| Kitap Künyesi | |
| Yazar | Orhun YILMAZ |
| Baskı Tarihi | 2021/07 |
| Baskı Sayısı | 1 |
| Boyut | 16x24 cm (Standart Kitap Boyu) |
| Cilt | Karton kapak |
| Sayfa Sayısı | 304 |
İşçiye tanınan en temelhaklardan birisi dinlenme hakkıdır. Dinlenme hakkı, işçinin beden bütünlüğünün, maddi ve manevi varlığının ve özel hayatının korunması amacıyla işçiye tanınmış birimkanı ifade etmektedir. Dinlenme hakkıyla işçinin çalışacağı sürelere birsınır getirilmiş olmakta, bu suretle işçiye dinlenmesi, kendine zamanayırabilmesi ve ailesiyle vakit geçirebilmesi için gerekli olanaklar sunulmuş olmaktadır. Dinlenme hakkı neticesinde işçinin belirlisüre zarflarında çalışması kesintiye uğratılarak işçiye günlük ihtiyaçlarınıkarşılayabileceği, sosyal yaşamını ve gelişimini devam ettirebileceği bir zamandilimi sağlanmaktadır. Söz konusu hakkın somutlaştırılması ve uygulamaya geçirilmesi ise, işçiye çeşitli türde veyeterli uzunlukta tanınan ve kullandırılan dinlenme süreleri vasıtasıyla gerçekleştirilmektedir. Bu doğrultuda işçilere ara dinlenmesi,hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatiller, yıllık ücretli izin, ebeveynlikizni, süt izni, mazeret izni, hastalık izni gibi çeşitli dinlenme sürelerindenistifade etme imkanı tanınmıştır. Çalışma kapsamında konununsoyut ve teorik kısmını oluşturan dinlenme hakkı ile, konunun somut ve uygulamadaki uzantısı konumundaki dinlenme süreleri incelenmiştir.
ÖNSÖZ ...................................................................................................................... 5
İÇİNDEKİLERKISALTMALAR CETVELİ ......................................................................... 7
KISALTMALAR CETVELİ ........................................................................................... 15
GİRİŞ ...............................................................................................................17
BİRİNCİ BÖLÜM
DİNLENME HAKKI VE DİNLENME SÜRELERİ
KAVRAMLARI, TARİHSEL GELİŞİM VE
ULUSLARARASI HUKUK METİNLERİNE YANSIMASI
I. DİNLENME HAKKI KAVRAMI, HUKUKİ NİTELİĞİ, ÖNEMİ VE TARİHSEL
GELİŞİMİ ...................................................................................................19
A. Dinlenme Hakkı Kavramı........................................................................... 19
B. Dinlenme Hakkının Hukuki Niteliği ........................................................... 21
C. Dinlenme Hakkının Önemi........................................................................ 23
D. Dinlenme Hakkının Unsurları.................................................................... 24
E. Dinlenme Hakkının Tarihsel Gelişimi ........................................................ 27
1. Antik Medeniyetlerde Dinlenme Hakkı.............................................. 28
2. Roma Hukukunda Dinlenme Hakkı .................................................... 30
3. Avrupa’da Sanayi Devrimi Öncesi ve Sonrasında Dinlenme
Hakkı .................................................................................................. 31
II. DİNLENME SÜRELERİ KAVRAMI, HUKUKİ NİTELİĞİ VE ULUSLARASI
HUKUKTAKİ DURUM .................................................................................35
A. Dinlenme Süreleri Kavramı ....................................................................... 35
B. Dinlenme Sürelerinin Hukuki Niteliği........................................................ 36
C. Dinlenme Sürelerinin Önemi ve Unsurları ................................................ 38
D. Bazı Avrupa Ülkelerinde Dinlenme Süreleri.............................................. 39
1. Alman Hukukunda.............................................................................. 39
2. İngiliz Hukukunda............................................................................... 42
3. Fransız Hukukunda............................................................................. 44
4. İtalyan Hukukunda ............................................................................. 45
5. İspanya Hukukunda............................................................................ 47
