Medeni Hukuk Cilt III Aile Hukuku

4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 118 ile 494. maddeleri arası

aile hukuku hükümlerini içermektedir. “Aile Hukuku” başlığını taşıyan bu kitap, Medeni Hukuk kitap serisinin III. cildini oluşturmaktadır.

Bu kitap, öncelikle lisans düzeyindeki öğrencilerin ders kitabı ihtiyacını karşılamak üzere hazırlanmıştır. Aile hukuku toplumun her

kesimini ilgilendirdiğinden kitapta sade bir dil kullanılmıştır.

Ayrıca uygulayıcılara da faydalı olması amacıyla yargı kararlarına yer verilmiştir.

Kitapta işlenen konular, Türk Medeni Kanun’un sistematiği dikkate alınarak ele alınmıştır.

Bu amaçladır ki aile kavramı ve ailenin önemi, aile hukukuna hâkim olan ilkeler, nişanlanma, evlenme, boşanma, eşlerin hak ve yükümlülükleri, evlilik birliğinde mal rejimleri,

soybağı, aile topluluğu, vesayet gibi aile hukukuna özgü konular yalın bir dilde ve olabildiğince basit bir şekilde anlatılmıştır.

Kitabın özellikle Türkçe imlâ kuralları konusunda okunması ve düzeltilmesinde yardımcı olan Arş. Gör. M. Harun KILIÇ ve Arş. Gör. Metin SÜRER’e çok teşekkür ederim.

Ayrıca kitabın basılmasında desteğini hiçbir zaman esirgemeyen

Muharrem Başer ve Yetkin Yayınevi’nin tüm çalışanlarına şükranlarımı arz eder, öğrencilere çalışmalarında yararlı olmasını dilerim.

Süleyman YILMAZ

Ankara, Ocak 2023.

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ ..........................................................................................................5

KISALTMALAR.........................................................................................33

GİRİŞ ...........................................................................................................37

AİLE HUKUKUNA İLİŞKİN GENEL BİLGİLER....................................37

I. AİLE KAVRAMI VE AİLENİN ÖNEMİ .........................................37

A. AİLE KAVRAMI ......................................................................37

1. Dar Anlamda Aile ...............................................................38

2. Geniş Anlamda Aile............................................................38

3. En Geniş Anlamda Aile ......................................................39

B. AİLENİN ÖNEMİ .....................................................................39

II. AİLE HUKUKUNA HÂKİM OLAN İLKELER...............................40

A. SÜREKLİLİK İLKESİ ..............................................................41

B. BİRLİK İLKESİ.........................................................................42

C. ZAYIFLARIN KORUNMASI İLKESİ.....................................42

D. DÜZENLEME SERBESTİSİNİN BULUNMAMASI

İLKESİ.......................................................................................43

E. DEVLETİN MÜDAHALESİ İLKESİ.......................................45

F. EŞLER ARASINDA EŞİTLİK İLKESİ....................................45

III. TÜRK MEDENİ KANUNU’NDA AİLE HUKUKUNUN

DÜZENLENME BİÇİMİ ..................................................................46

BİRİNCİ BÖLÜM

NİŞANLANMA

I. NİŞANLANMA KAVRAMI VE HUKUKÎ NİTELİĞİ....................49

A. NİŞANLANMA KAVRAMI.....................................................49

B. NİŞANLANMANIN HUKUKÎ NİTELİĞİ...............................50

1. Önsözleşme Görüşü ............................................................50

2. Sözleşme Görüşü.................................................................51

3. Karar Görüşü.......................................................................52

II. NİŞANLANMANIN MEYDANA GELMESİ..................................52

A. NİŞANLANMA SÖZLEŞMESİNİN KURULMASI................52

1. Karşılıklı Evlenme Vaadinde Bulunma ..............................53

8

2. Evlenme Vaadinde Bulunanların Farklı Cinsiyetten

Olması.................................................................................55

B. NİŞANLANMA EHLİYETİ .....................................................56

III. NİŞANLANMA ENGELLERİ..........................................................59

IV. NİŞANLANMANIN HÜKÜMSÜZLÜĞÜ.......................................60

A. BUTLAN HÂLLERİ .................................................................60

1. Ehliyetsizlik ........................................................................61

2. Evlenme Vaadinin Emredici Hukuk Kurallarına,

Ahlâk ve Adaba Aykırı Olması, Evlenmenin

İmkânsız Olması .................................................................61

3. Muvazaa..............................................................................61

B. İRADE BOZUKLUĞU HÂLLERİ ...........................................62

V. NİŞANLILIĞIN HÜKÜMLERİ........................................................63

A. NİŞANLANMADAN DOĞAN YÜKÜMLÜLÜKLER............63

1. Evlenme Yükümlülüğü .......................................................63

2. Sadakat Yükümlülüğü.........................................................64

B. NİŞANLANMADAN DOĞAN HAKLAR...............................65

1. Tanıklıktan Kaçınma Hakkı................................................65

2. Hâkimlikten Kaçınma Hakkı...............................................66

3. Destekten Yoksun Kalma Tazminatı Talep

Edebilme Hakkı...................................................................66

4. Manevi Tazminat İsteyebilme Hakkı..................................66

5. Mal Rejimi Sözleşmesi Yapma Hakkı ................................67

VI. NİŞANLILIĞIN SONA ERMESİ .....................................................67

A. NİŞANLILIĞIN SONA ERME SEBEPLERİ...........................67

1. Evlenme ..............................................................................68

2. Tarafların Anlaşması...........................................................68

3. Ölüm veya Gaiplik..............................................................69

4. Çifte Nişanlanma.................................................................69

5. Bozucu Şartın Gerçekleşmesi .............................................69

6. Evlenmenin İmkânsızlaşması..............................................70

7. Kesin Bir Evlenme Engelinin Ortaya Çıkması ...................70

8. Nişanı Bozma......................................................................70

B. NİŞANIN SONA ERMESİNİN HUKUKÎ

SONUÇLARI.............................................................................71

1. Hediyelerin Geri Verilmesi.................................................71

a. Hediye Kavramı............................................................72

9

b. Hediyelerin İadesini İstemenin Şartları ........................73

aa. Hediyenin nişanlılık dolayısıyla verilmiş

olması.....................................................................73

bb.Hediyenin alışılmışın dışında olması.....................74

cc. Nişanlılığın evlilik dışında bir sebeple sona

ermesi.....................................................................74

dd.Hediyelerin iadesi talebinde bulunanların

nişanlı, ana ve baba ya da onlar gibi

hareket edenler olması ...........................................75

c. Geri Vermenin Kapsamı...............................................75

d. Zamanaşımı...................................................................76

