Gümrük Ceza Hukuku (Makaleler)

Gümrük Ceza Hukuku (Makaleler)

Editör : Yusuf KARAKOÇ

İÇİNDEKİLER

GENEL KISIM

GENEL BİLGİLER

BİRİNCİ BÖLÜM

GÜMRÜK CEZA HUKUKUNA İLİŞKİN GENEL BİLGİLER

I. GENEL ÇERÇEVE .................................................................................... 1

II. GÜMRÜK HUKUKUNUN KONUSU ve KAPSAMI......................... 2

III. GÜMRÜK HUKUKUNUN HUKUK SİSTEMİ İÇİNDEKİ YERİ.... 3

IV. GÜMRÜK HUKUKUNUN KAYNAKLARI ...................................... 4

V. HUKUKA AYKIRI FİİLLERİN NİTELİĞİ ........................................... 6

VI. MÜEYYİDE TÜRLERİ........................................................................... 7

VII. GÜMRÜK CEZA HUKUKUNUN KONUSU ve KAPSAMI.......... 9

VIII. GÜMRÜK CEZA HUKUKUNUN HUKUK SİSTEMİ ..................

İÇİNDEKİ YERİ ............................................................................... 11

IX. GÜMRÜK CEZA HUKUKUNUN KAYNAKLARI ........................ 12

X. GÜMRÜK CEZA HUKUKU ALANINI DÜZENLEYEN

KANUNLAR ARASI İLİŞKİ .............................................................. 15

A. Genel Açıklama................................................................................ 15

B. Gümrük Kanunu-Vergi Usul Kanunu İlişkisi............................. 16

C. Gümrük Kanunu – Kabahatler Kanunu İlişkisi.......................... 17

Ç. Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu – Türk Ceza Kanunu İlişkisi . 18

GENEL DEĞERLENDİRME..................................................................... 19

SEÇİLMİŞ KAYNAKÇA............................................................................ 21

BİRİNCİ KISIM

GÜMRÜK KABAHATLERİ

BİRİNCİ BÖLÜM

USULSÜZLÜKLERE İLİŞKİN GÜMRÜK KABAHATLERİ

GİRİŞ............................................................................................................. 23

I. KABAHATLERİN TANIMI VE KABAHATLERE İLİŞKİN

GENEL İLKELER................................................................................. 24

A. Genel Açıklama ............................................................................... 24

B. Kabahatlerin Ortaya Çıkış Sebepleri ............................................ 24

C. Kabahatlerin Unsurları .................................................................. 25

Ç. Kabahatlerin Özel Görünüş Biçimleri.......................................... 29

II. İDARÎ YAPTIRIM KAVRAMI ............................................................ 32

III. GÜMRÜK REJİMLERİ ........................................................................ 34

A. Genel Açıklama ............................................................................... 34

B. Ekonomik Etkili Olmayan Gümrük Rejimleri............................. 37

1. Genel Olarak................................................................................. 37

2. Serbest Dolaşıma Giriş Rejimi.................................................... 37

3. Transit Rejimi ............................................................................... 39

4. İhracat Rejimi................................................................................ 39

C. Ekonomik Etkili Gümrük Rejimleri.............................................. 40

1. Genel Olarak................................................................................. 40

2. Gümrük Antrepo Rejimi............................................................. 41

3. Geçici İthalat Rejimi..................................................................... 42

4. Dâhilde İşleme Rejimi ................................................................. 43

5. Gümrük Kontrolü Altında İşleme Rejimi................................. 44

6. Hariçte İşleme Rejimi .................................................................. 45

IV. GÜMRÜK KABAHATLERİ VE USULSÜZLÜKLERE YÖNELİK

DÜZENLEMELER............................................................................... 46

A. Genel Açıklama ............................................................................... 46

B. Gümrük Kabahatleri ve Vergi Ceza Hukuku ............................. 46

C. Gümrük Kabahatlerinin Genel Özellikleri.................................. 48

1. Genel Olarak................................................................................. 48

2. Gümrük Kabahatlerinin Kabahatler Kanunu ile İlişkisi........ 49

3. Gümrük Kabahatlerinin Maddî Unsurları............................... 51

4. Gümrük Kabahatlerinin Manevî Unsurları ile Korunan

Hukukî Değer............................................................................. 54

