Kitap Künyesi | |
Yazar | Süleyman YILMAZ |
Baskı Tarihi | 2020/11 |
Baskı Sayısı | 2 |
Boyut | 16x24 cm (Standart Kitap Boyu) |
Cilt | Karton kapak |
YTK373
Hukuk Başlangıcı
Doç. Dr. Süleyman YILMAZ
2020/11 2. Baskı, 278Sayfa
ISBN 978-605-050-686-0
“Hukuk Başlangıcı” ismini verdiğim bu kitabım, sadece hukuk
eğitimine yeni başlayanlara ve sosyal bilimlerin başka alanlarında üniversite
eğitimi almakta olup hukuk başlangıcını bir ders olarak gören öğrencilere
değil, aynı zamanda temel hukuk kavramlarını öğrenmek, bilgi sahibi olmak
isteyen herkese yönelik hazırlanmıştır. Amacım bu kitabın bir kaynak kitap
olarak, ihtiyaç duyan herkes tarafından kullanılması, kolay anlaşılır
olmasıdır.
Bu amaca ulaşmak için öncelikle pozitif hukuk temel alınarak
konu seçimi yapılmıştır. Hukukun felsefesel ve sosyolojik esaslarına ilişkin
konu ve sorunlara sadece ihtiyaç olduğu ölçüde yer verilmiş, ayrıntılı
açıklamalardan, doktrinsel tartışmalardan kaçınılmıştır. Günlük yaşamda
herkesin temel olarak kullanabileceği hukuki kurum ve kavramlar ise daha
ayrıntılı olarak ela alınmıştır.
Kitabın ikinci bir amacı da kitapta açıklanan konuların
anlaşılıp anlaşılmadığını, okuyucuların kendi kendilerine denetlemelerine imkân
sağlamaktır. Bu amaca ulaşmak için her bölümün sonuna çoktan seçmeli sorulardan
oluşan bir bölüm testi konulmuştur.
Kitabın en sonunda ise temel hukuk kavramlarına bir bütün
olarak yer verdiğim, kısa bir sözlük hazırlanmıştır. Böylece bir kavram
hakkında özlü bilgi sahibi olmak isteyenlerin kolayca bu bilgiye ulaşabilmesi
sağlanmaya çalışılmıştır.
Hukuk Başlangıcı kitabının tüm bu amaçlara ulaşması ve
okuyucuya yararlı olması en büyük dileğimdir.
Son olarak bu kitabın basılmasında her zaman olduğu gibi son
derece titiz ve gayretli bir çalışma gerçekleştiren başta Yetkin Basım, Yayım
ve Dağıtım AŞ’nin değerli yöneticisi Muharrem Başer olmak üzere tüm çalışanlarına, kitabın tashihlerini benimle
birlikte yapan Arş. Gör. Dr. Harun KILIÇ’a teşekkür ederim.
I. GENEL OLARAK..................................................................... 27
II. DİN KURALLARI..................................................................... 28
A. ............................................................................. Genel
Olarak 28
B. Din Kuralları
ile Hukuk Kuralları Arasındaki Farklar............ 29
III. AHLÂK KURALLARI.............................................................. 30
A. ............................................................................. Genel
Olarak 30
B. Ahlâk
Kuralları ile Hukuk Kuralları Arasındaki Farklar........ 31
IV. GÖRGÜ KURALLARI.............................................................. 32
A. ............................................................................. Genel
Olarak 32
B. Görgü
Kuralları ile Hukuk Kuralları Arasındaki Farklar........ 33
V. HUKUK KURALLARI.............................................................. 34
A. ............................................................................. Genel
Olarak 34
B. Hukukun Tanımı................................................................... 34
C. Hukukun
Çeşitli Anlamları................................................... 35
1. . Pozitif
(Müspet) Hukuk................................................... 35
2. . Doğal Hukuk
(Tabiî Hukuk)............................................ 36
3. . Mevzû Hukuk................................................................. 36
4. . Objektif
Hukuk – Sübjektif Hukuk................................. 36
5. . Maddî Hukuk –
Usûl Hukuku......................................... 37
D. ................................................................... Hukukun
Amaçları 37
1. . Genel Olarak................................................................... 37
2. . Dirlik ve
Düzeni Sağlama................................................ 37
3. . Hukukî
Güvenliği Sağlama.............................................. 38
4. . Adaleti
Sağlama............................................................... 38
5. . Toplumun
Gereksinimlerini Karşılama............................ 40
E. Hukuk
Alanındaki Yaptırımlar.............................................. 40
1. . Yaptırım
Kavramı............................................................ 40
2. . Yaptırımların
Tarihî Gelişimi........................................... 41
3. . Yaptırım
Türleri............................................................... 42
a. Ceza........................................................................... 43
b. Zorla Yaptırma........................................................... 43
c. Zararın
Tazmini (Tazminat)........................................ 44
d. Geçersizlik (Hükümsüzlük) - Yokluk......................... 44
aa. Genel Olarak......................................................... 44
bb. .................................................................... Eksiklik 45
cc. Kesin
Hükümsüzlük (Butlan)................................ 45
dd. .......................................................................... İptal 46
e. Yapılan İşlemin İptal
Edilmesi.................................... 46
BÖLÜM TESTİ.................................................................................. 47
I. GENEL OLARAK..................................................................... 51
II. HUKUKUN YAZILI KAYNAKLARI....................................... 51
A. .................................................................................... Anayasa 51
B. Kanunlar............................................................................... 53
1. . Genel Olarak................................................................... 53
2. . Kanunların
Özellikleri..................................................... 54
a. Kanunların
Genelliği................................................... 54
b. Kanunların Sürekliliği................................................. 54
3. . Kanunların
Hazırlanması, Kabulü ve Yayımlanması....... 55
C. Kanun Hükmünde
