İdare Hukuku Pratik Çalışmaları

Hukuk eğitiminde aslında önemli bir fonksiyon icra eden pratik çalışma

kitapları, öğrencilere, derslerde öğrendikleri teorik, soyut ve genel bilgileri,

ileride meslek yaşamlarında önlerine çıkabilecek türden somut ve spesifik

olaylara uygulayabilme olanağı vermektedir. Bu bağlamda pratik çalışma kitapları, bir yandan dersi mümkün olduğunca somutlaştırmak ve güncelleştirmek suretiyle öğrencilerin derse olan ilgisini artırma; diğer yandan ise teorik

bilgileri pratik olaylara tatbik etmek suretiyle dersi daha iyi anlayabilme, algılayabilme ve uzun süre sonra bile hatırlayabilme olanağı sunmaktadır. Buna

ilaveten, sınavlarda çıkabilecek türden emsal soruların önceden görülmesi ve

böylece, öğrencinin kendisini sınavlara daha iyi hazırlayabilmesi işlevi de taşımaktadır.

Buna karşın ülkemizdeki hukuk eğitiminde pratik çalışma kitaplarının yeterince yaygınlaştığını ve kurumsallaştığını söyleyebilmek güçtür. Umulan

odur ki bu çalışma, bu yönden de hukuk eğitimimize küçük bir katkı sağlayabilecektir.

Kitapta bulunan pratik çalışmaların bir kısmı klasik sistem pratik olaylardan, güncel basından alınmış haberlerden ve yargı kararlarından alınmış olaylardan üretilmiş sorulardan oluşmakta ve klasik yöntem açıklama ve değerlendirme şeklinde yanıtları içermektedir. Diğer kısmı ise çoktan seçmeli ve

doğru-yanlış şeklindeki test tarzı sorulardan ve yanıtlarından oluşmaktadır.

Pratik çalışmaların bir bölümü Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi idare

hukuku dersi kapsamında sorulan sınav sorularından ve ders pratiklerinden

üretilmiştir.

Çalışmanın gerek hukuk fakültelerinde ve diğer ilgili fakülte ve bölümlerde idare hukuku dersi okuyan öğrencilere, gerekse hâkimlik-savcılık, kaymakamlık, müfettişlik ve uzmanlık gibi hukuk ve idare meslekleri sınavlarına

hazırlananlara yararlı olacağını ümit etmekteyiz.

İlk iki baskısı kısa bir süre içerisinde tükenen kitabın elinizde bulunan

üçüncü baskısının yayımlanmasında da nazik katkılarından dolayı, Sayın Muharrem BAŞER’in şahsında, tüm YETKİN Yayınevi çalışanlarına teşekkürlerimizi sunarız.

Ankara, Aralık 2023

İÇİNDEKİLER

Ö N S Ö Z ......................................................................................................5

İÇİNDEKİLER .............................................................................................7

B i r i n c i K ı s ı m

PRATİK OLAY ve DEĞERLENDİRME

SORULARI ile GEREKÇELİ CEVAPLARI

B i r i n c i B ö l ü m

İDARE HUKUKUNUN BELİRLİ KONULARINA

ÖZGÜLENEN PRATİK OLAY ve DEĞERLENDİRME

SORULARI ile GEREKÇELİ CEVAPLARI

SORU 1: KISA OLAYLAR

(Devlet Organları ve Fonksiyonları, Organik

Anlamda İdare – Fonksiyonel Anlamda İdare)...........................19

SORU 2: DANIŞTAY KARARI DEĞERLENDİRMESİ

(Danıştayın İdari Görevleri, Organik Anlamda İdare

– Fonksiyonel Anlamda İdare Ayrımı) .......................................45

SORU 3: DANIŞTAY KARARI DEĞERLENDİRMESİ

(Organik Anlamda İdare – Fonksiyonel Anlamda

İdare Ayrımı) ..............................................................................47

SORU 4: KISA OLAYLAR

(İdari İşlemlerin Tasnifi).............................................................48

SORU 5: MEVZUAT DEĞERLENDİRMESİ

(Muhtelif Mevzuat Hükümlerinde İdari İşlemler;

İmar Kanunu, Yükseköğretim Kanunu)......................................64

SORU 6: MEVZUAT DEĞERLENDİRMESİ

(Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinde Yetki Devri)....................66

