Haksız Tahrik

Yayınevi: Seçkin Yayınları
Yazar: Timur DEMİRBAŞ

ISBN: 9789750291319

369,00 TL 410,00 TL

Adet

 
    0 yorum   |   Yorum Yap
Kitap Künyesi
Yazar Timur DEMİRBAŞ
Baskı Tarihi 2024/02
Baskı Sayısı 4
Boyut 16x24 cm (Standart Kitap Boyu)
Cilt Karton kapak
Sayfa Sayısı 240

Heyecan (affekt) denilen "öfke ve elem" gibi hallerin ceza hukuku uy¬gulamasında önemi büyüktür. Bu sebeple, insan davranışlarının yegane kaynağı olan insan ruhunu ceza kanunları dikkate almışlardır. Gerçekten de, geçici (arızî) nedenin isnat yeteneğini tamamen veya kısmen kaldırması, hukuka uygunluk nedenlerinde sınırın aşılması ve haksız tahrik gibi haller, failin içerisin¬de bulunduğu ruhi durum ve dolayısıyla heyecanla ilgilidirler. Haksız tahriki diğer heyecan hallerinden ayıran nokta, faili öfke ve elem şeklindeki bu duruma mağdurun haksız bir davranışının sürüklemiş olmasıdır. Böyle bir durumda, failin normal bir kimse gibi, iradesine ha¬kim olması beklenemez. Nitekim Carpzow bunu, "mucize yaratmak ne kadar zorsa, hiddete hakim olmakta o kadar zordur" şeklinde ifade etmiştir.

Bu kitap, Prof.Dr. Timur Demirbaş'ın "Türk Ceza Kanununda Özel Haksız Tahrik Halleri" konulu 1983 yılında savunulup, 1985 yılında yayımlanan doktora tezinin aradan 30 yıl geçtikten sonra 5237 sayılı TCK'ya göre güncellenerek yeniden yayınlanmış halidir.

Çalışmada, "haksız tahrik kavramı, tanımı ve tarihi gelişimi", "haksız tahrikin psikolojik ve hukuki esası", "karşılaştırmalı hukukta haksız tahrik", "haksız tahrikin şartları", "haksız tahrikin derecesi", "haksız tahrikin diğer hallerle bir arada bulunabilmesi" "Askeri Ceza Kanunu'nda haksız tahrik" ve "özel haksız tahrik halleri" incelenmiştir. Yeni baskı, Yargıtay içtihatları ve konu ile ilgili yeni kaynaklar eklenmek suretiyle güncellenmiştir.