Kararnameler.......................................... 57
D. ................................................ Cumhurbaşkanlığı
Kararnamesi 58
E. Milletlerarası
(Uluslararası) Andlaşmalar.............................. 60
F. Tüzükler............................................................................... 61
G. Yönetmelikler....................................................................... 62
III. HUKUKUN YAZILI OLMAYAN KAYNAKLARI -
ÖRF VE
ÂDET
HUKUKU....................................................................... 63
A. ............................................................................. Genel
Olarak 63
B. Örf ve Âdet
Hukukunun Unsurları....................................... 63
1. . Süreklilik......................................................................... 63
2. . Genel İnanç..................................................................... 64
3. . Devlet
Desteği................................................................. 64
C. Örf ve Âdet
Hukukunun Rolü.............................................. 65
1. . Örf ve Âdetin
Tamamlayıcı Rolü.................................... 65
2. . Örf ve Âdetin
Belirtici Rolü............................................ 66
3. . Örf ve Âdetin
Yorumlayıcı Rolü..................................... 66
D. .... Örf ve Âdet
Hukuku Kurallarında Kanuna Aykırılık Sorunu 66
IV. HUKUKUN YARDIMCI KAYNAKLARI................................. 67
A. ....................................... Mahkeme
İçtihatları (Yargı Kararları) 67
B. Doktrin
(Bilimsel Görüşler)................................................... 68
V. KANUNLARIN ANAYASAYA UYGUNLUK DENETİMİ...... 69
A. ............................................................................. Genel
Olarak 69
B. Esas
Bakımından Denetim.................................................... 70
1. . Sebep Unsuru
Bakımından.............................................. 70
2. . Amaç Unsuru
Bakımından.............................................. 71
3. . Konu Unsuru
Bakımından............................................... 71
C. Şekil
Bakımından Denetim................................................... 72
D. ......................................... İptal
Davası (Soyut Norm Denetimi) 72
E. İtiraz Yolu
(Somut Norm Denetimi)...................................... 73
F. Bireysel
Başvuru Hakkı........................................................ 74
G. Anayasa
Mahkemesi Tarafından Verilen Kararların Yürürlüğe Girişi 75
BÖLÜM TESTİ.................................................................................. 78
I. GENEL OLARAK..................................................................... 83
II. ÖZEL HUKUK – KAMU HUKUKU AYRIMI.......................... 83
A. ............................................................... Özel
Hukukun Dalları 84
1. . Medeni Hukuk................................................................ 84
a. Kişiler Hukuku........................................................... 84
aa. Kişiliğin Başlangıcı ve Ehliyet............................... 84
bb. .................................................................... Hısımlık 85
cc. Yerleşim Yeri (İkametgâh).................................... 85
dd. .................................................. Kişiliğin
Korunması 86
ee. Tüzel Kişiler......................................................... 86
aaa. Kamu Hukuku
Tüzel Kişileri........................ 87
bbb. ............................... Özel
Hukuk Tüzel Kişileri 87
b. Aile Hukuku............................................................... 87
aa. Nişanlanma – Evlenme......................................... 88
bb. ..................................................... Evlenme Engelleri 88
cc. Boşanma............................................................... 89
dd. ................................. Eşler Arasındaki Mal
Rejimleri 90
aaa. Yasal Mal Rejimi – Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi 91
bbb. ..................................... Seçimlik Mal Rejimleri 91
c. Miras Hukuku............................................................. 92
aa. Yasal
Mirasçılar.................................................... 92
bb. ........................................... Ölüme
Bağlı Tasarruflar 93
cc. Mirasın
Açılması ve Paylaşımı.............................. 94
d. Eşya Hukuku.............................................................. 94
aa. Zilyetlik ve
Tapu Sicili.......................................... 95
bb. .............................................................. Aynî
Haklar 95
cc. Mülkiyet............................................................... 96
dd. .................................................... Sınırlı
Aynî Haklar 97
e. Borçlar Hukuku.......................................................... 98
aa. Sözleşme............................................................... 99
bb. ................................................................ Haksız Fiil 100
cc. Sebepsiz Zenginleşme......................................... 101
2. . Ticaret
Hukuku............................................................. 101
a.. Ticarî
İşletme........................................................... 101
b. Ticaret Şirketleri....................................................... 102
aa. Kollektif
Şirketler............................................... 103
bb. .................................................... Komandit
Şirketler 103
cc. Anonim
Şirketler................................................. 104
dd. ..... Sermayesi
Paylara Bölünmüş Komandit Şirketler 104
ee. Limited
Şirketler................................................. 105
ff. Kooperatif Şirketler............................................ 105
c. Kıymetli Evrak......................................................... 106
d. Deniz Ticareti........................................................... 108
e. Sigorta Hukuku......................................................... 109
3. . Devletler
Özel Hukuku.................................................. 110
