| Kitap Künyesi | |
| Yazar | Elif POLAT |
| Baskı Tarihi | 2021/02 |
| Baskı Sayısı | 1 |
| Boyut | 16x24 cm (Standart Kitap Boyu) |
| Cilt | Karton kapak |
| Sayfa Sayısı | 177 |
Çalışmamızın konusunu oluşturan ölünceye kadar bakma sözleşmesinde muvazaa ve tenkis ile ilgili günümüzde birçok uyuşmazlık konusu yer almakta ancak bu hususta Türk Hukukunda yapılan çalışmaların azlığı göze çarpmaktadır. Bu nedenle çalışmamızda ölünceye kadar bakma sözleşmesinin muvazaalı olarak yapılmasının amacı, böyle bir işlemden zarar gören kişilerin ileri sürebileceği iddialar ve ispat sorunu ele alınmıştır. Ölünceye kadar bakma sözleşmesi nedeniyle saklı payları ihlal edilen saklı paylı mirasçıların tenkis taleplerine değinilmiş, uygulanan hükümler ve dava sonucunda verilen kararın etkileri incelenmiştir. Uygulamada terditli olarak açılan ölünceye kadar bakma sözleşmesinin muvazaalı olarak yapılması nedenine dayalı iptal davası ile tenkis davası birlikte ele alınmış, güncelliğini koruyan ve sıklıkla ihtilaflara yol açan bu konuya ilişkin çözüm arayışlarına yer verilmiştir.
ÖNSÖZ ...................................................................................................................... 7
İÇİNDEKİLER.............................................................................................................. 9
KISALTMALAR......................................................................................................... 15
GİRİŞ ...............................................................................................................17
I. KONUNUN TAKDİMİ ........................................................................................ 17
II. KONUNUN ÖNEMİ........................................................................................... 18
III. KONUNUN SINIRLANDIRILMASI VE İNCELEME PLANI...................................... 19
BİRİNCİ BÖLÜM
GENEL OLARAK ÖLÜNCEYE KADAR BAKMA SÖZLEŞMESİ
I. ÖLÜNCEYE KADAR BAKMA SÖZLEŞMESİNİN TANIMI, TARİHİ GELİŞİMİ,
TÜRLERİ, UNSURLARI VE HUKUKÎ NİTELİĞİ...................................................... 23
A. Tanımı ....................................................................................................... 23
B. Tarihi Gelişimi ........................................................................................... 24
C. Türleri ....................................................................................................... 26
1. Borçlar Hukuku Nitelikli Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi............. 27
2. Miras Hukuku Nitelikli Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi ............... 27
D. Unsurları ................................................................................................... 28
1. Bakma ve Gözetme Unsuru................................................................ 29
2. Bir Malvarlığı veya Bazı Malvarlığı Değerlerini Devretme Unsuru........ 30
3. Süreklilik Unsuru ................................................................................ 31
4. Anlaşma Unsuru................................................................................. 32
E. Hukukî Niteliği........................................................................................... 32
II. ÖLÜNCEYE KADAR BAKMA SÖZLEŞMESİNİN KURULMASI VE HÜKÜMLERİ ....... 35
A. Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesinin Kurulması .................................... 35
1. Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesinin Tarafları ................................ 35
a) Bakım Alacaklısı........................................................................... 35
aa) Bakım Alacaklısının Gerçek Kişi Olması................................. 36
10 İçindekiler
bb) Bakım Alacaklısının Küçük veya Kısıtlı Olması ...................... 36
cc) Bakım Alacaklısının Evli Olması ............................................ 38
b) Bakım Borçlusu ........................................................................... 39
aa) Bakım Borçlusunun Gerçek veya Tüzel Kişi Olması .............. 39
bb) Bakım Borçlusunun Küçük veya Kısıtlı Olması ...................... 40
cc) Bakım Borçlusunun Evli Olması ............................................ 40
2. Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesinin Şeklî ...................................... 41
a) Resmi Şekilde Düzenlenmesi ...................................................... 42
b) Adi Yazılı Şekilde Düzenlenmesi.................................................. 44
3. Şekil Eksikliğinin Sonuçları ................................................................. 44
B. Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesinin Hükümleri ................................... 47
1. Bakım Alacaklısının Hakları ve Borçları .............................................. 47
a) Bakım Alacaklısının Hakları ......................................................... 47
aa) Ölünceye Kadar Bakımını İsteme Hakkı................................ 47
i) Bakım Alacağının Niteliği ............................................... 47
ii) Bakım Alacağının İçeriği................................................. 50
bb) Bakım Alacaklısının Güvence Sağlamaya Yönelik
Hakları .................................................................................. 52
b) Bakım Alacaklısının Borçları ........................................................ 53
aa) Malvarlığı Değerlerini Devretme Borcu................................ 53
i) Borçlar Hukuku Nitelikli Ölünceye Kadar Bakma
Sözleşmesi ..................................................................... 53
ii) Miras Hukuku Nitelikli Ölünceye Kadar Bakma
Sözleşmesi ..................................................................... 54
bb) Bakım Alacaklısının Diğer Borçları ........................................ 55
2. Bakım Borçlusunun Hakları ve Borçları.............................................. 55
a) Bakım Borçlusunun Hakları ......................................................... 55
b) Bakım Borçlusunun Borçları........................................................ 56
3. Borçların İfa Yeri ve Zamanı ............................................................... 57
a) Bakım Alacaklısının Borçlarını İfa Yeri ve Zamanı........................ 57
b) Bakım Borçlusunun Borçlarını İfa Yeri ve Zamanı ....................... 58
III. ÖLÜNCEYE KADAR BAKMA SÖZLEŞMESİ ÜZERİNDE ÜÇÜNCÜ KİŞİLERİN
NAFAKA, TENKİS VE İPTAL HAKLARI ................................................................ 59
A. Nafaka Talebiyle Açılan İptal Davası ......................................................... 59
İçindekiler 11
B. Bakım Alacaklısının Mirasçıları Tarafından Açılan Tenkis Davası .............. 60
C. Bakım Alacaklısının Alacaklıları Tarafından Açılan İptal Davası................. 60
IV. ÖLÜNCEYE KADAR BAKMA SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİ............................ 61
A. Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesinin Sona Erme Nedenleri .................. 61
1. Genel Sona Erme Nedenleri............................................................... 61
2. Özel Sona Erme Nedenleri ................................................................. 62
İKİNCİ BÖLÜM
ÖLÜNCEYE KADAR BAKMA SÖZLEŞMESİNDE MUVAZAA
I. GENEL OLARAK MUVAZAA .............................................................................. 71
A. Tanımı ....................................................................................................... 71
B. Unsurları ................................................................................................... 72
1. Görünürdeki İşlem Unsuru................................................................. 73
2. Muvazaa Anlaşması Unsuru............................................................... 74
3. Üçüncü Kişileri Aldatma Kastı Unsuru................................................ 77
4. Gizli İşlem Unsuru .............................................................................. 78
C. Türleri ....................................................................................................... 80
1. Mutlak Muvazaa ................................................................................ 81
2. Nispi Muvazaa.................................................................................... 82
a) Sözleşmenin Niteliğinde Muvazaa............................................... 83
b) Sözleşmenin Koşullarında Muvazaa ............................................ 84
c) Sözleşmenin Tarafında Muvazaa................................................. 84
II. ÖLÜNCEYE KADAR BAKMA SÖZLEŞMESİNİN MUVAZAALI OLARAK
YAPILMASI ....................................................................................................... 85
A. Genel Olarak ............................................................................................. 85
B. Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesinin Muvazaalı Olarak
Yapılmasının Amacı................................................................................... 85
1. Muvazaanın Alacaklıların Haczinden Kurtulmak Amacıyla
Yapılması ............................................................................................ 86