8 İçindekiler
6. Genel Değerlendirme......................................................................... 48
E. Uluslararası Hukuk Metinlerinde Dinlenme Süreleri................................ 49
1. Birleşmiş Milletler Düzenlemeleri...................................................... 50
a. İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi ................................................. 50
b. Uluslararası Çalışma Örgütü’nün Düzenlemeleri ........................ 52
(1) Uluslararası Çalışma Örgütü Sözleşmeleri............................ 53
(a) Sınai Müesseselerde Hafta Tatili Yapılması
Hakkında 14 Sayılı Sözleşme.......................................... 54
(b) Yıllık Ücretli İzin Verilmesi Hakkında 52 Sayılı
Sözleşme........................................................................ 55
(c) Gemi Adamlarına Ücretli Tatil Verilmesi Hakkında
54 Sayılı Sözleşme.......................................................... 57
(d) Gemi Adamlarına Ücretli Tatil Verilmesi Hakkında
72 ve 91 Sayılı Sözleşmeler............................................ 57
(e) Tarım İşçilerine Ücretli Tatil Verilmesi Hakkında
101 Sayılı Sözleşme........................................................ 58
(f) Ticari İşyerlerinde ve Bürolarda Haftalık Dinlenme
Hakkında 106 Sayılı Sözleşme........................................ 59
(g) Tarım İşçileri Hakkında 110 Sayılı Sözleşme .................. 59
(h) Yıllık Ücretli İzin Verilmesi Hakkında 132 Sayılı
Sözleşme........................................................................ 60
(i) Gemi Adamlarının Yıllık Ücretli İzinleri Hakkında
146 Sayılı Sözleşme........................................................ 61
(j) Karayolu Taşımacılığında Çalışma Saatleri ve
Dinlenme Süreleri Hakkında 153 Sayılı Sözleşme .......... 62
(2) Uluslararası Çalışma Örgütü’nün Tavsiye Kararları .............. 63
(a) Ticari İşyerlerinde Haftalık Dinlenme Hakkında 18
Sayılı Tavsiye Kararı ....................................................... 63
(b) Yıllık Ücretli İzin Hakkında 47 Sayılı Tavsiye Kararı ........ 63
(c) Özel Sürücülerin Dinlenme Süreleri Hakkında 66
Sayılı Tavsiye Kararı ....................................................... 64
(d) Tarım İşçilerine Yıllık Ücretli İzin Verilmesi
Hakkında 93 Sayılı Tavsiye Kararı................................... 65
(e) Yıllık Ücretli İzin Hakkında 98 Sayılı Tavsiye Kararı ........ 65
(f) Karayolu Taşımacılığında Çalışma Saatleri ve Dinlenme
Süreleri Hakkında 161 Sayılı Tavsiye Kararı ................... 66
İçindekiler 9
(3) Uluslararası Çalışma Örgütü’nün Çalışmaya İlişkin
Temel Haklar ve İlkeler ile İzlenmesi Bildirgesi..................... 67
c. Ekonomik, Kültürel ve Sosyal Haklara İlişkin Uluslararası
Sözleşme ..................................................................................... 68
2. Avrupa Konseyi Düzenlemeleri .......................................................... 69
a. Sözleşmeler ................................................................................. 70
(1) Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (İnsan Haklarının ve
Temel Özgürlüklerinin Korunmasına İlişkin Sözleşme) ......... 71
(2) Avrupa Sosyal Şartı ............................................................... 72
(3) Gözden Geçirilmiş Avrupa Sosyal Şartı ................................. 73
3. Avrupa Birliği Düzenlemeleri.............................................................. 75
a. Birincil Hukuk Kaynaklarında Dinlenme Hakkı............................. 76
b. İkincil Hukuk Kaynaklarında Dinlenme Hakkı .............................. 77
(1) Dinlenme Hakkı İçerikli Direktif, Tüzük, Karar, Tavsiye
ve Görüşler ........................................................................... 77
(a) Kırk Saat Haftalık Çalışma Süresi ve Dört Haftalık
Yıllık Ücretli İzin İlkesine İlişkin Tavsiye.......................... 77
(b) Çalışma Süresinin Adaptasyonuna İlişkin İlke
Kararı ............................................................................. 78
