Deniz Ticareti Hukuku Ders Kitabı

İÇİNDEKİLER

İKİNCİ BASKIYA ÖNSÖZ.............................................................................vii

KISALTMALAR ...........................................................................................xxxi

BİRİNCİ BÖLÜM

GİRİŞ

I. GENEL OLARAK.....................................................................................3

II. DENİZ TİCARETİ HUKUKU KAVRAMI.............................................4

A. Deniz Ticareti Hukukunun Yerine Dair Görüşler ..................................4

1. Deniz Hukukunun Bir Kolu Olduğu Görüşü ....................................4

a. Deniz Hukuku Kavramı ..............................................................4

b. Deniz Kamu Hukuku – Deniz Özel Hukuku...............................5

aa. Deniz Kamu Hukuku...........................................................5

i. Milletlerarası Deniz Hukuku .......................................5

ii. Deniz İdare Hukuku ....................................................6

iii. Deniz Ceza Hukuku.....................................................6

iv. Deniz Usul ve Takip Hukuku ......................................6

v. Deniz Sosyal Hukuku..................................................7

vi. Deniz Ekonomi Hukuku..............................................7

bb. Deniz Özel Hukuku.............................................................7

i. Genel Olarak................................................................7

ii. Deniz Ticareti Hukuku ................................................7

2. Seyrüsefer Hukukunun Bir Kolu Olduğu Görüşü.............................8

3. Ticaret Hukukunun Bir Kolu Olduğu Görüşü...................................8

B. Değerlendirme........................................................................................9

III. DENİZ TİCARETİ HUKUKUNUN TARİHÇESİ ...............................10

IV. DENİZ TİCARETİ HUKUKUNUN ÖZELLİKLERİ..........................12

A. Kendine Özgü Bir Hukuk Dalı Olması.................................................12

1. Denizdeki Tehlikelerin Büyüklüğü.................................................12

2. Deniz Ticaretine Ayrılan Sermayenin Büyüklüğü..........................13

3. Deniz Yoluyla Taşıma Tekniğindeki Gelişmeler............................13

4. Deniz Kazaları ve Deniz Kirliliğinin Ağır Sonuçları......................14

5. Deniz Ticaretinin Stratejik Bir Öneme Sahip Olması.....................15

B. Dinamik ve Hızlı Gelişen Bir Yapıya Sahip Olması............................16

C. Milletlerarası Nitelik Taşıması.............................................................16

1. Milletlerarası Sözleşmelerin Kabulü...............................................17

2. Hukukun Uyarlanması....................................................................17

3. Milletlerarası Örgütlerin Çalışmaları..............................................18

a. Hükümetlerarası Örgütler..........................................................18

b. Hükümet Dışı Örgütler..............................................................19

x İçindekiler

V. DENİZ TİCARETİ HUKUKUNUN KAYNAKLARI.......................... 21

A. Milletlerarası Sözleşmeler.................................................................... 21

B. Kanunlar ve Kanun Hükmünde Kararnameler..................................... 27

1. Türk Ticaret Kanunu ...................................................................... 27

2. Diğer Kanunlar ve Kanun Hükmünde Kararnameler ..................... 28

C. Tüzükler............................................................................................... 29

D. Yönetmelikler ...................................................................................... 30

VI. TÜRK DENİZCİLİK İDARESİ............................................................. 34

A. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı............................................................ 34

B. Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü ......................................................... 34

VII. MESLEK ÖRGÜTLERİ......................................................................... 35

A. Deniz Ticaret Odaları........................................................................... 35

B. Diğer Meslek Örgütleri ........................................................................ 35

VIII. KABOTAJ HAKKI................................................................................. 36

A. Genel Olarak ........................................................................................ 36

B. Kabotaj Hakkının Kapsamı.................................................................. 36

1. Türk Bayraklı Gemiler ................................................................... 36

2. Türk Tabiiyetindeki Kişiler............................................................ 37

a. Gemi ve Su Araçlarıyla Yürütülen Faaliyetler.......................... 37

b. Denizcilik Mesleklerine İlişkin Faaliyetler............................... 38

3. Ticari veya Mesleki Amaç.............................................................. 38

C. İstisnalar............................................................................................... 39

1. Kurtarma Hizmetleri....................................................................... 39

2. Petrol Arama ve Üretim Faaliyetleri .............................................. 39

3. Ticari Olmayan veya Spor Amaçlı Su Ürünlerinin

Çıkartılması .................................................................................... 39

4. Deniz Turizmi Araçlarının Faaliyetleri .......................................... 40

D. Tabiiyetin Belirlenmesi........................................................................ 40

E. Kabotaj Hakkının İhlali........................................................................ 41

IX. DEVLET TEKELİ .................................................................................. 42

A. Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları İşletmesi Genel

Müdürlüğü............................................................................................ 42

B. Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü ......................................................... 42

İKİNCİ BÖLÜM

G E M İ

I. GEMİNİN TANIMI VE UNSURLARI ................................................. 47

A. Genel Olarak ........................................................................................ 47

B. Tanım................................................................................................... 48

C. Unsurlar ............................................................................................... 49

1. Araç ................................................................................................ 49

2. Suda Hareket Etmeyi Gerektiren Bir Amaca Tahsis Edilmesi ....... 50

İçindekiler xi

3. Yüzme Özelliğinin Olması .............................................................51

4. Pek Küçük Olmaması .....................................................................52

5. Kendiliğinden Hareket Etmesi İmkânına Sahip Olmasının

Gerekmemesi..................................................................................52

II. GEMİ OLMA NİTELİĞİNİN KAZANILMASI ..................................53

III. GEMİ OLMA NİTELİĞİNİN KAYBEDİLMESİ................................54

A. Geminin Unsurlarından Birinin Geçici Olarak Kaybedilmesi.............54

B. Gemi Niteliğini Kaybettiren Hâller......................................................54

1. Kurtarılamayacak Şekilde Batma ...................................................54

2. Araç Niteliğinin Kaybı veya İmha..................................................55

3. Tamir Kabul Etmez Hâle Gelme.....................................................55

4. Devamlı Olarak Suda Hareketi Gerektirmeyen Bir Amaca

Tahsis Edilme .................................................................................56

IV. GEMİNİN BÜTÜNLEYİCİ PARÇALARI VE

EKLENTİLERİ........................................................................................56

A. Asli Unsurlar ........................................................................................57

B. Geminin Bütünleyici Parçaları .............................................................57

C. Geminin Eklentileri ..............................................................................59

D. Sair Unsurlar ........................................................................................60

V. GEMİNİN HUKUKİ NİTELİĞİ............................................................61

A. Geminin Taşınır Eşyadan Olması.........................................................61

B. Geminin Taşınmazlarla İlgili Hükümlere Tabi Olması ........................62

1. İcra ve İflas Kanunu Hükümleri .....................................................62

2. Türk Medeni Kanunu Hükümleri....................................................62

VI. GEMİNİN TÜRLERİ..............................................................................63

A. Ticaret Gemileri ve Ticaret Gemisi Olmayan Gemiler ........................63

B. Devlet Gemileri ve Özel Gemiler.........................................................65

C. Türk Gemileri ve Yabancı Gemiler......................................................66

D. Deniz Gemileri ve İç Su Gemileri........................................................67

E. Sicile Kayıtlı Gemiler ve Sicile Kayıtlı Olmayan Gemiler ..................67

F. Denize Elverişli Gemiler ve Denize Elverişsiz Gemiler ......................68

G. Yola Elverişli Gemiler ve Yola Elverişsiz Gemiler..............................69

H. Yüke Elverişli Gemiler ve Yüke Elverişsiz Gemiler............................70

I. Tamir Kabul Etmez Gemiler ve Tamire Değmez Gemiler...................71

İ. Diğer Türdeki Gemiler.........................................................................71

VII. GEMİNİN KİMLİĞİ...............................................................................72

A. Geminin Adı.........................................................................................72

B. Geminin Tanınma İşareti......................................................................73

C. IMO Gemi Kimlik Numarası................................................................73

D. Geminin Tonajı ....................................................................................74

E. Geminin Sınıfı......................................................................................76

1. Kavram ...........................................................................................76

2. Sınıflandırma Belgesi .....................................................................77

xii İçindekiler

3. Sınıflandırma Kuruluşlarının Hukuki Sorumluluğu ....................... 79

a. Sözleşmeye Dayanan Sorumluluk ............................................ 79

b. Sözleşme Dışı Sorumluluk........................................................ 80

F. Geminin Bağlama Limanı.................................................................... 81

G. Geminin Tabiiyeti ................................................................................ 82

1. Genel Olarak .................................................................................. 82

2. Türk Ticaret Kanunu’na Göre Türk Bayrağı Çekme Hakkı........... 83

a. Gerçek Kişilere Ait Gemiler..................................................... 83

b. Tüzel Kişilere Ait Gemiler ....................................................... 84

aa. Ticaret Şirketleri Dışındaki Tüzel Kişilere Ait

Gemiler ............................................................................. 84

bb. Ticaret Şirketlerine Ait Gemiler ....................................... 84

i. Genel Kural............................................................... 84

ii. Anonim ve Sermayesi Paylara Bölünmüş

Komandit Şirketlere Ait Gemiler.............................. 85

c. Donatma İştirakine Ait Gemiler................................................ 85

d. Türk Bayrağı Çekme Hakkının İstisnaları ................................ 86

aa. Bir Türk Gemisinin Yabancı Bayrak Çekmesi ................. 86

bb. Bir Yabancı Geminin Türk Bayrağı Çekmesi................... 87

e. Türk Bayrağı Çekme Hakkının Sona Ermesi............................ 88

f. Türk Bayrağı Çekme Hakkının İspatı ve Kullanılması............. 88

aa. Gemi Tasdiknamesi .......................................................... 88

bb. Bayrak Şahadetnamesi...................................................... 89

cc. Muafiyet............................................................................ 90

3. Türk Uluslararası Gemi Sicili Kanunu’na Göre Bayrak

Çekme Hakkı.................................................................................. 91

4. Bağlama Kütüğü Uygulama Yönetmeliği’ne Göre Türk

Bayrağı Çekme Hakkı .................................................................... 91

