Ceza Muhakemesi Hukukunda Adil Yargılanma Hakkı Bağlamında

Çelişme ve Silahların Eşitliği

Yayınevi: Seçkin Yayınları
Yazar: Fahri Gökçen TANER
ISBN: 9789750269042
Stok Durumu: Tükendi
648,00 TL 720,00 TL

Adet

 
   0 yorum  |  Yorum Yap
Kitap Künyesi
Yazar Fahri Gökçen TANER
Baskı Tarihi 2021/05
Baskı Sayısı 2
Boyut 16x24 cm (Standart Kitap Boyu)
Cilt Karton kapak
Sayfa Sayısı 615

"Çelişme ve silahların eşitliği", AİHS'nin 6. maddesinde yer alan adil bir şekilde dinlenilme hakkından (fair hearing), AİHM tarafından türetilen iki temel ilkedir. Çelişme ilkesi (çelişmeli muhakeme hakkı) tarafların muhakeme boyunca bilgi edinme ve tartışma haklarını güvence altına almakta, silahların eşitliği ilkesi ise bu süreçte taraflar arasında var olması gereken adil dengenin korunmasına hizmet etmektedir.

Birinci bölümde konu adil yargılanma hakkına ilişkin genel esaslar bağlamında ele alınmakta; diğer iki bölümde ise ceza muhakemesinin iki evresi, kendi akışları içinde incelenmektedir. Ele alınan her alt başlık ve ilgili iç hukuk kuralları, hem kanun yolu hem de bireysel başvuruya (Anayasa Mahkemesi ve AİHM) yönelik bir bakış açısıyla tartışılmaktadır.

Yazarın inancı; ceza muhakemesi hukuku kuralları ve insan haklarından doğan adil yargılanma hakkı alanındaki teminatlar bütüncül bir bakış açısıyla ele alınmadıkça, ceza muhakemesi hukukunun kronik sorunlarının çözülmesinin mümkün olmadığı yönündedir. Adil yargılanma hakkının altında yer alan açık ve zımni güvencelere uyulmaması, çoğunlukla silahların eşitliği ve bazı durumlarda çelişmeli muhakeme hakkının ihlaline yol açmaktadır. Dolayısıyla adil yargılanma hakkının merkezinde yer alan bu iki güvence, konu üzerinde tartışmaya başlamak için son derece iyi birer başlangıç noktasıdır.

Çalışmanın ilk basısında da her bir sorun hem kanun yolları, hem de bireysel başvuru bağlamında tartışılmış, İngilizce ve Fransızca'dan yapılan AİHM karar çevirilerine, Anayasa Mahkemesi ve Yargıtay kararlarına yer verilmişti. İlk basıdan bu yana geçen iki yılda CMK'da yapılan değişiklikler çalışmaya işlenmiştir. Ayrıca bu zaman diliminde, Anayasa Mahkemesi adil yargılanma hakkının ihlali konusunda, çeşitli teminatlar bağlamında önemli kararlar vermiştir. Bu karar çeşitliliği çalışmanın ikinci basısına yansıtılmış ve bağlantılı yeni AİHM kararları da bu basıya eklenmiştir.

