Edinilmiş Mallara Katılma Rejmi ve Tasfiyesi

İçindekiler

4. Baskıya Önsöz  7

3. Baskı Önsözünden  8

2. Baskı Önsözünden  9

1. Baskıya Önsöz  10

Kısaltmalar ve Kavramlar  25

Giriş  29

Birinci Bölüm: GENEL OLARAK MAL REJİMLERİ  33

I. MAL REJİMİ KAVRAMI  33

II. MAL REJİMLERİNİN VE EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNİN AİLE BİRLİĞİNDEKİ ÖNEMİ  34

III. MAL REJİMİ MODELLERİ  38

A. Mal Ayrılığı Modeli  39

B. Mal Ortaklığı Modeli  39

IV. AVRUPA’DA MAL REJİMLERİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ VE BUGÜNKÜ DURUMU  40

İkinci Bölüm: TÜRK MEDENÎ KANUNUNUN MAL REJİMLERİNE İLİŞKİN GENEL HÜKÜMLERİ  43

I. YASAL VE SEÇİMLİK MAL REJİMİ AYRIMI  43

II. MAL REJİMİ SÖZLEŞMELERİ (DAR VE GENİŞ ANLAMDA)  44

A. Genel Olarak  44

B. Mal Rejimi Sözleşmesinin Tarafları  45

C. Sözleşme Ehliyeti  48

1. Genel Olarak  48

2. Evlenmeden Önceki Küçük ve Kısıtlının Durumu  49

3. Kanuni Temsilcinin Rızası  50

D. Mal Rejimlerinde Sözleşme Serbestîsi  50

1. Mal Rejimi Sözleşmesi Yapıp Yapmama Serbestîsi  50

2. Milletlerarası Özel Hukuk Kurallarına Göre Mal Rejimi Seçimi  51

3. Mal Rejimi Sözleşmesinin İçeriğini Belirleme Serbestîsi  52

a. Genel Olarak  52

b. Mal Rejimi Seçimi  54

c. Mal Rejimi Sözleşmesi ile Mal Rejiminin İçeriğini Düzenleme Serbestîsi  55

4. Dar Anlamdaki Mal Rejimi Sözleşmesi Dışındaki Hukuki İşlemlerle Mal Rejiminin İçeriğini Düzenleme Serbestîsi  58

E. Mal Rejimi Sözleşmesinin Şekli  59

F. Zaman Bakımından Mal Rejimi Sözleşmesinin Kapsamı  60

III. OLAĞANÜSTÜ MAL REJİMİ  61

A. Kavram ve Amaç  61

B. Olağanüstü Mal Rejimine Geçiş  62

1. Genel Olarak  62

2. Olağanüstü Mal Rejimine Hâkim Kararıyla Geçiş  64

a. Eşlerden Birinin Talebi ile  64

aa. Birlikte Yaşarken  64

ab. Ayrılık Halinde  69

ac. Boşanma Davasının Açılmasında ve Ayrılık Halindeki Önlemler  69

b. Alacaklının Talebi ile  71

c. Kanun Gereği  73

C. Olağanüstü Mal Rejiminin Hükümleri  73

1. Başlangıcı  73

2. Mevcut Mal Rejiminin Tasfiyesi  74

3. Eşler Arasında Olağanüstü Mal Rejiminin Geçerli Olması  74

D. Olağanüstü Mal Rejiminin Sona Ermesi  74

1. Mal Rejimi Sözleşmesiyle  74

2. Hâkim Kararıyla  75

E. Yetkili ve Görevli Mahkeme  75

IV. MAL REJİMLERİNİN ÜÇÜNCÜ KİŞİLERE ETKİSİ (ALACAKLILARIN KORUNMASI)  76

A. Amaç ve Konusu  76

B. Alacaklıların Korunmasına İlişkin Düzenlemenin Uygulama Alanı  77

1. Mal Rejiminin Kurulmasında ve Değiştirilmesinde  77

2. Mal Rejiminin Tasfiyesinde  78

3. Malvarlığının Elden Çıkması  79

C. Artık Değere Katılma Alacağı ve Değer Artış Payı Alacağının Haczi  80

1. Genel Olarak  80

2. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Amacı  80

3. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Sona Ermesinin Özellikleri  81

