Bankacılık Kanunu Şerhi (El Kitabı)

İÇİNDEKİLER

GİRİŞ: BANKACILIK KANUNU’NUN GENEL GEREKÇESİ ....................... 11

BİRİNCİ KISIM: GENEL HÜKÜMLER

Madde 1-Amaç ......................................................................................................... 25

Madde 2-Kapsam ...................................................................................................... 27

Madde 3-Tanımlar ve Kısaltmalar ............................................................................ 30

Madde 4-Faaliyet Konuları ....................................................................................... 38

Madde 5-Dolaylı Pay Sahipliği ................................................................................. 55

İKİNCİ KISIM: İZNE TÂBİ İŞLEMLER

Bı̇rı̇ncı̇ Bölüm: Kuruluş ve Faaliyet İzinleri

Madde 6-Kuruluş veya Türkiye'de Şube ve Temsilcilik Açma İzni ......................... 60

Madde 7-Kuruluş Şartları ......................................................................................... 67

Madde 8-Kurucularda Aranan Şartlar ....................................................................... 73

Madde 9-Merkezi Yurt Dışında Bulunan Bankaların Türkiye'de Şube Açma

Şartları ...................................................................................................................... 77

Madde 10-Faaliyet İzni ............................................................................................. 80

Madde 11-Kuruluş İzninin İptali .............................................................................. 84

Madde 12-Faaliyet İzninin İptali veya Sınırlandırılması .......................................... 86

Madde 13-Yurt İçinde Şube Açma ........................................................................... 88

Madde 14-Sınır Ötesi Faaliyetler .............................................................................. 90

Madde 15-Bağımsız Denetim, Değerleme ve Derecelendirme Kuruluşlarının Yetkilendirme İzni .............................................................................................. 93

İkı̇ncı̇ Bölüm: Ana Sözleşmeye İlişkin Hükümler

Madde 16-Ana Sözleşme Değişiklikleri ................................................................... 99

Madde 17-Sermaye Artırımları ............................................................................... 109

Madde 18-Pay Edinim ve Devirleri ........................................................................ 111

Üçüncü Bölüm: Birleşme, Bölünme, Hisse Değişimi ve İradi Tasfiye

Madde 19-Birleşme, Bölünme ve Hisse Değişimi .................................................. 121

Madde 20-İradi Tasfiye .......................................................................................... 130

Dördüncü Bölüm: İzin Başvurularının Reddi

Madde 21-İzin Başvurularının Reddi ..................................................................... 136

ÜÇÜNCÜ KISIM: KURUMSAL YÖNETİM

Bı̇rı̇ncı̇ Bölüm: Yönetim

Madde 22-Kurumsal Yönetim İlkeleri .................................................................... 138

Madde 23-Yönetim Kurulu ..................................................................................... 156

Madde 24-Denetim Komitesi.................................................................................. 166

Madde 25-Genel Müdür ve Yardımcıları ............................................................... 178

İçindekiler

6

Madde 26-Çalışma ve İmza Yetkisi Yasağı ............................................................ 183

Madde 27-Yemin ve Mal Beyanı ............................................................................ 184

Madde 28-Karar Defteri ......................................................................................... 187

İkı̇ncı̇ Bölüm: İç Sistemler

Madde 29-İç Sistemlere İlişkin Yükümlülükler ...................................................... 194

Madde 30-İç kontrol Sistemi .................................................................................. 199

Madde 31-Risk Yönetimi Sistemi ........................................................................... 205

Madde 32-İç Denetim Sistemi ................................................................................ 213

Üçüncü Bölüm: Yetkili Kuruluşlar

Madde 33-Bağımsız Denetim Kuruluşları .............................................................. 222

Madde 34-Değerleme ve Derecelendirme Kuruluşları ........................................... 230

Madde 35-Destek Hizmeti Kuruluşları ................................................................... 239

Madde 36-Sorumluluk Sigortası ............................................................................. 245

Dördüncü Bölüm: Finansal Raporlama

Madde 37-Muhasebe ve Raporlama Sistemi .......................................................... 249

Madde 38-Konsolide Finansal Raporlar ................................................................. 256

Madde 39-Finansal Raporların İmzalanması, Sunulması, İlânı ve Denetimi .......... 262

Madde 40-Yıllık Faaliyet Raporu ........................................................................... 267

Madde 41-Sorumluluk ............................................................................................ 273

Madde 42-Belgelerin Saklanması ........................................................................... 274

DÖRDÜNCÜ KISIM: KORUYUCU HÜKÜMLER

Bı̇rı̇ncı̇ Bölüm: Özkaynaklar ve Standart Oranlar

Madde 43-Koruyucu Düzenlemeler ........................................................................ 279

