Danıştay ve Yargıtay İçtihatları Işığında

İdari Yargı Kararlarının Uygulanması

Yayınevi: Seçkin Yayınları
Yazar: Yaşar GÜÇLÜ
ISBN: 9789750264702
445,50 TL 495,00 TL

Adet

 
   0 yorum  |  Yorum Yap
Kitap Künyesi
Yazar Yaşar GÜÇLÜ
Baskı Tarihi 2021/01
Boyut 16x24 cm (Standart Kitap Boyu)
Cilt Karton kapak
Sayfa Sayısı 384

İD118
Danıştay ve Yargıtay İçtihatları Işığında İdari Yargı Kararlarının Uygulanması
Yaşar GÜÇLÜ

İdare aleyhine açılan davalarda verilen yargı kararlarının uygulanmaması nedeniyle kişilerin adalet sistemine ve Devlete olan güvenlerinin sarsılmaması, idarelerin ve idareler adına yetki kullanan kamu görevlilerinin hukuki ve cezai yaptırımlarla karşı karşıya kalmamaları için idari yargı kararlarının uygulanmasına ilişkin hususların, kararların uygulanmaması halinde karşılaşılacak yaptırımların bilinmesi büyük önem arz etmektedir.

İdari yargı kararlarının uygulanmasına ilişkin temel kurallar kanunlarda belirlenmiş olmakla birlikte uygulamada ortaya çıkan problemler yargı içtihatlarıyla şekillenmiştir. Dolayısıyla kararların uygulanmasında içtihatların da bilinmesi önem taşımaktadır. Bu çalışmada kanunlarla konulan kurallarla birlikte uygulamada çok karşılaşılan duraksamalara ilişkin içtihatlara da yer verilerek, bu içtihatlar ışığında konular somut örneklerle açıklanmıştır.

Kitabın birinci baskısından sonra gerek yönetim sisteminde, gerekse idari yargılama sisteminde çeşitli değişiklikler olmuştur. Parlamenter hükümet sisteminden Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemine geçilmiş Askeri Yüksek İdare Mahkemesi lağvedilmiş, ivedi yargılama, sınav yargılaması gibi özel yargılama usulleri belirlenmiş, kanun yollarına ilişkin önemli değişiklikler yapılmıştır. Ancak bu gün gelinen noktada idari yargı kararlarının uygulanma zorunluluğu ve uygulanmaması hallerinde karşılaşılacak yaptırımlar anlamında fazlaca değişen bir şey olmamıştır.

Kitabın birinci baskısından sonra yapılan kanun değişiklikleri ve bu değişikliklere ilişkin Anayasa Mahkemesi'nin verdiği iptal ve yürütmenin durdurulması kararları da dahil olmak üzere, İdari Yargılama Usulü Kanunu'nda ve Danıştay, Bölge İdare, İdare ve Vergi Mahkemelerinin görevlerini düzenleyen kanunlarda yapılan değişiklikler de göz önünde bulundurularak konular değerlendirilmiş ve kitap yeni Danıştay ve Yargıtay kararlarıyla zenginleştirilmiştir.

Kitap, idari yargı kararlarının yerine getirilmesinde, kararlardan etkilenenlere, kararları uygulamakla yükümlü olan idarelerle, idarecilere ve bu konuda çalışma yapanlara rehber olacak ve uygulamada ortaya çıkan olumsuzlukların giderilmesine katkı sağlayacaktır.

Konu Başlıkları
Genel Olarak İdari Yargı Sistemi
İdari Yargılama Safahatı ve İdari Yargı Kararları
İdari Yargı Kararlarının Uygulanması
İdari Yargı Kararlarının Uygulanmamasının Sonuçları
İdari Yargı Kararlarının Uygulanmaması Nedeniyle İlgililerin Başvurabilecekleri İdari ve Adli Yollar
İdari Yargı Kararını Yerine Getirmeyen İdarelerin ve Kamu Görevlilerinin Karşılaşacağı Yaptırımlar