a. Tabiiyet
(Vatandaşlık).............................................. 110
b. Yabancılar
Hukuku.................................................. 111
c. Kanunlar
İhtilafı....................................................... 111
B. Kamu Hukukunun
Dalları................................................... 111
1. . Anayasa
Hukuku........................................................... 111
a. Türk Anayasa
Hukukunun Tarihi Gelişimi............... 112
b. Anayasanın Temel İlkeleri........................................ 113
aa. İnsan
Haklarına Saygılı Devlet İlkesi.................. 113
bb. ................................ Atatürk
Milliyetçiliğine Bağlılık 114
cc. Demokratik
Devlet İlkesi.................................... 114
dd. ..................................................... Lâik
Devlet İlkesi 115
ee. Sosyal Devlet
İlkesi............................................ 115
ff. Hukuk Devleti
İlkesi........................................... 116
c. Devlet Organları....................................................... 117
aa. Yasama............................................................... 117
aaa. Genel Olarak.............................................. 117
bbb. TBMM’nin Üye Tam Sayısı ve Görev Süresinde Zaman İçinde Gerçekleştirilen Değişiklikler............................................... 118
ccc. Seçim Sistemi............................................. 120
ddd. Milletvekilliğinin Başlaması....................... 121
eee. TBMM Başkanlık Divanın
Oluşumu.......... 121
fff. Milletvekilliğinin Düşmesi.......................... 122
bb. ................................................................... Yürütme 123
aaa. Genel Olarak.............................................. 123
bbb. ...................................... Adlî Denetim Araçları 124
aaaa. Cumhurbaşkanı
Yardımcılarının ve Bakanların Adlî Sorumluluğu 124
bbbb. .... Cumhurbaşkanının
Adlî Sorumluluğu 126
cc. Yargı................................................................... 127
2. . İdare Hukuku................................................................ 127
a. Genel Olarak............................................................ 127
b. İdarenin Kuruluşuna İlişkin Temel İlkeler................ 128
aa. Merkezden
Yönetim........................................... 129
bb. .................................................... Yerinden
Yönetim 129
aaa. Yerel
Kuruluşlar......................................... 129
bbb. ....................................... Hizmetsel
Kuruluşlar 130
c. İdari
İşlemlerin Hukukî Rejimi................................. 131
d. İdarenin
Sorumluluğu............................................... 131
3. . Ceza Hukuku................................................................ 132
4. . Yargılama
Hukuku........................................................ 132
5. . İcra ve İflas
Hukuku..................................................... 133
6. . Devletler
Hukuku (Uluslararası Hukuk)........................ 133
7. . Genel Kamu
Hukuku.................................................... 134
8. . Mali Hukuk................................................................... 134
III. KARMA HUKUK DALLARI.................................................. 134
A. ................................................................................. İş
Hukuku 135
B. Hava Hukuku..................................................................... 135
C. Banka Hukuku.................................................................... 135
D. .......................................................................... Çevre
Hukuku 135
BÖLÜM TESTİ................................................................................ 137
I. KANUNLARIN UYGULANMASI.......................................... 145
A. ............................................................................. Genel
Olarak 145
B. Kanunların Yer
Yönünden Uygulanması............................ 145
C. Kanunların
Zaman Yönünden Uygulanması....................... 146
1. . Kanunların
Yürürlüğe Girmesi...................................... 146
2. . Kanunların
Yürürlükten Kalkması................................. 147
a. Kanunların
Açık Olarak Yürürlükten Kaldırılması.... 147
b. Kanunların Üstü Kapalı Olarak Yürürlükten
Kaldırılması.............................................................. 147
D. ............................. Kanunların
Anlam Yönünden Uygulanması 147
1. . Kanunların
Yorumlanması............................................ 147
a. Yasama Yorumu....................................................... 148
b. Yargısal Yorum........................................................ 148
c. Bilimsel Yorum........................................................ 149
2. . Yorum
Yöntemleri........................................................ 149
a. Söze Göre
(Lâfzî) Yorum Yöntemi........................... 149
b. Tarihî Yorum
Yöntemi............................................. 149
c. Amaca Göre
(Gaî) Yorum Yöntemi.......................... 150
d. Karma Yorum
Yöntemi............................................ 150
e. Sistematik
Yorum..................................................... 151
f. Ekonomik Yorum..................................................... 151
3. . Kanunların Yorumlanmasında Kullanılan Mantık Kuralları 151
a. Kıyas
(örnekseme - argumentum a pari)................... 152
b. Evleviyet Yolu
(yeğleme-argumentum a fortiori)...... 152
c. Aksi ile Kanıt
Yolu (argumentum a cantrario).......... 153
E. Kanunların
Niteliklerine Göre Uygulanması....................... 153
1. . Emredici
Hukuk Kuralları............................................. 153
a. Kamu Düzeni........................................................... 154
b. Genel Ahlâk ve
Âdap............................................... 154
c. Zayıfların
Korunması Düşüncesi.............................. 155
2. . Yedek Hukuk
Kuralları................................................. 155
a. Tanımlayıcı
Hukuk Kuralları.................................... 155