Konu Başlıkları
Adil Yargılanma Hakkının Çekirdeğinde İki İlke: Çelişme ve Silahların Eşitliği
Soruşturma Evresinde Çelişme ve Silahların Eşitliği
Kovuşturma Evresinde Çelişme ve Silahların Eşitliği
İçindekiler
İkinci Basıya Önsöz  7
Kısaltmalar  17
Giriş  19
Birinci Bölüm
ADİL YARGILANMA HAKKININ ÇEKİRDEĞİNDE İKİ İLKE:
ÇELİŞME VE SİLAHLARIN EŞİTLİĞİ
I. İLKELER VE KURALLAR ÜZERİNE  23
II. ADİL YARGILANMA HAKKI VE ADİL BİR ŞEKİLDE DİNLENİLME HAKKI ARASINDAKİ İLİŞKİ  27
A. Adil Yargılanma Hakkı (Right To a Fair Trial – Droit a’ un Procès Equitable)  27
B. Adil Bir Şekilde Dinlenilme Hakkı (Fair Hearing)  34
III. AİHS’NİN 6. MADDESİ BAĞLAMINDA ADİL YARGILANMA HAKKI  38
A. Genel Bilgiler  38
B. AİHS’nin Norm Alanı Belirlenirken Gözden Kaçırılmaması Gereken Bir Yorum Aracı: Özerk (Otonom) Kavramlar Öğretisi  40
C. Hakkın Kapsamının Belirlenmesi: Medeni Hak ve Yükümlülükler ve Suç İsnadı Kavramları  42
1. Genel Bilgiler  42
2. Medeni Hak ve Yükümlülükler  43
3. Suç İsnadı  46
D. 6. Maddenin İlk Fıkrasında Yer Alan Açık Teminatlar ve Bu Fıkradan Türetilen Zımni Teminatlar  52
E. 6. Maddenin İlk Fıkrasıyla İkinci ve Üçüncü Fıkrasında Yer Alan Haklar Arasındaki İlişki  53
F. Adil Yargılanma Hakkının İhlaline İlişkin Sorunların Yargılamanın Bütünü Işığında Değerlendirilmesi  59
G. Adil Yargılanma Hakkının Sağladığı Güvencelerden Vazgeçme  65
H. Ceza Muhakemesinde Adil Yargılanma Hakkının Yararlanıcıları Sorunu: Katılan ve Cumhuriyet Savcılığının Durumu  66
İ. Anayasa’nın 90/5. Maddesi Karşısında AİHS’nin 6. Maddesinin Doğrudan Uygulanabilirliği  71
J. AİHM ve Anayasa Mahkemesi İçtihatlarının İç Hukuka Etkisi  74
IV. ÇELİŞME İLKESİ  77
A. Çelişme Kavramı, Çelişme Yöntemi, Çelişme İlkesi Arasındaki İlişki  77
B. Çelişme ve Diğerleri: Bir Küçük Kavram Kargaşası  83
C. AİHM’nin Gözünden Çelişme İlkesi ve Çelişmeli Muhakeme Hakkı  88
D. Hukuk Sistemi İçinde Çelişmenin Yeri  92
E. Çelişme İlkesinin Tanıdığı Haklar  96
1. Genel Olarak  96
2. Bilme (Bilgilenme) Hakkı  96
3. Tartışma (Açıklamada Bulunma) Hakkı  99
V. SİLAHLARIN EŞİTLİĞİ İLKESİ  103
A. Silahların Eşitliğinin Tarihî Kökenleri: Adli Düellodan Çelişmeli Muhakemeye  103
B. AİHM’nin Gözünden Silahların Eşitliği İlkesi  105
C. Cumhuriyet Savcılığının Var Olduğu Bir Ceza Muhakemesi Sisteminde Silahların Eşitliği İlkesinin Anlamı  109
VI. ÇELİŞME VE SİLAHLARIN EŞİTLİĞİ İLKELERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ  115
A. AİHM ve Anayasa Mahkemesi İçtihatlarındaki Yansımalar  115
B. İki İlke Arasındaki Somut Farklılıklar  121
VII. ÇELİŞME VE SİLAHLARIN EŞİTLİĞİ İLKELERİNİN CEZA MUHAKEMESİ HUKUKUNDA GEÇERLİ OLAN DİĞER İLKE VE KAVRAMLARLA İLİŞKİSİ  123
A. Genel Bilgiler  123
B. Hâkimin Tarafsızlığı İlkesiyle İlişki  124
C. Re’sen Araştırma İlkesiyle İlişki  125
D. Makul Sürede Yargılanma Hakkıyla İlişki  126
