Kamu Orta Malları

Mera Yaylak ve Kışlaklar

Yayınevi: Adalet Yayınları
Yazar: Süleyman SAPANOĞLU
ISBN: 9786257595674
352,80 TL 392,00 TL

Adet

 
   0 yorum  |  Yorum Yap
Kitap Künyesi
Yazar Süleyman SAPANOĞLU
Baskı Tarihi 2021/07
Baskı Sayısı 1
Boyut 16x24 cm (Standart Kitap Boyu)
Cilt Karton kapak
Sayfa Sayısı 408

Ülke topraklarının büyük bölümünü oluşturan mera, yaylak, kışlak ve benzeri nitelikteki diğer kamu orta malların hukuki ve geometrik durumlarının belirlenmesinde gerek Devletin gerekse yurttaşların yararı vardır. Bu düşünce ile 1982 Anayasasının 44. maddesinde, Devletin, toprağı verimli olarak işletilmesini korumak, geliştirmek, erozyonla kaybedilmesini önlemek ve topraksız olan veya yeteri kadar toprağı bulunmayan çiftçilikle uğraşan köylüye toprak sağlamak amacıyla gerekli tedbirleri alması öngörülmüş, “ Tarım, hayvancılık ve bu üretim dallarında çalışanların korunması” başiıklı 45. maddesinde de, örtülü olarak mera ve çayırlara da yer verilmitir Bu madde şöyledir: “ Devlet, tarım arazileri ile çayır ve meraların amaç dışı kullanılmamasını ve tahribatını önlemek, tarımsal üretimmplanlaaması ilkelrine uygun olarak bitkisel ve hayvansal üretimi artırmak maksadıyle, tarım ve hayvancılıkla uğraşanların işletme araç ve gereçlerinin ve diğer giderlerinin sağlanmasını kolaylaştırır.- Devlet, bitkisel ve hayvansal ürünlerin değerlendirilmesi ve gerçek değerlerinin üreticinin eline geçmesi için gereken tedbirleri alır.” Anılan maddelerde önemle vurgulanan toprakların başında kamu orta malları mera, yaylak ve kışlaklar gelmektedir. Bu yerler aynı zamanda, doğal servet ve kaynakların da yer aldığı Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerdir.

Mera, yaylak, kışlak ve benzeri nitelikteki diğer kamu orta malları, kanun koyucunun sık sık düzenlediği ve düzenlemeleri de değiştirme ihtiyacını duyduğu konuların başından gelir. Teoride, bu yerler üzerinde fazla çalışılmamış, ortaya çıkan sorunlar, eski hukuk döneminden beri uygulana gelen yerleşmiş ilkeler ve yargısal kararlar ile karşılanmıştır. 28. 2. 1998 tarihinde yürürlüğe konulan Mera Kanunu ile yerleşmiş ilke ve uygulamalar bir bölümü güncelleştirilerek kanun maddesi haline getirilmiştir. Son yıllarda yapılan yasal düzenlemelere rağmen, mera, yaylak ve kışlaklara ilişkin uyuşmazlıklar büyük oranda görülmektedir. Yasal düzenlemelerin yetersiz kaldığı konularda eski hukuk döneminde oluşmuş ilke ve değerlendirmelerden yararlanılmaktadır. Çalışmamızın konusu olan mera, yaylak ve kışlaklara ilişkin uygulamada görülen sorunları ortaya koymak ve çözüm yollarını karşılamak üzere, yakın tarihlerde verilen ulaşabildiğimiz Yargıtay kararları, konuların altına işlenmek suretiyle yararlanma kolaylığı sağlanmaya çalışılmıştır. Kitabımız, gerek işlenen konular gerekse hazırlanış şekli itibariyle uygulamada ortaya çıkacak sorunları olabildiğince karşılayacak içeriğe sahiptir. Tüm bunlara rağmen, eksiklerimizin olabileceği kaçınılmaz. Bu nedenle yapılacak ve katkı sağlayacak eleştiri ve önerileri bekliyoruz.

