İnternet kullanımının suiistimal edilmesi üzerine (özel hayata ilişkin kayıtların rıza dışında yayınlanması, haber portallarında veya hukuki niteliği tartışmalı olan forumlarda kişilik haklarını ihlal edici nitelikte haber ve yorum yapılması, eserin izinsiz çoğaltılması vs.) art niyetli kullanımların önüne geçmek ve suçla mücadele etmek amacıyla 2007 yılında 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun çıkarılmıştır.

Bu kanunda servis sağlayıcılar, verdikleri hizmetin niteliğine göre içerik, yer ve erişim sağlayıcılar olmak üzere sınıflandırılmış olup sorumlulukları için gerekli şartlar belirtilmiştir.

Mevzuatta yapılan tarama sonrasında ilgili kanunlar açısından servis sağlayıcıların sorumluluğunu doğuran eylemler ve mağduriyetin giderilmesi için başvurulacak dava türleri, istisnai bir yol olup "ilk bakışta haklılılk" prensibine göre işletilen/işletilmesi geren internete erişim engeli tedbiri, bu tedbirin hukuki mahiyeti, bu karar verilirken dikkat edilmesi gereken hususlar, tedbir kararı için başvuru usulü ve servis sağlayıcıların sorumluluğuna ilişkin uluslararası hukuktaki düzenlemeler bu kitabın ana konusunu oluşturmaktadır.

İnternetin çıkış noktası olan Amerika ile internet ortamına ilişkin çıkardığı yasal düzenlemelerle Avrupa Birliği mevzuatının şekillenmesine kaynak vazifesi sebebiyle Almanya ilk derece mahkemeleri ve temyiz mahkemelerinin kararlarına özellikle atıf yapılarak dünya uygulamalarına da değinilmiştir.

Konunun rahat anlaşılması ve uygulamaya yol gösterici olması amacıyla Yargıtay, Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin konuya ilişkin temel ilkelerini belirledikleri kararları ile bu kararlara atıf yaptıkları güncel diğer kararlarına yer verilerek mesele somutlaştırılmıştır.

Konu Başlıkları

	İnternet Servis Sağlayıcısının Haksız Fiil Sorumluluğu
	İnternet Servis Sağlayıcısının Sözleşmeden Doğan Sorumluluğu ve Sözleşmeye Koyduğu Sorumsuzluk Kayıtları
	İnternet Erişimin Engellenmesi Kararı, Erişim Engelinin Hukuki Niteliği ve Karara Karşı Başvuru Yolları
	Karşılaştırmalı Hukukta İnternet Servis Sağlayıcısının Hukuki ve Cezai Sorumluluğu

İÇİNDEKİLER

İçindekiler

Önsöz 5

Kısaltmalar 13

GİRİŞ 17

BİRİNCİ BÖLÜM:

TEMEL KAVRAMLAR, İNTERNETİN İŞLEYİŞ TEKNİĞİ VE İŞLEVİ

§ 1. TEMEL KAVRAMLAR 19

I. KİTLE İLETİŞİM ARAÇLARI VE İNTERNET 19

A. Kitle İletişim Araçları 19

B. İnternet 19

II. BİGİSAYAR AĞI 21

§ 2. İNTERNETİN İŞLEYİŞ TEKNİĞİ VE İŞLEVİ 21

I. İNTERNETİN TEKNİK VE YAPISAL UNSURLARI 22

A. İletim Kontrol Protokolü/İnternet Protokolü (Transmission Control Protocol/Internet Protocol–TCP/IP) 22

B. Dünya Çapında Ağ Servisi Teknolojisi (World Wide WEB–WWW) 23

C. Sunucular 24

D. Web Tarayıcısı 24

E. Web Sayfaları 25

F. Zengin Metin İşaret Dili (Hypertext Markup Language–HTML) 25

G. Hipermetin Aktarım Protokolü (Hypertext Transfer Protocol–) 26

H. Standart Kaynak Bulucu (Unıform Resource Locator–URL) 26

I. Adres Grupları (Domaın Name) 26

II. İNTRANET VE EKSTRANET 27

§ 3. İNTERNETİN BAŞLICA İŞLEVLERİ VE ÖZNELERİ 27

I. İNTERNETİN BAŞLICA İŞLEVLERİ 27

A. Elektronik Posta (E–Mail) 28

B. Dosya Aktarma Protokolü (Fıle Transfer Protocol– FTP) 28

C. Forumlar 29

II. İNTERNETİN ÖZNELERİ 30

A. Telefon/Telekominikasyon İdareleri 30

B. Sunucu 31

C. Servis Sağlayıcılar 31

1. İnternet Erişim Sağlayıcılar (Internet Access Provider) 33

2. İnternet Yer Sağlayıcılar (Internet Sevice Provider) 34

3. İnternet İçerik Sağlayıcılar 36

4. Kullanıcılar 36

5. Vekil Sunucu (Proxy Server) 36

D. Web Sitesinin Düzgün Şekilde Çalışabilmesi İçin Gerekli Dosya ve Verileri Depolama Hizmeti (Hosting) 37

İKİNCİ BÖLÜM:

UYGULAMADAKİ İNTERNET REJİMİ VE

İNTERNET SERVİS SAĞLAYICISININ

HUKUKİ VE CEZAİ SORUMLULUĞU

§ 4. İNTERNET SERVİS SAĞLAYICISININ HUKUKİ SORUMLULUĞU 39

I. GENEL OLARAK 39

II. İNTERNET SERVİS SAĞLAYICISININ SÖZLEŞME DIŞI SORUMLULUĞU 39

A. 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu Bakımından Hukuki Sorumluluk 40

1. Genel Olarak 40

2. İnternet Ortamında Kişilik Hakkı İhlallerinin Türleri 42

a. Alan Adları (Domain Name) Yolu ile Kişilik Haklarının İhlali 45

aa. Genel Olarak Alan Adları 45

ab. Alan Adlarının Önemi 47

ac. Alan Adlarının Tarihsel Süreci 47

ad. Alan Adlarının Yapısı ve Dağıtımı 48

ae. Alan Adları ve Kişilik Hakları Arasındaki İlişki 49

b. Elektronik Posta Yoluyla Kişilik Haklarının İhlali 51

ba. Genel Olarak Elektronik Posta 51

bb. Elektronik Posta Sözleşmesinin İhlali Suretiyle Kişilik Haklarının İhlali 51

c. İstenmeyen Elektronik Postalar (Spam) Göndermek Suretiyle Kişilik Haklarının İhlali 53

3. Kişilik Haklarına Saldırıda Sorumluluğun Tayini 55

4. Kişilik Haklarına Saldırıdan Doğan Dava Hakları 58

a. Koruyucu Davalar 59

aa. Davanın Tarafları 59

ab. Saldırı Tehlikesinin Önlenmesi Davası 60

ac. Saldırıya Son Verilmesi (Saldırıyı Durdurma) Davası 61

ad. Saldırının Hukuka Aykırılığının Tespiti Davası 63

ae. Kararın Yayınlanması veya Üçüncü Kişilere Bildirilmesi 64

af. Cevap ve Düzeltme Hakkı 64

b. Saldırının Sonucuna Yönelik Davalar 67

B. 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu Bakımından Hukuki Sorumluluk 67

1. Genel Olarak 67

2. Haksız Fiilin Unsurları 68

a. Hukuka Aykırı Fiil 68

b. Hukuka Aykırılığı Ortadan Kaldıran Sebepler 69

ba. Kamusal Yetkinin Kullanılması 69

bb. Özel Hukuktan Kaynaklanan Bir Hakkın Kullanılması 70

bc. Zarar Görenin Rızası 70

bd. Bilimsel Eleştiriler 71

be. Haklı Savunma 71

bf. Zorunluk Hali 72

bg. Hakkın Korunması İçin Kuvvet Kullanma 72

c. Zarar 73

ca. Maddi Zarar 74

cb. Manevi Zarar 74

cc. Kişilik Haklarına Saldırıdan Doğan Zarar 74

d. Kusur 75

da. Kast 76

db. İhmal 76

e. Nedensellik Bağı 76

ea. Genel Olarak 76

eb. Uygun İlliyet Bağı 77

3. Tazminat Davaları 78

a. Maddi Tazminat Davası 78

aa. Hukuksal Niteliği 78

ab. Zararın Hesaplanması 79

ac. Tazminatın Belirlenmesi ve Ödeme Şekli 80

b. Manevi Tazminat Davası 81

ba. Hukuksal Niteliği 81

bb. Manevi Tazminatın Belirlenmesi ve Ödeme Şekli 84

bc. Tüzel Kişilerin Durumu 86

bd. Davacılara İlişkin Durumlar 86

c. Vekaletsiz İş Görme Davaları 87

d. Sebepsiz Zenginleşme Davası 88

4. Görevli ve Yetkili Mahkeme 89

5. Zamanaşımı 92

C. 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Bakımından Hukuki Sorumluluk 93

D. 5187 Sayılı Basın Kanunu ile 6112 Sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun Bakımından Hukuki Sorumluluk 99