4. Artık Değere Katılma Alacağı ve Değer Artış Payı Alacağının Özellikleri  82

a. Yasal Mal Rejiminin Sona Ermesinden Önce  82

b. Yasal Mal Rejiminin Sona Ermesinden Sonra  84

5. İcra İflas Hukuku Açısından Değerlendirme  84

a. Yasal Mal Rejiminin Sona Ermesinden Önce  84

b. Yasal Mal Rejiminin Sona Ermesinden Sonra  85

6. Değerlendirme  87

V. EŞLERİN MALVARLIKLARININ YÖNETİMİ  88

A. Genel Olarak Yetki  88

B. Bir Eşin Malvarlığının Diğer Eş Tarafından Yönetimi  88

1. Vekâlet İlişkisi  88

2. Vekâlet İlişkisinin Hükümleri  89

3. Diğer Hukuksal İşlemler  90

VI. ENVANTER  90

A. Amaç, Şekil ve Katılım  90

B. Envanter Düzenlemenin Hükümleri  92

VII. EŞLER ARASINDAKİ BORÇLAR  93

VIII. MAL REJİMİ TASFİYESİ DAVALARINDA YETKİ  94

Üçüncü Bölüm: EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİ  95

Birinci Ayrım: EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNE İLİŞKİN GENEL HÜKÜMLER VE HÂKİM OLAN İLKELER  95

I. GENEL OLARAK  95

II. EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNE İLİŞKİN GENEL HÜKÜMLER  96

A. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Uygulama Alanı  96

1. Kanun Gereği  96

2. Sözleşme ile  96

3. Hâkim Kararıyla  97

4. TMK Uygulaması ve Yürürlüğü Hakkında Kanuna Göre  97

B. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminde Mülkiyet  101

1. Genel Olarak  101

2. İspat Sorunu  102

C. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminde Yönetim, Yararlanma ve Tasarruf Yetkisi  102

1. Kanunun Getirdiği Sınırlamalar  103

a. Aile Hukukunun Genel Hükümleri ile Getirilen Sınırlamalar  103

b. Mal Rejimi Hükümleri ile Getirilen Sınırlamalar  105

D. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminde Eşlerin Sorumluluğu  105

E. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Başlangıcı ve Sona Ermesi  106

1. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Başlangıcı  106

2. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Sona Ermesi  106

III. EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNE HÂKİM OLAN İLKELER  109

A. Emek Karşılığı Edinilen Mallarda Hak Sahipliği  109

B. Mal Gruplarının Değişmezliği ve İkame İlkesi (Surragation)  110

C. Malvarlığı Değerlerinin Mal Gruplarına Özgülenmesi İlkesi  111

D. Edinilmiş Mallar Lehine Karine ve Tercih İlkesi  111

E. Edinilmiş Mallar Katılma Rejiminde Hak Sahibi Eşin Hakkının Alacak Hakkı Olması İlkesi  112

İkinci Ayrım: EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNDEKİ MALVARLIĞI DEĞERLERİ  113

