Türk Ceza Hukuku Yaptırımlar ve İnfazı

İÇİNDEKİLER

İKİNCİ BASKIYA ÖNSÖZ ................................................................................................. 9

BİRİNCİ BASKIYA ÖNSÖZ............................................................................................. 11

İÇİNDEKİLER................................................................................................................ 15

KISALTMALAR ............................................................................................................. 29

GİRİŞ ...................................................................................................................31

BİRİNCİ BÖLÜM

CEZA HUKUKU YAPTIRIMLARI,

TÜRLERİ, AMAÇLARI VE NİTELİKLERİ

I. CEZA HUKUKU YAPTIRIMLARI........................................................................33

A. GENEL OLARAK.............................................................................................. 33

B. KUSUR - YAPTIRIM İLİŞKİSİ ............................................................................ 39

C. YAPTIRIM TÜRLERİ ........................................................................................ 41

1. GENEL OLARAK ...................................................................................... 41

2. CEZALAR................................................................................................. 43

a. Genel Olarak ................................................................................... 43

b. Ceza Kavramı................................................................................... 43

c. Cezanın Nitelikleri ........................................................................... 46

(1) Genel Olarak........................................................................... 46

(2) Kanun Tarafından Düzenlenmiş Olması (Kanunilik)............... 47

(3) Cezanın Bireyselliği (Şahsilik).................................................. 49

(4) Cezanın İnsan Onuruna Uygun (Ümanizm) ve Ahlaki

Olması..................................................................................... 50

(5) Cezanın Suçun Ağırlığıyla Orantılı ve Etkili Olması.................. 57

(6) Eşitlik İlkesine Uygun Olması .................................................. 58

(7) Cezanın Bölünebilir Olması..................................................... 58

(8) Cezanın Adli Hata Durumunda Geri Alınabilmesi ................... 60

(9) Cezanın Devlete Mümkün Olduğunca Az Yük Getirmesi ....... 61

(10) Yargı Organı Tarafından Verilmesi.......................................... 62

(11) Son Çare (Ultima Ratio) Olması .............................................. 62

d. Cezanın Amacı................................................................................. 62

(1) Genel Olarak........................................................................... 62

(2) Öğretide Cezanın Amacı ......................................................... 64

16 İçindekiler

(3) Mevzuatta Cezanın Amacı.......................................................72

(4) İçtihatlarda Cezanın Amacı......................................................75

e. Ceza Türleri......................................................................................77

(1) Genel Olarak............................................................................77

(2) Hukuki Nitelikleri Bakımından Cezalar ....................................78

(a) Aslî Ceza............................................................................78

(b) Ek Ceza..............................................................................78

(3) Hedef Aldıkları Değerler Bakımından Cezalar .........................80

(a) Genel Olarak.....................................................................80

(b) Ölüm Cezası ......................................................................82

(c) Hürriyeti Bağlayıcı Ceza (Hapis Cezası) .............................83

(d) Adli Para Cezası.................................................................84

3. GÜVENLİK TEDBİRLERİ............................................................................85

4. YENİ YAPTIRIM BİÇİMLERİ ......................................................................86

II. HÜRRİYETİ BAĞLAYICI CEZA (HAPİS CEZASI) ...................................................91

A. GENEL OLARAK ..............................................................................................91

B. HAPİS CEZASININ TARİHİ GELİŞİMİ ................................................................91

C. HAPİSHANE SİSTEMLERİ.................................................................................97

1. Genel Olarak...........................................................................................97

2. Amsterdam (Müşterek-Topluluk) Sistemi ..............................................98

3. Pensilvanya (Hücre) Sistemi ...................................................................99

4. Auburn (Karma) Sistemi .........................................................................99

5. İrlanda (Dereceli) Sistemi .......................................................................99

6. Çağdaş Sistem.......................................................................................100

7. Türkiye’deki Hapishane Türleri.............................................................101

8. Türkiye’deki Hapishane Tipleri .............................................................104

D. HAPİS CEZASININ DEĞERLENDİRİLMESİ.......................................................109

1. Hapis Cezasının Lehine Görüşler ..........................................................109

2. Hapis Cezasının Aleyhine Görüşler .......................................................109

E. DİĞER HAPİS TEDBİRLERİYLE KARŞILAŞTIRMA.............................................110

F. HAPİS CEZASI ÇEŞİTLERİ...............................................................................112

1. Ağırlaştırılmış Müebbet Hapis Cezası ...................................................112

2. Müebbet Hapis Cezası ..........................................................................118

3. Uzun Süreli Hapis Cezası.......................................................................121

4. Kısa Süreli Hapis Cezası.........................................................................122

G. HAPİS CEZASININ SAKINCALARINI GİDERMEYE YÖNELİK KURUMLAR .........125

1. Kısa Süreli Hapis Cezasına Seçenek Yaptırımlar....................................125

İçindekiler 17

a. Seçenek Yaptırıma Çevirme Şartları.............................................. 127