SORU 7: OLAY

(İdari İşlemin Unsurlarında Meydana Gelen

Hukuka Aykırılıklar, Rekabet Kurulu Kararının

Değerlendirilmesi) ......................................................................69

8

SORU 8: OLAY

(Geri Alma, Kazanılmış Hak, Yönetmeliklerin

Resmî Gazete’de Yayımlanması, İdari İşlemin

Yetki Ögesi)................................................................................73

SORU 9: OLAY

(İdari İşlem Teorisi, Yapı Kullanma İzni) ..................................78

SORU 10: OLAY

(Temel Hak ve Hürriyetlerin Sınırlanması,

İdarenin Düzenleme Yetkisi) ......................................................81

SORU 11: FRANSIZ DEVLET ŞÛRASI KARARI

DEĞERLENDİRMESİ

(Hukuk Devleti İlkesi, İdari İşlemlere Karşı

Yargı Yolunun Açık Olması)......................................................84

SORU 12:MEVZUAT DEĞERLENDİRMESİ

(Hukuk Devleti İlkesi, Etkili Yargısal Denetim,

Devlet Memurluğuna Giriş)........................................................86

SORU 13:MEVZUAT DEĞERLENDİRMESİ

(Laiklik İlkesi, İdare Hukukuna Hâkim Olan

Temel İlkeler, Cuma Namazı İzin Genelgesi).............................88

SORU 14: OLAY

(Laiklik İlkesi, Hiyerarşi ve Vesayet Denetimi,

Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Paneli) ............................................91

SORU 15: OLAY

(Resen İcra Yetkisi, Amme Alacaklarının

Tahsil Usulü, İdari İşlem Teorisi)...............................................95

SORU 16: OLAY

(Mahalle Kaldırılması İşlemi, İdari İşlem Teorisi,

İdari Teşkilat)............................................................................101

SORU 17: OLAY

(Doçentlik Kadrosuna Atama, İdari İşlem Teorisi,

İdari Teşkilat)............................................................................104

SORU 18: OLAY

(Memur Disiplin Cezası, İdari İşlem Teorisi,

İdari Teşkilat)............................................................................109

9

SORU 19: OLAY

(RTÜK Kararı, Uydu Yayın Lisansı, İdari Teşkilat,

İdari İşlem Teorisi) ...................................................................112

SORU 20: OLAY

(Kamu Hizmetlerinin Görülüş Usulleri ve İlkeleri)..................117

SORU 21: OLAY

(Kamu Hizmetlerinin Görülüş Usulleri,

İmtiyaz Sözleşmesi)..................................................................121

SORU 22: OLAY

(Kamu Hizmetlerinin Görülüş Usulleri,

İdarenin Sorumluluğu)..............................................................124

SORU 23: ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

DEĞERLENDİRMESİ

(Kamu Hizmetlerinin Görülüş Usulleri,

Ruhsat/Lisans/İzin Usulü).........................................................126

SORU 24: KISA OLAYLAR

(Kolluk Faaliyeti, Adli Kolluk – İdari Kolluk

Ayrımı, Kolluk Usulleri)...........................................................128

SORU 25: OLAY

(Kolluk, İdari İşlem, İşyeri Açma Ruhsatı)...............................133

SORU 26: OLAY

(Kolluk Faaliyeti, Adli Kolluk Yönetmeliği)............................138

SORU 27: OLAY

(İdarenin Sorumluluğu, Memurların Yargılanması,

Memurlar Hakkında Verilebilecek Disiplin

Cezalarının Denetimi, Ceza Soruşturmasının

Disiplin Soruşturmasına Etkisi) ................................................146

SORU 28: OLAY

(Kamu İhale Kanunu, İhalelere Hâkim Olan İlkeler)................150

SORU 29: OLAY

(Kamu İhale Kanunu, İdari ve Yargısal

Başvuru Yolları)........................................................................151

SORU 30: OLAY

(Devlet İhale Kanunu, İdari ve Yargısal

Başvuru Yolları)........................................................................153

10

SORU 31: OLAY

(Kamulaştırmanın Aşamaları, Kamulaştırmasız

El Atma)....................................................................................155

SORU 32: OLAY

(İdari Kolluk, Genel Ahlak, Kolluk Faaliyeti

Sebebiyle İdarenin Sorumluluğu) .............................................161

SORU 33: OLAY

(İdarenin Sözleşmeleri, İdari Sözleşme,

İdari Hizmet Sözleşmesi)..........................................................166

