| Kitap Künyesi | |
| Yazar | Seda Yağmur SÜMER |
| Baskı Tarihi | 2020/09 |
| Baskı Sayısı | 1 |
| Boyut | 16x24 cm (Standart Kitap Boyu) |
| Cilt | Karton kapak |
(Sır Saklama Yükümlülüğü Kapsamında) Sağlık Mesleği Mensuplarının Suçu Bildirmemesi Suçu
Seda Yağmur SÜMER
2020/09 1. Baskı, 384 Sayfa
ISBN 978-625-780-248-2
Sağlık mesleği mensuplarının suçu bildirme yükümlülükleri her daim disiplinlerarası bir sorun olarak doktrinde yer almış olup uygulamada yaşanan sıkıntılar da bu tartışmaların haklılık payını ortaya koymaktadır. Sağlık mesleği mensuplarının mesleğin doğası gereği suç belirtisi ile karşılaşma olasılıkları çok yüksek olup genellikle fail veya mağdur ile ilk temas eden meslek grubu içerisinde yer almaktadırlar. Bu nedenledir ki suçun bildirilmesi bakımından bir zorunluluğun bu meslek grubu bakımından kanunla düzenlenmesi isabetli olmuştur. Aksi takdirde toplumun kanayan yaraları olan; başlıca kadına ve çocuğa şiddet, çocuğun cinsel istismarı gibi birçok olgunun aydınlatılması güç hatta imkansız hale gelebilecektir.
Bu çalışmamızda TCK m. 280’de düzenlenen “Sağlık Mesleği Mensuplarının Suçu Bildirmemesi” suçu sır saklama yükümlülüğü kapsamında değerlendirilmiştir. Çünkü sağlık mesleği mensuplarının suçu bildirmek yükümlülüğü karşısında aynı zamanda sır saklama yükümlülükleri bulunup; bu yükümlülükler kendi arasında etik tartışmaları beraberinde getirmektedir. Bu nedenle öncelikle sır kavramı, meslek sırrı kavramı gibi temel kavramları değerlendirdikten sonra globalleşen dünya düzenindeki gelişmeler doğrultusunda Kişisel Veri Hukuku’nu da dikkate alarak aralarındaki ilişkiyi ortaya koymak zarureti doğmuştur.
Ardından sır saklama yükümlülüğünün hukuki niteliğini sağlık mesleği mensupları bakımından belirli sınıflandırmalar yaparak inceledikten sonra sır saklama yükümlülüğünün hukuki dayanaklarına ve istisnalarına yer verilmiştir. Görüleceği üzere eserin ilk bölümünde başta tıp hukuku, idare hukuku ve özel hukuk eksenli değerlendirmeler yapılırken eserin ikinci bölümünde cezai boyut ele alınarak çalışma konusu suç tipi detaylı bir şekilde değerlendirilmiştir.
Sonuç itibariyle eserin disiplinlerarası bir perspektife sahip olması ve bu bakış açısı ekseninde uygulamadaki sorunlara ışık tutup naçizane çözüm önerileri sunması ve eserin kapsamının çok geniş olması nedeniyle birçok meslek grubu bakımından faydalı olacağı temennisindeyim.