2. Tazminat..............................................................................77

a. Maddi Tazminat............................................................77

aa. Tazminat talebinin şartları .....................................77

bb.Tazmini talep edilecek zararın kapsamı.................80

cc. Tazminat davasının tarafları ..................................82

dd.Tazminat davasında ispat.......................................83

ee. Görevli ve yetkili mahkeme...................................84

ff. Zamanaşımı............................................................84

b. Manevi Tazminat..........................................................84

aa. Tazminat talebinin şartları .....................................84

bb.Tazmini talep edilecek zararın kapsamı.................87

cc. Tazminat davasının tarafları ..................................88

dd.Tazminat davasında ispat.......................................89

ee. Görevli ve yetkili mahkeme...................................89

ff. Zamanaşımı............................................................89

İKİNCİ BÖLÜM

EVLENME

I. EVLENME KAVRAMI, UNSURLARI VE HUKUKÎ

NİTELİĞİ.............................................................................................91

A. EVLENME KAVRAMI ............................................................91

B. EVLENMENİN UNSURLARI .................................................91

1. Evliliğin Bir Hayat Ortaklığı Olduğu..................................92

2. Evlilik Birliğinin Devamlı Bir Birliktelik Olduğu..............92

3. Evliliğin Türk Hukukuna Göre Monogam Olması .............92

10

4. Evlilik Birliğinin Hukuk Düzenince Tanınmış Bir

Birliktelik Olması................................................................93

C. EVLENMENİN HUKUKÎ NİTELİĞİ.......................................93

1. Evlenmenin Hukukî Niteliği Hakkındaki Görüşler.............93

a. Sözleşme Görüşü ..........................................................93

b. Kurum Görüşü ..............................................................94

c. Şart-Tasarruf Görüşü ....................................................94

2. Görüşümüz..........................................................................95

II. EVLENMENİN ŞARTLARI.............................................................95

A. MADDÎ ŞARTLAR...................................................................95

1. Evlenme Ehliyeti.................................................................96

a. Ayırt Etme Gücü...........................................................96

b. Evlenme Yaşı................................................................97

aa. Olağan evlenme yaşı..............................................97

bb.Olağanüstü evlenme yaşı .......................................98

c. Yasal Temsilcinin İzni................................................100

aa. Evlenmeye tam ehliyetliler ..................................100

bb.Evlenmeye tam ehliyetsizler................................101

cc. Evlenmeye sınırlı ehliyetsizler.............................101

2. Evlenme Engelleri.............................................................103

a. Kesin Evlenme Engelleri ............................................103

aa. Hısımlık ...............................................................103

bb.Mevcut evlilik......................................................107

cc. Akıl hastalığı........................................................108

b. Kesin Olmayan Evlenme Engelleri.............................109

aa. Bekleme süresi.....................................................110

bb.Bulaşıcı hastalıklar...............................................111

B. ŞEKLÎ ŞARTLAR...................................................................112

1. Evlenmeden Önceki Şeklî İşlemler...................................112

a. Evlenme Başvurusunda Bulunma...............................113

b. Başvurusun İncelenmesi ve İtiraz ...............................114

c. Evlenmeye İzin Belgesi ..............................................115

d. Evlenmeye İtiraz.........................................................115

2. Evlenme Sırasındaki (Evlenme Töreni) Şeklî

İşlemler..............................................................................117

a. Evlenme Töreninin Aslî Şartları.................................117

11

b. Evlenme Töreninin Talî Şartları .................................119

3. Evlenmeden (Evlenme Töreninden) Sonraki Şeklî

İşlemler..............................................................................120

III. EVLENMENİN HÜKÜMSÜZLÜĞÜ.............................................121

A. GENEL OLARAK...................................................................121

B. EVLENMENİN YOKLUĞU...................................................121

1. Evlenmenin Yokluğu Hâlleri ............................................122

a. Evlenmenin Ayrı Cinsten İki Kişi Arasında

Yapılmamış Olması ....................................................122

b. Evlenmenin Evlendirme Memuru Önünde

Yapılmamış Olması ....................................................124

c. Evlenme İradesinin Evlenecek Kişiler

Tarafından Aynı Anda Açıklanmamış Olması ...........125

2. Evlenmenin Yokluğunun Sonuçları ..................................125

3. Evlendirme Memuru Önünde Yapılmayan

Evlenmelerin İdarî Yolla Geçerli Evlilik Birliğine

Dönüştürülmesi .................................................................126

C. EVLENMENİN BUTLANI.....................................................127

1. Genel Olarak .....................................................................127

2. Mutlak Butlan Sebepleri ...................................................128

a. Mevcut Evlilik ............................................................128

b. Ayırt Etme Gücünden Sürekli Yoksunluk..................130

c. Evlenmeye Engel Olacak Derecede Akıl

Hastalığı......................................................................131

d. Yasak Derecede Hısımlık ...........................................131

3. Nisbî Butlan Sebepleri ......................................................131

a. Ayırt Etme Gücünden Geçici Yoksunluk ...................132

b. İrade Bozukluğu..........................................................133

aa. Yanılma................................................................133

bb.Aldatma................................................................137

cc. Korkutma .............................................................142

dd.Muvazaalı evlenmeler..........................................144

c. Yasal Temsilcinin İzninin Bulunmaması....................146

4. Butlan Davaları .................................................................146

a. Mutlak Butlan Davası.................................................147

aa. Davanın tarafları ..................................................147

12

bb.Dava hakkının sınırlandırılması veya

kalkması...............................................................148

b. Nisbî Butlan Davası....................................................149

aa. Davanın tarafları ..................................................149

bb.Dava hakkının sona ermesi ..................................151

5. Butlan Davalarında Görev, Yetki, Yargılama Usûlü

ve Süreler ..........................................................................152

a. Görevli ve Yetkili Mahkeme ......................................152

b. Yargılama Usûlü.........................................................153

c. Süreler.........................................................................153

6. Butlan Davalarının Sonuçları............................................153

a. Eşler Bakımından Sonuçları .......................................153

b. Çocuklar Bakımından Sonuçları.................................156

c. Üçüncü Kişiler Bakımından Sonuçları .......................156

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

EVLİLİĞİN SONA ERMESİ-BOŞANMA

I. ÖLÜM VE GAİPLİK.......................................................................157

II. BOŞANMA .....................................................................................158

A. GENEL OLARAK...................................................................158

B. BOŞANMANIN DAYANDIĞI İLKELER.............................159

1. Kusur İlkesi.......................................................................159

2. İrade İlkesi.........................................................................160

