Serbest Bölgeler

Yayınevi: Yetkin Yayınları
Yazar: M. Vefa TOROSLU
ISBN: 9786050509106
280,50 TL 330,00 TL

Adet

 
   0 yorum  |  Yorum Yap
Kitap Künyesi
Yazar M. Vefa TOROSLU
Baskı Tarihi 2021/08
Baskı Sayısı 3
Boyut 16x24 cm (Standart Kitap Boyu)
Cilt Karton kapak

Ülkemizde serbest bölgelerin ilk kuruluş denemeleri Osmanlı döneminde başlamıştır. Cumhuriyet döneminde de serbest bölgelerle ilgili çeşitli çalışmalar olmakla birlikte, 1980’li yıllara kadar bu çalışmalardan başarılı sonuçlar alınamamıştır. 24 Ocak 1980 kararları ile uygulamaya konulan dışa açık ekonomi politikaları ve ihracata dayalı büyüme modeli ile eş zamanlı olarak serbest bölge kurma fikri yeniden gündeme gelmiştir. Bu çerçevede 15.06.1085 tarihinde 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanunu çıkartılmıştır. Dünyadaki uygulamalarına kıyasla ülkemizdeki geçmişi çok yeni olan serbest bölge uygulamalarında bugüne kadar önemli mesafeler kaydedilmiştir. Halen ülkemizde faaliyet gösteren 18 adet serbest bölge bulunmaktadır. Ticaret Bakanlığı verilerine göre bu serbest bölgelerde 2019 yılı itibariyle 19,7 milyar USD seviyesinde ticaret hacmine ulaşılmıştır. Serbest Bölgeler Kanunu’nda ilk yayımlanmasından sonra çeşitli zamanlarda mevzuatta değişiklikler yapılmıştır. Elinizdeki bu üçüncü baskıda mevzuattaki değişiklikler güncellenmiştir. Serbest Bölgeler Kanunu’nun geçici 3/2-b maddesi kapsamında FOB bedelinin en az %85’i olarak belirlenmiş olan yurtdışı ihraç oranı 06.02.2021 tarih ve 31387 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 3516 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile 2020 yılı için %80 olarak uygulanmasına karar verilmiştir. Bu oran değişikliği geçici bir süre için düzenlenmiş olduğundan kitap metninde söz konusu oran %85 olarak bırakılmıştır. Her zamanki gibi çalışmalarım sırasında benden desteğini esirgemeyen sevgili eşim Pınar’a teşekkür ederim. Çalışmanın okuyuculara faydalı olmasını dilerim.

İÇİNDEKİLER

Birinci Bölüm

GENEL OLARAK SERBEST BÖLGELER

1.1. SERBEST TİCARET ALANLARI ......................................................1

1.1.1. Açık Limanlar............................................................................1

1.1.2. Serbest Sahalar ..........................................................................2

1.1.3. Transit Bölgeleri ........................................................................2

1.1.4. Özel Gümrük Kolaylıkları .......................................................2

1.1.5. Serbest Bölgeler.........................................................................2

1.2. SERBEST BÖLGELERİN TANIMI....................................................2

1.3. SERBEST BÖLGELERİN ÇEŞİTLERİ..............................................9

1.3.1. Serbest Ticaret Bölgeleri (Free Trade Zone) .............................9

1.3.1.1. Açık Serbest Bölgeler (Open Free Zones) .....................10

1.3.1.2. Kapalı Serbest Bölgeler (Closed Free Zones) ................10

1.3.2. Faaliyette Bulunan Firmaların Niteliğine Göre Serbest

Bölgeler ...................................................................................10

1.3.2.1. Kuzey Tipi Serbest Bölgeler ..........................................10

1.3.2.1. Güney Tipi Serbest Bölgeler ..........................................10

1.3.3. Serbest Üretim Bölgeleri (Free Production Zones).................11

1.3.4. Serbest İhracat Bölgeleri (Free Export Zones)........................12

1.3.5. Serbest İthalat Bölgeleri (Free Import Zones).........................12

1.3.6. Serbest Bankacılık Bölgeleri veya Kıyı Bankacılığı

(Free Banking Zones - Off-Shore Banking)............................13

1.3.7. Antrepolar (Bonded Warehouse) .............................................13

1.3.8. Serbest Şehirler (Free Cities)...................................................14

1.3.9. Gümrüksüz Satış Mağazaları (Duty Free Shops) ....................14

1.3.10. Serbest Limanlar (Free Ports)................................................15

1.3.11. İkiz Fabrikalar (Maquiladora)................................................15

1.3.12. Yatırım Bölgeleri (Enterprise Zones).....................................16

1.3.13. Serbest Sigortacılık Bölgeleri (Insurance Free Zones)..........16

1.3.14. Dış Ticaret Bölgesi (Foreign Trade Zone).............................17

1.3.15. Serbest Çevre (Free Perimeter)..............................................17

1.3.16. Özel Ekonomik Bölgeler (Special Economic Zones)............17

1.3.17. Nitelikli Sanayi Bölgeleri (Qualified Industrial Zones) .......18

x İçindekiler

1.3.18. Transit Bölge (Transit Zone)..................................................19

1.3.19. Serbest Çevre (Free Area)......................................................20

1.3.20. Teknoloji Serbest Bölgeleri (Technology Free Zones)..........20

1.3.21. Serbest Tıp-Sağlık Bölgeleri (Free Medical Zones)..............21

1.3.22. Serbest Kumar Bölgeleri (Free Gambling Zones).................21

1.4. SERBEST BÖLGELERİN ÖZELLİKLERİ ......................................22

1.5. SERBEST BÖLGELERİN ÜLKE EKONOMİSİNE YARARLARI.25

1.5.1. Serbest Bölgelerin İthalat Açısından Sağladığı Yararlar..........25

1.5.2. Serbest Bölgelerin İhracat Açısından Sağladığı Yararlar.........26

1.5.3. Yabancı Sermaye Girişi ...........................................................27

1.5.4. İstihdam Artışı Sağlaması........................................................28

1.5.5. Uzman Personel Yetişmesi ......................................................29

1.5.6. Transit Ticaret..........................................................................29

1.5.7. Ödemeler Dengesine Katkı......................................................29

1.5.8. İç Ticarete Katkı ......................................................................30

1.5.9. Teknoloji Transferi...................................................................30

1.5.10. Yeni Politikaların Denenmesi ................................................30

1.5.11. Finans Merkezi Yaratması .....................................................31

1.5.12. Mal Alımı ve Kredi Kullanma İmkanında Artma..................31

1.5.13. Transit Ticaret, Liman ve Taşımacılık Hizmetlerinde Artma 32

1.6. SERBEST BÖLGELERİN ÜLKE EKONOMİSİNE OLUMSUZ

ETKİLERİ ........................................................................................32

1.6.1. İthalat Baskısı Yaratması .........................................................32

1.6.2. Yüksek Kuruluş Maliyetleri Oluşması ....................................33

1.6.3. Yerli Firmalara Rakip Yaratma ................................................33

1.6.4. İç Pazardaki Mallara Haksız Rekabet Yaratması.....................33

1.6.5. Kaçakçılığa Neden Olması .....................................................34

1.6.6. Çalışma Hayatı ile İlgili Kısıtlamalar Getirmesi .....................34

1.6.7. Ucuz İşçilik Kullanımı.............................................................35

1.6.8. Çevre Kirliliğine Neden Olması .............................................35