İşlenen konulardan esinlenerek, kitabımız, “Kamu Orta MallarıMera, Yaylak ve Kışlaklar ” ismi ile sunulmuştur.

ÖNSÖZ .............................................................................................................. 5

İÇİNDEKİLER................................................................................................... 7

KISALTMALAR ............................................................................................. 13


BİRİNCİ BÖLÜM

KAMU ORTA MALLARI


§1. GENEL OLARAK.................................................................................. 15

§2. KAMU ORTA MALLARINA İLİŞKİN HUKUKİ

DÜZENLEMELER................................................................................ 20

A. Genel Olarak...................................................................................... 20

B. Kamu Orta Mallara İlişkin Hükümleri İçeren Kanunlar.................... 22

1. 2709 sayılı 1982 Anayasası......................................................... 22

2. Arazi Kanunnamesi ..................................................................... 23

3. Türk Medeni Kanunun ................................................................ 24

4. 442 sayılı Köy Kanunu................................................................ 25

5. 2644 sayılı Tapu Kanunu ............................................................ 25

6. Belediye Kanun ........................................................................... 26

7. 6831 sayılı Orman Kanunu.......................................................... 27

8. 3402 sayılı Kadastro Kanunu ...................................................... 27

9. 4342 sayılı Mera Kanunu ............................................................ 28

§3. KAMU ORTA MALLARIN TÜRLERİ............................................... 30

A. Genel Olarak...................................................................................... 30

B. Bir Kısım Halkın Yararlandığı Kamu Orta Malları ........................... 31

1. Meralar ........................................................................................ 32

2. Özel meralar ................................................................................ 46

3. Yaylaklar ..................................................................................... 47

4. Kışlaklar ...................................................................................... 47

5. Kamuya ait otlak ve çayırlar........................................................ 47

6. Genel harman, eyrek, sıvat, pazar ve panayır yerleri .................. 48

C. Herkesin Yararlandığı Kamu Orta Malları ........................................ 53


8 İçindekiler

§4. KAMU ORTA MALLARININ HUKUKİ DURUMU..........................57

A. Kamu Orta Malları Devletin Hüküm ve Tasarrufu Altında

Bulunan Mallardır ..............................................................................57

B. Kamu Orta Mallarının Mülküyeti Devlete Aittir................................58

C. Kamu Orta Mallarından Yararlanma..................................................69

1. Yarlanma hakkı............................................................................69

2. Yararlanma hakının konusu ve kapsamı ......................................71

a. Tüzel kişiliği sona erdirilmiş köylerin yararlanma

hakkı .....................................................................................82

b. Mera, yaylak ve kışlaklardan yararlananların

yükümlülükler.......................................................................84

D. Kamu Orta Malların Sınırlandırılması ...............................................85

E. Mera, yaylak ve Kışlaklar Zilyetlik Yolu ile Kazanılamazlar............86

F. Kamu Orta Malları Üzerinde Medeni Hukuk İşlemleri

Yapılamaz. .......................................................................................110

1. Genel olarak...............................................................................110

2. Kamu orta malları satılamaz, bağışlanamaz, takas

edilemezler.................................................................................111

3. Meraların kiralanması ................................................................114

G. Kamu Orta Mallarına ilişkin, Davalardan Feragat, Kabul ve

Sulh Geçerli Değildir. ......................................................................120

H. Kamu Orta Mallarına İlişkin Davalarda Hak Dürücü Süre

Uygulanmaz .....................................................................................121

§5. KAMU ORTA MALLARIN SINIRLANDIRILMASI /

KADASTROSU ....................................................................................124

A. Sınırlandırmaya Tabi Kamu Orta Malları ........................................125

B. 3402 sayılı Kadastro Kanunun Hükümleri Uyarınca Yapılan

Sınırlendırmalar................................................................................129