2. Muvazaanın Mirasçılardan Mal Kaçırmak Amacıyla Yapılması .......... 88
C. Özel Bir Bakım İhtiyacının Gerekip Gerekmediği Durumu ........................ 91
1. Bakım Borçlusunun Eş Olması............................................................ 92
2. Bakım Borçlusunun Altsoyu Olması ................................................... 92
3. Bakım Borçlusunun Üçüncü Kişi Olması............................................. 93
12 İçindekiler
D. Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesinde Muvazaanın Belirtileri................ 93
1. Mirasbırakanın Ölümünden Kısa Bir Süre Önce ve Yaşlılığında
Muvazaalı İşlem Yapması................................................................... 95
2. Zayıf Durumda Bulunan Mirasçısının Durumunun Düzeltilmesi........ 95
3. Erkek Evlatların Kız Evlatlardan Üstün Tutulması .............................. 96
4. İkinci veya Son Eşin Baskısı ................................................................ 97
5. Psikolojik Faktörlerin Bulunması........................................................ 97
E. Muvazaa Olgusunun Belirlenmesi ............................................................ 98
F. Muvazaa Olgusunun Kanıtlanması ......................................................... 100
G. Muvazaadan Bahsedilemeyen Durumlar ............................................... 102
H. Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesinde Muvazaa Nedeniyle Açılan
İptal Davasında Usul Hükümleri ............................................................. 104
1. İptal Davasında Davacı..................................................................... 105
a) Mirasçılara İptal Davası Açma Hakkı Tanımayan Görüş ............ 106
b) Mirasçılara Sadece Külli Halef Sıfatıyla İptal Davası Açma
Hakkı Tanıyan Görüş ................................................................. 108
c) Mirasçılara İptal Davası Açma Hakkı Tanıyan Görüş ................. 109
aa) Mirasçıların Muvazaa ve Şekle Aykırılık Nedeniyle İptal
Davası Açabileceği Görüşü (Yargıtay Görüşü) .................... 109
bb) Mirasçıların Muvazaa ve Ahlaka Aykırılık Nedeniyle
İptal Davası Açabileceği Görüşü ......................................... 113
2. İptal Davasında Davalı...................................................................... 113
3. Yetkili ve Görevli Mahkeme............................................................. 114
4. Dava Açma Süresi ............................................................................ 114
İ) Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesinin Muvazaalı Yapılmasının
Sonuçları................................................................................................. 115
1. Mutlak Muvazaa Halinde................................................................. 115
2. Nispi Muvazaa Halinde .................................................................... 116
a) Görünürdeki İşlem Unsuru Açısından ....................................... 116
aa) Genel Olarak....................................................................... 116
i) Butlan Görüşü.............................................................. 118
ii) Yokluk Görüşü.............................................................. 118
iii) Kendine Özgü Hükümsüzlük Görüşü ........................... 119
bb) Görünürdeki İşlemin Geçerli Sayılacağı Durumlar.............. 119
i) Muvazaalı İşleme Dayanan Tescile Güvenerek Ayni
Hak Kazanan Üçüncü Kişinin Kazanımının Korunması..... 119
İçindekiler 13
ii) Muvazaanın İleri Sürülmesinin Dürüstlük Kuralına
Aykırı Olması................................................................ 121
iii) TBK m. 19/2 Uyarınca Muvazaanın İleri
Sürülememesi .............................................................. 121
b) Gizli İşlem Unsuru Açısından ..................................................... 122
aa) Genel Olarak....................................................................... 122
bb) Gizli İşlemin Geçerliğinin İncelenmesi ................................ 122
i. Butlan Görüşü.............................................................. 123
ii. Yokluk Görüşü.............................................................. 124
iii. Kendine Özgü Hükümsüzlük Görüşü............................ 124
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ÖLÜNCEYE KADAR BAKMA SÖZLEŞMELERİNDE TENKİS
I. ÖLÜNCEYE KADAR BAKMA SÖZLEŞMESİ NEDENİYLE MİRASÇILARIN
TENKİS TALEPLERİ.......................................................................................... 129
