Anonim Ortaklıkta Yönetim Kurulu Üyeleri ve Yöneticilerin Özen Yükümlülüğü

-10%
Anonim Ortaklıkta Yönetim Kurulu Üyeleri ve Yöneticilerin Özen Yükümlülüğü
Yayınevi: Seçkin Yayınları
Yazar: Ali Murat SEVİ
ISBN: 9789750273247
Stok Durumu: Tükendi
445,50 TL 495,00 TL

Adet

 
Ayrıntılar
   0 yorum  |  Yorum Yap
Kitap Künyesi
Yazar Ali Murat SEVİ
Baskı Tarihi 2021/10
Baskı Sayısı 1
Boyut 16x24 cm (Standart Kitap Boyu)
Cilt Karton kapak
Sayfa Sayısı 384

Anonim Ortaklıkta Yönetim Kurulu Üyeleri ve Yöneticilerin Özen Yükümlülüğü

Yönetim kurulu üyeleri ve yöneticilerin özen yükümlülüğü, anonim ortaklığın yönetimine ilişkin öngörülen sistemin merkezinde bulunan temel unsurlardan birisidir. Kitabımızın ilk bölümünde, TTK m.369'da öngörülen özen yükümlülüğünün tabi olduğu hükümler ve uygulanışı üzerinde durulmaktadır. Bu bağlamda, özen yükümlülüğü hakkındaki genel esasların ardından, kavramın kişi ve zaman yönünden kapsamı ve bilhassa yönetimle görevli üçüncü kişiler konusu ele alınmaktadır. Özen yükümlülüğünün konu bakımından kapsamı dahilinde, ortaklığın yönetiminden kaynaklanan başlıca görevlerin nasıl özenle yerine getirilebileceği ile ilgili açıklama ve değerlendirmelere yer verilmektedir. Bunun ardından, uygulanacak özen ölçütü üzerinde durulmakta ve objektif özen ölçütünün nasıl tespit edilerek uygulanacağı incelenmektedir. Birinci bölümde en son olarak, özen yükümlülüğünün yerine getirilmemesinin doğurabileceği hukuki sonuçlar değerlendirilmektedir.

İkinci bölümün konusunu ise, ticari takdir kuralı (iş adamı kararı) ile söz konusu müessesenin özen yükümlülüğü üzerindeki etkileri teşkil etmektedir. Bu bölümde öncelikle, ticari takdir kuralının kavramsal olarak ilk ortaya çıktığı ve uygulandığı ABD hukukundaki genel özellikleri ile diğer çeşitli yabancı hukuk sistemlerindeki örnekler ele alınmakta ve ticari takdir kuralı kavramsal olarak tanıtılmaktadır. Ardından konu Türk hukuku perspektifinden incelenmekte, bu bağlamda öğreti ve yargı kararlarındaki durum ele alınmakta ve bunların ışığında müessesenin Türk hukukundaki uygulanma kabiliyeti değerlendirilmektedir. Son kısımda, ticari takdir kuralının Türk hukuku kapsamında uygulama koşulları, daha detaylı olarak incelenmektedir.

Konu Başlıkları
Yönetim Kurulu Üyeleri ve Yöneticilerin Özen Yükümlülüğünün Düzenlenişi
Ticari Takdir Kuralı (Busıness Judgment Rule) ve Özen Yükümlülüğü Üzerindeki Etkisi