1.6.9. Yurtiçindeki İhracatçıları Olumsuz Etkilemesi .......................35

1.6.10. Yabancı Yatırımların Katkısını Azaltması..............................35

1.6.11. Bölgesel Sosyal Sorunlar Doğurması ....................................36

1.6.12. Amaç Dışı Kullanıma Gidilmesi............................................36

1.6.13. Transfer Fiyatları Sorunu.......................................................36

İçindekiler xi

1.6.14. Dünya Konjonktürüne Duyarlılık..........................................37

1.6.15. Ekonomiyi Yönlendirmedeki Etkinliğin Azalması................37

1.6.16. Vergi Kaybına Neden Olma...................................................37

1.7. SERBEST BÖLGELERDE GİRİŞİMCİLERE SAĞLANAN

TEŞVİKLER .....................................................................................38

1.7.1. Vergi Muafiyetleri....................................................................38

1.7.2. Gümrük Vergisi Muafiyeti.......................................................38

1.7.3. Ucuz İhracat Kredisi Temini....................................................38

1.7.4. Hızlandırılmış Amortisman Uygulaması.................................39

1.7.5. Sendikal Faaliyetlerin Yasaklanması .......................................39

1.7.6. Kâr Transferi Garantisi ............................................................39

1.7.7. Altyapı Hizmeti Sunulması......................................................40

1.7.8. Bürokrasinin Azaltılması .........................................................40

1.7.9. Eşitlik Prensibi.........................................................................40

1.7.10. Eğitim Primi Verilmesi ..........................................................40

1.8. SERBEST BÖLGELERDE KURULUŞ YERİ SEÇİMİ ...................40

1.9. SERBEST BÖLGELERİN BAŞARI KOŞULLARI..........................42

1.10. SERBEST BÖLGE İŞLETMECİLİĞİ.............................................43

1.10.1. Serbest Bölgenin Devlet Tarafından İşletilmesi ....................43

1.10.2. Serbest Bölgenin Devletinde Ortak Olacağı Özel Şirketler

Tarafından İşletilmesi ...........................................................43

1.10.3. Serbest Bölgelerin Özel Şirketler Tarafından İşletilmesi .....44

İkinci Bölüm

DÜNYA’DA SERBEST BÖLGELER

2.1. GENEL OLARAK..............................................................................45

2.2. SERBEST BÖLGELERİN TARİHÇESİ............................................47

2.2.1. İlk Çağda Serbest Bölge Uygulamaları ...................................47

2.2.2. Orta Çağda Serbest Bölge Uygulamaları.................................49

2.2.3. Yeni Çağda Serbest Bölge Uygulamaları ................................49

2.2.4. Yakın Çağda Serbest Bölge Uygulamaları ..............................50

2.3. DÜNYADA SERBEST BÖLGE UYGULAMALARI.......................54

2.3.1. Almanya...................................................................................55

2.3.2. Amerika Birleşik Devletleri.....................................................56

2.3.3. Bangladeş.................................................................................56

xii İçindekiler

2.3.4. Birleşik Arap Emirlikleri .........................................................57

2.3.5. Bulgaristan...............................................................................57

2.3.6. Çin Halk Cumhuriyeti .............................................................58

2.3.7. Danimarka ...............................................................................58

2.3.8. Fas ........................................................................................58

2.3.9. Fransa.......................................................................................59

2.3.10. Güney Kore............................................................................59

2.3.11. Hindistan................................................................................59

2.3.12. Hollanda.................................................................................60

2.3.13. Hong Kong ............................................................................60

2.3.14. İngiltere..................................................................................61

2.3.15. İrlanda ...................................................................................61

2.3.16. İspanya...................................................................................62

2.3.17. İtalya ......................................................................................63

2.3.18. Malezya .................................................................................63

2.3.19. Meksika .................................................................................63

2.3.20. Mısır.......................................................................................63

2.3.21. Polonya ..................................................................................64

2.3.22. Rusya .....................................................................................65

2.3.23. Singapur.................................................................................65

2.3.24. Suriye.....................................................................................66

2.3.25. Şili ........................................................................................66

2.3.26. Tacikistan...............................................................................66

2.3.27. Tayland...................................................................................67

2.3.28. Tunus ....................................................................................67

2.3.29. Ürdün .....................................................................................67

2.3.30. Yunanistan..............................................................................68

Üçüncü Bölüm

TÜRKİYE’DE SERBEST BÖLGELER

3.1. TÜRKİYE’DE SERBEST BÖLGELERİN TARİHSEL GELİŞİMİ..71

3.1.1. Osmanlı İmparatorluğu Dönemi..............................................71

3.1.2. Cumhuriyet Dönemi ................................................................72

3.1.2.1. 1920 - 1929 Dönemi.......................................................72

3.1.2.1.1. İstanbul Ticaret ve Sanayi Odası’nın Raporları ..........73

İçindekiler xiii

3.1.2.1.2. 1927 Tarihli Serbest Mıntıka Hakkında Kanun ..........87

3.1.2.1.3. Mehmet Ali Nafset’in Raporu .....................................90

3.1.2.1.4. Ford Motor Company Uygulaması............................104

3.1.2.2. 1930 - 1949 Dönemi...........................................................110

3.1.2.2.1. Şakir Kesebir Planı.................................................... 111

3.1.2.2.2. Şark Halı ve Kilimleriyle Benzerleri ve Hayvan

Postları İçin Kurulacak Serbest Yer Hakkında Kanun 116

3.1.2.3. 1950 - 1980 Dönemi...........................................................118

3.1.2.3.1. 1953 Tarihli Serbest Bölge Kanunu...........................119

3.1.2.3.2. 1956 Tarihli Serbest Bölge Nizamnamesi .................122

3.1.2.3.3. İskenderun’da Serbest Bölge Kurulması Girişimi.....128

3.1.2.3.4. Tuzla’da Serbest Bölge Kurulması Girişimi..............129

3.1.2.3.5. Parasal Düzenlemeler................................................132

3.1.2.3.6. İstanbul Ticaret Odası’nın İstanbul’da Bir Serbest

Liman Tesisi Hakkındaki Raporu .............................132

3.1.2.3.7. Kıbrıs Türk Federe Devleti Serbest Liman ve

Bölge Yasası...............................................................133

3.1.2.4. 1980 Sonrası Dönem ..........................................................136

3.2. TÜRKİYE’DE SERBEST BÖLGE KURULMASININ

NEDENLERİ...................................................................................138

3.2.1. Ortadoğu Pazarının Önem Kazanması ..................................138

3.2.2. Türkiye’nin Döviz İhtiyacının Artması .................................138

3.2.3. Dış Ticarette Rekabet Olanaklarına İhtiyaç Duyulması ........139

3.2.4. Yabancı Sermaye Girişini Teşvik Etme İhtiyacı ...................139

3.2.5. Ortadoğu’daki Gelişmeler ....................................................139

3.3. TÜRKİYE’DE SERBEST BÖLGE UYGULAMALARI................140

3.3.1. Serbest Bölgelerin Kuruluş Amaçları....................................140

3.3.2. Serbest Bölgelerin Türk Ekonomisine Olan Olumlu Etkileri 141

3.3.2.1. İthalat Açısından Olumlu Etkiler..................................141

3.3.2.2. İhracat Açısından Olumlu Etkiler.................................141

3.3.2.3. Yerli Üretim Açısından Olumlu Etkiler........................142

3.3.2.4. İstihdam Etkisi .............................................................142