VIII.GEMİNİN BELGELERİ ........................................................................ 92

A. Gemi Tasdiknamesi.............................................................................. 92

B. Bayrak Şahadetnamesi ......................................................................... 92

C. Denize Elverişlilik Belgesi................................................................... 93

D. Liman Çıkış Belgesi............................................................................. 93

E. Tonilato Belgesi................................................................................... 93

F. Denizde Çatışmayı Önleme Tüzüğü .................................................... 93

G. Emniyet Belgeleri ................................................................................ 94

H. Sıhhat Patentası.................................................................................... 94

I. Yükleme Sınırı (Fribord) Belgesi......................................................... 94

İ. Gemi Adamı Belgeleri ......................................................................... 95

J. Manifesto ............................................................................................. 95

K. Gemi Jurnali......................................................................................... 95

L. Sigorta veya Mali Güvence Belgeleri .................................................. 96

İçindekiler xiii

IX. TÜRK TİCARET KANUNU’NUN DENİZ TİCARETİNE

DAİR HÜKÜMLERİNİN UYGULANACAĞI GEMİLER .................97

A. Ticaret Gemileri ...................................................................................97

B. Diğer Gemiler.......................................................................................97

1. Yatlar, Denizci Yetiştirme Gemileri Gibi Sadece Gezinti,

Spor, Eğitim, Öğretim ve Bilim Amaçlarına Tahsis Edilmiş

Gemiler...........................................................................................98

2. Münhasıran Bir Kamu Hizmetine Tahsis Edilen Devlet

Gemileriyle Donanmaya Bağlı Harp Gemileri ve Yardımcı

Gemiler...........................................................................................98

3. Yabancı Bir Devlet veya Onun Vatandaşları Adına

Türkiye’de Yapılmakta Olan Gemiler ............................................98

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

TÜRK GEMİ SİCİLLERİ VE BAĞLAMA KÜTÜĞÜ

I. GENEL OLARAK.................................................................................101

II. MİLLÎ GEMİ SİCİLİ............................................................................102

A. Teşkilat...............................................................................................102

B. Yetkili Sicil Müdürlüğü......................................................................103

C. Sicile Tescil Edilecek Gemiler...........................................................104

1. Tescili Caiz Gemiler.....................................................................104

2. Tescili Zorunlu Gemiler................................................................105

3. Tescili İsteğe Bağlı Gemiler .........................................................106

D. Sicile Tescili Caiz Olmayan Gemiler.................................................106

E. Sicil İşlemleri ve İtiraz .......................................................................106

1. Tescil ............................................................................................106

a. Geminin Tescili.......................................................................106

b. Hukuki İlişkilerin Tescili ........................................................109

2. Değişiklikler .................................................................................109

3. Silinme..........................................................................................110

a. Geminin Silinmesi...................................................................110

aa. İstem Üzerine Silinme.....................................................110

i. Tescili Zorunlu Gemiler ..........................................110

ii. Tescili İsteğe Bağlı Olan Gemiler ...........................112

bb. Resen...............................................................................112

i. Tescili Caiz Olmayan Bir Geminin Tescil

Edilmiş Olması........................................................112

ii. Geminin Kurtarılamayacak Şekilde Batması,

Tamir Kabul Etmez Hâle Gelmesi ve Türk

Bayrağı Çekme Hakkını Kaybettiğinin

Bildirilmemesi.........................................................113

iii. Gemi Hakkında Yirmi Yıldan Beri İşlem

Yapılmaması............................................................114

xiv İçindekiler

iv. Türk Uluslararası Gemi Siciline Tescil................... 114

b. Gemiyle İlgili Muhtelif Kayıtların Silinmesi.......................... 114

aa. Maddi Olgularla İlgili Kayıtların Silinmesi .................... 115

bb. Hukuki İlişkilere İlişkin Kayıtların Silinmesi................. 115

4. İtiraz ............................................................................................. 116

F. Sicil Kayıtlarının Hükümleri.............................................................. 116

1. Sicilin Açıklığı ............................................................................. 116

2. Kayıtların Açıklayıcı ve Kurucu Etkisi ........................................ 116

a. Açıklayıcı Kayıtlar.................................................................. 117

b. Kurucu Kayıtlar ...................................................................... 117

3. Sicil Karineleri ............................................................................. 117

4. Sicilin Düzeltilmesi, İtiraz ve Şerh............................................... 118

a. Sicilin Düzeltilmesi ................................................................ 118

b. İtiraz........................................................................................ 119

c. Şerh......................................................................................... 120

5. Sicile Güven İlkesi ....................................................................... 121

a. Kavram ................................................................................... 121

b. Şartları .................................................................................... 122

aa. Belirli Ayni Hakların Kazanılması ................................. 122

bb. Belirli Hukuki İşlemlerin Yapılması............................... 123

i. Bir Hukuki İşlem İle Gemi Üzerindeki Ayni

Hakların İktisabı..................................................... 123

ii. Sicilde Lehine Bir Hak Tescil Edilmiş Bir

Kişiye Bu Hakkı Sebebiyle Bir Edimde

Bulunulması ............................................................ 124

iii. Sicilde Lehine Bir Hak Tescil Edilmiş Kişinin

Üçüncü Bir Kişi ile Sicile Kayıtlı Bir Hak

Üzerinde Bir Tasarruf İşlemi Yapması ................... 125

cc. İktisap Edenin İyi Niyetli Olması ................................... 125

c. Hükümleri............................................................................... 126

aa. Haklar Bakımından ......................................................... 126

bb. Tasarruf Sınırlandırmaları Bakımından .......................... 127

cc. İtirazlar ve Şerhler Bakımından ...................................... 127

6. Zamanaşımına İlişkin Hükümlerin Uygulanmaması .................... 127

G. Devletin Sorumluluğu........................................................................ 128

III. YAPI HÂLİNDEKİ GEMİLERE ÖZGÜ SİCİL................................ 129

A. Mahiyeti ve Önemi............................................................................. 129

B. Yetkili Sicil Müdürlüğü ..................................................................... 129

C. Tescil Şartları ve Usulü...................................................................... 130

D. Tescilin Hükümleri ............................................................................ 131

E. Sicil İşlemleri..................................................................................... 132

1. Tescil............................................................................................ 132

2. Değişiklikler................................................................................. 132

İçindekiler xv

3. Silinme..........................................................................................133

IV. TÜRK ULUSLARARASI GEMİ SİCİLİ............................................134

A. Amaç ve Kuruluş................................................................................134

B. Hukuki Mahiyeti ................................................................................135

C. Tescil Şartları .....................................................................................135

1. Malike İlişkin Şartlar....................................................................136

2. Gemilere İlişkin Şartlar.................................................................136

D. Tescil Usulü........................................................................................137

E. Tescilin Hükümleri.............................................................................138

1. Türk Bayrağı Çekme.....................................................................138

2. Yabancı Gemi Adamı Çalıştırma..................................................139

3. Yurt Dışında Sigorta Yaptırılması ................................................140

4. Kayıt ve Yıllık Tonaj Harcı Ödenmesi .........................................140

5. Mali Teşvikler ve İstisnalar ..........................................................141

F. Sicil İşlemleri .....................................................................................142

G. Geminin Sicilden Silinmesi................................................................143

1. İstem Üzerine................................................................................143

2. Resen ............................................................................................144

V. BAĞLAMA KÜTÜĞÜ ..........................................................................145

A. Amaç ve Kuruluş................................................................................145

B. Hukuki Mahiyeti ................................................................................146

C. Teşkilat...............................................................................................147

D. Kayıt Şartları ......................................................................................148

E. Kayıt Usulü ........................................................................................150

F. Resen Kayıt ........................................................................................150

G. Kaydın Hükümleri..............................................................................151

1. Bağlama Kütüğünün Açıklığı .......................................................151

2. Türk Bayrağı Çekme.....................................................................151

3. Bağlama Kütüğü Ruhsatnamesinin Düzenlenmesi .......................151

4. Mülkiyetin Devri ..........................................................................152

H. Kütük İşlemleri...................................................................................153

1. Genel Olarak.................................................................................153

2. Gemi, Deniz ve İç Su Aracının Silinmesi.....................................153

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

GEMİ ÜZERİNDEKİ AYNİ HAKLAR

I. GENEL OLARAK.................................................................................157

II. GEMİ MÜLKİYETİ..............................................................................158

A. Gemi Mülkiyetinin İktisabı ................................................................159

1. Kamu Hukuku Kurallarına Göre İktisap.......................................159

a. Zapt ve Müsadere....................................................................159

aa. Denizde Zapt ve Müsadare Kanununa Göre....................159

xvi İçindekiler

bb. Türk Ceza Kanunu’na Göre ............................................ 159

cc. Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu’na Göre ........................ 160

b. İstimval ................................................................................... 160

c. Cebrî İcra ................................................................................ 160

2. Özel Hukuk Kurallarına Göre İktisap........................................... 161

a. Sicile Kayıtlı Olmayan Gemi, Gemi Payı ve İştirak Payı....... 161

b. Sicile Kayıtlı Gemi ................................................................. 162

aa. Aslen İktisap ................................................................... 162

i. Sahiplenme.............................................................. 162

ii. Olağan Zamanaşımı ................................................ 163

iii. Olağanüstü Zamanaşımı.......................................... 163

bb. Devren İktisap................................................................. 165

i. Şartları..................................................................... 165

ii. İstisna ...................................................................... 167

iii. Devrin Kapsamı ...................................................... 167

c. Sicile Kayıtlı Gemi Payı ve İştirak Payı ................................. 167

aa. Aslen İktisap ................................................................... 167

i. Genel Olarak ........................................................... 167

ii. İştirak Payının Bırakılması...................................... 168

bb. Devren İktisap................................................................. 169

d. Yapı Hâlinde bulunan Gemiler ve Yapı Payları

Üzerindeki Mülkiyet............................................................... 170

aa. Yapı Siciline Kayıtlı Olmayan Yapılar ve Yapı

Payları............................................................................. 170

bb. Yapı Siciline Kayıtlı Yapılar ve Yapı Payları................. 170

B. Gemi Mülkiyetinin Kaybedilmesi...................................................... 170

1. Kamu Hukuku Kurallarına Göre Kaybetme ................................. 170

a. Zapt ve Müsadere ................................................................... 170

b. İstimval ................................................................................... 171

c. Cebrî İcra ................................................................................ 171