(c) Çalışma Sürelerinin Düzenlenmesine İlişkin
Direktifler....................................................................... 79
(d) Çalışma Süresinin Organizasyonuna Ait Belirli
Hususlara İlişkin Direktif ................................................ 80
(e) Gençlerin İşte Korunmasına İlişkin Direktif.................... 80
(f) Gemi Adamlarının Çalışma Saatlerinin
Düzenlenmesine İlişkin Direktifler ................................. 81
(g) Havacılık Sektöründe Çalışan Mobil İşçilerin
Çalışma Sürelerinin Düzenlenmesine İlişkin
Avrupa Anlaşması ve Direktif......................................... 82
(h) Demiryolu Sektöründe Çalışan Mobil İşçilerin
Çalışma Koşullarının Belirli Yönlerine İlişkin
Avrupa Anlaşması ve Direktif......................................... 83
(i) Kısmi Zamanlı Çalışma Çerçeve Anlaşmasına İlişkin
Direktif ........................................................................... 84
(j) Dinlenme Hakkına İlişkin Avrupa Birliği Adalet
Divanı Kararları .............................................................. 84
10 İçindekiler
İKİNCİ BÖLÜM
DİNLENME HAKKI VE SÜRELERİNİN
TÜRK HUKUKUNDA GELİŞİM SÜRECİ VE GÜNCEL HUKUKİ DURUM
I. DİNLENME HAKKI VE SÜRELERİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ ..............................87
A. Osmanlı Öncesi Türk İslam Devletlerinde Dinlenme Süreleri................... 87
B. Osmanlı Döneminde Dinlenme Süreleri ................................................... 88
C. Cumhuriyetin İlanı ile 3008 Sayılı Kanunun İlanı Arasında Geçen
Dönem...................................................................................................... 91
1. 394 Sayılı Hafta Tatili Hakkında Kanun .............................................. 91
2. 818 Sayılı Borçlar Kanunu .................................................................. 92
3. 2739 Sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanun............ 92
D. 3008 Sayılı İş Kanunu Dönemi .................................................................. 93
1. 3008 Sayılı İş Kanunu ......................................................................... 93
a. Ara Dinlenmesi............................................................................ 94
b. Hafta Tatili ile Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günleri .................. 95
2. 5837 Sayılı İşçilere Hafta Tatili ve Genel Tatil Günlerinde Ücret
Ödenmesi Hakkında Kanun................................................................ 96
3. 6301 Sayılı Öğle Dinlenmesi Kanunu ................................................. 97
4. 5953 Sayılı Basın İş Kanunu ve 854 Sayılı Deniz İş Kanunu ................ 98
5. 7467 Sayılı Yıllık Ücretli İzin Kanunu .................................................. 99
6. 1961 Anayasası ................................................................................ 102
E. 1475 Sayılı İş Kanunu Dönemi ................................................................ 102
1. Ara Dinlenmesi................................................................................. 102
2. Hafta Tatili ile Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günleri ....................... 103
3. Yıllık Ücretli İzin................................................................................ 106
F. 4857 Sayılı İş Kanunu Dönemi ................................................................ 109
II. 4857 SAYILI İŞ KANUNUNDA DİNLENME HAKKI VE SÜRELERİ ....................110
A. Dinlenme Hakkı ...................................................................................... 110
B. Dinlenme Süreleri................................................................................... 111
C. Ara Dinlenmesi ....................................................................................... 111
1. 4857 Sayılı Kanundaki Hükmün Niteliği ve Uygulanması................. 112
2. Yönetmeliklerde Yer Alan Özel Düzenlemeler................................. 124
D. Hafta Tatili .............................................................................................. 128
