Hukuk Felsefesi Perspektifinden Ayrımcılık Yasağı

ÖNSÖZ

Gonçalo M. Tavares’in Kudüs* isimli romanında Theodor, Mylia’ya, çalışmasını anlamak için yaptığını ve henüz anlayamadığı için çalışmayı sürdürmesi gerektiğini söyler ve ekler: “… Gizlenmiş bizi bekleyen bir hazine

keşfetmek değil söz konusu olan, bugün sahip olmadığım ama hemen yarın

sahip olabileceğim bir şey de söz konusu değil. Bu bir keşif, bir buluş değil,

bir çalışma, mantık yürütme, yıllarımı, belki tüm yaşamımı alacak bir şey,

belki tüm yaşam bile yetmeyecek, doğru bir araştırmada olması gerektiği

gibi, başka birinin tam bıraktığım noktadan hesaplarıma devam etmesi gerekecek. …” Bu çalışma da, tam olarak böyle bir çabanın, anlama çabasının

ürünüdür; kavramların açıklığa kavuşturulmadığı takdirde tehlikeli olduğu

uyarısını dikkate alan bir anlama çabasının; özelde ise ayrımcılığı anlama

çabasının, arzusunun.

Söz konusu amaçla yazılan bu eser, Şubat 2021’de İstanbul Üniversitesi

Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde savunulan doktora tezinin ufak değişiklikler

yapılmış ve yazım-dilbilgisi hatalarının, anlatım bozukluklarının elden geldiğince gözden geçirilerek düzeltilmiş halidir.

Bu sebeple değerli görüşlerini ve yardımlarını esirgemeyen danışmanım Prof. Dr. Yasemin Işıktaç’a;

tez izleme komitesinde yer alma inceliğini gösteren Prof. Dr. Mehmet Tevfik

Özcan’a ve Prof. Dr. Hatice Birsen Hekimoğlu’na müteşekkirim. Sundukları

katkılar nedeniyle jüri üyesi hocalarım Prof. Dr. Nihat Bulut’a ve Doç. Dr.

Sercan Gürler’e de teşekkürü borç bilir; Doç. Dr. Şule Şahin Ceylan’a ise

sadece tezle ilgili değil, hayata dair pek çok konuda düşüncelerini benimle

paylaşma inceliğini gösterdiği ve jürimde yer aldığı için en içten teşekkürlerimi sunmak isterim.

* Gonçalo M.Tavares, Kudüs, Çev. Pınar Savaş, İstanbul, Kırmızı Kedi Yayınevi, 2012, s. 35.

Çalışmanın basım ve dağıtımını üstlenen Yetkin Yayınevinin sahibi

Muharrem BAŞER’e ve çalışmayı baskıya hazırlayan yayınevi çalışanlarına da teşekkür ederim.

Sevgili dostlarımın ve annem Fatma Kuru’nun, babam Z. Muzaffer Kuru’nun ve ablam Gül Kuru Ulus’un desteği olmadan elinizdeki kitap ortaya

çıkamazdı. Onlara ne kadar teşekkür etsem azdır. Işığını, renklerini benimle

paylaştığı için Dorian’a da minnettarım. İyi ki varsınız.

GONCA KURU

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ............................................................................................... 5

KISALTMALAR LİSTESİ............................................................ 13

GİRİŞ ............................................................................................... 15

BİRİNCİ BÖLÜM

EŞİTLİĞİN GEREĞİ OLARAK AYRIMCILIK YASAĞI

I. EŞİTLİK İLKESİ ........................................................................ 21

A. Eşitlik İlkesi ve Ayrımcılık Yasağı İlişkisi ........................... 21

B. Eşitlik İlkesinin Tarihi Seyri ................................................. 34

1. Eşitlik İlkesinin Klasik Kökleri................................................34

a. Antik Yunan’da ..................................................................34

b. Epikurosçulukta ve Stoacılıkta ...........................................41

c. Roma’da..............................................................................43

2. Feodalizmin ve Hıristiyanlığın Etkisindeki Eşitlik

Anlayışı ....................................................................................46

3. Modern Eşitlik Anlayışı ve Bu Eşitlik Anlayışının İnsan

Haklarına Yansımaları..............................................................50

a. Doğal Hukuk ve Toplum Sözleşmecileri............................50

b. İnsan Hakları ve Devrimler.................................................54

(1). İngiliz Devrimi............................................................55

(2). Amerikan Devrimi.......................................................57

(3). Fransız Devrimi...........................................................59

İ Ç İ N D E K İ L E R

8

c. İnsan Haklarının Uluslararası Hukuktaki Görünümü

ve Eşitlik............................................................................. 61

C. Şekli Eşitlik- Maddi Eşitlik....................................................65

1. Şekli Eşitlik.............................................................................. 66

a. Şekli Eşitlik Kavramı.......................................................... 66

b. Şekli Eşitliğe Yöneltilen Eleştiriler .................................... 68

2. Maddi Eşitlik............................................................................ 75

a. Maddi Eşitlik Kavramı ....................................................... 75

b. Maddi Eşitliğin İşlevleri ..................................................... 78

c. Maddi Eşitliğe Yöneltilen Eleştiriler.................................. 82

D. Fırsat Eşitliği-Sonuçlarda Eşitlik ...........................................83

1. Fırsat Eşitliği............................................................................ 83

a. Fırsat Eşitliği Kavramı........................................................ 83

b. Fırsat Eşitliğine Yöneltilen Eleştiriler ................................ 86

2. Sonuçlarda Eşitlik .................................................................... 90

a. Sonuçlarda Eşitlik Kavramı................................................ 90

b. Sonuçlarda Eşitliğe Yöneltilen Eleştiriler........................... 92

II. AYRIMCILIK..............................................................................93

A. AYRIMCILIĞIN DAYANAĞI OLARAK ÖNYARGI........93

1. Önyargı Kavramı ..................................................................... 93

2. Önyargıyı Açıklamaya Yardımcı Kuramlar............................. 98

a. Otoriteryen Kişilik Kuramı................................................. 99

b. Sağ Kanat Otoriteryenizmi ............................................... 102

c. Dogmatik Kişilik Kuramı ................................................. 103

d. Sosyal Kimlik Kuramı...................................................... 104

B. Ayrımcılık Kavramının Felsefi Çözümlemesi.....................108

1. Ayrımcılık Kavramının Tarihi Seyri...................................... 108

2. Genel Anlamıyla Ayrımcılık.................................................. 113

İ Ç İ N D E K İ L E R

9

a. Ayrımcılığın Tarafları.......................................................116

(1). Gerçek Özelliklerden Bağımsız Olma.......................117

(2). Refleksif Olma ..........................................................118

b. Karşılaştırma.....................................................................119

c. Dezavantajlı Muamele ......................................................123

3. İlgisizlik ve Ayrımcılık ..........................................................127

4. Ahlakilik ve Ayrımcılık .........................................................132

5. Grup Ölçütü ve Ayrımcılık ....................................................136

İKİNCİ BÖLÜM

İNSANA SAYGININ GEREĞİ OLARAK

AYRIMCILIK YASAĞI

I. GENEL OLARAK .................................................................... 147

II. AYRIMCILIĞA İLİŞKİN ALTERNATİF GÖRÜŞLER ......... 150

A. İlgisizlik Görüşü.................................................................. 150

B. Sorumlu Tutulamama Görüşü ............................................. 153

C. Sosyal Dışlanma Görüşü..................................................... 155

D. Fırsat Eşitliği Görüşü .......................................................... 157

E. Zarara Dayanan Görüş........................................................ 162

III. AYRIMCILIĞIN YANLIŞLIĞI VE SAYGI............................ 164

A. Saygı.................................................................................... 164

1. Saygının Özellikleri ...............................................................166

2. Saygıya İlişkin Yapılan Ayrımlar...........................................169

a. Joel Feinberg.....................................................................169

b. Stephen D. Hudson ...........................................................170

c. Robin S. Dillon .................................................................171

d. Stephen L. Darwall ...........................................................172

B. İnsana Saygı ........................................................................ 174

İ Ç İ N D E K İ L E R

10

1. Immanuel Kant’ta İnsana Saygı............................................. 176

2. Öz saygı ................................................................................. 181

IV. AYRIMCILIĞIN YANLIŞLIĞINI SAYGISIZLIĞA

DAYANDIRAN GÖRÜŞLER...................................................183

A. Ahlaki Değerin Yanlış Takdirine Dayalı Saygısızlık

Görüşü..................................................................................184

1. Görüşün Temel Tezleri .......................................................... 184

2. Görüşe Yöneltilen Eleştiriler ................................................. 190

B. İnsanlara Birey Olarak Muamele Edilmemesine Dayalı

Saygısızlık Görüşü...............................................................196

1. Görüşün Temel Tezleri .......................................................... 196

2. Görüşe Yöneltilen Eleştiriler ................................................. 207

C. Alçaltıcı Anlama Dayalı Saygısızlık Görüşü.......................213

1. Görüşün Temel Tezleri .......................................................... 213

2. Görüşe Yöneltilen Eleştiriler ................................................. 226

V. DEĞERLENDİRME, İNSAN ONURU VE SAYGI.................234

A. Değer Sorunu Olarak Ayrımcılık.........................................234

B. İnsan Onuru..........................................................................246

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

HUKUKUN GEREĞİ OLARAK AYRIMCILIK YASAĞI

I. AYRIMCILIK YASAĞI............................................................257

A. Hukuki Belgelerde Ayrımcılık Yasağı.................................257

1. İnsan Haklarına Dair Uluslararası ve Bölgesel Nitelikli

Belgelerde Ayrımcılık Yasağı................................................ 258

a. Ayrımcılık Yasağına Yer Veren Ama Ayrımcılığı

Tanımlamayan Birleşmiş Milletler Sözleşmeleri.............. 259

İ Ç İ N D E K İ L E R

11

b. Ayrımcılık Yasağına Yer Veren Ama Ayrımcılığı

Tanımlamayan Avrupa Konseyi Sözleşmeleri ve

Bölgesel Nitelikteki Sözleşmeler......................................263

c. Ayrımcılık Tanımına Yer Veren Birleşmiş Milletler

Sözleşmeleri......................................................................267