b. Tamamlayıcı
Hukuk Kuralları.................................. 156
c. Yorumlayıcı Hukuk Kuralları................................... 156
II. HÂKİMİN HUKUK YARATMASI VE TAKDİR YETKİSİ..... 157
A. ............................................................................. Genel
Olarak 157
B. Hâkimin Hukuk
Yaratması................................................. 157
C. Hâkimin Takdir
Yetkisi....................................................... 159
BÖLÜM TESTİ................................................................................ 161
I. HAK KAVRAMI..................................................................... 165
A. .............................................................................. İrade
Teorisi 165
B. Menfaat
Teorisi................................................................... 166
C. Karma Teori........................................................................ 166
II. HAKLARIN TÜRLERİ............................................................ 167
A. ........................................................................... Kamu
Hakları 167
1. . Kişisel Kamu
Hakları.................................................... 167
2. . Sosyal ve
Ekonomik Haklar.......................................... 167
3. . Siyasal
Haklar............................................................... 167
B. Özel Haklar......................................................................... 168
1. . Niteliklerine
Göre Özel Haklar...................................... 168
a. Mutlak Haklar........................................................... 168
aa. Mallar
Üzerindeki Mutlak Haklar........................ 168
bb. ............................. Kişiler
Üzerindeki Mutlak Haklar 169
b. Nisbî Haklar (Şahsi
Haklar)...................................... 170
aa. Borç İlişkisinden Doğan Nisbî Haklar................. 170
aaa. Hukukî İşlemden
Doğan Haklar ve Borçlar 170
bbb. Haksız
Fiilden Doğan Haklar ve Borçlar.... 170
ccc. Sebepsiz
Zenginleşmeden Doğan Haklar ve
Borçlar....................................................... 171
bb. ..................... Aile
İlişkilerinden Doğan Nispi Haklar 171
cc. Miras
İlişkilerinden Doğan Nisbî Haklar............. 171
dd. Eşya
Hukukundan Doğan Nisbî Haklar............. 171
2. . Konularına
Göre Özel Haklar........................................ 172
a. Malvarlığı
(Mamelek) Hakları................................... 172
b. Kişilik
Hakları.......................................................... 172
3. . Devredilip
Devredilememelerine Göre Özel Haklar...... 173
a. Devredilebilen
Haklar............................................... 173
b. Devredilemeyen
Haklar............................................ 173
4. . Amaçlarına
Göre Özel Haklar....................................... 173
a. Yenilik Doğuran Haklar............................................ 173
aa. Kurucu
Yenilik Doğuran Haklar......................... 174
bb. ........................... Değiştirici
Yenilik Doğuran Haklar 174
cc. Bozucu
Yenilik Doğuran Haklar......................... 175
b. Alelâde Haklar.......................................................... 175
5. . Bağımsız Olup
Olmamalarına Göre Özel Haklar........... 175
a. Bağımsız
Haklar....................................................... 175
b. Bağımlı Haklar.......................................................... 175
aa. Eşyaya Bağlı
Haklar............................................ 176
bb. ................................................ Alacağa
Bağlı Haklar 176
cc. Sözleşmeye
Bağlı Haklar.................................... 176
C. Özel Haklar ile
Kamu Haklarının Karşılaştırılması.............. 176
III. GENEL OLARAK KİŞİ KAVRAMI........................................ 177
IV. KİŞİ ÇEŞİTLERİ..................................................................... 177
A. ........................................................................... Gerçek
Kişiler 177
1. . Kişiliğin
Başlangıcı........................................................ 177
2. . Kişiliğin
Sona Ermesi.................................................... 178
3. . Kişilerin
Ehliyetleri........................................................ 178
a. Hak Ehliyeti
(Medeni Haklardan Yararlanma Ehliyeti) 178
b. Fiil Ehliyeti
(Medeni Hakları Kullanma Ehliyeti)...... 179
aa. Genel Olarak....................................................... 179
bb. .............................................. Fiil
Ehliyetinin Şartları 179
aaa. Ayırt Etme
Gücüne Sahip Olmak............... 179
bbb. ..................................................... Ergin
Olmak 180
ccc. Kısıtlı
Olmamak......................................... 180
c. Kişilerin Ehliyetlerine
Göre Sınıflandırılması............ 180
aa. Tam
Ehliyetliler.................................................. 180
bb. ...................................................... Sınırlı
Ehliyetliler 181
cc. Tam Ehliyetsizler................................................ 181
dd. Sınırlı Ehliyetsizler.............................................. 181
B. Tüzel Kişiler....................................................................... 181
1. . Tüzel
Kişiliğin Başlangıcı.............................................. 181
a. Serbest
Kuruluş Sistemi............................................ 183
b. Tescil Sistemi............................................................ 183
c. İzin Sistemi............................................................... 183
2. . Tüzel
Kişiliğin Sona Ermesi........................................... 184
3. . Tüzel
Kişilerin Türleri................................................... 184
a. Özel Hukuk Tüzel Kişileri........................................ 184
aa. Kazanç
Paylaşma Amacı Güden Tüzel Kişiler.... 185
bb. .... Kazanç
Paylaşma Amacı Gütmeyen Tüzel Kişiler 185
b. Kamu Hukuku Tüzel
Kişileri.................................... 185
aa. Kamu
İdareleri.................................................... 185
bb. ....................................................... Kamu
