Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ VE TEŞEKKÜR................................................................................................ 7

ÖZET ......................................................................................................................... 9

ABSTRACT............................................................................................................... 11

İÇİNDEKİLER............................................................................................................ 13

KISALTMALAR DİZİNİ .............................................................................................. 19

GİRİŞ ....................................................................................................................... 21

BİRİNCİ BÖLÜM

HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERİ BIRAKILMASI

HAKKINDA TEMEL BİLGİLER

I. HÜKÜM KAVRAMI.....................................................................................25

A. Tanımı ve Hukuki Niteliği .......................................................................... 25

B. Hüküm Türleri .......................................................................................... 31

1. Beraat................................................................................................ 34

2. Ceza Verilmesine Yer Olmadığı Kararı................................................ 35

3. Mahkûmiyet....................................................................................... 39

4. Güvenlik Tedbiri ................................................................................. 39

5. Davanın Reddi .................................................................................... 40

6. Davanın Düşmesi................................................................................ 40

C. Derhâl Beraat Kararı Verilebilecek Hâller ................................................. 43

D. Hükmün Konusu ....................................................................................... 43

E. Hükmün Yapısı .......................................................................................... 45

F. Hükmün Verilmesi .................................................................................... 55

G. Hükmün Tefhim ve Tebliği........................................................................ 59

II. HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERİ BIRAKILMASI.........................................62

A. Tanımı ....................................................................................................... 62

B. Hukuki Niteliği........................................................................................... 65

C. Tarihsel Gelişimi........................................................................................ 70

1. Mukayeseli Hukuk.............................................................................. 70

a. Anglo- Sakson Hukuku................................................................. 70

14 İçindekiler

a1. İngiltere ................................................................................ 71

a2. Amerika Birleşik Devletleri ................................................... 72

b. Kıta Avrupası Hukuku.................................................................. 73

b1. İsviçre ................................................................................... 73

b2. Fransa................................................................................... 75

b3. Almanya ............................................................................... 76

b4. İtalya..................................................................................... 77

2. Türk Hukuku....................................................................................... 78

İKİNCİ BÖLÜM

HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERİ BIRAKILMASININ ŞARTLARI,

ZORUNLU VE YASAK OLDUĞU HÂLLER

I. HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERİ BIRAKILMASININ ŞARTLARI .......................99

A. Genel Olarak............................................................................................. 99

B. Ön Şartlar................................................................................................ 101

1. Hükmolunan Sonuç Cezanın 2 Yıl veya Daha Az Süreli Hapis

veya Adli Para Cezası Olması ........................................................... 101

2. Uzlaştırmaya Tâbi Suçlarda Uzlaşmanın Sağlanamamış Olması ...... 108

3. Kasıtlı Bir Suçtan Kesinleşmiş Bir Mahkûmiyet Hükmünün

Bulunmaması ................................................................................... 112

4. Daha Önce Verilen Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması

Kararının Denetim Süresi İçinde Kasıtlı Bir Suç İşlenmemiş

Olması.............................................................................................. 128

5. Sanığın Kabulü ................................................................................. 130

6. Zararın Tamamen Giderilmesi ......................................................... 136

C. Ek Şartlar ................................................................................................ 150

1. Sanığın Kişisel Nitelikleri Bakımından Değerlendirilmesi................. 150

2. Sanığın Muhakeme Sırasındaki Hâl ve Tavırları ............................... 151

3. Sanığın Tekrar Suç İşlemeyeceği Kanaatine Varılması ..................... 151

D. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasının Zorunlu Olduğu Hâller ..... 152

1. Uzlaştırma Kapsamındaki Suçlar (CMK m.254/2) ............................ 152

2. Kullanmak Amacıyla Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Satın

Almak, Kabul Etmek, Bulundurmak ya da Uuşturucu veya

Uyarıcı Madde Kullanmak Suçları (TCK m.191)................................ 154

E. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasının Yasak Olduğu Hâller......... 156

İçindekiler 15

1. İnkılâp Kanunları Aleyhine İşlenen Suçlar (AY m.174)...................... 156

2. Askerî Suç ve Cezalar (Askeri Ceza Kanunu ek madde 17) ............... 161

3. 477 Sayılı Disiplin Mahkemelerinin Kuruluşu, Yargılama Usulü

ve Disiplin Suç ve Cezaları Hakkında Kanun Kapsamındaki Fiiller

(m.63/2) ........................................................................................... 166

4. Karşılıksız Çek Keşide Etmek Suçu (Çek Kanunu m. 5/1).................. 166

5. 6222 Sayılı Kanun Uyarınca Şike ve Teşvik Primi Suçları (m.11/9)...... 167

6. 2004 Sayılı İcra ve İflas Kanunu’nda (İİK) Yer Alan Takibi

Şikâyete Bağlı Suçlar (İKK m.331, 332, 333/a, 334, 337/a, 338/1

ve 345/a) ile Disiplin Hapsi ve Tazyik Hapsi Cezaları (İİK m.