2. Özel Hukuk Kurallarına Göre Kaybetme ..................................... 171

a. Sicile Kayıtlı Olmayan Gemi, Gemi Payı ve İştirak Payı....... 171

b. Sicile Kayıtlı Gemi ................................................................. 171

aa. Geminin Zıyaı................................................................. 171

bb. Terk................................................................................. 172

cc. Zamanaşımı..................................................................... 172

c. Sicile Kayıtlı Gemi Payı ve İştirak Payı ................................. 173

d. Yapı Hâlinde Bulunan Gemiler ve Yapı Payları

Üzerindeki Mülkiyet............................................................... 173

III. GEMİ REHNİ........................................................................................ 173

A. Sicile Kayıtlı Olmayan Gemiler......................................................... 173

1. Kural............................................................................................. 173

2. İştirak Payının Rehni.................................................................... 174

İçindekiler xvii

3. Gemi Alacaklısı Hakkının Doğması .............................................175

B. Sicile Kayıtlı Gemiler ve Yapılar.......................................................175

1. Gemi İpoteği.................................................................................175

a. Genel Olarak ...........................................................................175

b. Tanımı ve Mahiyeti.................................................................176

c. İpoteğin Kurulması .................................................................178

aa. İpotek Sözleşmesi............................................................178

bb. Tescil...............................................................................178

d. İpoteğin Türleri .......................................................................180

aa. Birlikte Gemi İpoteği ......................................................180

bb. Üst Sınır İpoteği ..............................................................181

cc. Yabancı Para Üzerine İpotek...........................................182

dd. Sabit Kıymetli İpotek ......................................................182

ee. Kıymetli Evraka Bağlı Alacak İçin Kurulan İpotek ........182

e. İpoteğin Temin Ettiği Alacaklar..............................................183

aa. Anapara ...........................................................................183

bb. Takip Giderleri ve Gecikme Faizi...................................184

cc. Sözleşme Faizi ................................................................184

dd. Zorunlu Masraflar ve Sigorta Primi ................................184

f. İpoteğin Kapsamı ....................................................................185

aa. Gemi................................................................................185

bb. Kira Bedeli ......................................................................186

cc. Kamulaştırma Bedeli.......................................................186

dd. Tazminat Alacakları ........................................................187

ee. Sigorta Tazminatı............................................................187

i. Genel Olarak............................................................187

ii. Sigorta Tazminatının Gemi Malikine Ödenmesi.....188

g. İpotekli Alacaklının Sigorta Güvencesini Sürdürme

İmkânı .....................................................................................189

h. Sigortacının Tazminat Borcundan Kurtulması........................191

i. Gemi İpoteğinin Sigortacıya İntikali .......................192

ii. İpoteğin Derecesi.....................................................193

j. İpoteğin Değiştirilmesi............................................................194

aa. İpoteğin Derecesinin Değiştirilmesi................................194

bb. İpoteğin İçeriğinin Değiştirilmesi ...................................194

cc. İpoteğin Teminat Altına Aldığı Alacağın

Değiştirilmesi ..................................................................195

k. İpoteğin Devri .........................................................................195

l. İpoteğin Hükümleri.................................................................196

aa. Alacağın Muaccel Olmasından Önce ..............................196

i. İpoteğin Sağladığı Teminatın Tehlikeye

Düşmesi...................................................................196

xviii İçindekiler

ii. İpoteğin Sağladığı Teminatın Tehlikeye Düşme

İhtimali.................................................................... 197

iii. Malikin İpotekli Alacaklıya Karşı İleri

Sürebileceği Def’iler............................................... 197

iv. Malikin İpotekli Alacaklıya Bildirimde

Bulunması ............................................................... 198

bb. Alacağın Muaccel Olmasından Sonra............................. 198

i. Alacaklının İpoteğin Paraya Çevrilmesini

İstemesi ................................................................... 198

ii. Gemi Malikinin Borcu Ödeme Hakkı ..................... 199

m. İpoteğin Sona Ermesi.............................................................. 199

aa. Alacağın Sona Ermesi..................................................... 199

bb. Alacaklı ve Malik Sıfatlarının Aynı Kişide

Birleşmesi ....................................................................... 200

cc. İpotekli Alacaklı ve Malikin Anlaşması ......................... 200

dd. Alacaklının Feragati........................................................ 200

ee. İpoteğin Süresinin Dolması............................................. 201

ff. Alacaklının Gemi Malikine Karşı Sahip Olduğu

İstem Hakkının Zamanaşımına Uğraması...................... 201

gg. Mahkeme Kararı ............................................................. 201

i. Gemi Siciline Son Kayıt Tarihinden İtibaren On

Yıllık Sürenin Geçmesi........................................... 201

ii. Gemi Siciline Son Kayıt Tarihinden İtibaren On

Yıllık Sürenin Geçmemesi...................................... 202

hh. Geminin Müsadere Edilmesi........................................... 202

ıı. Cebrî İcra ........................................................................ 202

ii. Geminin Sicilden Silinmesi ............................................ 202

2. Yapı İpoteği.................................................................................. 203

a. Konusu.................................................................................... 203

b. Kuruluşu ................................................................................. 203

c. Kapsamı.................................................................................. 203

d. Yapının Tamamlanması.......................................................... 204

e. Uygulanacak Hükümler.......................................................... 204

3. Tersane Sahibinin İpotek Hakkı ................................................... 205

a. Hukuki Mahiyeti..................................................................... 205

b. Şartları .................................................................................... 205

aa. Tersane Sahibinin Geminin Yapımı ve Onarımından

Doğan Bir Alacağı Mevcut Olmalıdır............................. 206

bb. Tersane Sahibi İşi Kısmen veya Tamamen Yapmış

Olmalıdır......................................................................... 207

cc. Alacak Malik Tarafından Kabul Edilmiş veya

Mahkeme Kararına Bağlanmış Olmalıdır....................... 207

dd. Malik Alacaklıya Yeterli Güvence Göstermemiş

Olmalıdır......................................................................... 207

İçindekiler xix

ee. Üç Ay İçinde İstemde Bulunulmalıdır ............................208

c. Tescil.......................................................................................208

d. Sırası .......................................................................................209

e. Önceliği...................................................................................209

C. Gemi Alacaklısı Hakkı .......................................................................210

1. Genel Olarak.................................................................................210

2. Kavram .........................................................................................211

3. Gemi Alacakları............................................................................213

a. Gemi Adamları Hakları...........................................................213

b. Can Kaybı veya Diğer Bedensel Zararlar................................213

c. Kurtarma Ücreti ......................................................................214

d. Geçiş, Karantina ve Kılavuzluk Ücretleri ...............................214

e. Geminin İşletilmesinin Sebep Olduğu Maddi Zıya veya

Hasarlar...................................................................................215

f. Müşterek Avarya Garame Payı Alacakları..............................215

4. Gemi Alacaklısı Hakkı Vermeyen Alacaklar................................216

5. Kapsamı........................................................................................217

6. Temin Ettiği Alacaklar..................................................................218

7. Önceliği ........................................................................................218

8. Sırası.............................................................................................219

9. Düşmesi ........................................................................................220

a. Müşterek Avarya Garame Payı Alacağı Dışındaki Gemi

Alacakları................................................................................220

b. Müşterek Avarya Garame Payı Alacağı..................................221

10. Zamanaşımı ..................................................................................222

IV. İNTİFA HAKKI.....................................................................................222

A. Kurulması...........................................................................................222

B. Taşınmazlara Dair Hükümlerin Uygulanması....................................223

BEŞİNCİ BÖLÜM

DONATAN, GEMİ İŞLETME MÜTEAHHİDİ VE

DONATMA İŞTİRAKİ

I. DONATAN .............................................................................................227

II. GEMİ İŞLETME MÜTEAHHİDİ .......................................................228

A. Kavram...............................................................................................228

B. Hukuki Durumu..................................................................................229

1. İç İlişki..........................................................................................229

2. Dış İlişki .......................................................................................229

III. DONATMA İŞTİRAKİ.........................................................................231

A. Kavram...............................................................................................231

B. Kurulması...........................................................................................233

C. İştirak Payı..........................................................................................233

xx İçindekiler

D. İştirakin Yönetim ve Temsili ............................................................. 234

E. Gemi Müdürü..................................................................................... 234

1. Atanması ve Görevden Alınması.................................................. 234

2. Temsil Yetkisi .............................................................................. 235

3. Yönetim Yetkisi ........................................................................... 235

4. Yükümlülükleri ............................................................................ 236

F. Paydaş Donatanların Hakları ve Borçları........................................... 236

1. İştirak Payı Üzerinde Tasarruf...................................................... 236

2. İştirakten Ayrılma......................................................................... 237

3. Kazanca ve Zarara Katılma .......................................................... 238

4. Giderlere Katılma ......................................................................... 238

5. İştirakin Borçlarından Sorumluluk ............................................... 239

G. İştirakin Sona Ermesi......................................................................... 240

1. Sona Erme Sebepleri .................................................................... 240

a. Geminin Zayi Olması.............................................................. 240

b. Gemi Paylarının Bir Kişinin Elinde Birleşmesi...................... 240

c. Geminin Suda Menfaat Sağlama Amacıyla

Kullanılmasından Vazgeçilmesi ............................................. 240

d. İştirakin İflası.......................................................................... 241

e. Fesih Kararı ............................................................................ 241

f. Haklı Sebeple Fesih ................................................................ 241

2. Tasfiye.......................................................................................... 241

IV. DONATANIN SORUMLULUĞU........................................................ 242

A. Gemi Adamları ve Kılavuzların Fiillerinden Sorumluluk.................. 242

1. Sorumluluğun Şartları .................................................................. 242

a. Gemi Adamı veya Kılavuzun Hukuka Aykırı Bir Fiili

Zarara Yol Açmalıdır.............................................................. 242

b. Gemi Adamı veya Kılavuz Görevini Yerine Getirirken

Bir Zarara Yol Açmalıdır....................................................... 244

c. Üçüncü Bir Kişi Zarar Görmüş Olmalıdır .............................. 244

d. Gemi Adamı veya Kılavuz Kusurlu Olmalıdır ....................... 245

e. Gemi Adamı veya Kılavuzun Fiili ile Zarar Arasında

Uygun Nedensellik Bağı Bulunmalıdır................................... 245

2. Yükle İlgililere Karşı Sorumluluk ................................................ 245

3. Yolculara Karşı Sorumluluk......................................................... 246

4. Sorumluluğun Mahiyeti................................................................ 246

B. Donatanın Adam Çalıştıran Olarak Sorumluluğu .............................. 247

C. Donatanın Sorumluluğunu Sınırlandırılması...................................... 248

ALTINCI BÖLÜM

KAPTAN

I. GENEL OLARAK................................................................................. 253

II. KAPTANIN GÖREVLERİ................................................................... 254

İçindekiler xxi

A. Borda Evrakını Gemide Bulundurma .................................................254

B. Geminin Denize ve Yola Elverişli Olmasına Dikkat Etme ................254

C. Geminin Yüklemeye ve Boşaltmaya Elverişli Olmasına Dikkat

Etme ...................................................................................................255