1. KK’nun 16/1. Maddesinin (B) bendi uyarınca yapılan

Sınırlandırma .............................................................................129

2. Haritasında gösterilmek suretiyle kadastrosu yapılan kamu

orta malları.................................................................................130

C. 4342 sayılı Mera Kanuna göre kamu orta mallarının tahditler.........131

1. Mera, Yaylak ve Kışlak Olarak Tahsis Edilecek Yerler............132

2. Tespit ve tahdit çalışmaları ........................................................136

3. Teknik ekipce yapılan çalışmaların/sınırlandırmanın ilanı ........137

4. Mera Komisyonu kararlarına karşı dava açılması......................138


İçindekiler 9

§6. KAMU ORTA MALLARININ ÖZEL SİCİLİNE KAYDI /

YAZILMASI......................................................................................... 139

§7. ORTA MALLAR ÖZEL MÜLKİYET ŞEKLİNDE TESCİL

EDİLEMEZLER .................................................................................. 142

§8. TAHSİS AMACININ DEĞİŞTİRİLMESİ ........................................ 146


İKİNCİ BÖLÜM


USUL HUKUKUNA İLİŞKİN KURALLAR

§1. KAMU ORTA MALLARA İLİŞKİN DAVALARDA

TARAFLAR.......................................................................................... 153

A. Genel Olarak.................................................................................... 153

1. Taraf ehliyeti ............................................................................. 154

2. Kamu tüzel kişilerinin taraf ehliyeti2 ........................................ 155

3. Dava ehliyeti ............................................................................. 156

a. Gerçek kişilerin dava ehliyeti............................................. 156

b. Tüzel kişilerin dava ehliyeti ............................................... 156

aa. Dava takip yetkisi ....................................................... 156

bb. Taraf sıfatı................................................................... 156

B. Taraflar ............................................................................................ 157

1. Davacı........................................................................................ 157

a. Gerçek kişiler ..................................................................... 157

aa. Tek kişi mülkiyeti ....................................................... 158

bb. Birlikte mülkiyet ......................................................... 158

aaa. Paylı mülkiyet................................................. 158

bbb. Elbirliği mülkiyeti .......................................... 159

b. Tüzel kişiler........................................................................ 163

aa. Davacı ......................................................................... 163

bb. Hazine ......................................................................... 164

cc. Belediyeler.................................................................. 164

dd. Köy tüzel kişiliği......................................................... 167

C. Davaya Katılma ............................................................................... 178


10 İçindekiler

§2. KAMU ORTA MALLARA İLİŞKİN UYUŞMAZLIKLARDA

GÖREV VE YETKİ..............................................................................181

A. Genel Olarak Görev .........................................................................181

B. İdari Yargı Yeri ................................................................................182

C. Adli Yargı Yeri ................................................................................183

1. Görev .........................................................................................183

a. Kadastro Mahkemesinin Görevli olduğu haller;.................183

b. Asliye Hukuk Mahkemesinin görevli olduğu hal ...............184

c. Hakemde Görülen Davalar .................................................187

2. Yetki ..........................................................................................190

a. Genel Mahkemelerin Yetkisi ..............................................191

b. Kadastro Mahkemesinin Yetkisi.........................................196

c. Hakemde görülen davalarda yetki ......................................196

§3. DAVA SÜRESİ .....................................................................................197

A. Hak Düşürücü Süreye Bağlı Davalar ...............................................206

B. Hak Düşürücü Süreye Bağlı Olmayan Davalar................................215

§4. İSPAT YÜKÜ VE DELİLLER ............................................................221

A. Deliller..............................................................................................222

B. Delillerin Gösterilmesi .....................................................................223

C. Delillerin Türleri ..............................................................................223

1. Taktiri deliller ............................................................................227

2. Kamu orta mallara ilişkin uyuşmazlıklarda başvurulan

taktiri deliller .............................................................................230