Ç. Usulsüzlük Kabahatleri.................................................................. 56

1. Genel Olarak................................................................................. 56

xiv İçindekiler

2. İthalat veya İhracat Vergilerinden Muaf Eşyayı 33. Madde

Hükümleri Gereğince Belirlenen Gümrük Kapıları Dışında

Başka Yerlerden İzinsiz Olarak İthal veya İhraç Etme

Kabahati....................................................................................... 56

3. Dâhilde İşleme Rejimi, Gümrük Kontrolü Altında İşleme

Rejimi ve Tam Muafiyet Suretiyle Geçici İthalat Rejimi

Hükümlerine Tâbi Eşyaya İlişkin Olarak Yapılan Beyan ile

Muayene ve Denetleme veya Teslimden Sonra Beyana

Aykırılık Kabahati...................................................................... 59

4. Genel Düzenleyici İdarî İşlemlerle İhracı Yasaklanmış

Olan Eşyayı İhraç Etme Kabahati............................................ 61

5. Eşyanın İhracı, Belli Kuruluşların Vereceği ve Gümrük

İdaresine İbrazı veya Beyanı Zorunlu Olan Lisans, İzin,

Uygunluk Belgesi veya Bu Belgeler Yerine Geçen Bilgiye

Bağlı Olmasına Rağmen, Eşya Belge veya Bilgiye Tâbi

Değilmiş ya da Belge veya Bilgi Alınmış Gibi Beyanda

Bulunma Kabahati ..................................................................... 61

6. Türkiye Gümrük Bölgesine Getirilen ve Varış Gümrük

İdaresine Karayolu ile Sevk Edilmek Üzere Transit Rejimine

Konu Edilen Serbest Dolaşımda Olmayan Eşyanın Hatalı ve

Yanlış Beyan Edilmiş Olması Kabahati .................................. 62

7. Gümrük Antrepolarında veya Gümrük İdaresince Eşya

Konulmasına İzin Verilen Yerlerde Yapılan Sayımlarda

Kayıtlara Göre Fazla Eşya Çıkması Kabahati ........................ 64

8. Antrepo Rejimine Tâbi Eşyanın Hatalı Beyan Edilmesi

Kabahati....................................................................................... 65

9. Özet Beyan yahut Özet Beyan Olarak Kullanılan Ticarî

veya Resmî Belgelerdeki Kayıtlı Miktara Göre Kapların

Noksan Yahut Fazla Çıkması Kabahati .................................. 66

10. Dâhilde İşleme Rejimi, Gümrük Kontrolü Altında

İşleme Rejimi ile Geçici İthalat Rejimine İlişkin Hükümlerin

İhlâli Kabahati ............................................................................ 71

İçindekiler xv

xvi İçindekiler

11. Gümrük Kanunu ve Gümrük Kanununa Dayanılarak

Çıkarılan İkincil Düzenlemelerle Getirilen Hükümlere Aykırılık

Kabahatleri.................................................................................. 74

a. Genel Olarak........................................................................... 74

b. Yaptırımın İki Katı Olarak Uygulanacağı Haller.............. 76

c. Yaptırımın Dört Katı Olarak Uygulanacağı Haller........... 83

ç. Yaptırımın Altı Katı Olarak Uygulanacağı Haller............. 86

d. Yaptırımın Sekiz Katı Olarak Uygulanacağı Haller......... 87

e. İşletmelere Uygulanacak Düzenlemeler ............................ 89

SONUÇ ............................................................................................ 90

KAYNAKÇA ............................................................................................ 92

İKİNCİ BÖLÜM

EŞYAYI GÜMRÜK İŞLEMLERİNE TÂBİ TUTMAKSIZIN

İTHAL VE İHRAÇ ETME

GİRİŞ............................................................................................................. 97

I. TEMEL KAVRAMLAR .......................................................................... 99

A. Gümrük ........................................................................................... 99

B. Gümrük İşlemleri ......................................................................... 103

C. Gümrük Vergileri ........................................................................ 104

Ç. Gümrük Kabahatleri .................................................................... 110

