Medeni Yargılamada Ön İnceleme Aşaması

6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun temel amaçlarından birisi; modern hukuk sistemlerine paralel olan ve tarafı olduğumuz Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'yle Türkiye Cumhuriyeti'nin üstlendiği yükümlülüklere uygun bir medeni yargılama usulünün kabulüdür. Bu bağlamda yargılamanın hızlı, etkin ve en az maliyetle yapılmasına özellikle vurgu yapılmıştır. Bu hedefe ulaşmak için 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'yla ilk derece mahkemesi önündeki yargılama, beş farklı aşamaya bölünmüştür. Dilekçelerin değişimi ile tahkikat aşamaları arasında "ön inceleme" olarak adlandırılan yeni bir yargılama aşaması öngörülmüştür. Modern hukuk sistemlerindeki benzer kurumlara paralel olarak ön inceleme, dilekçelerin değişimi aşaması tamamlandıktan sonra usule ilişkin çeşitli konuların karara bağlandığı, tarafların sulhe veya arabuluculuğa teşvik edilerek uyuşmazlığın henüz yargılamanın başında dostane çözüm yollarıyla sonlandırılmasına özendirildikleri ve tahkikatın; zaman, masraf ve emek kaybını en aza indirerek belirli bir düzen içerisinde yürütülmesi için gerekli hazırlıkların yapıldığı bir yargılama aşaması olarak dizayn edilmiştir. Yargılamanın hızlandırılması ve kalitesinin arttırılması, ön incelemenin başarıya ulaşmasıyla doğrudan ilintilidir.(GİRİŞTEN)

İÇİNDEKİLER

YARARLANILAN KAYNAKLAR

GİRİŞ
BİRİNCİ BÖLÜM
ÖN İNCELEME HAKKINDA GENEL BİLGİLER
§1. KONUNUN ÖNEMİ VE TARİHSEL GELİŞİMİ
I. KONUNUN ÖNEMİ VE SUNULUŞU
II. TARİHSEL GELİŞİM
A. Roma Hukukunda
B. İSLAM-OSMANLI HUKUKUNDA
C. Türk Hukukunda
§2. ÖN İNCELEME KAVRAMI VE AMACI
I. 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nda Ön İnceleme
A. Genel Olarak
B. "Ön İnceleme" Kavramı
C. Ön İncelemenin Tanımı
D. Benzer Kurumlardan Ayrılması
II. Ön İncelemenin Amacı
A. Genel Olarak
B. Usul Ekonomisine Uygun Bir Yargılama Yapılması
C. Tahkikata Hazırlık
D. Tarafların Sulhe veya Arabuluculuğa Teşviki
§3. ÖN İNCELEMENİN EVRELERİ VE TOPLU MAHKEMELERDE ÖN İNCELEME
I. Ön İncelemenin Evreleri
II. Toplu Mahkemelerde Ön İnceleme

İKİNCİ BÖLÜM
İSVİÇRE, ALMAN VE AVUSTURYA HUKUKUNDA ÖN İNCELEMEYE BENZEYEN KURUMLAR VE BUNLARIN TÜRK HUKUKU BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ
§4. İSVİÇRE, ALMAN VE AVUSTURYA HUKUKUNDA ÖN İNCELEMEYE BENZEYEN KURUMLAR
I. İsviçre Hukuku
A. Genel Olarak
B. Hazırlık Duruşmasının Amacı
C. Hazırlık Duruşmasının Zamanı ve Çağrı Usulü
D. Hazırlık Duruşmasının İşlevi
E. Hazırlık Duruşmasının Özel Yargılama Usullerinde Uygulanması
II. Alman Hukuku
A. Genel Olarak
B. Esas Duruşmaya Hazırlık
C. Sulh Teşebbüsü
D. Erken İlk Duruşma (Früher Erster Termin)
E. Dilekçelerin Yazılı Değişimi Usulü
III. Avusturya Hukuku
A. Genel Olarak
B. Hazırlık Duruşmasına Hazırlık
C. Hazırlık Duruşmasında Yapılması Gereken İşlemler
D. Tarafların veya Uyuşmazlık Konusu Hakkında Bilgi Sahibi Bir Temsilcinin Hazırlık Duruşmasında Asaleten Hazır Edilmesi
IV. Değerlendirme
§5. İSVİÇRE, ALMAN VE AVUSTURYA HUKUKUNDA ÖN İNCELEMEYE BENZEYEN KURUMLARIN HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNU BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ
I. Ön İnceleme Kapsamında Yapılabilecek Duruşma Sayısı
II. Ön İncelemenin Kapsamına İlişkin Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 137. Maddesinin Karşılaştırmalı Hukuktaki Hükümler Açısından Değerlendirilmesi
III. Ön İnceleme Duruşmasında Delillerin Sunulması ve Toplanmasına İlişkin Kanun'un 140. Maddesinin 5. Fıkrasının Değerlendirilmesi