3.3.2.5. Yabancı Sermaye ve Teknoloji Transferi Açısından

Etkisi ...........................................................................142

3.3.2.6. Transit Ticareti Geliştirmesi.........................................142

xiv İçindekiler

3.3.3. Serbest Bölgelerin Türk Ekonomisine Olan Olumsuz

Etkileri...................................................................................143

3.3.4. Türkiye’deki Serbest Bölgelerde Girişimcilere Sağlanan

Avantajlar...............................................................................143

3.3.5. Türkiye’deki Serbest Bölge Modelleri

3.3.6. Türkiye’deki Serbest Bölgelerde Yapılabilecek Faaliyetler ..147

3.4. TÜRKİYE’DEKİ SERBEST BÖLGELER......................................148

3.4.1. Adana-Yumurtalık Serbest Bölgesi .......................................148

3.4.2. Antalya Serbest Bölgesi.........................................................149

3.4.3. Avrupa Serbest Bölgesi..........................................................150

3.4.4. Bursa Serbest Bölgesi............................................................151

3.4.5. Denizli Serbest Bölgesi .........................................................151

3.4.6. Ege Serbest Bölgesi...............................................................152

3.4.7. Gaziantep Serbest Bölgesi.....................................................152

3.4.8. İstanbul İhtisas Serbest Bölgesi.............................................153

3.4.9. İstanbul Endüstri ve Ticaret Serbest Bölgesi.........................154

3.4.10. İstanbul Trakya Serbest Bölgesi ..........................................154

3.4.11. İzmir Serbest Bölgesi ..........................................................154

3.4.12. Kayseri Serbest Bölgesi ......................................................155

3.4.13. Kocaeli Serbest Bölgesi.......................................................155

3.4.14. Mersin Serbest Bölgesi .......................................................156

3.4.15. Rize Serbest Bölgesi ...........................................................156

3.4.16. Samsun Serbest Bölgesi ......................................................157

3.4.17. Trabzon Serbest Bölgesi .....................................................157

3.4.18. TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi Teknoloji Serbest

Bölgesi................................................................................157

Dördüncü Bölüm

TÜRKİYE’DE SERBEST BÖLGELER MEVZUATI

4.1. SERBEST BÖLGELER MEVZUATI..............................................159

4.1.1. Serbest Bölgeler Kanunu .......................................................159

4.1.1.1. Serbest Bölgelerin Düzenlenme Esasları......................160

4.1.1.2. Serbest Bölgelerde Muafiyet ve Teşvikler....................161

4.1.2. Serbest Bölgeler Uygulama Yönetmeliği ..............................162

4.1.2.1. Serbest Bölgelerin Sınırları ..........................................163

İçindekiler xv

4.1.2.2. Serbest Bölgelerde Faaliyet Konuları...........................163

4.1.2.3. Serbest Bölge İşlem Formu ..........................................164

4.1.3. Serbest Bölgelerde Faaliyet Ruhsatı Alma Süreci.................170

4.1.4. Serbest Bölgelerde Özel Hesap .............................................173

4.1.5. Serbest Bölgelerde Şirket Kuruluşu ......................................173

4.2. SERBEST BÖLGELERE MAL GİRİŞ VE ÇIKIŞI.........................175

4.2.1. Malların Serbest Bölgeye Girişi ...........................................175

4.2.2. Malların Serbest Bölgeden Çıkışı .........................................177

4.2.3. Malların Fiilî Giriş-Çıkışı Yapılmadan Alım-Satımı

(Transit Ticaret).....................................................................178

4.2.4. Bölge İçi Mal Satışları...........................................................179

4.3. SERBEST BÖLGELERDE UYGULANMAYAN KANUNLAR....179

4.4. SERBEST BÖLGELERİN DENETİMİ...........................................180

4.4.1. Fiziki Denetim.......................................................................181

4.4.2. İdari Denetim.........................................................................181

4.4.3. Mali Denetim.........................................................................182

4.5. SERBEST BÖLGELERDE KULLANILAN PARA BİRİMİ..........182

Beşinci Bölüm

TÜRKİYE’DE SERBEST BÖLGELER İLE İLGİLİ

MALİ MEVZUAT

5.1. SERBEST BÖLGELERDE VERGİ UYGULAMALARI ..............183

5.1.1. Gelir ve Kurumlar Vergisi.....................................................183

5.1.1.1. Kurumlar Vergisi İstisnası ile İlgili Yasal Düzenleme..185

5.1.1.2. Geçiş Döneminde Kurumlar Vergisi İstisnasının

Kapsamı .......................................................................189

5.1.1.3. Hizmet İhracatının Kurumlar Vergisinden İstisnası .....189

5.1.1.4. İstisna Kazanç Tutarının Tespiti ...................................190

5.1.1.5. İmalat Faaliyetlerinde İstisna Uygulaması ...................193

5.1.1.6. Fason İmalatlarda İstisna Uygulaması..........................195

5.1.1.7. Müşterek Genel Giderler ve Amortismanların Dağıtımı 196

5.1.1.8. Vergi Kesenlerin Sorumluluğu .....................................197

5.1.1.9. Serbest Bölgelerde Vergi Kesintisi...............................197

5.1.1.9.1. Kâr Paylarının Dağıtılması Halinde Vergi

Kesintisi ..............................................................197

xvi İçindekiler

5.1.1.9.2. Mevduat Faizi ve Repo Gelirinde Vergi Kesintisi 201

5.1.1.9.3. Muhtasar Beyanname Verilmesi .........................201

5.1.1.10. İstisna Uygulamasında Süre .......................................202

5.1.1.11. Mükellefiyet Tesisi .....................................................202

5.1.1.12. Serbest Bölgelerde Birleşme ve Devir Hallerinde

İstisna Uygulaması.....................................................203

5.1.1.13. Serbest Bölgelerde Transfer Fiyatlaması....................203

5.1.1.14. Ücretlerde Gelir Vergisi İstisnası................................205

5.1.1.15. Kurumlar Vergisi ile İlgili Özelge Örnekleri..............209

5.1.2. Katma Değer Vergisi..............................................................220

5.1.2.1. Serbest Bölgelere Yapılan Mal İhracatında KDV.........220

5.1.2.2. Serbest Bölgelere Yapılan İhraç Kayıtlı Teslimlerde

KDV.............................................................................224

5.1.2.3. Serbest Bölgelere Yapılan Hizmet İhracatında KDV ...225

5.1.2.4. Serbest Bölgelerdeki Müşteriler İçin Yapılan Fason

Hizmetler.......................................................................229

