| Kitap Künyesi | |
| Yazar | Zeki YILDIRIM |
| Baskı Tarihi | 2020/09 |
| Baskı Sayısı | 2 |
| Boyut | 16x24 cm (Standart Kitap Boyu) |
| Cilt | Karton kapak |
Terör Örgütünün Propagandası Suçu
Dr. Zeki YILDIRIM
2020/09 2. Baskı, 406 Sayfa
ISBN 978-625-708-899-2
İfade özgürlüğü, insanın maddi ve manevi varlığının ve hukuk devletinin en temel değerlerinden biridir. Demokrasinin “olmazsa olmaz”ı olarak kabul edilen ifade özgürlüğü sayesinde insanlar her türlü düşünceyi açıkça tartışabilme, eleştirebilme bu suretle gerçeğe ulaşabilmenin meşru kanallarını gerçekleştirmiş olur. Bu özgürlüğün toplumlar ve demokratik hukuk devleti içerisinde kabul görmesi ve yerleşmesi, medeniyetin en değerli kazanım ve başarılarından biri olarak kabul edilebileceği gibi, aynı zamanda toplumsal ilerlemenin temel dinamiklerinden biri, beklide en önemlisidir. Antik Yunan’da, İslam medeniyetinde, aydınlanma çağı ve çağdaş dünyamızda ifade özgürlüğünün tam olarak temin edilmesi neticesinde medeniyet büyük bir hızla ilerlemiştir.
İfade özgürlüğü kapsamında yer alan propaganda faliyeti içeriği itibariyle sınırsız değildir. İnsanlığa karşı ortak bir tehdit olan ve başta yaşam hakkı ve diğer tüm temel hak ve özgürlüklerin kullanımına engel olan tehlikelerden birisi olarak kabul edilen “terör” ve bunun cebir tehdit ve şiddet içeren yöntemlerini meşru gösterme, teşvik etme, övme ve kabullenilmesine yönelik faliyet olan “terör propagandası suçu”nun, ifade ve basın özgürlüğü ile sınırlarının ceza hukukundaki yerinin ayrıntılı bir şekilde incelenmesi teori ve uygulama açısından önemlidir.
Kamu düzenini bozan bir suç olarak terör örgütünün propagandası suçunun unsurları, kapsamı ve çerçevesinin belirlenmesi, özgürlük ve güvenlik dengesinin daha iyi ortaya konulması gerekmektedir. Bunun için mukayeseli hukuk ve ABD Federal Yüksek Mahkemesi, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Türk mahkemelerinin yorum ve içtihatlarının ele alınıp konunun karşılaştırmalı incelenmesi terörle mücadelede ve akademik anlamda Ülkemize katkı sunacaktır. Bu düşüncelerle hazırlanan bu çalışmanın önemli bölümü, TÜBİTAK’ın Yurt Dışı Doktora Sonrası Araştırma Programı desteğiyle misafir araştırmacı olarak ABD Connecticut Eyaletinde bulunan University of Connecticut School of Law’da gerçekleştirilmiştir.
Kitabın ismi Birinci baskıda “İfade ve Basın Özgürlüğü Bağlamında Terörizmin Propagandası Suçu” iken, Kanunla uyum sağlamak amacıyla bu baskıda “İfade ve Basın Özgürlüğü Bağlamında Terör Örgütünün Propagandası Suçu” olarak değiştirilmiştir. İlk baskıdan sonra geçen zaman içerisinde yayınlanan akademik çalışmalar, Yargıtay, Anayasa Mahkemesi ve ABD Yüksek Mahkemesi kararları gözden geçirilerek, değerlendirilmiş ve kitaba işlenmiştir.