3. Temelden Sarsılma İlkesi..................................................160

4. Elverişsizlik İlkesi.............................................................161

5. Eylemli Ayrılık İlkesi........................................................161

6. Türk Medeni Kanunu’nun Benimsediği İlkeler................162

C. BOŞANMA SEBEPLERİ........................................................162

1. Özel Boşanma Sebepleri ...................................................164

a. Zina (TMK m.161) .....................................................164

aa. Şartları..................................................................165

aaa. Evlilik birliğinin bulunması..........................165

bbb.Başkasıyla cinsel ilişkide bulunma ...............165

ccc. Zina edenin kusurlu olması...........................166

bb.İspatı.....................................................................167

cc. Dava hakkının düşmesi........................................170

13

aaa. Hak düşürücü sürenin geçmesi .....................170

bbb.Zina yapan eşin affedilmesi ..........................171

b. Hayata Kast, Pek Kötü veya Onur Kırıcı

Davranış (TMK m.162) ..............................................172

aa. Genel olarak.........................................................172

bb.Dava hakkının düşmesi........................................178

c. Küçük Düşürücü Suç İşleme ve Haysiyetsiz

Hayat Sürme (TMK m.163)........................................180

aa. Genel olarak.........................................................180

bb.Küçük düşürücü suç işleme veya

haysiyetsiz hayat sürmenin ortak yaşamı

çekilmez hâle getirmesi........................................183

cc. Davanın süreye bağlı olmaması...........................183

d. Terk (TMK m.164).....................................................184

aa. Genel olarak.........................................................184

bb.Terkin Şartları......................................................185

e. Akıl hastalığı (TMK m.165).......................................190

aa. Genel olarak.........................................................190

bb. Şartları..................................................................191

cc. Dava hakkının süreye tabi olmaması ...................194

2. Genel Boşanma Sebepleri .................................................194

a. Evlilik Birliğinin Temelden Sarsılması ......................196

aa. Genel olarak.........................................................196

bb. Şartları..................................................................196

cc. Kusur sorunu........................................................200

b. Eşlerin Anlaşması.......................................................202

aa. Genel olarak.........................................................202

bb. Şartları..................................................................203

c. Ortak Hayatın Yeniden Kurulamaması.......................209

aa. Genel olarak.........................................................209

bb. Şartları..................................................................210

D. BOŞANMA DAVASI .............................................................215

1. Davanın Konusu................................................................215

a. Ayrılık.........................................................................215

aa. Konuluş sebebi ve kavram...................................215

bb.Boşanma-ayrılık ilişkisi .......................................216

14

cc. Ayrılığın süresi ve sona ermesi............................217

dd.Ayrılığın hukukî sonuçları...................................217

b. Boşanma .....................................................................218

2. Taraflar..............................................................................218

a. Davacı.........................................................................219

b. Davalı..........................................................................219

3. Dava Ehliyeti.....................................................................220

4. Yetkili ve Görevli Mahkeme.............................................222

a. Yetkili Mahkeme ........................................................222

b. Görevli Mahkeme .......................................................223

5. Yargılama Usûlü ...............................................................223

a. Genel Olarak...............................................................223

b. Yargılama Usûlü Kuralları .........................................224

aa. Hâkimin vicdanen kanaat getirmesi.....................224

bb.Yemin önerilememesi ..........................................225

cc. İkrarın hâkimi bağlamaması ................................225

dd.Kanıtların serbestçe takdiri ..................................226

ee. Boşanmanın fer’i sonuçlarına ilişkin

anlaşmaların onaylanması....................................226

ff. Duruşmanın gizli yapılması .................................227

6. Dava Sırasında Alınacak Önlemler...................................227

a. Genel Olarak...............................................................227

b. Eşlere İlişkin Geçici Önlemler....................................228

aa. Eşlerin barınmasına ilişkin geçici önlemler.........228

bb.Eşlerin geçimine ilişkin geçici önlemler..............229

cc. Eşlerin mallarının yönetimine ilişkin geçici

önlemler ...............................................................230

dd.Eşe ilişkin diğer geçici önlemler..........................231

c. Çocuklara İlişkin Geçici Önlemler .............................231

E. BOŞANMANIN HUKUKÎ SONUÇLARI..............................232

1. Genel Olarak .....................................................................232

2. Boşanmanın Eşler Yönünden Sonuçları............................233

a. Boşanma Kararının Eşlerle İlgili Kişisel

Sonuçları.....................................................................233

aa. Evlilik birliğinin sona ermesi...............................233

bb.Eşlerin yeniden evlenebilmeleri...........................234

15

cc. Evlenmeyle kazanılan kişisel durumun

korunması veya değişmesi ...................................234

dd.Zamanaşımının işlemeye başlaması.....................236

ee. Mirasçılık sıfatının kaybedilmesi.........................236

b. Boşanma Kararının Eşlerle İlgili Malî

Sonuçları.....................................................................237

aa. Ölüme bağlı tasarrufların hükümsüz hâle

gelmesi.................................................................237

bb.Mal rejiminin tasfiyesi .........................................238

cc. Maddî tazminat ....................................................239

dd.Manevî tazminat ..................................................245

ee. Yoksulluk nafakası...............................................248

3. Boşanmanın Çocuklar Yönünden Sonuçları .....................255

a. Çocukların Velâyeti....................................................256

aa. Velâyetin bırakılacağı tarafın tespiti....................256

bb.Velâyetin değiştirilmesi .......................................259

b. Çocukla Kişisel İlişkiler .............................................260

aa. Genel Olarak........................................................260

bb.Ana veya baba ile kişisel ilişki kurulması............261

cc. Çocukla üçüncü kişiler arasında kişisel

ilişki kurulması ....................................................263

c. Çocuğa İştirak Nafakasının Bağlanması.....................264

4. Ziynet Eşyalarının ve Diğer Takıların İadesi....................266

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

EVLİLİĞİN GENEL HÜKÜMLERİ

I. EŞLERİN HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ...................................269

A. GENEL OLARAK...................................................................269

B. EŞLERİN HAKLARI..............................................................270

1. Ortak Konutu Seçme.........................................................270

2. Birliği Yönetme.................................................................271

3. Birlikte Yaşama.................................................................272

4. Birliği Temsil Etme...........................................................272

C. EŞLERİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ...........................................272

1. Birliğin Mutluluğunu Sağlama..........................................273

2. Sadakat Gösterme .............................................................274

16

3. Birlikte Yaşama.................................................................274

4. Dayanışma ve Yardımcı Olma..........................................275

5. Çocuklara Bakma ve Yetiştirme .......................................276

6. Giderlere Katılma..............................................................277

7. Meslek veya İş Seçiminde Özen Gösterme.......................278

8. Eşlerin Bilgi Vermesi........................................................279

II. KARININ SOYADI ........................................................................279

III. EŞLERİN VATANDAŞLIĞI..........................................................281

IV. EŞLERİN HUKUKÎ İŞLEMLERİ...................................................282

A. KURAL....................................................................................282

B. KURALIN İSTİSNALARI......................................................282

1. Aile Konutu Üzerindeki Tasarruflar .................................283

a. Aile Konutu Kavramı .................................................283

b. Aile Konutuyla İlgili Sınırlamalar..............................284

aa. Aile konutunun mülkiyetinin eşlerden

birine ait olması ...................................................284

bb.Aile konutunun kira sözleşmesiyle

sağlanmış olması..................................................285

c. Aile Konutuyla İlgili Sınırlamaların Hukukî

Niteliği........................................................................286