5.1.2.5. Serbest Bölgelerde Hariçte İşleme Rejiminde KDV....231

5.1.2.6. Serbest Bölgelerden Yapılan Mal İthalatında KDV......232

5.1.2.7. Serbest Bölgelerden Yapılan Hizmet İthalatında KDV 233

5.1.2.8. Serbest Bölgelere İlişkin Yük Taşıma İşleri ................234

5.1.2.9. Serbest Bölgelerde Taşımacılık İstisnası ......................235

5.1.2.10. Serbest Bölge Rejiminin Uygulandığı Mallar............237

5.1.2.11. Serbest Bölge İçerisindeki Mal Teslimlerinde KDV..237

5.1.2.12. Serbest Bölgeler ile Yurtdışı Arasında Yapılan

Teslimlerde KDV .......................................................238

5.1.2.13.Serbest Bölgeler Arasında Mal Teslimi.......................238

5.1.2.14. Serbest Bölge İçerisindeki Hizmet İfalarında KDV...239

5.1.2.15. Serbest Bölgelerden Yurt Dışına Yapılan Hizmet

İfalarında KDV ..........................................................241

5.1.2.16. Yurt Dışından Serbest Bölgelere Yapılan Hizmet

İfalarında KDV ...........................................................241

5.1.2.17. Serbest Bölgelerdeki Malların Haczi ve Paraya

Çevrilmesi ..................................................................242

5.1.2.18. Katma Değer Vergisi Kanunu ile İlgili Özelge

Örnekleri .....................................................................242

İçindekiler xvii

5.1.3. Özel Tüketim Vergisi.............................................................249

5.1.3.1. Serbest Bölgelere Yapılan İhracatta ÖTV.....................249

5.1.3.2. Serbest Bölgelerden Yurt Dışına Yapılan

İhracatta ÖTV ...............................................................252

5.1.3.3. İhraç Kayıtlı Teslimlerde Verginin Tecili ve Terkini ....252

5.1.3.4. Yurtdışınsan Serbest Bölgelere Mal Tesliminde ÖTV..254

5.1.3.5. Serbest Bölgelerden Yapılan İthalatta ÖTV .................255

5.1.3.6. Dahilde İşleme Rejimi Kapsamındaki Mallarda ÖTV.255

5.1.3.7. Serbest Bölge İçerisindeki Teslimlerde ÖTV...............256

5.1.3.8.. Özel Tüketim Vergisi ile İlgili Özelge Örnekleri ........257

5.1.4. Özel İletişim Vergisi ..............................................................259

5.1.5. Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi..................................260

5.1.6. Çevre Temizlik Vergisi .........................................................260

5.1.7. Motorlu Taşıtlar Vergisi .........................................................261

5.1.8. Emlak Vergisi.........................................................................261

5.1.9. Damga Vergisi........................................................................261

5.1.10. Harçlar .................................................................................262

5.1.11. Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun...........263

5.1.12. Gümrük Vergileri.................................................................264

5.1.13. Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu ..................................265

5.1.14. Vergi Usul Kanunu...............................................................266

5.1.14.1. Mükellefiyet Tesisi .....................................................266

5.1.14.2. İşe Başlama Bildirimi.................................................266

5.1.14.3. Defter ve Belge Düzeni ..............................................267

5.1.14.4. Defter Tutma Yükümlülüğü........................................267

5.1.14.5. Tutulması Zorunlu Defterler.......................................267

5.1.14.6. Defterlerin Onaylatılması...........................................268

5.1.14.7. Yabancı Para ile Defter Tutulması..............................269

5.1.14.8. Serbest Bölge İşlemlerinin Ayrı Kaydedilmesi ..........270

5.1.14.9. Ba-Bs Bildirimi Verme Yükümlülüğü........................271

5.1.14.10. Vergi Usul Kanunu ile İlgili Özelge Örnekleri.........271

5.2. SERBEST BÖLGELERDE TEŞVİK UYGULAMALARI .............277

xviii İçindekiler

Altıncı Bölüm

TÜRKİYE’DE SERBEST BÖLGELER İLE İLGİLİ ÇALIŞMA VE

SOSYAL GÜVENLİK MEVZUATI

6.1. SERBEST BÖLGELERDE ÇALIŞMA DÜZENİ ...........................279

6.2. SERBEST BÖLGELERDE ÇALIŞMA SÜRELERİ.......................280

6.3. SERBEST BÖLGELERDE YABANCI PERSONEL

 ÇALIŞTIRILMASI...........................................................................281

6.4. SERBEST BÖLGELERDE İŞ HUKUKU ......................................283

6.5. SERBEST BÖLGELERDE SENDİKAL HAKLAR........................283

6.6. SERBEST BÖLGELERDE SOSYAL GÜVENLİK ESASLARI ....284

Yedinci Bölüm

TÜRKİYE’DE SERBEST BÖLGELER İLE İLGİLİ 

DIŞ TİCARET - KAMBİYO - GÜMRÜK REJİMLERİ

7.1. SERBEST BÖLGELERDE DIŞ TİCARET REJİMİ.......................285

7.1.1. İthalat Rejimi .........................................................................285

7.1.2. İhracat Rejimi ........................................................................286

7.1.3. Dahilde İşleme Rejimi...........................................................287

7.1.4. Hariçte İşleme Rejimi............................................................288

7.1.5. Transit Rejimi ........................................................................289

7.2. SERBEST BÖLGELERDE KAMBİYO REJİMİ............................290

7.3. SERBEST BÖLGELERDE GÜMRÜK REJİMİ .............................290

7.3.1. Gümrük Kanunu ....................................................................291

7.3.1.1. Serbest Bölgelere Eşya Konulması ..............................292

7.3.1.2. Eşyanın Serbest Bölgelerden Çıkışı .............................293

7.3.2. Gümrük Yönetmeliği.............................................................294

7.3.2.1. Eşya Konulmasına İlişkin Düzenlemeler .....................295

7.3.2.2. Serbest Bölgelerde Envanter Kayıtları .........................296

7.3.2.3. Serbest Bölgelerden Avrupa Birliği’ne Eşya

Gönderilmesi.................................................................297

KAYNAKÇA ......................................................................................299


I. KİTAPLAR

AKTAŞ, Alp: Teknoloji Serbest Bölgesi’nde Uygulanan İstisna, Muafiyet ve Destekler, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2014

AKYÜREK, Engin: Serbest Bölge, İ.T.O. Yayını, İstanbul, 1983

ALPAR, Cem-ONGUN, Tuba: Dış Ticaret Ansiklopedik Sözlük, Türkiye 

Dış Ticaret Derneği Yayını, Ankara, 1987

ALPAR, Cem: Dünyada ve Türkiye’de Serbest Bölgeler, Dost Kitabevi 

Yayınları, Ankara, 1985

ALTAY, Feyzullah: Dünyada ve Türkiye’de Serbest Bölge Uygulamaları, 

Konya Ticaret Odası, Konya, 2016

BAĞRIAÇIK, Atila-İNANÇ, Çetin: Belgelerle Uygulamalı Serbest Bölgeler, Bilim Teknik Yayınevi, İstanbul, Tarihsiz

BAKIR, Sonnur: Serbest Bölgeler Genel Bir Değerlendirme, TBMM Yayınları, Ankara, 1984