Kurumları 186
BÖLÜM TESTİ................................................................................ 187
I. HAKKIN KAZANILMASI...................................................... 191
A. ........................................................ Hakkın
Aslen Kazanılması 191
B. Hakkın Devir
Yoluyla Kazanılması.................................... 191
C. Kurma (Tesis)
Yolu ile Hakkın Kazanılması....................... 192
II. HAKKIN KAYBEDİLMESİ.................................................... 192
A. ......................................... Hakkı
Sona Erdiren Hukukî Olaylar 192
1. . Ölüm............................................................................. 192
2. . Eşyanın Yok
Olması...................................................... 193
3. . Mücbir Sebep
ve Beklenmeyen Durumlar..................... 193
4. . Belli Bir
Zamanın Geçmesi............................................ 193
B. Hakkı Sona
Erdiren Hukukî Fiiller...................................... 193
C. Hakkı Sona
Erdiren Hukukî İşlemler.................................. 194
III. HAKLARIN KAZANILMASINDA VE KULLANILMASINDA
İYİNİYET................................................................................ 194
A. ..................................................................................... İyiniyet 194
1. . Genel Olarak................................................................. 194
2. . İyiniyetin
Unsurları....................................................... 195
a. Bilgisizlik
veya Yanlış Bilgi...................................... 195
b. Bilgisizliğin Mazur Görülebilmesi............................. 195
3. . İyiniyetin
İspatı............................................................. 196
4. . İyiniyetin
Sonuçları....................................................... 196
B. Dürüstlük
Kuralı................................................................. 197
1. . Genel Olarak................................................................. 197
2. . İlkenin
Uygulama Alanı................................................ 197
3. . Hakkın Kötüye
Kullanılması......................................... 198
IV. HAKLARIN KORUNMASI..................................................... 199
A. ............................................................................. Genel
Olarak 199
B. Hakkın Hak
Sahibi Tarafından Korunması......................... 199
1. . Haklı Savunma
(Meşrû Müdafaa).................................. 199
2. . Zorunluluk
Hali (Zarûret Hali)....................................... 200
3. . Kendi Hakkını
Korumak İçin Kuvvet Kullanma........... 200
C. Hakkın Devlet
Eliyle Korunması........................................ 201
1. . Talep Hakkı................................................................... 201
2. . Dava Hakkı................................................................... 201
a. Dava Çeşitleri........................................................... 202
b. Davada Görev
ve Yetki Kuralları............................. 203
c. Davaya Karşı
Savunma Yolları................................. 203
d. Davada İspat............................................................. 204
BÖLÜM TESTİ................................................................................ 206
I. GENEL OLARAK................................................................... 209
II. HUKUKÎ İŞLEM KAVRAMI VE HUKUKÎ
İŞLEMİN
UNSURLARI........................................................................... 209
A. .............................................................. Hukukî
İşlem Kavramı 209
B. Hukukî İşlemin
Unsurları.................................................... 209
1. . Kurucu
Unsurlar............................................................ 210
2. . Geçerlik
Unsurları......................................................... 210
3. . Etkinlik Unsurları.......................................................... 210
III. HUKUKÎ İŞLEMİN SAKATLIĞI VE ÇEŞİTLERİ................... 211
A. İrade ile Beyan
Arasında İstenerek Meydana Getirilen
Uygunsuzluklar 211
1. . Muvazaa........................................................................ 211
2. . Zihnî (Gizli)
Kayıt......................................................... 212
3. . Latife Beyanı
(Şaka)...................................................... 212
B. İrade
ile Beyan Arasında İstenmeden Meydana Gelen
Uyumsuzluklar 213
1. . Yanılma
(Hata).............................................................. 213
2. . Aldatma
(Hile)............................................................... 213
3. . Korkutma
(Tehdit -İkrah).............................................. 214
IV. HUKUKÎ İŞLEMİN TÜRLERİ................................................ 214
A. ............................................................................. Genel
Olarak 214
B. Tek Taraflı –
Çok Taraflı Hukukî İşlemler.......................... 214
1. . Tek Taraflı
Hukukî İşlemler.......................................... 214
2. . Çok Taraflı
Hukukî İşlemler.......................................... 214
C. Sağlararası –
Ölüme Bağlı İşlemler...................................... 215
1. . Sağlararası
İşlemler........................................................ 215
2. . Ölüme Bağlı
İşlemler..................................................... 215
D. ............................................................ İvazlı
– İvazsız İşlemler 215
1. . İvazlı
İşlemler................................................................ 215
2. . İvazsız
İşlemler............................................................. 216
E. Sebebe Bağlı –
Sebebe Bağlı Olmayan İşlemler.................. 216
1. . Sebebe Bağlı
İşlemler.................................................... 216
2. . Sebebe Bağlı
Olmayan İşlemler..................................... 216
F. Taahhüt –
Tasarruf İşlemleri............................................... 217
1. . Taahhüt
İşlemleri (Borçlandırıcı İşlemler)..................... 217
2. . Tasarruf