D. Yabancı Mevzuata Uyma ...................................................................255

E. Yola Çıkma ........................................................................................255

F. Gemide Hazır Bulunma......................................................................256

G. Gemi Jurnalinin Tutulmasını Gözetme...............................................256

H. Deniz Raporu Düzenlenmesini İsteme ...............................................256

III. KAPTANIN KANUNİ TEMSİL YETKİSİ.........................................257

A. Donatanı Temsil Yetkisi.....................................................................258

1. Genel Olarak.................................................................................258

2. Gemi Bağlama Limanında İken....................................................258

3. Gemi Bağlama Limanı Dışında İken ............................................258

a. Kural .......................................................................................258

b. Kredi İşlemleri ........................................................................259

c. Kambiyo Taahhüdünde Bulunma............................................259

4. Temsil Yetkisinin Kaldırılması veya Sınırlandırılması.................259

5. Kaptanın Vekâletsiz İş Görmesi ...................................................260

B. Taşıyanı Temsil Yetkisi......................................................................260

C. Yükle İlgilileri Temsil Yetkisi............................................................260

1. Yükle İlgililerin Menfaatlerini Koruma Yükümlülüğü.................260

2. Eşya Üzerinde Tasarruf Yetkisi....................................................261

IV. KAPTANIN SORUMLULUĞU ...........................................................262

YEDİNCİ BÖLÜM

SORUMLULUĞUN SINIRLANMASI

I. GENEL OLARAK.................................................................................267

II. SORUMLULUĞUN SINIRLANMASINDA UYGULANAN

SİSTEMLER ..........................................................................................268

A. Terk Sistemi .......................................................................................268

B. Geminin Değerine Göre Sınırlama.....................................................268

C. Sınırlı Ayni Sorumluluk .....................................................................268

D. Geminin Tonajıyla Sorumluluk..........................................................269

III. DENİZ ALACAKLARINA KARŞI SORUMLULUĞUN

SINIRLANMASI....................................................................................269

A. Genel Olarak ......................................................................................269

B. Sorumluluğun Sınırlanmasında Uygulanacak Kural ..........................271

C. 1976 Sınırlama Sözleşmesi’nin Uygulanma Şartı ..............................272

D. Uygulama Kapsamındaki Gemiler .....................................................273

1. Deniz Gemileri..............................................................................273

2. Uygulama Kapsamının Genişletilmesi .........................................274

xxii İçindekiler

a. İç Su Gemileri......................................................................... 274

b. Üçyüz Tonilatodan Küçük Gemiler........................................ 274

c. Sondaj Gemileri...................................................................... 274

E. Uygulama Kapsamı Dışındaki Gemiler ............................................. 275

F. Sorumluluğu Sınırlama Hakkına Sahip Olan Kişiler ......................... 275

1. Gemi Malikleri ............................................................................. 275

2. Kurtaranlar ................................................................................... 276

3. Gemi Maliki ve Kurtaranın Fiil, İhmal ve Kusurundan

Sorumlu Olduğu Kişiler ............................................................... 277

4. Sorumluluk Sigortacıları .............................................................. 277

G. Sorumluluğun Sınırlanabileceği Alacaklar ........................................ 277

1. Ölüm, Yaralanma ve Eşya Zararından Doğan Alacaklar ............. 277

2. Gecikmeden İleri Gelen Zararlardan Doğan Alacaklar................ 277

3. Sözleşmeden Doğmayan Alacaklar.............................................. 278

4. Batıkların veya Enkazın Kaldırılmasından Doğan Alacaklar....... 278

5. Yükün İmhasından Doğan Alacaklar ........................................... 278

6. Zararın Önlenmesi veya Azaltılması İçin Alınan Tedbirlerin

Yol Açtığı Zararlardan Doğan Alacaklar ..................................... 279

H. Sınırlamaya Tabi Alacağın Hukuki Sebebi, Rücuen veya

Tazminat İçin İleri Sürülmesi............................................................. 279

I. Sorumluluğun Sınırlanamayacağı Alacaklar...................................... 280

1. Kurtarma ve Özel Tazminat Alacakları........................................ 280

2. Müşterek Avarya Garame Payı Alacakları................................... 280

3. Petrol Kirliliğinin Sebep Olduğu Zararlardan Doğan

Alacaklar ...................................................................................... 280

4. Nükleer Zararlardan Doğan Alacaklar.......................................... 281

5. Gemi Maliki ve Kurtaranın Çalışanlarının Alacakları.................. 281

6. Yargılama ve Takip Giderleri....................................................... 281

İ. Sorumluluğu Sınırlama Hakkının Kaybedilmesi ............................... 282

1. Sorumlu Kişinin Fiil veya İhmalinin Zarara Yol Açması............. 282

2. Sorumlu Kişinin Kastı veya Pervasızca Davranışı ....................... 283

J. Sorumluluk Sınırları........................................................................... 283

1. Genel Sorumluluk Sınırları........................................................... 284

a. Genel Olarak........................................................................... 284

b. Ölüm veya Yaralanmadan İleri Gelen Alacaklar.................... 284

c. Diğer Bütün Alacaklar............................................................ 285

2. Yolcu Alacakları İçin Sorumluluk Sınırları.................................. 285

3. Kurtaranların Sorumluluk Sınırı................................................... 285

4. Üçyüz Tonilatodan Küçük Gemiler İçin Sorumluluk Sınırı......... 286

5. Sondaj Gemileri İçin Sorumluluk Sınırı....................................... 286

6. Kılavuzlar İçin Sorumluluk Sınırı ................................................ 286

K. Sorumluluğu Sınırlama Hakkının Kullanılması................................. 287

1. Sorumlu Kişinin Fon Tesis Etmemesi.......................................... 287

İçindekiler xxiii

2. Sorumlu Kişinin Fon Tesis Etmesi ...............................................288

a. Genel Olarak ...........................................................................288

b. Fon Tesis Edebilecek Kişiler...................................................289

c. Fonun Tesis Edileceği Yer......................................................289

d. Fon Miktarının Tespiti ............................................................290

e. Fon Tesis Edilmesinin Sonuçları.............................................291

aa. Taleplerin Fona Yöneltilmesi..........................................291

bb. Fonun Sınırlı Sorumluluğa Tabi Alacaklar İçin

Kullanılması ....................................................................291

cc. Hacizli Gemi veya Diğer Eşya ile Teminatın Serbest

Bırakılması ......................................................................292

3. Fonun veya Sınırlı Sorumluluk Tutarının Paylaştırılması.............293

a. Orantılı Paylaştırma Kuralı .....................................................293

b. Öncelik Hakkı .........................................................................294

c. Halefiyet..................................................................................295

IV. PETROL KİRLİLİĞİNDEN DOĞAN SORUMLULUĞUN

SINIRLANMASI....................................................................................296

A. Genel Olarak ......................................................................................296

B. Petrol Kirliliği Zararına İlişkin Hükümlerin Uygulanması.................297

1. Kural.............................................................................................297

2. 1992 Hukuki Sorumluluk Sözleşmesi’nin Uygulama

Alanının Genişletilmesi ................................................................298

a. Kişi Bakımından .....................................................................298

b. Yer Bakımından ......................................................................298

c. Sigorta Bakımından.................................................................299

d. Fonun Bağımsızlığı.................................................................299

3. Yabancı Hukukun Uygulanması...................................................300

4. Kılavuzlar İçin Sorumluluk Sınırı.................................................300

5. Kişisel Sorumlulukta Fon Kurulması............................................300

6. Sorumluluğu Sınırlama Hakkını Kaldıran Kusur..........................301

7. Kanuni Halefiyet...........................................................................302

8. Alacakların Teminatı ve Diğer Alacaklılar...................................302

9. Faiz ...............................................................................................303

10. Davalara İlişkin Usul Hükümleri..................................................303

a. Görevli ve Yetkili Mahkeme...................................................303

b. Davanın İhbarı ve Davaya Müdahale......................................304

c. Yargılama ve Takip Giderleri .................................................304

SEKİZİNCİ BÖLÜM

DENİZ TİCARETİ SÖZLEŞMELERİ

I. GENEL OLARAK.................................................................................307

II. GEMİ KİRA SÖZLEŞMELERİ ..........................................................307

A. Genel Olarak ......................................................................................307

xxiv İçindekiler

B. Tanım................................................................................................. 308

C. Türleri ................................................................................................ 309

1. Çıplak Gemi Kira Sözleşmesi ...................................................... 309

2. Donatılmış Gemi Kira Sözleşmesi ............................................... 309

D. Kurulması........................................................................................... 311

E. Alt Gemi Kira Sözleşmesi.................................................................. 311

F. Gemi Siciline Şerh ............................................................................. 312

G. Kiraya Verenin Borçları..................................................................... 313

1. Gemiyi Teslim Etmek .................................................................. 313

2. Geminin Ayıplarından Doğan İstemleri Karşılamak.................... 314

3. Gemiye İlişkin Vergi ve Benzeri Mali Yükümlülükler ile

Yan Giderlere Katlanmak............................................................. 314

4. Donatılmış Gemi Kiralarında Gemi Adamlarının

Çalıştırılmasından Kaynaklanan Borç ve Yükümlülüklere

Katlanmak .................................................................................... 314

H. Kiracının Borçları .............................................................................. 315

1. Gemiyi Teslim Almak .................................................................. 315

2. Kira Bedelini Ödemek.................................................................. 315

3. Gemiyi Sözleşmeye Uygun ve Özenle Kullanmak....................... 316

4. Geminin Olağan Bakım ve İşletme Giderlerini Karşılamak......... 316

5. Geminin Kullanılmasından Kaynaklanan İstemleri

Karşılamak ................................................................................... 316