E. Doğrudan Doğruyalık, Kesiksizlik ve Hâkimin Değişmezliği İlkeleriyle İlişki  127
1. Doğrudan Doğruyalık ve Kesiksizlik İlkeleri  127
2. Hâkimin Değişmezliği İlkesi  130
F. Sözlülük, Aleniyet ve Yüze Karşılık İlkeleriyle İlişki  137
G. Hukuki Dinlenilme Hakkı, Meram Anlatma Hakkı ve Muhakemeye Yön Verme Hakkıyla İlişki  140
1. Meram Anlatma ve Hukuki Dinlenilme Hakları  140
2. Kavramların Çelişme ve Silahların Eşitliği İlkeleriyle İlişkisi  142
3. Muhakemeye Yön Verme Hakkıyla İlişki ve Değerlendirme  145
VIII. AİHS’NİN 5. MADDESİ BAKIMINDAN ÇELİŞME VE SİLAHLARIN EŞİTLİĞİ  147
IX. CEZA MUHAKEMESİ SİSTEMLERİ KARŞISINDA ÇELİŞME VE SİLAHLARIN EŞİTLİĞİ  150
A. Genel Olarak  150
B. İtham Sistemi  150
C. Tahkik Sistemi  151
D. İşbirliği Sistemi ve Günümüzde Varılan Nokta  156
E. Ceza Muhakemesi Sistemleriyle Çelişme ve Silahların Eşitliği Arasındaki İlişki  162
İkinci Bölüm
SORUŞTURMA EVRESİNDE ÇELİŞME VE SİLAHLARIN EŞİTLİĞİ
I. GENEL BİLGİLER  165
II. AVRUPA’DA VE TÜRKİYE’DE SORUŞTUMA EVRESİNDE ÇELİŞME VE SİLAHLARIN EŞİTLİĞİNİN ETKİSİNİN ARTMASINA İLİŞKİN GELİŞMELER HAKKINDA  167
III. ŞÜPHELİYE İSNADIN BİLDİRİLMESİ VE HAKLARININ ÖĞRETİLMESİ  174
A. İsnadın Bildirilmesi Bağlamında AİHS’nin 5/2 Maddesiyle 6/3–(a) Maddesi Arasındaki İlişki  174
B. AİHS’nin 5/2. Maddesi ve Ceza Muhakemesindeki Yeri  176
C. Haklarının Öğretilmesi  178
IV. SORUŞTURMA EVRESİNDE MÜDAFİİN HUKUKİ YARDIMINDAN FAYDALANMA  184
A. Genel Esaslar  184
1. AİHS ve CMK’da Müdafi Yardımından Faydalanma Hakkı  184
2. Çelişme ve Silahların Eşitliği İlkesinin Bir Gereği Olarak Müdafi  187
3. Müdafi Yardımının Ücretsiz Olması  193
4. Müdafiin Hukuki Yardımından Faydalanma Hakkından Vazgeçme  194
5. Silahların Eşitliği İlkesi Bağlamında Mağdurun Avukatın Hukuki Yardımından Faydalanması  196
B. Müdafiyle Başkalarının Duyamayacağı Bir Şekilde Görüşme ve Serbestçe Yazışma  197
1. Genel Esaslar  197
2. Görüşme ve Yazışma Hakkının Kısıtlanması  202
C. Müdafiin Şüpheli Hakkında Yapılan İşlemlere Katılması  206
1. İfade Alınması  206
2. Yer Gösterme  210
3. Keşif  212
4. Teşhis ve Yüzleştirme  213
5. Aramada Hazır Bulunma ve El Konulan Belgelerin İncelenmesi  214
6. Uzlaştırma Müzakereleri  215
D. Kendi Seçtiği Müdafiin Yardımından Faydalanabilme Hakkı  216
V. DOSYA İNCELEME HAK VE YETKİSİ  219
A. AİHS Bağlamında Soruşturma Evresinde Dosya İnceleme Hak ve Yetkisi  219
B. Dosya İnceleme Hak ve Yetkisinin İşlevi  222
C. Dosya İnceleme Hak ve Yetkisinin Kapsamı ve Örnek Alma  228
D. Süjeler Bakımından Dosya İnceleme Hak ve Yetkisi  230
1. Müdafi ve Müdafi Olarak Seçilme İhtimali Bulunan Avukat Bakımından  230
2. Şüpheli ve Sanık Bakımından  238
3. Mağdur, Şikâyetçi ve Vekil Statüsündeki Avukat Bakımından  240
E. Dosya İnceleme Hak ve Yetkisinin Kısıtlanması  243
1. İncelenmesi Kısıtlanamayacak Belgeler  243
2. Kısıtlama Kararı Verilmesi Mümkün Olan Suçlar  244