I. GENEL OLARAK  113

II. EŞLERİN EDİNİLMİŞ VE KİŞİSEL MALLARININ TESPİTİ  115

A. Edinilmiş Mallar  115

1. Kavram  115

2. Edinilmiş Malların Unsurları  116

a. Mal Rejimi Süresince Edinilme (Edinme Anı)  116

b. Karşılık Verilerek Edinilme  120

c. Şans Oyunlarından ve Diğer Yarışmalardan Elde Edilen Kazançlar  123

d. Şans Oyunlarına İlişkin Almanya ve İsviçre Örneği  124

e. Karşılık ve İkame Sorunu  124

f. Yeni Bir Düzenleme veya İkramiyenin Gelir Olarak Nitelendirilmesi  127

g. Fikir ve Sanat Eserleri ile Buluşlar  128

h. Devletin Teşvik Ödemeleri  129

3. Kanunî Örnekler  130

a. Çalışma Karşılığı Edinilen Malvarlığı Değerleri ve Sınırları  130

b. Sosyal Güvenlik veya Sosyal Yardım Kurum ve Kuruluşlarının veya Personele Yardım Amacıyla Kurulan Sandık ve Benzerlerinin Yaptığı Ödemeler  133

ba. Amaç ve Kavram  133

bb. Beklemece Haklar ve Ödenen Sigorta Primleri  135

bc. Ödeme Zamanı ve Sermaye Şeklinde Ödeme  136

bd. Sosyal Güvenlik ve Sosyal Yardım Kurumlarından Yapılan Ödeme Çeşitleri  138

be. Sosyal Güvenlik ve Sosyal Yardım Kurumlarının 219/II 2 Kapsamı Dışında Kalan Ödemeleri ve Özel Emeklilik Sigortaları  140

bea. Bireysel Emeklik  141

beb. Garantili Yaşam Sigortası  142

c. Çalışma Gücünün Kaybı Nedeniyle Ödenen Tazminatlar  143

d. Kişisel Malların Gelirleri  144

da. Genel Olarak  144

db. Çeşitleri  145

dc. Bedelsiz (gratis pay) Hisse Senetleri ve Rüçhan Hakkı  146

e. Edinilmiş Malların Yerine Geçen Değerler (İkame İlkesi)  148

ea. Amaç ve Tanım  148

eb. Sınırları  148

ec. İkame İlkesinin Uygulama Şartları  149

eca. İlliyet Bağı  149

ecb. Mülkiyet  149

4. Edinilmiş Mallara Diğer Örnekler ve Özel Durumlar  151

a. Doğal ve Hukuki Gelirler  151

b. Aile Hukukundan Doğan Mali Yükümlülükler  151

c. Çalışma Gücü Kaybı Dışındaki Maddi Tazminatlar  152

d. Kıdem Tazminatı  152

e. Şirket/İşletmelerde Endüstriyel Değer Artışı  154

f. 2002 Yılından Önce Kurulan Şirketlerdeki Hisse  156

g. Huzur Hakkı  157

h. Kâr Payı ve Yedek Akçe  157

5. Sosyal Güvenlik ve Yardım Kurumlarına Ödenen Sigorta Primlerinin Eşlerin Boşanması Halinde Edinilmiş Mallara Katılma Rejimin Tasfiyede Dikkate Alınıp Alınmayacağı Sorunu  158

B. Kişisel Mallar  162

1. Genel Olarak  162

2. Kanundan Dolayı Kişisel Mallar  162

a. Yalnız Kişisel Kullanıma Yarayan Eşya  162

aa. Kişisel Kullanıma Yarayan Eşya  162

ab. Yalnızca Malik Eş Tarafından Kullanılma  165

ac. Denkleştirme Alacağı  165

b. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Başlangıcından Önceki Mallar  166

c. Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi Süresince Miras Yoluyla Edinilen Mallar  167

d. Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi Süresince Karşılıksız Edinilen Mallar  167

e. Manevi Tazminat Alacakları  169

f. Kişisel Malların Yerine Geçen Değerler (İkame İlkesi)  170

g. TMK 228/II’ ye Göre Hesaplanan Değer  170

3. Mal Rejimi Sözleşmesi ile Kişisel Mal Kabul Edilen Değerler  173

a. Bir Meslek İcrasına ya da İşletme Faaliyetine Özgülenen Edinilmiş Malların Kişisel Mal Kabul Edilmesi  173

