| Kitap Künyesi | |
| Yazar | Süleyman SAPANOĞLU |
| Baskı Tarihi | 2022/01 |
| Baskı Sayısı | 1 |
| Boyut | 16x24 cm (Standart Kitap Boyu) |
| Cilt | Karton kapak |
| Sayfa Sayısı | 284 |
Hukuk sistemimizde bir kimse iki yoldan mirasçı olabilir. Ya kanunun belirlediği esaslara, ya da mirasbırakanın ölüme bağlı bir tasarrufu ile mirasçılığı kazanır. Açıklanan mirasçılığa kazanma şekillerine göre, mirasçılar yasal/kanuni mirasçılar ve mirasbırakan tarafından alınan bir ölüme bağlı tasarrufla iradi/ atanan/mansup mirasçılar olmak üzere iki gurupta toplanmaktadır. Kanunun belirlediği esaslara göre mirasçılık sıfatını kazananlara yasal/kanuni mirasçılar, mirasbırakanın ölüme bağlı bir tasarrufu ile mirasçılığı kazananlara da, iradi/atanmış/mansup mirasçı denilmektedir.
Devlet tüzel kişiliği de, açıklanan iki yoldan mirasçılık sıfatını kazanır. Medeni Kanunumuzun 494–500. maddelerinde yazılı, kendisinden önce gelen hiçbir yasal ve mirasbırakan tarafından atanmış mirasçının bulunmaması halinde Devlet yasal mirasçı sıfatını alır. Diğer yasal mirasçıların veya atanmış mirasçının bulunması durumunda, Devletin yasal mirasçılığı söz konusu olamaz. Ancak; mirasbırakanın ölüme bağlı bir tasarrufu ile (vasiyetname veya miras sözleşmesi ile) atanmış mirasçı sıfatını kazanır.
Kitabımız, Devletin yasal ve atanmış mirasçılığına ilişkindir. Devletin mirasçılığının anlaşılması bakımından, mirasçı bırakmaksızın ölen kimsenin mirasının Devlete intikali dört bölüm halinde hazırlanmıştır Birinci bölüm, “ Miras hukukunun konusu ve temel kavramlar”, ikinci bölüm, “Devletin mirasçılığı”, üçüncü bölüm, “Türkiye’de ölen yabancıların mirası” ve dördüncü bölümde de, “Miras sebebiyle Devlete intikal eden taşınmazların zilyetlikle kazanma yasağı”. Ayrıca bu bölümler, kendi içlerinden konu başlıkları dikkate alınarak ayrımlara tabi tutulmuşlardır.
Doktrinde ileri sürülen fikirlere ve uygulamayı yön veren YİBK, HGK ve Yargıtay Özel Daire kararları, kitabın hacımı göz önünde tutularak, işlenen konuların altına işlenmiş, ortak bilgiler ilgili bölümlere yollama yapılmak suretiyle okuyucuya kolaylık ve incelemede birlik sağlanmaya çalışılmıştır.
Devletin mirasçılığı, miras hukukunun en az işlenmiş sınırlı olan bir bölümüdür. Bu nedenle çalışmamız, ortaya çıkan tüm sorunları ve çözüm yollarını karşılamayabilir. Okuyucu ve uygulayıcıların eleştiri ve önerileri, bize ışık tutacak ve eksikliklerin giderilmesinde yardımcı olacaktır.