SORU 34: ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

DEĞERLENDİRMESİ

(Kanunla Kamu Görevine Son Verme, Üst Kademe

Kamu Yöneticilerinin Görev Süreleri ve

Görevlerine Son Verilmesi) ......................................................172

SORU 35: UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ KARARI

DEĞERLENDİRMESİ

(Kamu Tüzel Kişiliği, Kamu Tüzel Kişiliğinin

Kriterleri, Kamu Tüzel Kişiliği – Özel Hukuk Tüzel

Kişiliği Ayrımı, Tarımsal Üretici Birlikleri).............................181

SORU 36: UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ KARARI

DEĞERLENDİRMESİ

(Kamu Hizmetlerine Egemen Olan Temel İlkeler,

Kamu Hizmetinin Türleri, Kamu Hizmetinden

Yararlananlar ile İdare Arasındaki Hukuki İlişki) ....................186

SORU 37: OLAY

(İdari İşlemin Yetki Ögesi, İdari İşlemin

Şekil/Usul Ögesi, İdarenin Takdir Yetkisi,

Uluslararası Sözleşme, İstanbul Sözleşmesi)............................193

11

İ k i n c i B ö l ü m

İDARE HUKUKUNUN GENELİNE İLİŞKİN

PRATİK OLAY ve DEĞERLENDİRME

SORULARI ile GEREKÇELİ CEVAPLARI

SORU 1: OLAY

(Elektronik Haberleşme / Telekomünikasyon

Hizmeti, Regülasyon Faaliyeti).................................................199

SORU 2: OLAY

(Yükseköğretim Disiplin Cezası, İdari Teşkilat,

İdari İşlem, İdarenin Sorumluluğu)...........................................213

SORU 3: OLAY

(Kamu Hizmetlerinin Yürütülme Usulleri,

Memurların Yargılanması, Memurlar Hakkında

Verilebilecek Disiplin Cezalarına Karşı Başvuru

Yolları, İdarenin Sorumluluğu, Soma Maden Kazası)..............220

SORU 4: OLAY

(Bağımsız İdari Otorite, Regülasyon Faaliyeti,

Kamu Hizmeti, İdarenin Kanuniliği) ........................................230

SORU 5: OLAY

(Özerk İdare, Akademik İdare, İdari Vesayet,

Rektör Ataması, Yokluk, İdari İşlemlerin Tasnifi)...................234

SORU 6: OLAY

(Yerel İdare, Köy İdaresi, Dava Ehliyeti,

Orman Köyü, Mahalleye Dönüştürülme İşlemi).......................241

SORU 7: OLAY

(Özerk İdare, Akademik İdare, İdari Vesayet,

Yönetmelik, Adsız Düzenleyici İşlem, Yetkide ve

Usulde Paralellik İlkesi, İdari İşlemin Geri Alınması,

Kazanılmış Hak) .......................................................................245

SORU 8: OLAY

(İdarenin Mali Sorumluluğu, İdarenin Hizmet

Kusuru, Zarar Görenin Kusuru, Sosyal Risk İlkesi) .................253

12

SORU 9: OLAY

(Kamu İktisadi Teşebbüsü, İktisadi Devlet

Teşekkülü, Kamu Hizmeti, Kısmen Kamulaştırma,

İdari Sözleşme, İdari İşlemlerin Tasnifi) ..................................255

SORU 10: KISA OLAYLAR

(Organik Anlamda İdare – Fonksiyonel Anlamda

İdare, Fiilî Memur, İdarenin Mali Sorumluluğu,

İdarenin Hizmet Kusuru) ..........................................................260

SORU 11: OLAY

(Özerk İdare, Akademik İdare, İdari Vesayet,

Hiyerarşi, Yetki Devri, Kamu Hizmeti,

Çalışma ve Sözleşme Hürriyeti) ...............................................262

SORU 12: OLAY

(Usulde Paralellik İlkesi, İdari İşlemlerin Tasnifi,

İdarenin Kanuniliği, Yasama Yetkisinin

Devredilmezliği, Yükseköğretim Disiplin

Suç ve Cezaları)........................................................................269