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ ...................................................................................................................... 7
İÇİNDEKİLER ............................................................................................................ 11
KISALTMALAR ......................................................................................................... 15
GİRİŞ ....................................................................................................................... 17
BİRİNCİ BÖLÜM
SAĞLIK MESLEĞİ MENSUBUNUN SIR SAKLAMA
YÜKÜMLÜLÜĞÜ
I. SAĞLIK MESLEĞİ MENSUPLARININ SUÇU BİLDİRMEMESİ SUÇU ve SIR
SAKLAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ ARASINDAKİ İLİŞKİ..................................................... 19
A. SIR ve MESLEK SIRRI KAVRAMLARI............................................................... 19
B. SIR ve MESLEK SIRRI KAVRAMLARININ KİŞİSEL VERİ HUKUKU ile İLİŞKİSİ .... 24
1. Genel olarak Kişisel Veri Kavramı ve Bu Kavramın Tarihsel Gelişimi..... 24
2. Türk Hukuku ve Uluslararası Düzenlemelerde Kişisel Veri Kavramı...... 28
C. KİŞİSEL VERİ KAVRAMININ TIP HUKUKUNDAKİ YERİ .................................... 38
1. Kişisel Sağlık Verilerinin Kapsamı, Hukuki Niteliği ve İşlenmesi ............ 38
2. Veri Madenciliği Karşısında Kişisel Sağlık Verilerinin Korunması .......... 49
3. Tıp Hukukunda Kişisel Verilerin Korunmasına İlişkin Ulusal
Düzenlemeler........................................................................................ 54
D. SIR SAKLAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN HUKUKİ NİTELİĞİ ................................. 71
1. Özel Sektörde ve Serbest Çalışan Sağlık Mesleği Mensupları ile
Hasta Arasındaki Sır Saklama Yükümlülüğünün Hukuki Niteliğini
Özel Hukuk Kurumlarıyla Açıklayan Görüşler........................................ 72
a. Hasta ile Özel Sektörde ve Serbest Çalışan Sağlık Mesleği
Mensubu Arasındaki İlişkinin Sözleşme İlişkisinden
Kaynaklandığını Savunan Görüş ...................................................... 72
(1) Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklandığını Savunan Görüş ...... 74
(2) Eser Sözleşmesinden Kaynaklandığını Savunan Görüş........... 77
(3) Vekalet Sözleşmesinden Kaynaklandığını Savunan Görüş ..... 81
(4) Sui Generis veya İsimsiz Sözleşmeden Kaynaklandığını
Savunan Görüş ....................................................................... 87
(5) Somut Durum ve Şartlara Göre Belirlenen Sözleşmeden
Kaynaklandığını Savunan Görüş............................................. 89
12 İçindekiler
b. Hasta ile Özel Sektörde ve Serbest Çalışan Sağlık Mesleği
Mensubu Arasındaki İlişkiyi Sözleşme Dışı Sorumluluk ile
Açıklayan Görüş............................................................................... 90
(1) Vekaletsiz İş Görme İlişkisi ile Açıklayan Görüş...................... 91
(2) Haksız Fiil ilişkisi ile Açıklayan Görüş...................................... 92
2. Kamuda Çalışan Sağlık Mesleği Mensubu ile Hasta Arasındaki
İlişkinin Hukuki Niteliğini Kamu Hukuku ile Açıklayan Görüş ................ 93
3. Kamu Düzeni Görüşü............................................................................. 96
4. Karma Nitelikteki Görüş ........................................................................ 99
II. SIR SAKLAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ HAKKINDA HUKUKİ DÜZENLEMELER................. 101
A. SIR SAKLAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ ile İLGİLİ ULUSLARARASI
DÜZENLEMELER ......................................................................................... 101
1. Dünya Tabipler Birliği Bildirgeleri........................................................ 102
2. Avrupa Çapında Hazırlanan Belgeler................................................... 108
3. Diğer Uluslararası Düzenlemeler......................................................... 111
B. SIR SAKLAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ ile İLGİLİ İÇ HUKUKTA YER ALAN
DÜZENLEMELER ......................................................................................... 115
1. 1982 Anayasası’nda Sır Saklama Yükümlülüğü ................................... 115
2. 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu’nda Hekimin Sır Saklama
Yükümlülüğü ....................................................................................... 117
3. 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nda Sır Saklama Yükümlülüğü ......... 117
4. 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’nda Sır Saklama Yükümlülüğü ............. 118
5. Mesleki Mevzuatta Sır Saklama Yükümlülüğü..................................... 121
III. SIR SAKLAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN İSTİSNALARI ............................................... 127
A. KANUN HÜKMÜNÜN YERİNE GETİRİLMESİNDEN KAYNAKLANAN
İSTİSNALAR................................................................................................. 127
1. Kamu Sağlığı ........................................................................................ 127
2. Suç Bildirimi......................................................................................... 136
3. Doğum ve Ölüm Olayları, Kürtaj Girişimleri ve Organ ve Doku
Nakillerinin Bildirilmesi ....................................................................... 140
4. Sağlık Raporları ve Hasta Kayıtlarının Paylaşımı.................................. 145
5. İstatiksel bilginin toplanması............................................................... 150
6. Tanıklık ................................................................................................ 151