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ ...................................................................................................................... 7
İÇİNDEKİLER.............................................................................................................. 9
KISALTMALAR......................................................................................................... 17
GİRİŞ ....................................................................................................................... 19
BİRİNCİ BÖLÜM
MİRAS HUKUKUNUN TEMEL KAVRAMLARI
A. ÖLÜM OLGUSU .........................................................................................27
1. İnsanın (gerçek kişinin) ölümü .................................................................. 28
2. Tüzel kişiler ............................................................................................... 29
3. Gaibin mirası............................................................................................. 29
a. Mirasbırakanın gaipliği ...................................................................... 31
aa. Gaiplik kararı verilmesi sebepleri................................................ 32
bb. Gaiplik kararının istenilmesi süresi ............................................. 33
cc. Görevli mahkeme ....................................................................... 33
dd. Yetkili mahkeme ......................................................................... 33
ee. Gaiplik kararının verilmesi .......................................................... 34
ff. Güvence verme yükümlülüğü..................................................... 35
gg. İade yükümlülüğü ....................................................................... 36
hh. Hazinenin istemi üzerine gaiplik kararının verilmesi .................. 37
4. Mirasçının gaipliği..................................................................................... 40
5. Gaibin hem mirasbırakan, hem de mirasçı olması.................................... 41
B. MİRASBIRAKAN.........................................................................................42
1. Gerçek kişiler ............................................................................................ 42
2. Tüzel kişilerin durumu .............................................................................. 43
C. MİRASÇILAR..............................................................................................44
1. Mirasçı olabilmenin koşulları.................................................................... 44
a. Mirasbırakanın ölümü anında sağ olmak .......................................... 44
b. Hak ehliyetine sahip olmak ............................................................... 44
c. Mirastan yoksun olmamak ................................................................ 45
10 İçindekiler
2. İki tür mirasçı vardır.................................................................................. 46
a. Yasal mirasçılar.................................................................................. 47
aa. Kan hısımları ............................................................................... 49
aaa. Altsoy................................................................................ 51
bbb. Ana ve baba...................................................................... 51
ccc. Büyük ana ve büyük baba................................................. 51
ddd. Evlilik dışı hısımlar ............................................................ 52
b. Sağ kalan eş....................................................................................... 53
c. Evlatlık............................................................................................... 55
d. Devlet ................................................................................................ 56
3. Atanmış mirasçılar.................................................................................... 59
a. Genel olarak ...................................................................................... 59
b. Mirasçı atama.................................................................................... 63
aa. Önmirasçı ................................................................................... 63
bb. Yedek mirasçı atama .................................................................. 63
cc. Art mirasçı atama ....................................................................... 64
c. Belirli mal bırakma ............................................................................ 64
4. Ölüme bağlı tasarruflar............................................................................. 66
a. Ölüme bağlı tasarruf kavramı............................................................ 67
b. Ölüme bağlı tasarrufların iki anlamı.................................................. 68
aa. Şekli anlamda ölüme bağlı tasarruflar........................................ 69
bb. Maddi anlamda ölüme bağlı tasarruflar..................................... 69
cc. Tereke ile ilgisi olmayan ölüme bağlı tasarruflar........................ 70
c. Ölüme bağlı tasarruf ehliyeti ve koşulları.......................................... 71
aa. Ayırt etme gücü koşulu............................................................... 72
bb. Yaş koşulu................................................................................... 74
aaa. Miras sözleşmesinde aranan yaş koşulu .......................... 74
bbb.- Vasiyetname için aranan yaş koşulu................................. 75
d. Ölüme bağlı tasarruf türleri............................................................... 76
aa. Vasiyetname............................................................................... 76
bb. Ortak vasiyetname ..................................................................... 77
cc. Mirasbırakanın, vasiyetnameyi bizzat ve şahsen