İçindekiler
Önsöz  7
Kısaltmalar  17
Giriş  23
Birinci Bölüm
YÖNETİM KURULU ÜYELERİ VE YÖNETİCİLERİN ÖZEN YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN DÜZENLENİŞİ
§ 1. ANONİM ORTAKLIKLAR HUKUKUNDA ÖZEN YÜKÜMLÜLÜĞÜNE GENEL BAKIŞ  27
I. Özen Yükümlülüğü ve Borçlar Hukuku ile Anonim Ortaklıklar Hukuku’ndaki Yeri  27
II. Özen Yükümlülüğünün Hukuki Niteliği  32
A. İş Görme Borcu Doğuran Sözleşmelerdeki Özen Yükümlülüğünün Hukuki Niteliği Konusundaki Görüşler  32
B. Anonim Ortaklıkta Yönetim Kurulu Üyesinin Özen Yükümlülüğünün Hukuki Niteliğine İlişkin Görüşler  34
C. Değerlendirmemiz  35
III. Anonim Ortaklığın Yönetiminde Özen Yükümlülüğünün Fonksiyonları  37
A. Yönetim Kurulu Üyeleri ve Yöneticiler Bakımından Açıklık ve Hukuk Güvenliği Sağlaması  38
B. Yönetim Görevlerinin Belirlenmesi ve Somutlaştırılması  39
C. Kurumsal Yönetimin Gerçekleştirilmesine Katkıda Bulunması  39
D. Pay Sahipleri ile Yönetim Kurulu Üyeleri Arasındaki Menfaat Ayrılığından Kaynaklanan Temsil Sorununun Çözümüne Katkı Sağlanması  41
E. Yönetim Kurulu Üyeleri ve Yöneticilerin Hukuki Sorumluluğuna İlişkin Belirleyici Rol Oynaması  43
IV. Öğretide Özen Yükümlülüğü Aleyhine Getirilen Eleştiriler ve Bunların Değerlendirilmesi  45
§ 2. ANONİM ORTAKLIKTA ÖZEN YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN KİŞİ BAKIMINDAN KAPSAMI  46
I. Genel Bakış  46
II. Özen Yükümlülüğünün Sahibi Olarak Yönetim Kurulu Üyeleri  47
A. Genel Esaslar  47
B. Tüzel Kişi Üyeler Bakımından Özellikler  49
C. Bağlı Ortaklık Yönetim Kurulu Üyeleri Bakımından Çeşitli Özellikler  52
1. Tam Hâkimiyet Altındaki Bağlı Ortaklıklarda  53
a. Talimatlar Haricinde Kalan Yönetimsel Konularda  53
b. Talimat Serbestisi Kapsamında Değerlendirilebilecek Talimatların Uygulanması Hâlinde  54
c. Talimat Serbestisi Dışında Kalan Talimatların Uygulanması ile İlgili Olarak  55
2. Kısmi Hâkimiyet Altındaki Bağlı Ortaklıklarda  58
a. Genel Esaslar  58
b. Talimat ve Yönlendirmelerin Özen Yükümlülüğü Doğrultusunda, Kayıp ve Denkleştirme Sistemi Çerçevesinde Değerlendirilmesi  59
aa. Yöneltilen İşlemin Kayba Yol Açma Olasılığının Değerlendirilmesi  60
bb. Kayba Yol Açabilecek Yöneltilen İşlemin Özen ve Bağlılık Yükümlülükleri Işığında Değerlendirilmesi  60
cc. Yöneltilen İşlemin Yol Açabileceği Kaybın Denkleştirmeye Uygunluğunun Değerlendirilmesi  62
dd. Hâkim Ortaklığın Denkleştirme Yönündeki İradesinin ve Denkleştirmenin Uygunluğunun Değerlendirilmesi  63
ee. Denkleştirmenin Gereğince Yerine Getirilmemesi Hâlinde Alınacak Tedbirler  64
D. Bağımsız Yönetim Kurulu Üyeleri Bakımından Özellikler  65
E. Yönetim Kurulu Başkanı ve Başkan Vekili Bakımından Özellikler  68
F. Yönetim Kurulu Üyesi Tek Pay Sahibinin Durumu  70
III. Özen Yükümlülüğünün Sahibi Olarak Yönetimle Görevli Üçüncü Kişiler  71
A. Kavram ve TTK m.553 Anlamında Yönetici Kavramı ile İlişkisi  71
B. Özen Yükümlülüğünün Kişi Yönünden Kapsamı Perspektifinden, Anonim Ortaklıklarda Hukuki Sorumluluk Süjesi Olarak Organ Kavramı ve Unsurları  74
1. Organ Sıfatının Şeklî Ölçütü ile Şeklî Organ ve Maddi Organ Kavramları  77