BERKSOY, Taner: Azgelişmiş Ülkelerde İhracata Yönelik Sanayileşme, 

Belge Yayınları, Ankara, 1982

BIYIK, Recep-KIRATLI, Aydın: Vergi Teşvikleri ve Korumaları, Yaklaşım Yayıncılık, Ankara, 2006

BİNİCİ, İrem: Türkiye’de Serbest Bölgelere Uygulanan Teşvikler ve Teşviklerin Değerlendirilmesi: Kayseri Serbest Bölgesi Örneği, Yüksek Lisans 

Tezi, Kayseri Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Kayseri, 2020

CUMHUR, Tolga: Serbest Bölgeler, Türkiye’deki Uygulamaları ve Ülke 

Ekonomisine Katkısı, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler 

Enstitüsü, Ankara, 1998

ÇAKIR, Engin: Serbest Bölgelerin İstihdama Etkisi: Antalya Serbest 

Bölge Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya, 2018

ÇARIKÇI, Emin: Yarı Gelişmiş Ülkelerde ve Türkiye’de Sanayileşme 

Politikaları, Turhan Kitabevi Yayınları, Ankara, 1983

300

ÇETİNER, Oktay: Serbest Bölgelerin Niteliği ve Ekonomik Etkileri 

(Türkiye Deneyimi), Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler 

Enstitüsü, Kocaeli, 2006

ÇİÇEK, Serdar: Serbest Bölgelerde Vergilendirme: 5084 Sayılı Kanun 

Öncesi ve Sonrası Durum Analizi, Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta, 2005

D.T.M. Serbest Bölgeler Genel Müdürlüğü: 3 Aylık Rapor, Mart 2008

DEĞER, Nuri: Açıklamalı ve Uygulamalı Katma Değer Vergisi Kanunu, 

Yaklaşım Yayıncılık, Ankara, 2008

DEMİR, Volkan: Serbest Bölgelerde Faaliyet Gösteren Sanayi İşletmelerinde Muhasebe Organizasyonu ve Bir Öneri, Yüksek Lisans Tezi, Marmara 

Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 1999

DEMİRTAŞ, Şükrü Can: Serbest Bölgelerin Dış Ticarete Etkileri: Türkiye Üzerine Ampirik Bir Uygulama, Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi 

Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya, 2016

DOĞRUSÖZ, Bumin: 5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu Şerhi, İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası Yayını, İstanbul, 2007

ERDOĞAN, Engin-ENER, Meliha: Serbest Bölgeler, Nobel Yayın Dağıtım, 

Ankara, 2005

ERDOĞAN, Engin: Serbest Bölgeler ve Türkiye’de Bir Model Denemesi, 

Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir, 1985

ERDOĞMUŞ, Mehmet: Serbest Bölgelerin Türkiye Ekonomisine Katkıları, Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 

Sivas, 2016

EREK, Didem: Serbest Bölgelerin Ekonomik Etkinliği: Ege Serbest Bölge Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla, 2017

GÖKALP, Gökhan: Vergi Hukuku Açısından Serbest Bölgeler, Yüksek 

Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2013

GÜNER, Sedat: Serbest Bölgelerde Vergi Kanunlarının Yeri, Gümrük 

Kontrolörleri Derneği Yayınları, Ankara, 1999

301

IŞIK, İsmail-ÇABUK, Mehmet: Vergi, Muhasebe ve Dış Ticaret Uygulamaları Açısından Serbest Bölgeler, Maliye ve Hukuk Yayınları, Ankara, 2007

İktisadi Araştırmalar Vakfı: Dünyada ve Türkiye’de Serbest Bölgeler, İstanbul, 1982

İNCEKARA, Ahmet: Dünya’da ve Türkiye’de Serbest Bölgeler, Temel 

Yayınları, İstanbul, 1986

KARACA, Hüseyin Akif: Türk Yabancılar Hukuku Bakımından Serbest 

Bölgelerin Hukuki Rejimi, Arıkan Yayınları, İstanbul, 2008

KAYA, Feridun: Dış Ticaret İşlemleri ve Muhasebe Uygulamaları, Detay 

Yayıncılık, Ankara, 2007

KOÇAK, Yakup: Serbest Bölgeler ve Kıyı Bankacılığı, İGEME Yayını, 

Ankara, 1988

OKTAR, Kemal: Soru ve Cevaplarla Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) Uygulaması, Gözlem Yayıncılık, Ankara, 2020

ORTAKARPUZ, Metehan (Editör): Serbest Bölgeler ve Lojistik Köyler, 

Eğitim Yayınevi, Konya, 2020

ÖNCEL, Abidin: Serbest Bölgeler, Sakarya Yayıncılık, Sakarya, 2017

ÖNCEL, Muallâ-KUMRULU, Ahmet-ÇAĞAN Nami: Vergi Hukuku, 14. 

Baskı, Turhan Kitabevi, Ankara, 2006

ÖZ, Özer-YAHNİ, Verda: Türkiye’de Serbest Bölge Uygulamaları ve İSBAŞ, Tarihsiz

ÖZDEMİR, Ahmet Faruk: Serbest Bölge Rejiminde Dış Ticaret İşlemleri 

ve Muhasebe Uygulamaları, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 2007

ÖZDOĞAN, F. Bahar: Serbest Bölgeler, Siyasal Kitabevi, Ankara, 2006

ŞAHİN, Serdar-VARLIK, Levent: Serbest Bölgeler, T. İş Bankası, İktisadi 

Araştırmalar Müdürlüğü, Ankara, 1986

ŞAKAR YİĞİT, Ayşe: Vergi Hukukunda Serbest Bölgeler, Yaklaşım Yayıncılık, Ankara, 2008

ŞENTÜRK, Tarkan: Türkiye’de Serbest Bölgelerde Faaliyette Bulunan 

Üretim İşletmelerinde Maliyet Muhasebesi Uygulamaları, Yüksek Lisans 

Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2003

302

TAYLAR, Yıldırım: Türk Vergi Hukuku Açısından Serbest Bölgeler, Maliye ve Hukuk Yayınları, Ankara, 2008

TEKELİ, İlhan-İLKİN, Selim: Dünyada ve Türkiye’de Serbest Üretim 

Bölgelerinin Doğuşu ve Dönüşümü, Yurt Yayınları, Ankara, 1987

TOPRAK, Mustafa: Serbest Bölgeler ve Dış Ticarete Etkileri, Nobel Bilimsel Eserler, Ankara, 2020

Türkiye İş Bankası İktisadi Araştırmalar Müdürlüğü: Serbest Bölgeler ve 

Offshore Bankacılık, Ankara, 1984

YILDIRIM, Tolga: Serbest Bölgelerin Dış Ticarete Etkisi: Bursa Serbest 

Bölgesindeki Firmaların Yatırım Yapma Nedenlerinin Ölçülmesi, Yüksek Lisans Tezi, Yalova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yalova, 2018

II. MAKALELER

ACAR, Sevil-KARAKAŞ, Derya GÜLTEKİN: “Dünyada ve Türkiye’de 

Serbest Bölgeler”, Marmara İktisat Dergisi, Cilt: 1, Sayı: 1, Mart 2017

AĞ, Cem: “Serbest Bölgelerde Faaliyet Gösteren İşletmelerde Vergisel Uygulamalar”, Vergi Sorunları, Sayı: 354, Mart 2018