düzenleme zorunluluğu.............................................................. 78
İçindekiler 11
e. Vasiyetname türleri .......................................................................... 80
aa. Resmi vasiyetname..................................................................... 80
aaa. Resmi vasiyetnameyi düzenleyecek yetkili resmi
memur .............................................................................. 81
bbb. Resmi vasiyetnameyi düzenleyen resmi memur ve
vasiyetnamenin düzenlenmesine katılan tanıklarda
aranan nitelikler ............................................................... 81
ccc. Resmi vasiyetnamenin düzenlenmesinde uyulacak
usul ve esaslar .................................................................. 82
ddd. Vasiyetnamenin saklanması ............................................. 84
eee. Yabancı ülkelerdeki Türklerin resmi vasiyetname
tanzim etmeleri ................................................................ 84
f. El yazılı vasiyetname ................................................................................. 84
aa. El yazılı vasiyetnamenin koşulları ...................................................... 84
bb. El yazılı vasiyetnamenin saklanması .................................................. 85
g. Sözlü vasiyetname .................................................................................... 86
aa. Sözlü vasiyetnamenin düzenlenmesinde uyulacak usul ve
esaslar................................................................................................ 87
bb. Vasiyetçinin sözlerini belgeleme ....................................................... 87
cc. Sözlü vasiyetnamenin hüküm ve sonuçları........................................ 88
D. MİRAS SÖZLEŞMESİ ...................................................................................88
E. MİRAS SÖZLEŞMESİNİN SAKLANMASI........................................................90
F. TEREKE/MİRAS..........................................................................................90
G. MİRASIN AÇILMASI VE KAZANILMASI ........................................................91
1. Giriş........................................................................................................... 91
2. Mirasın açılması: ....................................................................................... 92
a. Mirasın açıldığı an.............................................................................. 93
aa. Gerçek kişi mirasbırakanın mirasın açıldığı an:........................... 93
bb. Gaibin mirasının açıldığı an......................................................... 94
b. Mirasın açıldığı yer ............................................................................ 95
H. MİRASIN KAZANILMASI .............................................................................95
1. Genel olarak.............................................................................................. 95
a. Gerçek kişinin mirasının kazanılması................................................. 96
b. Gaibin mirasının kazanılması ............................................................. 97
12 İçindekiler
İ. HALEFİYET İLKESİ .....................................................................................100
1. Külli halefiyet.......................................................................................... 101
a. Mirasçılar, mirası bir bütün olarak kazanırlar ................................. 102
b. Mirasçılar, mirası kanun gereğince kazanırlar................................. 103
c. Mirasçılar, mirası doğrudan doğruya kazanırlar.............................. 103
d. Mirasçılar, mirasbırakanın borçlarından kişisel olarak ve
müteselsilen sorumludurlar ............................................................ 104
e. Mirasçılar, tereke malları üzerinde elbirliği mülkiyet şeklinde
malik olurlar .................................................................................... 105
2. Cüz’i halefiyet ilkesi ................................................................................ 107
J. MİRAS YOLUYLA GEÇEN HAKLAR VE ALACAKLAR......................................108
1. Genel olarak ........................................................................................... 108
2. Mirasbırakanın tazminat istemlerinin mirasçılara intikali ...................... 109
a. Maddi tazminat isteminin mirasçılara intikali................................. 109
b. Manevi tazminat isteminin mirasçılara intikali ............................... 110
3. Miras yoluyla geçmeyen hak ve alacaklar .............................................. 111
K. MİRASÇILARIN, MİRASBIRAKANIN BORÇLARINDAN SORUMLULUĞU........113
1. Genel olarak ........................................................................................... 113
2. Mirasçıların birbirine karşı sorumluğu.................................................... 117
3. Müteselsil sorumluluğun süresi.............................................................. 117
L. MİRASIN GEÇMESİNİN SONUÇLARI ..........................................................118
M. KORUMA ÖNLEMLERİ ..............................................................................119
1. Genl olarak ............................................................................................. 119
2. Terekenin defterini tutma ...................................................................... 121
3. Terekenin mühürlenmesi ....................................................................... 122
4. Terekenin resmen yönetilmesi ............................................................... 123
5. Vasiyetnamelerin açılmasına ilişkin önlemler ........................................ 125
a. Vasiyetnamelerin tevdi zorunluluğu ............................................... 126
b. Terekenin yönetilmesi hakkında karar alınması.............................. 126