6. Sigorta Yaptırmak ........................................................................ 317

7. Gemiyi, Malzeme ve Teçhizatı İade Etmek ................................. 317

I. Zamanaşımı........................................................................................ 318

III. ZAMAN ÇARTERİ SÖZLEŞMESİ.................................................... 318

A. Tanımı................................................................................................ 318

B. Kurulması........................................................................................... 319

C. Hukuki Mahiyeti ................................................................................ 319

D. Tahsis Edenin Borçları....................................................................... 321

1. Gemiyi Donatmak ve Teknik Yönetimi Üstlenmek ..................... 321

2. Geminin Ticari Yönetimini Tahsis Olunana Bırakmak................ 322

E. Tahsis Olunanın Borçları ................................................................... 322

1. Geminin Ticari Yönetimini Devralmak........................................ 322

2. Tahsis Edenin Zararını Tazmin Etmek......................................... 323

3. Giderleri Ödemek......................................................................... 323

4. Tahsis Ücretini Ödemek............................................................... 323

5. Gemiyi İade Etmek....................................................................... 324

F. Zamanaşımı........................................................................................ 324

IV. NAVLUN SÖZLEŞMESİ ..................................................................... 325

A. Genel Olarak ...................................................................................... 325

B. Tanımı................................................................................................ 326

C. Unsurları ............................................................................................ 326

İçindekiler xxv

1. Eşya Taşımanın Üstlenilmesi........................................................326

2. Taşımanın Denizde Yapılması......................................................327

3. Taşımanın Navlun Karşılığında Yapılması...................................328

D. Kurulması...........................................................................................328

E. Sözleşmenin Tarafları ve Yükle İlgili Kişiler.....................................329

1. Taşıyan..........................................................................................329

2. Taşıtan ..........................................................................................329

3. Fiilî Taşıyan..................................................................................329

4. Yükleten........................................................................................330

5. Gönderilen ....................................................................................331

F. Hukuki Mahiyeti ................................................................................332

G. Türleri.................................................................................................332

1. Yolculuk Çarteri Sözleşmesi ........................................................332

2. Kırkambar Sözleşmesi..................................................................333

3. Asıl Navlun Sözleşmesi – Alt Navlun Sözleşmesi .......................334

H. Sözleşmenin Yerine Getirilmesi.........................................................335

1. Yolculuğa Hazırlık........................................................................335

a. Taşımayı Yapacak Gemi.........................................................335

b. Geminin Denize, Yola ve Yüke Elverişli Olması ...................337

c. Geminin Yükleme Limanına Getirilmesi................................337

2. Yükleme........................................................................................338

a. Yükleme Yeri..........................................................................338

b. Yükleme Giderleri...................................................................338

c. Yüklenecek Eşya.....................................................................339

aa. Başka Eşya Yüklenmesi..................................................339

bb. Taşıyana Doğru Bildirimde Bulunulması........................340

cc. Belgelerin Verilmesi .......................................................342

d. Eşyanın Başka Gemiye Yüklenmemesi ve Aktarılmaması .....342

e. Eşyanın Güverteye Konmaması..............................................342

f. Bekleme Süreleri.....................................................................343

aa. Yolculuk Çarteri Sözleşmeleri ........................................343

i. Yükleme (Starya) Süresi..........................................343

ii. Sürastarya Süresi .....................................................345

iii. Bekleme Sürelerinin Hesaplanması.........................346

iv. Hızlandırma Primi ...................................................348

v. Yolculuk Başlamadan Önce Sözleşmenin Feshi .....348

vi. Yüklemenin Hiç Yapılmaması veya Eksik

Yapılması ................................................................349

bb. Kırkambar Sözleşmeleri..................................................350

3. Yolculuk .......................................................................................350

4. Boşaltma .......................................................................................351

a. Boşaltma Yeri .........................................................................351

b. Boşaltma Giderleri ..................................................................351

xxvi İçindekiler

c. Bekleme Süreleri .................................................................... 351

aa. Yolculuk Çarteri Sözleşmeleri........................................ 352

i. Boşaltma Süresi (Starya)......................................... 352

ii. Sürastarya Süresi..................................................... 353

iii. Bekleme Sürelerinin Hesaplanması ........................ 354

iv. Hızlandırma Primi................................................... 355

v. Boşaltmanın Hiç Yapılmaması veya Süresinde

Yapılmaması ........................................................... 355

vi. Kısmi Çarter Sözleşmeleri ...................................... 356

bb. Kırkambar Sözleşmeleri.................................................. 356

5. Teslim........................................................................................... 356

I. Denizde Taşıma Senetleri .................................................................. 357

1. Konişmento .................................................................................. 357

a. Tanımı..................................................................................... 357

b. Hukuki Mahiyeti..................................................................... 357

c. Türleri ..................................................................................... 358

aa. Tesellüm Konişmentosu.................................................. 358

bb. Yükleme Konişmentosu.................................................. 358

d. Düzenlenmesi ......................................................................... 359

e. İçeriği...................................................................................... 360

aa. Eşyanın Cinsi, İşaretleri ve Miktarı ................................ 360

bb. Eşyanın Haricen Belli Olan Hâl ve Durumu................... 360

cc. Taşıyanın Adı ve Soyadı veya Ticaret Unvanı ve

İşletme Merkezi .............................................................. 361

dd. Kaptanın Adı ve Soyadı.................................................. 361

ee. Geminin Adı ve Tabiiyeti ............................................... 361

ff. Yükletenin Adı ve Soyadı veya Ticaret Unvanı.............. 361

gg. Gönderilenin Adı ve Soyadı veya Ticaret Unvanı .......... 362

hh. Yükleme Limanı ve Taşıyanın Eşyayı Yükleme

Limanında Teslim Aldığı Tarih ..................................... 362

ıı. Boşaltma Limanı veya Buna İlişkin Talimat

Alınacak Yer................................................................... 362

ii. Düzenleme Yeri ve Tarihi............................................... 362

jj. Taşıyan veya Temsilcisinin İmzası................................. 363

kk. Navlunun Gönderilen Tarafından Ödeneceğine Dair

Kayıtlar ve Ödenecekse Miktarı ..................................... 363

ll. Eşyanın Boşaltma Limanında Teslim Olunacağı

Tarih ve Süre................................................................... 363

mm. Sorumluluk Sınırlarını Genişleten Şartlar....................... 363

nn. Diğer kayıtlar.................................................................. 363

f. İşlevleri ................................................................................... 364

aa. Taşıyanı Belirleme.......................................................... 364

bb. Hukuki İlişkiyi Belirleme ............................................... 365

cc. Eşyayı İspat..................................................................... 366

İçindekiler xxvii

dd. Eşyayı Temsil..................................................................369

ee. Eşyanın Meşru Hamile Teslimi.......................................370

2. Deniz Yük Senedi.........................................................................372

İ. Taşıyanın Sorumluluğu ......................................................................373

1. Genel Olarak.................................................................................373

2. Taşıyanın Sorumluluğuna İlişkin Düzenlemeler...........................374

a. Milletlerarası Sözleşme Hükümleri.........................................374

aa. Lahey Kuralları ...............................................................374

bb. Visby Kuralları................................................................374

cc. Özel Çekme Hakkı Protokolü..........................................376

dd. Hamburg Kuralları ..........................................................376

ee. Rotterdam Kuralları.........................................................377

b. Türk Ticaret Kanunu Hükümleri.............................................377

3. Sorumluluk Hâlleri .......................................................................378

a. Eşyanın Zıyaı veya Hasarı ya da Geç Tesliminden

Sorumluluk..............................................................................378

aa. Sorumluluğun Şartları .....................................................378

i. Taşıyan Özen Borcuna Aykırı Davranmalıdır.........378

ii. Eşya Zayi Olmalı veya Hasara Uğramalı ya da

Geç Teslim Edilmiş Olmalıdır.................................379

iii. Eşyanın Zıyaı, Hasarı ve Geç Teslimi Eşya

Taşıyanın Hâkimiyetinde İken Meydana

Gelmelidir................................................................380

iv. Taşıyan Kusurlu Olmalıdır......................................380

bb. Mutlak Sorumsuzluk Hâlleri ...........................................382

i. Teknik Kusur...........................................................382

ii. Yangın .....................................................................384

iii. Kurtarma..................................................................385

iv. Yükletenin Eşyanın Cinsini veya Değerini

Kasten Gerçeğe Aykırı Bildirmesi .........................385

cc. Muhtemel Sorumsuzluk Hâlleri ......................................386

b. Geminin Başlangıçta Denize, Yola ve Yüke Elverişli

Olmamasından Sorumluluk.....................................................387

4. Eşyanın İncelenmesi .....................................................................388

5. Zararın Bildirilmesi ......................................................................389

6. İnceleme ve Bildirim Yükümlülüğünün Yerine

Getirilmemesi ...............................................................................390

7. Fiilî Taşıyanın Sorumluluğu .........................................................391

a. Genel Olarak ...........................................................................391

b. Sorumluluk Esasları ................................................................391

c. Sorumsuzluk Anlaşması..........................................................393

8. Sorumluluğun Sınırlandırılması....................................................394

a. Sorumluluğun Sınırlandırılması Hakkının Kullanılması.........394

aa. Eşyanın Zıyaı ve Hasarı Durumunda ..............................394

xxviii İçindekiler

bb. Eşyanın Geç Teslimi Durumunda ................................... 396

cc. Eşyanın Zıya ve Hasarı ile Geç Teslimin Birlikte

Olması Durumunda........................................................ 396

b. Sorumluluğu Sınırlandırma Hakkının Kaybı .......................... 396

9. Sözleşme Dışı İstemlerde Uygulama............................................ 397

10. Dava Açma Süreleri ..................................................................... 398

a. Hak Düşürücü Süre................................................................. 398

b. Zamanaşımı Süresi.................................................................. 399