II. EŞYAYI GÜMRÜK İŞLEMLERİNE TÂBİ TUTMAKSIZIN

İTHAL veya İHRAÇ ETME.............................................................. 113

A. Genel Açıklama ............................................................................. 113

B. Kanunî Unsur................................................................................. 114

C. Korunan Hukukî Değer ............................................................... 114

Ç. Kabahate Konu Eşya .................................................................... 115

D. Fiil ................................................................................................... 115

E. Fail ve Mağdur .............................................................................. 118

F. Manevî Unsur................................................................................. 119

G. Kabahatin Özel Görünüş Biçimleri ........................................... 119

Ğ. Anlaşmazlıkların Çözümü ve Görevli Mahkeme .................... 121

İçindekiler xvii

H. Yaptırım ........................................................................................ 124

I. Zamanaşımı ..................................................................................... 125

SONUÇ .......................................................................................... 126

KAYNAKÇA .......................................................................................... 130

İKİNCİ KISIM

GÜMRÜK SUÇLARI

BİRİNCİ BÖLÜM

EŞYAYI GÜMRÜK İŞLEMLERİNE TÂBİ TUTMADAN

ÜLKEYE SOKMA SUÇU

GİRİŞ........................................................................................................... 135

I. KANUNÎ DÜZENLEME...................................................................... 136

II. SUÇLA KORUNAN HUKUKÎ DEĞER............................................ 137

III. SUÇUN MADDÎ UNSURLARI........................................................ 139

A. Genel Açıklama ............................................................................. 139

B. Suçun Konusu ................................................................................ 139

C. Fail ................................................................................................... 142

Ç. Mağdur........................................................................................... 143

D. Fiil.................................................................................................... 143

1. Hareket........................................................................................ 143

a. Genel Olarak......................................................................... 143

b. Yolcu Beraberinde Getirilen Gümrük Vergisinden

Muaf Eşyanın Suçun Konusunu Oluşturup

Oluşturmayacağı Sorunu................................................... 149

2. Netice ......................................................................................... 152

3. Nedensellik Bağı ...................................................................... 153

E. Suça Etki Eden Haller.................................................................... 153

IV. HUKUKA AYKIRILIK ...................................................................... 157

V. MANEVÎ UNSUR .............................................................................. 158

VI. KUSURLULUĞU KALDIRAN YA DA AZALTAN HALLER.... 159

VII. TEŞEBBÜS.......................................................................................... 160

VIII. İŞTİRAK .......................................................................................... 162

IX. İÇTİMA .......................................................................................... 164

xviii İçindekiler

X. MÜEYYİDE .......................................................................................... 168

A. Genel Açıklama ............................................................................. 168

B. Cezalar .......................................................................................... 168

C. Güvenlik Tedbirleri....................................................................... 168

1. Genel Olarak............................................................................... 168

2. Müsadere..................................................................................... 168

3. Tüzel Kişiler Hakkında Güvenlik Tedbirleri......................... 169

SONUÇ .......................................................................................... 171

KAYNAKÇA .......................................................................................... 173

İKİNCİ BÖLÜM

İHRACAT KAÇAKÇILIĞI SUÇLARI

GİRİŞ........................................................................................................... 177

I. KAVRAMSAL ÇERÇEVE.................................................................... 178

A. İhracat ve İhracat Rejimi .............................................................. 178

B. Kaçakçılık – Gümrük Sahteciliği – Ticarî Sahtecilik................. 180

II. KAÇAKÇILIKLA MÜCADELE KANUNU’NDA

DÜZENLENEN İHRACAT KAÇAKÇILIĞI SUÇLARI............... 183

A. Genel Açıklama ............................................................................. 183

B. İhracı Kanun Gereği Yasak Olan Eşyayı Ülkeden

Çıkarma Suçu ................................................................................. 184

1. Genel Olarak............................................................................... 184

2. Suçla Korunan Hukukî Değer.................................................. 185

3. Suçun Maddî Unsurları ............................................................ 186

a. Suçun Konusu....................................................................... 186

b. Fail ve Mağdur..................................................................... 189

c. Fiil .......................................................................................... 189