d. Diğer Eşin İzni ve İznin Verilmemesinin

Sonuçları.....................................................................287

e. Geçersizliğin İyiniyetli Üçüncü Kişilere Etkisi ..........288

f. Aile Konutunun Şerhi.................................................290

2. Tasarruf Yetkisinin Sınırlanması ......................................291

a. Sınırlamanın Şartları...................................................291

b. Sınırlamanın Konusu ..................................................292

c. Sınırlamanın Hukukî Niteliği......................................293

d. Sınırlamanın Hukukî Sonuçları ..................................294

e. Ek Koruma Önlemleri ve Şerh....................................295

3. Paylı Mülkiyette Payın Devri İşlemi.................................296

4. Kefalet Sözleşmesi............................................................296

V. EVLİLİK BİRLİĞİNİN TEMSİLİ ..................................................299

A. GENEL OLARAK...................................................................299

B. ŞARTLARI..............................................................................301

1. İşlemi Yapan Eşin Fiil Ehliyetine Sahip Olması...............301

17

2. Evlilik Birliğinin Varlığı...................................................302

3. Temsil Yetkisinin Birliğin İhtiyaçlarıyla Sınırlı

Olması...............................................................................302

C. TEMSİLİN TÜRLERİ.............................................................304

1. Olağan Temsil Yetkisi ......................................................304

2. Olağanüstü Temsil Yetkisi................................................304

a. Diğer Eş Tarafından Yetki Verilmesi .........................305

b. Hâkim Tarafından Yetki Verilmesi ............................306

c. Evlilik Birliğinin Yararı Bakımından Eşin Tek

Başına Yetkili Olması.................................................306

D. EŞLERİN SORUMLULUĞU..................................................307

E. TEMSİL YETKİSİNİN KALDIRILMASI VEYA

SINIRLANMASI.....................................................................308

VI. EVLİLİK BİRLİĞİNİN KORUNMASI..........................................309

A. GENEL OLARAK...................................................................309

B. HÂKİMİN MÜDAHALESİ ....................................................310

1. Şartları...............................................................................310

a. Evlilik Birliğinden Doğan Yükümlülüklerin

Yerine Getirilmemesi..................................................311

b. Önemli Bir Konuda Uyuşmazlığa Düşülmesi ............312

2. Görev ve Yetki..................................................................312

3. Tedbir Türleri....................................................................313

a. Genel Önlemler...........................................................313

b. Kanunda Düzenlenen Önlemler..................................314

aa. Parasal katkının belirlenmesi ...............................315

bb.Ortak yaşama ara verilmesi..................................316

cc. Borçlulara emir verilmesi ....................................322

dd. 6284 sayılı Kanun’un öngördüğü önlemler .........323

BEŞİNCİ BÖLÜM

EVLİLİK BİRLİĞİNDE MAL REJİMLERİ

I. MAL REJİMİNE İLİŞKİN GENEL HÜKÜMLER.........................331

A. GENEL OLARAK...................................................................331

B. MAL REJİMİ TÜRLERİ.........................................................331

1. Yasal Mal Rejimi – Seçimlik Mal Rejimi.........................332

2. Olağan Mal Rejimi – Olağanüstü Mal Rejimi ..................332

18

C. MAL REJİMİ SÖZLEŞMESİNİN KURULMASI..................332

1. Mal Rejimi Sözleşmesinin Şartları....................................333

a. Ehliyet.........................................................................333

b. Şekil............................................................................335

2. Mal Rejimi Sözleşmesinin İçeriğine İlişkin

Sınırlamalar.......................................................................336

3. Mal Rejimi Sözleşmesinin Hükümleri..............................337

D. OLAĞANÜSTÜ MAL REJİMİ...............................................338

1. Genel Olarak .....................................................................338

2. Olağanüstü Mal Rejimine Geçiş .......................................338

a. Hâkim Kararıyla Geçiş...............................................339

aa. Eşlerden birisinin talebi üzerine geçiş .................339

bb.Eşlerin alacaklılarının talebi üzerine geçiş...........342

b. Kanun Gereği Geçiş....................................................342

3. Olağanüstü Mal Rejimine Geçişte Yetkili ve

Görevli Mahkeme .............................................................343

4. Olağanüstü Mal Rejimine Geçişin Sonuçları....................343

5. Olağanüstü Mal Rejiminin Sona Ermesi...........................343

a. Eşlerin Anlaşmasıyla Sona Erme................................343

b. Eşlerden Birinin Talebi Üzerine Mahkeme

Kararıyla Sona Erme...................................................344

6. Mal Rejiminin Tasfiyesi-Tasfiye Davalarında

Yetkili ve Görevli Mahkeme.............................................344

a. Mal Rejiminin Tasfiyesi .............................................344

b. Mal Rejiminin Tasfiyesinde Yetkili ve Görevli

Mahkeme ....................................................................344

E. ALACAKLILARIN KORUNMASI........................................345

F. EŞLERİN MALVARLIKLARININ YÖNETİMİ...................345

G. ENVANTER YAPILMASI .....................................................346

H. EŞLER ARASINDAKİ BORÇLAR........................................347

II. EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİ ...............................348

A. GENEL OLARAK...................................................................348

B. EŞLERİN MALVARLIKLARI...............................................349

1. Edinilmiş Mallar ...............................................................349

a. Mal Rejimi Süresince Edinilmiş Olma .......................349

b. Karşılığı Verilerek Edinilmiş Olma............................350

c. Edinilmiş Mallara İlişkin Yasal Örnekler...................351

19

aa. Çalışmasının karşılığı olan edinimler ..................351

bb. Sosyal güvenlik veya sosyal yardım kurum

ve kuruluşlarının veya personele yardım

amacı ile kurulan sandık ve benzerlerinin

yaptığı ödemeler ..................................................353

cc. Çalışma gücünün kaybı nedeniyle ödenen

tazminatlar ...........................................................355

dd.Kişisel malların gelirleri ......................................356

ee. Edinilmiş malların yerine geçen değerler ............357

d. Edinilmiş Mallara Diğer Örnekler..............................358

e. Edinilmiş Mallar Lehine Karine ve Tercih

İlkesi ...........................................................................360