11. Emredici Hükümler ve İstisnaları................................................ 399

a. Emredici Hükümler ................................................................ 399

b. İstisnalar.................................................................................. 400

aa. Canlı Hayvan Taşıması................................................... 401

bb. Eşyanın Güvertede Taşınması......................................... 401

cc. Mutat Ticari Taşıma İşlerinden Olmayan Taşımalar ...... 401

dd. Taşıyanın Eşyanın Yüklenmesinden Önce ve

Boşaltılmasından Sonraki Yükümlülükleri..................... 402

ee. Konişmentoya Müşterek Avaryaya İlişkin Konulan

Kayıtlar ........................................................................... 402

ff. Yolculuk Çarteri Sözleşmesi........................................... 402

J. Taşıyanın Hakları............................................................................... 402

1. Navlunu İsteme Hakkı.................................................................. 403

a. Navlunun Belirlenmesi ........................................................... 403

b. Navlunun Borçlusu ................................................................. 404

c. Navlunun Ödenmesi ............................................................... 405

d. Eşyanın Zayi Olmasının Navluna Etkisi................................. 405

2. Hapis Hakkı.................................................................................. 406

V. DENİZ YOLUYLA YOLCU TAŞIMA SÖZLEŞMESİ..................... 407

A. Genel Olarak ...................................................................................... 407

B. Tanımı................................................................................................ 408

C. Unsurları ............................................................................................ 409

1. Yolcunun veya Yolcu ve Bagajının Taşınmasının

Taahhüt Edilmesi.................................................................... 409

2. Taşımanın Deniz Yoluyla Yapılması...................................... 409

3. Ücretin Zorunlu Bir Unsur Olmaması .................................... 409

D. Kurulması........................................................................................... 410

E. Sözleşmenin Tarafları ve İlgili Kişiler............................................... 410

1. Taşıyan ......................................................................................... 410

2. Fiilî Taşıyan.................................................................................. 411

3. Yolcu ............................................................................................ 411

F. Bagaj .................................................................................................. 412

1. Kavram......................................................................................... 412

2. Kabin Bagajı................................................................................. 413

3. Kabin Bagajı Dışındaki Bagaj...................................................... 413

İçindekiler xxix

4. Değerli Eşya..................................................................................414

G. Hukuki Mahiyeti ................................................................................414

H. Taşıyanın Borçları ..............................................................................415

1. Yolcuyu Sağ ve Salim Taşımak....................................................415

2. Yolcu Bagajını Emniyetle Taşımak ve Teslim Etmek..................416

3. Sorumluluk Sigortası Yaptırmak ..................................................417

4. Taşımayı Süresinde Tamamlamak................................................418

5. Diğer Edimleri Yerine Getirmek ..................................................418

I. Yolcunun Borç ve Yükümlülükleri ....................................................418

1. Taşıma Ücretini Ödemek..............................................................418

2. Gemiye Zamanında Gelmek .........................................................419

3. Bagaj Hakkında Doğru Bilgi Vermek...........................................419

4. Gemi Düzenine Uymak ................................................................420

İ. Taşıyanın Sorumluluğu ......................................................................420

1. Genel Olarak.................................................................................420

2. Gemi Kazasından Sorumluluk ......................................................423

a. Gemi Kazası Kavramı.............................................................423

b. Yolcunun Ölümü veya Yaralanması .......................................423

c. Bagajın Zayi Olması veya Hasarı............................................424

d. Değerli Eşyanın Zayi Olması veya Hasarı ..............................425

3. Gemi Kazası Dışındaki Olaylardan Sorumluluk...........................426

a. Gemi Kazası Dışındaki Olaylar...............................................426

b. Yolcunun Ölümü veya Yaralanması .......................................426

c. Bagajın Zayi Olması veya Hasarı............................................427

d. Değerli Eşyanın Zayi Olması veya Hasarı ..............................427

4. Taşımanın Fiilî Taşıyan Tarafından Gerçekleştirilmesi................427

5. Birlikte Kusur ...............................................................................428

6. İstemlerin Birleşmesi....................................................................429

7. Sorumluluğu Sınırlandırma Hakkının Kaybı ................................429

J. Zamanaşımı ........................................................................................430

K. Emredici Hükümler............................................................................430

K A Y N A K Ç A............................................................................................433

K A Y N A K Ç A

Adıgüzel, B. : Yeni Türk Ticaret Kanununda Fiilî Taşıyıcı Kavramı ve Fiilî Taşıyıcının Sorumluluğu, İstanbul Üniversitesi Hukuk

Fakültesi Mecmuası 2013, C. LXXI, S. 2, s. 3 vd.

Akan, P. : Deniz Hukuku’nda Geminin Enkaz Hâline Gelmesinin Hukukî Niteliği ve Sonuçları, İstanbul 2005.

Akıncı, S. : Türk Hukukunda Gemi İpoteği, Ankara 1958.

Akkayan Yıldırım, A. : 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu Düzenlemeleri Çerçevesinde Kusursuz Sorumluluğun Özel Bir Türü

Olarak Tehlike Sorumluluğu, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası 2012, C. LXX, S. 1, s. 203 vd.

Aksoy, S. : Taşıma Hukuku Mevzuatı, Hava – Kara – Deniz –

Demiryolu, B. 1, Ankara 2012.

Aksoy, S. : Taşıma Hukukunda Fiili Taşıyıcı, İstanbul 2015.

Aksoy, S. : Türk Deniz Hukukunda Yeni Bir Düzenleme: Bağlama Kütüğü, Prof. Dr. Fırat Öztan’a Armağan, C. I, Ankara 2010,

s. 63 vd.

Akyol, Ş. : Tam Üçüncü Şahıs Yararına Sözleşme, İstanbul

2008.

Algantürk Light, D. : Yolcuların ve Bagajların Deniz Yolu İle

Taşınması Hakkında 1974 Atina Konvansiyonuna 2002 Protokolü

İle Getirilen Temel Değişiklikler, Atatürk Üniversitesi Erzincan

Hukuk Fakültesi Dergisi 2003, C. VII, S. 1 – 2, s. 581 vd.

Algantürk Light, D. : Bağlama Kütüğü Uygulama Yönetmeliği Hakkında Değerlendirmeler, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal

Bilimler Dergisi 2009, Y. 8, S. 16, s. 49 vd.

Altop, A. : Bağlama Kütüğü ile İlgili Yasal Düzenlemenin Getirdiği Bazı Sorunlar, Deniz Hukuku Dergisi 2005, Y. 10, S. 1, s. 1

vd.

Arkan, S. : Ticarî İşletme Hukuku, B. 25, Ankara 2019.

Atamer, K. : Türk Ticaret Kanunu Tasarısına Göre Deniz Hukukunda Cebrî İcra, İstanbul 2006.

Atamer, K. : Gemi ve Uçak İpoteğinin Hukuksal Temelleri, İstanbul 2012.

434 Kaynakça

Atamer, K. : Deniz Ticareti Hukuku, C. I, İstanbul 2017.

Atamer, K. : Deniz Ticareti Hukuku, C. II, Gemilerin Eşya

Hukuku, İstanbul 2018.

Atamer, K. : Deniz Ticareti Hukuku, Deniz İcra Hukuku, C.

IV, B. 2, İstanbul 2019.

Atamer, K. : 1924 Brüksel Sözleşmesi Hükümleri Türk Ticaret

Kanunu’na Aynen Alındı mı?, Gündüz Aybay Armağanı, İstanbul

2004, s. 179 vd.

Atamer, K. : 2002 Atina Sözleşmesi’nde ve Türk Ticaret Kanunu Tasarısı’nda Deniz Yolu İle Yolcu Taşıma Sözleşmesi, Banka

ve Ticaret Hukuku Dergisi 2008, C. XXIV, S. 3, s. 103 vd.

Atamer, K. : Bağlama Kütüğü: Yasama Amacı, Uygulama

Alanı ve Özel Hukuk Kurallarına Etkisi, Banka ve Ticaret Hukuku

Dergisi 2009, C. XXV, S. 4, s. 297 vd.

Atamer, K. / Süzel, C. : Yeni Deniz Ticareti Hukuku’nun

Kaynakları, C. I, B. 1, İstanbul 2013.

Ataol, H. : Deniz Alacaklarına Karşı Sorumluluğun Sınırlandırılmasına İlişkin 1976 Londra Konvansiyonu’nda Öngörülen Sınırlı

Sorumluluğun Kapsamı, Prof. Dr. Tahir Çağa’nın Anısına Armağan, İstanbul 2000, s. 57 vd.

Aybay, G. : Deniz Hukuku, İstanbul 1998.

Aybay, G. : Türk Uluslararası Gemi Sicili Kanunu ve Yönetmeliği Hakkında, Deniz Hukuku Dergisi 1999, C. IV, S. 3 – 4, s. 61

vd.

Barlas, N. : Gemi Alacaklısı Hakkı Veren Alacaklar ve Gemi

Alacaklısı Hakkının Hukuki Niteliği, İstanbul 2000.

Barlas, N. : Yeni Medeni Kanunun Ayni Teminatlara İlişkin

Düzenlemeleri, Prof. Dr. Ünal Tekinalp’e Armağan, C. II, İstanbul

2003, s. 569 vd.

Baughen, S. : Shipping Law, 4th ed., New York – Oxon 2009.

Bayamlıoğlu, E. : 1976 Deniz Alacaklılarına Karşı Sorumluluğun Sınırlanmasına Dair Konvansiyon Üzerine Notlar, Deniz Hukuku Dergisi 1999, Y. 4, S. 1 – 2, s. 129 vd.

Baysal, B. : Zarar Görenin Kusuru (Müterafik Kusur), B. 1, İstanbul 2012.

Kaynakça 435

Baysal, B. : Yapı Alacaklısı İpoteğine İlişkin Başlıca Hukuksal

Sorunlar, Prof. Dr. Özer SELİÇİ’ye Armağan, Ankara 2006, s. 149

vd.

Bozer, A. / Göle, C. : Kıymetli Evrak Hukuku, B. 8, Ankara

2018.

Bozkurt, B. : 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu Hükümleri

Doğrultusunda Hazırlık İhbarı, Bekleme Süreleri ve Limanda Olsun Olmasın (WIPON) / Rıhtımda Olsun Olmasın (WIBON) Kaydının Değerlendirilmesi, Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi 2016,

C. XXXII, S. 2, s. 177 vd.

Can, M. : Deniz Taşıyanının Yolcuların Bagajının Zıyaından

veya Hasarından Doğan Sorumluluğu, Ankara Üniversitesi Sosyal

Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara

1991.

Can, M. : Türk Hukukunda ve Milletlerarası Hukukta Deniz

Yolu İle Yolcu Taşıma Sözleşmesi, Ankara 2001.

Can, M. : Deniz Ticareti Hukuku, C. I, B. 2, Ankara 2003.

