6284 Sayılı Kanun ve Bu Kanunun Ceza Muhakemesi Hukukundaki Etikleri

Yayınevi: Adalet Yayınları
Yazar: Alif ALMILA PANCAROĞLU
ISBN: 9786257656627
279,90 TL 311,00 TL

Adet

 
   0 yorum  |  Yorum Yap
Kitap Künyesi
Yazar Alif ALMILA PANCAROĞLU
Baskı Tarihi 2021/03
Baskı Sayısı 1
Boyut 16x24 cm (Standart Kitap Boyu)
Cilt Karton kapak
Sayfa Sayısı 296

Kadına yönelik şiddet ve ev içi şiddet tarihin her döneminde karşılaşılan ve günümüzde de varlığını sürdüren ciddi bir sorundur. Kadına; çocuğa; fiziksel, zihinsel veya ekonomik yönden zayıf konumda olan herhangi bir insana uygulanan şiddetin hemen hemen her gün haber bültenlerine yansıması, bu sorunun ülkemizde de mevcut olduğunu göstermektedir. Söz konusu sorunla mücadele edebilmek amacıyla 20.03.2012 tarihinde 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun yürürlüğe girmiştir. Yürürlüğe girmesinden itibaren sekiz yıl geçmiş olmasına rağmen 6284 sayılı Kanun’un amacı, kapsamı ve Kanun’da yer alan tedbirlerin mahiyetinin yeterince anlaşılamadığı tespit edilmiştir.

6284 sayılı Kanun’da tanımlanan şiddet kavramı ceza hukukunda suç olarak adlandırılan kavramdan bağımsızdır. Her şiddet fiili suç teşkil etmemekle birlikte, şiddetin aynı zamanda suç niteliği taşıdığı durumlar da olabilmektedir. Bu gibi durumlarda bir taraftan ceza yargılaması devam ederken, diğer taraftan 6284 sayılı Kanun’da yer alan tedbirler uygulanabilir. Lakin söz konusu iki ayaklı uygulama sebebiyle çeşitli sorunlar ortaya çıkabilmektedir. Bu nedenle çalışmamızda, 6284 sayılı Kanun’u incelemenin yanı sıra Kanunla bağlantılı olarak ceza yargılamasında ortaya çıkan sorunlara da çözüm aranmıştır.

TAKDİM .................................................................................................................... 7

ÖNSÖZ ...................................................................................................................... 9

İÇİNDEKİLER............................................................................................................ 11

KISALTMALAR......................................................................................................... 17

GİRİŞ ...............................................................................................................19


BİRİNCİ BÖLÜM


TEMEL KAVRAMLAR, TARİHÇE, ULUSLARARASI HUKUK VE

TÜRK HUKUKUNDA AİLENİN KORUNMASI VE KADINA KARŞI ŞİDDET

I. TEMEL KAVRAMLAR......................................................................................... 25

A. Genel Olarak ............................................................................................. 25

B. Şiddet Kavramı ve Şiddetin Türleri............................................................ 26

1. Şiddet Kavramı ................................................................................... 26

2. Şiddetin Türleri................................................................................... 28

a) Uygulanış Biçimine Göre Şiddetin Türleri.................................... 28

aa) Fiziksel Şiddet ....................................................................... 29

bb) Cinsel Şiddet ......................................................................... 30

cc) Psikolojik Şiddet.................................................................... 30

dd) Ekonomik Şiddet................................................................... 31

ee) Siber Şiddet .......................................................................... 32

b) Maruz Kalan Kişi Gruplarına Göre Şiddetin Türleri...................... 33

aa) Kadına Şiddet........................................................................ 34

bb) Çocuğa Şiddet....................................................................... 35

cc) Yaşlıya Şiddet........................................................................ 35

c) Ev İçi Şiddet ve Aile İçi Şiddet ...................................................... 37

C. Toplumsal Cinsiyet.................................................................................... 37


12 İçindekiler

II. TARİHÇE........................................................................................................... 40

A. Genel Olarak............................................................................................. 40

B. İslâmiyet Öncesi Türk Devletlerinde......................................................... 41

C. Osmanlı Devleti’nde ................................................................................. 42

D. Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nde.............................................................. 52