AKAR, Serdar: “Serbest Bölgeler”, http://zucder.org.tr/dock/serbest_bolgeler.pdf (Erişim Tarihi: 03.03.2008)

AKARCA, Akif-ŞAFAK, Mehmet: “Serbest Bölgede Çalışan Ücretlilerde 

Vergi İstisnası Sürüyor mu?”, Dünya Gazetesi, 05 Şubat 2009

AKÇA, Yüksel: “Serbest Bölgeler ve Serbest Bölge Faaliyetlerinin Esasları”, Dış Ticaret Dergisi, Sayı: 10, Nisan 1998, http://www.foreigntrade.gov.tr/

ead/DTDERGI/nisan98/serbestb.htm (Erişim Tarihi: 24.05.2001)

ALTINOK, Serdar-ALAGÖZ, Mehmet: “Karaman’da Bir Serbest Üretim 

Bölgesi Kurulabilir mi?”, Dış Ticaret Dergisi, Sayı: 10, Ekim 1998, http://foreigntrade.gov.tr/TICARET/DTDERGI/1ekim98/karaman.htm (Erişim Tarihi: 

13.06.1999)

AREL, Sulhi R.: “Serbest Ticaret Bölgeleri ve Serbest Limanlar”, İzmir Ticaret Odası Dergisi, Ocak 1983

ARSLAN, İbrahim-YAPRAKLI, Sevda: “Serbest Bölgelerin Ekonomik Etkileri: Gaziantep Serbest Bölgesi’nin Etkilerine ilişkin Bir Saha Araştırması”, 

Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 6, Sayı: 2, 2007

303

ARSLAN, Ömer Faruk-AKÇAY, Önal: “Serbest Bölge Kazanç İstisnasında 

Faaliyet Ruhsat Tarihinin Önemi”, Vergi Raporu, Sayı: 253, Ekim 2020

AYDIN, Fazıl: “Serbest Bölgelerde Vergi İstisnaları”, Vergi Sorunları, 

Sayı: 247, Nisan 2009

BAKAN, Sumru-GÖKMEN, Seyit: “Serbest Bölgeler ve Dış Ticaret İlişkisi: 

Gaziantep Serbest Bölgesi Örneği”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 

13, Sayı: 51, Güz 2014

BARINIR, İsmail: “Serbest Bölgelerin Katma Değer Vergisi Kanunu Karşısındaki Durumu”, Vergi Dünyası, Sayı: 365, Ocak 2012

BARUTER, Muhtar: “Serbest Bölge Uygulamasının Etkileri ve Türkiye’de 

İzlenen Gelişmeler”, İ.S.O. Dergisi, Sayı: 195, Mayıs 1982 

BAŞ, Serkan-YILMAZ, Fethullah-KAYALI, Süleyman Onur: “Serbest 

Bölgelere Yapılan Taşımacılık Faaliyetinde KDV’nin Durumu”, Vergi Raporu, 

Sayı: 192, Eylül 2015

BAŞAK, Levent: “2006 Yılında Geçerli Olmak Üzere Serbest Bölgelerde 

Defter Tutma Esasları”, E-Yaklaşım, Sayı: 30, Ocak 2006

BAŞAK, Levent: “Serbest Bölgelerde Faaliyette Bulunan Kurumlardan Elde 

Edilen Kar Paylarının Vergilendirilmesi ve Uygulamada Karşılaşılabilecek Tereddütlü Bir Hususun Analizi-II”, Vergici ve Muhasebeciyle Diyalog Dergisi, 

Sayı: 199, Kasım 2004

BİCİL, İbrahim Murat-UÇAK, Sefer: “Toplam İhracat-Serbest Bölgeler İhracatı İlişkisi: Türkiye Örneği”, Gümrük Ticaret Dergisi, Cilt: 5, Sayı: 12, Haziran 2018

BİÇER, Ramazan: “Transfer Fiyatlandırması Uygulamasında Serbest Bölgeler Yurt İçinde mi Yoksa Yurt Dışında mı Sayılacak?”, Vergici ve Muhasebeciyle 

Diyalog, Sayı: 240, Nisan 2008

COŞKUNER, Güllü: “Serbest Bölgelerde KDV Uygulaması”, E-Yaklaşım, 

Sayı: 41, Aralık 2006

ÇELİK, Onur: “Serbest Bölgeler Üretim Sektörü İçin Önemli Fırsatlar Sunuyor”, https://www.finansgundem.com (Erişim Tarihi: 21.10.2020)

ÇETİN, İlhan: “Serbest Bölgelerde İstihdam Edilen Ücretlilerin Vergilendirilmesi”, Yaklaşım, Sayı: 179, Kasım 2007, http://www.yaklasim.com.tr (Erişim 

Tarihi: 03.06.2008)

304

ÇETİNKAYA, Özhan-BEKTAŞ, Nur Belkıs: “Serbest Bölgeler ve Ekonomik İşlevleri Yönüyle Değerlendirilmesi”, U.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 7, Sayı: 2, 2014

DANACI, Tuğçe-KOÇTÜRK, O. Murat: “Türkiye Serbest Bölgelerinin Kümeleme Analizi ile Karşılaştırılması”, Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal 

Bilimler Dergisi, Cilt: 15, Sayı: 4, Aralık 2017

DİKİLİ, Ali: “Türkiye Serbest Bölgeleri”, Ortadoğu Analiz, Cilt: 3, Sayı: 

25, Ocak 2011

DOĞRUSÖZ, Bumin: “Serbest Bölgelerde Ödenen Ücretlerin Vergilendirilmesi”, Dünya Gazetesi, 28 Şubat 2017

DUMAN, Mesut Yalçın-GÖKDOĞAN, Niyazi: “İdari Düzenlemeler Işığında Gümrüksüz Satış Mağazaları ve Serbest Bölgelerde Özel Tüketim Vergisini 

Doğuran Olayların Değerlendirilmesi”, Vergi Sorunları, Sayı: 308, Mayıs 2014

DURUSOY, Refik Yaşar-YILDIRIM, İlker: İştirak Kazançları İstisnasının 

Serbest Bölgelerde Uygulanması, Vergi Dünyası, Sayı: 299, Temmuz 2006, 

http://www.vergidunyasi.com.tr (Erişim Tarihi: 07.06.2008)

EBİRİ, Kevser Altay: “Serbest Bölgelere Sağlanan Vergisel Teşvik ve Avantajlar”, Lebib Yalkın Mevzuat Dergisi, Sayı: 26, Şubat 2006

ELAGÖZ, İsmail-ABASOV, Vasif: “Ege Serbest Bölgesi’ndeki Bankaların 

Faaliyetlerinin Tanıtılması ve Karşılaştıkları Sorunlar Üzerine Bir Araştırma”, 

Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 3, Sayı: 3, 

2001

ERÇAKAR, Mehmet Emin: “Serbest Bölgeler: Teorik Yaklaşım”, İş Güç 

Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, Cilt: 6, Sayı: 1, 2004, http://

www.isgucdergi.org Erişim Tarihi: 01.04.2008)

ERDOĞAN, Selim: “Serbest Bölgeler: Dünyada ve Türkiye’de”, Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 4, Sayı: 4, Kasım 1988