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ....................................................................................................................VII
İÇİNDEKİLER............................................................................................................. XI
GİRİŞ .................................................................................................................1
BİRİNCİ BÖLÜM
TERÖR VE TERÖRİZİM, İFADE ÖZGÜRLÜGÜ,
BASIN ÖZGÜRLÜGÜ, CEZA HUKUKU AÇISINDAN
TERÖR VE PROPAGANDA KAVRAMLARI
I. TERÖR VE TERÖRİZİM ..............................................................................11
II. İFADE ÖZGÜRLÜGÜ..................................................................................14
A. İfade Özgürlüğünün Önemi...................................................................... 14
B. İfade Özgürlüğünün Kapsamı ................................................................... 19
1. Genel Olarak....................................................................................... 19
2. Bilgi Edinme Özgürlüğü....................................................................... 20
3. Düşünce ve Kanaati İfade Etme Özgürlüğü......................................... 21
C. İfade Özgürlüğünün Sınırları veya Sınırlanması........................................ 23
D. Uluslararası Belgelerde İfade Özgürlüğü.................................................. 30
1. Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi .................... 30
2. Birleşmiş Milletler Medeni ve Siyasi Haklar Sözleşmesi ..................... 31
3. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ........................................................ 32
4. Amerikan İnsan Hakları Sözleşmesi .................................................... 34
III. BASIN YAYIN ÖZGÜRLÜGÜ .......................................................................36
A. Genel Olarak............................................................................................. 36
B. Haber ve Düşünceye Serbestçe Ulaşma Hakkı ......................................... 39
C. Yorum ve Eleştiri Hakkı............................................................................. 40
D. Haber ve Düşünceleri Yayınlama Hakkı.................................................... 41
XII İçindekiler
IV. CEZA HUKUKU AÇISINDAN PROPAGANDA VE TERÖR PROPAGANDASI
KAVRAMI................................................................................................ 42
A. Genel Olarak ............................................................................................ 42
B. Propagandanın Amacı.............................................................................. 44
C. Propaganda Araçları................................................................................. 45
D. Propagandanın Benzer Kavramlardan Farkı............................................. 46
E. İfade Özgürlüğü Kapsamında Propaganda ve Terör Suçu Olarak
Propaganda.............................................................................................. 50
İKİNCİ BÖLÜM
HUKUK TARİHİNİDE VE MUKAYESELİ HUKUKTA
TERÖR ÖRGÜTÜNÜN PROPAGANDASI SUÇUNUN
GÖRÜNÜŞ BİÇİMLERİ
I. HUKUK TARİHİNDE PROPAGANDA SUÇUNUN GÖRÜNÜŞ BİÇİMLERİ ......... 57
A. Genel Olarak ............................................................................................ 57
B. Eski Yunan ve Roma Dönemi.................................................................... 59
C. Hristiyanlık ve Engizisyon Dönemi ........................................................... 62
D. İslam Hukuku ........................................................................................... 64
E. Aydınlanma Dönemi ................................................................................ 69
F. 1789 Fransız İhtilalinden Sonraki Dönem ................................................ 71
G. Türk Hukuk Tarihinde............................................................................... 72
1. Tanzimat’tan Önce ............................................................................. 72
2. Tanzimat Dönemi ............................................................................... 72
3. Meşrutiyet Dönemi ............................................................................ 77
4. Cumhuriyet Dönemi ........................................................................... 80
a. Genel olarak.................................................................................. 80
b. Anayasalarda ................................................................................ 80
ba. 1924 Anayasası..................................................................... 80
bb. 1961 Anayasası..................................................................... 81
bc. 1982 Anayasası..................................................................... 84
c. Basın ve İlgili Kanunlarda.............................................................. 86
İçindekiler XIII
ca. 1925 tarihli 578 sayılı Takrir-i Sükun Kanunu ....................... 86
cb. 1931 tarihli 1881 sayılı Matbuat Kanunu ............................. 87
cc. 1950 tarihli 5680 sayılı Basın Kanunu................................... 89
cd. 1954 tarihli 6334 sayılı “Neşir Yoluyla veya Radyo ile
İşlenecek Bazı Cürümler Hakkında Kanun ............................ 94
ce. 1960 tarihli 7468 sayılı Tahkikat Komisyonu Kanunu ........... 96
cf. 2004 tarih ve 5187 sayılı Basın Kanunu ................................ 97
d. Ceza ve İlgili Kanunlarında .......................................................... 101
da. 1920 tarihli ve 2 sayılı Hiyaneti Vataniye Kanunu ve
İstiklal Mahkemeleri ........................................................... 101
db. 1926 tarihli 765 Sayılı Türk Ceza Kanunu............................ 104
dba. Genel Olarak............................................................ 104
dbb. Komünizim Propagandası........................................ 105
