Uluslararası Hukuk Açısından

Hukuken Bağlayıcı Olmayan Anlaşmalar

Yayınevi: Adalet Yayınları
Yazar: Fatma ULUTAŞ
ISBN: 9786258092943
291,60 TL 324,00 TL

Adet

 
   0 yorum  |  Yorum Yap
Kitap Künyesi
Yazar Fatma ULUTAŞ
Baskı Tarihi 2022/05
Baskı Sayısı 1
Boyut 16x24 cm (Standart Kitap Boyu)
Cilt Karton kapak
Sayfa Sayısı 276

Günümüzde antlaşmalar hukukuna ilişkin en önemli belge, 1969 tarihli Viyana Antlaşmalar Hukuku Sözleşmesi’dir. Viyana Antlaşmalar Hukuku Sözleşmesi “antlaşma”yı özünde “uluslararası hukuka tabi bir uluslararası anlaşma” şeklinde tanımlamakla birlikte bir anlaşmanın hangi koşullar altında uluslararası hukuka tabi olacağı Sözleşme’nin hükümleri içerisinde düzenlenmemiştir. Bununla birlikte, Uluslararası Hukuk Komisyonu “uluslararası hukuka tabi” ifadesini “uluslararası hukukta haklar ve yükümlülükler yaratma niyeti” unsurunu içerecek şekilde yorumlamaktadır. Bu çerçevede uluslararası hukukta devletlerin ve uluslararası örgütlerin tarafı olduğu her anlaşmanın uluslararası hukuka tabi olduğu ve bir antlaşma niteliğinde olduğu söylenemez. Devletler ve uluslararası örgütler tarafından hukuken bağlayıcı olmadığı kabul edilen, tarafları arasında hukuki haklar ve yükümlülükler yaratmayan anlaşmalar da akdedilmektedir. Bu tür anlaşmalar doktrinde ve devletlerin uygulamalarında “hukuken bağlayıcı olmayan anlaşma”, “MOU”, “centilmenler anlaşması”, “siyasi ve ahlaki olarak bağlayıcı anlaşma” ve “yumuşak hukuk” gibi isimlerle anılmaktadır. Bu çalışmanın amacı bu tür anlaşmaların niteliğini, sonuçlarını ve antlaşmalardan ayırt edilmelerini sağlayan ölçütleri ortaya koymaktır. Hukuken bağlayıcı olmadıkları kabul edilen bu anlaşmaların niteliğinin belirlenmesinde Uluslararası Hukuk Komisyonu’nun yorumları, doktrinde yer alan görüşler, uluslararası yargı kararları ve özellikle devletler ile uluslararası örgütlerin uygulamalarından hareket edilmiştir. 

ÖNSÖZ.......................................................................................................................................................5

İÇİNDEKİLER .........................................................................................................................................7

TABLOLAR DİZİNİ ............................................................................................................................ 10

KISALTMALAR DİZİNİ .................................................................................................................... 11

GİRİŞ...................................................................................................................................13


1. BÖLÜM


VİYANA ANTLAŞMALAR HUKUKU SÖZLEŞMESİ ÇERÇEVESİNDE


ANTLAŞMA KAVRAMI


I. ANTLAŞMA KAVRAMINI OLUŞTURAN UNSURLAR ..................................................26

A. Uluslararası Hukuk Kişileri Arasında Akdedilmesi...........................................26

B. Yazılı Şekil............................................................................................................................38

C. Bir ya da Daha Fazla İlgili Belgede Yer Alması....................................................42

D. İsimden Bağımsızlık........................................................................................................48

E. Bir Uluslararası Anlaşma Olması...............................................................................55

F. Uluslararası Hukuka Tabi Olması..............................................................................63

1. Uluslararası Hukuk Komisyonu’nun Hazırlık Çalışmaları .....................63

2. Viyana Antlaşmalar Hukuku Konferansı .......................................................75

3. Diğer Çalışmalar .......................................................................................................82


2. BÖLÜM


BAĞLAYICI OLMAYAN ANLAŞMA KAVRAMI

I. HUKUKEN BAĞLAYICI OLMAYAN ANLAŞMALARA İLİŞKİN

YAKLAŞIMLAR ...........................................................................................................................93

A. Hukuken Bağlayıcı Olmayan, Siyasi ve Ahlaki Olarak Bağlayıcı

Olan Anlaşmalar Yaklaşımı ..........................................................................................93