(1) Objektif Şart.......................................................................... 127

(2) Subjektif Şart ........................................................................ 129

b. Seçenek Yaptırıma Çevirme Mecburiyeti...................................... 131

c. Seçenek Yaptırıma Çevirme Yasakları ........................................... 136

d. Seçenek Yaptırım Türleri............................................................... 139

(1) Adli Para Cezası..................................................................... 141

(2) Mağdurun veya Kamunun Uğradığı Zararın Tamamen

Giderilmesi ........................................................................... 142

(3) Bir Eğitim Kurumuna Devam Etme ....................................... 144

(4) Belirli Yerlere Gitmekten veya Belirli Etkinlikleri

Yapmaktan Yasaklanma........................................................ 146

(5) Ehliyet ve Ruhsat Belgelerinin Geri Alınması, Belli

Meslek ve Sanatı Yapmaktan Yasaklanma............................ 148

(6) Kamuya Yararlı Bir İşte Çalıştırılma....................................... 149

e. Seçenek Yaptırıma Çevirmenin Hukuki Sonucu ............................ 150

2. Hapis Cezasının Ertelenmesi................................................................ 153

a. Hapis Cezasının Ertelenmesi Koşulları........................................... 155

(1) Genel Olarak......................................................................... 155

(2) İşlenen Suçun Cezasına İlişkin (Objektif) Koşul..................... 156

(3) Failin Geçmişine İlişkin (Objektif) Koşul................................ 157

(4) İşlenen Suçtan Duyulan Pişmanlık ve Hâkimin Kanaati

(Subjektif Koşul).................................................................... 159

(5) Zararın Giderilmesi Şartı....................................................... 161

b. Özel Kanunlarda Erteleme ............................................................ 161

c. Erteleme Kararı ve Denetim Süresi ............................................... 162

d. Ertelemenin Geri Alınması ............................................................ 164

III. ADLİ PARA CEZASI ....................................................................................... 165

A. GENEL OLARAK............................................................................................ 165

B. ADLİ PARA CEZASININ DEĞERLENDİRİLMESİ............................................... 167

1. Adli Para Cezasının Lehine Görüşler .................................................... 167

2. Adli Para Cezasının Aleyhine Görüşler................................................. 168

C. DİĞER PARA CEZALARIYLA KARŞILAŞTIRMA................................................ 169

1. İdari Para Cezaları ................................................................................ 169

2. Kamu Para Cezaları .............................................................................. 170

3. Tazminat Para Cezaları ........................................................................ 170

4. Medeni (Disiplin) Para Cezaları............................................................ 170

D. ADLİ PARA CEZASI SİSTEMLERİ.................................................................... 171

18 İçindekiler

1. Klasik Adli Para Cezası Sistemi..............................................................171

2. Gün Adli Para Cezası Sistemi ................................................................172

IV. CEZANIN BELİRLENMESİ...............................................................................176

A. GENEL OLARAK ............................................................................................176

B. CEZANIN SOYUT BELİRLENMESİ...................................................................176

C. CEZANIN SOMUT BELİRLENMESİ .................................................................177

1. Ceza Çeşidinin Seçilmesi.......................................................................177

2. Temel Ceza Miktarının Tayini ...............................................................178

a. Genel Olarak ..................................................................................178

b. Temel Ceza Miktarını Belirleme Kriterleri......................................178

c. Mükerrer Değerlendirme Yasağı....................................................181

3. Olası Kast ve Bilinçli Taksirin Cezaya Etkisi ...........................................182

4. Suça Etki Eden Nitelikli Hallerinin Uygulanması ...................................183

5. Cezaya Etki Eden Diğer Nedenlerin Uygulanması.................................184

6. Takdiri İndirim Nedenleri......................................................................184

D. CEZANIN HESAPLANMASI ............................................................................187

1. Cezaların Ölçü Birimi ............................................................................188

2. Aşağı ve Yukarı Sınırların Aşılmaması ...................................................190

3. Ceza Miktarının Hesaplanmasında Sıra ................................................192

4. Cezaların Toplanması (İçtimaı) .............................................................194

E. Mahsup........................................................................................................200

1. Genel Olarak.........................................................................................200

2. Mahsubun Şartları ................................................................................201

a. Şahsi Hürriyeti Sınırlayıcı Sürenin Bulunması ................................201

b. Bir Ceza Mahkûmiyetinin Varlığı....................................................203

c. Mahkûmiyete Konu Suçun İşlenme Zamanı ..................................204

d. Adli Para Cezalarında, Adli Kontrolde ve Diğer Özel

Durumlarda Mahsup......................................................................207