aa. Genel Olarak  173

ab. Amaç  173

ac. Bir Mesleğin İcrası ve İşletme Faaliyetine Özgülenen Mallar  175

ad. Mevcut ve Gelecekteki Malvarlıklarının Özgülenmesi  176

b. Kişisel Malların Gelirleri  178

III. DEĞER ARTIŞ PAYI (TMK 227 / ZGB 206)  179

A. Genel Olarak  179

B. Değer Artış Payının Unsurları  183

1. Katkı (Para, Mal ve Emek)  183

2. Katkının Diğer Eşin Bir Malvarlığı Değerine Yapılması  186

3. Üçüncü Kişi Perdesinin Kaldırılması  188

4. Katkıda Bulunan Eşin Bağışlama Kastı Olmamalıdır  189

5. Katkıda Bulunan Eş (Hiç ya da Uygun) Bir Karşılık Almamış Olmalıdır  190

6. Konjonktürel Değer Artışı  191

7. Eşler Değer Artış Payından Vazgeçmemiş Olmalılar  193

C. Değer Artışı Payının Hesaplanması  194

1. Başlangıç Değeri (Anfangswert)  194

2. Tasfiye Anındaki Değer (Son Değer = Endwert)  195

3. Yapılan Katkının Sürüm Değeri  196

4. Yapılan Katkı Oranının Tespiti, İspatı Yükü ve Hakkaniyet Oranı  196

5. Değer Artış Katkı Oranı  199

6. Aynı Mala Zaman İçinde Birden Çok Katkı Yapılması  200

7. İrat Şeklindeki Katkılar  202

8. Farklı Mallara Yapılan Katkılar  204

D. Değer Artış Payının Hukukî Niteliği ve Mal Gruplarına Özgülenmesi (Artık Değer Hesabına Etkisi)  206

1. Tek Taraflı Değişken Alacak Hakkı  206

2. Değer Artış Payının Malvarlığı Gruplarına Özgülenmesi (Artık Değer Hesabına Etkisi)  206

a. Katkıyı Yapan Eşin Malvarlığı Açısından  208

b. Katkıyı Alan Eşin (Borçlu Eşin) Malvarlığı Açısından  211

3. Özel Bir Durum Olarak Kredili Edinimlerdeki Değer Artışları  219

E. Değer Artış Payı Hesabının Katılma Alacağı Nedeniyle Yapılmaması  220

F. Değer Artış Payının Ödenmesi  221

G. Değer Artış Payı İle İlgili Özel Durumlar  222

1. Nişanlıların Değer Artış Payı Alacağı?  222

2. Değer Artış Payından Vazgeçme  222

3. Nominal Değer Garantisi, Katkının Belirlenmesinde Faiz Maliyeti / Faizsiz Finans Yöntemiyle Fiyatlandırılmış Mal Edinimi  222

4. Katkı Alacağı (Katkı Hakkı, Katkı Tazminatı)  225

a. Katkı Alacağının Şartları  225

b. Katkının İspatı  226

c. Hesaplanması  226

d. Katkı Alacağında/Tazminatında Faiz  229

e. Katkı Yapılan Malın Elden Çıkartılmış Olmasındaki Sürüm Değeri  230

5. Değer Artış Payı Alacağı ve Katkı Alacağı İlişkisi  230

6. Katkı Alacağı ve Değer Artış Payı Alacağının Birlikte Uygulanmasının Şartları  231

a. Katkının 2002 Yılından Önce Yapılmış Olması  231

b. Katkı Yapılan Malın 2002 Yılından Sonra Mal Rejiminin Sona Erdiği Tarihte Eşin Malvarlığında Bulunması  231

c. Katkı Alacağı ve Değer Artış Payı Alacağının Birlikte Uygulanmasının Yöntemi  232