ERGÜL, Mahmut Tayyar: “Serbest Bölge Faaliyetleri Çerçevesinde Elde 

Edilen Faiz ve Repo Gelirlerinin Vergilendirilmesi”, Mali Çözüm, Sayı: 81, Mayıs-Haziran 2007

ERGÜL, Nuray: “Türkiye İçin Serbest Bölgelerin Önemi”, Vergi Sorunları, 

Sayı: 175, Nisan 2003

305

GÜMÜŞ, Erhan: “Serbest Bölgelerde Çalışan Ücretlilerde Vergi İstisnası”, 

E-Yaklaşım, Sayı: 195, Mart 2009

GÜNAYDIN, Özge Elmas: “Serbest Bölgeler ve Dış Ticaret İlişkisi: Ege 

Serbest Bölgesi Üzerine Bir Araştırma”, Uluslararası Sosyal Bilimler ve Eğitim 

Dergisi, Cilt 2, Sayı 2, 2020

GÜNEŞ, İsmail Hakkı: “Son Düzenlemeler Işığında Serbest Bölgelerdeki 

İşletmelere Hizmet İfasında KDV Uygulaması”, Lebib Yalkın, Sayı: 58, Ekim 

2008

GÜNEŞ, İsmail Hakkı: “Türkiye’den Serbest Bölgelere Yapılan Taşımacılık 

Faaliyetinin KDV Karşısındaki Durumu”, Lebib Yalkın, Sayı: 59, Kasım 2008

GÜRBOĞA, Erkan: “Serbest Bölgelerde Katma Değer Vergisi”, Mali Çözüm, Sayı: 71, Nisan-Mayıs-Haziran 2005

GÜRBOĞA, Erkan: “Serbest Bölgelerde ÖTV İstisnası”, Vergi Sorunları, 

Sayı: 242, Kasım 2008, 

HAVA, H. Tamer: “Serbest Bölgeler ve Ege Serbest Bölgesi: Bir Durum 

Değerlendirmesi”, Dokuz Eylül Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt: 14, Sayı: 1, 

1999

KARADUMAN, Naci-YILDIZ, Zafer: “Serbest Bölge Uygulamalarının 

Dış Ticaret ve Yabancı Sermayeye Katkıları”, Süleyman Demirel Üniversitesi 

İ.İ.F.F. Dergisi, Cilt: 7, Sayı: 1, 2002

KARAKURT, Hakan: “Serbest Bölgeler”, İstanbul Barosu Dergisi, Cilt: 

88, Sayı: 6, 2014

KAZAN, U. Şebnem Veske-KARA, Yusuf-KOCA, Hülya Okan: “Serbest 

Bölgelerde Müşterek Genel Giderlerle Amortismanların Dağılımı”, Vergi Raporu, Sayı: 192, Eylül 2015

KIRIKTAŞ, İlhan: “Serbest Bölgelerde Vergileme Usul ve Esasları”, Vergi 

Dünyası, Ekim 2004, Sayı: 278

KOCAMAN, Çiğdem Berna: “Serbest Bölgelerin Makroekonomik Etkilerinin Değerlendirilmesi: Türkiye Örneği”, A.Ü. Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 

56, Sayı: 3, 2007

KOÇAK, Yusuf: “Serbest Bölgelerde Vergi Uygulamaları”, Gümrük&Dış 

Ticaret Dergisi, Sayı: 7, 2016

306

KOLOTOĞLU, Olcay: “Serbest Bölgeler ve KDV”, Vergi Sorunları, Sayı: 

310, Temmuz 2014

KOLOTOĞLU, Olcay: “Serbest Bölgelere Yapılan Teslimlerin Katma Değer 

Vergisi ve Özel Tüketim Vergisi Karşısındaki Durumu”, Vergi Sorunları, Sayı: 

220, Ocak 2007

KÖPRÜ, M. Fatih: “Serbest Bölgeye Yeni Vergi Avantajları”, Ekonomist, 3 

Nisan 2016

KÖROĞLU, Ömer: “Serbest Bölge Türleri ve Ortak Özellikleri”, Yaklaşım,

Sayı: 74, Şubat 1999

KÖROĞLU, Ömer: “Serbest Bölge”, Yaklaşım, Sayı: 73, Ocak 1999

KÖROĞLU, Ömer: “Serbest Bölgelerde Sağlanan Teşvikler”, Yaklaşım,

Sayı: 77, Mayıs 1999

KÖROĞLU, Ömer: “Serbest Bölgelerin Ülke Ekonomilerine Etkileri”, Yaklaşım, Sayı: 75, Mart 1999

KÖROĞLU, Ömer: “Serbest Bölgelerin Ülke Ekonomisi Üzerindeki Olumsuz Etkileri”, Yaklaşım, Sayı: 76, Nisan 1999

MAÇ, Mehmet: “Serbest Bölgelere İlişkin Mal ve Hizmetlerde KDV İstisnası”, Mali Çözüm, Sayı: 77, Ağustos-Eylül-Ekim 2006

MANAV, Turgay: “Serbest Bölgelerden Türkiye’ye Verilen Hizmetler İçin 

KDV Tevkifatı Yapılabilir Mi?”, Vergi Sorunları, Sayı: 325, Ekim 2015

MÜSTEHLİK, Mehmet: “Serbest Bölgelerde Vergi Uygulamalarında Son 

Durum”, E-Yaklaşım, Sayı: 196, Nisan 2009

OKUDAN, Bülent: “Serbest Bölgelerde Elde Edilen Faizler Vergiden Müstesnadır”, Vergi Dünyası, Sayı: 289, Temmuz 2005, http://www.vergidunyasi.

com.tr (Erişim Tarihi: 07.06.2008)

OKUDU, Bünyamin: “Gelir Vergisi ve Kurumlar Vergisi Kanunu Açısından 

Serbest Bölgelerde Mükellefiyet Durumu”, Vergi Raporu, Sayı: 203, Ağustos 

2016

ORHAN, Ayhan: “Serbest Bölgelerin Sağladığı Avantajlar: KOSBAŞ Örneği”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: 5, 2003

ÖNCEL, Abidin-DEMİRTAŞ, Şükrü Can: “Serbest Bölgelerin Dış Ticarete 

307

Etkileri: Türkiye Üzerine ARDL Modeli İle Ampirik Bir Uygulama”, Eskişehir 

Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt: 12, Sayı: 1, Nisan 2017

ÖNCÜ, Yasin: “Dolaşım Belgesi Eşliğinde Serbest Bölgeden Avrupa Birliğine Eşya Gönderilmesi Sürecinde Vergi Tahsilatı Yapılmasını Gerektiren Durumlar”, Mali Çözüm, Sayı: 132, Kasım-Aralık 2015

ÖZCAN, Zekai: “Türkiye’den Serbest Bölgeye veya Serbest Bölgeden Türkiye’ye Yapılan Nakliye İşlerinde KDV Uygulaması”, Lebib Yalkın, Sayı: 49, 

Ocak 2008

ÖZTÜRK, Lütfü: “Serbest Bölgelerdeki Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları”, Akdeniz Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Sayı:7, 2004

PEHLİVAN, Yasef: “Serbest Bölgelerde Katma Değer Vergisi İstisna Uygulamaları”, E-Yaklaşım, Sayı: 21, Nisan 2005