İşlemleri (Kazandırıcı İşlemler)....................... 217
G. Özel
Hukuk – Kamu Hukuku İşlemleri ve Kamu
Hukuku İşlemlerinin Türleri 217
1. . Yasama
İşlemleri........................................................... 217
2. . Yargılama
İşlemleri....................................................... 218
3. . İdari
İşlemler................................................................. 218
BÖLÜM TESTİ................................................................................ 219
I. GENEL OLARAK................................................................... 223
II. MEDENİ HUKUKTA SORUMLULUK................................... 223
A. ................................................................... Kanunî
Sorumluluk 223
B. Hukukî
İşlemden Kaynaklanan Sorumluluk....................... 224
C. Haksız Fiil
Sorumluluğu...................................................... 224
1. . Kusura
Dayanan Sorumluluk........................................ 224
a. Davranış................................................................... 224
b. Zarar......................................................................... 224
c. Uygun İlliyet
Bağı..................................................... 225
d. Kusur........................................................................ 225
e. Hukuka
Aykırılık...................................................... 225
2. . Kusursuz
Sorumluluk.................................................... 226
a. Tehlike
Sorumluluğu................................................ 227
b. Olağan Sebep
Sorumluluğu....................................... 227
c. Hakkaniyet
Sorumluluğu.......................................... 227
D. .......................................... Culpa
In Contrahendo Sorumluluğu 228
E.. Güven
Sorumluluğu............................................................ 230
III. CEZA HUKUKUNDA SORUMLULUK.................................. 230
A. ..................................................................... Maddî
İlliyet Bağı 230
B. İrade
Serbestliği ve Ayırtım Gücü....................................... 230
C. Kusur.................................................................................. 230
IV. İDARE HUKUKUNDA SORUMLULUK................................ 231
A. ............................................................................. Genel
Olarak 231
B. Hizmet Kusuru.................................................................... 231
C. Kusursuz
Sorumluluk......................................................... 232
V. SİYASİ SORUMLULUK......................................................... 233
BÖLÜM TESTİ................................................................................ 235
BÖLÜM TESTLERİNİN CEVAP ANAHTARI.............................. 237
SÖZLÜK........................................................................................... 239
AB : Avrupa Birliği
ABD. : Ankara Barosu Dergisi
AY : Anayasa
Art. : Artikel
AÜHFD : Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi
BATİDER : Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi
B. : Bası
BK : 818 Sayılı Borçlar Kanunu
Bkz. : Bakınız
c. : Cümle
C. : Cilt
CBK : Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi
CK : Ceza Kanunu
CMK : Ceza Muhakemeleri Kanunu
Çev. : Çeviren
DEÜHFD : Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi
Dergisi
dnp. : Dipnot
E. : Esas sayısı
Ed : Editör
f. : Fıkra
FSEK : Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu
HGK : Hukuk Genel Kurulu
HMK : Hukuk Muhakemeleri Kanunu
İBD : İstanbul Barosu Dergisi
İBK : İçtihadı Birleştirme Kararı
İÜHFD : İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi
İzBD : İzmir Barosu Dergisi
K. : Karar sayısı
KHK : Kanun Hükmünde Kararname
Koop. K. : Kooperatifler Kanunu
m. : Madde
MHAD : Mukayeseli Hukuk Araştırmaları Dergisi
MK : 743 Sayılı Medeni Kanun
MÖH : Milletlerarası Özel Hukuk
MÖHUK : Milletlerarası Özel Hukuk ve Usus Hukuku
Hakkında Kanun
RG : Resmi Gazete
s. : Sayfa
S. : Sayı
T. : Tarih
TBK : 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanun
TBMM : Türkiye Büyük Millet Meclisi
TCK : Türk Ceza Kanunu
TMK : 4721 Sayılı Türk Medeni Kanun
TTK : Türk Ticaret Kanunu
TKHK : Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun
TVK : Türk Vatandaşlığı Kanunu
vb. : Ve benzeri
vd. : Ve devamı
Y. : Yıl
YasaHD : Yasa Hukuk Dergisi
YD. : Yargıtay Dergisi
YCGK :
Yargıtay Ceza Genel Kurulu
YHGK :
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu
Adal, Erhan : Hukukun Temel İlkeleri El Kitabı, 8. Bası,
Legal Yayıncılık, İstanbul 2004.
Akıntürk, Turgut : Türk Medeni Hukuku Aile Hukuku, C. II, 10. B.,
Ankara 2006.
Akipek, Jale : Sübjektif Hüsnüniyetin Mahiyeti ve Hükümleri,
AÜHFD., Y. 1957, S. 1-4, s. 56-71.
Akyol, Şener : Dürüstlük Kuralı ve Hakkın Kötüye Kullanılması Yasağı,
2. Bası. İstanbul 2006 (Kısaltılmışı: Dürüstlük Kuralı).
……………………… : Medeni Hukuka Giriş, 2. Bası, Vedat Kitapçılık,
İstanbul 2006.
Aral, Vecdi : Hukuk ve Hukuk Bilimi Üzerine, 2. Bası,
Fakülteler Matbaası, İstanbul 1975.
Arkan, Sabih : Ticari İşletme Hukuku, 3. Bası, Banka ve
Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Ankara 1997.
Arsebük, Esat : Medeni Hukuk, C. I, Başlangıç ve Şahsın Hukuku,
Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, İstanbul 1938.
Aslan,
İ.Y/Şenyüz, D./
Taş, M./ Kortunay, A./
Deliveli, Ö. : Hukuka Giriş, 4. Bası, Ekin Basın Yayın Dağıtım, Bursa 2008.
Ayan, Mehmet : Miras Hukuku, 5. Bası., Konya 2009.
Başgil, Ali Fuat : Din ve Laiklik, 9. Baskı, Kubbealtı İktisadi
İşletmesi, İstanbul 2007.
Başpınar, Veysel : Mülkiyet Hakkını İhlal Eden Müdahaleler, Ankara
2009.
Battal, Ahmet : Hukukun Temel Kavramları, 3. Bası, Gazi
Kitabevi, Ankara 2005.
Bilge, Necip : Hukuk Başlangıcı, 22. Bası, Turhan Kitabevi,
Ankara 2007.
Buz, Vedat : Medeni Hukukta Yenilik Doğuran Haklar, Ankara
2005.
Can, Halil/
Güner, Semih : Hukukun
Temel Kavramları, 13. Bası, Arıkan Basım Yayım Dağıtım Ltd. Şti., İstanbul
2006.
Can, Mertol : Sigorta Hukuku Ders Kitabı, İmaj Yayıncılık,
Ankara 2005.