§5. KAMU ORTA MALLARINA İLİŞKİN

UYUŞMAZLIKLARDA BELGELER................................................242

A. Konunun Taktimi .............................................................................242

B. Tahsis Kararı Dışındaki Belgeler .....................................................243

1. KK’nun 20/A fıkrası ..................................................................244

2. KK’nun 20/B fıkrası ..................................................................247

3. KK’nun 20/C fıkrası ..................................................................249

4. KK’nun 20/D fıkrası ..................................................................260

5. KK’nun 20/son fıkrası ...............................................................260


İçindekiler 11

6. KK’nun 21. Maddesi ................................................................. 262

7. KK.nun 21/1 Fıkrası.................................................................. 262

8. KK.nun 21/2 Fıkrası.................................................................. 266

9. KK.nun 21/3 Fıkrası.................................................................. 268

10. KK’nun 21/3 Fıkrası.................................................................. 269

§6. KAMU ORTA MALLARINA İLİŞKİN DAVALAR ....................... 271

A. Konunun Takdimi............................................................................ 271

B. Tapu İptali ve Özel Siciline Yazım/Kayıt Davaları ......................... 274

1. Genel olarak .............................................................................. 274

2. Davanın tarafları........................................................................ 275

a. Davacılar ............................................................................ 275

b. Davalı ................................................................................. 276

3. Görev ve yetki ........................................................................... 280

4. Dava süresi ................................................................................ 281

5. Davanın konusu......................................................................... 289

6. Deliller ve davanın kanıtlanması ............................................... 289

7. Taşınmazın özel siciline kaydı .................................................. 289

C. Mera Komisyonu Kararlarına Karşı Açılan İtiraz Davaları............. 291

1. Davanın tarafları........................................................................ 291

2. Görevli ve yetkili mahkeme ...................................................... 292

3. İtiraz davasını açma süresi......................................................... 293

4. Davanın konusu......................................................................... 293

D. Sınırlandırmanın İptali ve Tescil Davaları....................................... 293

1. Davanın tarafları........................................................................ 295

2. Görev ve yetki ........................................................................... 297

3. Dava süresi ................................................................................ 300

4. Davanın konusu......................................................................... 311

5. Deliller ve davanın kanıtlanması ............................................... 314

6. Delillerin değerlendirilmesi....................................................... 316

E. Zilyetliği Koruma Davaları.............................................................. 317

F. Geriverme ve Elatmanın Önlenilmesi Davalar ................................ 319

1. Hazine, köy ve belediye tüzel kişiliğinin dava hakkı ................ 320


12 İçindekiler

2. Gerçek kişilerin dava hakkı .......................................................324

3. Görev ve yetki............................................................................325

G. TMK’nun 1007. maddesi Uyarınca Devlete Karşı Açılan

Tazminat Davaları............................................................................328

1. Genel olarak...............................................................................328

2. Devletin sorumluluğu ................................................................332

a. Sorumluluğun türleri...........................................................339

b. Devletin sorumluluğu, kusursuz sorumluluktur..................339

3. Davanın tarafları ........................................................................347

a. Davacı.................................................................................347

b. Davalı..................................................................................347

4. Görev ve yetki............................................................................348

a. Görevli Yargı Yeri..............................................................348

b. Görevli mahkeme................................................................360

c. Yetkili mahkeme.................................................................363

5. Dava süresi.................................................................................366

6. Davanın konusu .........................................................................375

a. Zararın gerçekleşmesi .........................................................375

b. Zararın Türü........................................................................378

c. Zararın ispat edilmesi..........................................................378

d. Zararın gerçekleştiği an ......................................................379

e. Zararın hesaplanması ..........................................................383

f. Tazminattan indirim sebepleri ............................................397

KAVRAM DİZİNİ .........................................................................................403

KAYNAKÇA .................................................................................................407

Yorum Yap

Lütfen yorum yazmak için oturum açın ya da kayıt olun.