388/2, 339,340, 341, 343 ve 344) .................................................... 167

7. İmar Kirliliğine Neden Olma Suçu (TCK m.184)................................ 168

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERİ BIRAKILMASI KARARININ DENETİMİ,

SONUÇLARI VE HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERİ BIRAKILMASI NORMLARININ

ZAMAN BAKIMINDAN UYGULANMASI VE UYARLANMASI

I. HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERİ BIRAKILMASI KARARININ DENETİMİ .... 177

A. İtiraz........................................................................................................ 177

1. Genel Olarak .................................................................................... 177

2. Denetimin Kapsamı.......................................................................... 183

3. İtirazın Reddi ve Sonuçları................................................................ 190

4. İtirazın Kabulü ve Sonuçları.............................................................. 191

B. İstinaf/Temyiz ......................................................................................... 194

C. Kanun Yararına Bozma............................................................................ 195

II. HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERİ BIRAKILMASI KARARININ

SONUÇLARI ............................................................................................. 197

A. Genel Sonuçları....................................................................................... 197

1. Açıklanması Geri Bırakılan Hükmün Denetim Süresince Hukuki

Sonuç Doğurmaması ........................................................................ 197

2. Açıklanması Geri Bırakılan Hükümde Yer Alan Ceza Hakkında

Erteleme yahut Seçenek Yaptırıma Çevirme Yasağı......................... 198

3. Sanıklık Sıfatının Devam Etmesi ....................................................... 198

4. Güvenlik Tedbirleri........................................................................... 198

a. Genel Olarak.............................................................................. 198

b. Hak Yoksunlukları (TCK m.53).................................................... 201

16 İçindekiler

c. Müsadere (TCK m.54-55; CMK m.256-259) .............................. 201

d. Suçta Tekerrür ve Özel Tehlikeli Suçlular Hakkında

Uygulanan Güvenlik Tedbirleri.................................................. 209

5. Yargılama Giderleri .......................................................................... 211

6. Dava Zamanaşımı............................................................................. 212

7. Kararın Buna Mahsus Bir Sicile Kaydedilmesi .................................. 213

B. Denetim Süresi ve Denetimli Serbestlik Tedbiri Tayini........................... 214

1. Denetim Süresi Tayini ...................................................................... 214

2. Denetimli Serbestlik Tedbiri Kararı ve Yükümlülükleri Tayini .......... 216

3. Denetimli Serbestlik Tedbiri Yükümlülük/lerinin Türleri ................. 219

4. 6222 Sayılı Kanun Uyarınca Spor Müsabakalarını Seyirden

Yasaklama Tedbiri............................................................................ 223

5. Denetimli Serbestlik Tedbiri Yükümlülük/lerinin Uygulanması ....... 223

6. Çocuklar Hakkında Denetimli Serbestlik Tedbiri

Yükümlülük/lerinin Belirlenmesi ve Uygulanması ........................... 227

7. Denetim Süresi Sonunda Verilecek Kararlar.................................... 230

a. Denetim Süresinin Koşullara Uygun Geçirilmesi ve

Sonuçları ................................................................................... 230

a1. Denetim Süresi İçinde Yeniden Kasıtlı Bir Suç

İşlenmemesi ....................................................................... 230

a2. Denetimli Serbestlik Tedbiri Yükümlülük/lerine Uygun

Davranılması....................................................................... 230

a3. Düşme Kararı Verilmesi...................................................... 231

b. Denetim Süresinin Koşullara Aykırı Geçirilmesi ve Sonuçları.... 232

b1. Denetim Süresi İçinde Yeniden Kasıtlı Bir Suç İşlenmesi .... 232

b2. Denetimli Serbestlik Tedbiri Yükümlülük/lerinin İhlâli....... 235

b3. Açıklanması Geri Bırakılan Ceza Mahkûmiyeti

Hükmünün Açıklanması...................................................... 237

c. Özel Durumlar........................................................................... 245

c1. Zararın Giderilmesinin Takside Bağlanması........................ 245

c2. Uzlaştırmada Edimin İfası................................................... 246

C. Diğer Sonuçları ....................................................................................... 247

1. Kamu Personel Hukuku Bakımından Sonuçları................................ 247

a. Memuriyete Girme (DMK m.48) ve Memuriyet Görevinden

Çıkarılma (DMK m.98) Bakımından Sonuçları ........................... 247

İçindekiler 17

b. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kararının Kamu

Görevine Girme Engeli Sayıldığı Hâller...................................... 250

c. Memur Disiplin Hukukuna Etkisi ............................................... 251

2. Avukatlık Hukuku Bakımından Sonuçları.......................................... 253

3. Kararın Hukuk Davalarına Etkisi ....................................................... 255

III. HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERİ BIRAKILMASI KURUMUNA İLİŞKİN

NORMLARIN ZAMAN BAKIMINDAN UYGULANMASI VE

UYARLANMASI........................................................................................ 257

SONUÇ.................................................................................................................. 261

KAYNAKÇA............................................................................................................ 265