2. Türk Hukukunda Ayrımcılık Yasağına İlişkin Genel

Çerçeve...................................................................................271

B. Ayrımcılık Yasağının Kapsamı........................................... 278

1. Ayrımcılığa Karşı Korunan Kişi Bakımından Ayrımcılık

Yasağının Kapsamı ................................................................279

a. Simetrik Nitelikteki - Asimetrik Nitelikteki

Düzenlemeler....................................................................279

b. Ayrımcılık Temellerinin Belirlenmesi..............................282

2. Konu Bakımından Ayrımcılık Yasağının Kapsamı................289

II. AYRIMCILIK TÜRLERİ ......................................................... 290

A. Doğrudan Ayrımcılık .......................................................... 290

1. Doğrudan Ayrımcılık Kavramı ..............................................290

2. Doğrudan Ayrımcılığın Hukuki Kaynakları...........................293

B. Dolaylı Ayrımcılık .............................................................. 297

1. Dolaylı Ayrımcılık Kavramı ..................................................297

2. Dolaylı Ayrımcılığın Görünümleri.........................................301

3. Dolaylı Ayrımcılık ile Doğrudan Ayrımcılık Arasındaki

Farklar....................................................................................303

4. Dolaylı Ayrımcılığın Hukuki Kaynakları...............................306

C. Çoklu Ayrımcılık ................................................................ 312

1. Çoklu Ayrımcılık Kavramı.....................................................312

2. Çoklu Ayrımcılığın Türleri ....................................................316

a. Sıralı Çoklu Ayrımcılık ....................................................316

b. Katma Çoklu Ayrımcılık ..................................................317

İ Ç İ N D E K İ L E R

12

c. Kesişen Ayrımcılık........................................................... 318

3. Çoklu Ayrımcılığın Hukuki Kaynakları................................. 321

D. Makul Uyumlaştırma Yapılmaması.....................................333

1. Makul Uyumlaştırma Kavramı .............................................. 333

2. Uyumlaştırma Yapma Yükümlülüğünün Ele Alındığı

Temeller................................................................................. 339

3. Makul Uyumlaştırmanın Hukuki Kaynakları......................... 343

E. Bağlantılı Ayrımcılık..................................................................353

1. Bağlantılı Ayrımcılık Kavramı .............................................. 353

2. Bağlantılı Ayrımcılığın Diğer Ayrımcılık Türleri İle

İlişkisi..................................................................................... 354

3. Bağlantılı Ayrımcılığın Hukuki Kaynakları........................... 355

F. TACİZ..................................................................................361

1. Taciz Kavramı........................................................................ 361

2. Tacizin Hukuki Kaynakları.................................................... 365

G. Cinsel Taciz .........................................................................369

1. Cinsel Taciz Kavramı............................................................. 369

2. Cinsel Tacizin Hukuki Kaynakları......................................... 372

H. Mağdurlaştırma....................................................................376

1. Mağdurlaştırma Kavramı ....................................................... 376

2. Mağdurlaştırmanın Hukuki Kaynakları ................................. 379

I. Ayrımcılık Talimatı .............................................................382

1. Ayrımcılık Talimatı Kavramı................................................. 382

2. Ayrımcılık Talimatının Hukuki Kaynakları........................... 384

SONUÇ ...........................................................................................387

KAYNAKÇA..................................................................................393

KAYNAKÇA

Abernethy,

George L.

Introduction to the Idea of Equality: An

Anthology, Richmond, John Knoxx Press, 1959.

Adorno, Theodor

W.

Otoritaryen Kişilik Üzerine, Çev. Doğan Şahiner,

İstanbul, Sel Yayıncılık, 2017.

Ağırbaşlı, Şennur Sınırlı Ayrımcılık Yasağından Genel Eşitlik

İlkesine, Seçkin, Ankara, 2009.

Akad, Mehmet;

Vural Dinçkol,

Bihterin; Bulut,

Nihat

Genel Kamu Hukuku, İstanbul, Der Yayınları,

2016.

Akal, Cemal Bal;

Erözden Ozan;

Akbulut, Olgun;

Zeybekoğlu,

Emre

“İnsan Haklarının Tarihsel Gelişimi”, (Çevrimci)

http://konya.mazlumder.org/tr/main/yayinlar/makaleler

/8/insan-haklarinin-tarihsel-gelisimi/40, 08 Haziran

2016.

Akarsu, Bedia Felsefe Terimleri Sözlüğü, 9. Baskı, İstanbul,

İnkılâp Kitabevi, 1998.

Akdemir, Duru

Şahyar

“Ayrımcılıkla Mücadele: Çingenelere Yönelik

Ayrımcılık Kapsamında Pozitif Ayrımcılık

Uygulamalarına Eleştirel Bir Yaklaşım”,

Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara, Hacettepe

Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2015.

Akın, İlhan Kamu Hukuku, İstanbul, Beta Yayınevi, 1993.

Alatlı, Alev Batı’ya Yön Veren Metinler, Aydınlanma/

Burjuvazi Yüzyılı/ Bilim Çağının Zaferi 1650 -

1800, C. III, Der. Alev Alatlı, İstanbul, Melisa

Matbaacılık, 2010.

K A Y N A K Ç A

394

Alidadi,

Katayoun

“Reasonable Accommodations for Religion and

Belief: Adding Value to Article 9 ECHR and the

European Union's Anti-Discrimination Approach to

Employment?”, European Law Review, 2012, Vol.

37; I. 6, ss. 693-715.

Alexander, Larry "What Makes Wrongful Discrimination Wrong?

Biases, Preferences, Stereotypes and Proxies",

University of Pennsylvania Law Review, 141,

1992, ss. 149-219.

“Book Review of Hellman, Deborah, and Moreau,

Sophia, eds. Philosophical Foundations of

Discrimination Law”, Ethics, 125, No.3, April 2015,

ss. 873-879.

“Is Wrongful Discrimination Really Wrong?”, Legal

Studies Research Paper Series, Research Paper No.

17-257, 2016, (Çevrimiçi) https://ssrn.com/abstract

=2909277, 04 Nisan 2017.

Allport, Gordon

W.

The Nature of Pejudice, Cambridge, MA:AddisonWesley Publishing, 1954.

Altman, Andrew “Discrimination”, The Stanford Encyclopedia of

Philosophy, (Winter 2020 Edition), Edward N.

Zalta (ed.), forthcoming URL = <https://plato.stan

ford.edu/archives/win2020/entries/discrimination/>,

04 Mayıs 2020.

Andaç Demirtaş,

Hamide

“Sosyal Kimlik Kuramı, Temel Kavram ve

Varsayımlar”, İletişim Araştırmaları, 2003; 1(1), ss.

123-144.

Anderson,

Elizabeth S.;

Pildes, Richard H.

“Expressive Theories of Law: A General

Restatement”, University of Pennsylvania Law

Review, Vol. 148, 2000, ss. 1503–1575.

Aral, Vecdi Hukuk ve Hukuk Bilimi Üzerine, 7. Baskı,

İstanbul, On İki Levha Yayıncılık, 2012.

Beklediğimiz ve Bizden Beklenen Adalet, İstanbul,

Legal Yayıncılık, 2014.

K A Y N A K Ç A

395

Hukuk Felsefesinin Temel Sorunları, İstanbul,

Filiz Kitabevi, 1992.

Aristoteles, Nikomakhos’a Etik, Çev. Saffet Babür, 2. Baskı,

Ankara, BilgeSu Yayıncılık, 2009.

Politika, Çev. Mete Tuncay, İstanbul, Remzi

Kitabevi, 1975.

Arnardottir,

Oddny Mjöll

“A Future of Multidimensional Disadvantage

Equality?”, The UN Convention on the Rights of

Persons with Disabilities, Ed. Oddny Mjöll

Arnadottir; Gerard Quinn, Leiden, Boston, Martinus

Nijhoff Publishers, 2009, ss. 41-66.

Arneson, Richard “Equality of Opportunity”, The Stanford

Encyclopedia of Philosophy (Summer 2015

Edition), Ed. Edward N. Zalta, (Çevrimiçi) URL =

https://plato.stanford.edu/archives/sum2015/entries/e

qual-opportunity/, 06 Temmuz 2017.

“Discrimination, Disparate Impact, and Theories of

Justice”, Philosophical Foundations of

Discrimination Law, Ed. Deborah Hellman and

Sophia Moreau, Oxford, Oxford University Press,

2013, ss. 87-111.

Asscher-Vonk,

Irene

“Instruction to Discriminate”, European Gender

Equality Law Review, No. 1/2012, European

Commission, ss. 4-12.

Augoustinos,

Martha; Walker,

Iain; Donaghue,

Ngaire

Social Cognition, Sage, 3rd edition, 2014.

Bakırcı, Kadriye İşyerinde Cinsel Taciz, İstanbul, Yasa Yayınları,

2000.