Önsöz  5

Birinci Bölüm

GENEL OLARAK İDARİ YARGI SİSTEMİ

I. İDARİ YARGI  13

A. Bölge İdare, İdare ve Vergi Mahkemeleri  14

1. Bölge İdare Mahkemeleri  15

2. İdare ve Vergi Mahkemeleri  16

a. İdare Mahkemeleri  16

b. Vergi Mahkemeleri  16

B. Danıştay  17

C. Sayıştay  20

II. İDARİ DAVA TÜRLERİ  21

A. İptal Davaları  22

1. İdari İşlem  22

a. İdari İşlemin Tanımı  22

b. İdari İşlem Türleri  23

i. Genel Düzenleyici İşlemler  24

ii. Bireysel İşlemler  25

iii. Olumlu İşlemler  25

iv. Olumsuz İşlemler  25

c. İptal Davasına Konu Edilemeyecek İşlemler  26

i. Kesinleşmemiş ve İcrai Niteliği Olmayan İşlemler  26

ii. Yok Hükmünde Olan İşlemler  29

iii. Adliye Mahkemelerinin Görev Alanına Giren İşlemler  29

iv. Kanunlarla Yargı Denetiminden Bağışık Tutulmuş İşlemler  30

2. Hukuka Aykırılık  30

a. Yetki Yönünden Hukuka Aykırılık  31

b. Şekil Yönünden Hukuka Aykırılık  31

c. Sebep Yönünden Hukuka Aykırılık  32

d. Konu Yönünden Hukuka Aykırılık  33

e. Maksat Yönünden Hukuka Aykırılık  34

3. Menfaat İhlali  35

B. Tam Yargı Davaları  39

1. İdari İşlemlerden Kaynaklanan Tam Yargı Davaları  41

2. İdari Eylemlerden Kaynaklanan Tam Yargı Davaları  43

C. Vergi Davaları  46

D. İdari Sözleşmelerden Doğan Davalar  47

III. KISACA İDARİ YARGILAMA SAFAHATI  48

IV. İDARİ YARGI KARARLARI  51

A. Yürütmenin Durdurulması Kararları  51

1. Yürütmenin Durdurulması Kararlarının Niteliği  52

2. Yürütmenin Durdurulması Kararı Verilebilmesinin Şartları  54

a. İdari İşlemin Uygulanması Halinde Telafisi Güç veya İmkânsız Zararların Doğması  56

b. İdari İşlemin Açıkça Hukuka Aykırı Olması  57

c. Koşulların Birlikte Gerçekleşmesi  57

d. Gerekçe Gösterilmesi  58

e. Davalı İdarenin Savunmasının Alınmış Olması veya Savunma Süresinin Geçmiş Olması  58

f. Yürütmenin Durdurulmasına İlişkin Karar Verilebilmesi İçin Sair Gereklilikler ve Karar  60

g. İstinaf veya Temyiz Aşamasında Yürütmenin Durdurulması  62

B. Ara Kararları  65

C. İptal Kararları  67

D. Tam Yargı Davalarında Verilen Kararlar  69

E. Dilekçenin Reddine İlişkin Kararlar  70

F. Davanın Reddine İlişkin Kararlar  77

1. Davanın Usulden Reddine İlişkin Kararlar  77

2. Davanın Esastan Reddine İlişkin Kararlar  78

G. Esasa İlişkin Kararlara Karşı Kanun Yoluna Gidilmesi Üzerine Verilen Kararlar  79

İkinci Bölüm

İDARİ YARGI KARARLARININ UYGULANMASI

I. GENEL OLARAK  81

A. Yargı Kararlarının Uygulanma Usulü  87

B. İtiraz veya Kanun Yollarına Başvurulmuş Olmasının Kararların Uygulanmasına Etkisi  96

C. Davadan Feragat Edilmesinin İdari Yargı Kararlarının Uygulanma Sürecine Etkisi  102

D. Kararların Şümulü  110

1. Genel Düzenleyici İşlemlerin Yürütülmesinin Durdurulmasına veya İptaline İlişkin Kararların Şümulü  110

a. Genel Düzenleyici İşlemlerin Yürütülmesinin Durdurulmasına veya İptaline İlişkin Kararların Davada Taraf Olmayanlara Etkisi  110

b. Genel Düzenleyici İşlemin Yürütülmesi Durdurulan veya İptal Edilen Hükümlerine Göre Karardan Önce Hakkında İşlem Tesis Edilmiş Olanların Durumu  118