ca. Tarafların Talepleri ile Bağlı Olmamak  232

cb. Hesaplama  232

cba. I. Hesaplama Yöntemi  233

cbb. II. Hesaplama Yöntemi  234

IV. EKLENECEK DEĞERLER (TMK 229 / ZGB 208)  235

A. Genel Olarak  235

1. Muvazaalı İşlemler ve Eklenecek Değerler  236

2. Görevli Mahkeme ve Muvazaa Davası ile Mal Rejiminden Kaynaklanan Davaların Birleştirilmesi  238

B. Hak ve Borç Sahipleri  238

1. Hak Sahipleri  238

2. Borçlu  239

C. Tasarruf Edilen Değerlerin Edinilmiş Mal Grubuna Ait Olması  239

D. Eklenecek Malvarlıklarının Değerinin Tespitinde Devir Tarihi ile Tasfiye Anı Ölçütü (TMK 235/II)  240

E. Eklemenin Nasıl Yapılacağı  241

F. Karşılıksız Kazandırmalar (TMK 229/I 1)  242

1. Kavram  242

2. Sınırları  243

G. Katılma Alacağını Azaltma Kastı ile Yapılan Devirler (TMK 229/I, 2)  244

1. Mal Varlığı Devri  244

2. Katılma Alacağını Azaltma Kastı  246

H. Tarafların İspat Yükü  246

İ. Üçüncü Kişilere Karşı Etkisi (TMK 229/II)  247

1. Amaç  247

2. Değerlendirme Anı  248

3. Davanın İhbarı  248

4. Hak Düşürücü Süre  250

J. Miras Hükümleri ile İlişkisi  250

V. MAL GRUPLARININ DENKLEŞTİRME ALACAĞI (TMK 230 / ZGB 209)  252

A. Genel Olarak  252

B. Hukuki Niteliği, Tasfiyede Re’sen Dikkate Alınıp Alınmayacağı Sorunu  252

C. Klasik Denkleştirme Alacağı (KDA)  253

D. Borçların Mal Grubuna Özgülenmesi  255

1. Özgülemede Kullanılacak Ölçüt  255

2. Mal Rejiminden Önce Ortaya Çıkan Borçlar  255

3. Mal Rejimi Sırasında Ortaya Çıkan Borçlar  256

a. Gelire İlişkin Borçlar  256

b. Belli Bir Malvarlığına İlişkin Borçlar  256

4. Edinilmiş Mal Grubu Aleyhine Karine  257

5. Değer Artış Payı (TMK 227) Borcunun Mal Grubuna Özgülenmesi  258

D. Aynı Eşin Mal Grupları Arasındaki Değişken Denkleştirme Alacağı (DDA)  260

1. Genel Olarak  260

2. Değişken Denkleştirme Alacağının ve Katkı Yapılan Malvarlığının Özgülenmesi  261

3. Taşınmazın İpotekle Güvence Altına Alınmış Kredi Kullanılarak Edinilmesinde Özgülenme  261

a. Genel Olarak Taşınmazın Özgülenmesi  261

b. İpoteğin (İpotekle Güvence Altına Alınan Borcun) Özgülenmesi  262

ba. Genel Olarak  262

bb. Kural  262

bc. İstisnası  263

4. Edinilmiş ve Kişisel Malların Katkıları Halinde İpoteğin Özgülenmesi  264

5. Zorunlu Tasarrufların Taşınmaz Ediniminde Kullanılması  265

Üçüncü Ayrım: EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNİN TASFİYESİ  267

I. EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNİN TASFİYESİNİN AMACI  267

A. Tasfiyenin Hukuki Niteliği  268

B. Belirsiz Alacak Davası  269

C. Tasfiyede Yetkili ve Görevli Mahkeme  275

D. Mal Rejimi Tasfiyesi ile Miras Tasfiyesi İlişkisi  276

II. EŞLERİN MALLARINI GERİ ALMALARI VE BORÇLARINA İLİŞKİN DÜZENLEMELERİ  278

A. Malların Geri Alınması  278

1. Paylı Mülkiyete Konu Malların Tasfiyesi  279

a. Genel Olarak  279

b. Hakkın Hukuki Niteliği  280

c. Paylı Mülkiyete Konu Malın Eşlerden Birine Bölünmeden Verilmesinin Şartları  281