Cansel,
Erol/
Özel, Çağlar : Hukuk Başlangıcı Hukukun Temel Kavram ve Kurumları, 3. Bası, Seçkin
Yayıncılık, Ankara 2006.
Denizhan, Hüseyin : Türk Anayasa Hukukunda Kanun Hükmünde
Kararnameler, Turhan Kitabevi, Ankara 2006.
Deryal, Yahya : Hukukun Temel Kavramları, 7. Baskı, Derya
Kitabevi, Trabzon 2011.
Dinçkol, Abdullah : Hukuka Giriş Hukukun Temel Kavramları, 6. Bası,
Der Yayınları, İstanbul 2009.
Dinçkol, Bihterin (Vural) :
1982 Anayasası Çerçevesinde ve Anayasa Mahkemesi Kararlarında Lâiklik, İstanbul
1992 (Kısaltılmışı: Dinçkol, V.).
Dural,
Mustafa/
Öğüz, Tufan : Türk Özel
Hukuku C. II, Kişiler Hukuku, 9. Bası, Filiz Kitabevi, İstanbul 2009.
Dural,
Mustafa/
Öğüz, Tufan/
Gümüş, M. Alper : Türk
Özel Hukuku C. III, Aile Hukuku, 3. Bası, Filiz Kitabevi, İstanbul 2010.
Dural,
Mustafa/
Öz, Turgut : Türk Özel
Hukuku C. IV, Miras Hukuku, 4. Bası, Filiz Kitabevi, İstanbul 2009.
Dural,
Mustafa/
Sarı, Suat : Türk Özel
Hukuku C. I, Temel Kavramlar ve Medeni Kanunun Başlangıç Hükümleri, 4. Bası,
Filiz Kitabevi, İstanbul 2009.
Drew, Katherine Fischer: Magna
Carta, Greenwood Press, Westport 2004.
Edis, Seyfullah : Medeni Hukuka Giriş ve Başlangıç Hükümleri,
Ankara 1989.
Eren, Fikret : Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 14. Bası, Ankara
2012.
……………………… : Mülkiyet Hukuku, Yetkin Basım Yayım ve Dağıtım
A.Ş., Ankara 2011 (Kısaltılmışı: Eren, Mülkiyet).
Esener, Turhan : Hukuk Başlangıcı, Genel Hukuk Bilgisi, 7. Bası,
Alkım Kitabevi, İstanbul 2001.
Gözler,
Kemal/
Kaplan, Gürsel : İdare
Hukuku Dersleri, Bursa 2013.
Gözübüyük, Şeref : Hukuka Giriş ve Hukukun Temel Kavramları, 26.
Bası, Turhan Kitabevi, Ankara 2007.
Gözübüyük,
Şeref/
Tan, Turgut : İdare Hukuku
Genel Esasları, C. 1, 7. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara 2010.
Günday, Metin : İdare Hukuku, 9. Baskı, İmaj Yayınevi, Ankara
2004.
Güriz, Adnan : Hukuk Başlangıcı, 11. Bası, Siyasal Kitabevi, Ankara
2006.
Gürzumar, Osman Berat: Türk
Medeni Hukuku'nda Üst Hakkı Kamu Malı Taşınmazlar Üzerindeki Üst Hakkı ve
Yap-İşlet-Devret Modeli Dahil (Uygulamadan Sözleşme Örnekleri ile Birlikte),
İstanbul 1998.
Hatemi,
Hüseyin/
Gökyayla, Emre : Borçlar
Hukuku Genel Bölüm, İstanbul 2011.
Hatemi, Hüseyin : Hukuka
ve Ahlaka Aykırılık Kavramı ve Sonuçları, İstanbul 1976.
Holt, James Clarke : Magna Carta, Cambridge University Press,
Cambridge 2003.
Işıktaç,
Yasemin/
Metin, Sevtap, : Hukuk
Metodolojisi, İstanbul 2010.
İlhan, Cengiz : Günümüz Türkçe’siyle Mecelle (Mecelle-i Ahkâm-ı
Adliye), Ankara 2011.
İmre,
Zahit/
Erman, Hasan : Miras
Hukuku, 7. Bası, Der Yayınları, İstanbul 2010.
İşgüzar, Hasan : Yeni Türk Medeni Kanunu’na Göre Miras Hukuku
Hükümlerindeki Değişiklikler ve Yenilikler, Ankara 2003.
Kalabalık, Halil : Temel Hukuk Bilgisi, 3. Bası, Değişik
Yayınları, İstanbul 2003.
Karayalçın, Yaşar : Risk-Sigorta-Risk Yönetimi (Özel Sigorta
Hukukuna Giriş), Ankara 1984.
Kayıhan, Şaban : Hukukun Temel Kavramları, 2. Bası, Seçkin
Yayıncılık, Ankara 2008.
Kender,
Reyagân/
Çetingil, Ergon : Deniz
Ticaret Hukuku 10. Bası, On İki Levha Yayıncılık A.Ş., İstanbul 2009.
Kılıçoğlu, Ahmet : Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 10. B., Ankara
2008.
Kılınç, Bahadır : Karşılaştırmalı Anayasa Yargısında Bireysel
Başvuru (Anayasa Şikayeti) Kurumu ve Türkiye Açısından Uygulanabilirliği,
Anayasa Yargısı 25, Ankara 2008, s. 19-59.
Kocayusufpaşaoğlu/
Hatemi/Serozan/Arpacı : Borçlar
Hukukuna Giriş Hukukî İşlem Sözleşme, 1. C., 4. B., İstanbul 2008.
