Yönetimde Yeni Bir Sorun: Örgütsel Zehirlenme

Yayınevi: Adalet Yayınları
Yazar: Hanifi SEVER
ISBN: 9786257656382
145,80 TL 162,00 TL

Adet

 
   0 yorum  |  Yorum Yap
Kitap Künyesi
Yazar Hanifi SEVER
Baskı Tarihi 2021/03
Baskı Sayısı 1
Boyut 16x24 cm (Standart Kitap Boyu)
Cilt Karton kapak
Sayfa Sayısı 123

İşletme bünyesindeki işgörenlerin kişisel ve çevresel faktörlere bağlı olarak yabancılaştığı örgütünün hedef ve çıkarları yerine ondan öç almaya çalışabilir. Hatta onun bünyesine girmiş bir virüs haline dönüşebilir. Zehirli sarmaşık gibi kendi zihnini saran hastalıklı fikirleri diğer çalışanlara da rahatlıkla bulaştırarak organizasyonu içten içe bir elma kurdu gibi yiyebilir.

Örgütsel zehirlenme, sosyal ilişkiler ve informel iletişim ağları ile örgüt içerisinde çok hızlı yayılabilir. Zamanla bir kangren haline gelen bu durumda cerahate kesin ve etkili müdahale edilmesi gere[1]kir. Aksi taktirde örgütün ömrünün sonunu getirebilir.

Kitabın birinci bölümünde, örgütsel zehirlenme ve toksik davranışlara ilişkin bilgiler verilmiştir. Özellikle toksik davranışı oluşturan faktörler, iş yerinde zehirlenmeye neden olan sebepler incelenmiştir. İkinci bölümde, örgütsel zehirlenme ile ilişkili kuramlar incelenmiştir.

Örgütsel yabancılaşma, örgütsel adalet, örgütsel vatandaşlık, örgütsel sessizlik, örgütsel çatışma, örgüt iklimi ve ayrımcılık konuları derinlemesine incelenmiştir.

Üçüncü bölümde, araştırmanın metodolojik analizi yapılmıştır. 2783 örneklem ile yapılan ölçek ve anketlerin açıklaması yapılmıştır.

Dördüncü bölümde, yapılan analizlere ait tablolar ve değerlendirilmesine yer verilmiştir.

Son bölümde ise, örgütsel zehirlenme ile ilgili genel değerlendirme ele alınarak nihayetinde çalışma son bulmaktadır.

Esere hazırlık aşamasında literatür taraması yaparken iş yaşantılarımızı bir kere daha soludum. Akabinde, eseri kaleme aldıktan sonra “bu kitapta yazılanların çoğunun aslında yaşadıklarım olduğunun” farkına vardım.

KİTAP HAKKINDA VE TEŞEKKÜR................................................................................ 7

İÇİNDEKİLER.............................................................................................................. 9

ŞEKİL VE TABLOLAR ................................................................................................ 13

GİRİŞ ...............................................................................................................15


BİRİNCİ BÖLÜM

ÖRGÜTSEL ZEHİRLENME


1.1. TOKSİK ÇALIŞANLARIN ETKİSİ ........................................................................ 18

1.2. TOKSİK DAVRANIŞLAR ................................................................................... 20

1.2.1. Nezaketsiz Davranışlar ....................................................................... 20

1.2.2. Zorbalık .............................................................................................. 22

1.2.3. Rencide Edici Davranışlar................................................................... 24

1.2.4. Çatışma Ortamı ve Düşmanlık............................................................ 24

1.2.5. İntikam ............................................................................................... 26

1.2.6. İşyerinde Şiddet ve Taciz.................................................................... 28

1.2.7. Dedikodu............................................................................................ 33

1.2.8. Etik Dışı Davranışlar............................................................................ 34

1.2.9. Suçun Meşrulaştırılması..................................................................... 35


İKİNCİ BÖLÜM


ÖRGÜTSEL ZEHİRLENME İLE İLGİLİ KURAMLAR


2.1. ÖRGÜTSEL YABANCILAŞMA........................................................................... 39

2.1.1. Örgütsel Yabancılaşmaya Etki Eden Çevresel Unsurlar...................... 40

2.1.2. Örgütsel Yabancılaşmaya Etki Eden Örgütsel Unsurlar...................... 41

2.2. ÖRGÜTSEL ADALET........................................................................................ 42

2.3. ÖRGÜTSEL VATANDAŞLIK.............................................................................. 43


10 İçindekiler

2.4. ÖRGÜTSEL SESSİZLİK ..................................................................................... 44

2.4.1. Örgütsel Sessizliğin Nedenleri............................................................ 45

2.4.1.1. Çalışanların Yöneticilerine Güvenmemesi........................... 45

2.4.1.2. Konuşmanın Riskli Görülmesi.............................................. 45

2.4.1.3. Dışlanma Korkusu................................................................ 46

2.4.1.4. İlişkilerin Bozulacağı Korkusu .............................................. 46

2.4.2. Örgütsel Sessizlik Teorileri ................................................................. 46

2.4.2.1. Beklenti teorisi .................................................................... 46

2.4.2.2. Fayda Maliyet Analizi Teorisi............................................... 47

2.4.2.3. Sessizlik Sarmalı Teorisi....................................................... 47

2.4.2.4. Kendini Uyarlama Teorisi .................................................... 50

2.5. ÖRGÜTSEL ÇATIŞMA ..................................................................................... 50

2.5.1. Örgütlerde Çatışmanın Nedenleri...................................................... 50