III. ULUSLARARASI HUKUKTA AİLENİN KORUNMASI VE KADINA KARŞI

ŞİDDET............................................................................................................. 57

A. Genel Olarak............................................................................................. 57

B. Birleşmiş Milletler Tarafından Düzenlenen Belgeler ................................ 59

1. Evrensel İnsan Hakları Bildirgesi ........................................................ 61

2. Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesine Dair

Sözleşme (CEDAW) ............................................................................ 62

3. Kadınlara Yönelik Şiddetin Tasfiyesine İlişkin Bildirge ....................... 66

4. Pekin Deklarasyonu ve Eylem Platformu ........................................... 67

5. Çocuk Haklarına Dair Sözleşme.......................................................... 68

C. Avrupa Konseyi Tarafından Düzenlenen Belgeler .................................... 70

1. AİHS Hükümleri ve AİHM İçtihatlarında Ailenin Korunması ve

Kadına Şiddet..................................................................................... 71

2. Avrupa Konseyi Tavsiye Kararlarında Ailenin Korunması ve

Kadına Şiddet..................................................................................... 73

3. Kadına Yönelik Şiddet ve Ev İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla

Mücadeleye Dair Avrupa Konseyi Sözleşmesi (İstanbul

Sözleşmesi) ........................................................................................ 74

a) Sözleşme’nin Amacı .................................................................... 77

b) Sözleşme’nin Kapsamı................................................................. 79

c) Tanımlar ...................................................................................... 79

d) Taraf Devletlerin Yükümlülükleri ................................................ 82

aa) Temel Yükümlülükler............................................................ 82

bb) Taraf Devletlerin Ceza Hukukuna İlişkin Yükümlülükleri...... 83

aaa) Ceza Hukukunun Genel Hükümlerine İlişkin

Yükümlülükler ............................................................. 83

bbb) Ceza Hukukunun Özel Hükümlerine İlişkin

Yükümlülükler ............................................................. 87

ccc) Ceza Muhakemesi Hukuku Hükümlerine İlişkin

Yükümlülükler ............................................................. 93


İçindekiler 13

IV. TÜRK HUKUKUNDA AİLENİN KORUNMASI VE KADINA KARŞI ŞİDDET .............. 96

A. Genel Olarak ............................................................................................. 96

B. T.C. Anayasası’nın İlgili Hükümleri ............................................................ 97

C. Türk Medeni Kanunu’nun İlgili Hükümleri................................................ 99

D. Türk Borçlar Kanunu’nun İlgili Hükümleri............................................... 101

E. İş Kanunu’nun İlgili Hükümleri................................................................ 101

F. Çocuk Koruma Kanunu’nun İlgili Hükümleri ........................................... 102

G. 6284 Sayılı Kanun.................................................................................... 105


İKİNCİ BÖLÜM


6284 SAYILI AİLENİN KORUNMASI VE KADINA KARŞI ŞİDDETİN


ÖNLENMESİNE DAİR KANUN

I. 6284 SAYILI KANUN’UN AMACI, KAPSAMI, TEMEL İLKELERİ VE

TANIMLAR ..................................................................................................... 107

A. Genel Olarak ........................................................................................... 107

B. Kanun’un Amacı...................................................................................... 110

C. Kanun’un Kapsamı .................................................................................. 111

1. Kadınlar ............................................................................................ 115

2. Çocuklar ........................................................................................... 116

3. Aile Bireyleri..................................................................................... 117

4. Tek Taraflı Israrlı Takip Mağdurları .................................................. 120

D. Kanun’a Hâkim Olan İlkeler .................................................................... 123

1. Temel İnsan Haklarını Koruma Esası ................................................ 123

2. Kadın Erkek Eşitliğine Duyarlılık ....................................................... 124

3. Sosyal Devlet İlkesine Uygunluk....................................................... 125

4. Âdil, Etkili ve Süratli Uygulama ........................................................ 126

5. İnsan Onurunu Koruma.................................................................... 126