7. Bilirkişilik ............................................................................................. 163
8. Yargı Makamlarıyla Bilgi ve Belge Paylaşımı........................................ 165
9. Hakkın Kullanılması ............................................................................. 166
B. HASTANIN RIZASI ....................................................................................... 169
C. MEŞRU MÜDAFAA...................................................................................... 175
D. ZORUNLULUK HALİ..................................................................................... 176
İçindekiler 13
İKİNCİ BÖLÜM
SAĞLIK MESLEĞİ MENSUPLARININ SUÇU BİLDİRMEMESİ SUÇUNUN UNSURLARI VE
ÖZEL GÖRÜNÜŞ BİÇİMLERİ
I. GENEL OLARAK................................................................................................... 185
A. 5237 SAYILI TCK ile 765 SAYILI TCK’NIN KARŞILAŞTIRILMASI ..................... 185
B. SAĞLIK MESLEĞİ MENSUPLARININ HUKUKİ DÜZENLEMEYE BAKIŞI........... 195
II. SAĞLIK MESLEĞİ MENSUPLARININ SUÇU BİLDİRMEMESİ SUÇU’NUN
UNSURLARI......................................................................................................... 199
A. SUÇLA KORUNAN HUKUKSAL DEĞER ......................................................... 199
B. SUÇUN MADDİ UNSURLARI........................................................................ 205
1. Suçun Hukuki Konusu.......................................................................... 205
a. Genel Olarak ................................................................................. 205
b. Belirti Kavramı............................................................................... 206
c. Görev Esnası Kavramı.................................................................... 213
d. Belirti İle Karşılaşma Kavramı........................................................ 219
e. Belirtinin Bir Suçun İşlendiği Yönünde Olması .............................. 220
2. Fail....................................................................................................... 237
3. Mağdur................................................................................................ 270
4. Eylem .................................................................................................. 271
a. Genel Olarak ................................................................................. 271
b. Gecikme Kavramı .......................................................................... 273
c. Bildirimin Yapılması Gereken Merci.............................................. 276
d. Bildirimin Şekli .............................................................................. 280
5. Suça Etki Eden Haller........................................................................... 288
C. SUÇUN HUKUKA AYKIRILIK UNSURU.......................................................... 289
1. Genel Olarak ....................................................................................... 289
2. TCK m. 280 ile Nemo Tenetur İlkesi Arasındaki İlişki .......................... 291
3. TCK m. 280 ile Tanıklıktan Çekinme Arasındaki İlişki........................... 295
D. MANEVİ UNSUR ......................................................................................... 301
1. Genel Olarak ....................................................................................... 301
2. Kusurluluğu Etkileyen ve Ortadan Kaldıran Haller .............................. 305
a. Mazeret Sebepleri......................................................................... 307
(1) Zorunluluk hali ..................................................................... 307
(2) Cebir ve Şiddet, Korkutma ve Tehdit ................................... 316
b. Hata............................................................................................... 318
III. SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ BİÇİMLERİ .................................................................... 327
A. TEŞEBBÜS ................................................................................................... 327
B. İŞTİRAK ....................................................................................................... 330
C. İÇTİMA........................................................................................................ 334
14 İçindekiler
1. TCK m. 280 ile 283 Arasındaki İlişki ..................................................... 334
2. TCK m. 280 ile 281 Arasındaki İlişki ..................................................... 335
3. TCK m. 280 ile 278 Arasındaki İlişki ..................................................... 335
4. TCK m. 280 ile 279 Arasındaki İlişki ..................................................... 337
5. TCK m. 280 ile 257 Arasındaki İlişki ..................................................... 341
6. TCK m. 280 ile 252 Arasındaki İlişki ..................................................... 342
7. Zincirleme Suç ..................................................................................... 343
8. Fikri İçtima........................................................................................... 346
IV. YAPTIRIM VE KOVUŞTURMA .............................................................................. 347
SONUÇ ...................................................................................................................353
KAYNAKÇA.............................................................................................................367
Copyright 1985 - 2024 | Yetkin Basım Yayım Dağıtım San. ve Tic. A.Ş.