E. 5651 Sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun Bakımından Hukuki Sorumluluk 102

III. İNTERNET SERVİS SAĞLAYICISININ SÖZLEŞMEDEN DOĞAN SORUMLULUĞU 104

A. İnternet Servis Sağlayıcısının Sunucu Kiralamadan (Hostıng) Doğan Sorumluluğu 107

B. İnternet Servis Sağlayıcısının Sözleşmeye Koyduğu Sorumsuzluk Kayıtlarının Hükmü 109

§ 5. İNTERNET SERVİS SAĞLAYICISININ CEZAİ SORUMLULUĞU 111

I. GENEL OLARAK 111

II. İNTERNET SUÇU – SİBER SUÇ AYRIMI 111

III. SİBER SUÇUN ÖZELLİKLERİ 112

A. İnternet Aracılığıyla Gerçekleştirilen Eylemler 112

B. İnternete Özgü Eylemler (Siber–Bilişim Suçları) 114

1. Bilgisayar Ağı (Network) Sistemlerine Tecavüz (Computer Network Break–ins) 117

2. Ticari ya da Teknik Bilgi Hırsızlığı (Industrial Espionage) 117

3. Yazılım hırsızlığı (Software Pracy) 118

4. Spam (Mail Bombing) 118

5. Veri Korsanlığı 119

IV. İNTERNET SUÇLARI İLE 5651 SAYILI KANUN BAKIMINDAN CEZAİ SORUMLULUK 120

V. FAİLİN TESPİTİ 122

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM:

TÜRK HUKUKUNDA ERİŞİMİN ENGELLENMESİ USÜLÜ, KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTAKİ DURUM VE

5651 SAYILI YASA ÜZERİNE DEĞERLENDİRMELER

§ 6. ERİŞİMİN ENGELLENMESİ USÜLÜ, KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTAKİ DURUM 125

I. GENEL OLARAK 125

II. TÜRK HUKUKUNDA ERİŞİMİN ENGELLENMESİ KARARININ HUKUKİ NİTELİĞİ VE KARARIN VERİLMESİ USÜLÜ 126

A. Erişime Engelleme Kararının Hukuki Niteliği 126

B. İnternet Erişimini Engelleme Çeşitleri 127

1. Koruma Tedbiri Olarak Erişimin Engellenmesi 127

2. İdari Tedbir Olarak Erişimin Engellenmesi 129

3. Kişisel Başvuru Üzerine İnternet Erişiminin Engellenmesi 132

C. Engelleme Kararlarına Karşı İtiraz Usulü 133

1. Koruma Tedbiri Olarak Verilen Erişimin Engellenmesi Kararına İtiraz Usulü 133

2. İdari Tedbir Olarak Erişimin Engellenmesi Kararına İtiraz Usulü 133

3. Kişisel Başvuru Üzerine Erişimin Engellenmesi Kararına Karşı İtiraz Usulü 134

D. Erişime Engelleme Kararının İcrası 134

1. Koruma Tedbiri Olarak Verilen Erişimin Engellenmesi Kararının İcrası 134

2. İdari Tedbir Olarak Erişimin Engellenmesi Kararının İcrası 135

3. Kişisel Başvuru Üzerine Verilen Erişimin Engellenmesi Kararının İcrası 136

E. Erişime Engelleme Kararlarının Süresi ve Sona Ermesi 136

III. KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA İNTERNET SERVİS SAĞLAYICISININ HUKUKİ VE CEZAİ SORUMLULUĞU İLE İNTERNET ERİŞİMİNİN ENGELLENMESİ USULLERİ 138

A. Almanya 138

B. İngiltere 139

C. Fransa 141

D. Amerika Birleşik Devletleri 142

E. İtalya 143

F. Çin 144

§ 7. 5651 SAYILI İNTERNET ORTAMINDA YAPILAN YAYINLARIN DÜZENLENMESİ VE BU YAYINLAR YOLUYLA İŞLENEN SUÇLARLA MÜCADELE EDİLMESİ HAKKINDA KANUN ÜZERİNE DEĞERLENDİRMELER 145

SONUÇ 155

Kaynakça 161

Kavram Dizini 173

İlgili Yayınlar

-10%