6. Ayrımcılık Yasağı............................................................................... 127

7. Ulusal ve Uluslararası Hukuki Düzenlemelere Uyma Esası .............. 128

E. Kanun’da Yer Alan Tanımlar ................................................................... 129

1. Ev İçi Şiddet...................................................................................... 131

2. Şiddet Mağduru ............................................................................... 132

3. Şiddet Uygulayan ............................................................................. 134


14 İçindekiler

4. Şiddet Önleme ve İzleme Merkezleri............................................... 135

5. Tedbir Kararı .................................................................................... 136

II. 6284 SAYILI KANUN’DA ŞİDDET, ŞİDDETİN UNSURLARI VE KADINA

YÖNELİK ŞİDDET ............................................................................................ 138

A. Genel Olarak........................................................................................... 138

B. 6284 Sayılı Kanun’da Şiddet Kavramı ..................................................... 138

C. Şiddetin Unsurları................................................................................... 140

1. Fiziksel, Cinsel, Psikolojik, Sözlü veya Ekonomik Nitelikte Bir

Davranış veya Tutum ....................................................................... 140

2. Fiziksel, Cinsel, Psikolojik veya Ekonomik Yönden Zarar Görme

veya Acı Çekme ya da Zarar Görme veya Acı Çekmenin

Muhtemel Olması ............................................................................ 144

D. 6284 Sayılı Kanun’da Kadına Yönelik Şiddet Kavramı............................. 146

III. 6284 SAYILI KANUN’DA YER ALAN TEDBİRLER ............................................... 147

A. Genel Olarak........................................................................................... 147

B. Koruyucu Tedbirler................................................................................. 147

1. Kolluk Amiri Tarafından Verilecek Koruyucu Tedbir Kararları ......... 148

2. Mülkî Amir Tarafından Verilecek Koruyucu Tedbir Kararları ........... 150

a) Uygun Barınma Yeri Sağlanması ............................................... 150

b) Geçici Maddi Yardım Sağlanması .............................................. 152

c) Rehberlik ve Danışmanlık Hizmeti Sağlanması.......................... 154

d) Geçici Koruma Altına Alma........................................................ 155

e) Çocuklar İçin Kreş İmkânı Sağlanması ....................................... 158

3. Hâkim Tarafından Verilecek Koruyucu Tedbir Kararları................... 158

a) İş Yerinin Değiştirilmesi............................................................. 159

b) Müşterek Yerleşim Yerinden Ayrı Yerleşim Yeri

Belirlenmesi .............................................................................. 161

c) Tapu Kütüğüne Aile Konutu Şerhi Konulması ........................... 162

d) Kimlik ve İlgili Diğer Belgelerin Değiştirilmesi ........................... 162

e) ÇKK Hükümlerine Göre Koruyucu ve Destekleyici

Tedbirlere Hükmedebilme ve TMK Hükümlerine Göre

Velayet, Kayyım, Nafaka ve Kişisel İlişki Kurulması

Hususlarında Karar Verme ........................................................ 164

f) Tedbir Nafakasına Hükmetme .................................................. 165


İçindekiler 15

C. Önleyici Tedbirler.................................................................................... 166

1. Kolluk Amiri Tarafından Verilecek Önleyici Tedbir Kararları ............ 166

2. Hâkim Tarafından Verilecek Önleyici Tedbir Kararları ..................... 167

a) Şiddet Mağduruna Birtakım Söz ve Davranışlarda

Bulunmama Hususunda Uyarma............................................... 168

b) Müşterek Konuttan veya Bulunduğu Yerden Uzaklaştırma

ve Müşterek Konutun Korunan Kişiye Tahsisi ........................... 168

c) Korunan Kişilere ve Bu Kişilerin Bulundukları Yerlere

Yaklaşmama .............................................................................. 169

d) Çocuklarla Kişisel İlişkinin Sınırlanması, Kaldırılması veya

Refakatçi Eşliğinde Yapılması .................................................... 170

e) Korunan Kişinin Yakınlarına, Tanıklarına ve Çocuklarına

Yaklaşmama .............................................................................. 171

