Sigortacının Kanuni Halefiyeti ve Rücu Hakkı

-10%
Sigortacının Kanuni Halefiyeti ve Rücu Hakkı
Yayınevi: Seçkin Yayınları
Yazar: Cahit DAMAR
ISBN: 9789750277801
396,00 TL 440,00 TL

Adet

 
Ayrıntılar
   0 yorum  |  Yorum Yap
Kitap Künyesi
Yazar Cahit DAMAR
Baskı Tarihi 2022/05
Baskı Sayısı 1
Boyut 16x24 cm (Standart Kitap Boyu)
Cilt Karton kapak
Sayfa Sayısı 327

Sigorta, sigortalı bakımından kazanç aracı; zarardan sorumlu olan kişi bakımından da sorumluluğu ortadan kaldıran araç olmamalıdır. İşte sigorta hukukunda bunu sağlayan kurum, sigortacının kanuni halefiyetidir. Zarar sigortalarında sigortacı, ödediği tazminat miktarınca sigortalıya kanunen halef olur ve ödemiş olduğu sigorta tazminatını zarar sorumlusuna rücu edebilir. Ancak sigortalı bir eliyle verdiğini diğer eliyle geri alamamalıdır. Bu kapsamda, sigortacının halefiyetten kaynaklanan rücu hakkın kimlere karşı kullanılamayacağının hakkaniyet ve hukuk çerçevesinde tespit edilmesi de gereklidir.

Sigortacının rücu hakkı, halefiyet kapsamında kendiliğinden doğabileceği gibi, sorumluluk sigortalarında halefiyetten bağımsız olarak sigorta sözleşmesinden de doğabilir. Bazı sorumluluk sigortası poliçe genel şartlarında sigortacıya, sigorta ettirene veya sigortalıya rücu etme hakkı tanınmıştır. Sigortacının halefiyete dayanmayan rücu hakkı, sorumluluk sigortasının niteliği itibariyle istisnai nitelikte olduğundan sınırı ve kapsamının hakkaniyetle belirlenmesi de gereklidir.

Çalışmamızda sigorta hukukuna ilişkin temel kavramlar kısaca açıklandıktan sonra, sigortacının halefiyet ve rücu hakkı tüm unsurlarıyla ele alınmış, özellikle sigortacının halefiyet hakkına dayanan rücu hakkından muaf olan ve olması gereken kişiler karşılaştırmalı hukuk da incelenerek değerlendirilmiş, son olarak sigortacının rücu hakkı ve rücu davası ele alınmıştır.