c. Vasiyetnamelerin açılması .............................................................. 126
d. Vasiyetname örneklerinin tebliği .................................................... 127
N. MİRASÇILIK BELGESİ ................................................................................127
1. Genel olarak ........................................................................................... 127
2. Mirasçılık belgesinin alınması................................................................. 129
İçindekiler 13
a. Davacı .............................................................................................. 129
b. Davalı............................................................................................... 130
3. Görev ve yetki......................................................................................... 131
a. Görevli mahkeme ............................................................................ 131
b. Yetkili mahkeme .............................................................................. 131
4. Mirasçılık belgesi alınmasında takip edilecek usul.................................. 132
5. Mirasçılık belgesinin içeriği..................................................................... 133
6. Mirasçılık belgesinin iptali ve düzeltilmesi.............................................. 135
O. MİRAS SEBEBİ İLE İSTİHKAK DAVASI......................................................... 136
1. Genel olarak............................................................................................ 136
2- Davanın tarafları ..................................................................................... 140
a. Davacı .............................................................................................. 140
b. Davalı............................................................................................... 140
3. Görev ve yetki......................................................................................... 141
a. Görevli mahkeme ............................................................................ 141
b. Yetkili mahkeme .............................................................................. 141
4. Davanın konusu ...................................................................................... 142
5. İspat yükü ............................................................................................... 142
6. Zamanaşımı............................................................................................. 143
7. Davanın hükmü....................................................................................... 143
İKİNCİ BÖLÜM
DEVLETİN MİRASÇILIĞI
A. GENEL OLARAK........................................................................................ 145
B. DEVLETİN YASAL MİRASÇILIĞI.................................................................. 149
1. Genel olarak............................................................................................ 149
2. Devletin yasal mirasçılığına ilişkin düzenlemeler.................................... 152
a. 1982 Anayasa .................................................................................. 154
b. Türk Medeni Kanunu ....................................................................... 154
c. Türk Borçlar Kanunu........................................................................ 154
d. 3402 sayılı Kadastro Kanunu: .......................................................... 155
e. Sosyal Hizmetler Ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu.................... 156
f. Milletler Arası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkındaki
Kanunun .......................................................................................... 156
14 İçindekiler
g. Türk Vatandaşlık Kanunu................................................................. 157
h. Türk Medeni Kanununun Velayet, Vesayet Ve Miras
Hükümlerinin Uygulanmasına Dair Tüzük ..................................... 158
C. DEVLETİN YASAL MİRASÇILIĞI..................................................................158
1. Devletin yasal mirasçılığı fer’i/tali niteliktedir:....................................... 158
2. Mirasın intikalinde Devlet külli haleftir .................................................. 159
3. Devlet saklı pay mirasçı değildir ............................................................. 159
4. Devletin yasal mirasçılığı tek yönlü bir mirasçılıktır................................ 160
5. Mirasbırakanın, borçlarından sınırlı sorumlu olma ................................ 160
D. DEVLETİN YASAL MİRASÇILIĞININ KOŞULLARI ..........................................161
1. Vatandaşlık koşulu.................................................................................. 163
2. Mirasbırakanın yasal ve iradi miraçılarının bulunmaması ...................... 164
a. Yasal mirasçı olan kan hısımlarının bulunmaması........................... 166
aa. Altsoy........................................................................................ 166
bb. Ana ve baba.............................................................................. 167
cc. Büyük ana ve büyük baba......................................................... 167
dd. Evlilik dışı hısımlar .................................................................... 167
b. Sağ kalan eş..................................................................................... 168
c. Evlatlık............................................................................................. 169
d. Hak sahiplerinin mirasçılık sıfatını bildirmeye çağırma ................... 169
E. MİRASIN DEVLETE İNTİKALİ .....................................................................171
1. Genel kural ............................................................................................. 171
2. İstisna ..................................................................................................... 172