2. Bireysel İşlemlerin Yürütülmesinin Durdurulmasına veya İptaline İlişkin Kararların Şümulü  133

a. Davacının Halefinin Yürütmenin Durdurulması veya İptal Kararından Etkilenmesi  133

b. Bireysel İşlemin Yürütülmesinin Durdurulması veya İptaline İlişkin Kararın, Aynı Durumda Olmakla Birlikte Hakkında Tesis Edilen İşlemi Dava Etmemiş Olanlara Etkisi  141

3. Merkezî ve Ortak Sınavlara İlişkin Yürütmenin Durdurulması veya İptal Kararlarının Şümulü  143

II. İPTAL KARARLARININ UYGULANMASI  145

A. Genel Düzenleyici İşlemlere İlişkin İptal Kararlarının Uygulanması  145

1. Genel Düzenleyici İşlemlerin İptaline İlişkin Kararların Geriye Yürürlüğü  147

2. İptal Edilen Genel Düzenleyici İşleme Dayalı Bireysel İşlemlerin Sıhhati  152

3. Genel Düzenleyici İşlemin İptaline İlişkin Kararların Uygulanma Süresi  155

4. Genel Düzenleyici İşlemlerin İptaline İlişkin Kararların Uygulanmasından Vazgeçilmesi  156

B. Bireysel İşlemlere İlişkin İptal Kararlarının Uygulanması  157

1. Bireysel İşlemlerle İlgili İptal Kararlarının Uygulanma Süresi  157

2. Davaya Konu İşlemden Sonra Tesis Edilen İşlemlerin İlk Davaya Etkisi  161

a. İdarece Re’sen Tesis Edilen İşlemlerin İlk Davaya Etkisi  161

i. İptal Edilen İşleme Bağlı Olarak Tesis Edilen İşlemlerin İptal Kararı Karşısındaki Durumu  161

ii. Açılmış Bulunan İptal Davasında Verilen Yürütmenin Durdurulması Kararı Uygulandıktan Sonra Davacı Hakkında Tesis Edilen İşlemlerin Davanın Sonunda Verilen İptal Kararı Karşısındaki Durumu  167

b. Davacının İradesinin İdari Yargı Kararlarının Uygulanmasına Etkisi  172

i. Davacının Açtığı İptal Davasından Sonra Kendi İsteğiyle Tesis Ettirdiği İşlemlerin Davada Verilen İptal Kararının Uygulanmasına Etkisi  172

ii. Davacının Yargı Kararının Uygulanmasından Vazgeçmesi  183

3. Atama İşleminin İptaline İlişkin Kararların Uygulanmasında Dolu Kadronun Boşaltılması ve Boş Kadrolara Atama Yapılabilecek Haller  186

4. İptal Kararları Üzerine Kamu Görevlilerinin Özlük ve Mali Haklarının İadesi  196

a. Davacının Yoksun Kaldığı Parasal Haklarının Faizinin Ödenmesi  199

b. Yoksun Kalınan Parasal Hakların Ödenmesinde Yapılacak Kesintiler  207

c. Atama Davalarında Kısmen İptal Kararı Verilmesi Halinde Parasal Kayıpların Karşılanması  208

5. İptal Kararı Üzerine Davacıya Yapılmış Olan Ödemelerin İptal Kararının Bozulması Üzerine Geri Alınıp Alınamayacağı  211

6. Durum Tespiti Şeklindeki İptal Kararlarının Uygulanması  218

C. İdari İşlemin Usule Uygun Tesis Edilmemesi Nedeniyle Verilen İptal Kararlarının Uygulanması  219

D. Merkezî ve ortak Sınavlara İlişkin İptal Kararlarının Uygulanması  223

E. İptal Kararlarının Uygulanmasında Hukuki veya Fiili İmkânsızlık  227

III. YÜRÜTMENİN DURDURULMASI KARARLARININ UYGULANMASI  235

IV. TAM YARGI DAVALARINDA VERİLEN KARARLARIN UYGULANMASI  242

V. VERGİ MAHKEMESİ KARARLARININ UYGULANMASI  246

VI. KANUN YOLLARINA BAŞVURU ÜZERİNE VERİLEN KARARLARIN UYGULANMASI  263

A. İstinaf/Temiz Merciince Verilecek Yürütmenin Durdurulması Kararlarının Uygulanması  266

1. İstinaf/Temyiz Aşamasında Yürütmenin Durdurulması Kararı Verilebilmesinin Şartları  266