Balan, Sergiu “Formal and Substantive Equality of Opportunity”,

Cogito, Vol. IV, No. 4/December, 2012, ss. 85-95.

K A Y N A K Ç A

396

Balkır, Z. Gönül “Cinsiyet Ayrımcılığı Temelinde İş Yerinde Cinsel

Taciz”, İstanbul Aydın Üniversitesi Hukuk

Fakültesi Dergisi, Cilt 1, Sayı 1, 2015, ss. 12-47.

Banton, Michael Discrimination, Buckingham, Open University

Press, 1994.

Bayesfsky, Anne

F.

“Defining Equality Rights”, Equality Rights and

The Canadian Charter of Rights and Freedoms,

Ed. Anne F. Bayefsky, Mary Eberts, Toronto,

Carswell, 1985, ss. 1-80.

“The Principle of Equality or Non-Discrimination in

International Law”, Human Rights Law Journal,

Vol. 11, No. 1-2, 1990, ss. 1-34.

Beeghly, Erin “Discrimination and Disrespect”, The Routledge

Handbook of the Ethics of Discrimination; Ed.

Kasper Lippert-Rasmussen, New York, Routledge,

2017, ss. 83-96.

Bell, Mark Racism and Equality in the European Union,

Oxford, Oxford University Press, 2008.

Bernard,

Catherine;

Hepple, Bob

“Substantive Equality”, The Cambridge Law

Journal, Vol. 59, Issue 3, November 2000, ss. 562-

585.

Bidadanure,

Juliana

“Discrimination and Age”, The Routledge

Handbook of the Ethics of Discrimination, Ed.

Kasper Lippert-Rasmussen, New York, Routledge,

2017, ss. 243-253.

Brown, Rupert Prejudice: Its Social Pyscology, UK, WileyBlackwell, 2nd edition, 2010.

Callinicos, Alex Eşitlik, Çev. Öncel Sencerman, Ankara, Bilegesu

Yayıncılık, 2014.

K A Y N A K Ç A

397

Bernard,

Catherine,

Hepple, Bob

“Substantive Equality”, The Cambridge Law

Journal, Vol. 59, Issue 3, November 2000, ss. 562-

585.

Block, Walter E.;

Walker, Michael

A.

“Introduction”, Discrimination, Affirmative Action,

and Equality of Opportunity: An Economic and

Social Perspective, Ed. W.E. Block, M.A. Walker,

Vancouver, Fraser Institute, 1982.

Bribosia,

Emmanuell;

Rorive, Isabelle

Reasonable Accommodation beyond Disability in

Europe?, European Network of Legal Experts in the

Non-discrimination Field, Supervised by Lisa

Waddington, Luxembourg, European Commission,

2013.

Cavanagh, Matt: Against Equality of Opportunity, New York,

Oxford University Press, 2002.

Cevizci, Ahmet Paradigma Felsefe Sözlüğü, İstanbul, Paradigma

Yayınları, 3. Baskı, 1999.

Clarke, Jessica A. “Against Immutability”, Yale Law Journal, 125(1),

2015, ss. 2-102, (Çevrimiçi) https://www.yalelawjour

nal.org/pdf/a.2.Clarke.102_soghpowr.pdf, 02 Nisan

2018.

Clifford, Jarlath “Equality”, The Oxford Handbook of International

Human Rights, Oxford, Oxford University Press,

2013, ss. 420-445.

“Locating Equality: From Historical Philosophical

Thought to Modern Legal Norms”, The Equal

Rights Review, Vol. 1, 2008, ss. 11-23,

Collins, Hugh “Discrimination, Equality and Social Inclusion”, The

Modern Law Review, Vol. 66, January 2003, ss. 16-

43.

K A Y N A K Ç A

398

Collins, Hugh;

Tarunabh

Khaitan,

“Indirect Discrimination: Controversies and Critical

Questions”, Foundations of Indirect

Discrimination Law, Ed. Hugh Collins, Tarunabh

Khaitan, Oxford, Hart Publishing, 2018, ss. 1-30.

Connolly,

Michael

“Statutory Interpretation, Victimisation under

Equality Law, and Its “On–Off” Relationship with

Contempt of Court”, Statute Law Review, Vol. 39,

No. 1, 2018, ss. 72-90, https://doi.org/10.1093/slr/hm

w044, 01 Temmuz 2020.

Cotter, AnneMarie Mooney

Race Matters: An International Legal Analysis of

Race Discrimination, Burlington, VT: Ashgate,

2006.

Çotuksöken,

Betül

İnsan Hakları ve Felsefe, 2. Basım, İstanbul,

Papatya Yayıncılık Eğitim, 2012.

Darwall, Stephan

L.

“Two Kinds of Respect”, Ethics, Vol. 88, No. 1

(Oct., 1977), ss. 36-49.

Dillon, Robin S. “Respect”, The Stanford Encyclopedia of

Philosophy (Spring 2018 Edition), Ed. Edward N.

Zalta, (Çevrimiçi) https://plato.stanford.edu/archives/

spr2018/entries/respect/, 17 Mayıs 2018.

“Respect: A Philosophical Perspective”,

Gruppendynamik und Organisationsberatung, 38(2),

June 2007, ss. 201-212.

“Respect and Care: Toward Moral Integration”,

Canadian Journal of Philosoph, Vol. 22, No. 1,

March 1992, ss. 105-132.

Donnelly, Jack Teoride ve Uygulamada Evrensel İnsan Hakları,

Çev. Mustafa Erdoğan, Levent Korkut, Ankara,

Yetkin Yayınları, 1995.

Human Dignity and Human Rights”, Swiss Initiative

to Commemorate the 60th Anniversary of the UD,

Protecting Dignity: Agenda for Human Rights,

June 2009, s. 10, (Çevrimiçi) https://www.legal-tools.

org/doc/e80bda/pdf/, 20 Şubat 2018.

K A Y N A K Ç A

399

Duckitt, John “Reducing Prejudice: An Historical and Multi-Level

Approach”, Understanding Prejudice, Racism, and

Social Conflict, Ed. Martha Augoustinos, Katherine

J. Reynolds, London, Sage, 2001, ss. 253-272.

Dworkin, Ronald: Sovereign Virtue: The Theory and Practice of

Equality, Cambridge, Massachusetts, Harward

University Press, 2002.

Ellis, Evelyn;

Watson, Philippa

EU Anti-Discrimination Law, 2nd edition, Oxford,

Oxford University Press, 2014.

Eidelson,

Benjamin:

Discrimination and Disrespect, Oxford, Oxford

University Press, 2015.

Feldman, David “Human Dignity as a Legal Value-Part I”, Public

Law, Winter, 1999, ss. 682-702.

Feinberg, Joel: Joel Feinberg, “Some Conjectures on the Concept of

Respect”, Journal of Social Philosophy, Vol. 4,

1973, ss. 1-3.

Fishbein, Harold

D.

Peer Prejudice and Discrimination: The Origins of

Prejudice, 2nd Edition, New Jersey, USA, Lawrence

Erlbaum Associates, 2002.

Frankfurt, Harry “Equality and Respect”, Social Research, Vol. 64,

No.1 (Spring 1997), The Johns Hopkins University

Press, ss. 3-15.

Fredman, Sandra Discrimination Law, 2nd Edition, Oxford, New

York, Oxford University Press, 2011.

“Substantive Equality Revisited”, International

Journal of Constitutional Law, Vol. 14, Issue 3, 1

July 2016, ss. 712–738.

“Substantive Equality Revisited: A rejoinder to

Catharine MacKinnon”, International Journal of

Constitutional Law, Volume 14, Issue 3, July 2016,

ss. 747–751.

K A Y N A K Ç A

400

Intersectional Discrimination in EU Gender

Equality and Non-discrimination Law,

Luxembourg, European Commission, 2016, https://op.

europa.eu/en/publication-detail/-/publication/d73a9221

-b7c3-40f6-8414-8a48a2157a2f, 23 Aralık 2018.

Anti-discrimination laws and work in the

developing world: A thematic overview, 2012,

(Çevrimiçi) https://openknowledge.worldbank.org/bit

stream/handle/10986/12129/WDR2013_bp_Anti-Dis

crimination_Laws.pdf?sequence=1&isAllowed=y, 19

Ocak 2018.

Freeman, Michael İnsan Hakları, Disiplinlerarası Bir Yaklaşım, Çev.

A. Erkan Koca, Asena Topçubaşı, Ankara, Birleşik

Yayınevi, 2008.

Fullinwider,

Robert K.

“Discrimination: Word, concept, anti-norm-some

historical sketches”, The Routledge Handbook of

the Ethics of Discrimination, Ed. Kasper LippertRasmussen, New York, Routledge, 2017, ss. 435-

446.

Garcia, J. L. A. “Wrongful Racial Discrimination in Moral Analysis:

Some Recent Accounts, an Alternative Conception,

and Attempts to Extend Theoretical Models”, The

Georgetown Journal of Law & Public Policy, Vol.

16, 2018, ss. 697-729.

Gardner, John “Discrimination: The Good, the Bad, and the

Wrongful”, Proceedings of the Aristotelian Society,

Volume 118, Issue 1, 1 April 2018, (Çevrimiçi) https:

//doi.org/10.1093/arisoc/aoy002, 20 Mart 2018.

Gerards, Janneke “Discrimination Grounds”, Cases, Materials and

Text on National, Supranational and International

Non-Discrimination Law, Ed. Dogmar Schiek, Lisa

Waddington, Mark Bell, Cornwell, Hart Publishing,

2007, ss. 33-184.

