Türk Borçlar Hukukunda Sözleşme Yapma Zorunluluğu

ÖNSÖZ              III

KISALTMALAR             X

GİRİŞ 1

BİRİNCİ BÖLÜM

SÖZLEŞME ÖZGÜRLÜĞÜ VE SÖZLEŞME YAPMA ZORUNLULUĞU KAVRAMLARI

SÖZLEŞME ÖZGÜRLÜĞÜ KAVRAMI 3

SÖZLEŞME ÖZGÜRLÜĞÜNÜN HUKUKİ TEMELLERİ 11

SÖZLEŞME ÖZGÜRLÜĞÜNÜN SINIRLARI 17

Genel Olarak 17

Liberal Ekonomiden Kaynaklanan Olumsuzlukların Giderilmesi Amacıyla Getirilen Sınırlamalar 19

Sözleşme Özgürlüğüne Getirilen Sınırlamaların Anayasal Dayanağı 23

SÖZLEŞME YAPMA ZORUNLULUĞU KAVRAMI VE KAVRAMIN SINIRLANDIRILMASI 26

Kavram 26

Kavramın Sınırları 32

Genel Olarak 32

Önsözleşme 32

Sözleşmesel İlişki Doğuran Yenilik Doğuran Haklar 35

Önerinin Kabul Edildiği Haller 38

Genel Olarak 38

Güven Kuramı Uyarınca Önerinin Bulunması 42

Kanun Gereği Sözleşme Devri Gerçekleşen Haller 43

Sözleşme Görüşmelerinin Kesilmesinden Doğan Culpa in Contrahendo Sorumluluğu 44

Kamu Hukukuna Tâbi Olarak Görülen Kamu Hizmeti 51

Sözleşmesel İlişkinin Kanun Gereği Doğduğunun Kabul Edildiği Haller 54

İKİNCİ BÖLÜM

SÖZLEŞME YAPMA ZORUNLULUĞUNUN NORMATİF DAYANAKLARI

GENEL OLARAK 58

VI

SÖZLEŞME YAPMA ZORUNLULUĞUNUN GENEL DAYANAĞI 60

İleri Sürülen Kuramsal Dayanaklar 60

Genel Davranış Kuralına Aykırılık Olarak Sözleşme Yapma Zorunluluğu 60

Genel Olarak 60

Kişilik Hakkına Aykırı Fiil Olarak Sözleşme Yapmaktan Kaçınma 62

Kişilik Hakkı İhlali Olarak Sözleşme Yapmaktan Kaçınma 62

Sözleşme Yapmaktan Kaçınma Tarzının Kişilik Hakkı İhlali

Oluşturması           64

Ahlaka Aykırı Fiil Olarak Sözleşme Yapmaktan Kaçınma 65

Başvurulabilecek Yaptırımlar 69

Genel olarak 69

Tazminat Olarak Sözleşmenin Kurulması 69

Kaçınma veya Son Verme İstemleri 76

Genel Ahlaka Aykırılık Yasağından Hareketle Sözleşme Yapma

Zorunluluğunun Temellendirilmesi              81

Sözleşme Yapma Zorunluluğunun Güven Kuramıyla Temellendirilmesi 83

Genel Olarak 83

Değerlendirme 85

Sözleşme Yapma Zorunluluğunun Dürüstlük Kuralıyla Temellendirilmesi 89

Değerlendirme ve Görüş 90

Sözleşme Yapma Zorunluluğunun Genel Dayanağının Dürüstlük Kuralı Olması 90

Diğer Dayanakların Öngörülen Sonuçlar Bakımından Yetersizliği ...........

