İdarenin Tazminat Sorumluluğu

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ ...................................................................................................................... 7

İÇİNDEKİLER.............................................................................................................. 9

KISALTMALAR......................................................................................................... 13

GİRİŞ ...............................................................................................................15

BİRİNCİ BÖLÜM

İDARENİN SORUMLULUK TÜRLERİ VE

TERÖR EYLEMLERİNDEN DOLAYI İDARENİN SORUMLULUĞU

I. İDARENİN SORUMLULUĞU KAVRAMI ............................................................ 19

II. İDARENİN SORUMLULUĞUNUN TÜRKİYE’DEKİ GELİŞİMİ ............................... 22

III. İDARENİN SORUMLULUK TÜRLERİ ................................................................. 29

A. İdarenin Kusur Sorumluluğu (Hizmet Kusuru) ......................................... 30

1. Hizmetin Kötü İşlemesi ..................................................................... 33

2. Hizmetin Geç İşlemesi....................................................................... 34

3. Hizmetin Hiç İşlememesi................................................................... 34

B. İdarenin Kusursuz Sorumluluğu............................................................... 35

1. Tehlike İlkesi ..................................................................................... 38

2. Sosyal Risk İlkesi................................................................................ 39

3. Kamu Külfetleri Karşısında Eşitlik İlkesi............................................. 46

C. İdarenin Sorumluluğunun Şartları ........................................................... 48

1. İdari Davranış.................................................................................... 48

2. Zarar.................................................................................................. 49

3. Nedensellik Bağı................................................................................ 51

IV. GENEL OLARAK TERÖR EYLEMLERİNDEN KAYNAKLANAN ZARARLARDA

İDARENİN SORUMLULUĞU............................................................................. 54

A. Terör Kavramının Tanımı ve Kapsamı ...................................................... 54

B. Terör Eylemlerinin Sonuçlarından Dolayı Genel Olarak İdarenin

Sorumluluğu ............................................................................................ 58

10 İçindekiler

İKİNCİ BÖLÜM

5233 SAYILI KANUN’UN AMACI VE KAPSAMI

I. 5233 SAYILI KANUN’UN KABUL EDİLİŞ SÜRECİ, AMACI VE BENİMSEDİĞİ

SORUMLULUK ESASI....................................................................................... 69

A. 5233 Sayılı Kanun’un Kabul Ediliş Süreci ................................................. 69

B. 5233 Sayılı Kanun’un Amacı .................................................................... 76

C. 5233 sayılı Kanun’a Göre Zararın Tazmininde Benimsenen

Sorumluluk Esası...................................................................................... 78

II. 5233 SAYILI KANUN KAPSAMINDA ZARARIN KAYNAĞI, 5233 SAYILI

KANUN’UN KİŞİ, YER ve ZAMAN BAKIMINDAN UYGULANMASI .................... 85

A. 5233 Sayılı Kanun Kapsamında Zararın Kaynağı ...................................... 86

1. Terör Eylemleri ................................................................................. 86

2. Terörle Mücadele Kapsamında Yürütülen Faaliyetler ...................... 94

B. 5233 sayılı Kanun’un Kişi, Yer ve Zaman Bakımından Uygulanması........ 96

1. 5233 sayılı Kanun’un Kişi Bakımından Uygulanması......................... 96

a) Gerçek Kişiler ............................................................................. 97

(1) Sivil Vatandaş Gerçek Kişiler ............................................... 98

(2) Yabancı Uyruklu Gerçek Kişiler.......................................... 101

(3) Kamu Görevlileri................................................................ 102

b) Özel Hukuk Tüzel Kişileri .......................................................... 105

2. 5233 sayılı Kanun’un Yer Bakımından Uygulanması....................... 107

3. 5233 sayılı Kanun’un Zaman Bakımından Uygulanması ................. 109

III. 5233 SAYILI KANUN KAPSAMINA GİRMEYEN ZARARLAR ............................. 112

A. Devletin Karşılamış Olduğu Zararlar ...................................................... 112

B. Mahkeme Kararı Uyarınca Karşılanan Zararlar...................................... 114

C. Kasti Hareket Sonucu Uğranılan Zararlar .............................................. 115

D. Terör Dışındaki Sebeplerle Uğranılan Zararlar ...................................... 119

E. Terörden Mahkumiyeti Olanların Uğradığı Zararlar.............................. 121

IV. 5233 SAYILI KANUN UYARINCA TAZMİN EDİLECEK ZARAR ÇEŞİTLERİ.......... 125

A. 5233 sayılı Kanun’a Göre Maddi Zararın Kapsamı ve Tazmini ................. 126

1. 5233 sayılı Kanun’a Göre Maddi Zarar Kavramı ............................. 126