ca. Üstün Yararın İspatı  281

cb. Diğer Eşin Payının Ödenmesi  281

d. İfası  281

e. Paylı Mülkiyete Konu Malın Tasfiyede Dikkate Alınma (Ön) Sorunu  282

B. Eşlerin Karşılıklı Borçlarına İlişkin Düzenlemeleri  283

III. ARTIK DEĞER HESABI  284

A. Genel Olarak  284

B. Malvarlığı Değerlerin Eşlerin Mal Gruplarına Özgülenmesi  284

1. Malvarlığı Değerlerinin Tespiti ve Özgülemesi  284

2. Muvazaalı Devir, İnançlı Temlik Konusu Malın Özgülenmesi  285

3. Üçüncü Kişinin Mülkiyetindeki Malların Tasfiyede Dikkate Alınması  286

4. Üçüncü Kişiden Olan Alacaklar  287

5. Mal Rejiminin Sona Ermesinin Artık Değer Hesabında Malvarlığı Değerlerine Etkisi  287

C. Malların Değerlendirme Anı ve Ölçütü  292

1. Genel Olarak  292

2. Malların Değerlendirme Anı  292

a. Tasfiye Anı  292

b. Devir Tarihi veya Tasfiye Anı  292

c. Edinilmiş Mal ve Kişisel Mal Açısından  294

d. Tarafların Anlaşarak Farklı Bir Değerlendirme Anı Kabul Etmeleri  295

3. Sürüm Değeri  295

a. Genel Olarak  295

b. Malın Mal Rejimimin Sona Erdiği Haliyle Sürüm Değeri Belirlenir  296

c. Sürüm Değeri Kavramı ve Tespiti  297

d. Uygulanacak Metotlar  298

4. Gelir Değeri  299

a. Genel Olarak  299

b. Gelir Değeri Kavramı ve Genel Olarak Hesaplanması  300

c. Tarımsal İşletmelerin Gelir Değeri  302

d. Gelir Değerin Uygulama Şartları  303

e. Elbirliği ve Paylı Mülkiyet Halinde Gelir Değerinin Uygulanması  304

f. TMK 233 Kuralının Niteliği  305

g. Tarımsal İşletme ve Bizzat İşletmeye Devam Etmek  305

h. TMK 233/II Hükmüne Göre Diğer Eşin Değer Artış Payı ve Artık Değere Katılma Alacağı  307

ı. Değerlendirmeye ve İşletmenin Kazancından Mirasçılara Pay Ödenmesine İlişkin Hükümlerin Kıyasen Uygulanması  309