f) Korunan Kişinin Eşyalarına Zarar Vermeme .............................. 171

g) Korunan Kişiyi İletişim Araçlarıyla veya Sair Surette

Rahatsız Etmeme....................................................................... 172

h) Kanunen İzin Verilen Silahları Kolluğa Teslim Etme .................. 172

i) Silah Taşıması Zorunlu Olan Bir Kamu Görevlisi Olsa Bile

Silahını Kurumuna Teslim Etme................................................. 174

j) Alkol ve Uyuşturucu Madde Kullanmama, Bu maddelerin

Etkisindeyken Korunan Kişilere Yaklaşmama ve Gerekli

Tedaviyi Olma............................................................................ 175

k) Muayene veya Tedavi İçin Bir Sağlık Kuruluşuna Başvurma

ve Tedavisini Sağlama ............................................................... 175

D. Koruyucu ve Önleyici Tedbirlerin Hukuki Niteliği ................................... 176

IV. 6284 SAYILI KANUN’UN UYGULANMASINDA GÜNCEL GELİŞMELER .............. 186


ÜÇÜNCÜ BÖLÜM


6284 SAYILI KANUN’UN UYGULANMA USULÜ VE

CEZA MUHAKEMESİ HUKUKUNDAKİ ETKİLERİ

I. KORUYUCU VE ÖNLEYİCİ TEDBİR KARARLARININ VERİLME USULÜ VE

ZORLAMA HAPSİ ............................................................................................ 191

A. Genel Olarak ........................................................................................... 191

B. Başvuru Yolları ........................................................................................ 191

C. Tedbir Kararlarının Verilmesi ve Gizlilik .................................................. 196

D. İtiraz........................................................................................................ 200


16 İçindekiler

E. Tedbir Kararlarının Bildirimi ve Uygulanması ......................................... 202

F. Tedbir Kararlarına Aykırılık ve Zorlama Hapsi......................................... 203

II. CEZA VE CEZA MUHAKEMESİNİN AMAÇLARI BAKIMINDAN 6284 SAYILI

KANUN .......................................................................................................... 211

A. Genel Olarak........................................................................................... 211

B. Ceza Hukukunun Amaçları...................................................................... 213

C. Ceza Muhakemesi Hukukunun Amaçları................................................ 216

D. 6284 Sayılı Kanun’un Ceza ve Ceza Muhakemesi Hukukunun

Amaçları Karşısında Değerlendirilmesi ................................................... 218

III. TEDBİR KARARLARINDA YETKİ UYUŞMAZLIKLARI .......................................... 223

A. Genel Olarak........................................................................................... 223

B. Aile Mahkemesi Hâkimi ve Çocuk Mahkemesi Hâkimi Arasındaki

Yetki Uyuşmazlığı.................................................................................... 223

C. Ceza Mahkemeleri ile Aile Mahkemesi Arasındaki Yetki Uyuşmazlığı.... 226

IV. AİLE, ÇALIŞMA VE SOSYAL HİZMETLER BAKANLIĞININ KATILAN SIFATI......... 232

A. Genel Olarak........................................................................................... 232

B. Ceza Muhakemesinde Kamu Davasına Katılma...................................... 232

C. Ceza Muhakemesinde Kanuni Katılma ................................................... 238

D. Ceza Muhakemesinde Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler

Bakanlığının Davaya Katılması ................................................................ 240

V. ADİL YARGILANMA HAKKI BAĞLAMINDA 6284 SAYILI KANUN’UN

UYGULANMASINDAN DOĞAN SORUNLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ............... 247

A. Genel Olarak........................................................................................... 247

B. Tedbir Kararlarında Kullanılan “Şiddet Uygulayan” İfadesinin

Suçsuzluk Karinesi Bağlamında İncelenmesi .......................................... 249

C. Tedbir Kararlarının Verilmesinde İzlenen Usulün Gerekçeli Karar

Hakkı Bağlamında İncelenmesi............................................................... 257

SONUÇ...........................................................................................................265

KAYNAKÇA ....................................................................................................283

Yorum Yap

Lütfen yorum yazmak için oturum açın ya da kayıt olun.