Kamu Görevlilerine Rücu Davaları

ÖNSÖZ ...................................................................................................................... 7

İÇİNDEKİLER.............................................................................................................. 9

KISALTMALAR......................................................................................................... 13

GİRİŞ ....................................................................................................................... 15

BİRİNCİ BÖLÜM

GENEL YÖNLERİYLE RÜCU MÜESSESESİ

I. RÜCU DAVALARI BAKIMINDAN KAMU GÖREVLİSİ......................................17

A. Kamu Görevlisi Kavramı............................................................................ 17

B. Türk Mevzuatında Kamu Görevlisi Kavramı.............................................. 19

1. Anayasa’ya Göre Kamu Görevlisi....................................................... 20

2. Diğer Mevzuatlarda Kamu Görevlileri ............................................... 23

3. Memurlar ve Diğer Kamu Görevlileri Ayrımı ..................................... 25

II. KAMU GÖREVLİSİNE RÜCU MÜESSESESİ ....................................................27

A. Genel Anlamda Rücu ................................................................................ 27

B. Özel Kanunlarda Rücu............................................................................... 30

C. Rücu Müessesesinin Dayanağını Oluşturan Kamu Görevlisinin

Kusurunun Niteliği .................................................................................... 32

D. Rücu Müessesesi ile Memurun İdareye Karşı Sorumluluğunun

Birbirinden Ayrılması ................................................................................ 37

E. Rücu Müessesesine İlişkin Yönetmeliğin Değerlendirilmesi ..................... 38

III. UYGULAMADA RÜCU MÜESSESESİ ............................................................40

A. İdarenin, Ödediği Tazminatı Kamu Görevlisine Rücu Etmesi Zorunlu

Mudur? ..................................................................................................... 40

B. İdarenin Ödediği Tazminatı Kamu Görevlisine Rücu Etmesi Talep

Edilebilir Mi?............................................................................................. 42

C. İdarenin Rücu Davası Açmadan Önce Kamu Görevlisine Gönderdiği

Yazının Hukuki Niteliği Nedir?................................................................... 47

D. Sayıştay Kararlarına Dayanılarak İlgili Kamu Görevlisine İcra Takibi

Yapılabilir Mi? ........................................................................................... 51

1. Sayıştay Kararlarına Dayanarak İlamlı İcra Takibi Başlatılması

Hususu............................................................................................... 55

2. Sayıştay Kararlarına Dayanarak İlamsız İcra Takibi Başlatılması

Hususu............................................................................................... 57

10 İçindekiler

3. Sayıştay Kararlarına Rağmen Rücu Davası Açılması ve Dava

Şartı Yokluğu Sorunu......................................................................... 58

E. Danıştay Kararlarında Rücuen Tahsil Kaydıyla Dava Açılması

Meselesi.................................................................................................... 61

F. İdari Yargı – Adli Yargı Arasında Hüküm Uyuşmazlığı Meselesi................ 64

İKİNCİ BÖLÜM

KAMU GÖREVLİLERİ ALEYHİNE AÇILAN

RÜCU DAVALARINDA USÛL KURALLARI VE YARGILAMA

I. USÛL KURALLARI .......................................................................................71

A. Görevli Mahkeme ..................................................................................... 71

B. Yetkili Mahkeme....................................................................................... 73

C. Rücu Davasının Açılması ........................................................................... 74

1. Yargılama Usûlü ................................................................................ 74

2. Davanın Açılması ............................................................................... 74

3. Cevap Dilekçesi Sunulması ................................................................ 76

4. Süresinde Cevap Dilekçesi Sunulmaması Hâli ................................... 77

5. Tarafların Cevaba Cevap ve İkinci Cevap Dilekçeleri ......................... 82

6. Delillerin Sunulması........................................................................... 83

a. Dilekçeler Aşaması...................................................................... 83

b. Ön İnceleme Aşaması ................................................................. 83

c. Tahkikat Aşaması........................................................................ 85

7. Rücu Davalarının Belirsiz Alacak Davası Olarak Açılıp

Açılamayacağı Sorunu ....................................................................... 86

8. Rücu Davalarının Kısmi Dava Olarak Açılıp Açılamayacağı

Sorunu............................................................................................... 87

9. Islah ................................................................................................... 88

10. Usûli Bozmaya İlişkin Yargıtay Karar Örnekleri ................................. 93

D. Husumet Yokluğu (Doğrudan Kamu Görevlisine Karşı Açılan

Davalar) .................................................................................................. 107

1. Husumet Yokluğu Sorunu................................................................ 107

2. Yargı Kararlarının Uygulanmaması Hâlinde Husumet ..................... 121

II. RÜCU DAVASINDA DELİLLER ....................................................................124

A. İspat Yükü ............................................................................................... 124

B. Bilirkişi Raporu........................................................................................ 125

1. İdari Yargı Kararına Etki Eden Bilirkişi Raporunun Rücu Davası

Bakımından Bağlayıcılığı.................................................................. 126

a. Kusura İlişkin Bilirkişi Raporu Bakımından................................ 126

b. Zararın Kapsamının Belirlenmesine İlişkin Bilirkişi Raporu

Bakımından............................................................................... 129

İçindekiler 11

2. Ceza Yargısına Etki Eden Bilirkişi Raporunun ve Ceza

Mahkemesi Kararının Rücu Davasında Bağlayıcılığı......................... 132

a. Kusur Oranının Yeniden Belirlenmesi ....................................... 132

b. Ceza Mahkemesi Kararının Bekletici Mesele Yapılıp

Yapılmayacağı ........................................................................... 143

3. Rücu Davasında Disiplin Soruşturması Raporunun Delil Niteliği ..... 150

4. Yeniden Bilirkişi Raporu Alınması .................................................... 157

C. Tanık Delili .............................................................................................. 158

D. Kesinleşmiş Yargı Kararları...................................................................... 160

1. İdare Mahkemesi Kararı .................................................................. 160

2. Ceza Mahkemesi Kararı ................................................................... 163

III. RÜCU DAVASINDA SORUMLULUK............................................................ 167

A. Kusur Sorumluluğu (Kamu Görevlisinin Kusurunun Bulunması)............. 167

B. Uygun Nedensellik (İlliyet) Bağı .............................................................. 183

C. Zarar Görenin (İdarenin veya İdari Eylem / İdari İşlemden Zarar

Görenin) Kusuru...................................................................................... 186

D. Ayırt Etme Gücü Bulunmayanların Sorumluluğu .................................... 193

E. Müteselsil Sorumluluk ............................................................................ 197

1. Rücu Davalarında Müteselsil Sorumluluk........................................ 197

2. Mükerrer Ödeme............................................................................. 241

IV. ZAMANAŞIMI.......................................................................................... 244

A. Kamu Görevlilerine Karşı, Neden Oldukları Zararlar Sebebiyle

Açılan Rücu Davalarında Zamanaşımı..................................................... 244

B. 6552 sayılı Kanun’un 84. Maddesi ile 2644 sayılı Tapu Kanunu’na

Eklenen “ek madde 2” de Düzenlenen Zamanaşımı Süreleri.................. 254

V. KAMU GÖREVLİSİNİN SİGORTALI OLMASI DURUMUNDA SİGORTA

ŞİRKETİNİN DAVAYA KATILMASI .............................................................. 258

VI. RÜCU EDİLECEK MİKTARIN (İADENİN) KAPSAMI....................................... 261

VII. HAKKANİYET İNDİRİMİ (TBK m.51-52)...................................................... 279

VIII. FAİZ HESAPLANMASI............................................................................... 313

KAYNAKLAR .......................................................................................................... 321