A. Genel Olarak Tenkis Kavramı.................................................................. 129
B. Tenkisin Hukukî Niteliği .......................................................................... 131
C. Bakım Alacaklısının Mirasçılarının Tenkis Talepleri ................................ 133
D. Mirasçıların Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi Çerçevesinde
Açacakları Tenkis Davasının Şartları........................................................ 133
1. Davacının Saklı Paylı Mirasçı Olması ................................................ 133
2. Saklı Payın Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi ile İhlâl Edilmesi ..... 135
a) Genel Olarak.............................................................................. 135
b) Mirasbırakanın Bağışlama Amacıyla Hareket Etmesi ................ 136
aa) Genel Olarak....................................................................... 136
bb) Edimler Arasındaki Oransızlığının Belirlenmesine İlişkin
Yöntemler........................................................................... 137
c) Mirasbırakanın Saklı Pay Kurallarını İhlâl Etme Amacıyla
Hareket Etmesi.......................................................................... 138
aa) Saklı Pay Kurallarını İhlâl Etme Amacının Zaman
Bakımından İncelenmesi..................................................... 139
bb) Saklı Pay Kurallarını İhlâl Etme Amacının Varlığını İspat..... 140
d) İspat Yükü ve İspat Yükünü Yerine Getirirken Dikkat
Edilmesi Gereken Hususlar........................................................ 142
E. Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi ile Saklı Payın İhlâl Edilmesi
Halinde Uygulanacak Hükümler.............................................................. 145
1. Genel Olarak .................................................................................... 145
14 İçindekiler
2. Borçlar Hukuku Nitelikli Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesinde
Saklı Payın İhlâl Edilmesi Halinde Uygulanacak Hükümler............... 147
3. Miras Hukuku Nitelikli Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesinde
Saklı Payın İhlâl Edilmesi Halinde Uygulanacak Hükümler............... 149
F. Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesine İlişkin Açılan Tenkis
Davasında Usul Hükümleri...................................................................... 150
1. Davacı .............................................................................................. 150
a) Saklı Payı İhlâl Edilen Mirasçılar ................................................ 150
b) Saklı Payı İhlâl Edilen Mirasçının Alacaklıları veya İflas İdaresi.... 151
2. Davalı ............................................................................................... 152
3. Yetkili ve Görevli Mahkeme............................................................. 153
4. Dava Açma Süresi ............................................................................ 153
G. Tenkis Edilecek Miktarın Belirlenmesi.................................................... 154
H. Tenkis Davası Sonucunda Verilen Kararın Etkileri .................................. 156
II. ÖLÜNCEYE KADAR BAKMA SÖZLEŞMESİNDE MUVAZAA NEDENİYLE
AÇILAN İPTAL DAVASI İLE TENKİS DAVASI ARASINDAKİ İLİŞKİ....................... 157
A. Genel Olarak........................................................................................... 157
B. İptal Davası ile Tenkis Davası Arasındaki Farklılıklar............................... 157
1. Konu................................................................................................. 158
2. Davacı .............................................................................................. 158
3. Süre.................................................................................................. 158
4. Islah İmkânı...................................................................................... 159
5. Hükmün Kapsamı............................................................................. 160
6. Yetkili Mahkeme .............................................................................. 161
C. İptal Davası ile Tenkis Davasının Yarışıp Yarışamayacağı Sorunu ........... 161
D. Her İki Davanın Terditli Açılıp Açılamayacağı Sorunu ............................. 162
SONUÇ...........................................................................................................167
KAYNAKÇA ....................................................................................................171
Copyright 1985 - 2024 | Yetkin Basım Yayım Dağıtım San. ve Tic. A.Ş.