SORU 13: OLAY

(Merkezî İdare, İdari İşlemlerin Tasnifi,

İdari Kolluk, İdarenin Mali Sorumluluğu)................................278

SORU 14: OLAY

(Kamu İktisadi Teşebbüsü, Kamu Hizmeti, İktisadi

Devlet Teşekkülü, İdarenin Mali Sorumluluğu) .......................283

SORU 15: OLAY

(Merkezî İdare, Taşra Teşkilatı, Hiyerarşi,

Özerk İdare, Yerel İdare, Eğitim ve Öğrenim Hakkı,

Çalışma ve Sözleşme Hürriyeti, Temel Hak ve

Hürriyetlerin Sınırlandırılması, Kamu Hizmeti,

İdari Kolluk, İdarenin Mali Sorumluluğu)................................286

SORU 16: OLAY

(Devlet Fonksiyonları, Hukuk Devleti İlkesi,

Kamu Tüzel Kişiliği, Dava Ehliyeti) ........................................295

SORU 17: OLAY

(Eşitlik İlkesi, Pozitif Ayrımcılık,

İdarenin Kanuniliği)..................................................................299

13

SORU 18: OLAY

(Özerk İdare, Akademik İdare, İdari Vesayet,

Hiyerarşi, Kazanılmış Hak).......................................................301

SORU 19: OLAY

(Özerk İdare, Belediye İktisadi Teşebbüsü, İdari

İşlemlerin Tasnifi, Kamulaştırma, Temel Hak ve

Hürriyetlerin Sınırlandırılması, İdarenin Kanuniliği) ...............305

SORU 20: OLAY

(Merkezî İdare, Sosyal Kamu Kurumları,

Eşitlik İlkesi, Pozitif Ayrımcılık)..............................................311

SORU 21: OLAY

(İdari Kolluk, Eksik Düzenleme, İdari İşlemin

Geri Alınması, İdarenin Düzenleyici İşlemleri,

Devlet Memurluğuna Giriş, Temel Hak ve

Hürriyetlerin Sınırlandırılması).................................................315

SORU 22: OLAY

(Özerk İdare, Yerel İdare, Kamu Hizmeti,

İdarenin Mali Sorumluluğu, İdarenin Hizmet

Kusuru, Kamu Külfetleri Karşısında Eşitlik İlkesi,

Sosyal Risk İlkesi, Zarar Görenin Kusuru)...............................322

SORU 23: OLAY

(Özerk İdare, İktisadi Kamu Kurumu,

Hizmet Yönünden Yerinden Yönetim Kuruluşu,

İdari Vesayet, Hiyerarşi, Üst Kademe Kamu

Yöneticileri, Merkez Bankası, Atama İşlemi,

İdari İşlemlerin Tasnifi, İdarenin Takdir Yetkisi,

Ağır ve Bariz Değerlendirme Hatası) .......................................326

SORU 24: KISA OLAYLAR

(İdari İşlemlerin Tasnifi, İdarenin Kanuniliği,

Temel Hak ve Hürriyetlerin Sınırlandırılması).........................338

SORU 25: KISA OLAYLAR

(Devlet Fonksiyonları, Organik Anlamda

İdare – Fonksiyonel Anlamda İdare) ........................................341

SORU 26: OLAY

(İdari Teşkilat, İdari İşlem Teorisi, Kolluk Faaliyeti,

İdarenin Mali Sorumluluğu, İdarenin Hizmet

Kusuru, Kişisel Kusur)..............................................................345

14

İ k i n c i K ı s ı m

DOĞRU-YANLIŞ ÖNERME ve

ÇOKTAN SEÇMELİ TEST

SORULARI ile CEVAP ANAHTARLARI

B i r i n c i B ö l ü m

DOĞRU-YANLIŞ ÖNERME

SORULARI ve CEVAP ANAHTARI

“DOĞRU-YANLIŞ” ÖNERME SORULARI ........................................357

“DOĞRU-YANLIŞ” ÖNERME SORULARININ

CEVAP ANAHTARI................................................................................376

İ k i n c i B ö l ü m

ÇOKTAN SEÇMELİ TEST

SORULARI ve CEVAP ANAHTARI

ÇOKTAN SEÇMELİ TEST SORULARI ..............................................378

ÇOKTAN SEÇMELİ TEST SORULARININ

CEVAP ANAHTARI................................................................................453