Konu Başlıkları
Temel Kavramlar
Sigortacının Kanuni Halefiyet Hakkı
Sigortacının Rücu Hakkı
Rücu Davası
İçindekiler
Önsöz  7
Kısaltmalar  17
Özet  21
Giriş
I. GENEL BAKIŞ  23
II. KONUNUN SINIRLANDIRILMASI  25
III. İNCELEME YÖNTEMİ  26
Birinci Bölüm
GENEL OLARAK ÖZEL SİGORTA, SİGORTA HUKUKUNA İLİŞKİN TEMEL KAVRAMLAR, ÖZEL SİGORTA TÜRLERİ, HALEFİYET VE RÜCU HAKKI KAVRAMLARI
§ 1. GENEL OLARAK ÖZEL SİGORTA VE ÖZEL SİGORTANIN TARİHSEL GELİŞİMİ  29
I. Genel Olarak Özel Sigorta  29
II. Özel Sigortanın Tarihsel Gelişimi  31
A. Dünyada  31
B. Türkiye’de  37
§ 2. SİGORTA HUKUKUNA İLİŞKİN TEMEL KAVRAMLAR  44
I. Sigortacı  44
II. Sigorta Ettiren  46
III. Sigortalı  47
IV. Sigorta Menfaati  48
V. Riziko  52
VI. Prim  54
VII. Sigorta Sözleşmesi  56
VII. Sigorta Bedeli  61
IX. Sigorta Değeri  62
X. Sigorta Tazminatı  64
§ 3. ÖZEL SİGORTA KAVRAMI VE TÜRLERİ  66
I. Özel Sigorta Kavramı  66
II. Özel Sigorta Türleri  68
A. Zarar Sigortaları  68
1. Mal Sigortaları  69
2. Sorumluluk Sigortaları  70
B. Can Sigortaları  71
1. Hayat Sigortaları  72
2. Kaza Sigortaları  73
3. Hastalık ve Sağlık Sigortaları  75
§ 4. HALEFİYET VE RÜCU HAKKI KAVRAMLARI  76
I. Halefiyet  76
II. Halefiyet ve Alacağın Devrinin Karşılaştırılması  78
III. Rücu Hakkı  80
IV. Halefiyet ve Rücu Hakkının Karşılaştırılması  82
İkinci Bölüm
SİGORTACININ HALEFİYETİNİN TANIMI, TARİHSEL GELİŞİMİ, KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA DEĞERLENDİRİLMESİ, KAYNAĞI, HUKUKİ NİTELİĞİ, ÖZELLİKLERİ, AMAÇLARI, FAYDALARI, GERÇEKLEŞME ŞARTLARI VE UYGULAMA ALANI
§ 5. SİGORTACININ HALEFİYETİNİN TANIMI VE TARİHSEL GELİŞİMİ  85
I. Tanımı  85
II. Tarihsel Gelişimi  87
§ 6. KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA SİGORTACININ HALEFİYETİ  90
I. Alman Hukukunda  90
II. İsviçre Hukukunda  98
III. Fransız Hukukunda  108
IV. Avrupa Sigorta Sözleşmesi Hukuku İlkelerinde  118
§ 7. SİGORTACININ HALEFİYETİNİN KAYNAĞI, HUKUKİ NİTELİĞİ, ÖZELLİKLERİ, AMAÇ VE FAYDALARI  123
I. Genel Bakış  123
A. 6762 Sayılı Mülga Türk Ticaret Kanunu’nda  123
B. 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda  124
II. Kaynağı  128
III. Hukuki Niteliği  129
A. Genel Olarak  129
B. Emredici Hüküm  130
C. İstisnai Hüküm  133
D. Özel Hüküm  134
E. Araç Hüküm  136
IV. Özellikleri  137
A. Kanuni Halefiyet Olması  137
B. Cüz’i Halefiyet Olması  138
C. Şahsi Halefiyet Olması  139
V. Amaçları  139
A. Tazminat Birikimini (Zenginleşmeyi) Önlemek  139
B. Zarar Verenin Sorumluluktan Kurtulmasını Engellemek  142
VI. Faydaları  144
§ 8. SİGORTACININ HALEFİYETİNİN GERÇEKLEŞME ŞARTLARI VE UYGULAMA ALANI  145
I. Gerçekleşme Şartları  145
A. Hukuken Geçerli Bir Sigorta Sözleşmesi Var Olmalı  145
B. Sigorta Sözleşmesi Kapsamında Bir Zarar Meydana Gelmiş Olmalı  147
C. Sigorta Tazminatı Ödenmiş Olmalı  150
D. Sigortalı, Zarar Sorumlusuna Karşı Dava Hakkına Sahip Olmalı  154
II. Uygulama Alanı  157
A. Zarar Sigortalarında  157
1. Mal Sigortalarında  157
2. Sorumluluk Sigortalarında  158
B. Can Sigortalarında  160
1. Hayat Sigortalarında  160
2. Kaza Sigortalarında  161
3. Hastalık ve Sağlık Sigortalarında  162
Üçüncü Bölüm
SİGORTACININ HALEFİYETİNİN
HÜKÜM VE SONUÇLARI İLE İŞLERLİĞİNİ KAYBETMESİ
§ 9. SİGORTACININ HALEFİYETİNİN HÜKÜM VE SONUÇLARI  165
I. Sigortalı Açısından  165
A. Zarar Sorumlusuna Karşı  165
1. Sigortacı Tarafından Zararın Tamamen Tazmin Edilmesi Halinde  165
2. Sigortacı Tarafından Zararın Kısmen Tazmin Edilmesi Halinde  166
B. Sigortacıya Karşı  168
1. Sigortalının Halefiyete Konu Olan Haklarını Korumak ve İhlalden Kaçınmak  168
a. Genel Olarak  168
b. Müeyyidesi  170
aa. Sigorta Sözleşmesi Kurulmasından Önce  170
bb. Sigorta Sözleşmesi Kurulmasından Sonra  175
aaa. Sigorta Tazminatının Ödenmesinden Önce  175
bbb. Sigorta Tazminatının Ödenmesinden Sonra  179
2. Bilgi ve Belgeleri Verme Borcu  181
II. Sigortacı Açısından  182
A. Alacak Hakkının İntikal Etmesi  182
1. Genel Olarak  182
2. Konusu  184
a. Şahsi Talep Hakları  184
aa. Maddi Tazminat Talebi  184
bb. Manevi Tazminat Talebi  184
b. Ayni Talep Hakları  185
3. Kapsamı  185
a. Asıl Hak (Alacak Hakkı)  185
b. Fer’i Haklar  186
aa. Teminat Hakları  186
bb. Faiz Hakları  188
cc. İmtiyaz Hakları  188
