Toplanma Hakkı Bağlamında Kanuna Aykırı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşü Suçu

Türk hukuk literatüründe toplantı ve gösteri yürüyüşlerinin bir hak ve özgürlük olarak önemine, kapsamına ve sınırlama nedenlerine yer veren pek çok eser bulunmakla birlikte, ilgili suç düzenlemelerini konu alan ve ceza hukuku boyutunu inceleyen sınırlı sayıda eser mevcuttur. Elinizdeki çalışmada, bu alana bir katkı sunmak amacıyla 2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu'nun 28. maddesinin birinci fıkrasında öngörülen ve uygulaması oldukça sorunlu olan "kanuna aykırı toplantı ve gösteri yuruyuşu suçu" incelenmektedir. Ayrıca Kanun'daki çeşitli suç ve ceza hükümleri tasnif edilmektedir. "Kanuna aykırı toplantı ve gösteri yuruyuşu suçu", kanuna aykırı toplantı ve gösteri yuruyuşü duzenleme, yönetme veya düzenleme/yönetme hareketlerine katılmayı cezalandıran bir suç tipidir. Bu suçun tez konusu olarak seçilmesinin sebebi, toplantı ve gösteri yuruyuşlerinin kullanım zemininin soyut bir çerçevede tartışılmasından ziyade, toplanmalara ilişkin öngörülen sınırlama ve yasakları, "kanuna aykırı" toplanma hallerini ve ceza hukuku yaptırımlarını inceleyerek somut bir bağlamda tartışma ihtiyacıdır. Bu nedenle konu itibarıyla teknik bir suç incelemesi yapmakla yetinilmemiş, toplanma hakkının etkin kullanımını engellemeyen bir suç politikası nasıl izlenebilir sorusunun izi sürülmüştür.(ARKA KAPAKTAN)

İÇİNDEKİLER

GİRİŞ
BİRİNCİ BÖLÜM
TOPLANTI VE GÖSTERİ YÜRÜYÜŞLERİNE İLİŞKİN TEMEL KAVRAMLAR, TOPLANMA HAKKININ KAPSAMI
I. BİR HAK VE ÖZGÜRLÜK OLARAK TOPLANTI VE GÖSTERİ YÜRÜYÜŞLERİ
A. Temel Kavramlar
1. Toplantı
2. Gösteri Yürüyüşü
B. Toplanma Hakkı
1. Hakkın Niteliği ve Benzer Hak ve Özgürlüklerle İlişkisi
2. Hakkın Düzenlenmesine İlişkin Sistemler
II. HAKKIN TARİHSEL GELİŞİMİ, ULUSAL VE ULUSLARARASI HUKUKİ DÜZENLEMELERDEKİ YERİ
A. Hakkın Tarihsel Boyutu ve Mukayeseli Hukuktaki Görünümü
1. Antik Çağ ve Ortaçağ'da Hakkın Nüveleri
2. Fransız Devrimi'nden Günümüze Hakkın Gelişimi ve Mukayeseli Hukuktaki Yeri
B. Uluslararası Belgelerdeki Yeri
1. Birleşmiş Milletler Evrensel İnsan Hakları Bildirisi
2. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi
3. Medeni ve Siyasi Haklar Sözleşmesi
4. Çocuk Hakları Sözleşmesi
5. Kopenhag Belgesi, Paris Şartı ve Diğer Sözleşmeler
C. Türk Mevzuatındaki Yeri
1. II. Meşrutiyet Dönemindeki Gelişmeler
2. Cumhuriyetin Kuruluş Evresi ve 1924 Anayasasındaki Gelişmeler
3. 1961 Anayasası ve Hakka İlişkin Gelişmeler
4. 1982 Anayasası ve 2911 Sayılı Kanun

İKİNCİ BÖLÜM
2911 SAYILI KANUNDA YER ALAN CEZAİ HÜKÜMLER VE KANUNA AYKIRI TOPLANTI VE GÖSTERİ YÜRÜYÜŞÜ SUÇU
I. 2911 SAYILI KANUNUN ÖNGÖRDÜĞÜ SİSTEM
A. Genel Açıklamalar
B. Kanun'un Öngördüğü Sınırlama ve Yasaklar
1. Mekan Yasakları
2. Süre ve Zaman Sınırlaması
II. İLGİLİ CEZAİ HÜKÜMLER VE SUÇLARIN TASNİFİ
A. Toplanma Hakkını Koruyan Ceza Hükümleri
B. Toplanma Hakkını Sınırlandıran Ceza Hükümleri
III. KANUNA AYKIRI TOPLANTI VE GÖSTERİ YÜRÜYÜŞÜ SUÇUNUN İNCELENMESİ
A. Kanuni Tanım ve Korunan Hukuki Değer
1. Kamu Düzeni Kavramı
2. Devlet Güvenliği Kavramı
3. Kamu Güvenliği Kavramı
4. Genel Değerlendirme
B. Suçun Unsurları
1. Maddi Unsurları
2. Manevi Unsur
3. Hukuka Aykırılık Unsuru

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
KUSURLULUK, SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ BİÇİMLERİ, YAPTIRIM VE ÖZEL OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR
I. KUSURLULUK
A. Genel Olarak
B. Yığın Psikolojisi
II. SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ BİÇİMLERİ
A. Teşebbüs
B. İştirak
C. İçtima
1. Görünüşte İçtima Halleri
2. Diğer İçtima Halleri
III. YAPTIRIM
A. Öngörülen Ceza Miktarı
B. Mukayeseli Hukuk Açısından Bir Değerlendirme
IV. MUHAKEME KURALLARI
SONUÇ

KAYNAKÇA