Sigorta Tahkim Yargılaması ve Tahkime Elverişliliğin Değerlendirilmesi

Yayınevi: Seçkin Yayınları
Yazar: Oya ÇAKAN

ISBN: 9789750276828

337,50 TL 375,00 TL

Adet

 
    0 yorum   |   Yorum Yap
Kitap Künyesi
Yazar Oya ÇAKAN
Baskı Tarihi 2022/04
Baskı Sayısı 2
Boyut 16x24 cm (Standart Kitap Boyu)
Cilt Karton kapak
Sayfa Sayısı 212

Günümüzde Türk yargı sisteminde sigorta sözleşmelerine bağlı uyuşmazlıkların çözümünde Sigorta Tahkim Komisyonu önemli bir rol üstlenmektedir. Eser özellikle alternatif çözüm yolları, Sigortacılık Kanunu'nda düzenlenen Sigorta Tahkim Komisyonu ve komisyonun işleyişi ile yargılama prosedürüne ışık tutmaktadır. Buna ek olarak karşılaştırmalı hukukta sigorta tahkim usulünün geliştirilmesi ve yenilenmesi amacıyla uyuşmazlık çözüm yolları incelenmiştir.

Eserin değindiği kritik konu başlıklarından bir diğeri de 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu'nda hakemlerin sunulan evrak üzerinden karar vereceğine ilişkin düzenlemedir. Bu düzenlemeye ilişkin olarak Sigorta Tahkim Komisyonu verileri üzerinden uygulamada karşılaşılan sigorta suistimalleri, yargılama sırasında oluşan / oluşabilecek ihtilaflar ile bu konuların adil yargılanma hakkının ihlaline sebebiyet vermeden çözülmesi konuları tartışılmıştır.

İlk baskıdan bu yana çalışma kapsamında değinilen Karayolları Trafik Kanunu'nda 09/06/2021 tarihinde ve Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası Genel Şartlarında 04.12.2021 tarihli yapılan değişiklikler ile trafik sigortasına dayalı tazminat taleplerinde hesaplamanın ne şekilde yapılacağı konusunda önemli bir gelişme yaşanmıştır. Bir diğer önemli gelişme de Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun kuruluşunu tamamlayarak sektörde faaliyete geçmesidir. Sigortacılık sektöründe düzenleyici ve denetleyici pozisyonda olan Kurum, yetki ve görev alanı çerçevesinde sektörde önemli değişiklikler yapmaktadır. Bu kapsamda Kurum'un çıkardığı ve çalışma kapsamında önem taşıyan Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 10/08/2021 tarihinde yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Mevzuatta yaşanan değişikliklere ek olarak Komisyon'a yapılacak başvurular ve başvuruların incelenmesinde önem taşıması nedeniyle Yargıtay'ın Sigorta Tahkim Komisyonu Hakem Kararlarına ilişkin vermiş olduğu güncel kararlar da bu baskıda ilgili yerlerde paylaşılarak değerlendirilmiştir. Yargıtay İçtihatları doğrultusunda Sigorta Tahkim Komisyonu Başkanlığı'nın yapmış olduğu duyurulara ilgili yerlerde değinilerek gerekli açıklamalar yapılmıştır.

Yazar, Sigorta Tahkim Komisyonu nezdinde görülen başvurularda vekil olarak edinmiş olduğu tüm bilgi ve tecrübeleri esere yansıtarak, akademik dünyaya ve uygulamaya yönelik olarak sigortacılık tahkim usulüne fayda sağlayacak önerilerde bulunmuştur.