3. Sulh Ceza Hâkiminin Kısıtlama Kararları Bakımından İşlevi ve Savcılığın Kararı Kaldırması Meselesi  246
4. Kısıtlama Kararının Kendiliğinden Ortadan Kalkması  250
5. Muhafaza Altına Alınmış Delilleri İnceleme Yetkisi  251
6. Sanık Lehine Delillerin Dosyaya Konulmaması İnceleme Yetkisini Kısıtlayabilir mi?  258
VI. TUTUKLANMASI TALEP EDİLEN ŞÜPHELİNİN AİHS’NİN 5. MADDESİ BAĞLAMINDA FAYDALANDIĞI GÜVENCELER  261
A. Genel Bilgiler  261
B. Tutuklama Oturumu ve Çelişmeli Duruşma  264
1. Tutuklanması Talep Edilen Kişinin Hâkim Önüne Çıkartılması ve Dinlenmesi  264
2. Tutuklanması Talep Edilen Kişinin Müdafi Yardımından Faydalanması  268
3. Tutuklanması Talep Edilen Kişi Bakımından Dosya İnceleme Hak ve Yetkisi  269
C. Şüpheli ve Sanığın Salıverilme Talepleri ve Tutukluluğun İncelenmesi  273
VII. SORUŞTURMA EVRESİNDE TERCÜMAN YARDIMINDAN FAYDALANMA HAKKI  275
VIII. SORUŞTURMA EVRESİNDE ERKEN DİNLEME  280
IX. SORUŞTURMA EVRESİNDE TARAFLARDAN MÜTALAA ALINMASI  281
X. İDDİANAMENİN DEĞERLENDİRİLMESİ SÜRECİNDE ÇELİŞME VE SİLAHLARIN EŞİTLİĞİNE YÖNELİK İHTİYAÇ  282
Üçüncü Bölüm
KOVUŞTURMA EVRESİNDE ÇELİŞME VE SİLAHLARIN EŞİTLİĞİ
I. GENEL BİLGİLER  293
II. İLK DERECE MAHKEMELERİNDE VE İSTİNAF KANUN YOLUNDA DURUŞMA HAZIRLIĞI DEVRESİ  294
A. Genel Olarak  294
B. İsnadın Bildirilmesi Bağlamında İddianamenin Tebliği ve Duruşmaya Davet  295
C. Delil Toplanması Talepleri  301
D. Duruşma Hazırlığında Erken Dinleme  303
III. İLK DERECE MAHKEMELERİNDE VE İSTİNAF KANUN YOLUNDA DURUŞMA DEVRESİ  305
A. Ceza Muhakemesinde Duruşma Devresi  305
B. İddianamenin Tebliği ile Duruşma Günü Arasında Bulunması Gereken Koruyucu Süre  307
C. Kendini Bizzat Savunma Hakkı, Duruşmada Hazır Bulunma Hakkı ve Duruşmaya Etkili Katılım  308
1. Kendini Bizzat Savunma ve Duruşmada Hazır Bulunma Hakkı  308
a. Genel Bilgiler  308
b. Çelişme ve Silahların Eşitliği İlkeleri Bağlamında  312
c. İlk Derece Mahkemesinde  315
ca. Sanığın Yokluğunda Duruşma Yapılmaz Kuralı ve Duruşmaya Katılma Hakkından Feragat  315
cb. Duruşmadan Bağışık Tutulan Sanığın Durumu  323
cc. Kaçak ve Gaip Sanıkların Durumu  324
cd. Koruma Tedbirlerine İlişkin Tazminat Davalarında Duruşmaya Katılma Hakkı  326
ce. Disiplin Cezalarına Karşı İnfaz Hakimliğine Yapılan Başvuruda Duruşmaya Katılma Hakkı  326
d. İstinaf Kanun Yolunda  327
da. Duruşma Yapılması Halinde Sanığın Duruşmaya Katılamaması Bağlamında  327
db. Duruşma Açılması Talebinin Bölge Adliye Mahkemesince Reddi Bağlamında  332
2. Muhakemeye Etkili Bir Biçimde Katılma Hakkı  337
a. Sanığın Duruşma Salonundan Çıkartılması  337
b. Duruşmaya Video Konferans (SEGBİS) Yöntemiyle Katılan Sanığın Durumu  341
ba. Terim ve Genel Bilgiler  341
bb. Duruşmada Hazır Bulunama ve Duruşmaya Etkili Katılım Hakları Bağlamında  344
bc. Anayasa Mahkemesi’nin 2020 Yılından İtibaren Video Konferans Sistemi’nin Kullanılması Hakkında Verdiği Kararlar  350