İKİNCİ BÖLÜM

GÜVENLİK TEDBİRLERİ

I. GÜVENLİK TEDBİRLERİ .................................................................................211

A. GENEL OLARAK ............................................................................................211

B. GÜVENLİK TEDBİRLERİNİN TARİHÇESİ .........................................................212

C. GÜVENLİK TEDBİRLERİNİN NİTELİĞİ VE CEZALARDAN FARKLARI.................213

D. GÜVENLİK TEDBİRLERİNİN UYGULANMA ŞARTLARI ....................................219

1. Toplum İçin Tehlikeli Halin Varlığı ........................................................219

İçindekiler 19

2. Bir Suçun İşlenmesi.............................................................................. 224

3. Kanunda Düzenlenmiş Olma................................................................ 225

4. Mahkeme (Hâkim) Kararına Dayanma................................................. 225

E. GÜVENLİK TEDBİRLERİ ÇEŞİTLERİ ................................................................ 226

1. Genel Olarak ........................................................................................ 226

2. Belli Hakları Kullanmaktan Yoksun Bırakma ........................................ 227

a. Hak Mahrumiyetinin Şartları:........................................................ 229

b. Hak Mahrumiyeti Olamayacak Durumlar ..................................... 231

c. İnfazdan Sonra Devam Edecek Hak Yoksunlukları ........................ 232

3. Müsadere............................................................................................. 235

a. Genel Olarak ................................................................................. 235

b. Müsadere Çeşitleri........................................................................ 237

(1) Eşya Müsaderesi................................................................... 238

(a) Suçla İlgili Eşyanın Müsaderesi ...................................... 239

(i) Eşya İle Suç Arasında İlişki ...................................... 241

(ii) Eşyanın İyi Niyetli Üçüncü Kişilere Ait

Olmaması................................................................ 244

(iii) Müsaderede Orantılılık........................................... 247

(b) Konusu Suç Teşkil Eden Eşyanın Müsaderesi................. 250

(c) Ortak Mülkiyete Konu Eşyanın Müsaderesi................... 251

(d) Kısmi Müsadere ............................................................. 251

(2) Kazanç Müsaderesi............................................................... 253

(3) Kaim Değer ve Eş Değer Müsaderesi.................................... 256

c. Müsadere Yargılaması................................................................... 259

(1) Genel Olarak......................................................................... 259

(2) Birlikte Müsadere Kararı Verilmesi....................................... 261

(3) Ayrı Bir Müsadere Davası ..................................................... 262

(4) Duruşma Yapmaksızın Müsadere Kararı Verilmesi............... 263

(5) Duruşmalı Olarak Müsadere Kararı Verilmesi ...................... 264

(6) Yargılama Yöntemi............................................................... 265

(7) İade Davası ........................................................................... 267

(8) Birlikte Verilen Müsadere Kararlarına Karşı Kanun Yolu ...... 269

(9) Müstakil Açılan Müsadere Davasında Kanun Yolu ............... 271

4. Çocuklara Özgü Güvenlik Tedbirleri..................................................... 273

a. Genel Olarak ................................................................................. 273

b. Çocuklar Hakkında Uygulanacak Tedbirler ................................... 277

(1) Danışmanlık Tedbiri.............................................................. 277

20 İçindekiler

(2) Eğitim Tedbiri ........................................................................278

(3) Bakım Tedbiri ........................................................................279

(4) Sağlık Tedbiri .........................................................................280

(5) Barınma Tedbiri.....................................................................281

c. Tedbir Kararı Verilmesinin Şartları.................................................281

d. Tedbir Kararını Verecek Mahkeme ................................................283

5. Akıl Hastalarına Özgü Güvenlik Tedbirleri ............................................284

a. Genel Olarak ..................................................................................284

b. Uygulanacak Tedbirler...................................................................286

c. Tedbir Kararı ve Usulü ...................................................................289

d. Azalmış Kusur Yeteneği..................................................................292

6. Tekerrür ve Özel Tehlikeli Suçlular .......................................................294

a. Genel Olarak ..................................................................................294

b. Tarihi Gelişim .................................................................................295

c. Tekerrür Çeşitleri ...........................................................................296

d. Tekerrürün Hukuki Niteliği.............................................................296

e. Tekerrürün Değerlendirilmesi........................................................298