Dürüstlük Kuralının Olgular ve Sonuçlar İtibarıyla Sözleşme Yapma Zorunluluğunu Doğurmaya Elverişliliği 93

Dürüstlük Kuralı Çerçevesinde Sözleşme Yapma Zorunluluğu Doğurabilecek Olgular 95

Genel Olarak 95

Sözleşme Yapmaktan Kaçınanın Menfaati ile Önerenin Kaybı Arasındaki Aşırı Dengesizlik 102

Sözleşme Yapmaktan Kaçınmakta Meşru Menfaatin Bulunmaması 110

SÖZLEŞME YAPMA ZORUNLULUĞUNUN ÖZEL DAYANAKLARI 112

Genel Olarak 112

Tüketicinin Korunmasına İlişkin Mevzuat 112

Genel Olarak 112

Kapsamı 114

Konu Bakımından 114

VII

Taraflar Bakımından 115

Koşulları 119

Genel Olarak 119

Tüketicilere Edim Arzı 119

Önerinin Kabul Edilmemesi için Haklı Nedenin Bulunmaması 121

Rekabetin Korunmasına İlişkin Mevzuat 124

Rekabet Hukuku ve Sözleşme Özgürlüğünün Sınırlanmasıyla İlişkisi 124

Sözleşme Yapmaktan Kaçınmanın Rekabetin Korunması Hakkında

Kanun’a Aykırılık Oluşturabilmesi              126

Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un Sözleşme Yapma Zorunluluğu Doğurmaya Normatif Elverişliliğinin Değerlendirilmesi 130

Ayrımcılığa Karşı Mevzuat 135

Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu Kanunu 135

Genel Olarak 135

Kapsamı 135

Kişiler Bakımından 135

Konu Bakımından 136

Sonuçları 139

Nefret ve Ayırımcılık Suçu Karşısında Sözleşme Yapmaktan Kaçınma 141

Nefret ve Ayırımcılık Suçu ile Sözleşme Özgürlüğü İlişkisi 141

Nefret ve Ayırımcılık Suçunun Sözleşme Yapma Zorunluluğuna

Dayanak Oluşturmaya Normatif Elverişliliği         143

Genel Ayrımcılık Yasağına İlişkin Kuramsal Değerlendirme 145

Enerji ve İletişim Mevzuatı 147

Sigortacılık ve Taşımacılık Mevzuatı 151

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

SÖZLEŞME YAPMA ZORUNLULUĞUNUN SONUÇLARI

GENEL OLARAK 153

SÖZLEŞMENİN KURULMASINA YÖNELİK TALEP HAKKI 153

Öneriyi Kabul Borcunun Doğumu 153

Öneriyi Kabul Borcunun Muacceliyeti ve Zamanaşımı 156

Öneriyi Kabul Borcunun Hukuki Niteliği 158

Sözleşmenin Kurulması 161

İradi Olarak 161

Yargısal Olarak 162

VIII

Sözleşmenin Geçerliliği 172

Genel Olarak 172

Şekil Şartı Açısından 172

Ehliyet Açısından 173

İrade Bozuklukları ve Aşırı Yararlanma Açısından 174

Emredici Hükümlere, Kamu Düzenine, Ahlaka Aykırılık ve İmkansızlık Açısından 177

Sözleşmenin Yorumlanması, Tamamlanması ve Uyarlanması 178

Yorumlanması 178

Tamamlanması 181

Uyarlanması 183

Öneriyi Kabul Borcunun Sona Ermesi 185

Genel Olarak 185

İbra 185

Yenileme 186

Sonraki İmkansızlık 187

Etkisizleşme 189

SÖZLEŞME YAPMA ZORUNLULUĞUNDAN DOĞAN SORUMLULUK 189

Genel Olarak 189

Sözleşme Yapmaktan Kaçınmadan Doğan Sorumluluk 191

Öneriyi Kabul Borcunda Temerrütten Sorumluluk 191

Genel Olarak 191

İhtar Külfetinin Bulunmaması 192

Temerrüde Düşmede Kusur ve Sorumluluk 194

Gecikme (Temerrüt) Tazminatı 197

Beklenmedik Halden Sorumluluk 200

Öneriyi Kabul Borcunun İmkansızlaşmasından Sorumluluk 202

Sözleşmeden Doğan Talepler 204

Genel olarak 204

Aynen İfa 205

Hukuki Dayanak 205

Kararın Niteliği 211

Borçlu Temerrüdünden Doğan Haklar 212

Genel Olarak 212

Gecikme (Temerrüt) Tazminatı 214

İfa Yerine Olumlu Zararın Giderilmesini İsteme Hakkı 216

Sözleşmeden Dönme Hakkı ve Olumsuz Zararın Tazmini İstemi 218

SONUÇ              221

KAYNAKÇA    229