Konu Başlıkları
Haksız Tahrik Kavramı ve Tanımı – Tarihi Gelişim
Haksız Tahrikin Psikolojik ve Hukuki Esası
Karşılaştırmalı Hukukta Haksız Tahrik
Haksız Tahrik
Türk Ceza Kanununda ve Askeri Ceza Kanununda Özel Haksız Tahrik Halleri
Üçüncü Baskıya Önsöz  7
İkinci Baskıya Önsöz  9
Önsöz  11
Kısaltmalar  19
GENEL KISIM
BİRİNCİ BÖLÜM
HAKSIZ TAHRİK KAVRAMI VE TANIMI – TARİHİ GELİŞİM
§ 1. HAKSIZ TAHRİK KAVRAMI VE TANIMI  21
A. Genel Anlamda Tahrik  21
B. Haksız Tahrik  21
C. Haksız Tahrik Tanımı  22
§ 2. TARİHİ GELİŞİM  22
A. Genel Olarak  22
B. Ceza Hukuku Dönemleri  23
I. İlkel Ceza Hukuku Dönemi  23
1. Genel Olarak  23
2. Eski Yunan Ceza Hukuku  23
3. Roma Ceza Hukuku  24
II. Müşterek Ceza Hukuku Dönemi  25
III. Yeni Zamanlar Ceza Hukuku Dönemi  28
IV. Modern Ceza Hukuku Dönemi  29
C. Türk Ceza Hukuku Tarihinde  30
I. Genel Olarak  30
II. İslâm Ceza Hukuku  30
III. Osmanlı Devleti Kanunları  31
İKİNCİ BÖLÜM
HAKSIZ TAHRİKİN PSİKOLOJİK VE HUKUKİ ESASI
§ 1. HAKSIZ TAHRİK VE PSİKOLOJİ  33
A. Genel Olarak  33
B. Heyecan (Affekt)  33
C. Ceza Psikolojisi Yönünden Suçluların Sınıflandırılması  36
§ 2. HAKSIZ TAHRİKİN HUKUKİ ESASI  38
A. Genel Olarak  38
B. Haksız Tahrikin Hukuki Esası Konusunda İleri Sürülen Görüşler  39
I. Takas Teorisi (Ausgleichsteorie)  39
II. Haksız Tahrikin Hukuki Esasını Kusura Dayandıran Görüşler  39
1. Genel Olarak  39
2. Subjektif Kusur Belirtileri (Die subjektive Schuldmerkmale) Görüşü  40
3. Objektif Kusur Belirtileri (Die objektive Schuldmerkmale) Görüşü  41
4. Karma Görüş  42
III. Haksız Tahrikin Hukuki Esasını Kusurun ve Hukuka Aykırılığın Kapsamının Azalmasında Gören Görüş  43
IV. Görüşümüz  44
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA HAKSIZ TAHRİK
§ 1. GENEL OLARAK  47
§ 2. FEDERAL ALMANYA  47
A. Genel Olarak  47
B. Kısmi İsnat Yeteneği  48
C. Cezanın Hesaplanması  49
D. Kasten Öldürmenin Hafif Hali (§ 213)  51
I. Genel Olarak  51
II. Haksız Tahrik Üzerine Öldürme (Birinci İhtimal)  52
1. Kötü Davranış veya Ağır Hakaret  52
2. Failin Kusuru Olmaksızın Tahrik Yapılmalıdır  53
3. Haksız Tahrike Hemen Mukabelede Bulunulmalıdır  54
III. Hafif Hal (İkinci İhtimal)  54
IV. Öldürmenin Hafif Halinde Kısmi İsnat Yeteneğinin Uygulama Alanı  55
1. Birinci İhtimalin Varlığında  55
2. İkinci İhtimalin Varlığında  55
E. Karşılıklı İşlenen Tahkirler (§ 199)  55
F. Askeri Ceza Kanununda Haksız Tahrik  56
§ 3. İSVİÇRE  57
A. Genel Olarak  57
B. Genel Haksız Tahrik (m. 48)  58
C. Heyecan İçerisinde Öldürme (m. 113)  59
D. Uygunsuz Davranış Üzerine Hakaret ve Hakarete Karşılık Verme (m. 177/2, 3)  60
§ 4. AVUSTURYA  61
A. Genel Olarak  61
B. Genel Haksız Tahrik (§ 34/1,b. 8)  62
C. Heyecan İçerisinde Öldürme (§ 76)  62
D. Haksız Davranışa Karşılık Verme (§ 115/3)  63
§ 5. İTALYA  64
§ 6. FRANSA  65
§ 7. POLONYA  66
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
HAKSIZ TAHRİK
§ 1. GENEL OLARAK  67
§ 2. HAKSIZ TAHRİKİN ŞARTLARI  68
A. Tahriki Teşkil Eden Bir Fiil Olmalıdır  68
B. Bu Fiil Haksız Olmalıdır  74
I. Genel Olarak  74
II. Taksirli Hareket  76
III. Hakkın Kullanılması  76
IV. İlk Haksız Hareketi Yapan ve Haksız Tahrik  78
V. Kusur Yeteneğine Sahip Olmayanların Hareketi  81
VI. Kişisel Cezasızlık  82
VII. Kültürel Algının Etkisi  82
VIII. Tahrike Neden Olan Haksız Fiilin Bağışlanması  84
