Ticari Sırrın Kapsamı Hukuki Niteliği ve Haksız Rekabet Hukuku Kapsamında Korunması

Yayınevi: Adalet Yayınları
Yazar: Hasan KARSLIOĞLU
ISBN: 9786258092318
595,80 TL 662,00 TL

Adet

 
   0 yorum  |  Yorum Yap
Kitap Künyesi
Yazar Hasan KARSLIOĞLU
Baskı Tarihi 2022/02
Baskı Sayısı 1
Boyut 16x24 cm (Standart Kitap Boyu)
Cilt Sert Kapak (İplik Dikiş)
Sayfa Sayısı 493

Bu eseri, akademik olarak gelişmemi sürdürebilmek ve özel olarak hukuk alanında eksikliğini gördüğüm bir konuya katkı sunabilmek amacıyla Doçent’lik tezi olarak kaleme aldım. Teknolojide ve iletişim alanındaki hızlı gelişmeler, doğal olarak ticari hayatı da birinci derecede etkilemiştir. Söz konusu gelişmeler ticari sırları, özellikle tüm şirketler için çok değerli ve kritik bir seviyeye çıkarmıştır. Bu nedenle kanaatimce, ticari sırların tanımlanması ve korunması ile bu kapsamda haksız rekabet konusu, hukuk alanında özellikle incelenmesi gereken bir alan olarak öne çıkmıştır. Yaklaşık olarak iki buçuk yıllık bu çalışmamın, hukuk ve ekonomi alanındaki tüm ilgililere katkı sağlamasını umuyorum. 

ÖNSÖZ ......................................................................................................................... 7

İÇİNDEKİLER ............................................................................................................. 9

KISALTMALAR LİSTESİ ....................................................................................... 15

GİRİŞ........................................................................................................................... 17


BİRİNCİ BÖLÜM

TİCARİ SIR


A. GENEL OLARAK SIR VE TİCARİ SIR KAVRAMI ...................................... 25

1. Sır Kavramı ve Unsurları .......................................................................... 26

a. Sırrın Tanımı ........................................................................................ 26

b. Sırrın Unsurları.................................................................................... 27

i. Bir Bilgi veya Belgenin Varlığı................................................... 27

ii. Gizlilik........................................................................................... 28

iii. Sahibinin Gizlilik İradesi ............................................................ 29

iv. Gizliliğin Sahibine Menfaat Sağlaması ..................................... 30

2. Ticari Sır Kavramı ve Unsurları ............................................................... 32

a. Kapsamı ve Tanımı ............................................................................. 34

b. Unsurları............................................................................................... 45

i. Ticari İşletme veya Şirketle İlgili Olma..................................... 45

ii. Ticari Sırrın Gizlilik Unsuru....................................................... 50

iii. Ticari Sır Sahibinin Haklı Menfaati........................................... 57

iv. Korunan Menfaatin Ekonomik Değeri Olması........................ 59

v. Ticari Sır Sahibinin Bilgiyi Gizli Tutma İradesi....................... 62

c. Ticari Sırrın Hukuki Niteliği.............................................................. 66

3. Ticari Sırrın Benzer Kavramlar ile İlişkisi............................................... 79

a. Müşteri Sırrı ......................................................................................... 79

b. İş Sırrı.................................................................................................... 81

c. Know-How........................................................................................... 85

d. Şirket Sırrı............................................................................................. 93


10 İçindekiler

e. Meslek Sırrı .......................................................................................... 95

f. Teknik Sır veya Üretim/İmalat Sırrı.................................................. 98

4. Karşılaştırmalı Hukukta Ticari Sır......................................................... 100

a. Amerikan Hukukunda Ticari Sır .................................................... 100

b. İngiliz Hukukunda Ticari Sır........................................................... 104

c. Alman Hukukunda Ticari Sır .......................................................... 108

d. İsviçre Hukukunda Ticari Sır........................................................... 109

e. Fransa Hukukunda Ticari Sır .......................................................... 111

f. Uluslararası Sözleşmelerde Ticari Sır Düzenlemeleri .................. 116

B. TİCARİ SIRRI HAKSIZ REKABET HÜKÜMLERİ DIŞINDA

KORUNMA HALLERİ................................................................................... 121

1. Genel Olarak............................................................................................. 121

2. Sözleşme Kapsamında Koruma ............................................................. 122

a. Sözleşme Öncesi Görüşmelerden Doğan Sorumluluk

Kapsamındaki Koruma .................................................................... 123

b. Sözleşme Kurulması ile Oluşan Koruma ....................................... 127