F. VATANDAŞLIĞININ KAYBI HALİNDE MİRASÇILIK.......................................179
1. Yetkili makam kararı ile Türk vatandaşlığının kaybı şekilleri .................. 180
a. Türk vatandaşlığının çıkma ile kaybı................................................ 180
b. Türk vatandaşlığının yetkili makam kararı ile kaybettirme ............. 180
c. Türk vatandaşlığa alınmanın iptal ile kaybı ..................................... 181
d. Türk vatandaşlığının seçme hakkının kullanılması ile
kaybedilmesi ................................................................................... 182
G. DEVLETİN, MİRASBIRAKANIN BORÇLARINDAN SORUMLUĞU ...................183
H. DEVLET, MİRASTAN ISKAT EDİLEMEZ .......................................................185
İ. DEVLET MİRASI RET EDEBİLİR...................................................................185
1. Gerçek ret............................................................................................... 186
İçindekiler 15
2. Hükmen ret............................................................................................. 187
3. Mirası reddin hükmü .............................................................................. 187
J. MİRAS SEBEBİ İLE İSTİHKAK DAVASI......................................................... 188
YARGITAY KARARLARI............................................................................. 189
K. DEVLETİN İRADİ MİRASÇILIĞI................................................................... 205
1. Genel olarak............................................................................................ 205
2. Yasal düzenlemeler................................................................................. 205
3. Mirasın, atanmış mirasçılara intikali:...................................................... 207
4. Devletin, mirasçı olarak atanması halinde mirasbırakanın
borçlarından sorumluluğu: ..................................................................... 208
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
MİRASÇI BIRAKMADAN TÜRKİYE’DE ÖLEN YABANCILARIN MİRASI
A. MİRASÇI BIRAKMADAN TÜRKİYE’DE ÖLEN YABANCILARIN MİRASI........... 209
1. Genel olarak............................................................................................ 209
2. Yabancı kavramı...................................................................................... 210
3. Yabancıların mirası.................................................................................. 210
a. Taşınır mallar................................................................................... 218
b. Taşınmaz mallar............................................................................... 218
B. YABANCILARIN, TÜRKİYE’DE TAŞINMAZ MAL EDİNME VE MİRAS
HAKKI ..................................................................................................... 219
1. Genel olarak............................................................................................ 219
2. Yabancıların Türkiye’de taşınmaz mal edinme koşulları......................... 223
a. Karşılıklılık ilkesi............................................................................... 223
b. Kanuni sınırlamalar.......................................................................... 225
aa. 1062 sayılı Kanun...................................................................... 225
bb. Köy Kanunu............................................................................... 225
cc. Tapu Kanunu............................................................................. 226
dd. Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Kanunu ................ 226
ee. Diğer Kanunlar .......................................................................... 226
c. Taşınmazın niteliği, miktarı, tapuda kayıtlı olması ve imar planı
içinde bulunması sorunu ................................................................. 227
3. Yabancıların mirasçılık belgesi istemleri ................................................. 228
4. Yabancının, ölmüş veya gaip sayılması ................................................... 228
16 İçindekiler
C. MİRASÇI BIRAKMADAN TÜRKİYE’DE ÖLEN VATANSIZLARIN MİRASI .........228
1. Genel olarak ........................................................................................... 228
2. Vatansızlık kavramı................................................................................. 229
3. Vatansızların mirasının Devlete geçişi .................................................... 231
D. YABANCILARA İLİŞKİN YARGITAY KARARLARI...........................................231
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
MİRAS SEBEBİYLE DEVLETE GEÇEN TAŞINMAZLARIN
ZİLYETLİKLE KAZANILMA YASAĞI
A. GENEL OLARAK........................................................................................237
B. TAPUSUZ TAŞINMAZLAR..........................................................................249
C. TAPULU TAŞINMAZLAR............................................................................252
1. Genel olarak ........................................................................................... 252
2- Maliki tapu kütüğünde anlaşılmayan kişiye ait taşınmaz: ...................... 253
3 . Yirmi yıl önce hakkında gaiplik kararı verilmiş kişi:................................. 255
4. Yargıtay kararları .................................................................................... 257
5. İyiniyet sorunu........................................................................................ 268
KAYNAKÇA............................................................................................................ 277
KAVRAM DİZİNİ .................................................................................................... 279
Copyright 1985 - 2024 | Yetkin Basım Yayım Dağıtım San. ve Tic. A.Ş.