İçindekiler 11

2. 5233 sayılı Kanun’a Göre Maddi Zarar Türleri ................................ 128

a) Taşınır ve Taşınmaz Mallara Verilen Zararlar ........................... 128

b) Cismani Zarar ve Ölüm Halinde Uğranılan Zararlar.................. 135

(1) Nakdi Tazminat.................................................................. 137

(2) Aylık Bağlama ................................................................... 145

c) Mal Varlığına Ulaşamamadan Kaynaklanan Zararlar ............... 146

B. 5233 Sayılı Kanun’a Göre Manevi Zararın Kapsamı ve Tazmini.................. 154

1. Genel Olarak Manevi Zarar Kavramı ............................................... 154

2. 5233 Sayılı Kanun’a Göre Manevi Zararın Tazmini ......................... 157

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

5233 SAYILI KANUN UYARINCA ZARARIN TAZMİN SÜRECİ

VE BU SÜREÇTE KARŞILAŞILAN BAZI HUKUKİ SORUNLAR

I. 5233 SAYILI KANUN’A GÖRE OLUŞAN ZARARLARIN TAZMİN

AŞAMALARI .................................................................................................. 165

A. Zarar Tespit Komisyonu, Komisyonun Görevleri ve Çalışma Usulleri .... 165

1. Zarar Tespit Komisyonunun Yapısı ve Oluşumu.............................. 165

2. Zarar Tespit Komisyonunun Görevleri ............................................ 169

3. Zarar Tespit Komisyonunun Çalışma Usul ve Esasları ..................... 173

a) Bilgi ve Belge Toplanması......................................................... 173

b) Keşif Usulü................................................................................ 175

B. Zarar Tespit Komisyonuna Başvuru Süresi ve Usulü.............................. 181

1. Sulh Başvurusu Süresi ..................................................................... 182

2. Sulh Başvurusu Usulü...................................................................... 186

C. Zarar Tespit Komisyonuna Yapılan Başvuruların Sonuçlandırılması ...... 195

1. Başvurunun Reddedilmesi .............................................................. 196

2. Sulhname Düzenlenmesi................................................................ 198

a) Sulhnamenin Hukuki Niteliği.................................................... 198

b) Sulhnamenin Hazırlanması....................................................... 201

3. Zararın Karşılanması........................................................................ 203

a) Aynen Tazmin........................................................................... 204

b) Nakden Tazmin......................................................................... 207

12 İçindekiler

4. Mahsup Edilecek Değerler.............................................................. 209

D. Zarar Tespit Komisyonu Kararına Karşı Başvuru Yolu............................ 213

1. İdari Başvuru Yolu........................................................................... 213

2. Dava Yolu........................................................................................ 214

a) İptal Davası Yolu....................................................................... 215

b) Tam Yargı Davası Yolu.............................................................. 220

II. 5233 SAYILI KANUN’UN UYGULAMASINDA KARŞILAŞILAN BAZI HUKUKİ

SORUNLAR.................................................................................................... 232

A. Başvurunun Kabul Edilmemesi .............................................................. 232

B. Ödeme Dışı Tutulan Zarar Kalemleri ..................................................... 234

C. Tazminatların Düşük Ödenmesi............................................................. 239

D. Komisyonlara İlişkin Sorunlar ................................................................ 242

E. Uygulamada Karşılaşılan Diğer Sorunlar................................................ 245

SONUÇ...........................................................................................................251

KAYNAKÇA ....................................................................................................255

EKLER ............................................................................................................273

EK 1- Standardizasyon Tabloları........................................................................... 275

EK 2- Cismani Zarar Hesabı .................................................................................. 278

EK 3- Uyuşmazlık Tutanağı Örneği ....................................................................... 279

EK 4- Keşif Değerlendirme ve Sonuç Raporu........................................................ 280

EK 5- Sulhname Örneği ........................................................................................ 281

EK 6- Sulhname Tasarısı İmza Davetiyesi ............................................................. 282

EK 7- Taşınmazların Değer Tespiti Tutanağı......................................................... 283

EK 8- Batman İli İstatistiki Veriler......................................................................... 284