2. İstinaf/Temyiz Aşamasında Verilen Yürütmenin Durdurulması Kararlarının Geçerlilik Süresi  268

3. Davanın Reddine İlişkin Kararlarla İlgili Yürütmenin Durdurulması Kararlarının Uygulanması  269

4. İptal Kararlarına Yönelik Yürütmenin Durdurulması Kararlarının Uygulanması  271

B. Bölge İdare Mahkemelerinin İstinaf Talebi Üzerine Verdiği Kararların Uygulanması  273

C. Danıştay’ın Temyiz Talebi Üzerine Verdiği Kararların Uygulanması  274

1. Davanın Reddi Yönündeki Kararların Bozulmasına İlişkin Kararların Uygulanması  274

2. İptal Kararlarının Bozulmasına İlişkin Kararların Uygulanması  278

a. İdarenin Uymak Zorunda Olduğu Bozma Kararları  279

3. İdarenin Uymasının Takdire Bağlı Olduğu Bozma Kararları  281

VII. ARA KARARLARININ GEREKLERİNİN YERİNE GETİRİLMESİ  282

Üçüncü Bölüm

YARGI KARARLARININ

UYGULANMAMASININ SONUÇLARI

I. İDARİ YARGI KARARLARININ UYGULANMAMASI HALLERİ  285

A. Kararın Hiç Uygulanmaması  285

B. Kararın Geç Uygulanması  288

C. Kararın Eksik Uygulanması veya Gereği Gibi Uygulanmaması  290

D. Kararın Şeklen Uygulanması  292

II. YARGI KARARLARININ UYGULANMAMASINDA İDARENİN SORUMLULUĞU  296

A. İdarenin İdari Yargı Kararlarının Uygulanmamasından Doğan Sorumluluk Halleri  298

1. Tazmin Edilecek Zararlar  298

a. Maddi Tazminat  299

b. Manevi Tazminat  307

B. Yargı Kararını Uygulamaması Nedeniyle İdarenin Tazminata Mahkum Edilmiş Olmasının Yargı Kararını Uygulama Yükümlülüğüne Etkisi  318

C. Yargı Kararlarının Uygulanmaması Nedeniyle Açılacak Tazminat Davalarından Önce İdari Başvuru Zorunluluğu  319

D. Yargı Kararlarının Uygulanmamasından Dolayı Davacıların Kararın Uygulanması İçin İdareye Başvurularında ve Açılacak Davalarda Zamanaşımı  322

E. Yargı Kararlarının Uygulanmamasından Doğan İdari Uyuşmazlıklarda Görevli ve Yetkili Mahkeme  336

III. YARGI KARARLARININ UYGULANMAMASINDA KAMU GÖREVLİLERİNİN SORUMLULUĞU  339

A. Kamu Görevlilerinin Hukuki Sorumluluğu  339

1. Kamu Görevlilerinin Yargı Kararlarının Uygulanmaması Nedeniyle İdarenin Ödemek Zorunda Kaldığı Tazminatlardan Dolayı Sorumluluğu (Rücu Sorumluluğu)  339

2. Yargı Kararlarının Uygulanmaması Nedeniyle Kamu Görevlilerine Karşı Açılacak Davalarda Görevli Yargı Yeri  345

B. Kamu Görevlilerinin Cezai Sorumluluğu  345

1. İdari Yargı Kararlarını Uygulamama Fiilinin Türk Ceza Kanununda Karşılığı  345

2. Amirin Yazılı Emrinin Ceza Sorumluluğuna Etkisi  354

3. 4483 Sayılı Kanunun İdari Yargı Kararlarını Uygulamayan Kamu Görevlilerine Uygulanması  368

4. İdari Yargı Kararının Uygulanmaması Nedeniyle Mahkum Olunan Cezanın Memuriyetin Devamına Etkisi  370

C. Kamu Görevlilerinin Disiplin Sorumluluğu  372

D. Yargı Kararlarının Uygulanmamasından Dolayı Bakanların Sorumluluğu  373

Kaynakça  377

Kavramlar Dizini  379


Yorum Yap

Lütfen yorum yazmak için oturum açın ya da kayıt olun.