ç. Suça Etki Eden Nedenler..................................................... 191

4. Hukuka Aykırılık Unsuru ........................................................ 193

5. Manevî Unsur............................................................................. 194

6. Etkin Pişmanlık .......................................................................... 195

7. Teşebbüs – İştirak – İçtima ....................................................... 196

İçindekiler xix

a. Teşebbüs ................................................................................ 196

b. İştirak..................................................................................... 196

c. İçtima...................................................................................... 197

8. Müeyyide .................................................................................... 198

C. Hayalî İhracat Suçu....................................................................... 198

1. Genel Olarak............................................................................... 198

2. Suçla Korunan Hukukî Değer.................................................. 199

2. Suçun Maddî Unsurları ........................................................... 201

a. Suçun Konusu....................................................................... 201

b. Fail ve Mağdur..................................................................... 202

c. Fiil .......................................................................................... 203

ç. Suça Etki Eden Nedenler..................................................... 207

3. Hukuka Aykırılık Unsuru ........................................................ 207

4. Manevî Unsur ............................................................................ 207

5. Etkin Pişmanlık .......................................................................... 208

6. Teşebbüs – İştirak – İçtima ....................................................... 208

a. Teşebbüs ................................................................................ 208

b. İştirak..................................................................................... 209

c. İçtima...................................................................................... 211

7. Müeyyide .................................................................................... 212

SONUÇ .......................................................................................... 212

KAYNAKÇA .......................................................................................... 214

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

BELİRLENEN SEVİYENİN ALTINDA ULUSAL MARKER İÇEREN

VEYA HİÇ İÇERMEYEN AKARYAKITIN TİCARÎ AMAÇLA

ÜRETİLMESİ, BULUNDURULMASI, NAKLEDİLMESİ, SATIŞA

ARZ EDİLMESİ, SATILMASI VEYA BU ÖZELLİĞİ BİLİNEREK

SATIN ALINMASI SUÇU

GİRİŞ........................................................................................................... 217

I. SUÇUN UNSURLARI .......................................................................... 218

A. Genel Açıklama ............................................................................. 218

xx İçindekiler

B. Kanunî Unsur................................................................................. 218

C. Suçla Korunan Hukukî Değer..................................................... 220

Ç. Suçun Maddî Unsurları................................................................ 221

1. Genel Olarak............................................................................... 221

2. Fail .......................................................................................... 221

3. Mağdur........................................................................................ 221

4. Suçun Konusu ............................................................................ 222

a. Genel Olarak......................................................................... 222

b. Akaryakıt Kavramı .............................................................. 222

c. Ulusal Marker Kavramı....................................................... 224

5. Fiil .......................................................................................... 226

6. Nitelikli Haller............................................................................ 231

a. Genel Olarak......................................................................... 231

b. Suçun Örgüt Faaliyeti Çerçevesinde İşlenmesi............... 231

c. Suçun Üç veya Daha Fazla Kişi Tarafından Birlikte

İşlenmesi .............................................................................. 232

ç. Suçun Kaçakçılık Fiilini Önlemekle Yükümlü Kişiler

Tarafından veya Meslek ve Sanatın Sağladığı Kolaylıktan

Yararlanılarak İşlenmesi.................................................... 233

d. Suç Konusu Eşyanın Devletin Güvenliğini Bozacak veya

Toplumu Tehdit Edecek Nitelikte Olması ...................... 234

e. Suçun Sabit ya da Seyyar Tank, Düzenek veya Ekipman

Kullanılarak Gerçekleştirilmesi ........................................ 235

f. Suç Konusu Eşyanın Değerinin Fahiş veya Hafif Olması.. 235

D. Manevî Unsur................................................................................ 237

E. Hukuka Aykırılık .......................................................................... 239

F. Kusurluluk...................................................................................... 240

G. Suçun Özel Görünüş Biçimleri.................................................... 241

1. Teşebbüs...................................................................................... 241

2. İştirak .......................................................................................... 242

3. İçtima .......................................................................................... 244

Ğ. Etkin Pişmanlık ............................................................................ 247