K A Y N A K Ç A

401

Gerda, JehoelGijsbers; Cok,

Vrooman

Explaining Social Exclusion: A theoretical model

tested in the Netherlands, The Hague, The

Netherlands Institute for Social Research/scp, July

2007.

Gemalmaz,

Mehmet Semih

Ulusalüstü İnsan Hakları Hukukunun Genel

Teorisine Giriş, İstanbul, Legal Yayıncılık, 2010.

"Ulusalüstü İnsan Hakları Hukukunda Ayrımcılık

Yasağı ve Eşitlik İlkesi Bağlamında 'Özel Önlemler',

'Geçici Özel Önlemler', 'Pozitif Edim' ve

'Destekleyici Edim'", Prof. Dr. Tunçer

Karamustafaoğlu'na Armağan, Ankara, Adalet

Yayınevi, 2010, ss.105-306.

Ulusalüstü İnsan Hakları Hukuku Belgeleri – I.

Cilt/Bölgesel Sistemler, İstanbul, Legal Yayıncılık,

2010.

Ulusalüstü İnsan Hakları Hukuku Belgeleri – II.

Cilt/Uluslararası Sistemler, İstanbul, Legal

Yayıncılık, 2010.

Glasgow, Joshua The Meaning and Wrongness of Discrimination,

Criminal Justice Ethics, 2015, Vol. 34, No. 1, ss.

116–129, (Çevrimiçi) http://dx.doi.org/10.1080/0731

129X.2015.1013705, 20 Haziran 2017.

Goldberg,

Suzanne B.

“Discrimination by Comparison”, The Yale Law

Journal, V. 120, I. 4, 2011, ss. 728-812.

Gosepath, Stefan “Equality”, The Stanford Encyclopedia of

Philosophy, (Spring 2011 Edition), Ed. Edward N.

Zalta , (Çevrimiçi) URL = https://plato.stanford.edu/

archives/spr2011/entries/equality/, 17 Nisan 2015.

Göregenli, Melek “Temel Kavramlar: Önyargı, Kalıpyargı ve

Ayrımcılık”, Ayrımcılık Çok Boyutlu Yaklaşımlar,

Der. Kenan Çayır, Müge Ayan Ceyhan, İstanbul,

İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2012, ss. 17-28.

K A Y N A K Ç A

402

Göze, Ayferi Siyasal Düşünceler ve Yönetimler, 15 Bası,

İstanbul, Beta Yayınları, 2015.

Grant, Evadre “Dignity and Equality”, Human Rights Law

Review, Vol. 7, No. 2, 2007, ss. 299-332.

Gül, İdil Işıl “Fiziksel Engellilerin Uluslararası Hukukta Korunması

ve Uluslararası Standartların İç Hukuka Yansıması”,

Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,

Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul, 2006.

“Ayrımcılığın Önlenmesi ve Eşitliğin Sağlanmasında

Hukukun Rolü”, Ayrımcılık Çok Boyutlu

Yaklaşımlar, Ed. Kenan Çayır, Müge Ayan Ceyhan,

İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2012,

ss. 267-276.

Gül, İdil Işıl;

Karan, Ulaş

Ayrımcılık Yasağı, Kavram, Hukuki, İzleme ve

Belgeleme, Der. Burcu Yeşil Adalı, Gökçeçiçek

Ayata, İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları,

2011.

Güneş, Itır “Ayırımcılık”, Felsefe Ansiklopedisi (Cilt 1), Ed.

Ahmet Cevizci, İstanbul, Etik Yayınları, 2003, ss.

773-774.

Güriz, Adnan Hukuk Felsefesi, 12. Baskı, Ankara, Siyasal

Kitabevi, 2017.

Halldenius, Lena "Dissecting Discrimination", Cambridge Quarterly

of Healthcare Ethics, 14, 2005, ss. 455-463.

“Discrimination and Irrelevance”, The Routledge

Handbook of the Ethics of Discrimination, Ed.

Kasper Lippert-Rasmussen, New York, Routledge,

2017, ss. 108-118.

Sarah, Hannett “Equality at the Intersections: The Legislative and

Judicial Failure to Tackle Multiple Discrimination”,

Oxford Journal of Legal Studies, Vol. 23, No. 1,

2003, ss. 65–86.

K A Y N A K Ç A

403

Harlak, Hatice Önyargılar Psikososyal Bir İnceleme, Ankara,

Sistem Yayıncılık, 2000.

Hart, H.L.A. The Concept of Law, New York, Oxford University

Press, 2nd Edition, 1994.

Heimsoeth, Heinz Kant’ın Felsefesi, Çev. Takiyettin Mengüşoğlu, 5.

Baskı, Ankara, Doğu Batı Yayınları, 2012.

Heinrichs, Bert “What Is Discrimination and When Is It Morally

Wrong?”, Jahrbuch für Wissenschaft und Ethik,

12, 2007, ss. 97-114.

Hellman,

Deborah

“Two Concepts of Discirmination”, Virginia Law

Review, V.102, N.4, June 2016, ss. 895-952.

“Defending Two Concepts of Discrimination: A

Reply to Simons”, Virginia Law Review Online, V.

102, October 2016, ss. 113-119.

When Is Discrimination Wrong?, USA, Harward

University Press, 2011.

“Discrimination and Social Meaning”, The

Routledge Handbook of the Ethics of

Discrimination, Ed. Kasper Lippert-Rasmussen,

New York, Routledge, 2017, ss. 97-107.

Review of Kasper Lippert-Rasmussen, Born Free and

Equal?: A Philosophical Inquiry into the Nature of

Discrimination, Oxford University Press, 2014,

Notre Dame Philosophical Review, (Çevrimiçi)

http://ndpr.nd.edu/news/48535-born-free-and-equala-philosophical-inquiry-into-the-nature-of-discrimina

tion/, 16 Temmuz 2019.

“Equality and Unconstitutional Discrimination”,

Philosophical Foundations of Discrimination Law,

Ed. Deborah Hellman and Sophia Moreau, Oxford,

Oxford University Press, 2013, ss. 51-70.

K A Y N A K Ç A

404

Henrard, Kristin “Duties of Reasonable Accommodation in Relation to

religion and the European Court of Human Rights: A

Closer Look at the Prohibition of Discrimination, the

Freedom of Religion and Related Duties of State

Neutrality", Erasmus Law Review, Vol. 5, I. 1,

2012, ss. 59-77.

Heper, Altan “Eşitliğin Kısa Bir Tarihi: Genel Anlamda Eşitlik”,

Adalete Yönelmiş Bir Toplumsal Düzen Olarak

Hukuk: Prof. Dr. Yasemin Işıktaç Armağanı, Ed.

Doç. Dr. Sercan Gürler, İstanbul, Sümer Kitabevi,

2020, ss. 75-97.

Hepple, Bob “The Aims of Equality Law”, Current Legal

Problems, V. 61, I.1, 2008, ss. 1-22.

Hirş, Ernest: Hukuk Felsefesi ve Hukuk Sosyolojisi Dersleri, 2.

Baskı, Ankara, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma

Enstitüsü, 1996.

Hobbes, Thomas Leviathan, Çev. Semih Lim, 13. Baskı, İstanbul,

YKY, 2014.

Hogg, Peter W. “What is Equality? The Winding Course of Judicial

Interpretation”, Supreme Court Law Review

(2005), 29 S.C.L.R. (2d), ss. 39-62.

Hogg, Michael

A.; Vaughan,

Graham M.

Sosyal Psikoloji, Çev. İbrahim Yıldız, Aydın

Gelmez, 2. Baskı, Ankara, Ütopya Yayınevi, 2014.

Howard, Erica, “Multiple Discrimination in Law”, Think Equal,

Symposium on Multiple Discrimination, National

Commission for the Promotion of Equality (NCPE),

Malta, 2011, (Çevrimiçi) https://ncpe.gov.mt/en/

Documents/Projects_and_Specific_Initiatives/Think_

Equal/paper_erica_howard.pdf, 01 Haziran 2020.

Huberman, Leo Feodal Toplumdan Yirminci Yüzyıla, Çev. Mete

Tuncay, 12. Baskı, İstanbul, İletişim Yayınları, 2012.

K A Y N A K Ç A

405

Hudson, Stephen

D.

“The Nature of Respect”, Social Theory and

Practice, Vol. 6, No. 1, Spring 1980, ss. 69-90.

Işıktaç, Yasemin Hukuk Felsefesi, 6. Bası, İstanbul, Filiz Kitabevi, 2019.

Ivănuş, CătălinaAdriana

“Discrimination By Association in European Law”,

Perspectives of Business Law Journal, Volume 2,

Issue 1, November 2013, ss. 116-121.

İnceoğlu, Sibel “Türk Anayasa Mahkemesi ve İnsan Hakları Avrupa

Mahkemesi Kararlarında Eşitlik ve Ayrımcılık

Yasağı”, Çalışma ve Toplum, 2006/4, ss. 45-61.

Kaboğlu, İbrahim

Ö.

Anayasa Hukuku Dersleri (Genel Esaslar), 11.

Baskı, İstanbul, Legal Yayıncılık, 2016.

Kağıtçıbaşı,

Çiğdem;

Cemalcılar,

Zeynep

Dünden Bugüne İnsan ve İnsanlar, 16. Baskı,

İstanbul, Evrim Yayınevi, 2014.

Kant, Immanuel Ahlak Metafiziğinin Temellendirilmesi, Çev.

İoanna Kuçuradi, 6. Baskı, Ankara, Türkiye Felsefe

Kurumu, 2015.