2. Kişisel Mallar....................................................................361

a. Genel Olarak...............................................................361

b. Kanundan Dolayı Kişisel Mallar ................................361

aa. Eşlerden birinin yalnız kişisel kullanımına

yarayan eşya.........................................................361

bb.Mal rejiminin başlangıcında eşlerden birine

ait bulunan veya bir eşin sonradan miras

yoluyla ya da herhangi bir şekilde

karşılıksız kazanma yoluyla elde ettiği

malvarlığı değerleri..............................................363

cc. Manevî tazminat alacakları..................................366

dd.Kişisel malların yerine geçen değerler.................367

c. Sözleşmeden Dolayı Kişisel Mallar............................367

aa. Genel olarak.........................................................367

bb.Bir mesleğin icrası veya işletmenin

faaliyetine özgülenmiş malvarlığı değerleri.........368

cc. Kişisel malların gelirleri ......................................369

3. Paylı Mallar.......................................................................370

C. EŞLERİN MALVARLIĞI DEĞERLERİNİ

YÖNETİMİ..............................................................................370

D. EŞLERİN MALVARLIĞI DEĞERLERİNDEN

YARARLANMASI .................................................................371

E. EŞLERİN MALVARLIĞI DEĞERLERİNDEN

TASARRUFU..........................................................................371

F. ÜÇÜNCÜ KİŞİLERE KARŞI SORUMLULUK ....................373

G. MAL REJİMİNİN SONA ERMESİ ........................................373

20

1. Eşlerden Birinin Ölümü ....................................................374

2. Eşlerin Başka Bir Mal Rejimine Geçmesi ........................375

3. Evliliğin Boşanma veya İptal Sebebiyle Sona

Ermesi ...............................................................................375

4. Mal Rejiminin Hâkim Kararıyla Mal Ayrılığına

Dönüştürülmesi .................................................................376

H. MAL REJİMİNİN TASFİYESİ...............................................377

1. Genel Olarak .....................................................................377

2. Mal Rejiminin Tasfiye Aşamaları.....................................379

a. Mallarının Geri Alınması ve Borçlar..........................379

b. Değer Artış Payı Alacağı............................................380

aa. Genel olarak.........................................................380

bb. Şartları..................................................................381

cc. Değer artış payı alacağının hesaplanması ............386

dd.Değer artış payı alacağının hesaplanmasına

ilişkin özel durumlar............................................389

ee. Yargıtay uygulamasında değer artış payının

hesaplama metodu................................................392

ff. Değer artış payı alacağının katılma

alacağına etkisi.....................................................393

gg.Değer artış payı alacağının muaccel olması.........397

hh.Değer artış payı alacağı üzerinde tasarrufta

bulunma ...............................................................398

c. Katılma Alacağının Hesaplanması..............................399

aa. Genel olarak.........................................................399

bb.Malvarlığı kesimlerinin birbirinden

ayrılması...............................................................399

cc. Eklenecek değerler...............................................401

dd.Malvarlığı kesimleri arasında denkleştirme.........405

ee. Malların değerlenmesi .........................................409

ff. Malların değerlenme zamanı................................410

gg.Artık değerin ve katılma alacağı miktarının

belirlenmesi..........................................................411

hh.Katılma alacağının ve değer artış payının

ödenmesi ..............................................................414

ii. Alacakların takası.................................................415

21

jj. Aile konutu ve ev eşyası üzerinde aynî hak

talebi.....................................................................415

kk.Üçüncü kişilere karşı dava hakkı .........................417

III. SEÇİMLİK MAL REJİMLERİ .......................................................418

A. MAL AYRILIĞI REJİMİ........................................................419

1. Genel Olarak .....................................................................419

2. Eşlerin Hakları ..................................................................419

3. Eşlerin Sorumlulukları ......................................................420

4. Mal Ayrılığı Rejiminin Sona Ermesi ve Tasfiye...............420

B. PAYLAŞMALI MAL AYRILIĞI REJİMİ .............................421

1. Genel Olarak .....................................................................421

2. Eşlerin Hakları ..................................................................422

3. Eşlerin Sorumlulukları ......................................................423

4. Mal Rejiminin Sona Ermesi ve Tasfiye ............................423

a. Mal Rejiminin Sona Ermesi........................................423

b. Mal Rejiminin Tasfiyesi .............................................423

aa. Malların geri alınması ve paylı malın

özgülenmesi .........................................................424

bb.Katkıdan doğan hak .............................................424

cc. Aileye özgülenen malların paylaşımı...................425

dd. Paylaştırmaya aykırı davranışlar..........................425

ee. Paylaştırma talebinin reddi ..................................425

ff. Paylaştırma yöntemi.............................................426

gg.Aile konutu ve ev eşyası ......................................426

C. MAL ORTAKLIĞI REJİMİ....................................................428

1. Genel Olarak .....................................................................428

2. Mal Türleri ........................................................................429

a. Ortaklık Malları ..........................................................429

b. Kişisel Mallar..............................................................429

3. Eşlerin Hakları ..................................................................430

4. Eşlerin Sorumlulukları ......................................................431

5. Mal Rejiminin Sona Ermesi ve Tasfiye ............................432

a. Mal Rejiminin Sona Ermesi........................................432

b. Mal Rejiminin Tasfiyesi .............................................432

aa. Ortaklık mallarının tespiti....................................432

bb.Tarafların paylarının belirlenmesi........................433

22

cc. Paylaştırmanın yapılması.....................................434

ALTINCI BÖLÜM

SOYBAĞI

I. SOYBAĞI KAVRAMI VE ÇEŞİTLERİ.........................................435

A. SOYBAĞI KAVRAMI............................................................435

B. SOYBAĞI ÇEŞİTLERİ...........................................................435

II. SOYBAĞININ KURULMASI........................................................436

A. KAN BAĞINA DAYANAN SOYBAĞININ

KURULMASI..........................................................................437

1. Çocuk ile Ana Anasında Soybağının Kurulması...............437

2. Çocuk ile Baba Anasında Soybağının Kurulması.............438

a. Ana ile Evlilik.............................................................438

aa. Babanın doğum sırasında ana ile evli

olması...................................................................438

bb.Babanın doğumdan sonra ana ile evlenmesi........451

cc. Yapay döllenme ve tüp bebek..............................455

dd. Soybağının idarî yoldan düzeltilmesi...................457

b. Tanıma ........................................................................457

aa. Genel olarak.........................................................457

bb.Hukukî niteliği .....................................................458

cc. Şartları..................................................................459