3. TTK Kapsamında Koruma...................................................................... 134

4. SPK Kapsamında Koruma ...................................................................... 143

5. Bankacılık Kanunu Kapsamında Koruma............................................ 147

6. Rekabetin Korunması Hakkındaki Kanun Kapsamında Koruma..... 150

7. İş Kanunu Kapsamında Koruma ........................................................... 153

8. Bilgi Edinme Hakkı Kanunu Kapsamında Koruma............................ 157

9. Fikri Mülkiyet Hukuku Kapsamında Koruma .................................... 158

10. Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Kapsamında Koruma.............. 164

11. TCK Kapsamında Koruma ..................................................................... 169


İKİNCİ BÖLÜM


TİCARİ SIR İLE İLİŞKİSİ AÇISINDAN GENEL OLARAK TTK’daki


HAKSIZ REKABET HÜKÜMLERİ


A. GENEL OLARAK HAKSIZ REKABET ........................................................ 175

1. Haksız Rekabetin Tanımı ve Kapsamı .................................................. 176

a. Tanımı................................................................................................. 176

b. Kapsamı.............................................................................................. 180

c. Hukuki Niteliği.................................................................................. 188

d. Unsurları............................................................................................. 191


İçindekiler 11

i. Korunması Gereken Bir Rekabetin Varlığı............................. 192

ii. Aldatıcı veya Dürüstlük Kuralına Aykırı Hareket................ 194

iii. Ekonomik Menfaatin Etkilenmesi ........................................... 198

iv. Zarar veya Zarar Tehlikesinin Varlığı .................................... 201

2. Haksız Rekabete Hâkim Olan İlkeler.................................................... 204

a. Dürüstlük Kuralına Aykırılık .......................................................... 204

b. Kamu Yararının Korunması İlkesi .................................................. 208

c. Emek İlkesi......................................................................................... 210

d. Rekabetin Korunması ....................................................................... 216

e. Tarafların Birbirine Rakip Olmasının Gerekmemesi.................... 218

f. Failin Yarar Sağlamasının Gerekmemesi ....................................... 220

g. Kusurun Zorunlu Olmaması ........................................................... 222

3. Haksız Rekabetin Benzer Kavramlarla İlişkisi..................................... 224

a. Rekabet Hukuku– Haksız Rekabet Hukuku Ayrımı.................... 225

b. Haksız Rekabet ve Fikri Mülkiyet Hukuku Ayrımı ..................... 227

c. Haksız Rekabet ve Tüketicinin Korunması Hukuku İlişkisi ....... 233

d. Haksız Rekabet-Ticari Sır İlişkisi .................................................... 236

e. Rekabet Yasağı ile Haksız Rekabet İlişkisi..................................... 239

B. TTK’da DÜZENLENEN HAKSIZ REKABET HALLERİ........................... 241

1. TTK’da Genel Olarak Haksız Rekabet .................................................. 241

2. Özellikli Haksız Rekabet Halleri............................................................ 245

a. Dürüstlük Kuralına Aykırı Reklam ve Satış Yöntemleri ............. 249

i. Kötüleme..................................................................................... 251

ii. Gerçek Dışı veya Yanıltıcı Açıklamada Bulunmak ............... 256

iii. Kendini Üstün Göstermek........................................................ 260

iv. Karıştırılmaya Yol Açmak (İltibas).......................................... 262

v. Yanıltıcı Karşılaştırma Yapmak ve Karşılaştırmalı

Reklam ........................................................................................ 268

vi. Tedarik Fiyatının Altında Satış Yapmak ................................ 272

vii. Ek Edimlerle Gerçek Fiyat Hakkında Yanıltmak .................. 275

viii. Saldırgan Satış Yöntemi............................................................ 276

ix. Özellikle Gizleme Yoluyla Yanıltmak..................................... 278

x. Tüketiciye Yanıltıcı veya Yanlış Bilgi Vermek....................... 281

b. Sözleşmeyi İhlâle veya Sona Erdirmeye Yöneltmek .................... 282

i. Müşterileri Sözleşmeye Aykırı Davranmaya Yöneltmek..... 283


12 İçindekiler

ii. Satış veya Tüketici Kredisi Sözleşmelerini Feshetmeye

Yöneltmek................................................................................... 288