Konu Başlıkları
Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yolları
Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nda Tahkim
Sigortacılıkta Tahkim Usulü
Belirli Sigorta Branşlarına İlişkin Tahkime Elverişlilik Değerlendirmesi
Sigorta Tahkim Komisyonu ve İşleyişine İlişkin Öneriler
İçindekiler
2. Baskıya Önsöz  5
Önsöz  7
Kısaltmalar Listesi  14
Özet  15
Giriş  17
1. BÖLÜM:
SİGORTACILIK VE TÜRKİYE’DE SİGORTA HUKUKU
1.1. GENEL OLARAK SİGORTA KAVRAMI  19
1.1.1. Sigortanın Tanımı  19
1.1.2. Sigortanın Amacı ve İşlevi  21
1.2. DÜNYADA SİGORTACILIK TARİHİ  22
1.2.1. Dünyada Sigortacılık Benzeri Faaliyetler  22
1.2.2. Dünyada Modern Sigortacılık  24
1.3. TÜRKİYE’DE SİGORTACILIK TARİHİ  29
1.3.1. Cumhuriyet Öncesi Dönemde Sigortacılık Benzeri Faaliyetler  29
1.3.2. Cumhuriyet Öncesi Dönemde Modern Sigortacılık Faaliyetleri  31
1.3.3. Cumhuriyet Sonrası Dönemde Modern Sigortacılık  33
1.4. TÜRKİYE SİGORTA HUKUKU TARİHİ VE SİGORTA HUKUKUNUN KAYNAKLARI  36
1.4.1. Genel Olarak Sigortacılık Mevzuatının Gelişim Süreci  36
1.4.2. Sigorta Hukuku Kaynağı Olarak Anayasa ve Uluslararası Sözleşmeler  38
1.4.3. Sigorta Hukuku Kaynağı Olarak Kanunlar  38
1.4.3.1. Türk Ticaret Kanunu  38
1.4.3.2. Türk Medeni Kanunu ve Türk Borçlar Kanunu  40
1.4.3.3. Karayolları Trafik Kanunu  40
1.4.3.4. Sigortacılık Kanunu  41
1.4.4. Sigorta Hukuku Kaynağı Olarak Yönetmelikler  44
1.4.5. Sigorta Hukuku Kaynağı Olarak Cumhurbaşkanı Karar ve Kararnameleri  44
1.4.6. Sigorta Hukuku Kaynağı Olarak Sigorta Genel Şartları  46
1.4.7. Sigorta Hukuku Kaynağı Olarak Sektör Duyuruları ve Genelgeler  46
1.4.8. Mahkeme İçtihatları ve Doktrin  47
2. BÖLÜM:
ALTERNATİF UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM YOLU OLARAK TAHKİM
2.1. ALTERNATİF UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM YOLLARI  49
2.1.1. Genel Olarak Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yolları  49
2.1.2. Alternatif Uyuşmazlık Çözümü Tanımı  51
2.1.3. Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yollarının Tarihçesi  52
2.1.4. Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yollarının Olumlu ve Olumsuz Yönleri  54
2.2. ALTERNATİF UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM YÖNTEMLERİ  57
2.2.1. Müzakere  57
2.2.2. Kısa Duruşma  58
2.2.3. Vakıa Saptaması  59
2.2.4. Uzlaştırma  59
2.2.5. Arabuluculuk  59
2.2.6. Tahkim  61
2.3. TAHKİMİN GENEL ESASLARI VE TÜRK HUKUKUNDA MİLLİ TAHKİM (HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNU’NDA TAHKİM)  62
2.3.1. Tahkim Sözleşmesi  63
2.3.1.1. Tahkim Sözleşmesinin Tanımı ve Şekli  63
2.3.1.2. Tahkim Sözleşmesi Çeşitleri  64
2.3.1.3. Tahkim Sözleşmesinin Etkisi  65
2.3.2. Hukuk Muhakemeleri Kanununda Hakemlere ilişkin Düzenlemeler  66
2.3.2.1. Hakemlerin Sayısı ve Seçimi  66
2.3.2.2. Hakemlerin Sorumluluğu  66
2.3.2.3. Hakemlerin Reddi  67
2.3.2.4. Hakemlik Görevinin Sona Erme Halleri  67
2.3.3. Hakemlerin Yargılamasının Başlaması  68