dd.Çocuğun nüfusa kaydedilmesi .............................465

ee. Tanımanın hükümsüzlüğü....................................465

c. Babalık Davası............................................................470

aa. Genel olarak.........................................................470

bb.Davanın tarafları ..................................................472

cc. Davayı ihbar yükümlülüğü ..................................475

dd.Babalığın ispatı ....................................................476

ee. Hak düşürücü süreler ...........................................480

ff. Yetkili ve görevli mahkeme.................................481

gg.Babalık davasının sonuçları .................................481

B. EVLÂT EDİNME YOLUYLA SOYBAĞININ

KURULMASI..........................................................................484

1. Genel Olarak .....................................................................484

2. Evlât Edinmenin Şartları...................................................486

23

a. Küçüklerin Evlât Edilmesine İlişkin Şartlar...............486

aa. Genel şartlar.........................................................486

bb.Özel şartlar...........................................................489

b. Erginlerin ve Kısıtlıların Evlât Edinilmesi .................498

aa. Genel olarak.........................................................498

bb.Erginlerin ve kısıtlıların evlât edinilmesine

ilişkin şartlar ........................................................499

3. Evlât Edinmenin Şekli ve Usûlü .......................................503

a. Mahkeme Kararı.........................................................503

b. Başvurudan Sonraki Değişmeler ................................503

c. Araştırma ve Dinleme.................................................504

4. Evlât Edinmenin Sonuçları ...............................................505

a. Kişisel Duruma İlişkin Sonuçlar.................................505

aa. Evlâtlığın soyadı ve adı........................................505

bb.Vatandaşlık ..........................................................507

cc. Soybağı ................................................................507

dd.Evlenme yasağı....................................................508

ee. Nüfus kütüğüne kayıt ve kayıtların gizliliği ........508

b. Ana Babaya Ait Hak ve Yükümlülüklere İlişkin

Sonuçlar......................................................................509

aa. Bakım yükümlülüğü.............................................509

bb.Velâyet hakkı .......................................................510

cc. Evlâtlığın asıl ana babası ile kişisel ilişkisi..........510

dd.Nafaka yükümlülüğü............................................511

c. Mirasçılığa İlişkin Sonuçlar........................................511

5. Evlâtlık İlişkisinin Kaldırılması ........................................512

a. Genel Olarak...............................................................512

b. Sebepleri .....................................................................513

aa. Rızanın bulunmaması...........................................513

bb.Diğer noksanlıklar................................................514

c. Evlâtlık İlişkisinin Kaldırılması Davası......................515

d. Hak Düşürücü Süre.....................................................516

e. Evlâtlık İlişkisinin Kaldırılmasının Sonuçları ............516

f. Evlâtlık İşlemlerinde Aracılık.....................................517

III. SOYBAĞININ HÜKÜMLERİ........................................................518

A. GENEL OLARAK...................................................................518

24

B. SOYBAĞININ VELÂYET HAKKINA BAĞLI

OLMAYAN HÜKÜMLERİ....................................................518

1. Soyadı ...............................................................................518

2. Karşılıklı Yükümlülükler..................................................521

a. Yardım Yükümlülüğü.................................................522

b. Saygı ve Anlayış Gösterme ........................................522

c. Ailenin Onurunu Gözetme..........................................523

3. Çocuk ile Kişisel İlişki Kurulması ....................................523

a. Ana ve Baba ile İlişki .................................................524

aa. Kural ....................................................................524

bb. Sınırları ................................................................525

b. Üçüncü Kişiler ile İlişki..............................................526

c. Yetkili ve Görevli Mahkeme ......................................528

4. Çocukların Bakım ve Eğitim Giderlerini Karşılama.........528

a. Kapsamı......................................................................528

b. Süresi ..........................................................................529

c. Dava Hakkı.................................................................530

d. Nafaka Miktarının Takdiri ve Ödeme Biçimi.............531

aa. Nafaka miktarının takdiri.....................................531

bb.Nafakanın ödeme biçimi......................................532

cc. Durumun değişmesi .............................................533

e. Geçici Önlemler..........................................................533

f. Güvence Verilmesi .....................................................534

C. SOYBAĞININ VELÂYET HAKKINA BAĞLI

HÜKÜMLERİ..........................................................................535

1. Velâyet Hakkının Tanımı ve Mahiyeti..............................535

2. Velâyet Hakkına Sahip Olanlar.........................................535

a. Ana ve Babanın Evli Olması ......................................536

b. Ana ve Babanın Evli Olmaması..................................536

c. Ana ve Babanın Ayrı Yaşıyor Olması ........................537

d. Ana ve Babanın Boşanmış Olması .............................538

e. Evlât Edinenler ...........................................................539

3. Velâyete Tâbi Olanlar.......................................................539

4. Velâyetin Kapsamı............................................................540

a. Çocuğun Şahsı Bakımından........................................540

aa. Çocuk üzerinde egemenlik...................................540

25

bb.Çocuğa öz ad koyma hakkı..................................540

cc. Çocuğun yerleşim yerinin belirlenmesi ...............541

dd.Çocuğun eğitimi...................................................541

ee. Çocuğun ana ve babanın sözünü dinleme

yükümlülüğü ........................................................543

ff. Çocuğun temsil edilmesi......................................543

gg.Çocuğun fiil ehliyeti ............................................544

hh.Çocuğun aileyi temsil etmesi...............................545

ıı. Çocuk ile ana ve baba arasındaki hukukî

işlemler.................................................................545

b. Çocuğun Malları Bakımından.....................................546

aa. Çocuk mallarının yönetilmesi..............................546

bb.Çocuk mallarının kullanılması.............................548

cc. Çocuk mallarının sarfı..........................................549

dd.Çocuğun serbest malları.......................................550

ee. Çocuğun ana ve babasına karşı korunması ..........553

bb.Çocuğun mallarının korunmasına ilişkin

önlemler ...............................................................559

YEDİNCİ BÖLÜM

AİLE TOPLULUĞU

I. NAFAKA YÜKÜMLÜLÜĞÜ ........................................................561

A. YARDIM NAFAKASI............................................................561

B. NAFAKA İLE YÜKÜMLÜ OLANLAR ................................562

1. Üstsoy ve Altsoy ...............................................................563

2. Kardeşler...........................................................................564

C. NAFAKA İSTEYEBİLECEK OLANLAR .............................564

D. NAFAKA YÜKÜMLÜLÜĞÜNDE SIRA ..............................565

E. NAFAKA TALEBİNDE SIRA ...............................................566

F. NAFAKA TALEBİNİN ŞARTLARI......................................566

1. Yoksulluğa Düşecek Olma................................................566

2. Yükümlünün Malî Gücü ...................................................567

3. Kardeşlerin Refah İçinde Olması......................................568

G. NAFAKA BORCUNUN KONUSU, MİKTARI VE

ÖDEME ZAMANI ..................................................................569

1. Konusu ..............................................................................569

26

2. Miktarı...............................................................................569

3. Ödeme zamanı...................................................................570