c. İş Şartlarına Uymama ....................................................................... 293

d. Dürüstlük Kuralına Aykırı İşlem Şartları Kullanma .................... 300


ÜÇÜNCÜ BÖLÜM


TİCARİ SIRRIN HAKSIZ REKABET HÜKÜMLERİYLE

KORUNMASI VE DAVA YOLLARI

§ I. TİCARİ SIRRIN TTK KAPSAMINDA HAKSIZ REKABET

HÜKÜMLERİYLE KORUNMASI................................................................. 309

A. GENEL OLARAK............................................................................................ 309

B. TİCARİ SIR KAPSAMINDA SÖZLEŞMEYİ İHLALE VEYA

SONA ERDİRMEYE YÖNELTME ................................................................ 310

1. Ayartma..................................................................................................... 316

a. İlgililere Menfaat Sağlamak veya Vaadetmek............................... 318

b. Menfaatin Belli Nitelikte Olması..................................................... 322

c. Yarar Sağlamayı Amaçlamış Olma ................................................. 325

2. İlgililerin Sözleşmeyi Sonlandırmaya Yöneltilmesi............................. 327

3. Üretim ve İş Sırlarını İfşa Etmeye veya Ele Geçirmeye

Yöneltmek ................................................................................................. 340

C. BAŞKALARININ İŞ ÜRÜNLERİNDEN YETKİSİZ YARARLANMA..... 351

1. Kendisine Emanet Edilmiş İş Ürününden Yetkisiz Yararlanmak ..... 359

2. Üçüncü Kişilere Ait İş Ürününden Haksız Şekilde Yararlanmak ..... 362

3. Başkasına Ait Pazarlanmaya Hazır Çalışma Ürünlerinden

Yararlanmak ............................................................................................. 365

D. ÜRETİM VE İŞ SIRLARINI HUKUKA AYKIRI OLARAK İFŞA

ETME ................................................................................................................ 372

1. Genel Olarak Üretim ve İş Sırrı.............................................................. 372

2. Ticari Sırların Bu Kapsamda Hukuka Aykırı Olarak İfşası................ 374

§ II. HAKSIZ REKABET DAVALARI .................................................................. 382

A. GENEL OLARAK DAVA ŞARTLARI VE TARAFLAR ............................. 382

B. DAVA TÜRLERİ ............................................................................................. 393

1. Tespit Davası ............................................................................................ 393

2. Men Davası ............................................................................................... 398

3. Düzeltme (Eski Hale Getirme) Davası .................................................. 402

a. Maddi Durumun Ortadan Kaldırılması......................................... 404


İçindekiler 13

b. Yanlış veya Yanıltıcı Beyanların Düzeltilmesi .............................. 406

c. Haksız Rekabette Kullanılan Araçların ve Malların İmhası........ 408

4. Tazminat Davası ...................................................................................... 411

a. Maddi Tazminat Davası................................................................... 412

b. Manevi Tazminat Davası ................................................................. 422

5. Ticari Sırrın TTK’da Düzenlenen Ceza Davası ile Korunması .......... 427

a. Genel Olarak TTK’daki Haksız Rekabet Suçu (TTK m. 62)......... 427

b. Haksız Rekabet Suçunun Çeşitleri.................................................. 430

i. Yanlış Bilgi Verme, Aldatma, Kayıtsız Kalma Suçları.......... 436

ii. Ticari Sırları Ele Geçirmek Amacıyla Aldatma Suçu............ 436

iii. Haksız Rekabeti Önlememe veya Yanlış Beyanı

Düzletmeme Fiili ....................................................................... 438

c. Haksız Rekabet Suçu İle İlgili TTK’daki Ortak Hükümler.......... 439

6. TCK’nın 239’uncu Maddesine Göre Ticari Sırrın Korunması............ 443


SONUÇ VE DEĞERLENDİRME ......................................................................... 447

KAYNAKÇA ............................................................................................................ 467

Yorum Yap

Lütfen yorum yazmak için oturum açın ya da kayıt olun.
İlgili Yayınlar