(1) Tekerrürü Reddeden Teori (İlga Teorisi) ...............................298

(2) Tekerrürü Kabul Eden Teoriler ..............................................298

f. Tekerrürün Şartları ........................................................................299

(1) Daha Önce Bir Suç İşlenmiş Olması .......................................299

(2) Mahkûmiyet Kararının Kesinleşmiş Olması ...........................300

(3) Önceki Mahkûmiyetin Tekerrüre Esas Alınmasını

Engelleyen Haller...................................................................301

(4) Tekerrüre Esas Olmayan Mahkûmiyetler..............................304

(5) Adli Para Cezalarında Kesinlik Sınırı ve Tekerrüre Esas

Alınması.................................................................................305

(5) Belli Süreler İçinde İkinci Kez Suç İşlenmiş Olması ................306

(6) Sonraki Suçun Tekerrüre Esas Alınabilmesi İçin Dikkat

Edilecek Süreler.....................................................................307

g. Tekerrürün Sonuçları .....................................................................308

h. Özel Tehlikeli Suçlular....................................................................314

(1) İkinci Tekerrür .......................................................................314

(2) İtiyadi Suçlu ...........................................................................315

(3) Suçu Meslek Edinen Kişi ........................................................315

(4) Örgüt Mensubu Suçlu............................................................316

(5) Terör Suçlusu.........................................................................317

7. Sınır Dışı Edilme ....................................................................................317

İçindekiler 21

8. Tüzel Kişiler Hakkında Güvenlik Tedbirleri........................................... 319

a. Genel Olarak ................................................................................. 319

b. Tüzel Kişilere Güvenlik Tedbiri Uygulanmasının Şartları............... 322

c. Tüzel Kişilere Uygulanabilecek Tedbirler ...................................... 324

9. Alkol ve Uyuşturucu Bağımlıları İçin Güvenlik Tedbiri (Denetimli

Serbestlik) (TCK m.191)........................................................................ 328

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

CEZALAR VE GÜVENLİK TEDBİRLERİNİN İNFAZI

I. CEZALARIN VE GÜVENLİK TEDBİRLERİNİN İNFAZI ......................................... 331

A. GENEL OLARAK............................................................................................ 331

B. YAPTIRIMLARIN İNFAZINDA AMAÇ VE İLKELER........................................... 334

C. YAPTIRIMLARIN İNFAZINA İLİŞKİN İŞLEMLER .............................................. 343

1. İnfazın Konusu ..................................................................................... 344

2. İnfazın Şartı.......................................................................................... 345

3. İlamların Mahkeme Tarafından Hazırlanması ve Cumhuriyet

Başsavcılığına Gönderilmesi ................................................................ 348

4. Cumhuriyet Başsavcılığı Tarafından Yapılacak İşlemler ....................... 350

II. HAPİS CEZASININ İNFAZI.............................................................................. 353

A. Hapis Cezasının İnfazında İlkeler................................................................. 353

B. Hapis Cezasının İnfazının Ertelenmesi......................................................... 355

1. Genel Olarak ........................................................................................ 355

2. Olumlu ve Olumsuz Yanları.................................................................. 355

3. İnfazın Ertelenmesi Nedenleri ............................................................. 357

a. Akıl Hastalığı Nedeniyle İnfazın Ertelenmesi................................. 358

b. Mahkûmun Hayatı İçin Kesin Tehlike Oluşturan Hastalık

Sebebiyle İnfazın Ertelenmesi....................................................... 361

c. Ağır Hastalık ve Engellilik Nedeniyle İnfazının Ertelenmesi .......... 364

d. Gebelik ve Doğum Nedeniyle İnfazın Ertelenmesi........................ 365

e. Hükümlünün İstemiyle Hapis Cezasının İnfazının Ertelenmesi

veya Ara Verilmesi ........................................................................ 368

f. Yüksek Öğrenimin Tamamlanması Amacıyla İnfazın

Ertelenmesi veya Ara Verilmesi .................................................... 370

g. Ticari ve Tarımsal Faaliyetlerin Yürütülmesinin İmkânsız Hâle

Gelmesi Durumunda İnfazın Ertelenmesi ..................................... 371

h. Hükümlünün Hastalığının Sürekli Tedaviyi Gerektirmesi

Durumunda İnfazın Ertelenmesi veya Ara Verilmesi .................... 372

i. Zorunlu ve Çok İvedi Diğer Hallerde İnfazın Ertelenmesi veya

Ara Verilmesi................................................................................. 372

