| Kitap Künyesi | |
| Yazar | Umut Emre YAĞLIDERE |
| Baskı Tarihi | 2022/02 |
| Baskı Sayısı | 1 |
| Boyut | 16x24 cm (Standart Kitap Boyu) |
| Cilt | Karton kapak |
| Sayfa Sayısı | 324 |
Günümüz şartlarında devletler, işletmeler, şahıslar, kısacası gerçek ve tüzel kişiler teknolojik gelişmelerin getirdiği imkanlar neticesinde kişisel verileri daha sık kullanmaktadır. Bunun bir sonucu olarak, kişisel verileri verme veya ele geçirme suçunun gündeme gelmesi de önceki dönemlere kıyasla daha olası görülmektedir.
Kişisel verileri verme veya ele geçirme suçu, uzun yıllardır mevzuatımızda olmasına rağmen kişisel verilerin işlenmesiyle ilgili usul ve esaslar 2016 yılında Kişisel Verilerin Korunması Kanunu ile belirlenmiştir. Böylelikle, kişisel verilerle ilgili suçlar açısından, yargı mercilerinin değerlendirme yaparken göz önünde bulundurması gereken hususlar daha net bir şekilde ortaya çıkmıştır.
Ele alınan bu çalışmada ilk olarak kişisel verilerin korunmasıyla ilgili genel bilgiler ve tarihçe üzerinde durulmuştur. Devamında, KVKK’nın ceza hukuku, ceza muhakemesi hukuku ve ilgili diğer hukuk dallarıyla ilişkisi ele alınmış, Kişisel Verileri Koruma Kurulu’nun güncel kararları da dikkate alınarak somut örnekler üzerinden uygulamaya ilişkin tespit ve önerilerde bulunulmuştur. Son olarak ise 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 136. maddesinde yer alan “Verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçu” incelenmiş, yargı mercilerinin kararları, öğretideki görüşler, değerlendirmelerimiz ve değişiklik önerilerimiz okuyuculara aktarılmıştır.
İÇİNDEKİLER
TEŞEKKÜR .................................................................................... 5
ÖZET ............................................................................................... 7
ABSTRACT .................................................................................... 9
İÇİNDEKİLER ............................................................................. 11
KISALTMALAR .......................................................................... 19
GİRİŞ ............................................................................................. 23
I. BÖLÜM: GENEL BİLGİLER ................................................ 25
1. GENEL KAVRAMLAR .......................................................... 25
1.1. Kişisel Veri ........................................................................... 25
1.1.1. Kişisel Verinin Tanımı .................................................... 25
1.1.2. Kişisel Verinin Unsurları ................................................. 29
1.1.2.1. Bilginin Varlığı .......................................................... 30
1.1.2.2. Bilginin Gerçek Kişiye İlişkin Olması ....................... 33
1.1.2.3. Kimliği Belirli veya Belirlenebilir Kişinin
Varlığı ........................................................................ 39
1.1.3. Özel Nitelikli Kişisel Veriler ........................................... 42
1.2. Kişisel Verinin İşlenmesi ...................................................... 48
1.2.1. Kişisel Verinin İşlenmesinin Tanımı ............................... 48
1.2.2. Kişisel Verinin İşlenmesinde Benimsenen Genel
İlkeler ............................................................................... 51
1.2.2.1. Hukuka ve Dürüstlük Kurallarına Uygun Olma ........ 52
1.2.2.2. Belirli, Açık ve Meşru Amaçlar İçin İşleme .............. 55
1.2.2.3. İşleme Amacıyla Bağlantılı, Sınırlı ve Ölçülü
Olma ........................................................................... 57
İçindekiler
12
1.2.2.4. Mevzuatta Öngörülen veya İşlendikleri Amaç
İçin Gerekli Olan Süre Kadar Muhafaza Edilme ....... 60
1.2.2.5. Doğru ve Gerektiğinde Güncel Olma ........................ 62