C. Fail, Bu Fiil Sebebiyle Öfke veya Şiddetli Elem Haline Sürüklenmelidir  84
D. Failin İşlediği Suç Bu Ruhi Durumun Tepkisi Olmalıdır  87
I. Genel Olarak  87
II. Tepkinin Zamanı  88
III. Tepki ile Tahriki Doğuran Hareket Arasında Oran  89
IV. Suç Tahriki Yapana Karşı İşlenmelidir  90
V. Mefruz (Farazi) Tahrik  92
VI. Taksirli Suçlarda Tahrik  95
§ 3. HAKSIZ TAHRİKİN DERECESİ  96
§ 4. HAKSIZ TAHRİKİN DİĞER HALLERLE BİR ARADA BULUNABİLMESİ  99
A. Meşru Savunma  99
B. Kısmi Akıl Hastalığı  100
C. Tasarlama  101
I. Soğukkanlılık Teorisi  101
II. Plân Kurma Teorisi  101
III. Teemmül Teorisi  102
IV. Teorilerin Değerlendirilmesi ve Haksız tahrik  102
F. Haksız Tahrike İlişkin Bazı Özel Durumlar  104
I. Yaş Küçüklüğü  104
II. Takdiri Hafifletici Neden  105
III. Hata ve Sapma  106
IV. İştirak  107
V. Zincirleme Suç  108
VI. Kan Gütme Saiki  108
VII. Töre Saiki  109
VIII. Tazminat  110
ÖZEL KISIM
TÜRK CEZA KANUNUNDA VE ASKERİ CEZA KANUNUNDA ÖZEL HAKSIZ TAHRİK HALLERİ
§ 1. TÜRK CEZA KANUNUNDA ÖZEL HAKSIZ TAHRİK HALLERİ  113
A. Genel Olarak  113
B. HAKARET SUÇLARINDA HAKSIZ TAHRİK HALLERİ (TCK m. 129)  114
I. Genel Olarak  114
II. Kendi Haksız Hareketi ile Hakarete Sebebiyet Verme (TCK m. 129/1)  115
1. Tahrike Neden Olan Haksız Bir Fiilin Varlığı  115
2. Haksız Fiil, Faili Öfke Veya Şiddetli Elem Durumuna Sürüklemelidir  117
3. Failin, Haksız Tahrikin Neden Olduğu Bu Ruhi Durumun Tepkisi Olarak İşlediği Suç Hakaret Olmalıdır  118
III. Hakaretin Kasden Yaralama Suçuna Tepki Olarak İşlenmesi (TCK m. 129/2)  120
1. Genel Olarak  120
2. TCK m. 129/2’nin Uygulanma Şartları  121
a. Faile Karşı Kasten Yaralama Suçu İşlenmiş Olmalıdır  121
b. Fail, Öfke Veya Şiddetli Elem Haline Sürüklenmiş Olmalıdır  123
c. Failin Tepkisi Hakaret Şeklinde Olmalıdır  124
3. Mahkemenin Yetkisi  125
IV. Karşılıklı Tahkir (TCK m. 129/3)  126
1. Hukuki Niteliği  126
a. Takas Teorisine Dayanan Görüş  127
b. Meşru Savunmaya Dayanan Görüş  127
c. Şikayet Veya Davadan Zımnen Vazgeçmeye Dayanan Görüş  128
d. Cezalandırılabilme Unsurunun Bulunmamasına Dayanan Görüş  128
e. Kusurun Azalmasına Dayanan Görüş  129
f. Hukuka Aykırılığın ve Kusurun Kapsamının Daralmasına Dayanan Görüş  129
g. Görüşümüz  129
2. TCK m. 129/3’ün Uygulanma Şartları  129
a. İlk Tahkir Haksız Olmalıdır  130
b. Fail, Öfke veya Şiddetli Elem Haline Sürüklenmiş Olmalıdır  131
c. Tahkirler Karşılıklı Olmalıdır  133
aa. Faillerin Çokluğu  135
bb. Oran  136
d. Karşılıklı Olarak İşlenen Fiiller, TCK m. 125’de Düzenlenen Hakaret Suçu Olmalıdırlar  136
aa. İlk Failin Cezasının Kaldırılabilmesi Bakımından  138
bb. İkinci Failin (Karşılıkta Bulunan) Cezasının Kaldırılabilmesi Bakımından  139
3. Muhakeme Hukukuna İlişkin Sorunlar  141
a. Karşılıklı Tahkir Fiillerinin İspatı TCK m. 129/3'ün Uygulanabilmesi İçin Şart Değildir  141
b. TCK m. 129/3'ün Uygulanabilmesi İçin Şikayet Gerekli Değildir  143
c. Mahkemenin Yetkisi  145
d. Muhakeme Masrafları  146
V. TCK m. 129’un Değerlendirilmesi  148
§ 2. ASKERİ CEZA KANUNUNDA HAKSIZ TAHRİK  148
YARGITAY KARARLARI  151
Y. CGK, 6.6.1983, E. 1983/43, K. 1983/275:  151
Y. CGK 2.7.2014, E. 2014/1–158, K. 2014/345:  167
Y. CGK 24.1.2017, E. 2014/3–508, K. 2017/22:  172
Yararlanılan Kaynaklar  215
Kavram Dizini  227

Yorum Yap

Lütfen yorum yazmak için oturum açın ya da kayıt olun.
İlgili Yayınlar