Madde 44-Ödenmiş Sermaye, Yedek Akçeler ve Özkaynak .................................. 298

Madde 45-Sermaye Yeterliliği................................................................................ 301

Madde 46-Likidite Yeterliliği ................................................................................. 311

Madde 47-Aşımların Giderilmesi ........................................................................... 316

İkı̇ncı̇ Bölüm: Krediler ve Risk Grubu

Madde 48-Krediler.................................................................................................. 319

Madde 49-Risk Grubu ............................................................................................ 335

Madde 50-Dâhil Olunan Risk Grubu ve Mensuplara Kredi Kullandırma

Koşulları ................................................................................................................. 341

Madde 51-Kredi Açma ........................................................................................... 343

Madde 52-Kredilerin İzlenmesi .............................................................................. 348

Madde 53-Karşılıklar, Teminatlar ve Kayıttan Düşme ........................................... 378

Üçüncü Bölüm: Sınırlamalar

Madde 54-Kredi Sınırları ........................................................................................ 392

Madde 55-Kredi Sınırlamalarına Tâbi Olmayan İşlemler ...................................... 400

Madde 56-Ortaklık Paylarına İlişkin Sınırlamalar .................................................. 403

Madde 57-Gayrimenkul ve Emtia Üzerine İşlemler ............................................... 405

İçindekiler

7

Madde 58-Sandık ve Vakıflara İlişkin İşlemler ...................................................... 409

Madde 59-Bağış Sınırları ........................................................................................ 410

BEŞİNCİ KISIM: MEVDUATA VE KATILIM FONU TOPLAMAYA

İLİŞKİN HÜKÜMLER

Madde 60-Mevduat ve Katılım Fonu Kabulü ......................................................... 413

Madde 61-Mevduatın ve Katılım Fonunun Çekilmesi ........................................... 426

Madde 62-Zamanaşımı ........................................................................................... 433

Madde 63-Mevduatın ve Katılım Fonunun Sigortalanması .................................... 437

Madde 64-Sigorta Kapsamı Dışında Kalan Mevduat ve Katılım Fonu .................. 443

ALTINCI KISIM: DENETİM VE ALINACAK ÖNLEMLER

Madde 65-Denetim ................................................................................................. 445

Madde 66-Konsolide Denetim ................................................................................ 447

Madde 66/A-Bankalarca Hazırlanacak Önlem Planı .............................................. 450

Madde 67-Önlem Alınmasını Gerektiren Hâller .................................................... 457

Madde 68-Düzeltici Önlemler ................................................................................ 463

Madde 69-İyileştirici Önlemler .............................................................................. 466

Madde 70-Kısıtlayıcı Önlemler .............................................................................. 468

Madde 71-Faaliyet İzninin Kaldırılması veya Fona Devir ..................................... 470

Madde 72-Sistemik Riske Karşı Alınacak Önlemler .............................................. 474

YEDİNCİ KISIM: KANUNİ

̂

 YÜKÜMLÜLÜKLER

Madde 73-Sırların Saklanması ................................................................................ 475

Madde 74-İtibarın Korunması ................................................................................ 498

Madde 75-Etik ilkeler ............................................................................................. 499

Madde 76-Müşteri Hakları ..................................................................................... 506

Madde 76/A-Finansal Piyasalarda Manipülasyon ve Yanıltıcı İşlemler ................. 534

SEKİZİNCİ KISIM: KALKINMA VE YATIRIM BANKALARI VE

FİNANSAL HOLDİNG ŞİRKETİ

Madde 77-Katılım Bankaları ile Kalkınma ve Yatırım Bankalarına İlişkin

Hükümler ................................................................................................................ 537

Madde 78-Finansal Holding Şirketi ........................................................................ 541

DOKUZUNCU KISIM: KURULUŞ BİRLİKLERİ

Madde 79-Türkiye Bankalar Birliği ve Türkiye Katılım Bankaları Birliği ............ 550

Madde 80-Birliklerin Görev ve Yetkileri ............................................................... 551

Madde 81-Organlar ve Statü ................................................................................... 555

ONUNCU KISIM: BANKACILIK DÜZENLEME VE DENETLEME

KURUMUNA İLİŞKİN HÜKÜMLER

Bı̇rı̇ncı̇ Bölüm: Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

Madde 82-Kuruluş ve Bağımsızlık ......................................................................... 563

İkı̇ncı̇ Bölüm: Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu

Madde 83-Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu ....................................... 572

İçindekiler

8

Madde 84-Üyelerin Atanması ................................................................................. 573

Madde 85-Başkan ve Üyelerin Görev Süreleri ....................................................... 575

Madde 86-Yasaklar ................................................................................................. 577

Madde 87-Kurulun Çalışma Esasları ...................................................................... 579