1.3. Kişisel Veri İşleme Sürecindeki Süjeler ............................... 65
1.3.1. İlgili Kişi ......................................................................... 65
1.3.2. Veri Sorumlusu ............................................................... 66
1.3.3. Veri İşleyen ..................................................................... 66
2. KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASININ
HUKUKSAL GELİŞİMİNİN TARİHİ SÜRECİ .................. 67
2.1. Genel Olarak ......................................................................... 67
2.2. Uluslararası Düzenlemeler ................................................... 69
2.2.1. OECD Düzenlemeleri ..................................................... 69
2.2.2. Avrupa Konseyi Düzenlemeleri ...................................... 71
2.2.3. Birleşmiş Milletler Örgütü Düzenlemeleri ...................... 74
2.2.4. Avrupa Birliği Düzenlemeleri: 95/46/EC Sayılı
Direktif ve GDPR ...................................................................... 76
2.3. Türk Hukukundaki Düzenlemeler ........................................ 78
3. KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASINDA
GÜDÜLEN AMAÇ .................................................................. 84
II. BÖLÜM: KVKK’NIN CEZA HUKUKU, CEZA
MUHAKEMESİ HUKUKU VE DİĞER HUKUK
DALLARIYLA İLİŞKİSİ ........................................................... 87
1. GENEL OLARAK ................................................................... 87
2. KVKK’NIN UYGULANACAĞI HALLER VE
KVKK’NIN TCK’NIN 5. MADDESİYLE İLİŞKİSİ ........... 91
2.1. KVKK’nın Uygulanacağı Haller .......................................... 91
2.2. KVKK’nın TCK’nın 5. Maddesiyle İlişkisi ......................... 92
Umut Emre YAĞLIDERE
13
3. KVKK’NIN 17. VE 18. MADDELERİNE İLİŞKİN
DEĞERLENDİRMELER ........................................................ 95
3.1. Genel Olarak ......................................................................... 95
3.2. KVKK’nın 17. Maddesine İlişkin Değerlendirmeler ............ 96
3.2.1. Cezanın Niteliği ve Derecelendirilmesi Açısından ......... 96
3.2.2. Hükmün Uygulanacağı Davranış ve İşlemlerin
Kapsamı Açısından ......................................................... 97
3.2.3. Cezayı Artıran Sebepler ile Özel Nitelikli Kişisel
Veriler Açısından ............................................................ 98
3.2.4. Hükümlerin Uygulanabilme Zamanı Açısından ............. 99
3.3. KVKK’nın 18. Maddesine İlişkin Değerlendirmeler .......... 100
3.3.1. Yaptırıma Konu Aykırılıklar Açısından ........................ 100
3.3.2. Yaptırımın Derecelendirilmemesi Açısından ................ 101
4. KVKK’NIN UYGULANMAYACAĞI HALLER VE
BU HALLERDE İZLENİLECEK YÖNTEM ..................... 102
4.1. Genel Olarak ....................................................................... 102
4.2. Tam İstisna Halleri (m. 28/1) .............................................. 103
4.2.1. Kişinin Kendisiyle veya Aynı Konutta Yaşayan
Aile Bireyleriyle İlgili Kişisel Verileri İşlemesi ........... 103
4.2.2. İstatistik, Araştırma ve Planlama Amacıyla Kişisel
Verilerin İşlenmesi ........................................................ 105
4.2.3. Sanat, Tarih, Edebiyat veya Bilimsel Amaçlarla ya
da İfade Özgürlüğü Kapsamında Kişisel Verilerin
İşlenmesi ....................................................................... 106
4.2.4. Önleyici, Koruyucu ve İstihbari Faaliyetler
Kapsamında Kişisel Verilerin İşlenmesi ....................... 108
4.2.5. Soruşturma, Kovuşturma, Yargılama veya İnfaz
İşlemlerinde Kişisel Verilerin İşlenmesi ....................... 110
4.3. Kısmî İstisna Halleri (m 28/2) ............................................ 111
İçindekiler
14
4.3.1. Kişisel Veri İşlemenin Suç İşlenmesinin
Önlenmesi veya Suç Soruşturması İçin Gerekli