2.3.3.1. Tahkim Yargılamasına İlişkin Genel Prensipler  68
2.3.3.1.1. Hakemin Kendi Yetkisini Değerlendirmesi  68
2.3.3.1.2. Yargılamaya Egemen Olan İlkeler ile Tarafların Eşitliği ve Hukuki Dinlenilme Hakkına Riayet Edilmesi  68
2.3.3.1.3. Tebligat Usulü  70
2.3.3.1.4. Yargılama Giderleri  71
2.3.3.1.5. İhtiyati Tedbir ve Delil Tespiti  72
2.3.3.2. Tahkim Davasının Yürütülmesi  72
2.3.3.2.1. Tahkim Yeri ve Dava Tarihi  72
2.3.3.2.2. Yargılama Usulünün Belirlenmesi  73
2.3.3.2.3. Dava ve Cevap Dilekçelerinin Verilmesi  73
2.3.3.2.4. İddia ve Savunmanın Değiştirilmesi – Genişletilmesi  74
2.3.3.2.5. Duruşma Yapılması ve Dosya Üzerinden İnceleme  75
2.3.3.2.5.1. Bilirkişi İncelemesi ile Keşif Yapılması  75
2.3.3.2.5.2. Tahkim Süresi  76
2.3.4. Hakem Yargılamasının Sona Ermesi  76
2.4. HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNU’NDA TAHKİME ELVERİŞLİLİK  77
2.4.1. Genel Olarak Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na Göre Tahkime Elverişlilik  77
2.4.2. Hukuk Muhakemeleri Kanununa Göre Tahkime Elverişli Olmayan Uyuşmazlıklar  77
2.4.2.1. Taşınmazın Aynına İlişkin Olan Uyuşmazlıklar  77
2.4.2.2. İki Tarafın İradelerine Tabi Olmayan İşlerden Kaynaklanan Uyuşmazlıklar  78
2.4.3. Yargıtay Kararlarında Tahkime Elverişlilik  78
2.4.4. Tahkime Elverişlilik ve Kamu Düzeni İlişkisi  79
3. BÖLÜM:
SİGORTACILIKTA TAHKİM USULÜ
3.1. SİGORTACILIK KANUNU’NA GÖRE SİGORTA TAHKİM’İN ORTAYA ÇIKIŞI  87
3.1.1. Karşılaştırmalı Hukukta Sigorta Uyuşmazlıklarında Alternatif Çözüm Yöntemleri  88
3.1.2. Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun Sigortacılık Kanunu ile İlişkisi  90
3.2. SİGORTA TAHKİM KOMİSYONU VE TAHKİM YETKİLİLERİ  91
3.2.1. Sigorta Tahkim Komisyonunun Kuruluşu ve İradi Oluşu  91
3.2.2. Sigorta Tahkim Yetkilileri  92
3.2.2.1. Genel Olarak Komisyonun Teşkili  92
3.2.2.2. Raportörler  93
3.2.2.3. Sigorta Hakemleri  94
3.2.2.4. Bilirkişiler  95
3.3. SİGORTA TAHKİM KOMİSYONU’NA BAŞVURU VE YARGILAMA PROSEDÜRÜ  96
3.3.1. Sigorta Tahkime Başvuru  96
3.3.2. Sigorta Tahkime Başvuru Yapabilecek Kişiler  98
3.3.3. Sigorta Tahkim Komisyonu’nda Başvurunun İncelenmesi ve Uyuşmazlığın Çözümü  98
3.3.3.1. Başvurunun Hakeme Tevdi  99
3.3.3.2. Usul Hukuku ile Yargılamaya Hâkim İlkeler  99
3.3.3.3. Maddi Hukuka İlişkin Değerlendirme ile Tahkikat  100
3.3.3.3.1. Maddi Hukukun Tespiti  100
3.3.3.4. Delillerin Toplanması ve Tahkikat  101
3.3.3.4.1. Başka Yerden Getirilecek Delillerin Toplanması  105
3.3.3.4.2. Bilirkişi İncelemesi  105
3.3.3.4.3. Keşif Yapılması  105
3.3.3.4.4. Tanık Dinlenmesi  107
3.3.3.4.5. Davaya Müdahale ile Davanın İhbarı  109
3.3.3.3.6. Geçici Hukuki Koruma Talepleri  110
3.4. HAKEM KARARLARI İLE HAKEM KARARLARINA KARŞI KANUN YOLLARI  110
3.4.1. Hakem Kararları ile İcra Kabiliyeti  110
3.4.2. Hakem Kararlarına Karşı Kanun Yolları  110
3.4.2.1. İtiraz Başvurusu  110
3.4.2.2. Temyiz Kanun Yoluna Başvuru  114
3.4.2.2.1. Uyuşmazlık Tutarı Bakımından Temyiz Kanun Yoluna Başvuru  114