Kuru,
Baki/Arslan, Ramazan/
Yılmaz, Ejder : Medeni
Usul Hukuku, 23. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara 2012.
Narmanlıoğlu, Ünal : Kanunun Anlam Bakımından Uygulanması, T.T.
YÜCE’ye Armağan, İzmir 2001.
Nomer, Ergin : Devletler Hususî Hukuku, 17. Bası, Beta Basım
A.Ş., İstanbul 2009.
Oğuzman, Kemal : Medeni Hukuk Dersleri, 2. Bası, Fakülteler
Matbaası, İstanbul 1975.
Oğuzman,
Kemal/
Dural, Mustafa : Aile
Hukuku, 2. Bası, Filiz Kitabevi, İstanbul 1998.
Oğuzman,
Kemal/
Öz, Turgut : Borçlar
Hukuku Genel Hükümler C.1, 10. B., İstanbul 2012 (Kısaltılmışı: Oğuzman/Öz,
C.1).
……………………… : Borçlar Hukuku Genel Hükümler C.2, 9. B., İstanbul
2012 (Kısaltılmışı: Oğuzman/Öz, C.2).
……………………… : Borçlar Hukuku Genel Hükümler C.2, 14. B.,
İstanbul 2016 (Kısaltılmışı: Oğuzman/Öz, C.1).
Oğuzman,
Kemal/
Seliçi, Özer : Eşya Hukuku, 9. Bası, Filiz Kitabevi, İstanbul 2002.
Oğuzman, K./Seliçi, Ö./
Özdemir, Saibe Oktay : Kişiler
Hukuku (Gerçek ve Tüzel Kişiler) 12. B., İstanbul 2012
Önen, Mesut : Hukuka Giriş, Arıkan Basım Yayım Dağıtım Ltd.
Şti., İstanbul 2005.
Özbey, Özcan : Türk Hukukunda Anayasa Mahkemesine Bireysel
Başvuru Hakkı, Ankara 2013.
Özbudun, Ergun : Türk Anayasa Hukuku, 8. Bası, Yetkin Basım
Yayım ve Dağıtım A.Ş., Ankara 2005.
Özen, Burak : Türk Medeni Hukukunda Eşya Üzerinde İntifa
Hakkı, İstanbul 2008.
Öztan, Bilge : Medeni Hukuk’un Temel Kavramları, 27. Bası,
Turhan Kitabevi, Ankara 2008.
Öztan, Fırat : Kıymetli Evrak Hukuku, 15. Bası, Turhan
Kitabevi, Ankara 2008 (Kısaltılmışı: Öztan F.).
Poroy,
Reha/
Tekinalp, Ünal/
Çamoğlu, Ersin : Ortaklıklar
ve Kooperatif Hukuku, 8. Bası, Beta Basım A.Ş., İstanbul 2000.
Reisoğlu, Safa : Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 7. B., İstanbul
2011.
Sağlam, Fazıl : Kanun Hükmünde Kararname Çıkarma Yetkisinin
Sınırları, Uygulamanın Yaygınlaşmasından Doğabilecek Sorunlar, Anayasa Yargısı,
25-27 Nisan 1984, Anayasa Mahkemesi Yayınları No 4, Ankara, s. 261-271.
Serozan, Rona : Medeni Hukuk, Genel Bölüm/Kişiler Hukuku,
İstanbul 2011.
Serozan,
Rona/
Engin, Baki İlkay : Miras
Hukuku 3. B., Ankara 2012.
Sirmen, A. Lâle : Eşya Hukuku, Ankara 2013.
Tanör,
Bülent/
Yüzbaşıoğlu, Necmi : 1982
Anayasasına Göre Türk Anayasa Hukuku, Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık Tic.
San. A.Ş., İstanbul 2001.
Tekinay, S. Sulhi : Medeni Hukuka Giriş Dersleri, 3. Baskı, Sulhi
Garan Matbaası Koll. Şti., İstanbul 1978.
Tekinalp, Ünal : Fikrî Mülkiyet Hukuku, 2. Bası, İstanbul 2002.
Teziç, Erdoğan : Anayasa Hukuku, 8. Bası, Beta Basım A.Ş.,
İstanbul 2003.
……………………… : Türkiye’de 1961 Anayasası’na göre Kanun
Kavramı, İstanbul 1972 (Kısaltılmışı: Teziç, Kanun Kavramı).
Umar,
Bilge/
Yılmaz, Ejder : İspat
Yükü, İstanbul 1980.
Uzun, Cem Duran : Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru Yolu
(Anayasa Şikayeti) Beklentiler ve Riskler, Seta Analiz, S. 50, Şubat 2012.
Ünal, Mehmet : Ferdi (Özel) Mülkiyetin Tarihi, Dini ve Beşeri
Kökenleri, Prof. Dr. Fikret EREN’e Armağan, Ankara 2006, s. 901-930.
……………………… : Türk Medeni Hukukunda Yapı (Üst) Hakkı, Ankara
1988 (Kısaltılmışı: Ünal, Üst Hakkı).
Ünal,
Mehmet/
Başpınar, Veysel : Şeklî
Eşya Hukuku, 3. B., Ankara 2007.
Yılmaz, Ejder : Hukuk Sözlüğü, 10. B., Ankara 2011.
Zabunoğlu, Yahya K. : İdare Hukuku, C.1, Ankara 2012.
Zeytin, Zafer : Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi ve Tasfiyesi,
Ankara 2005.