2. Organ Sıfatının Fiilî Ölçütü ve Fiilî Organ Kavramı  79
C. Kimlerin Yönetimle Görevli Üçüncü Kişiler Dâhilinde Sayılabileceklerinin Değerlendirilmesi  86
1. Yönetimin veya Temsil Yetkisinin Devredildiği Üçüncü Kişiler  86
a. TTK m.367 Uyarınca Yönetimin Devredildiği Üçüncü Kişiler  86
b. TTK m.370 f.2 Uyarınca Temsil Yetkisinin Devredildiği Üçüncü Kişiler  90
2. Bağlı Tacir Yardımcıları  94
a. Ticari Temsilci  95
b. Ticari Vekil ve Diğer Tacir Yardımcıları  97
3. Fiilî Organ Konumundaki Kişiler  98
a. Terminoloji  98
b. Fiilî Organ Konumunda Bulunabilecek Pay Sahipleri ve Diğer Menfaat Çevreleri  102
aa. Hâkim Ortaklık  102
bb. İnançlı Yönetim Sözleşmesinde Menfaat Sahibi  105
cc. TTK m.360 uyarınca Temsil Hakkına Sahip Pay Sahiplerinin Durumu  109
c. Fiilî Organ Konumunda Bulunabilecek Ortaklık Çalışanları  110
d. Fiilî Organ Konumunda Bulunabilecek Çeşitli Üçüncü Kişiler  111
4. Kayyım  114
5. Tasfiye Memuru  116
IV. Özen Yükümlülüğünün Alacaklısı Olarak Anonim Ortaklık Tüzel Kişiliği  116
§ 3. ÖZEN YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN ZAMAN YÖNÜNDEN KAPSAMI  118
I. Giriş  118
II. Yönetim Kurulu Üyeleri Bakımından  118
A. Yükümlülüğün Başlangıç Zamanı  118
B. Yükümlülüğün Sona Erme Zamanı  122
1. Genel Esaslar  122
2. Yönetim Kurulu Üyesinin, Üyeliğinin Sona Ermesinden Sonra Anonim Ortaklığa Karşı Yükümlülükleri  123
III. Yönetimle Görevli Üçüncü Kişiler Bakımından  127
A. Yönetimin Devredildiği Kişiler ile Anonim Ortaklığın Şeklî veya Maddi Organı Konumundaki Diğer Kişiler  127
B. Fiilî Organ Konumundaki Kişiler  128
§ 4. ÖZEN YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN KONUSU  130
I. Genel Olarak  130
II. Görevin Kabulünde Özen  132
A. Gerçek Kişi Yönetim Kurulu Üyeleri ile Yöneticiler Bakımından  132
B. Tüzel Kişi Yönetim Kurulu Üyeleri Bakımından  135
III. Karar Alma Sürecinde Özen  137
A. Toplantıya Çağrı ve Hazırlık  138
B. Toplantıya Katılım  142
C. Müzakerelere Etkili Katılım  143
1. Bilgi Alma ve İnceleme Hakkının Etkin Biçimde Kullanılması  146
2. Gerektiğinde Uzmanların Görüşüne Başvurulması  147
D. TTK m.390 f.4 Uyarınca Toplantı Yapılmaksızın Karar Alınması Durumu  150
E. Oy Hakkının Kullanılması  151
IV. Yönetim Teşkilatının Belirlenmesinde Özen  152
A. Genel Esaslar  152
B. Yönetim Kurulunun İç Yapısına İlişkin Düzenlemeler  153
1. Yönetim Kurulunun Çalışma Sisteminin Tespiti  153
2. Yönetim Kurulu Bünyesinde İşlerinin Görülmesine Yardımcı Olan Komiteler ve Komisyonlar Kurulması  156
C. Yönetimin Devri ve Üst Düzey Yönetimin Düzenlenmesi  159
1. Yönetim Sisteminin Ortaklığın İhtiyaç ve Kaynakları Doğrultusunda Belirlenmesi  160
2. Yönetim ve Gözetim Fonksiyonlarının Düzenlenmesi  163
D. Orta ve Alt Düzey Yönetim Teşkilatının Düzenlenmesi  167
E. Ortaklıklar Topluluğu Yapısının Düzenlenmesi  168
V. Göreve Getirilecek Kişilerin Belirlenmesinde Özen  169
A. Yönetim Kurulu Başkanı ve Başkan Vekilinin Seçimi  170
B. Boşalan Üyelik İçin Geçici Yönetim Kurulu Üyesinin Seçimi  171