Pratik Aklın Eleştirisi, Çev. İoanna Kuçuradi, 5.

Baskı, Ankara, Türkiye Felsefe Kurumu, 2014.

The Metaphysics of Morals, Çev. Mary Gregor,

Cambridge, New York, Port Chester, Melbourne,

Sydney, Cambridge University Press, 1991.

Kapani, Münci Kamu Hürriyetleri, Yenilenmiş 5. Bası, Ankara,

AÜHF Yayınları, No. 392, 1976.

Karadeniz

Çelebican, Özcan

Roma Hukuku, 17. Basım, Ankara, Yetkin

Yayınları, 2014.

Karagiorgi,

Constantina

“The Concept of Discrimination by Association and

its Application in the EU Member States”, European

Anti-Discrimination Law Review, No. 18, 2014, ss.

25-36.

K A Y N A K Ç A

406

Karan, Ulaş Uluslararası İnsan Hakları Hukuku Işığında Türk

Hukukunda Ayrımcılık Yasağı, İstanbul, On İki

Levha Yayıncılık, 2017.

Kaufman,

Whitley

Vol. 20 No. 1 (January, 2010), ss. 24-28, (Çevrimiçi)

http://www.lawcourts.org/LPBR/reviews/hellman011

0.htm, 05 Ocak 2019.

Kaygı, Abdullah “Değerlendirme Sorunu ve İnsan Hakları”, İnsan

Hakları (Konferans, Panel ve Sempozyumlar), 2.

Baskı, Ankara, Ankara Barosu İnsan Hakları Merkezi

Yayınları, 2006.

Khaitan,

Tarunabh

A Theory of Discrimination Law, Oxford, Oxford

University Press, 2016.

“Indirect Discrimination”, The Routledge

Handbook of the Ethics of Discrimination, Ed.

Kasper Lippert-Rasmussen, New York, Routledge,

2017, ss. 30-41.

Knight, Carl “Describing Equality”. Law and Philosophy, Vol.

28, No. 4, 2009, ss. 327-365.

“Discrimination and Equality of Opportunity”, The

Routledge Handbook of the Ethics of

Discrimination, Ed. Kasper Lippert-Rasmussen,

New York, Routledge, 2017, ss. 140-150.

Luck Egalitarianism: Equality Responsibility and

Justice, Edinburgh, Edinburgh University Press,

2009.

Kymlicka, Will Çağdaş Siyaset Felsefesine Giriş, Çev. Ebru Kılıç,

İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2014.

Kuçuradi, İoanna İnsan Hakları Kavramları ve Sorunları, 3. Baskı,

Ankara, Türkiye Felsefe Kurumu, 2007.

Etik, 4. Baskı, Ankara, Türkiye Felsefe Kurumu,

2007.

İnsan ve Değerleri, Ankara, Türkiye Felsefe

Kurumu, 2010.

K A Y N A K Ç A

407

Lawson, Anna “The UN Convention on the Rights of Persons with

Disabilities and European Disability Law: A Catalyst

for Cohesion?”, The UN Convention on the Rights

of Persons with Disabilities: European and

Scandinavian Perspectives, Ed. Oddny Mjoll

Arnardottir, Gerard Quinn, Leiden, Boston, Martinus

Nijhoff Publishers, 2009, ss. 81-109.

LippertRasmussen,

Kasper

Born Free and Equal? A Philosophical Inquiry

into the Nature of Discrimination, New York,

Oxford University Press, 2014.

“Respect and Discrimination”, Moral Puzzles and

Legal Perplexities: Essays on the Influence of

Larry Alexander, Ed. Heidi M. Hurd, Cambridge,

Cambridge University Press, 2019, ss. 317-332.

“Discrimination and Equality”, Routledge

Companion to Philosophy of Law, Ed. Andrei

Marmor, London, Routledge, 2012, ss. 569-583.

“The Badness of Discrimination”, Ethical Theory

and Moral Practice, 9, 2006, ss. 167–185.

Luck Egalitarianism, London, Bloomsbury

Academic, 2015.

Lipson, Leslie Siyasetin Temel Sorunları, İstanbul, Türkiye İş

Bankası Kültür Yayınları, 2005.

Locke, John Yönetim Üzerine İkinci İnceleme, Çev. Fahri

Bakırcı, 2. Baskı, Ankara, Ebabil Yayınları, 2012.

Loenen, Tina “Indirect Discrimination as a Vehicle for Change”,

Australian Journal of Human Rights, 2000, Vol (6)2,

ss. 77-100,

MacKinnon,

Catharine

“Substantive equality revisited: A reply to Sandra

Fredman”, International Journal of Constitutional

Law, Volume 14, Issue 3, July 2016, ss. 739–746.

Substantive equality revisited: A rejoinder to Sandra

Fredman”, International Journal of Constitutional

Law, Volume 15, Issue 4, October 2017, ss. 1174–

1177.

K A Y N A K Ç A

408

Makkonen, Timo Multiple, Compound and Intersectional

Discrimination: Bringing the Experiences of the

Most Marginalized to Fore”, Institute for Human

Rights, Åbo Akademi University, 2002, https://www

.abo.fi/wp-content/uploads/2018/03/2002-MakkonenMultiple-compound-and-intersectional-discrimination.

pdf, 22 Ocak 2020.

Malnes, Raino “Discrimination: Classification and Moral

Assessment”, Moral Philosophy and Politics,

2(2),2015, ss. 245–254.

Mason, Andrew “Appearance, Discrimination, and Reaction

Qualifications.” The Journal of Political

Philosophy, 25(1), 2016, ss. 48–71.

Mătuşescu,

Constanţa

“Discrimination by Association” - Between

Jurisprudentıal Consecration at European Level and

Legislative Desire in Romania. Some consideratıons,

Supplement of Law Review– Vol. X, 2019, ss. 114-

135.

McCrudden,

Christopher

“Human Dignity and Judicial Interpretation of

Human Rights”, The European Journal of

International Law, Vol. 19, No. 4, ss. 655-724.

McColgan,

Aileen

Discrimination, Equality and the Law, Oxford and

Portland, Oregon, Hart Publishing, 2014.

McKean,

Warwick

Equality and Discrimination under International

Law, Oxford, Clarendon Press, 1985.

Miller, David Principles of Social Justice, Cambridge, MA,

Harvard University Press, 2001.

Monteiro, Reis Ethics of Human Rights, Switzerland, Springer,

2014.

Moon Gay “Multiple discrimination: Justice for the whole

person,”, Roma Rights: Journal of the European

Roma Rights Centre, Number. 2, 2009, ss. 5-10,

K A Y N A K Ç A

409

(Çevrimiçi) http://www.errc.org/en-research-andadvo

cacy-roma-details.php?article_id=3564, 22 Ocak 2020.

Moreau, Sophia “What Is Discrimination?”, Philosphy&Public

Affairs, 32.2, 2010, ss. 143-179.

“Discrimination and Subordination”, Oxford Studies

in Political Philosophy, Vol. 5, Ed. David Sobel,

Peter Vallentyne, Steven Wall, Oxford, Oxford

University Press, 2019, ss. 117-146.

“In Defense of a Liberty-based Account of

Discrimination”, Philosophical Foundations of

Discrimination Law, Ed. Deborah Hellman, Sophia

Moreau, Oxford, Oxford University Press, 2013, ss.

71-86.

Nathan,

Christopher

“What is Basic Equality?”, Do All Persons Have

Equal Moral Worth?, Ed. Ute Steinhoff , Oxford,

Oxford University Press, 2015.

Narveson, Jan Respecting Persons in Theory and Practice, New

York, Rowman and Littlefield, 2012.

Nickel, James W. “Discrimination”, Routledge Encyclopeadia of

Philosophy V.3., Ed. Edward Craig, London,

Routledge, 1998, ss. 103-106.

Nowak, Manfred UN Covenant on Civil and Political Rights: CCPR

Commentary, 2nd edition, Kehl,

Germany, Arlington, Va, N.P. Engel, 2005.

Nussbaum, Marth

a

Women and Human Development: The

Capabilities Approach, Cambridge, Cambridge

University Press, 2000.

Oostland,

Rolanda Carina

“Non-discrimination and Equality of Women: A

Comparative Analysis of the Interpretation by the UN

Human Rights Comittee and the UN Committee on

the Elimination of Discrimination against Women

(Non-discrimination and Equality of Women)”,

Yayınlanmamış Doktora Tezi, Universiteit Utrecht,

K A Y N A K Ç A

410

2006, (Çevrimiçi) https://dspace.library.uu.nl/bits

tream/handle/1874/9832/index.htm?sequence=15, 09

Haziran 2016.

Öden, Merih Türk Anayasa Hukukunda Eşitlik İlkesi, Ankara,

Yetkin Yayınları, 2003.

Özcan, Mehmet

Tevfik,

Modern Toplum ve Hukuk Devleti, İstanbul, On İki

Levha Yayıncılık, 2008.

Özcan, Muttalip İnsan Felsefesi: İnsanın Neliği Üstüne bir

Soruşturma, Ankara, Bilim ve Sanat, 2006.

Özdemir, Erdem “İşyerinde Cinsel Taciz”, Çalışma ve Toplum,

2006/4, ss. 83-97.

Paine, Thomas İnsan Hakları, Çev. Mehmet Osman Dostel, 2.

Baskı, İstanbul, Milli Eğitim Basımevi, 1964.