22 İçindekiler

j. Askerlik Görevi Nedeniyle İnfazın Ertelenmesi..............................373

k. Milletvekili Seçilenlerin İnfazının Ertelenmesi ...............................374

l. 6352 sayılı Kanun Uyarınca İnfazın Ertelenmesi ............................375

m. Olağanüstü Kanun Yollarına Başvurulması Durumunda

İnfazın Durdurulması veya Ertelenmesi.........................................376

n. İnfazda Tereddüt Durumunda İnfazın Ertelenmesi veya

Durdurulması.................................................................................379

o. Bozmanın Sirayeti Olasılığı Nedeniyle Erteleme ............................381

4. Ertelemenin Talep Edilemeyeceği Durumlar........................................381

5. Güvence veya Başkaca Bir Şarta Bağlı Tutma.......................................383

6. Ertelemede Süre...................................................................................384

7. Kararlara Karşı Şikâyet ve Kanun Yolu ..................................................385

C. Hapis Cezasının İnfazına Başlanması............................................................386

1. Genel Olarak.........................................................................................386

2. Çağrı Kâğıdı (Davetname) Çıkarma.......................................................387

3. Doğrudan Yakalama Emri Çıkarma .......................................................389

4. Hükümlüyü Ceza İnfaz Kurumuna Gönderme ......................................390

5. Müddetname (Süre Belgesi) Düzenleme..............................................391

6. Hükümlünün Ceza İnfaz Kurumuna Kabulü..........................................393

7. Hükümlülerin Gözlem, Sınıflandırılma ve Gruplandırılması .................395

D. Hükümlülerin Açık Ceza İnfaz Kurumlarına Ayrılması..................................397

1. Genel Olarak.........................................................................................397

2. Açık Ceza İnfaz Kurumuna Ayrılma Şartları ..........................................398

3. Yeniden Kapalı Ceza İnfaz Kurumuna Gönderme.................................400

4. Açık Ceza İnfaz Kurumuna Ayrılma Usulü.............................................400

E. Koşullu salıverme.........................................................................................403

1. Genel Olarak.........................................................................................403

2. Koşullu Salıvermenin Şartları................................................................406

a. Cezanın Bir Kısmının İnfaz Edilmiş Olması .....................................406

b. Sürelerin Hesaplanması .................................................................412

3. Koşullu Salıvermeden Yararlanamayacak Olanlar ................................434

4. Koşullu Salıverme Kararı.......................................................................435

5. Kalan Hapis Cezasının Dışarda İnfaz Edilmesi.......................................437

6. Koşullu Salıverme Kararının Geri Alınması ...........................................438

a. Denetim Süresi İçerisinde Kasıtlı Bir Suçun İşlenmesi....................439

b. Yükümlülüklere Aykırı Hareket Edilmesi........................................440

c. Koşullu Salıvermenin Geri Alınmasının Sonuçları ..........................441

F. Hapis Cezasının Özel İnfaz Usulleri ..............................................................442

İçindekiler 23

1. Genel Olarak ........................................................................................ 442

2. Geceleri İnfaz ....................................................................................... 445

3. Hafta Sonları İnfaz ............................................................................... 445

4. Konutta İnfaz ....................................................................................... 446

G. İnfazın Gevşetilmesi: Hükümlü ve Tutukluların İzinleri............................... 453

1. Genel Olarak ........................................................................................ 453

2. Uluslararası Belgelerde ve Bireysel Başvuru Kararlarında

Hükümlü İzni........................................................................................ 456

a. AİHM İçtihatlarında Hükümlü İzni................................................. 459

b. Bireysel Başvuru Kararlarında Hükümlü İzni ................................. 463

3. Hükümlü ve Tutukluların Mazeret İzni ................................................ 464

a. Genel Olarak ................................................................................. 464

b. Refakatsiz Mazeret İzinleri............................................................ 465

c. Refakatli Mazeret İzinleri .............................................................. 467

(1) Koşullar................................................................................. 467

(a) Talep .............................................................................. 467

(b) Akrabanın Ölümü veya Hastalığı.................................... 468

(c) Sebep ve Yakınlığın Belgelendirilmesi............................ 470

(d) İnfaz Edilen Cezanın Türü ve Yeri................................... 470

(e) Güvenlik Bakımından Sakınca Bulunmaması ................. 472

(f) Hükümlünün “Tehlikeli Hükümlü” Statüsünde

Olmaması....................................................................... 473

(g) Soruşturma veya Kovuşturmanın Selameti

Bakımından Sakınca Bulunmaması ................................ 474

(h) Giderlerin Peşin Ödenmesi ............................................ 475

(2) Karar Mercii.......................................................................... 476

(3) İznin Geçirileceği Yer ............................................................ 477