İçindekiler xxi

H. Müeyyide ....................................................................................... 248

SONUÇ .......................................................................................... 249

KAYNAKÇA .......................................................................................... 250

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

TRANSİT REJİMİ ÇERÇEVESİNDE TAŞINAN SERBEST

DOLAŞIMDA BULUNMAYAN EŞYAYI, REJİM

HÜKÜMLERİNE AYKIRI OLARAK GÜMRÜK BÖLGESİNDE

BIRAKMA SUÇU

GİRİŞ........................................................................................................... 253

I. GÜMRÜK VE KAÇAKÇILIK KAVRAMLARI................................. 255

A. Genel Açıklama ............................................................................. 255

B. Gümrük Kavramı .......................................................................... 255

C. Gümrük Statüsü ............................................................................ 256

Ç. Kaçakçılık Kavramı ve Kaçakçılık Suçları ................................. 257

D. İthalat Kaçakçılığı Suçları ............................................................ 258

II. TRANSİT REJİMİ ÇERÇEVESİNDE TAŞINAN SERBEST

DOLAŞIMDA BULUNMAYAN EŞYAYI, REJİM

HÜKÜMLERİNE AYKIRI OLARAK GÜMRÜK BÖLGESİNDE

BIRAKMA SUÇU............................................................................... 259

A. Genel Açıklama ............................................................................. 259

B. Suçla Korunan Hukukî Değer ..................................................... 259

C. Suçun Tipe Uygunluk Unsuru.................................................... 261

1. Suçun Maddî Unsurları ............................................................ 261

a. Suçun Konusu....................................................................... 261

b. Fail.......................................................................................... 263

c. Mağdur .................................................................................. 264

ç. Fiil .......................................................................................... 264

d. Suça Etki Eden Haller ......................................................... 270

2. Suçun Manevî Unsuru .............................................................. 271

Ç. Suçun Hukuka Aykırılık Unsuru................................................ 272

D. Kusurluluk..................................................................................... 273

xxii İçindekiler

E. Suçun Özel Görünüş Şekilleri...................................................... 273

1. Genel Olarak............................................................................... 273

2. Teşebbüs...................................................................................... 273

3. İştirak .......................................................................................... 274

4. İçtima .......................................................................................... 275

F. Etkin Pişmanlık .............................................................................. 276

G. Müeyyide ....................................................................................... 277

SONUÇ .......................................................................................... 277

KAYNAKÇA .......................................................................................... 279

BEŞİNCİ BÖLÜM

TÜTÜN MAMÜLLERİ ve ALKOLLÜ İÇKİ KAÇAKÇILIĞI

GİRİŞ........................................................................................................... 283

I. GENEL ÇERÇEVE ............................................................................. 284

II. SUÇLA KORUNAN HUKUKÎ DEĞER ......................................... 292

III. SUÇUN MADDÎ UNSURLARI ....................................................... 292

A. Suçun Hukukî Konusu ................................................................ 292

B. Fail ................................................................................................... 298

C. Mağdur .......................................................................................... 299

Ç. Fiil ................................................................................................... 299

E. Suça Etki Eden Haller .................................................................. 307

IV. HUKUKA AYKIRILIK ...................................................................... 315

V. MANEVÎ UNSUR ............................................................................... 315

A. Genel Açıklama ............................................................................. 315

B. Kusurluluğu Kaldıran ya da Azaltan Haller ............................ 316

1. Genel Olarak............................................................................. 316

2. Cebir ve Şiddet, Korkutma ve Tehdit ................................... 317

3. Hata .......................................................................................... 319

VI. SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ BİÇİMLERİ ......................................... 320

A. Genel Açıklama ............................................................................. 320

B. Teşebbüs ......................................................................................... 320

C. İştirak ............................................................................................ 322

İçindekiler xxiii

Ç. İçtima ............................................................................................. 323

1. Genel Olarak............................................................................. 323

2. Zincirleme Suç .......................................................................... 324

3. Fikri İçtima ................................................................................ 326

4. Görünüşte İçtima...................................................................... 335

VII. ETKİN PİŞMANLIK...................................................................... 336

VIII. MÜEYYİDE VE KOVUŞTURMA................................................ 342

SONUÇ....................................................................................................... 346

KAYNAKÇA............................................................................................. 350