RAD, Sevgi TÜZÜN-GÜLMEZ, Yavuz Selim-KOCAOĞLAN Kübra: “Serbest Bölgelerin Kalkınmaya Etkileri: Mersin Serbest Bölgesi”, Akademik Bakış 

Dergisi, Sayı: 55, Mayıs-Haziran 2016

SEVİNÇ, Eser: “5810 Sayılı Serbest Bölgeler Kanunu İle Gümrük Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”, http://www.ymm.net/VD/Bultenler/5810syKn.html (Erişim Tarihi: 20.02.2009)

SEZGİN, Bülent: “Serbest Bölgelerde İstihdam Edilen Personele Ödenen 

Ücretlerin Vergilendirilmesi”, Mali Çözüm, Sayı: 102, Kasım-Aralık 2010

SÖNMEZ, M: “Türkiye’de Serbest Bölge Kurma Girişimleri”, Folker FROBEL-Jülgen HEINRICH-Otto KREYE: Uluslararası Yeni İşbölümü ve Serbest 

Bölgeler, Belge Yayınları, İstanbul, 1982

ŞAKAR, Ayşe YİĞİT: “Serbest Bölgelerde İstihdam Edilen Personelin Ücretlerinin Vergilendirilmesinde Son Durum”, Sicil İş Hukuku Dergisi, Sayı: 38, 

2017

ŞAKAR, Müjdat: “Serbest Bölgelerde Çalışma ve Sosyal Güvenlik”, Yaklaşım, Sayı: 145, Ocak 2005

TEKİN, Cem: “5084 Sayılı Kanunla Serbest Bölgeler Kanunu’nda Yapılan 

Değişiklikler Uyarınca Serbest Bölgelerden Elde Edilen Kar Paylarının Vergilendirilmesi”, E-Yaklaşım, Sayı:11, Haziran 2004

308

TOLU, Abdullah: “Kullanılmak ve Tüketilmek Üzere Serbest Bölgelere 

Gönderilen Mallarda KDV Karmaşası Giderildi”, Yaklaşım, Mayıs 2008, Sayı: 

185

TOPAKTAŞ, Ertuğrul Çağrı-ALTINKAYNAK, Mehmet-ÇAKMAK, Ali: 

“Serbest Bölgelerde Elde Edilen Vade Farkı, Kur Farkı, Repo ve Faiz Gelirlerinin Kurumlar Vergisi Açısından Değerlendirilmesi”, Vergi Raporu, Sayı: 192, 

Eylül 2015

TUNCER, Selahattin: “Dünya ve Türkiye’de Serbest Bölgeler”, İ.S.O. Dergisi, Sayı: 201, Kasım 1982

TURAN, Süleyman: “Özel Tüketim Vergisine Tabi Malların Serbest Bölgelere İhracında ÖTV Uygulaması”, E-Yaklaşım, Sayı: 43, Şubat 2007

UZUNOĞLU, Nihat: “Serbest Bölgelerde Yapılan Hizmetler ile Bu Bölgeye 

Yönelik Olarak veya Bu Bölgeden Bölge Dışına Yönelik Olarak Yapılan Hizmetlerin KDV Karşısındaki Durumu”, Vergi Dünyası, Sayı: 382, Haziran 2013

YAKIŞIKLI, Ramazan: “Serbest Bölgelerde Damga Vergisi ve Harç Uygulamaları”, Vergi Dünyası, Sayı: 336, Ağustos 2009

YAVUZ, İsmail: “Serbest Bölgelerde Sağlanan Teşvik ve Yardımlar”, http://

www.verginet.net (Erişim Tarihi: 31.03.2008)

YILDIRIM, Ali Haydar: “Dahilde İşleme Rejimi ve Serbest Bölgeye Yapılan 

İhracat”, Vergi Sorunları, Sayı: 210, Mart 2006

YURTTUTAN, Beytullah: “Serbest Bölgelerde Katma Değer Vergisi Uygulaması”, Vergi Sorunları, Sayı: 189, Haziran 2004

III. İNTERNET SİTELERİ

http://www.cografya.biz/forum/index.php?topic=9482 (Erişim Tarihi: 

29.02.2008)

http://www.dtm.gov.tr/dtmweb/index.cfm?action=detay&yayinID=172&icerikID=271&dil=TR (Erişim Tarihi: 04.04.2009)

http://www.asbas.com.tr/tr/istatistikleri.asp (Erişim Tarihi: 04.04.2009)

http://www.asb.com.tr/tr_asb_istatistiki_veriler.asp (Erişim Tarihi: 

12.03.2008)

http://www.denser.com.tr/tr/serbestgoster.asp?id=34 (Erişim Tarihi: 

04.04.2009)

309

http://www.erzurum.gov.tr/_Erzurum/Web/Gozlem.aspx?sayfaNo=26 (Erişim Tarihi: 14.03.2008)

http://www.kayser.com.tr/detay.php?lang=tr&sayfa=1&det=1 (Erişim Tarihi: 14.03.2008)

http://www.trabzon.gov.tr/s_i/sanayi_serbestbolge.aspx (Erişim Tarihi: 

14.03.2008)

http://www.marmarateknokent.com.tr/v2/tsb_genel.aspx (Erişim Tarihi: 

14.03.2008)

http://www.istanbulsmmmodasi.org.tr/htmlprint.asp?id=8177 (Erişim Tarihi: 07.04.2008) 

https://www.kesikli.com/tr/serbest-bolgelerde-sirket-kurmak/ (Erişim Tarihi: 14.10.2020)

https://www.muhasebeweb.com/amp/Serbest-Bolgede-Faaliyet-Gosteren-Firmalar-Vergi-Dairelerine-Verecekleri-Beyannameler-icin-Damga-Vergisi-Odeyecek-Mi-4076 (Erişim Tarihi: 14.10.2020)

http://www.igmgumruk.com.tr/hizmetlerimiz-serbest-bolge-islemleri.html 

(Erişim Tarihi: 21.10.2020)

http://www.buseb.com/tr/istatistik.php?ID=12 (Erişim Tarihi: 12.03.2008)

http://www.tayseb.com/turkce/avantaj.html (Erişim Tarihi: 12.03.2008)

http://www.isbas.com.tr/site/kurumsal.asp (Erişim Tarihi: 12.03.2008)

http://bgekonomi.blogspot.com/2007/12/serbest-blgeler-ve-mevzuat.html

(Erişim Tarihi: 11.03.2008)

http://www.gasbas.com.tr/altyapi.php (Erişim Tarihi: 12.03.2008)

http://www.desbas.com.tr/tr/des_tr.htm (Erişim Tarihi: 12.03.2008)

http://www.sasbas.com/hakkimizda.html (Erişim Tarihi: 14.03.2008)

http://www.wepza.org (Erişim Tarihi: 14.06.2008)

http://www.isbi.com.tr/stats/ (Erişim Tarihi: 04.04.2009)

http://www.mesbas.com.tr/ (Erişim Tarihi: 04.04.2009)

http://www.kosbas.com.tr/tr/kurulusveamac/ (Erişim Tarihi: 14.03.2008

Yorum Yap

Lütfen yorum yazmak için oturum açın ya da kayıt olun.