H. NAFAKA MİKTARININ DEĞİŞTİRİLMESİ VEYA

KESİLMESİ.............................................................................570

I. YETKİLİ VE GÖREVLİ MAHKEME ...................................571

İ. NAFAKA ALACAĞININ ÖZELLİKLERİ............................571

II. EV DÜZENİ ....................................................................................572

A. GENEL OLARAK...................................................................572

B. EV BAŞKANI .........................................................................573

1. Genel Olarak .....................................................................573

2. Ev Başkanlığının Doğuşu..................................................574

a. Ev Başkanlığının Kanundan Doğması........................574

b. Ev Başkanlığının Sözleşmeden Doğması ...................574

c. Ev Başkanlığının Örf ve Âdetten Doğması ................575

3. Ev Başkanının Yetki ve Yükümlülükleri ..........................575

a. Yetkileri......................................................................575

aa. Ev kurallarını belirlemek .....................................575

bb.Evin kurallarını uygulamak..................................576

b. Yükümlülükleri...........................................................576

aa. Eşyaya özen yükümlülüğü ...................................576

bb.Özen gösterme ve tedbir alma

yükümlülüğü ........................................................576

4. Ev Başkanının Sorumluluğu .............................................577

a. Genel Olarak...............................................................577

b. Sorumluluğun Şartları.................................................577

aa. Hukuka aykırı bir fiil ...........................................578

bb.Zarar.....................................................................578

cc. Zararın, Kanun’da belirtilen ve ev

başkanının otoritesine tâbi olan kişilerce

verilmiş olması.....................................................578

dd.İlliyet bağı............................................................579

ee. Kurtuluş kanıtının getirilememesi........................579

C. ALTSOYUN DENKLEŞTİRME ALACAĞI .........................579

III. AİLE MALLARI.............................................................................580

A. AİLE VAKFI ...........................................................................581

1. Niteliği ve Amacı..............................................................581

27

2. Aile Fideikomisi Yasağı....................................................582

B. AİLE MALLARI ORTAKLIĞI...............................................582

1. Niteliği ve Amacı..............................................................582

2. Kurulması..........................................................................583

3. İşletilmesi..........................................................................584

4. Ortakların Hakları ve Sorumlulukları ...............................584

5. Ortaklığın Sona Ermesi.....................................................585

6. Paylaşma Kuralları............................................................586

C. AİLE YURDU .........................................................................586

1. Niteliği ve Amacı..............................................................586

2. Kurulması..........................................................................587

3. Hükümleri .........................................................................587

4. Sona Ermesi ......................................................................588

SEKİZİNCİ BÖLÜM

VESAYET

I. VESAYET KAVRAMI VE TÜRLERİ ...........................................589

A. VESAYET KAVRAMI ...........................................................589

B. VESAYET İLE VELÂYET ARASINDAKİ

FARKLAR...............................................................................590

1. Doğuşları Bakımından ......................................................590

2. Tâbi Oldukları Kimseler Bakımından...............................590

3. Yetki Bakımından .............................................................590

4. Yerleşim Yeri Bakımından ...............................................590

5. Mallar Üzerindeki Hak ve Yetkiler Bakımından ..............591

6. Temsil Yetkisi Bakımından...............................................591

7. Sona Erme Bakımından ....................................................591

C. VESAYETİN TÜRLERİ .........................................................591

1. Kamu Vesayeti..................................................................592

2. Özel Vesayet .....................................................................592

a. Genel Olarak...............................................................592

b. Kuruluş Şartları...........................................................593

aa. Hısımların talebi ..................................................593

bb.Bir menfaatin bulunması......................................593

cc. Güvence verilmiş olması......................................593

dd.Denetim makamının izni......................................594

28

c. Aile Meclisinin Kuruluşu, Hak ve Görevleri..............594

d. Sona Ermesi................................................................594

II. VESAYETİ GEREKTİREN HÂLLER ...........................................595

A. KÜÇÜKLÜK ...........................................................................595

B. KISITLANMIŞ OLMA ...........................................................596

1. Akıl Hastalığı veya Akıl Zayıflığı.....................................596

2. Savurganlık, Alkol veya Uyuşturucu Madde

Bağımlılığı, Kötü Yaşam Tarzı, Kötü Yönetim................597

a. Savurganlık.................................................................598

b. Alkol veya Uyuşturucu Madde Bağımlılığı................598

c. Kötü Yaşam Tarzı.......................................................599

d. Kötü Yönetim .............................................................599

3. Özgürlüğü Bağlayıcı Ceza ................................................600

4. İstek Üzerine Kısıtlama.....................................................602

C. KISITLAMA SEBEPLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ ...............603

D. KISITLILIK KARARINDA USÛL VE YETKİ .....................604

1. Yargılama Usûlü ...............................................................604

a. Kısıtlanacak Olan Kişinin Dinlenmesi .......................604

b. Bilirkişiye Başvurulması ............................................605

c. Kısıtlanma Kararının İlân Edilmesi ............................606

2. Yetki..................................................................................606

E. KISITLAMA KARARININ SONUÇLARI ............................606

1. Ehliyet Sınırlaması............................................................606

2. Vasi Atama........................................................................607

3. Yerleşim Yeri....................................................................607

III. VASİNİN ATANMASI...................................................................607

A. VASİNİN ŞAHSINA İLİŞKİN GENEL ŞARTLAR ..............607

1. Olumlu Şartlar...................................................................607

a. Ehil Olma....................................................................608

b. Ergin Olma..................................................................609

2. Olumsuz Şartlar.................................................................609

a. Genel Olarak...............................................................609

b. Vasiliğe Engel Sebepler..............................................609

aa. Kısıtlılar (TMK m.418/b.1)..................................609

bb.Kamu hizmetinden yasaklı olma (TMK

m.418/b.2)............................................................610

29

cc. Haysiyetsizce hayat sürme (TMK

m.418/b.2)............................................................610

dd.Menfaat çatışması ve düşmanlık olma

(TMK m.418/b.3).................................................610

ee. İlgili vesayet daireleri hâkimleri (TMK

m.418/b.4)............................................................610

B. VASİ TAYİNİNDE MAHKEMENİN GÖZ ÖNÜNDE

TUTACAĞI ÖZEL DURUMLAR..........................................611

1. İlgililerin İsteği..................................................................611

2. Öncelik Hakkı ...................................................................611

C. VASİLİĞİ KABUL YÜKÜMLÜLÜĞÜ.................................612

D. VASİLİKTEN KAÇINMA HAKKI........................................612

E. VASİ TAYİNİNDE USÛL......................................................614

1. Yetki ve Görev..................................................................614

2. Vasinin Atanması..............................................................614

3. Geçici Önlemler................................................................615

4. Vasilikten Kaçınma ve İtiraz Hakkı..................................616

5. Görevin Verilmesi.............................................................617

IV. KAYYIMLIK ..................................................................................618

A. GENEL OLARAK...................................................................618

B. KAYYIMLIĞIN TÜRLERİ ....................................................619

1. Temsil Kayyımlığı ............................................................619

2. Yönetim Kayyımlığı .........................................................620

3. İsteğe Bağlı Kayyımlık .....................................................622

