Teori ve Uygulamada Sular Hukuku

HYA65
Teori ve Uygulamada Sular Hukuku
Refik ER
2014/07 Baskı, 202 Sayfa
ISBN  978-605-125-880-5

... Yanlış uygulamalar, denetimsizlik her önüne gelenin suları ve özellikle yer altı sularını istediği biçimde kullanması ülkemizde su sıkıntısının doğmasına neden olmaktadır. Buna son senelerdeki kuraklığıda ilave edebiliriz.

Tüm bu olguları dikkate alarak 1987 yılında yayınladığım kitabın Medeni kanunun yeniden düzenlenip kabulü ile getirilen yeni ilkeler de dikkate alınarak ikinci defa yayınlanmasının yararlı olacağını gördüm.

Bu kitap özellikle belirteyim ki benim tabirimle bir içtihat pazarlaması niteliğinde olmayıp özellikle Dünya su kaynakları, suyun tarihi, ve hukukunun tarihi gelişimi ve ülkemizdeki «Su Hukuku» ve bunun yasal düzenlenmesi ve uygulanmasını içermektedir. (Önsöz'den)

İÇİNDEKİLER

BİRİNCİ BÖLÜM
SU

       I-  KAVRAM................................................................................. 17

      II-  YAŞAM KAYNAĞI SU........................................................... 17

     III-  ÜLKEMİZDE SUYUN TARİHİ................................................ 18

    IV-  İSLAMİYET VE SU.................................................................. 19

      V-  DÜNYA SU KAYNAKLARI.................................................... 19

    VI-  SU DÖNGÜSÜ......................................................................... 20

   VII-  TÜRKİYE’NİN SU POTANSİYELİ.......................................... 20

  VIII-  SUYUN KULLANIMI.............................................................. 22

İKİNCİ BÖLÜM
SULAR HUKUKU

I-  SULAR HUKUKUNUN TARİHİ GELİŞİMİ............................ 23

A- Roma Hukuku..................................................................... 23

B- Cermen Hukukunda............................................................ 23

C- Fransız Hukukunda............................................................. 23

D- Anglo – Amerikan Hukukunda........................................... 24

E- Avusturya Hukukunda........................................................ 24

F- . İslam Hukukunda................................................................ 24

      II-  GÜNÜMÜZDEKİ HUKUKİ DÜZENLEMELER...................... 26

1- . İç Hukuktaki Gelişmeler..................................................... 26

2- . Uluslararası Su Hukukundaki Gelişmeler............................ 28

     III-  ÜLKEMİZDEKİ HUKUKİ DÜZENLEMELER......................... 29

A-. Medeni Kanundan Önceki Düzenlemeler............................ 29

a-.. Mecelledeki Düzenlemeler............................................ 29

b-.. Anayasalarımızdaki Düzenlemeler................................ 30

1-. 1924 Anayasasında.................................................. 30

2-. 1961 Anayasasında.................................................. 30

3-. 1982 Anayasasında.................................................. 30

B-. Medeni Kanunda Kabul Edilen Kurallar ............................ 30

1-.. Genel Olarak................................................................. 30

a-.. Özel Mülkiyet ve Özel Hukuk Konusu Olan Sular... 31

b-. Genel Sular.............................................................. 31

c-.. Kaynaklar................................................................ 33

1-.. Kaynağın Tanımı................................................ 33

2-.. Kaynak Kavramı................................................ 34

3-.. Kaynaklar Üzerindeki Mülkiyet Hakkı............... 35

4-.. Kaynağın Kullanılması....................................... 36

5-.. Kaynakların Sınırları.......................................... 37

6-.. Aynı Kaynaktan Beslenen Kaynakların Durumu 37

7-.. Kaynakların Korunması..................................... 38

a-. Kesilme ve kirlenmeye karşı......................... 38

     aa-  Korunmanın koşulları............................. 38

           aaa-  Önemli derecede kullanma
               (öncelik ve ihtiyaç ilkeleri)............. 38

           bbb- Değerlendirme amacıyle kaynakların
               tutulması......................................... 38

           ccc-  Eylemle kesilme ve kirlenmenin
               uygun illiyeti................................... 38

     bb- Korumadan yararlanacak kişiler.............. 39

     cc-  Korumanın hüküm ve sonuçları.............. 39

     dd- Zamanaşımı............................................. 40

b-. Kamu hukuku bakımından
kaynakların korunması.................................. 40

c-. Kaynakların korunmasına ilişkin açılacak
dava türleri.................................................... 40

d-. Mülkiyeti kamuya ait sular....................................... 41

1-.. Genel olarak....................................................... 41

2-.. Özel mülkten çıkmasına rağmen kamuya ait sular 41

3-.. Genel sular......................................................... 42

a-. Genel sulardan yararlanmanın koşulları........ 42

     aa-  Kadim hak.............................................. 42

     bb- Örf ve adet.............................................. 43

     cc-  Öncelik hakkı.......................................... 44

     dd- Genel suyun kullanma biçimi.................. 44

    IV-  YER ALTI SULARI.................................................................. 48

A-. Genel Olarak....................................................................... 48

B-. Yer altı Suyunun Kullanılmasına Ait İlkeler........................ 50

1-.. İhtiyaç İlkesi.................................................................. 50

2-.. Öncelik İlkesi................................................................ 50