5. Özel Hal Değeri (Hakkaniyet Değeri)  310

a. Hak Sahipleri  310

b. Özel Haller  311

c. Hesaplanan Değerin Arttırılması  312

C. Artık Değer Hesabı  313

1. Artık Değer Hesabının Aktifleri  313

a. Mevcut Edinilmiş Mallar (EM)  313

b. Değer Artış Payı (Alacak) – TMK 227 (DAPA)  313

c. Eklenecek Değerler – TMK 229 (ED)  314

d. Denkleştirme Alacağı – TMK 230 (DA)  314

2. Artık Değer Hesabının Pasifleri  314

a. Değer Artış Payı (Borcu) – TMK md. 227 (DAPB)  315

b. Denkleştirme Borcu – TMK 230 (DB)  315

c. Diğer Borçlar – TMK md. 231  315

D. Artık Değer  315

IV. ARTIK DEĞERE KATILMA  316

A. Kanuna Göre (TMK 236)  316

B. Artık Değere Katılma Alacağı Hesabının (Tasfiyenin) Yapılmaması  317

C. Artık Değere Katılma Oranın Hakkaniyet Gereği Azaltılması veya Kaldırılması  318

D. Sözleşme ile Kanuni Paylaşım Esasından Farklı Bir Esasın Kabulü (TMK 237 / ZGB 216)  320

1. Genel Olarak  320

2. TMK 237 Uygulama Alanı, Sınırları  320

3. Mal Rejimi Sözleşmesi ile Düzenleme İmkânlarına Örnekler  322

4. Mal Rejimi Sözleşmelerinde İade Şartı (Rückfallsklausel)  324

5. Eşlerin Ortak Olmayan Çocuklarının ve Altsoylarının Saklı Paylarının Korunması  326

a. Sağ Kalan Eşin Lehine Yapılan Düzenlemenin Hukuki Nitelemesi  326

b. Sağ Kalan Eş Lehine Yapılan Düzenlemenin Hukuki Nitelemesi  327

c. Eşlerin Ortak Olmayan Çocukları ve Onların Altsoyları  327

ca. Saklı Payın Tespiti  327

cb. Saklı Payın Tenkis Davası ile Korunması  328

d. Saklı Pay Sahibi Diğer Mirasçılar  329

e. Saklı Pay Korumasının Diğer Mirasçıların Saklı Paylarına Etkisi  329

E. İptal, Boşanma veya Mahkeme Kararıyla Mal Ayrılığında Artık Değere Katılmanın Sözleşme ile Belirlenmesi  332

1. Genel Olarak  332

2. Uygulama Alanı  332

3. Uygulama Şartı Olarak ‘Açıkça Öngörme’  333

F. İrade Sakatlığı ve Dönme  334

V. ARTIK DEĞER KATILMA ALACAĞI VE DEĞER ARTIŞ PAYININ ÖDENMESİ  334

A. Alacakların Niteliği ve Genel Olarak Ödenmesi  334

B. Alacakların (Artık Değer ve Değer Artış Payı) Talep Edilebileceği Zaman (İfa Zamanı, Alacağın Muaccelliyeti)  335

C. Külli Tasfiye, Karşılıklı Alacakların Takas Zorunluluğu ve Taleple Bağlılık Sorunu  337

D. Nakdî veya Ayni Ödeme İmkânı  339

1. Sürüm Değeri, İfa Amacıyla ve İfa Yerine Edim  340

E. Borçluya Vade Tanınması  342

1. Genel Olarak Uygulama Alanı  342

2. Taraflar ve Hakkın Hukuki Niteliği  343

3. Vade Tanımanın Uygulama Şartları  343

a. Mal Rejiminin Sona Ermesi  343

b. Ciddi Güçlükler  344

4. İspat Yükü  344

5. Vade Süresi ve Vade Tanımanın Hukuki Sonuçları  344

F. Alacağa Faiz Yürütülmesi, Faiz Yürütmenin Başladığı Gün ve Vade Tanınan Alacaklara Güvence Verilmesi  345

G. Aile Konutu ve Ev EşyasıÜzerinde Ayni Hak Tanınmasını Talep Hakkı  348

1. Genel Olarak  348

2. Ayni Hak Tanınmasını Talep Hakkının Uygulanması  348

a. Eski Yaşantısını Devam Ettirebilmesi  348

b. Hak Sahibi Eş  349

c. Aile Konutu ve Ev Eşyası  350