C. ATAMA USÛLÜ VE YETKİ .................................................623

D. KAYYIMIN ÜCRET HAKKI.................................................623

E. KAYYIMLIĞIN SONA ERMESİ...........................................623

V. YASAL DANIŞMANLIK...............................................................624

A. GENEL OLARAK...................................................................624

B. YASAL DANIŞMANLIĞIN TÜRLERİ.................................625

1. Oy Danışmanlığı ...............................................................625

2. Yönetim Danışmanlığı ......................................................626

3. Karma (Tam) Danışmanlık ...............................................627

C. ATAMA USÛLÜ VE YETKİ .................................................627

D. YASAL DANIŞMANLIĞIN SONA ERMESİ .......................627

VI. KORUMA AMACIYLA ÖZGÜRLÜĞÜN

KISITLANMASI.............................................................................628

30

A. GENEL OLARAK...................................................................628

B. KISITLAMANIN ŞARTLARI................................................629

1. İlgili Kişiye İlişkin Şartlar.................................................629

2. Özel Koruma Gereği .........................................................630

3. Toplum İçin Tehlike Oluşturma........................................630

4. Elverişli Bir Kuruma Yerleştirme veya Alıkonma............631

C. YETKİ .....................................................................................632

D. BİLDİRİM YÜKÜMLÜLÜĞÜ...............................................632

E. VERİLEN KARARA İTİRAZ.................................................633

F. USÛL.......................................................................................633

G. YARGILAMA USÛLÜ...........................................................634

VII. VESAYETİN YÜRÜTÜLMESİ .....................................................634

A. VASİNİN HAKLARI..............................................................634

1. Vasilikten Kaçınma Hakkı................................................635

2. Vasinin Ücret Hakkı..........................................................635

B. VASİNİN GÖREVLERİ .........................................................636

1. Vasinin İşe Başlama Sırasındaki Görevleri.......................636

a. Defter Tutulması.........................................................636

b. Değerli Şeylerin Saklanması.......................................637

c. Taşınırların Satılması..................................................637

d. Paraların Yatırılması...................................................638

e. Yatırımların Dönüştürülmesi......................................639

f. Ticarî ve Sınaî İşletmeler............................................639

g. Taşınmazların Satılması.............................................639

2. Vasinin Vesayetin Devamı Sırasındaki Görevleri ............640

a. Vesayet Altındaki Kişiye Özen Göstermek ve

Bakmak.......................................................................640

aa. Küçüklerde kişisel özen .......................................640

bb.Kısıtlılarda kişisel özen........................................641

b. Vesayet Altındaki Kişinin Malvarlığını

Yönetmek ve Hesap Vermek ......................................642

c. Vesayet Altındaki Kişiyi Temsil Etmek .....................643

aa. Genel olarak.........................................................643

bb.Vesayet altındaki kişinin yapabileceği işler.........644

cc. Vasinin icazet vermemesinin sonuçları................644

31

dd.Vesayet altındaki kişinin bir meslek veya

sanatı yürütümü....................................................645

VIII. VESAYET DAİRELERİNİN GÖREV VE YETKİLERİ................645

A. ŞİKÂYET VE İTİRAZLARI İNCELEMEK...........................645

1. Şikâyetleri İncelemek........................................................645

2. İtirazları İncelemek ...........................................................646

B. VASİYE YAPACAĞI İŞLEMLER İÇİN İZİN

VERMEK.................................................................................646

1. Vesayet Makamının İzninin Gerektiren İşlemler..............647

2. Vesayet Makamıyla Birlikte Denetim Makamının

da İznini Gerektiren İşlemler ............................................648

3. İznin Bulunmaması ...........................................................648

C. RAPOR VE HESAPLARI İNCELEMEK...............................649

IX. VASİNİN VE VESAYET ORGANLARININ

SORUMLULUĞU...........................................................................649

A. ÖZEN YÜKÜMLÜLÜĞÜ ......................................................650

B. SORUMLULUĞUN NİTELİĞİ..............................................650

C. SORUMLULUĞUN ŞARTLARI............................................651

1. Hukuka Aykırı Fiil............................................................651

2. Kusur veya Özen Yükümlülüğünün İhlâli ........................651

3. Zarar..................................................................................652

4. Uygun İlliyet Bağı.............................................................652

D. SORUMLULUĞUN SIRASI ..................................................652

E. RÜCU HAKKI.........................................................................653

F. TAZMİNAT VE RÜCU DAVALARI ....................................653

1. Tazminata Davası..............................................................654

a. Tarafları ......................................................................654

aa. Davacı..................................................................654

bb.Davalı...................................................................655

b. Yetkili ve Görevli Mahkeme ......................................655

c. Dava Zamanaşımı .......................................................655

aa. Olağan zamanaşımı süresi....................................655

bb.Olağanüstü zamanaşımı süresi.............................655

2. Rücu Davası......................................................................656

a. Tarafları ......................................................................656

aa. Davacı..................................................................656

32

bb.Davalı...................................................................656

b. Yetkili ve Görevli Mahkeme ......................................656

c. Dava Zamanaşımı .......................................................657

G. VESAYET ALTINDAKİ KİŞİNİN ALACAĞININ

İMTİYAZLI OLMASI.............................................................657

X. VESAYETİN SONA ERMESİ........................................................657

A. VESAYETİ SONA ERDİREN SEBEPLER ...........................657

1. Kendiliğinden Sona Erme .................................................658

2. Mahkeme Kararıyla Sona Erme........................................659

B. VASİLİK SIFATINI SONA ERDİREN SEBEPLER .............660

1. Vasinin Ölümü ..................................................................660

2. Vasinin Fiil Ehliyetini Kaybetmesi...................................661

3. Vasilik Süresinin Dolması ................................................661

4. Vasinin Görevden Çekilmesi ............................................661

5. Vasinin Görevden Alınması..............................................662

a. Görevden Alınma Sebepleri........................................662

aa. Görevini savsaklama............................................662

bb.Yetkileri kötüye kullanma....................................662

cc. Güveni sarsıcı davranışlarda bulunma .................663

dd.Borç ödemede acze düşme...................................663

ee. Görevi yapmakta yetersiz olması.........................663

b. Vasilikten Alınmada Usûl...........................................663

c. Vesayet Makamının Alacağı Önlemler.......................664

d. Görevden Alma Kararına İtiraz ..................................664

XI. VESAYETİN SONA ERMESİNİN SONUÇLARI.........................665

A. RAPOR VE KESİN HESABIN VERİLMESİ.........................665

B. MALVARLIĞININ TESLİMİ ................................................665

C. RAPOR VE KESİN HESABIN İNCELENMESİ ...................666

D. VASİNİN GÖREVİNE SON VERİLMESİ ............................666

KAYNAKÇA.............................................................................................667