Madde 88-Kurulun Görev ve Yetkileri ................................................................... 582

Üçüncü Bölüm: Başkanlık Teşkilatı

Madde 89-Başkan ................................................................................................... 584

Madde 90-Başkan Yardımcıları .............................................................................. 585

Madde 91-Kurumun Hizmet Birimleri ................................................................... 586

Madde 92-Kurum Personeli .................................................................................... 589

Dördüncü Bölüm: Görev, Yetki ve Sorumluluk

Madde 93-Kurumun Görev ve Yetkileri ................................................................. 593

Madde 94-Sektörün Geliştirilmesi .......................................................................... 613

Madde 95-Yerinde Denetim ve Gözetim ................................................................ 615

Madde 96-Bilgi ve Belge İsteme ............................................................................ 624

Madde 97-Şeffaflık ve Hesap Verebilirlik .............................................................. 627

Madde 98-Kurumlararası İşbirliği .......................................................................... 629

Madde 99-Finansal Sektör Komisyonu .................................................................. 631

Madde 100-Eşgüdüm Komitesi .............................................................................. 633

Beşı̇ncı̇ Bölüm: Çeşitli Hükümler

Madde 101-Kurumun Bütçesi, Hesap ve Harcamaların Denetimi .......................... 634

Madde 102-Ücretler, Malî ve Diğer Sosyal Haklar ................................................ 636

Madde 103-Kurul Üyelerinin Görevden Ayrılması ................................................ 639

Madde 104-Kurul Üyeleri İle Kurum Personelinin Cezaî ve Hukukî Sorumluluğu ...................................................................................................................... 639

Madde 105-Kurul Kararlarına Karşı Yargı Yolu .................................................... 642

ONBİRİNCİ KISIM: FAALİYET İZNİ KALDIRILAN VE FONA

DEVREDİLEN BANKALARA İLİŞKİN HÜKÜMLER

Madde 106-Faaliyet İzninin Kaldırılması ............................................................... 645

Madde 107-Fona Devredilen Bankalar İle İlgili Hükümler .................................... 661

Madde 108-Banka Kaynaklarının İstismarı ............................................................ 665

Madde 109-Faaliyet İzni Kaldırılan veya Fona Devredilen Bankalara İlişkin

Ortak Hükümler ...................................................................................................... 670

Madde 110-Şahsi Sorumluluk ................................................................................ 672

ONİKİNCİ KISIM: TASARRUF MEVDUATI SİGORTA FONUNA

İLİŞKİN HÜKÜMLER

Bı̇rı̇ncı̇ Bölüm: Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu

Madde 111-Fonun Kuruluş ve Bağımsızlığı ........................................................... 677

İkı̇ncı̇ Bölüm: Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu Kurulu

Madde 112-Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu Kurulu ............................................. 678

Madde 113-Fon Kurulu Üyelerinin Atanması ........................................................ 680

İçindekiler

9

Madde 114-Fon Kurulu Başkan ve Üyelerinin Görev Süreleri .............................. 682

Madde 115-Fon Kurulu Başkan ve Üyeleri İle Fon Personeline İlişkin Yasaklar ....................................................................................................................... 683

Madde 116-Fon Kurulunun Çalışma Esasları ......................................................... 685

Madde 117-Fon Kurulunun Görev ve Yetkileri ...................................................... 691

Üçüncü Bölüm: Başkanlık Teşkilatı

Madde 118-Fon Başkanı ......................................................................................... 693

Madde 119-Fon Başkan Yardımcıları ..................................................................... 696

Madde 120-Fonun Hizmet Birimleri ...................................................................... 697

Madde 121-Fon Personeli ....................................................................................... 699

Dördüncü Bölüm: Görev, Yetki ve Sorumluluk

Madde 122-Fonun Görev ve Yetkileri .................................................................... 702

Madde 123-Fonun Bilgi ve Belge İsteme Yetkisi ................................................... 705

Beşı̇ncı̇ Bölüm: Çeşitli Hükümler

Madde 124-Fonun Hesap ve Harcamalarının Denetimi.......................................... 707

Madde 125-Fon Kurulu Başkan ve Üyeleri İle Fon Personelinin Ücretleri,

Malî ve Diğer Sosyal Hakları ................................................................................. 708

Madde 126-Fon Kurulu Üyelerinin Görevden Ayrılması ....................................... 712

Madde 127-Fon Kurulu Üyeleri, Fon Personeli, Fonun Atadığı veya Fonu

Temsilen Seçilen Yöneticilerin, İflas İdare Memurlarının ve Fon Personelinin Sorumlulukları .................................................................................................. 713

Madde 128-Fon Kurulu Kararlarına Karşı Yargı Yolu ........................................... 718