d. Artık Değerin Mahsup Edilmesi ve Bedel Ödenmesi  352

3. Talep Edilecek Hak Çeşitleri  354

a. İntifa Hakkı  354

b. Oturma Hakkı  354

c. Hak Sahibi Eşi Seçim Hakkı ve Süresi  355

d. Aile Konutu ve Ev EşyasıÜzerinde Mülkiyet Hakkı Tanınması  355

4. Meslek veya Sanatın İcrası İçin Gerekli Bölümlerde Ayni Hak Talep Hakkının Kullanılamaması  356

H. Üçüncü Kişiye Karşı Dava Hakkı  358

1. Genel Olarak  358

a. Düzenlemenin Amacı  358

b. Uygulama Alanı Sınırları (Mirasta Tenkis ve Denkleştirme)  358

c. Düzenlemenin Emredici Niteliği  360

2. Hükmün Uygulama Şartları  360

a. Artık Değere Katılma Alacağı ve Kısmen Karşılanamamış Olması  360

b. Üçüncü Kişiye Yapılan Karşılıksız Kazandırma  360

c. Borçlu Eşin Terekesi veya Malvarlığının Yetersiz Olması  361

ca. Genel Olarak  361

cb. Yargıtay Uygulaması  363

d. Üçüncü Kişinin İyi niyetli veya Kötü Niyetli Oluşu ve Zenginleşmesi  364

3. Hak Sahibi Alacaklı  365

4. Borçlu Davalı Üçüncü Kişi  366

5. Hak Düşürücü Süre ve Artık Değere Katılma Alacağı ve Değer Artış Payı Alacağı Zamanaşımı İlişkisi  367

6. Hak Düşürücü Süre ve Artık Değere Katılma Alacağı ve Değer Artış Payı Alacağı Zamanaşımı İlişkisi  367

7. TMK 229/II’ye Göre Davanın İhbarı ve TMK 241 İlişkisi  369

8. Mirasın Tenkisine İlişkin Hükümlerin Kıyasen Uygulanması  370

VI. ARTIK DEĞERE KATILMA ALACAĞINDA VE DEĞER ARTIŞ PAYI ALACAĞINDA ZAMANAŞIMI  371

A. Genel Olarak  371

1. Doktrindeki Görüşler  372

2. Yargıtay Görüşü  373

B. Zamanaşımı Süresi  375

C. Genel Hükümlere Göre Zamanaşımı  378

D. Zamanaşımı Süresinin Başlangıcı  380

E. Zamanaşımının Durması ve Kesilmesi  382

F. Değerlendirme  383

Dördüncü Bölüm: EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİ TASFİYE VE MAL REJİMİ SÖZLEŞME ÖRNEKLERİ  385

I. TASFİYE ÖRNEKLERİ  385

II. MAL REJİMİ SÖZLEŞME ÖRNEKLERİ  396

Beşinci Bölüm: EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNE İLİŞKİN ELEŞTİRİ VE ÖNERİLER  401

I. YÜRÜRLÜK SORUNU  401

II. PAYLAŞMALI MAL AYRILIĞI REJİMİ  404

III. MAL REJİMİNİN ÖLÜMLE SONA ERMESİNDE MİRAS HUKUKU İLE İLİŞKİSİ  406

IV. KAZANÇ ORTAKLI YASAL MAL REJİMİNİN ÖLÜMLE SONA ERMESİNDE DENKLEŞTİRMEYE İLİŞKİN ALMAN MAL REJİMİ HUKUKUNDAKİ ÇÖZÜM ÖRNEĞİ (BGB § 1371)  409

A. Genel Olarak Yasal Mal Rejimi “Kazanç Ortaklığı”  410

B. Mal Rejiminin Ölümle Sona Ermesi  413

1. Sağ Kalan Eşin Yasal Miras Payının Arttırılması ile Kazanç Denkleştirilmesi  413

2. Sağ Kalan Eşin Yasal Mal Rejimi Hükümlerine Dayanarak Kazanç Denkleştirilmesi  414

a. Şartları  414

b. Hukuki Sonuçları ve Sınırlar  414

c. Eğitim Alacağı  415

ca. Şartları  415

cb. Hukuki Sonuçları ve Sınırları  416

C. Değerlendirme  416

V. ENVANTER SORUNU  419

VI. KATILMA VE DEĞER ARTIŞ PAYI ALACAKLARININ BOŞANMADA MADDİ TAZMİNAT VE NAFAKA TALEPLERİ ÜZERİNE ETKİSİ  419

VII. MİLLETLERARASI ÖZEL HUKUK VE KONSOLOSLUK ANLAŞMALARININ MAL REJİMİNDEKİ ROLÜ  419

Kaynakça  421

Kanun Maddeleri Dizini  431

Kavramlar Dizini  435