C. Yönetimin Devredildiği Üçüncü Kişilerin Seçimi  173
1. Gerçek Kişiler Bakımından  173
2. Tüzel Kişiler Bakımından  175
D. Ortaklık Çalışanlarının ve Diğer Kişilerin Seçimi  176
VI. Gözetim Görevinin Yerine Getirilmesinde Özen  176
A. Kavram ve Kaynaklar  176
B. Sağlıklı Bilgi Akışını ve Gözetimin Etkin Biçimde Yürütülmesini Sağlayacak Bir Sistemin Oluşturulması  179
C. Gözetimin Konu Bakımından Kapsamı  181
D. Talimat Verme ve Gerektiğinde Azletme  183
VII. Ortaklığın Finansal Yönetiminde Özen  184
A. Finansal Denetim ve Finansal Planlama Sistemlerinin Kurularak İşletilmesi  184
B. Yatırım Kararının Verilmesinde Özen  186
C. Finansman Kararının Verilmesinde Özen  188
D. Pay Sahiplerine Yapılacak Ödemelerde Özen  191
VIII. Diğer Konular  193
A. Ortaklığın Finansal Durumunun Bozulması Hâlinde Alınacak Önlemler Bakımından  193
B. İş Ortaklarının Kredi İtibarlarının Belirlenmesinde Özen  196
C. Genel Kurul Kararlarının Yerine Getirilmesinde Özen  197
§ 5. YÖNETİM KURULU ÜYELERİNİN VE YÖNETİCİLERİN TABİ OLDUKLARI ÖZEN ÖLÇÜTÜ  199
I. Genel Esaslar  199
II. Özen Ölçütlerine Genel Bakış  200
A. Sübjektif Özen Ölçütü (Diligentia Quam in Suis)  200
B. Objektif Özen Ölçütü  202
III. Yabancı Hukuk Sistemlerinde Benimsenen Prensipler  203
A. ABD Hukuku  203
B. İngiliz Hukuku  205
C. Alman Hukuku  206
D. İsviçre Hukuku  208
IV. Türk Hukukunda Tarihsel Süreç İçerisinde Gelişim  210
V. Yürürlükte Olan Hukuka Göre Uygulanacak Özenin Tespiti  212
A. Genel Esaslar  212
B. Gösterilmesi Gereken Özenin Alt Sınırı: Objektif Özen Ölçütü  213
1. Tedbirli Yönetici Kavramı ve Tedbirli Yöneticiden Beklentiler  213
2. Objektif Özen Ölçütünün Somut Olayın Özelliklerine Göre Bireyselleştirilmesi  216
C. Özen Ölçütünün Ağırlaşması Hâli  218
D. Özen Ölçütüne İlişkin Değerlendirmenin Zamansal Boyutu  220
E. Eleştiriler ve Değerlendirmeler  221
VI. Özen Ölçütünün Emredici Mahiyeti ile Esas Sözleşme ve Borçlar Hukuku Sözleşmelerindeki Düzenlemelerin Özen Yükümlülüğüne Etkisi  223
§ 6. ÖZEN YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN YERİNE GETİRİLMEMESİNİN DOĞURABİLECEĞİ HUKUKİ SONUÇLAR  225
I. Hukuki Sorumluluk  225
A. Sorumluluk Şartları Bakımından Değerlendirme  225
1. Özen ve Kusur  226
2. Özen Yükümlülüğünün İhlali ve Hukuka Aykırılık  227
3. Zarar  228
4. Uygun İlliyet Bağı  229
B. Yönetimin Devri Hâlinde Yönetim Kurulu Üyelerinin Sorumluluğu Hakkında Değerlendirme  230
C. İbra Bakımından Değerlendirme  232
D. İspat Yükü Bakımından Değerlendirme  233
II. Görevden Alınma İçin Haklı Sebebin Ortaya Çıkması  234
A. Yönetim Kurulu Üyeleri Bakımından  234
B. Yöneticiler Bakımından  235
III. Anonim Ortaklığın Feshi İçin Haklı Sebep Teşkil Edebilmesi  236
IV. Aynen İfa Talebinin Mümkün Olmaması  238
İkinci Bölüm
TİCARİ TAKDİR KURALI (BUSINESS JUDGMENT RULE) VE ÖZEN YÜKÜMLÜLÜĞÜ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ
§ 7. TİCARİ TAKDİR KURALI VE YABANCI HUKUK SİSTEMLERİNDE UYGULANIŞI  239
I. Genel Esaslar  239
II. Terminoloji  240
III. Ticari Takdir Kuralının Amaç ve İşlevleri ile Aleyhine Getirilen Eleştiriler  242