Chen, X. : Limitation of Liability for Maritime Claims, Hague

2001.

Cicim, İ. U. : Yeni Türk Ticaret Kanunu'na Göre Deniz Yolu

İle Yolcu Taşıma Sözleşmesi, Hukuk Araştırmaları Dergisi 2012,

C. 18, S. 2, s. 525 vd.

Cumalıoğlu, E. : Kırkambar Sözleşmesi, Ankara 2011.

Çağa, T. : Deniz Ticareti Hukuku, Giriş – Gemi – Donatan ve

Kaptan, C. I, B. 7, İstanbul 1984.

Çağa, T. : Türkiye’de Deniz Kabotaj Tekeli, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası 1975, C. XLI, S. 3 - 4, s. 197 vd.

Çağa, T. / Kender, R. : Deniz Ticareti Hukuku, C. II, Navlun

Sözleşmesi, B. 10, İstanbul 2010.

Çağa, T. / Kender, R. : Deniz Ticareti Hukuku, C. III, Gemi ve

Yük Alacaklısı Hakları, Zamanaşımı, Deniz Hukukunda Cebrî İcra,

B. 4, İstanbul 2005.

Çakalır, Y. : Römorkaj Sözleşmesi, Ankara 1985.

Çetiner, B. : Hapis Hakkı, İstanbul 2010.

Çetingil, E. : Türk Hukukunda Deniz Yoluyla Yolcu ve Bagaj

Taşıma Sözleşmesi ve Sigorta, Sorumluluk ve Sigorta Hukuku Ba-

436 Kaynakça

kımından İkinci Taşımacılık Sempozyumu (24 – 25 Ocak 1985,

Maçka – İstanbul), Ankara, 1985, s. 129 vd.

Çetingil, E. : Deniz Alacaklarına Karşı Sorumluluğun Sınırlanmasına Dair 1976 Tarihli Milletlerarası Sözleşmenin Uygulama

Alanı, Deniz Hukuku Dergisi 1998, Y. 3, S. 1 – 2, s. 3 vd.

Çetingil, E. / Kender, R. / Ünan, S. / Yazıcıoğlu, E. : Türk Ticaret Kanunu Tasarısı Hakkında Değerlendirmeler, Deniz Hukuku

Dergisi 2006, Özel Sayı, s. 1 vd.

Damar, D. : Wilful Misconduct in International Transport Law,

Heidelberg 2011.

Damar, D. : Milletlerarası Taşıma Hukukunda “Wilful Misconduct” Kavramının Tarihçesi ve Tercümesi, Milletlerarası Hukuk

ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni 2004, Prof. Dr. Sevin Toluner’e Armağan, C. 24, S. 1 – 2, s. 379 vd.

Damar, D. : Compulsory Insurance in International Maritime

Conventions, Journal of International Maritime Law 2009, Vol. 15,

I. 2, s. 151 vd.

Damar, D. : Carrier’s Liability for Passengers, Baggage and

Cargo, Transport Law in Turkey, 2nd ed., Alphen aan den Rijn

2016, s. 115 vd.

Davies, M. : Bareboat Charters, 2nd ed., London 2005.

Davies, M. / Dickey, A. : Shipping Law, 3th ed., Sydney 2004.

Değirmenci, N. K. : Türk Hukukunda Deniz Alacaklarına Karşı Sorumluluğu Sınırlandırma Fonu, İstanbul 2015.

Değirmenci, N. K. : Taşıyanın “Fiilî Taşıyanın Hata ve İhmallerinden” Doğan Sorumluluğu İle Yararlanabileceği Sorumsuzluk

Şartı, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası 2015, C.

LXXIII, S. 1, s. 389 vd.

Demir, İ. : Nairobi Sözleşmesi Çerçevesinde Enkaz Kaldırma,

Ankara 2013.

Demir, İ. : 2002 Atina Sözleşmesi Çerçevesinde Deniz Yoluyla

Yolcu Taşıma, Ankara 2020.

Demir, İ. : Türk Hukukunda Kılavuzluk ve Römorkaj Hizmetleri, Deniz Hukuku Dergisi 2011, Y. 11, S. 1 – 4, s. 343 vd.

Demir, İ. : Deniz Alacaklarına Karşı Mesuliyetin Sınırlandırılması Hakkında Milletlerarası Sözleşme’de Yapılan 2012 Değişik-

Kaynakça 437

liklerinin Değerlendirilmesi, Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi

2015, C. XXXI, S. 1, s. 109 vd.

Demir, İ. : Yeni Bağlama Kütüğü Rejimi Üzerine Değerlendirmeler, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 64, S. I,

2015, s. 103 vd.

Demir, İ. : 2002 Yolcuların ve Bagajlarının Deniz Yolu ile Taşınmasına İlişkin Atina Sözleşmesi’ne Göre Yolcu Manevi Tazminat İsteyebilir mi?, Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi

2020, Arş. Gör. Ceren DAMAR ŞENEL ARMAĞANI -I-, C. 5, S.

1, s. 977 vd.

Demir, İ. : Kabotaj Kanunu Üzerine Bazı Düşünceler, Ticaret

ve Fikri Mülkiyet Hukuku Dergisi 2020, C. 6, S. 1, s. 60 vd.

Demirkıran, M. : Taşıyanın Konişmento İçeriğinden Sorumluluğu, İstanbul 2008.

Ekşi, N. : Türk Uluslararası Gemi Sicili Kanununun Hazırlanmasına Etki Eden Faktörler ve Kanunun Genel Esaslarının Değerlendirilmesi, Prof. Dr. Tahir Çağa’nın Anısına Armağan, İstanbul

2000, s. 201 vd.

Erbaş Açıkel, A. : Gemi İnşa Sözleşmesi, İstanbul 2013.

Erel, Ş. : Eşyaya Bağlı Borç, Ankara 1982.

Eren, F. : Borçlar Hukuku, Genel Hükümler, B. 24, Ankara

2019.

Ergüne, M. S. : Hukukumuzda Taşınır Rehninin, Özellikle

Teslime Bağlı Taşınır Rehninin Kuruluşu, İstanbul 2002.

Ergüne, M. S. : Taşınır Mülkiyeti, İstanbul 2017.

Eriş, G. : Türk Ticaret Kanunu, C. III, Deniz Ticareti ve Sigorta, Ankara 1980.

Ersözlü, C. M. : Kaptanın Özel Hukuktan Kaynaklanan Görev

ve Yetkileri ile Hukuki Sorumluluğu, İstanbul 2000.

Gaskell, N. J. J. / Debattista, C. / Swatton, R. J. : Chorley

and Giles’ Shipping Law, 8th ed., London 1987.

Gençtürk, M. : Uluslararası Eşya Taşıma Hukuku, İstanbul

2006.

Griggs, P. / Williams, R. / Farr, J. : Limitation of Liability for

Maritime Claims, 4th ed., London – Singapore 2005.

Güden, F. : Taşıyanın Sorumsuzluk Hâlleri, İstanbul 2012.

438 Kaynakça

Güleryüz, M. / Yılmaz, A. : Bir Anglo – Amerikan Hukuku

Müessesesi Olarak Cezalandırıcı Tazminatın (Punitive Damages)

Bazı Türk Hukuku Müesseseleri İle Mukayesesi, Türkiye Barolar

Birliği Dergisi 2019, S. 141, s. 325 vd.

Günal, Y. : Müterafık Kusur, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi 1961, C. 16, S. 1, s. 208 vd.

Günay, M. B. : Gemi Alacaklısı Hakkı, Türk ve Anglo – Amerikan Hukukunda, Ankara 2009.

Günay, M. B. : Hazırlık Çalışmalarının Işığında Lahey / Visby

Kuralları (Rotterdam Kuralları İle Karşılaştırmalı Olarak), Ankara

2013.

Gürses, Ö. : Lahey Kurallarına Göre Taşıyanın Sınırlı Sorumluluğuna İlişkin Bir Değerlendirme, İstanbul Üniversitesi Hukuk

Fakültesi Mecmuası 2005, C. LXIII, s. 1 – 2, s. 293 vd.

Işıklar, G. K. : 2002 Atina Sözleşmesi Çerçevesinde Deniz

Yolu İle Yolcu Taşımalarında Zorunlu Sorumluluk Sigortası, B. 1,

İstanbul 2018.

İnceoğlu, M. : Gemi İpoteğinde Alacaklının Alacak Muaccel

Olmadan Önceki Hakları, Prof. Dr. Tahir Çağa Anısına Armağan,

İstanbul 2000, s. 261 vd.

İstemi, M. : Sözleşmenin Cüretkârane İhlali ve Cezalandırıcı

Tazminat, Prof. Dr. Sarper Süzek’e Armağan, C. III, İstanbul 2011,

s. 2692 vd.

İzveren, A. / Franko, N. / Çalık, A. : Deniz Ticareti Hukuku,

Ankara 1994.

Kalpsüz, T. : Deniz Ticareti Hukuku, Giriş – Gemi, C. I, Ankara 1971.

Kalpsüz, T. : Gemi Rehni, B. 5, Ankara 2004.

Kalpsüz, T. : Donatanın Akit Dışı Mesuliyeti ve Bunun Sınırlandırılması, Sorumluluk ile Sigorta Hukuku ve Uygulama Açısından Türkiye’de Deniz Kazaları Sempozyumu, (13 – 15 Ekim 1982,

İstanbul), Ankara 1983, s. 45 vd.

Kaner, İ. D. : Deniz Ticareti Hukuku, C. 1. B. 3, İstanbul 2013.

Kara, H. : Deniz Ticareti Hukuku, İstanbul 2020.

Karan, H. : Elektronik Konişmento, Ankara 2004.

Kaynakça 439

Karan, H. : The Carrier’s Liability under International Maritime Conventions the Hague, Hague – Visby, and Hamburg Rules,

New York 2004.

Karan, H. : Yargıtay’ın Konişmentolu Taşımalar Hakkındaki

1924 Tarihli La Haye Kaidelerini Uygulaması Gereği, Ticaret Hukuku ve Yargıtay Kararları Sempozyumu, Bildiriler – Tartışmalar

XVII, (9 – 10 Haziran 2000), s. 223 vd.

Kender, R. : Donatanın TTK m. 947’de Düzenlenen Sorumluluğunun Hukuki Mahiyeti, Prof. Dr. Tahir Çağa Anısına Armağan,

İstanbul 2000, s. 289 vd.