Parekh, Bhikhu “Kimliğin Mantığı”, Çev. Suat Aksoy, Kimlik

Politikaları, Ed. Fırat Mollaer, Ankara, Doğu Batı

Yayınları, 2014.

Partsch, Karl

Josef

“Fundamental Principles of Human Rights: SelfDetermination, Equality and Non-Discrimination”,

The International Dimensions of Human Rights,

Ed. Karel Vasak, Vol. 1, UNESCO, Connecticut,

Greenwood Press, 1982.

Pazarcı, Hüseyin “Uluslararası Hukukta Jus Cogens Kavramı”, Prof.

Dr. Bülent N. Esen’e Armağan, Ankara, AÜHF

Yayınları, Sevinç Matbaası 1977, ss. 365-379.

Pérez de la

Fuente, Oscar

“Reasonable Accommodation Based On Religious

Beliefs or Practices. A Comparative Perspective

Between the American, Canadian and European

Approaches”, The Age of Human Rights Journal,

10 June 2018, ss. 85-118; (Çevrimiçi)

DOI:10.17561/tahrj.n10.5, 03 Mayıs 2020.

K A Y N A K Ç A

411

Petroglou,

Panagiota

“Sexual harassment and harassment related to sex at

work: time for a new directive building on the EU

gender equality acquis”, European Equality Law

Review, Issue 2/2019, Luxembourg, European

Union, 2019, ss. 16-35.

Platon Devlet, Çev. Sabahattin Eyüboğlu, M. Ali Cimcoz,

21. Baskı, İstanbul, Türkiye İş Bankası Yayınları,

2011.

Radcliffe

Richards, Janet

“Discrimination”, Proceedings of the Aristotelian

Society, Supplementary Volumes 59, 1985, ss. 53–83.

Rawls, John A Theory of Justice, Revised Edition, Oxford,

Oxford University Press, 1999.

Raz, Joseph Özgürlük Ahlakı, Çev. Gürkan Özturan, Sakarya,

Sakarya Üniversitesi Kültür Yayınları, 2016.

Reaume, Denise “Dignity, Equality, and Comparison”, Philosophical

Foundations of Discrimination Law, Ed. Deborah

Hellman, Sophia Moreau, New York, Oxford

University Press, 2013, ss. 7-27.

Rousseau, JeanJacques

Toplum Sözleşmesi, Çev. Vedat Günyol, 8. Basım,

İstanbul, Adam Yayınları, 2001.

Sandel, Michael

J.

Adalet: Yapılmaası Gereken Doğru Şey Nedir?, 2.

Baskı, Ankara, BigBang Yayınları, 2013.

Sangiovanni,

Andrea

Humanity without Dignity. Moral Equality,

Respect, and Human Rights, Cambridge (MA):

Harvard University Press, 2017.

Sartori, Giovanni Demokrasi Teorisine Geri Dönüş, Çev. Tunçer

Karamustafaoğlu, Mehmet Turhan, 2. Baskı, Bursa,

Sentez Yayıncılık, 2014.

Schramm, Fermin

Roland

“Discrimination: Concept of”, Encyclopedia of

Global Ethics, Springer, 2016, ss. 902-908.

K A Y N A K Ç A

412

Schauer,

Frederick

Profiles, Probabilities, and Stereotypes,

Cambridge, MA: Harvard University Press, 2003.

Schiek, Dagmar “Multiple Discrimination in EU Law - Opportunities

for legal responses to intersectional gender

discrimination? Executive Summary”, Multiple

Discrimination in EU Law - Opportunities for

legal responses to intersectional gender

discrimination?, Ed. Susanne Burri, Dagmar Schiek,

Brussels, European Commission, ss. 1-26.

“On uses, mis-uses and non-uses of intersectionality

before the Court of Justice (EU)”, International

Journal of Discrimination and the Law, Vol. 18(2-

3), 2018, ss. 82–103, (Çevrimiçi) https://journals.

sagepub.com/doi/pdf/10.1177/1358229118799232,

10 Haziran 2020.

Schindlauer,

Dieter

“Using the Concept of Harassment in National Antidiscrimination Legislation as a Tool in Combating

Hate Speech?”, European Equality Law Review,

Issue 2/ 2018, ss. 78-92

Schwarz, Andreas

B.

Roma Hukuku Dersleri, I. Cilt, Çev. Türkan Rado,

İstanbul, İÜ Yayınları, No. 654, 1958.

Sen, Amartya “Equality of What?”, Ed. McMurrin, Tanner

Lectures on Human Values, Cambridge, Cambridge

University Press, 1980.

Development as Freedom, New York, Knopf., 1999;

Türkçesi: Özgürlükle Kalkınma, Çev. Yavuz Alagon,

İstanbul, Ayrıntı Yayınları, 2004.

Sennett, Richard Saygı Eşit Olmayan Bir Dünyada, 2. baskı,

İstanbul, Ayrıntı, 2014.

Segall, Shlomi Equality and Opportunity, Oxford, Oxford

University Press, 2013.

K A Y N A K Ç A

413

Siegel, Reva B. “Introduction: A Short History of Sexual

Harassment”, Directions in Sexual Harassment

Law, Ed. Catharine A. Mackinnon, Reva B. Siegel,

Yale University Press, 2004, ss. 1-40.

Singer, Peter “Is Racial Discrimination Arbitrary?”, Philosophia, 8

(1-2), ss. 185-203.

Pratik Etik, Çev. Nedim Çatlı, İstanbul, İthaki

Yayınları, 2015.

Simons, Kenneth

W.

“Discrimination Is a Comparative Injustice: A Reply

to Hellman”, Virginia Law Review Online, V. 102,

October 2016, ss. 85-100, (Çevrimiçi) https://legacy

.virginialawreview.org/sites/virginialawreview.org/fil

es/Simons_Online.pdf, 27 Aralık 2017.

Shin, Patrick “Is There a Unitary Concept of Discrimination?”,

Philosophical Foundations of Discrimination Law,

Ed. Deborah Hellman, Sophia Moreau, New York,

Oxford University Press, 2013, ss. 163-181.

Slavny, Adam;

Parr, Tom

“Harmless Discrimination”, Legal Theory, Volume

21, Issue 2, June 2015, ss. 100-114.

Smith, Anne “Equality Constitutional Adjudication in South

Africa”, African Human Rights Law Journal,

(2014) 14, ss. 609-632.

Smith, Ben “Intersectional Discrimination and Substantive

Equality: A Comparative and Theoretical

Perspective”, The Equal Rights Review, Vol. 16,

2016, ss. 73-101.

Smith, Nicholas

Mark

Basic Equality and Discrimination: Reconciling

Theory and Law, Farnham, Ashagate, 2011.

Stephenson,

Gilbert Thomas

Race Distinctions in American Law, New York,

Association Press, 1911, (Çevrimiçi) https://archive.

org/stream/cu31924030479418?ref=ol#page/n23/mod

e/2up, 20 Mayıs 2019.

K A Y N A K Ç A

414

Strauss, David A. “The Illusory Distinction between Equality of

Opportunity and Equality of Results”, Redefining

Eqaulity, Ed. Neal Devins, Davison M. Douglas,

New York, Oxford, Oxford University Press, 1998,

ss. 51-64.

Stephenson,

Gilbert Thomas

Race Distinctions in American Law, Association

Press, New York, 1911, (Çevrimiçi) https://archive

.org/stream/cu31924030479418?ref=ol#page/n23/mo

de/2up, 20 Mayıs 2019.

Sulmasy, Daniel

P.

“Human Dignity and Human Worth”, Perspectives

on Human Dignity: A Conversation, Ed. Jeff

Malpas, Norelle Lickiss, Dordrecht, The Netherlands,

Springer, 2007

Şahin Ceylan,

Şule

H.L.A. Hart’ın Hukuk Kuramı, İstanbul, On İki

Levha Yayıncılık, 2014.

Şenel, Alaeddin “Eşitlik Kavramı ve Tarihsel Gelişmesi”, Yavuz

Abadan’a Armağan, Ankara, AÜSBF Yayınları,

1969.

Eski Yunanda Eşitlik ve Eşitsizlik Üzerine,

Ankara, Ankara Üniversitesi SBF Yayınları, 1970.

Smith, Ben “Intersectional Discrimination and Substantive

Equality: A Comparative and Theoretical

Perspective”, The Equal Rights Review, Vol. 16,

2016, ss. 73-101.

Tahiroğlu,

Bülent;

Erdoğmuş, Belgin

Roma Hukuku Dersleri, İstanbul, Der Yayınları,

2012.

Tan, Kok-Chor “A Defense of Luck Egalitarianism”, The Journal of

Philosophy, Vol. 105, No. 11, Nov., 2008, ss. 665-

690.

K A Y N A K Ç A

415

Tepe, Harun “Bir Ağaç Gibi Tek ve Hür ve Bir Orman Gibi

Kardeşcesine” Yaşamak Mümkün Müdür?”, İoanna

Kuçuradi: Çağın Olayları Arasında, Ed. Betül

Çotuksöken, Gülriz Uygur, Hülya Şimga, İstanbul,

Tarihçi Kitabevi, 2014, ss. 415-428.

'Pratik Etik' Etiğin Pratik Sorunları, Ankara,

BilgesSu, 2016.

Thorgeirsdóttir,

Herdís Kjerulf

“Protection from Victimisation in the Workplace:

Comparative EU-Icelandic Perspectives”, European

Equality Law Review, Issue 1, Luxembourg,

Publications Office of the European Union, 2019, ss.

44-59.

Tobler, Christa Indirect Discrimination. A Case Study into the

Development of the Legal Concept of Indirect

Discrimination under EC Law, Antwerp, Oxford,

Intersentia, 2005.