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNU'NDA ÖN İNCELEME AŞAMASI
§6. ÖN İNCELEMENİN KAPSAMI
I. Genel Olarak
II. Ön İnceleme Kapsamında Yapılacak İşlemler
A. Dava Şartları ve İlk İtirazların İncelenmesi
B. Uyuşmazlık Konularının Tam Olarak Belirlenmesi
C. Hazırlık İşlemleri ile Tarafların Delillerini Sunmaları ve Delillerin Toplanması İçin Gereken İşlemlerin Yapılması
D. Tarafların Üzerinde Serbestçe Tasarruf Edebileceği Davalarda Sulhe veya Arabuluculuğa Teşvik Edilmesi
III. Ön İncelemede Yapılan İşlemlerin Tutanağa Geçirilmesi
IV. Ön İnceleme Tamamlanmadan Tahkikata Geçilememesi
V. Ön İnceleme Aşamasında Geçici Hukuki Korumalar
§7. ÖN İNCELEME AŞAMASIYLA BAĞLANTILI DİĞER İŞLEMLER
I. Delillerin Sunulması
II. İddia ve Savunmanın Genişletilmesi Yasağı
A. Davanın Genişletilmesi Yasağı
B. Savunmanın Genişletilmesi Yasağı
C. İddia ve Savunmanın Genişletilmesi Yasağının İstisnaları
D. 7251 Sayılı Kanun'la Yapılan Değişiklikler
III. Süreler Hakkında Karar Verilmesi
§8. ÖN İNCELEMENİN YAPILIŞI
I. Genel Olarak
II. Dava Şartları ve İlk İtirazların Karara Bağlanması
III. Ön İnceleme Duruşması
A. Ön İnceleme Duruşmasının Yapılması
B. Ön İnceleme Duruşmasına Davet
C. Ön İnceleme Duruşması
§9. BASİT YARGILAMA USULÜNDE ÖN İNCELEME AŞAMASI
I. Genel Olarak Basit Yargılama Usulü
II. Basit Yargılama Usulünde Ön İnceleme
III. Ön İnceleme Duruşması
IV. Belgelerin İbrazı İçin Ek Süre Verilememesi
V. Basit Yargılama Usulünde İddia ve Savunmanın Genişletilmesi Yasağı
VI. Çekişmesiz Yargı İşleri Bakımından Basit Yargılama Usulünün Gösterdiği Özellikler
§10. ÖN İNCELEMENİN ÖZELLİK GÖSTERDİĞİ USULİ KURUMLAR
I. Ön Sorun ve Bekletici Sorun
A. Ön Sorun
B. Bekletici Sorun
II. Davadan Feragat
III. Davayı Kabul
IV. Eski Hale Getirme
V. Davanın Geri Alınması
VI. Davaların Birleştirilmesi ve Ayrılması
VII. Karşı Dava
§11. UYGULAMADA KARŞILAŞILAN SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
I. Genel Olarak
II. Ön İncelemenin Hiç Yapılmaması
A. Ön İncelemenin Hiç Yapılmamasının Anlamı
B. Ön İncelemenin Hiç Yapılamamasının Yaptırımı
III. Ön İncelemenin Gerektiği Gibi Yapılmaması
A. Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 137. Maddesi Uyarınca Ön İnceleme Kapsamında Yapılması Gereken İşlemlerdeki Eksiklikler
B. Ön İncelemenin Dosya Üzerinden Yapılması
C. Ön İncelemenin Sadece Şeklen Yapılması
D. Ön İncelemede Öngörülen Sürelere veya Sınırlara Uyulmaması
E. Ön İnceleme İçin Gerekli Olmadığı Halde İki veya Dava Fazla Duruşma Yapılması
F. Ön İnceleme Tutanağına İlişkin Muhtemel Usulsüzlükler
G. Ön İncelemenin Dilekçelerin Değişimi Aşamasından Önce veya Tahkikat Aşaması Başladıktan Sonra Yapılması

SONUÇ