(4) Kanun Yolu............................................................................ 478

(5) Hükümlü veya Tutuklunun İzin Süresince Uyması

Gereken Kurallar................................................................... 480

4. Hükümlülerin Özel İzni ve İş Arama İzni............................................... 480

5. İzinden Dönmeme veya Geç Dönme ................................................... 481

H. Denetimli Serbestlik Tedbiri Uygulanarak Cezanın İnfazı............................ 483

1. Genel Olarak ........................................................................................ 483

2. Denetimli Serbestlikle İnfazın Genel Şartları (CGTİHK 105/A) ............. 485

a. Hükümlünün Cezasının Açık Ceza İnfaz Kurumunda İnfaz

Ediliyor Olması .............................................................................. 485

b. Hükümlünün Koşullu Salıverilmesine Bir Yıl veya Daha Az

Süre Kalması.................................................................................. 488

24 İçindekiler

c. Hükümlünün İyi Halli Olması..........................................................489

d. Hükümlünün Talebi .......................................................................490

3. Geçici Olarak Denetimli Serbestlikle İnfaz............................................491

4. Denetimli Serbestlikle İnfazın Özel Şartları ..........................................495

a. Çocuk Hükümlüler Hakkında Denetimli Serbestlikle İnfaz.............496

b. Küçük Çocuğu Bulunan Hükümlüler Hakkında Denetimli

Serbestlikle İnfaz............................................................................496

c. Ağır Hasta Hükümlüler Hakkında Denetimli Serbestlikle İnfaz......496

d. Adli Para Cezasını Ödemeyen Hükümlüler Denetimli

Serbestlik ile İnfaz Usulünden Yararlanamaz.................................497

5. Denetimli Serbestlikle İnfaz Usulünde Denetim...................................497

a. Elektronik İzleme ...........................................................................498

b. Kamuya Yararlı Bir İşte Ücretsiz Çalıştırılma ..................................500

c. Bir Konutta Denetim ve Gözetim Altında Bulundurulma...............501

d. Bir Bölgede Denetim ve Gözetim Altında Bulundurulma ..............502

e. Belirlenen Yer veya Bölgelere Gitmeme ........................................503

f. Belirlenen Programlara Katılma.....................................................503

10. Denetimli Serbestlikle İnfazın Sona Ermesi ..........................................504

a. Hükümlünün Denetimli Serbestlik Müdürlüğüne Zamanında

Başvurmaması ...............................................................................504

b. Hükümlünün Yükümlülüklere Uymaması ......................................505

c. Hükümlünün Talep Etmesi.............................................................505

d. Denetimli Serbestlik Uygulanırken Hükümlünün İşlediği İddia

Edilen Bir Suçtan Hakkında Kamu Davası Açılması ........................506

e. Denetimli Serbestlik Ceza İnfaz Usulünün Tamamlanması............508

III. ADLİ PARA CEZASININ İNFAZI.......................................................................508

A. Genel Olarak ................................................................................................508

B. Adli Para Cezası Ödeme Emri.......................................................................510

C. Para Cezasının Ödenmesi ve Yerine Getirme Fişi ........................................511

D. Para Cezasının Ödenmemesi .......................................................................512

E. Hapse ve Kamuya Yararlı İşte Çalıştırmaya Dönüştürme.............................513

F. Çağrı Kâğıdı (Davetname) Çıkarılması ..........................................................515

G. Açık Ceza İnfaz Kurumuna Gönderme .........................................................519

IV. GÜVENLİK TEDBİRLERİNİN İNFAZI ................................................................520

A. Genel Olarak ................................................................................................520

B. Belli Hak Yoksunluklarının İnfazı ..................................................................521

C. Müsadere Kararının İnfazı............................................................................525

1. Genel Olarak.........................................................................................525

2. Özellikli Suç Eşyalarının Müsadere Kararlarının İnfazı..........................527

İçindekiler 25

3. Kaim Değerin Hesabı ve İnfazı ............................................................. 536

4. Taşınmazlara İlişkin Müsadere Kararlarının İnfazı ............................... 539

5. Dosyada Delil Olarak Saklama Kararının İnfazı .................................... 539

6. İade Kararlarının İnfazı......................................................................... 541

7. İadesine Karar Verilmiş Olup Sahipleri Tarafından Alınmayan ve

Sahibi Belli Olmayan Eşya .................................................................... 545

D. Suça Sürüklenen Çocuklar Hakkındaki Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı ......... 546

1. Genel Olarak ........................................................................................ 546

2. Suça Sürüklenen Çocuklar Hakkındaki Tedbirlerin İnfazı..................... 548

3. Suça Sürüklenen Çocuklar Hakkındaki Tedbirlerin İnfazının Takibi

ve Denetimi.......................................................................................... 557