1. 4857 Sayılı Kanundaki Hükmün Niteliği ve Uygulanması................. 129
İçindekiler 11
2. Hafta Tatili Ücreti............................................................................. 138
a. Kanunumuzdaki Hükümlerin Niteliği ve Uygulanması .............. 138
b. Kısmı Süreli İş Sözleşmesinde.................................................... 141
c. İşçinin Hafta Tatilinde Çalıştırılması Durumu ............................ 143
d. Hafta Tatili Ücreti Ödenmemesinin Sonuçları........................... 147
e. Hafta Tatilinde Çalışmanın İspatı............................................... 147
3. Diğer Kanun ve Yönetmeliklerde Yer Alan Özel Düzenlemeler........ 151
E. Ulusal Bayram ve Genel Tatiller.............................................................. 151
1. 4857 Sayılı Kanundaki Hükmün Niteliği ve Uygulanması ................. 153
2. Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günleri Ücreti.................................... 158
3. Ulusal Bayram veya Genel Tatil Gününün Hafta Tatiline
Rastlaması Durumu.......................................................................... 164
4. Ulusal Bayram veya Genel Tatil Gününün Çalışılmayan
Cumartesi Gününe Rastlaması Durumu........................................... 165
5. Ulusal Bayram veya Genel Tatil Gününün Cuma Akşamı Sona
Ermesi Durumu ................................................................................ 165
F. Yıllık Ücretli İzin....................................................................................... 167
1. Yıllık Ücretli İzin Kavramı ve Amacı .................................................. 167
2. Yıllık Ücretli İzin Hakkının Hukuki Dayanağı ..................................... 168
3. 4857 Sayılı Kanundaki Hükümlerin Niteliği ...................................... 169
4. Yıllık Ücretli İzne Hak Kazanma Koşulları ......................................... 170
a. İş Kanunu Kapsamında Olma..................................................... 171
b. İşçinin En Az Bir Yıldır Çalışmakta Olması.................................. 171
(1) İşyeri veya Bir Bölümünün Devri Durumunda .................... 176
(2) İş Sözleşmesinin Devri Durumunda .................................... 178
(3) Geçici İş İlişkisi Kurulması Durumunda ............................... 179
(4) Kısmi Süreli ve Çağrı Üzerine Çalışmaya Dayalı İş
Sözleşmelerinde ................................................................. 179
(5) Niteliği Gereği Bir Yıldan Az Süren Mevsimlik İşlerde
veya Kampanya İşlerinde.................................................... 181
(6) Feshin Geçersizliği Kararı Sonrasında İşverenin İşçiyi
İşe Başlatması Durumunda................................................. 183
(7) Toplu İzin Uygulanması Halinde ......................................... 183
c. Yıllık Ücretli İzin Bakımından Çalışılmış Gibi Sayılan Süreler ..... 184
(1) İşçinin Uğradığı Kaza veya Tutulduğu Hastalıktan
Ötürü İşine Gidemediği Günler........................................... 184
12 İçindekiler
(2) Kadın İşçilerin 74. Madde Gereğince Doğumdan Önce
ve Sonra Çalıştırılmadıkları Günler ..................................... 185
(3) İşçinin Muvazzaf Askerlik Hizmeti Dışında Manevra
veya Herhangi Bir Kanundan Dolayı Ödevlendirilmesi
Sırasında İşine Gidemediği Günler ..................................... 186
(4) Çalışmakta Olduğu İşyerinde Zorlayıcı Sebepler
Yüzünden İşçinin Çalışmadan Geçirdiği Zamanın On
Beş Günü ............................................................................ 187
(5) 66. Maddede Sözü Geçen Zamanlar .................................. 188
(6) Hafta Tatili, Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günleri ............. 189
(7) Röntgen Muayenehanelerinde Çalışanlara Pazardan
Başka Verilmesi Gereken Yarım Günlük İzinler .................. 189
(8) İşçilerin Toplantı veya Kurula Katılmaları ya da Görevli
Olmaları Sebebiyle İşlerine Devam Edemedikleri Günler..... 190
(9) Ek 2. Maddede Sayılan İzin Süreleri ................................... 190
(10) İşveren Tarafından Verilen Diğer İzinler ile 65.