3.4.2.2.2. Kesin Hakem Kararlarına Karşı Sınırlı Sebeplerle Kanun Yolu  118
3.4.2.2.3. İptal Davası  118
3.5. HAKEM KARARLARINA İLİŞKİN DEĞERLENDİRME VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ  123
4. BÖLÜM:
SİGORTA UYUŞMAZLIKLARINDA TAHKİME ELVERİŞLİLİK DEĞERLENDİRMESİ
4.1. SİGORTA UYUŞMAZLIKLARINDA TAHKİME ELVERİŞLİLİK  127
4.1.1. Tanım Olarak Sigorta Uyuşmazlıkları  127
4.1.2. Sigortacılık Kanunu ile Hukuk Muhakemeleri Kanunu ve Yargıtay İçtihatları Doğrultusunda Tahkime Elverişlilik Değerlendirmesi  128
4.2. BELİRLİ SİGORTA BRANŞLARINA İLİŞKİN TAHKİME ELVERİŞLİLİK DEĞERLENDİRMESİ  130
4.2.1. Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası  130
4.2.1.1. Araç Hasar Tazminatı  137
4.2.1.2. Araçta Meydana Gelen Değer Kaybı Tazminatı  139
4.2.1.3. Sağlık Giderleri Tazminatı  142
4.2.1.4. Sürekli Sakatlık / Sakatlanma Tazminatı  142
4.2.1.5. Destekten Yoksun Kalma Tazminatı  147
4.2.1.6. Kusur Değişim Talepleri  148
4.2.2. Motorlu Kara Taşıtları İhtiyari Mali Mesuliyet Sigortası  150
4.2.2.1. Manevi Tazminat  151
4.2.3. Kara Araçları Kasko Sigortası  158
4.2.3.1. Kara Araçları Kasko Genel Şartları Uyarınca Teminat Dışı Haller  160
4.2.3.2. Alkollü Araç Kullanımı Sırasında Meydana Gelen Zararlar  162
4.2.3.3. Gerekli Sürücü Belgesine Sahip Olmayan Kimseler Tarafından Aracın Kullanılması Sırasında Meydana Gelen Zararlar  166
4.2.4. Yangın Sigortası  167
4.2.4.1. Yangın  168
4.2.4.2. Yıldırım  170
4.2.4.3. İnfilak  171
4.2.4.4. Sigortanın Kapsamı  171
4.2.4.5. Ek Teminat ile Sözleşmeye Dahil Edilebilecek Haller ile Sigorta Bedeli Poliçede Gösterilmek Kaydıyla Teminat Kapsamında Olan Haller  172
4.2.4.6. Yangın Sigortası Genel Şartlarında Teminat Dışı Sayılan Haller  174
4.3. BULGULAR  175
4.3.1. Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası ve Tahkime Elverişlilik  175
4.3.1.1. Hasar Onarım Talepleri Açısından Tahkime Elverişlilik  175
4.3.1.2. Değer Kaybı Tazminatı Talepleri Açısından Tahkime Elverişlilik  177
4.3.1.3. Sürekli Sakatlık Tazminat Talebi Açısından Tahkime Elverişlilik  177
4.3.1.4. Destekten Yoksun Kalma Tazminatı Açısından Tahkime Elverişlilik  179
4.3.2. Motorlu Kara Taşıtları İhtiyari Mali Mesuliyet Sigortası ve Tahkime Elverişlilik  181
4.3.2.1. Ana Teminatlar Açısından Tahkime Elverişlilik Değerlendirmesi  181
4.3.2.2. Manevi Tazminat Açısından Tahkime Elverişlilik Değerlendirmesi  181
4.3.3. Kara Araçları Kasko Sigortası ve Tahkime Elverişlilik  183
4.3.3.1. Hasar Onarım Talepleri Açısından Tahkime Elverişlilik  183
4.3.3.2. Sürücü Değişikliği İddiasında Bulunan Dosyalar Açısından Tahkime Elverişlilik  184
4.3.4. Yangın Sigortası ve Tahkime Elverişlilik  186
Sonuç ve Öneriler  189
EKLER
EK 1: Sigortacılıkta Yaygın Olarak Kullanılan Yönetmelikler  199
EK 2: Genel Şartların Listesi  201
Kaynakça  205
Kavramlar Dizini  211

Yorum Yap

Lütfen yorum yazmak için oturum açın ya da kayıt olun.
İlgili Yayınlar