C-. İlan Edilmiş Sahada Yer altı Suyunun Kullanımı................. 50

D-. İlan Edilmiş Saha Dışında Kalan Yerlerdeki
Yer altı Suyunun Kullanımı................................................. 51

E-. Yer altı Suyu Kullanımında Çıkan İhtilaflar........................ 51

F-.. Yer altı Suları ve Medeni Kanunun Sistemi......................... 53

      V-  TAPU SİCİLİ VE SULAR......................................................... 53

    VI-  7478 SAYILI KÖY İÇME SULARI KANUNUNA GÖRE
           SULARIN DURUMU............................................................... 55

   VII-  SU DAVALARINDA GÖREVLİ MAHKEME.......................... 56

A-. Genel Olarak....................................................................... 56

B-. Su Davalarında Görev......................................................... 57

a-.. Genel mahkemelerde görülecek davalar........................ 57

b-.. İdari yargıda görülecek su davaları................................ 57

c-.. Hakem yoluyla bakılacak su davaları............................ 58

d-.. Dava idari yargıda açılması gerekirken
adli yargıda açılmasa ne olacaktır.................................. 58

  VIII-  SU DAVALARINDA YETKİLİ MAHKEME............................ 59

A- Genel Olarak....................................................................... 59

B- Su Davalarında Yetki.......................................................... 59

    IX-  SU DAVALARINDA HUSUMET............................................. 59

A- Genel Olarak....................................................................... 59

B- Su Davalarında Husumet..................................................... 59

III. BÖLÜM
SULARLA İLGİLİ KANUNLAR VE TÜZÜKLER

    A-   KANUNLAR............................................................................ 61

       I-  Karasuları Kanunu.................................................................... 61

      II-  Su Ürünleri Kanunu.................................................................. 62

     III-  Yer altı Suları Hakkında Kanun................................................ 74

    IV-  Köy İçme Suları Kanunu.......................................................... 78

      V-  Taşkın Sularda ve Su Baskınlarına Karşı Koruma Kanunu....... 81

    VI-  Sıcak ve Soğuk Maden Sularının İstismali ile Kaplıcalar
           Tesisatı Hakkında Kanun.......................................................... 85

   VII-  Sıcak ve Soğuk Maden Sularının İstismaları ile Kaplıcalar
           Tesisatı Hakkındaki Kanuna Ek Kanun.................................... 86

  VIII-  Sular Hakkında Kanun.............................................................. 86

    IX-  28 Nisan 1926 Tarihli Sular Kanununa Müzeyyel Kanun......... 87

      X-  Kura Arazisiyle Bahçelerin Iskasına Mahsus Kanal ve
           Çayların Sureti Tahkir ve Tamiri Hakkında Kanun................... 89

    XI-  Ameliyel İskaiye İşletme Kanunu Muvakkat............................ 90

   XII-  Vakıf Menba Suları İle Orman ve Zeytinliklerin İşletmesi
           Hakkında Kanun....................................................................... 95

B- TÜZÜK VE YÖNETMELİKLER..................................................... 98

       I-  Sular Kanununu Sureti Tatbikine Mübeyyin Nizamname
           (Tüzük)..................................................................................... 98

      II-  Yer altı Suları Tüzüğü............................................................. 100

     III-  Su Kanunun Sureti Tatbikini Mübeyyin Nizamnamenin
           Meriyete Vaz’ı Hakkında Kararname...................................... 105

    IV-  Şehir ve Kasabalarda Abonelere Su Satışı Nizamnamesinin
           Meriyete Konulması Hakkında Kararname............................. 107

      V-  İski İçme Suyu Havzalar Yönetmeliği..................................... 107

IV- BÖLÜM
KARARLAR

A-. Anayasa Mahkemesi Kararları.......................................... 121

B-. 29.4.1985 Tarihli 1985/1 Esas ve 1985/4 Sayılı
İçtihadı Birleştirme Kararı (T.C.K. göre izinsiz su almanın
hırsızlık olup olmadığı hakkında)...................................... 124

C-. Göreve İlişkin Kararları..................................................... 127

D-. Husumete İlişkin Kararlar................................................. 137

E-. Yetkiye İlişkin Kararlar..................................................... 139

F-.. Su Hakkının Satışına İlişkin Kararlar................................. 140

G-. Genel Sulara İlişkin Kararlar............................................. 141

I-.. Yer altı Sularına İlişkin Kararlar........................................ 157

J-.. Öncelik Hakkına İlişkin Kararlar....................................... 158

K-. Kadım Hakları İlişkin Kararlar.......................................... 164

L-. Su Rejiminin Kurulmasına İlişkin Kararlar........................ 173

M- İhtiyaç İlkesine İlişkin Kararlar......................................... 176

N-. Kaynaklara İlişkin Kararlar............................................... 178

O-. Suyun Kullanımına İlişkin Kararlar................................... 183

Ö-. Su Yolları ve Mecra Hakkının Kullanımı.......................... 185

P-.. Köy İçme Sularına İlişkin Kararlar.................................... 188

R-. Suda İrtifak Hakkı............................................................. 191

S-.. Bilirkişi İncelemesine İlişkin Kararlar............................... 191

Ş-.. Bilirkişilerin Niteliğine İlişkin Kararlar.............................. 195

T-. Üçüncü Hukuk Dairesinin Bazı Örnek Kararları............... 196