E. Akıl Hastalarına Özgü Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı .................................... 559

1. Genel Olarak ........................................................................................ 559

2. Sağlık Kurumuna Yeniden Yerleştirme Kararı ...................................... 563

3. Azalmış Kusur Yeteneği........................................................................ 566

F. Alkol ve Uyuşturucu Etkisinde Suç İşleyenlerle İlgili Güvenlik Tedbiri ........ 569

G. Mükerrirler Hakkında Denetimli Serbestlik Tedbirinin İnfazı...................... 571

H. Sınır Dışı Edilme........................................................................................... 575

İ. Tüzel Kişiler Hakkında Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı ................................... 577

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

DENETİMLİ SERBESTLİK

I. DENETİMLİ SERBESTLİK................................................................................ 579

A. KAVRAM OLARAK........................................................................................ 579

B. HUKUKİ NİTELİĞİ ......................................................................................... 582

C. DENETİMLİ SERBESTLİĞİN AMACI VE YARARLARI ....................................... 584

D. DENETİMLİ SERBESTLİĞİN TARİHÇESİ ......................................................... 586

E. BENZER KURUMLARLA KARŞILAŞTIRMA ..................................................... 592

1. Seçenek Yaptırımlardan Farkı .............................................................. 592

2. Koşullu Salıvermeden Farkı.................................................................. 593

3. Denetimli Serbestlikte Temel İlkeler.................................................... 594

F. DENETİMLİ SERBESTLİK TEŞKİLATI .............................................................. 595

G. DENETİMLİ SERBESTLİK TEDBİRLERİNİN UYGULANMA ŞEKLİ...................... 596

1. Risk ve İhtiyaçların Belirlenmesi .......................................................... 597

2. Denetim Planı ...................................................................................... 598

3. Denetim Raporu .................................................................................. 599

4. Grup Çalışması ..................................................................................... 600

5. Sosyal Araştırma Raporu...................................................................... 602

26 İçindekiler

H. YÜKÜMLÜLERİN UYMALARI GEREKEN KURALLAR .......................................602

İ. YÜKÜMLÜLÜKLERE UYMAMA......................................................................603

J. DENETİM TÜRLERİ VE İNFAZI .......................................................................605

1. Genel Olarak.........................................................................................605

2. Kısa Süreli Hapis Cezasına Seçenek Yaptırım Olarak Denetimli

Serbestlik..............................................................................................605

3. Hapis Cezasının Ertelenmesi Halinde Denetimli Serbestlik ..................611

4. Belli Hakları Kullanmaktan Yoksun Bırakılma .......................................614

5. Adli Para Cezası Karşılığı Kamuya Yararlı İşte Çalıştırma ......................615

6. Mükerrirlere, İtiyadı Suçlu, Suçu Meslek Edinen Kişi, Örgüt

Mensubu Suçlulara Yönelik Olarak Denetimli Serbestlik......................617

7. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kapsamında Denetimli

Serbestlik..............................................................................................618

8. Koşullu salıverme Kapsamında Denetimli Serbestlik............................623

9. Uyuşturucu Madde Bağımlılığı İle İlgili Olarak Denetimli Serbestlik.....629

10. Örgüt Suçlarında Etkin Pişmanlık İle İlgili Olarak Denetimli

Serbestlik..............................................................................................632

11. Adli Kontrolle İlgili Denetimli Serbestlik ...............................................634

12. Konutta İnfazla İlgili Denetimli Serbestlik.............................................637

13. Çocuklar Hakkında Denetimli Serbestlik...............................................640

14. Cinsel Saldırı Suç Failleri Hakkında Denetimli Serbestlik ......................641

15. Denetimli Serbestlik Tedbiri Uygulanarak Cezanın İnfazı .....................642

BEŞİNCİ BÖLÜM

ADLİ SİCİL KAYITLARININ SİLİNMESİ,

YASAKLANMIŞ HAKLARIN GERİ VERİLMESİ VE İNFAZ YARGILAMASI

I. ADLİ SİCİL KAYITLARINI SİLİNMESİ................................................................643

A. GENEL OLARAK ............................................................................................643

B. ADLİ SİCİL KAYITLARI....................................................................................643

C. ADLİ SİCİL KAYITLARININ OKUNMASI...........................................................645

D. ADLİ SİCİL VE ARŞİV KAYITLARININ KULLANILMASI .....................................647

E. ADLİ SİCİL BİLGİLERİNİN ARŞİV KAYDINA ALINMASI VE SİLİNMESİ..............648

1. 5352 sayılı Adli Sicil Kanunu’na Göre Silinmesi ....................................648