4. Halefiyet Hakkının Sigortalının Zararına İleri Sürülememesi  188
5. Sigortacının Talep Hakkının Sınırının/Kapsamının Belirlenmesi  190
a. Tek Sigorta Sözleşmesinin Varlığı Halinde  191
aa. Zararın Tamamen Giderilmesi Halinde  191
bb. Zararın Kısmen Giderilmesi Halinde  191
b. Birden Fazla Sigorta Sözleşmesinin Varlığı Halinde  192
aa. Zararın Tamamen Giderilmesi Halinde  192
bb. Zararın Kısmen Giderilmesi Halinde  193
B. Sigortacıya Rücu Davası Hakkı Vermesi  194
III. Zarar Sorumlusu Açısından  194
A. Sigorta Tazminatı İle Zararı Karşılanmış Sigortalıya Ödemede Bulunması Halinde  194
1. Ödemenin Kötü Niyetle Yapılması  194
2. Ödemenin İyi Niyetle Yapılması  195
B. Tazminat Borcunu Tevdii Hakkı  195
C. Savunma Vasıtaları  196
§ 10. SİGORTACININ HALEFİYETİNİN İŞLERLİĞİNİ KAYBETMESİ  197
I. Anlaşma İle Halefiyetin İşlerliğini Kaybetmesi  197
A. Sigortalı İle (Muhtemel) Zarar Sorumlusu Arasındaki Anlaşma  197
B. Sigortacı İle Zarar Sorumlusu veya Sorumluluk Sigortacısı Arasındaki Anlaşma  198
C. Sigortalı/ Sigorta Ettiren İle Sigortacı Arasındaki Anlaşma  200
1. Mevcut Durum  200
2. Karşılaştırmalı Hukukta  201
3. Değerlendirme  202
II. Kanun Gereği Halefiyetin İşlerliğini Kaybetmesi  203
A. Türk Hukukunda Durum  204
B. Karşılaştırmalı Hukukta Durum  208
C. Değerlendirme  211
Dördüncü Bölüm
SİGORTACININ RÜCU HAKKI VE RÜCU DAVASI
§ 11. SİGORTACININ RÜCU HAKKI  217
I. Genel Olarak  217
II. Sigortacının Halefiyete Dayanan Rücu Hakkı  218
III. Sigortacının Halefiyete Dayanmayan Rücu Hakkı  220
A. Karayolları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası  222
1. Kasti Bir Hareket veya Ağır Kusurun Varlığı  224
2. Ehliyetsiz Araç Kullanmak  227
3. Uyuşturucu Madde, Uyarıcı Madde Almış Olmak veya Alkollü Olmak  229
4. İstiap Haddinin Aşılması veya Ruhsatsız Araçlarda Patlayıcı, Parlayıcı ve Tehlikeli Maddeleri Taşıma Sırasında Bu Maddelerin Parlama, Tutuşma ve İnfilakı  231
5. Yükümlülükleri Yerine Getirmemeden Dolayı Zararda Artış Olması  233
6. Aracın Çalınması veya Gasp Edilmesinde Kusurlu Olma  234
7. Olay Yerini Terk Etme veya Gerekli Belgelerin Düzenlenmesi Yükümlülüğüne Aykırı Davranma  235
B. Motorlu Kara Taşıtları İhtiyari Mali Sorumluluk Sigortası  236
C. Tıbbi Kötü Uygulamaya İlişkin Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası  239
1. Sigortalı Tarafından Kasten Sebep Olunan Haller  240
2. Alkol, Uyuşturucu ya da Narkotik Maddelerin Tesiri Altında Olma  241
3. Zeyilname Gerektiren Durumlarda Sigortalının Bildirimde Bulunmaması (Ödenen Tazminatın Eksik Prim Oranına Denk Gelen Kısmı İçin)  242
D. Özel Güvenlik Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası  243
E. Çevre Kirliliği Mali Sorumluluk Sigortası  244
F. Tehlikeli Maddeler ve Tehlikeli Atık Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası  246
G. Tüpgaz Zorunlu Sorumluluk Sigortası  247
H. Karayolu Taşımacılık Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası  248
§ 12. SİGORTACININ RÜCU DAVASININ HUKUKİ NİTELİĞİ, HUKUKİ SEBEBİ, KONUSU, SINIRI VE USULÜ  251
I. Hukuki Niteliği  251
A. Eda Davası  251
B. Malvarlığı Davası  251
C. Tazminat Davası  251
II. Hukuki Sebebi  252
III. Konusu  253
IV. Sınırı  255
A. Sigortalının Alacağından Kaynaklanan Sınır  255
B. Sigortacının Tazmin Ettiği Miktardan Kaynaklanan Sınır  255
V. Rücu Davasında Usul  257
A. Görevli Mahkeme  257
B. Yetkili Mahkeme  263
C. Davanın Tarafları  265
1. Davacı  265
a. Sigortacı  265
b. Reasürör  267
c. İflas Masası  267
d. Sigortacının Alacak Hakkını Temlik Ettiği Kişi  267
2. Davalı  268
a. Zarar Sorumlusu  268
b. Hukuki Sorumluluk Sigortacısı  270
c. İflas Masası  271
d. Mirasçılar  271
e. Borcun Nakli ile Borcu Devralan  272
f. Sigortalı  272
D. Faiz  273
E. İspat Yükü  275
F. İtiraz ve Def’i  280
G. Zamanaşımı  281
1. Zamanaşımı Süresi  281
2. Zamanaşımının Başlangıcı  286
3. Zamanaşımının Durması ve Kesilmesi  288
a. Zamanaşımının Durması  288
b. Zamanaşımının Kesilmesi  290
Sonuç  293
Kaynakça  301
Kavramlar Dizini  31

Yorum Yap

Lütfen yorum yazmak için oturum açın ya da kayıt olun.
İlgili Yayınlar

Bilgiler

Müşteri Servisi

Ekstralar

Hesabım

Copyright 1985 - 2024 | Yetkin Basım Yayım Dağıtım San. ve Tic. A.Ş.