A. Ortak Amaç Yönünden  54
1. Genel ve Özel Toplantılar  54
2. Basın Açıklamaları  57
3. Dinî Toplanmalar  61
B. Ortak Yer Yönünden  64
1. Açık Yer, Kapalı Yer Toplantıları  64
2. İnternet Üzerinden (Çevrimiçi) Toplantı  66
C. Eylem/Davranış Yönünden  72
1. Sivil İtaatsizlik  72
2. Doğrudan Eylem (Direct Action)  76
3. Plansız (Anlık, Spontane) Gösteriler  83
4. Aktif Boykot (Picketing)  85
5. Ani Kalabalıklaşma (Flash Mob)  88
D. Diğer Toplantılar  90
IV. TOPLANTI VE GÖSTERİ YÜRÜYÜŞÜ DÜZENLEME HAKKININ ÖNEMİ VE DİĞER TEMEL HAK VE ÖZGÜRLÜKLERLE İLİŞKİSİ  93
A. Toplantı Hakkının Çağdaş Demokrasilerdeki Önemi  95
B. İfade Özgürlüğü ve Toplantı Hakkı  102
C. Örgütlenme Özgürlüğü ve Toplantı Hakkı  112
D. Protesto ve Toplantı Hakkı  115
İkinci Bölüm
TOPLANTI VE GÖSTERİ YÜRÜYÜŞÜ DÜZENLEME HAKKININ
KAPSAMI VE SINIRLARI
I. TOPLANTI VE GÖSTERİ YÜRÜYÜŞÜ DÜZENLEME HAKKININ NORM ALANI  121
A. Barışçıl Toplantı ve Gösteri Yürüyüşü Kavramı  125
1. Genel Olarak  125
2. Silahsız ve Saldırısız Toplantı ve Gösteri Yürüyüşü  130
3. Toplantı ve Gösteri Yürüyüşünün İçeriğinin Barışçıl Olması (Subjektif Boyut)  133
4. Toplantı ve Gösteri Yürüyüşünün Barışçıl Yürütülmesi (Objektif Boyut)  139
5. Toplantı ve Gösteri Yürüyüşünde Kısmi ve Arızi Şiddet  147
B. Toplantı ve Gösteri Yürüyüşünün Amacı ve Konusu  150
C. Toplantı ve Gösteri Yürüyüşünün Yeri  155
1. Genel Olarak  155
2. Kamusal Alanlar  158
a) Toplantı ve Gösteri Yürüyüşünün Yer ve Güzergâhının Belirlenmesi  159
b) Toplantı ve Gösteri Yürüyüşünde Yer ve Güzergâh Yasakları  167
c) 2911 Sayılı Kanun’da Toplantı ve Gösteri Yürüyüşü Yer ve Güzergâhı  172
3. Özel Mülkiyete Konu Alanlar  181
4. İnternet  183
D. Toplantı ve Gösteri Yürüyüşünün Zamanı ve Süresi  185
E. Toplantı ve Gösteri Yürüyüşüne Katılanlar  190
1. Genel Olarak  190
2. Yabancılar  193
3. Çocuklar  195
4. Diğer Kişiler  197
II. TOPLANTI VE GÖSTERİ YÜRÜYÜŞÜ DÜZENLEME HAKKINA MÜDAHALE  199
A. Toplantı ve Gösteri Yürüyüşü Öncesi Müdahale  205
1. Toplantı ve Gösterilerin İzin veya Bildirime Bağlı Olması  206
2. Toplantı ve Gösterilerin Ertelenmesi veya Yasaklanması  220
3. Önleyici Kolluk Tedbirleri  231
B. Toplantı ve Gösteri Yürüyüşü Esnasında Müdahale  235
1. Toplantı ve Gösterilerin Dağıtılması  236
2. Toplantı ve Gösterinin Kayda Alınması  242
C. Toplantı ve Gösteri Yürüyüşü Sonrasında Müdahale  245
1. Adli Yönden Cezalandırma  246
a) Toplantı ve Gösteri Yürüyüşünün Yasadışı Olması Nedeniyle Cezalandırma  247
b) Toplantı ve Gösteri Yürüyüşünde Yüzün Örtülerek Kimliğin Gizlenmesi  252
c) Toplantının İçeriği Yönünden Cezalandırma  257
(1) Yasadışı Örgüt ve Topluluklara Ait Sembol ve Sloganlarının Kullanılması  258
(2) Terör Suçları  261
d) Yakalama, Gözaltına Alma ve Tutuklama Tedbirleri  269
2. Toplantılara Katılımın İdari Yönden Cezalandırılması  273
a) İdari Para Cezası  273
b) Disiplin Cezaları  277
3. Adli Soruşturma veya Kovuşturma Sonucunda Cezai Yaptırım Uygulanmaması  278
Üçüncü Bölüm
TOPLANTI VE GÖSTERİ YÜRÜYÜŞÜ DÜZENLEME HAKKINA MÜDAHALENİN SINIRLARI VE DEVLETİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ
I. TOPLANTI VE GÖSTERİ YÜRÜYÜŞÜ DÜZENLEME HAKKINA MÜDAHALENİN SINIRLARI  283
A. Hakkın Özüne Dokunmama  287
B. Kanunilik  292
C. Meşru Amaç  305
D. Demokratik Toplum Düzeninin Gerekleri  312
1. Demokratik Bir Toplumda Azınlık Hakları  316
2. Zorunlu Sosyal İhtiyacın Varlığı  318
3. Başkalarının Hak ve Özgürlüklerinin Korunması Bağlamında Adil Denge  324
4. Örtülü Engeller  328
E. Ölçülülük  332
1. Toplantı ve Gösteri Yürüyüşünün Engellenmesi ve Dağıtılmasında Ölçülülük  336
2. Toplantı ve Gösteri Yürüyüşü Nedeniyle Verilen Cezada Ölçülülük  342
3. Caydırıcı Etki  346
F. Diğer Anayasal Kriterler  348
II. TOPLANTI VE GÖSTERİ YÜRÜYÜŞLERİNDE KOLLUĞUN ROLÜ VE TUTUMU  349
III. POZİTİF YÜKÜMLÜLÜKLER  363
IV. TAKDİR MARJI DOKTRİNİ  380
V. OLAĞANÜSTÜ HÂL DÖNEMİ  387
Sonuç  393
Kaynakça  413
Kavram Dizini  447

Yorum Yap

Lütfen yorum yazmak için oturum açın ya da kayıt olun.