2. 3682 sayılı Kanuna Göre Silinme Koşulu Oluşan Kayıtlar .....................651

3. 3682 sayılı Kanuna Göre Silinme Koşulu Oluşmamış Kayıtlar...............652

a. İnfaz Edilmiş Kayıtlar......................................................................652

b. Erteli Mahkûmiyetlere İlişkin Kayıtlar............................................653

5. 4616 Sayılı Kanuna Dayalı Kayıtlar........................................................653

İçindekiler 27

II. YASAKLANMIŞ HAKLARIN GERİ VERİLMESİ................................................... 654

A. GENEL OLARAK............................................................................................ 654

B. YASAKLANMIŞ HAKLARIN GERİ VERİLMESİNİN KONUSU............................ 655

C. YASAKLANMIŞ HAKLARIN GERİ VERİLMESİNİN ŞARTLARI........................... 656

1. Cezanın İnfaz Edilmesi ......................................................................... 656

2. Cezanın İnfazından Sonra İyi Halli Olma .............................................. 658

3. Talep ve Karar...................................................................................... 660

D. YASAKLANMIŞ HAKLARIN GERİ VERİLMESİNİN SONUÇLARI ....................... 661

III. İNFAZ MUHAKEMESİ ................................................................................... 662

A. GENEL OLARAK............................................................................................ 662

B. İNFAZ MUHAKEMESİNİN KONUSU.............................................................. 664

1. Ceza İnfaz Kurumunda Yapılan İşlemler: ............................................. 665

2. İnfaza İlişkin Hâkim veya Mahkeme Kararları...................................... 667

3. Cumhuriyet Savcısının Kararlarına Karşı Şikâyet.................................. 672

C. İNFAZ HÂKİMLİĞİNCE ŞİKÂYET ÜZERİNE VERİLEN KARARLAR VE

KANUN YOLU............................................................................................... 675

ALTINCI BÖLÜM

İNFAZI SONA ERDİREN NEDENLER

I. İNFAZI SONA ERDİREN NEDENLER................................................................ 677

A. GENEL OLARAK............................................................................................ 677

B. İNFAZIN TAMAMLANMASI.......................................................................... 677

C. HÜKÜMLÜNÜN ÖLÜMÜ VEYA GAİPLİĞİ ..................................................... 679

1. Genel Olarak ........................................................................................ 679

2. Hükümlünün Ölümü ............................................................................ 681

3. Hükümlü Hakkında Ölüm Karinesi veya Gaiplik Kararı ........................ 684

D. AF ................................................................................................................ 685

1. Kavram ve Hukuki Niteliği.................................................................... 685

2. Lehinde ve Aleyhindeki Görüşler ......................................................... 686

3. Genel Af ve Özel Af .............................................................................. 690

4. Genel Af ve Özel Affın Konusu ............................................................. 693

5. Genel Af ve Özel Affın Sonuçları .......................................................... 694

6. Devlet Başkanının Cezayı Kaldırma Yetkisi........................................... 696

E. ZAMANAŞIMI .............................................................................................. 698

1. Genel Olarak ........................................................................................ 698

2. Tarihi Gelişimi ...................................................................................... 698

3. Lehinde ve Aleyhindeki Görüşler ......................................................... 701

28 İçindekiler

a. Zamanaşımının Aleyhindeki Görüşler ............................................701

b. Zamanaşımının Lehindeki Görüşler ...............................................703

4. Hukuki Niteliği ......................................................................................705

a. Maddi Ceza Hukuku Kurumu .........................................................706

b. Muhakeme Hukuku Kurumu..........................................................707

c Karma Nitelikli Kurum....................................................................707

d. Hâkim Görüş ..................................................................................708

5. Ceza Zamanaşımı..................................................................................709

a. Kavram...........................................................................................709

b. Ceza Zamanaşımına Uğramayan Cezalar .......................................712

c. Ceza Zamanaşımı Süreleri..............................................................713

(1) Genel Olarak..........................................................................713

(2) Ceza Zamanaşımı Süreleri .....................................................715

(3) Ceza Zamanaşımı Sürelerinin Başlangıcı ...............................717

(a) Hükmün Kesinleşmesi.....................................................718

(b) İnfazın Kesintiye Uğraması .............................................720

(4) Ceza Zamanaşımı Sürelerinin Durması..................................721

(5) Ceza Zamanaşımının Kesilmesi..............................................724

KAYNAKÇA.........................................................................................................729