bd. Duruşmaya Uzaktan Bağlanmak İsteyen Sanığın Buna Rağmen Duruşmaya Getirilmesi ve Katılanın Pozisyonu  354
c. Yargılama Dilini Anlamayan veya Zihinsel Kapasitesi Yetersiz Sanığın Durumu  355
D. Müdafiin Hukuki Yardımından Faydalanma Hakkı  360
1. Kovuşturma Evresi Bağlamında Genel Olarak  360
2. Duruşma Salonundaki Oturma Düzeninin Doğurduğu Dezavantajlar  363
3. Video Konferans Yöntemiyle Duruşmaya Katılan Sanığın Hukuki Yardımdan Faydalanması  370
4. Zorunlu Müdafiin Mazeretsiz Olarak Duruşma Salonunu Terk Etmesi  373
5. Müdafiin Duruşma Salonundan Çıkartılması  374
6. Duruşmada Hazır Bulunmayan Sanığın Müdafiinin Duruşmaya Kabulünün Zorunlu Olması  376
E. İddianamenin Anlatılması  377
F. Bölge Adliye Mahkemesinde İnceleme Raporunun Anlatılması  380
G. Delillerin Ortaya Konulmasında Hak Eşitliği  380
1. Delil Sunma ve Delil Toplanmasını Talep Etmeye İlişkin Genel Esaslar  380
a. Delil Araştırılması ve Toplanması Taleplerinin Mahkeme Tarafından Değerlendirilmesi Bağlamında  382
b. Savunmanın Delilin İspata Etkisini Ortaya Koymasının Önemi  394
c. Mahkemenin Re’sen Araştırma Yetkisinin Etkisi  397
2. Tanık Dinlenmesinde Fırsat Eşitliği ve Tanıklara Soru Sorma Hakkı  399
a. Genel Olarak  399
b. Tanık Kavramının AİHS ve CMK Uyarınca Ortak ve Farklı Noktaları  405
c. AİHS’de Yer Alan Çapraz Sorgu ve CMK’da Yer Alan Doğrudan Soru Sorma Kurumları  406
ca. AİHS’nin 6/3–(d) Maddesinde Yer Alan Kendisini Suçlayan Tanıkları Sorguya Çekme ve Çektirme Hakkının Anlamı  406
cb. Çapraz Sorgu ve Doğrudan Soru Sorma Arasındaki Farklılıklar  407
cc. Türk Hukukunda Bir Tanık Sınama Yöntemi Olarak Doğrudan Soru Sorma (CMK m. 201)  410
d. Video Konferans Yöntemiyle ve İstinabe Yoluyla Tanık Dinlemesinde Yaşanan Sorunlar  419
e. Bilirkişi ve Uzman Bağlamında  422
f. Tanığa Duruşmada Soru Sorulması İçin Uygun ve Yeterli İmkân Tanınmayan Hallerde Devreye Giren Güvenceler  427
fa. Genel Bilgiler  427
fb. CMK Uyarınca Duruşmada Okunmasıyla Yetinilebilecek Belgeler  428
fc. CMK’da Yer Alan “Tek Tanık Varsa Mutlaka Dinlenir” Kuralı ve Tek veya Belirleyici (SoleDecisive) Delil Ölçütü  432
fca. CMK’da Yer Alan Tek Tanık Varsa Mutlaka Dinlenir Kuralı  432
fcb. AİHM ve Anayasa Mahkemesi Tarafından Kullanılan Tek veya Belirleyici (SoleDecisive) Delil Ölçütü  434
fd. Gizli Tanıklık Bağlamında  445
fe. Devlet Sırlarına İlişkin Tanıklık Bağlamında  455
g. Mağdurun Dinlenmesi ve Mağdura Soru Sorulması  458
ga. Genel Bilgiler  458
gb. Türk Hukukunda Kırılgan Grup ve Mağdur Kavramları  461
gc. AİHM ve Dengeleyici Tedbirler  464
gd. CMK’da Yer Alan Konuyla İlgili Dengeleyici Tedbirler  468
gda. 7188 sayılı Kanun’un Öncesindeki Durum  468
gdb. Kırlgan Mağdurun Dinlenmesine İlişkin Genel Kural  470
gdc. Cinsel Saldırı ve Çocukların Cinsel İstismarı Suçlarının Nitelikli Şekillerinden Mağdur Olanların Beyanlarının Alınması  472