Limits and the Potential of the Concept of

Indirect Discrimination, European network of legal

experts in the non-discrimination field, Luxembourg,

European Commission, 2008.

Truscan, Ivona;

BourkeMartignoni,

Joanna

“International Human Rights Law and Intersectional

Discrimination”, The Equal Rights Review, Vol. 16,

2016, ss. 103-131.

Özcan, Mehmet

Tevfik

Modern Toplum ve Hukuk Devleti, İstanbul, On İki

Levha Yayıncılık, 2008.

Thomsen, Frej

Klem

“Direct Discrimination”, The Routledge Handbook

of the Ethics of Discrimination, Ed. Kasper LippertRasmussen, New York, Routledge, 2017, ss. 19-29.

“Discrimination”, Oxford Research Encyclopedia

of Politics, (Çevrimiçi) 10.1093/acrefore/978019022

8637.013.202, 08 Mart 2017.

K A Y N A K Ç A

416

“But Some Groups Are More Equal Than Others–A

Critical Review of the Group Criterion in the Concept

of Discrimination”, Social Theory and Practice,

39(1), 2013, ss. 120–146.

Tınaz, Pınar “Çalışma Psikolojisi Boyutlarıyla Mobbing Tanım ve

Tanı”, 1. Çalışma Hayatında Psikolojik Taciz

(Mobbing) Panel Ve Çalıştayı Bildiriler Kitabı,

Der. İsmail Akgün, Ankara, Özyurt Matbaacılık,

2014, ss. 21-35

Turner, Bryan Eşitlik, Çev. Bahadır Sina Şener, Ankara, Dost

Kitabevi, 2013.

Truscan, Ivona;

BourkeMartignoni,

Joanna

“International Human Rights Law and Intersectional

Discrimination”, The Equal Rights Review, Vol. 16,

2016, ss. 103-131.

Umur, Ziya Roma Hukuku, Tarihi Giriş-Kaynaklar-Umumi

Mefhumlar-Hakların Himayesi, İstanbul,

Fakülteler Matbaası, 1982.

Xenidis, Raphaële “Multiple Discrimination in EU Anti-Discrimination

Law Towards Redressing Complex Inequality?”, EU

Anti-Discrimination Law Beyond Gender, Ed.

Uladzislau Belavusau, Kristin Henrard, Oxford;

Portland, Hart Publishing, 2018, ss. 41–74.

Vallentyne, Peter “Left-Libertarianism and Private Discrimination”,

San Diego Law Review, 2007, ss. 981-994.

Vierdag, E.W. The Concept of Discrimination in International

Law, The Hague, Martinus Nijhoff, 1973.

Waddington,

Lisa; Lawson,

Anna

Disability and Non Discrimination Law in the

European Union, Luxembourg, European

Commission, 2009.

K A Y N A K Ç A

417

Waddington, Lisa “Protection for Family and Friends: Addressing

Discrimination by Association” European AntiDiscrimination Law Review, No. 5, 2007, ss. 13-21.

“Case C-13/05, Chacón Navas v. Eurest

Colectividades SA, Judgment of the Grand Chamber

of 11 July 2006”, Common Market Law Review, V.

44, I. 2, 2007, ss. 487-499.

“REASONABLE ACCOMMODATION Time to

Extend the Duty to Accommodate Beyond

Disability?”, NTM|NJCM-Bull. jrg. 36 [2011], ss.

186-198, (Çevrimiçi) https://njcm.nl/wp-content/

uploads/ntm/REASONABLE-ACCOMMODATIONTime-to-Extend-the-Duty-to-Accommodate-BeyondDisabilitypdf.pdf, 14 Haziran 2020.

Wasserman,

David

“Discrimination, Concept of.” Encyclopedia of

Applied Ethics, Ed. by. R. Chadwick, San Diego,

Academic Press, 1998, pp. 805–814.

Wentholt,

Klaartje

“Formal and Substantive Equal Treatment: The

Limitations and the Potential of the Legal Concept of

Equality”, Non-Discrimination Law: Comparative

Perspectives, Ed. Titia Loenen; Peter R. Rodrigues,

Kluwer Law International, The Hague, 1999.

Wertheimer, Alan “Jobs, Qualifications, and Preferences”, Ethics, Vol.

94, No. 1 (Oct., 1983), ss. 99-112.

Westen, Peter “The Empty Idea of Equality”, Harvard Law

Review, Vol. 95, No. 3, January 1982.

Speaking of Equality, Princeton, Princeton

University Press, 1990.

Williams

Crenshaw,

Kimberlee

"Demarginalizing the Intersection of Race and Sex: A

Black Feminist Critique of Antidiscrimination

Doctrine, Feminist Theory and Antiracist Politics”,

University of Chicago Legal Forum, Vol. 1989, Iss.

1, Article 8, ss. 139-167.

K A Y N A K Ç A

418

Yalçınkaya,

Ayhan

“Orta Çağ ve Feodalite: Bitmeyen Tartışma ve Siyasal

Düşünce”, Sokrates’ten Jakobenlere Batıda Siyasal

Düşünceler, Ed. Mehmet Ali Ağaoğulları, İstanbul,

İletişim Yayınları, 4. Baskı, 2013, ss. 237-262.

“Platon’nun Bilişi”, Sokrates’ten Jakobenlere

Batıda Siyasal Düşünceler, Ed. Mehmet Ali

Ağaoğulları, İstanbul, İletişim Yayınları, 4. Baskı,

2013, ss. 91-125.

Yelbaşı, Cengiz Fransızca-İngilizce-Türkçe Karşılıklarıyla

Ansiklopedik Hukuk Sözlüğü, Ankara, Sim

Matbaacılık, Ekim 2014.

Young, Iris

Marion

Justice and the Politics of Difference, Princeton,

Princeton University Press, 1990.

DİĞER BASILI KAYNAKLAR VE İNTERNET KAYNAKLARI

Handbook on European Non-Discrimination Law, European Union

Agency for Fundamental Rights and Council of Europe, Luxembourg,

Publications Office of the European Union, 2018 edition.

Bullying and sexual harassment at the workplace, in public spaces,

and in political life in the EU, European Parliament, DirectorateGeneral for Internal Policies of the Union, Hoel, H., Vartia, M.,

2018,(Çevrimiçi) https://data.europa.eu/doi/10.2861/940422, 19 Temmuz

2020.

Council Directive of 9 February 1976 on the implementation of the principle of equal treatment for men and women as regards access to employment, vocational training and promotion, and working conditions, (Çevrimiçi) https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:

31976L0207&from=EN, 24 Kasım 2022.

Council Directive 97/80/EC of 15 December 1997 on the burden of proof

in cases of discrimination based on sex, (Çevrimiçi) https://eurlex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:31997L0080&

from=en, 24 Kasım 2022.

Council Directive 2000/43/EC of 29 June 2000 implementing the principle of equal treatment between persons irrespective of racial or ethnic origin, (Çevrimiçi) https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?

uri=CELEX:32000L0043&from=EN, 24 Kasım 2022.

K A Y N A K Ç A

419

Council Directive 2000/78/EC of 27 November 2000 establishing a general framework for equal treatment in employment and occupation, (Çevrimiçi) https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX

:32000L0078&from=EN, 24 Kasım 2022.

Directive 2002/73/EC of the European Parliament and of the Council of

23 September 2002 amending Council Directive 76/207/EEC on the implementation of the principle of equal treatment for men and women as regards access to employment, vocational training and promotion, and working conditions, (Çevrimiçi) https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/

TXT/PDF/?uri=CELEX:32002L0073&from=EN, 24 Kasım 2022.

Council Directive 2004/113/EC of 13 December 2004 implementing the

principle of equal treatment between men and women in the access to and

supply of goods and services, (Çevrimiçi) https://eur-lex.europa.eu/legalcontent/EN/TXT/?uri=celex%3A32004L0113, 24 Kasım 2022.

Directive 2006/54/EC of the European Parliament and of the Council of

5 July 2006 on the implementation of the principle of equal opportunities

and equal treatment of men and women in matters of employment and occupation (recast), (Çevrimiçi) https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN

/TXT/?uri=celex%3A32006L0054, 24 Kasım 2022.

Violence against Women: an EU-wide survey, European Agency for

Fundamental Rights (FRA), 2014, (Çevrimiçi) https://fra.europa.eu

/en/publication/2014/violence-against-women-eu-wide-survey-mainresults-report, 19 Temmuz 2020.

Reducing Poverty by Tackling Social Exclusion: A DFID Policy Paper, UK Department for International Development (DFID), 2005, (Çevrimiçi) http://www2.ohchr.org/english/issues/development/docs/socialex

clusion.pdf, 10 Ocak 2018.

Leaving No one Behind: The Imperative of Inclusive Development,

Report on the World Social Situation 2016, United Nations Department

of Economic and Social Affairs, Division for Social Policy and

Development, (Çevrimiçi) https://www.un.org/development/desa/dspd/

report-on-the-world-social-situation-rwss-social-policy-and-developmentdivision/rwss2016.html, 23 Mart 2018.

Digest of the Case Law of the European Committee of Social Rights,

Council of Europe, December 2018, (Çevrimiçi) https://rm.coe.int/digest

-2018-parts-i-ii-iii-iv-en/1680939f80, 10 Nisan 2020.

K A Y N A K Ç A

420

AVRUPA BİRLİĞİ ADALET DİVANI KARARLARI

ABAD Kararları için ilgili link: https://eur-lex.europa.eu/advanced-searchform.html?action=update&qid=1669275257213

Defrenne v. Sabena, 43/75, ECR 455, 08.04.1976.