1. Siyasi ve Ahlaki Olarak Bağlayıcı Anlaşma Kavramı ................................94

2. Hukuken Bağlayıcı Olmayan Anlaşmaların Sonuçları .............................99


8 İçindekiler

3. Siyasi ve Ahlaki Olarak Bağlayıcı Anlaşmalar Yaklaşımına

İlişkin Eleştiriler ....................................................................................................109

a) Farklı Normatif Düzenler Arasındaki İlişkileri Düzenlemek

İçin İhtilaf Kurallarının Mevcut Olmadığı Eleştirisi.......................110

b) Demokratik Bir Eksiklik Yarattıkları Eleştirisi ................................111

c) Devlet Uygulamasının Yetersiz Olduğu Eleştirisi ...........................113

d) Yargı Kararlarını İhmal Ettiği Eleştirisi...............................................115

e) Siyaset ve Ahlakın Bağımsız Normatif Düzenler Olduğu ve

Bu Düzenlerin Kasıtlı Olarak Kullanılabileceği

Varsayımına Dayandığı Eleştirisi...........................................................116

B. Anlaşmaların Hukuk Dışında Bir Normatif Sisteme Göre Bağlayıcı

Olamayacağı Yaklaşımı................................................................................................121

C. Yumuşak Hukuk Yaklaşımı........................................................................................125

1. Yumuşak Hukuk Kavramı..................................................................................126

2. Yumuşak Hukukun İşlevleri .............................................................................134

3. Yumuşak Hukukun Muhtemel Sonuçları ....................................................141

4. Yumuşak Hukuka İlişkin Eleştiriler ..............................................................145

D. Devletleri Değil Akdeden Kişi veya Kurumları Bağladığı Görüşü ............146

II. HUKUKEN BAĞLAYICI OLMAYAN ANLAŞMALARIN KULLANILMA

NEDENLERİ ..............................................................................................................................155

A. Hız, Esneklik ve Ulusal Hukuk Prosedürlerinden Kaçınma Arzusu ........156

B. Gizlilik .................................................................................................................................159

C. Hukuki Uyuşmazlık Çözüm Yollarından Kaçınma...........................................160

D. Antlaşma Akdedilmesi Mümkün Olmayan Aktörlerle İlişkiler Tesis

Edilmesi .............................................................................................................................161

E. Riskten Kaçınma ............................................................................................................162

F. Değerlendirme ................................................................................................................164

III. BAĞLAYICI OLMAYAN BELGE ÖRNEKLERİ ...............................................................168


3. BÖLÜM


ANTLAŞMALARIN VE HUKUKEN BAĞLAYICI OLMAYAN

ANLAŞMALARIN BİRBİRİNDEN AYRILMASI

I. ANTLAŞMALARIN VE HUKUKEN BAĞLAYICI OLMAYAN

ANLAŞMALARIN BİRBİRİNDEN AYRILMASINDA KULLANILAN

YAKLAŞIMLAR.........................................................................................................................174

II. ANTLAŞMALAR VE HUKUKEN BAĞLAYICI OLMAYAN ANLAŞMALARIN

BİRBİRİNDEN AYRILMASINDA KULLANILAN ÖLÇÜTLER..................................189

A. Belgenin İsmi...................................................................................................................189


İçindekiler 9

B. Anlaşma Metninde Kullanılan Terminoloji........................................................ 202

C. Belgenin Kabul Edildiği Koşullar ve Tarafların Belgenin

Akdedilmesi Sürecindeki Eylem ve Açıklamaları ile Akdedilmesini

Müteakip Davranışları................................................................................................. 209

D. Birleşmiş Milletler Genel Sekreterliği’ne Tescil............................................... 213

E. Enstrümanın Tarafları/Katılımcıları .................................................................... 231

F. Enstrümanda Yer Alan Yükümlülüklerin Özgüllüğü ..................................... 232

G. Enstrümanın Statüsüne İlişkin Açık Hükümler ............................................... 234

H. Uyuşmazlıkların Çözümü........................................................................................... 237

İ. Depoziter........................................................................................................................... 238

J. Belgenin Konusu............................................................................................................ 238

III. DEĞERLENDİRME ................................................................................................................. 240

SONUÇ ............................................................................................................................. 245

KAYNAKÇA..................................................................................................................... 253

Yorum Yap

Lütfen yorum yazmak için oturum açın ya da kayıt olun.