3. Belge Delillerinin Ortaya Konulması  477
a. Bazı Belgelerin Anlatılmasına Yönelik CMK’da Yapılan Değişiklik  478
b. Duruşmaya Gelen Tanığın ve Sanığın Önceki İfadesinin Okunması  483
H. Delillerin Tartışılması (CMK m. 215 ve 216)  485
1. Delillerin Tartışılmasına İlişkin Genel Kurallar  485
2. Savunmanın Deliller Hakkında Tartışma Yapma İmkânının Kısıtlanması  492
a. Genel İlkeler  492
b. Kamu Yararı Nedeniyle Tüm Bir Yargılama Boyunca Dosyanın ve Delillerin Kısmen veya Tamamen Gizlenmesi Sorunu  493
c. CMK’nın 125. Maddesi Uyarınca Devlet Sırrı Niteliğindeki Belgelerin Mahkemece İncelenmesi  496
d. Devlet Sırrı Söz Konusu Olmayan Hallerde Delillerin Tartışılmasının Engellenmesine İlişkin Sorunlar  498
e. Cinsel Saldırı ve Çocukların Cinsel İstismarı Suçlarının Nitelikli Şekillerinden Mağdur Olanların Beyanlarına Erişim ve Savunma Hakkının Dengelenmesi  504
İ. Cumhuriyet Savcısının Duruşmaya Katılması ve/veya Mütalaaları  506
1. Çelişme Yönteminin Hayata Geçirilmesinde Cumhuriyet Savcısının Rolü  506
2. Kural: Cumhuriyet Savcısının Yokluğunda Duruşma Yapılmaz  508
3. Kuralı Sorgulatan Bir İstisna: Cumhuriyet Savcısının Asliye Ceza Mahkemelerinde ve Çocuk Mahkemelerinde Duruşmaya Katılmaması  508
J. Tarafların Mütalaalarının Alınması ve Müzakerelerin Gizliliği  515
K. Kararların Bildirilmesi  519
L. Son Sözün Sanığa Verilmesi  522
M. Bozma Kararı Sonrası Yapılan Yargılamada Sanığa Söz Verilmesi  524
P. Suçun Hukuki Niteliğinin Değişmesi Halinde veya Ek Savunma Verilmesi Gereken Hallerde Sanığa Süre Verilmesi  527
IV. SERİ MUHAKEME VE BASİT YARGILAMA  532
A. Seri Muhakeme Usulü  532
B. Basit Yargılama Usulü  533
V. KANUN YOLLARI  537
A. Genel Olarak  537
B. Başvuru Süreleri Bakımından  539
C. İtiraz Kanun Yolunda  546
1. Genel Olarak  546
2. Tutuklamaya İtiraz Halinde  549
a. Genel Olarak  549
b. Cumhuriyet Savcılığının Görüşünün Bildirilmesi  550
c. İtiraz İncelemesinde Duruşma Yapmanın Zorunlu Olmaması  554
D. İstinaf Kanun Yolunda  556
1. Dilekçelerin Tebliği  556
2. Bölge Adliye Mahkemesi Başsavcılığının Tebliğname Düzenleme Yetkisinin Ortadan Kaldırılması  558
E. Temyiz Kanun Yolunda  560
1. Dilekçelerin Tebliği  560
2. Tebliğnamenin Tebliği  561
3. Murafaa  564
F. Olağanüstü Kanun Yollarında  566
1. Genel Olarak  566
2. Olağanüstü İtiraz  566
3. Kanun Yararına Bozma  568
4. Yargılamanın Yenilenmesi  569
Sonuç  575
Kaynakça  581
ÇALIŞMADA YER VERİLEN AİHM VE ANAYASA MAHKEMESİ BİREYSEL BAŞVURU KARARLARI  603
AİHM Tarafından Türkiye Cumhuriyeti Devleti Hakkında Verilen Kararlar  603
AİHM Tarafından Türkiye Cumhuriyeti Devleti Dışındaki Devletler Hakkında Verilen Kararlar  604
Anayasa Mahkemesi Tarafından Bireysel Başvuru Yolunda Verilen Kararlar  608
Kavramlar Dizini  611

Yorum Yap

Lütfen yorum yazmak için oturum açın ya da kayıt olun.