Koyuncu, S. : Gemi Sınıflama Kuruluşlarının Faaliyetleri ve

Sorumluluğu, İstanbul 2008.

Kurt, H. : Türk Uluslararası Gemi Sicili, Ankara 2020.

Lewins, K. : International Carriage of Passengers by Sea, London 2016.

Mandaraka – Sheppard, A. : Modern Maritime Law and Risk

Management, 2nd ed., Oxon 2007.

Merhacı, S. : Karşılaştırmalı Hukukta Cezalandırıcı Tazminat

(Punitive Damages), Ankara 2013.

Misili, S. : Gemi İnşa Sözleşmesinin Kurulması ve Tarafların

Borçları, İstanbul 2016.

Oğuzman, K. / Seliçi, Ö. / Oktay Özdemir, S. : Eşya Hukuku,

B. 21, İstanbul 2018.

Okay, M. S. : Deniz Ticareti Hukuku, C. I, B. 3, İstanbul 1970.

Okay, M. S. : Deniz Ticareti Hukuku, C. II, B. 2, İstanbul

1971.

Okur, D. A. : Deniz Hukukunda Liman Devleti Yetkisi ve Denetimi (Gemi Kaynaklı Deniz Kirliliğinin Önlenmesinde Değişen

Yetki Dengeleri Bağlamında Liman Devletinin Artan Önemi), B.1,

İstanbul 2009.

Omağ, M. K. : Gemi İpoteği ve Sigorta Tazminatı, Prof. Dr.

Turhan Esener Armağanı, I. İş Hukuku Uluslararası Kongresi (15 –

17 Mayıs 2014), İstanbul 2016, s. 351 vd.

Önder, S. : Gemi Kira Sözleşmesi, B. 1, Ankara 2016.

Özman, A. : Deniz Hukuku, C. I, Ankara 2006.

Pekmez, C. : Tapu Sicilinin Tutulmasından Devletin Sorumluluğu, İstanbul 2013.

440 Kaynakça

Reynolds, B. / Tsimplis M. N. : Shipowner’s Limitation of Liability, Alphen aan den Rijn 2012.

Seven, V. : Taşıyanın Yüke Özen Borcunun İhlalinden (Yük

Zıya Ve Hasarından) Doğan Sorumluluğu, Ankara 2003.

Sevinç Kuyucu, A. : Gemi Finansmanı Sözleşmeleri, İstanbul

2016.

Sevinç Kuyucu, A. : Taşıyanın Eşyayı Teslim Etme Borcu, B.

1, İstanbul 2023.

Sözer, B. : Taşıyanın Gemiyi Sefere Elverişli Hâlde Bulundurmak Borcu, Ankara 1975.

Sözer, B. : Deniz Ticareti Hukuku, Gemi – Donatan – Taşıyan

ve Deniz Ticareti Hukuku’nda Sorumluluk Rejimi, B. 2, İstanbul

2012.

Sözer, B. : Deniz Ticareti Hukuku, Giriş – Gemi – Donatan ve

Navlun Sözleşmeleri, C. I, B. 2, İstanbul 2013.

Süzel, C. : Gemi Alacaklısı ve Gemi İpoteği Hakkında 1993

Cenevre Sözleşmesi ve Yeni Türk Ticaret Kanunu, İstanbul 2012.

Süzel, C. : Deniz Ticareti Hukukunda Taşıtan ve Yükleten, İstanbul 2014.

Süzel, C. : Türk Mevzuatında Gemi Tanımı, Prof. Dr. Rona Serozan’a Armağan, C. II, İstanbul 2010, s. 1615 vd.

Şeker, Z. : Elverişli Bayrak ve İkinci Sicil, Yayımlanmamış

Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 1994.

Şeker Öğüz, Z. : Gemi Yönetimi Sözleşmesi, İstanbul 2013.

Şeker Öğüz, Z. : 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda Gemi

Mülkiyetinin Devrine İlişkin Getirilen Esaslar, Prof. Dr. Mustafa

Dural’a Armağan, İstanbul 2013, s. 847 vd.

Şeker Öğüz, Z. : Üzerinde İpotek Tesis Edilmiş Gemilerin

Türk Gemi Sicilinden Terkin Edilerek Türk Uluslararası Gemi Siciline Kaydedilmesi Sorunu, Deniz Hukuku Dergisi 1999, Y. 4, S. 3

– 4, s. 83 vd.

Taşkın, M. : Deniz Yolu İle Yolcu Taşıma Sözleşmesinde Taşıyanın Gemi Kazasından Sorumluluğu, B. 1, İstanbul 2016.

Tekelioğlu, N. : Zaman Çarteri Sözleşmesinin Hukuki Niteliği

Tartışması ve Ürün Kirası Açısından Sözleşmeye Bir Bakış, Antalya Bilim Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 2018, C. VI, S. 11,

s. 123 vd.

Kaynakça 441

Tekil, F. : Deniz Hukuku, Uluslararası Konvansiyonlar, İstanbul 1987.

Tekil, F. : Deniz Hukuku, B. 6, İstanbul 2001.

Tekin, S. M. : Navlun Sözleşmesinde Taşıyanın Sorululuğu, B.

1, İstanbul 2017.

Topsoy, F. : Deniz Ticareti Hukuku I, İstanbul 2020.

Topsoy, F. : Garanti Mektubu Karşılığında Düzenlenen Temiz

Konişmentolardan Dolayı Taşıyanın Sorumluluğu, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi 2012, C.

XVIII, S. II, s. 545 vd.

Türkel, D. T. : Gemi Alacaklısı Hakkının Paraya Çevrilmesi,

İzmir 2008.

Türken, Ş. : Deniz Taşımacılığında Taşıyanın Eşyanın Zıyaı,

Hasarı ya da Geç Tesliminden Doğan Sorumluluğu, Ankara 2019.

Ülgener, M. F. : Taşıyanın Sorumsuzluk Hâlleri, İstanbul 1991.

Ülgener, M. F. : Sürastarya Süresi ve Ücreti, Ankara 1993.

Ülgener, M. F. : Çarter Sözleşmeleri, Genel Hükümler – Sefer

Çarteri Sözleşmesi, C. I, İstanbul 2000.

Ülgener, M. F. : Çarter Sözleşmeleri, Zaman Çarteri Sözleşmeleri, C. II, İstanbul 2016.

Ülgener, M. F. : Gemi İşletme Müteahhidi, Gemi Yöneteni ve

Zaman Çartereri Kavramları, Deniz Hukuku Dergisi 2001 - 2002,

Y. 6 – 7, S. 1 – 4, s. 9 vd.

Ünan, S. : “Bağlama Kütüğü” İle İlgili Bazı Sorunlar, Deniz

Hukuku Dergisi 2005, Y. 10, S. 1 – 4, s. 15 vd.

Var Türk, K. / Karan, H. : Gemi İşleteninin Bedensel Zararlardan Dolayı Akit Dışı Sorumluluğuna Uygulanacak Hukuk, Akit

Dışı Kusursuz Sorumlulukta Bedensel Zararlar, Uluslararası Kongre, Editörler: Av. Sema Uçakhan Güleç – Av. Prof. Dr. Necdet Basa, Ankara 2018, s. 117 vd.

Wilson, J. F. : Carriage of Goods by Sea, 7th ed., Harlow 2010.

Yazıcıoğlu, E. : Hamburg Kurallarına Göre Taşıyanın Sorumluluğu, İstanbul 2000.

Yazıcıoğlu, E. : Kender - Çetingil Deniz Ticareti Hukuku, B.

16, İstanbul 2020.

442 Kaynakça

Yazıcıoğlu, E. : Türkiye’de Deniz Kabotajı Tekeline İlişkin

Bazı Sorunlar, Cumhuriyetimizin 75. Yıl Armağanı, İstanbul 1999,

s. 799 vd.

Yazıcıoğlu, E. : Lahey Kuralları İle Türk Ticaret Kanunu Arasında Uygulanacak Kural Sorunu, Deniz Hukuku Dergisi 1999, Y.

4, S. 3 – 4, s. 39 vd.

Yazıcıoğlu, E. : Uluslararası Deniz Taşımalarında Uygulanacak

Hukuk Sorunu, Gündüz Aybay Anısına Armağan, Deniz Hukuku

Dergisi 2000, Y. 5, S. 1 – 4, s. 45 vd.

Yazıcıoğlu, E. : Deniz Yük Senedi Ve Deniz Yük Senedi İle

Belgelenen Taşımalara İlişkin Bazı Sorunlar, Prof. Dr. Tahir Çağa’nın Anısına Armağan, İstanbul 2000, s. 651 vd.

Yazıcıoğlu, E. : Avrupa Birliği’ne Uyum Sürecinde Türk Hukukunun Deniz Kabotajı Tekeline İlişkin Sorunları, Deniz Hukuku

Dergisi 2001 - 2002, Y. 6 - 7, S. 1 – 4, s. 61 vd.

Yazıcıoğlu, E. : Deniz Aracı İşleteninin Akit Dışı Sorumluluğu,

Akit Dışı Kusursuz Sorumlulukta Bedensel Zararlar, Uluslararası

Kongre, Editörler: Av. Sema Uçakhan Güleç – Av. Prof. Dr. Necdet Basa, Ankara 2018, s. 140 vd.

Yeşilova, E. : Konişmentonun İspat Kuvveti, İzmir 2006.

Yetiş Şamlı, K. : Uluslararası Kara, Hava ve Deniz Yoluyla

Eşya Taşımalarında Taşıyıcının Sınırlı Sorumluluktan Yararlanma

Hakkının Kaybı, B.1, İstanbul 2008.

Yetiş Şamlı, K. : 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’na Göre Taşıyanın Zıya, Hasar ve Geç Teslimden Sorumluluğu, Ankara 2013.

Yetiş Şamlı, K. : Gemi Mülkiyetinin Hukuki İşlem Yoluyla

Kazanılması, B. 1, İstanbul 2021.

Yetiş Şamlı, K. : Lahey – Lahey / Visby, Hamburg ve Rotterdam Kuralları’nda Sefere Elverişlilik, İstanbul Üniversitesi Hukuk

Fakültesi Mecmuası 2013, C. LXXI, S. 2, s. 479 vd.

Yılmaz, E. : Hukuk Sözlüğü, B. 9, Ankara 2005.