Isabel Elbal Moreno v. Instituto Nacional de la Seguridad Social, Tesorería

General de la Seguridad Social, Case C-385/11, 22.11.2012

Centrum voor gelijkheid van kansen en voor racismebestrijding v Firma

Feryn NV., C-54/07, 10.07.2008.

Tadao Maruko v. Versorgungsanstalt der deutschen Bühnen, C-267/06,

01.04.2008.

Asociaţia Accept v. Consiliul Naţional pentru Combaterea Discriminării, C81/12, 25.04.2013.

Hilde Schönheit v Stadt Frankfurt am Main ve Silvia Becker v Land Hessen,

Joined Cases C-4/02 and C-5/02, 23.10.2003.

S. Coleman v. Attridge Law and Steve Law, Case C-303/06, 17.07.2000.

Chacón Navas v. Eurest Colectividades SA, Case C-13/05, 11 July 2006.

HK Danmark v. Dansk almennyttigt Boligselskab and HK Danmark, v.

Dansk Arbejdsgiverforening, Joined Cases C-335/11 and C-33711,

11.04.2013

Chez Razpredelenie Bulgaria AD v. Komisia za zashtita ot diskriminatsia, C83/14, 16.07.2015.

Tine Vandenbon and Others v. WTG Retail BVBA, case C404/18,

20.06.2019.

Coote v Granada Hospitality Ltd, Case C-185/97, 22.09.1998.

Opinion of Advocate General Maduro delivered on 31 January 2008 in

Coleman (C-303/06), EU:C:2008:61.

Opinion of Advocate General Kokott delivered on 12 March 2015 in CHEZ

(C-83/14), EU:C:2015:170.

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ KARARLARI

AİHM Kararları için ilgili link: https://hudoc.echr.coe.int/eng#{%22

documentcollectionid2%22:[%22CHAMBER%22]}

Thlimmenos v. Greece, Application No. 34369/97, 06.04.2000.

Luczak v. Poland, Application No. 77782/01, 27.11.2007.

Marckx v. Belgium, Application No. 6833/74, 13.06.1979.

Hoogendijk v. The Netherlands, Application No. 58641/00, 27.06.2000.

K A Y N A K Ç A

421

Biao v. Denmark, Application No. 38590/10, 24.05.2016.

Carson and Others v. the United Kingdom, Application No. 42184/05,

16.03.2010.

D.H. and Others v. the Czech Republic, Application No. 57325/00,

13.11.2007.

Burden v. the United Kingdom, Application No. 13378/05, 29.04.2008.

Enver Şahin v. Turkey, Application No. 23065/12, 30.01.2018.

Glor v. Switzerland, Application No. 13444/04, 30.04.2009.

Çam v. Turkey, Application No. 51500/08, 23.02.2016.

N.B. v. Slovakia, Application No. 29518/10, 12.06.2012.

V.C. v. Slovakia, Application No. 18968/07, 8 November 2011.

Carvalho Pinto de Sousa Morais v. Portugal, Application No. 17484/15,

25.07.2017.

Guberina v. Croatia, Application No. 23682/13, 22.03.2016.

Škorjanec v. Croatia, Application No. 25536/14, 28.03.2017.

Weller v. Hungary, Application No. 44399/05, 31.03.2009.

Đorđević v. Croatia, Application No. 41526/10, 24.07.2012.

Bączkowski and Others v. Poland, Application No. 1543/06, 03.05.2007.

DİĞER MAHKEMELERİN KARARLARI

Griggs v. Duke Power Company, US Supreme Court, 401 U.S. 424, 8 March

1971, (Çevrimiçi) https://www.law.cornell.edu/supremecourt/text/401/424,

30 Mart 2020.

Butchers’ Benevolent Association of New Orleans v. Crescent City Livestock

Landing and Slaughter-House Company, US Supreme Court, 83 U.S. 36, 14

Nisan 1963, (Çevrimiçi) https://www.law.cornell.edu/supremecourt/text/83

/36, 18 Ekim 2019.

Stauder/West Virginia, US Supreme Court, 100 U.S. 303, 1 Mart 1880,

(Çevrimiçi) https://www.law.cornell.edu/supremecourt/text/100/303, 18 Ekim

2019.

Plessy vs. Fergusson, US Supreme Court, 163 U.S. 537, 18 Mayıs 1896,

(Çevrimiçi) https://www.law.cornell.edu/supremecourt/text/163/537, 08 Nisan

2018.

President of the Republic of South Africa and Another v. John Phillip Peter

Hugo (CCT11/96) [1997], Constitutional Court of South Africa, ZACC 4;

1997 (6) BCLR 708; 1997 (4) SA 1, 18 April 1997.

Yargıtay 9. Hukuk Dairesi Kararı, 2015/28698 E., 2018/22722 K.

K A Y N A K Ç A

422

BİRLEŞMİŞ MİLLETLER SÖZLEŞME ORGANLARI’NIN

KARARLARI VE TAVSİYELERİ/YORUMLARI

İnsan Hakları Komitesi

“Manuel Wackenheim v. Fransa”, (No. 854/1999), Selected Decisions of

The Human Rights Committee Under The Optional Protocol: Seventy-fifth

to eighty-fourth sessions (July 2002-July 2005), Vol. 8, United Nations,

2007, s. 110-114 (Çevrimiçi) http://www.ohchr.org/Documents/Publications/

SDecisionsVol8en.pdf, 26 Mart 2017.

Genel Yorumlar için ilgili link: https://tbinternet.ohchr.org/_layouts/15/

treatybodyexternal/TBSearch.aspx?Lang=en&TreatyID=8&DocTypeID=11

General Comment No.18: Non-discrimination

General Comment No. 28: Article 3 (The equality of rights between men and

women) (Replaces general comment No. 4)

General Comment No. 36: Article Right to life

Engelli Kişilerin Hakları Komitesi

Marie-Louise Jungelin v. Sweden, Communication No. 5/2011;

CRPD/C/12/D/5/2011, 14 November 2014.

F. v. Austria, Communication No. 21/2014, CRPD/C/14/D/21/2014, 21

August 2015.

Gemma Beasley v. Australia, Communication No. 11/2013,

CRPD/C/15/D/11/2013, 25 May 2016.

Genel Yorumlar için ilgili link: https://tbinternet.ohchr.org/_layouts/15/

treatybodyexternal/TBSearch.aspx?Lang=en&TreatyID=4&DocTypeID=11

General Comment No. 2 Article 9: Accessibility

General Comment No. 3 Article 6: Women and girls with disabilities

General Comment No. 6 Article 5: Equality and non-discrimination

Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Komitesi

Genel Yorumlar için ilgili link: https://tbinternet.ohchr.org/_layouts/15

/treatybodyexternal/TBSearch.aspx?Lang=en&TreatyID=9&DocTypeID=11

General Comment No. 5: Persons with disabilities

General Comment No. 16: The equal right of men and women to the

enjoyment of all economic, social and cultural rights (art. 3 of the

International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights)

K A Y N A K Ç A

423

General Comment No. 20: Non-discrimination in economic, social and

cultural rights (art. 2, para. 2, of the International Covenant on Economic,

Social and Cultural Rights)

General Comment No. 22: the right to sexual and reproductive health (article

12 of the International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights)

General comment No. 25: Science and economic, social and cultural rights

(article 15 (1) (b), (2), (3) and (4) of the International Covenant on

Economic, Social and Cultural Rights)

Birleşmiş Milletler Irksal Ayrımcılığın Ortadan Kaldırılması Komitesi

Genel Tavsiyeler için ilgili link: https://tbinternet.ohchr.org/_layouts/15

/treatybodyexternal/TBSearch.aspx?Lang=en&TreatyID=6&DocTypeID=11

General Recommendation No. 19: On article 3 of the Convention

General Recommendation No. 25: On gender-related dimensions of racial

discrimination

General Recommendation No. 27: On discrimination against Roma

General Recommendation No. 32: The meaning and scope of special measures in the International Convention on the Elimination of All Forms Racial

Discrimination

General Recommendation No. 34: Racial discrimination against people of

African descent

Kadınlara Karşı Ayrımcılığın Ortadan Kaldırılması Komitesi

Genel Tavsiyeler için ilgili link: https://tbinternet.ohchr.org/_layouts/15

/treatybodyexternal/TBSearch.aspx?Lang=en&TreatyID=3&DocTypeID=11

General Recommendation No. 18: disabled women

general Recommendation No. 24: Article 12 of the Convention (women and

health)

General Recommendation No. 25: Article 4, paragraph 1, of the Convention

(temporary special measures)

General Recommendation No. 27: on older women and protection of their

human rights)

General Recommendation No. 28: on the core obligations of States parties

under article 2 of the Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination against Women

K A Y N A K Ç A

424

Çocuk Hakları Komitesi

Genel Yorumlar için ilgili link: https://tbinternet.ohchr.org/_layouts/15

/treatybodyexternal/TBSearch.aspx?Lang=en&TreatyID=5&DocTypeID=11

General Comment No. 9: The rights of children with disabilities

General Comment No. 21: On children in street situations

DİĞER KOMİTE KARARLARI

Avrupa Sosyal Haklar Komitesi

Association internationale Autisme-Europe (AIAE) v. France, Complaint

No. 13/2000, 04.11.2003.

European Roma Rights Center (ERRC) v. Italy, Complaint No. 27/2004,

07.12.2005.