2.5.1.1. Kişilik Farklılıkları................................................................. 52

2.5.1.2. Rol ve Statü Farklılığı........................................................... 53

2.5.1.3. Kişisel Amaçlardaki Farklılıklar ............................................ 53

2.5.2. Örgütün Yapısından Kaynaklanan Çatışma Nedenleri ....................... 54

2.5.2.1. Örgütün Büyüklüğü ............................................................. 54

2.5.2.2. İşbölümü ............................................................................. 55

2.5.2.3. Örgütsel Farklılaşma............................................................ 55

2.5.2.4. Fonksiyonel Bağımlılık......................................................... 56

2.5.2.5. Kıt Kaynaklar ....................................................................... 57

2.5.2.6. Personel Farklılığı ................................................................ 57

2.5.2.7. Yetkinin Belirsizliği .............................................................. 58

2.5.2.8. Kararlara Katılım ve Ortak Karar Verme.............................. 59

2.5.2.9. Performans ve Ödül Ölçütlerindeki Farklılıklar ................... 59

2.5.3. Örgütsel Çatışma Türleri .................................................................... 60

2.5.3.1. Fonksiyonel Çatışma ........................................................... 60

2.5.3.2. Fonksiyonel Olmayan Çatışma ............................................ 60

2.5.3.3. Potansiyel Çatışma .............................................................. 60

2.5.3.4. Algılanan Çatışma................................................................ 61

2.5.3.5. Hissedilen Çatışma .............................................................. 61

2.5.3.6. Açık Çatışma........................................................................ 61


İçindekiler 11

2.5.3.7. Dikey Çatışma...................................................................... 62

2.5.3.8. Yatay Çatışma ...................................................................... 62

2.5.3.9. Komuta-Kurmay Çatışması .................................................. 62

2.5.3.10. Kişilerin Kendi İçinde Çatışmaları ........................................ 63

2.5.3.11. Kişilerarası Çatışmalar ......................................................... 64

2.5.3.12. Kişi Grup Çatışması .............................................................. 65

2.5.3.13. Kişi-Örgüt Çatışması ............................................................ 66

2.5.3.14. Gruplararası Çatışma ........................................................... 66

2.5.3.15. Örgütlerarası Çatışmalar ..................................................... 67

2.6. ÖRGÜT İKLİMİ................................................................................................ 67

2.7. AYRIMCILIK (CAM TAVAN SENDROMU) ........................................................ 68


ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

METODOLOJİK ANALİZ


3.1. ARAŞTIRMANIN EVRENİ VE ÖRNEKLEM GRUBU ........................................... 75

3.2. ARAŞTIRMADA KULLANILAN ÖLÇME ARAÇLARI............................................ 77

3.2.1. Toksik Duygu Deneyimleri Ölçeği....................................................... 77

3.2.1.1. Tekrarlanan Duygular .......................................................... 77

3.2.1.2. Bağlantıyı Kesen Duygular................................................... 77

3.2.1.3. Bezdirici Duygular................................................................ 77

3.2.2. Örgütsel Yabancılaşma Ölçeği............................................................ 78

3.2.2.1. Güçsüzlük ............................................................................ 78

3.2.2.2. Anlamsızlık........................................................................... 78

3.2.2.3. Kuralsızlık............................................................................. 78

3.2.2.4. Kendine Yabancılaşma......................................................... 78

3.2.2.5. Topluma Yabancılaşma........................................................ 79

3.2.3. Cam Tavan Algısı Ölçeği ..................................................................... 79

3.2.3.1. Çoklu Rol Üstlenme ............................................................. 79

3.2.3.2. Kadınların Kişisel Tercih ve Algıları ...................................... 80

3.2.3.3. Örgüt Kültürü ve Örgüt Politikaları...................................... 80

3.2.3.4. İnformel İletişim Ağları........................................................ 80

3.2.3.5. Mentorluk............................................................................ 80

3.2.3.6. Mesleki Ayrım...................................................................... 80


12 İçindekiler

3.2.3.7. Steriotipler .......................................................................... 81

3.2.4. Tükenmişlik Ölçeği............................................................................. 81

3.2.4.1. Duygusal Tükenme.............................................................. 81

3.2.4.2. Duyarsızlaşma ..................................................................... 82

3.2.4.3. Kişisel Başarı Duygusunda Azalma ...................................... 82

3.2.5. Büyük Beş Kişilik Özelliği Ölçeği ......................................................... 82

3.2.5.1. Açıklık .................................................................................. 82

3.2.5.2. Sorumluluk .......................................................................... 82

3.2.5.3. Dışadönüklük....................................................................... 83

3.2.5.4. Uyumluluk ........................................................................... 83

3.2.5.5. Duygusal Denge .................................................................. 83

3.2.6. Örgütsel Çatışma Ölçeği..................................................................... 83

3.2.6.1. Bütünleşme ......................................................................... 83

3.2.6.2. Uzlaşma............................................................................... 84

3.2.6.3. Uyma................................................................................... 84

3.2.6.4. Hükmetme .......................................................................... 84

3.2.6.5. Kaçınma............................................................................... 84

3.3. ARAŞTIRMANIN HİPOTEZLERİ ....................................................................... 84


DÖRDÜNCÜ BÖLÜM


BİLİMSEL BULGULAR ........................................................................................87


BEŞİNCİ BÖLÜM


GENEL DEĞERLENDİRME VE SONUÇ ...............................................................101

KAYNAKÇA ....................................................................................................107

Yorum Yap

Lütfen yorum yazmak için oturum açın ya da kayıt olun.