Maddedeki Kısa Çalışma Süreleri ....................................... 191
(11) İşçiye Kullandırılan Yıllık Ücretli İzin Süresi......................... 192
(12) Çalışılmayan Diğer Sürelerin Değerlendirilmesi ................. 192
d. Bekleme Süresinin İspatı........................................................... 194
e. İşin Niteliği Gereği Yıllık Ücretli İzne Uygun Olması .................. 195
(1) Süreksiz İşler....................................................................... 196
(2) Mevsimlik İşler ve Kampanya İşleri .................................... 196
5. Yıllık Ücretli İzin Süreleri .................................................................. 200
a. İşverence Yıllık Ücretli İzin Süresinden İndirim Yapılması ......... 202
b. Ücretsiz Yol İzni Süreleri............................................................ 204
c. Yıllık Ücretli İzin Süresine Mahsup Edilemeyecek Süreler......... 205
d. Yıllık Ücretli İzin Süresinden Sayılmayacak Süreler ................... 205
(1) Hafta Tatili Günü ................................................................ 206
(2) Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günleri................................. 206
(3) Fesih Bildirim Süreleri ........................................................ 207
(4) Yeni İş Arama İzni Süreleri.................................................. 208
(5) Hastalık Süreleri ................................................................. 208
(6) Doğum, Ölüm, Evlenme ve Benzeri Sebeplerle Verilen
Ücretli ve Ücretsiz İzin Süreleri .......................................... 209
İçindekiler 13
e. Yıllık Ücretli İzin Süresinden Sayılan Süreler.............................. 209
(1) Çalışılmayan Cumartesi Günleri.......................................... 209
(2) Grev ve Lokavtta Geçen Süreler ......................................... 210
6. Yıllık Ücretli İznin Uygulanmasında ve Kullandırılmasında
Temel Esaslar ................................................................................... 211
a. Yıllık Ücretli İznin Gelecek Hizmet Yılı İçinde Kullanılması......... 211
b. Yıllık İzinden Vazgeçilememesi.................................................. 213
c. Yıllık Ücretli İznin Kullanılacağı Zamana Karar Verilmesi........... 215
d. İzin Süresinin Bölünmeden Kullandırılması ............................... 219
e. İşçinin İzinde Çalışmasının Yasak Olması................................... 221
f. Toplu İzin Uygulaması ............................................................... 224
7. Yıllık İzin Ücreti................................................................................. 225
a Yıllık İzin Ücreti Kavramı ve Hukuki Niteliği............................... 225
b. Yıllık İzin Ücretinin Hesaplanması.............................................. 226
c. Yıllık İzin Ücretinin Ödenmesi.................................................... 229
(1) Yıllık İzin Ücretini Ödemekle Yükümlü Olan Kişinin
Belirlenmesi........................................................................ 229
(2) İşverenin Yıllık İzin Ücretini Ödeme Tarihi.......................... 232
(3) Yıllık İzin Ücretinin Ödeneceği Yer ve Ödeme Şekli ............ 233
(4) Yıllık Ücretli İzin Süresince Ödenecek Sigorta Primi ........... 234
8. İş Sözleşmesinin Sona Ermesi Halinde Yıllık İzin Ücreti.................... 234
9. Yıllık İzin Ücretinde Faiz ................................................................... 240
a. İş Sözleşmesinin Devamı Süresince Uygulanması Gereken
Faiz ............................................................................................ 240
b. İş Sözleşmesi Sona Erdikten Sonra Uygulanması Gereken
Faiz ............................................................................................ 241
10. Yıllık İzin Ücretinde Ödemenin İspatı................................................ 243
11. Yıllık İzin Ücretinde Zamanaşımı ...................................................... 248
12. Yıllık Ücretli İzin Hükümlerine Aykırılığın Yaptırımı.......................... 248
G. Diğer İzinler............................................................................................. 249
1. Doğum ve Ebeveynlik İzni ................................................................ 249
2. Süt İzni.............................................................................................. 251
3. Mazeret İzni ..................................................................................... 254
4. Hastalık İzni ...................................................................................... 255
14 İçindekiler
III. 854 SAYILI DENİZ İŞ KANUNUNDA DİNLENME HAKKI VE SÜRELERİ............256
A. inlenme Hakkı......................................................................................... 257
B. Dinlenme Süreleri................................................................................... 257
C. Ara Dinlenmesi ....................................................................................... 257
D. Hafta Tatili .............................................................................................. 260
E. Ulusal Bayram ve Genel Tatiller ............................................................. 263
F. Yıllık Ücretli İzin ...................................................................................... 264
G. Diğer İzinler ............................................................................................ 267
IV. 5953 SAYILI BASIN MESLEĞİNDE ÇALIŞANLARLA ÇALIŞTIRANLAR
ARASINDAKİ MÜNASEBETLERİN TANZİMİ HAKKINDA KANUNDA
DİNLENME HAKKI VE SÜRELERİ ................................................................269
A. Dinlenme Hakkı ...................................................................................... 269
B. Dinlenme Süreleri................................................................................... 270
C. Ara Dinlenmesi ....................................................................................... 270
D. Hafta Tatili .............................................................................................. 272
E. Ulusal Bayram ve Genel Tatiller ............................................................. 274
F. Yıllık Ücretli İzin ...................................................................................... 275
G. Diğer İzinler ............................................................................................ 281
SONUÇ...........................................................................................................283
KAYNAKÇA ....................................................................................................293
Copyright 1985 - 2024 | Yetkin Basım Yayım Dağıtım San. ve Tic. A.Ş.