Madde 129-Fonun Bütçesi ...................................................................................... 719

Madde 130-Fonun Gelirleri .................................................................................... 722

Madde 131-Fonun Borçlanma ve Avans Yetkisi .................................................... 723

Altıncı Bölüm: Takip ve Tahsil Usûlleri

Madde 132-Fon Alacaklarının Takip ve Tahsiline İlişkin Yetki ve Usûller ........... 726

Madde 133-Sorumluluk Davalarına İlişkin İstisnai Yetkiler .................................. 753

Madde 134-Fonun Alacaklarının Tahsiline İlişkin Diğer Yetkiler ......................... 756

Madde 135-Sigortaya Tâbi Mevduat ve Katılım Fonu Tutarının Eksik Beyanı Hâlinde Uygulanacak Takip ve Tahsil Usulleri .............................................. 784

Madde 136-Fon Alacaklarının Yasal Teminatı ....................................................... 789

Madde 137-İspat Külfeti ......................................................................................... 796

Madde 138-Fon Alacaklarının Takip ve Tahsiline İlişkin İstisnalar ....................... 798

Madde 139-Fonun İştirakleri İle İlgili Yetkileri ..................................................... 801

Madde 140-Fon ve Faaliyet İzni Kaldırılan Bankalara İlişkin Malî İstisnalar ........ 804

Madde 141-Zamanaşımı ......................................................................................... 808

Madde 142-Görevli ve Yetkili Mahkeme ............................................................... 810

Madde 143-Varlık Yönetim Şirketi ........................................................................ 812

İçindekiler

10

ONÜÇÜNCÜ KISIM: DİĞER HÜKÜMLER

Madde 144-Faiz Oranları ile Diğer Menfaatler ...................................................... 816

Madde 145-Parasal Tutarlar ................................................................................... 816

ONDÖRDÜNCÜ KISIM: YAPTIRIMLAR, SORUŞTURMA VE KOVUŞTURMA HÜKÜMLERİ

Bı̇rı̇ncı̇ Bölüm: İdarî Para Cezaları

Madde 146-Kuruluşlara İlişkin İdarî Para Cezaları ................................................ 818

Madde 147-İlgili Kişilere İlişkin İdarî Para Cezaları .............................................. 829

Madde 148-Sınırlamalara, Kararlara ve Düzenlemelere Aykırı Hareketler

Dolayısıyla İdarî Para Cezaları ............................................................................... 831

Madde 149-Savunma Hakkı ve Kapatma Kararı .................................................... 832

İkı̇ncı̇ Bölüm: Suçlar

Madde 150-İzinsiz Faaliyette Bulunmak ................................................................ 833

Madde 151-Mevduat ve Katılım Fonu Sahiplerinin Haklarını Engellemek ........... 836

Madde 152-Düzeltici, İyileştirici ve Kısıtlayıcı Önlemleri Almamak .................... 837

Madde 153-Yetkili Merciler İle Denetim Görevlilerince İstenen Bilgi ve

Belgeleri Vermemek ve Görevlerini Yapmalarını Engellemek .............................. 839

Madde 154-Belgelerin Saklanması Yükümlülüğüne Aykırı Davranmak ............... 840

Madde 155-Gerçeğe Aykırı Beyanda Bulunmak .................................................... 840

Madde 156-İşlemlerin Kayıt Dışı Bırakılması ve Gerçeğe Aykırı Muhasebeleştirme ................................................................................................................... 841

Madde 157-Sistemi Engelleme, Bozma, Verileri Yok Etme veya Değiştirme ....... 842

Madde 158-İtibarın Zedelenmesi ............................................................................ 843

Madde 159-Sırların Açıklanması ............................................................................ 844

Madde 160-Zimmet ................................................................................................ 846

Madde 161-Diğer Kanunlara Aykırılıklar .............................................................. 853

Üçüncü Bölüm: Kovuşturma Usûlü

Madde 162-Yazılı Başvuru ve Müdahale ............................................................... 853

Madde 163-İtiraz ve Bildirim ................................................................................. 854

Madde 164-Özel Görev .......................................................................................... 855

Madde 165-Bilirkişi İncelemesi .............................................................................. 857

Madde 166-Özel Soruşturma ve Kovuşturma ......................................................... 867

Madde 167-İnfaz ..................................................................................................... 871

ONBEŞİNCİ KISIM: SON HÜKÜMLER

Madde 168-Kaldırılan ve Değiştirilen Hükümler ................................................... 872

Madde 169-Mülga Kanunlara Yapılan Atıflar ........................................................ 872

Ek Madde 1-Risk Merkezi ...................................................................................... 873

Madde 170-Yürürlük .............................................................................................. 915

Madde 171-Yürütme ............................................................................................... 915