A. Yönetim Kurulu Üyeleri ve Yöneticilerin İşletmesel Kararlarında Korunmaları  242
1. Riskten Kaçınma Eğilimi ve Ekonomik Temelleri  242
2. İşletmesel Kararlarda Takdir Yetkisinin Önemi  245
3. Yönetim Kurulu Üyeliği Görevinin Üstlenilmesini Teşvik Edici Etkisi  246
4. Pay Sahiplerinin Açabilecekleri Kötüniyetli Davalar Bakımından Koruma  247
B. Mahkemelerin İşletmesel Kararların Ekonomik Yerindeliğini Değerlendirmelerinin Önüne Geçilmesi  249
1. İşletmesel Kararların Yargısal Denetiminin Esasları  249
2. Geriye Bakış Yanılgısı (Hindsight Bias)  252
C. Ticari Takdir Kuralı Aleyhine Getirilen Eleştiriler  254
IV. Yabancı Hukuk Sistemlerinde Ticari Takdir Kuralının Uygulanışı  255
A. ABD Hukuku  255
1. Tarihsel Gelişim  255
2. Uygulanış Esasları  260
B. İngiliz Hukuku  264
C. Alman Hukuku  269
1. Tarihsel Gelişim  269
2. Uygulanış Esasları  272
D. İsviçre Hukuku  277
1. Tarihsel Gelişim  277
2. Uygulanış Esasları  280
§ 8. TÜRK HUKUKU PERSPEKTİFİNDEN TİCARİ TAKDİR KURALI  283
I. Giriş  283
II. Yargıtay’ın Yaklaşımı  284
III. Öğretideki Değerlendirmeler  288
IV. Değerlendirmemiz  292
A. Ticari Takdir Kuralının Türk Hukukunda Uygulanabilirliği  292
B. Ticari Takdir Kuralının Hukuki Niteliği  298
§ 9. TİCARİ TAKDİR KURALININ UYGULANMA KOŞULLARI  301
I. Genel Değerlendirmeler  301
II. İşletmesel Bir Kararın Mevcudiyeti  303
A. İşletmesel Kararın Tarifi  303
B. Bilinçli Olmayan Kaçınmaların İşletmesel Karar Olarak Değerlendirilmemesi  307
C. İşletmesel Karar Verebilecek Kişiler  308
D. Hukuki Belirsizlik Altında Verilen Kararların Ticari Takdir Kuralı Karşısındaki Durumu  310
E. Ortaklık İçin Fayda Sağlama Amacıyla Hukuka veya Sözleşmeye Aykırılık Yönünde Verilen Kararların Durumu  315
1. Hukuk Kurallarına Aykırılık Bakımından  316
2. Sözleşme İhlalleri Bakımından  318
III. İşletmesel Kararın Özenli Bir Karar Alma Sürecine ve Uygun Bilgiye Dayanması  319
A. Genel Esaslar  319
B. İşletmesel Kararın Özenli Bir Karar Alma Sürecine Dayanması  320
C. İşletmesel Kararın Uygun Bilgiye Dayalı Olarak Alınması  323
IV. Kararı Verenlerin Menfaat Çatışması İçerisinde Bulunmamaları  327
A. Genel Esaslar  327
B. Unsurları  328
1. Karar Verenlerin Kendileri veya Yakın Çevreleri ile Ortaklık Arasında, Verilen Karar Hakkında Menfaat İlişkisinin Bulunmaması  328
2. Karar Verenlerin Ortaklık Harici Çevrelerin Etkisi Altında Olmadan Bağımsız İradeleriyle Hareket Etmeleri  331
a. Bağlı Ortaklığın Yönetim Kurulu Üyeleri Bakımından  332
b. İnançlı Yönetim Kurulu Üyeleri Bakımından  334
C. Kurul Hâlinde Alınan Kararlarda Özellik Arz Eden Durumlar  336
V. İşletmesel Kararın Ortaklık Menfaatleri Göz Önünde Bulundurulduğunda Objektif Olarak Anlaşılabilir ve Savunulabilir Nitelikte Olması  337
VI. Ticari Takdir Kuralının Uygulanması Bakımından İspat Yükü  342
Sonuç  347
Kaynaklar  359
Kavramlar Dizini  381

Yorum Yap

Lütfen yorum yazmak için oturum açın ya da kayıt olun.
İlgili Yayınlar

Bilgiler

Müşteri Servisi

Ekstralar

Hesabım

Copyright 1985 - 2024 | Yetkin Basım Yayım Dağıtım San. ve Tic. A.Ş.