dbc. Din Propagandası .................................................... 109
dc. 1953 tarihli ve 6187 sayılı Vicdan ve Toplanma
Hürriyetlerinin Korunması Hakkında Kanun ....................... 111
dd. 1962 tarihli ve 38 sayılı Anayasa Nizamını, Milli
Güvenlik ve Huzuru Bozan Bazı Fiiller Hakkındaki
Kanun.................................................................................. 113
de. 1983 tarihli ve 2911 Sayılı Toplantı ve Gösteri
Yürüyüşleri Kanunu ............................................................ 117
II. MUKAYESELİ HUKUKTA TERÖR ÖRGÜTÜNÜN PROPAGANDASI SUÇU ......118
A. Genel Olarak........................................................................................... 118
B. ABD......................................................................................................... 119
1. Genel Olarak..................................................................................... 119
2. ABD’de İfade Özgürlüğünün Anayasal Gelişimi ve Önemi................ 120
3. ABD Yüksek Mahkemesi ve İfade Özgürlüğü .................................... 122
a. Yüksek Mahkemenin Yapısı ve İşleyişi ........................................ 122
b. Yüksek Mahkemenin İfade Özgürlüğüne Yaklaşımının
Gelişimi ....................................................................................... 124
c. Yüksek Mahkemenin Sınırlandırma Ölçütü Olarak “Açık ve
Mevcut Tehlike” Kavramı............................................................ 129
4. ABD Terör Mevzuatında Terör Örgütünün Propagandası ................ 135
a. Genel Olarak ............................................................................... 135
XIV İçindekiler
b. 11 Eylül Öncesi............................................................................ 137
c. 11 Eylül Sonrası Vatanseverlik Kanunu....................................... 137
5. Yüksek Mahkeme Kararlarında Terör Örgütünün Propagandası...... 139
a. Gitlow v. NewYork (1925)........................................................... 139
b. Whitney v. California (1927)....................................................... 144
c. Stromberg v. California (1931) ................................................... 146
d. Dennis v. U.S (1951).................................................................... 148
e. Yates v. U.S. (1957)..................................................................... 151
f. HOLDER v. Humanitarian Law Project (2010)............................. 156
C. İngiltere.................................................................................................. 161
D. Almanya ................................................................................................. 166
E. Fransa..................................................................................................... 168
F. İspanya................................................................................................... 170
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
AİHS VE AİHM KARARLARINDA
TERÖRİZMİN PROPAGANDASI SUÇU
I. AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ ................................................... 173
A. Genel Olarak .......................................................................................... 173
B. Sözleşmede Düzenlenen Sınırlandırma Kriterleri................................... 178
1. Kanuna Dayanması........................................................................... 178
2. Meşru Bir Amaca Dayanması ........................................................... 180
a. Genel Olarak ............................................................................... 180
b. Milli Güvenlik ve Toprak Bütünlüğünün Korunması ................... 182
c. Kamu Düzeninin Korunması ve Suç İşlenmesinin Önlenmesi ..... 185
3. Demokratik Toplum İçin Gerekli Olması........................................... 187
II. AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ KARARLARINDA TERÖRİZMİN
PROPAGANDASI.................................................................................... 192
A. Genel Olarak .......................................................................................... 192
B. Propagandanın İfade Özgürlüğü Kapsamında Korunduğu Durumlar..... 197
1. İfadenin İçeriği.................................................................................. 197
a. Taraflı Açıklamalar ...................................................................... 197
İçindekiler XV
b. Haber Verme, Düşünce Açıklaması ve Eleştirel İfadeler ............. 198
c. Sert ve keskin ifadeler................................................................. 201
d. Bölücü İfadeler............................................................................ 203
e. Düşmanca İfadeler ...................................................................... 207
f. Şiddet İçermeyen Direniş Çağrısı ve Provoke Edici İfadeler........ 209
2. İfadenin Kullanıldığı Bağlam ............................................................. 212
a. İfadeyi Kullanan Kişi .................................................................... 212
b. İfadenin Kullanıldığı Yer ve Ortam .............................................. 215
c. İfadenin Kullanıldığı Zaman......................................................... 216
d. İfadenin Açıklandığı Araç............................................................. 217
C. Propagandanın İfade Özgürlüğü Kapsamında Korunmadığı Durumlar..... 220
1. İfadenin İçeriği “Terör ve şiddete teşvik” Kavramı ........................... 221
2. İfadenin Kullanıldığı Bağlam ............................................................. 225
a. İfadeyi Kullanan Kişi .................................................................... 225
b. İfadenin Kullanıldığı Yer ve Ortam .............................................. 228
c. İfadenin Kullanıldığı Zaman......................................................... 228
d. İfadenin Yayımlandığı Araç.......................................................... 231
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
TÜRK HUKUKUNDA
TERÖR ÖRGÜTÜNÜN PROPAGANDASI SUÇU
I. TERÖR ÖRGÜTÜNÜN PROPAGANDASI SUÇUNUN BAĞIMSIZ BİR SUÇ
OLARAK DÜZENLENMESİNİN NEDENLERİ................................................235
II. TERÖR ÖRGÜTÜNÜN PROPAGANDASI SUÇUNUN 3713 SAYILI
TERÖRLE MÜCADELE KANUNUNDAKİ TARİHSEL SÜRECİ ..........................236
A. Bölücülük Propagandası Suçu (Mülga 8. Madde)................................... 236
B. Terör Örgütünün Propagandası Suçu (TMK md. 7/2)............................. 239
III. TERÖR ÖRGÜTÜNÜN PROPAGANDASI SUÇUNUN BENZER SUÇLARLA
MUKAYESESİ .........................................................................................247
A. Terör Örgütünün Bildirilerini Açıklama ve Yayınlama Suçu (TMK 6/2) ..... 247
B. Suç İşlemeye Tahrik Suçu (TCK. md. 214/1) ........................................... 251
C. Suç ve Suçluyu Övme Suçu (TCK. md. 215) ............................................ 254
XVI İçindekiler
D. Halkı Kin ve Düşmanlığa Tahrik Suçu (TCK. md. 216/1) ......................... 261
E. Silahlı Örgüte Yardım Suçu (TCK md. 220/7).......................................... 266
F. Suç İşlemek Amacıyla Kurulmuş Örgüt Propagandası Suçu (TCK md.
220/8) .................................................................................................... 270
G. Kanuna Aykırı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşüne Katılma Suçu ................ 275
IV. TERÖR ÖRGÜTÜNÜN PROPAGANDASI SUÇUNUN ÖZELLİKLERİ ............... 279
A. Tehlike Suçudur ..................................................................................... 279
B. Sırf Hareket Suçudur .............................................................................. 283
C. Seçimlik Hareketli Bir Suçtur.................................................................. 283
V. KORUNAN HUKUKİ DEĞER..................................................................... 284
VI. SUÇUN UNSURLARI ............................................................................... 286
A. Suçun Maddi Unsurları .......................................................................... 286
1. Suçun Konusu................................................................................... 287
2. Hareket............................................................................................. 292
a. Genel Olarak ............................................................................... 292
b. Terörün Tanımı ........................................................................... 295
c. Terör Örgütünün Tanımı............................................................. 298
d. Terör Örgütünün Cebir, Şiddet veya Tehdit Yöntemleri............. 300
e. Terör Örgütünün Yöntemlerini Meşru Gösterme....................... 306
f. Terör Örgütünün Yöntemlerini Övme......................................... 322
g. Terör Örgütünün Yöntemlerine Başvurmayı Teşvik Etme .......... 323
h. Terör Örgütünün Üyesi veya Destekçisi Olduğunu Belli Eden
İşaretlerin Taşınması ve Slogan Atma......................................... 333
i. Terör Örgütünün Propagandasına Dönüştürülen Toplantı ve
Gösteri Yürüyüşlerinde Yüzün Kapatılması................................. 342
3. Faili ................................................................................................... 345
4. Suçun Mağduru ................................................................................ 347
B. Manevi Unsur......................................................................................... 348
C. Hukuka Aykırılık Unsuru......................................................................... 351
VII. KUSURLULUK ........................................................................................ 354
VIII. CEZA SORUMLULUĞUNU KALDIRAN VEYA AZALTAN NEDENLER ............. 356
A. Hukuka Uygunluk Nedenleri .................................................................. 356
B. Kusurluluğu Etkileyen Haller .................................................................. 360
İçindekiler XVII
IX. SUÇA ETKİ EDEN NEDENLER....................................................................361
A. Genel olarak ........................................................................................... 361
B. Terör Örgütünün Propagandası Suçunun Basın Yayın Yoluyla
İşlenmesi Hali ......................................................................................... 361
C. Terör Örgütünün Propagandası Suçunun Belirli Yerlerde İşlenmesi
Hali ......................................................................................................... 364
X. SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ BİÇİMLERİ .........................................................365
A. Teşebbüs ................................................................................................ 365
B. İştirak...................................................................................................... 367
C. İçtima ..................................................................................................... 368
XI. SORUŞTURMA VE KOVUŞTURMA USULÜ................................................371
A. Soruşturma............................................................................................. 371
B. Kovuşturma ............................................................................................ 371
XII. YAPTIRIM VE İNFAZ................................................................................372
A. Yaptırım.................................................................................................. 372
B. İnfaz........................................................................................................ 374
XIII. ZAMANAŞIMI ........................................................................................375
SONUÇ ..........................................................................................................377
KAYNAKLAR ..................................................................................................389
Copyright 1985 - 2024 | Yetkin Basım Yayım Dağıtım San. ve Tic. A.Ş.