Olması ........................................................................... 112
4.3.2. Kişinin Kendisi Tarafından Alenileştirilmiş Kişisel
Verilerin İşlenmesi ........................................................ 112
4.3.3. Kişisel Veri İşlemenin Denetleme veya Düzenleme
Görevlerinin Yürütülmesi ile Disiplin Soruşturma
veya Kovuşturması İçin Gerekli Olması ....................... 113
4.3.4. Kişisel Verilerin Bütçe, Vergi ve Mali Konulara
İlişkin Olarak Devletin Ekonomik ve Mali
Çıkarlarının Korunması Kapsamında İşlenmesi ........... 114
4.4. KVKK’nın Kişisel Verinin Tutulduğu Yer
Bakımından Uygulanmaması ............................................. 114
4.5. KVKK’nın Uygulanmadığı Hallerde Hukuka
Uygunluk Tespitinde İzlenilecek Yöntem .......................... 115
5. VERİ İŞLEME ŞARTLARININ GENEL HUKUKA
UYGUNLUK NEDENLERİYLE
KARŞILAŞTIRILMASI ........................................................ 116
5.1. Genel Olarak ....................................................................... 116
5.2. Açık Rıza ............................................................................ 119
5.2.1. Açık Rıza Kavramı ........................................................ 119
5.2.3. Açık Rızanın Geçerlilik Unsurları ................................. 121
5.2.4. Açık Rızanın Hukukî Niteliği ....................................... 128
5.2.5. Açık Rıza Gösterme Ehliyeti ......................................... 130
5.2.6. Çocukların Rızası .......................................................... 132
5.2.7. Açık Rıza ile İlgili Diğer Hususlar ................................ 134
5.2.8. TCK’daki İlgilinin Rızasıyla Arasındaki İlişki ............. 137
5.3. Kanunlarda Açıkça Öngörülme (m. 5/2-a) ile Hukukî
Yükümlülüğün Yerine Getirilmesi (m. 5/2-ç) .................... 139
5.3.1. Kanunlarda Açıkça Öngörülme (m. 5/2-a) ................... 139
Umut Emre YAĞLIDERE
15
5.3.2. Hukukî Yükümlülüğün Yerine Getirilmesi
(m. 5/2-ç) ....................................................................... 140
5.3.3. TCK’daki Kanunun Hükmünü İcra ve Yetkili
Merciin Emrini Yerine Getirme Arasındaki İlişkisi ...... 142
5.4. Fiili İmkânsızlık ve Zorunluluk Hali (m. 5/2-b) ................. 143
5.4.1. KVKK’daki Düzenleme ................................................ 143
5.4.2. TCK’daki Zorunluluk Hali ile İlişkisi ........................... 146
5.5. Bir Sözleşmenin Kurulması veya İfası (m. 5/2-c) .............. 149
5.6. İlgili Kişi Tarafından Alenileştirilmiş Olma (m. 5/2-d) ..... 153
5.7. Bir Hakkın Tesisi, Kullanılması veya Korunması (m.
5/2-e) ................................................................................... 155
5.7.1. KVKK’daki Düzenleme ................................................ 155
5.7.2. TCK’daki Hakkın Kullanılması ile İlişkisi .................... 156
5.8. Meşru Menfaat (m. 5/2-f) ................................................... 158
5.9. Özel Nitelikli Kişisel Verilerin İşlenme Şartları ................. 162
5.9.1. Sağlık ve Cinsel Hayat Dışındaki Kişisel Verilerin
İşlenmesi ....................................................................... 163
5.9.2. Sağlık ve Cinsel Hayata İlişkin Kişisel Verilerin
İşlenmesi ....................................................................... 165
5.9.2.1. Amaç Yönünden İşleme ........................................... 166
5.9.2.2. Kişi Yönünden İşleme .............................................. 172
5.9.3. Özel Nitelikli Kişisel Verilerin İşlenmesinde Ek
Güvenlik Tedbirleri ....................................................... 180
6. KVKK’NIN ÖNLEYİCİ KOLLUK FAALİYETLERİ,
CEZA MUHAKAMESİ İŞLEMLERİ VE
CEZALARIN İNFAZ İŞLEMLERİYLE İLİŞKİSİ ........... 182
6.1. KVKK’nın Önleyici Kolluk Faaliyetleriyle İlişkisi ............ 183
6.2. KVKK’nın Ceza Muhakemesi İşlemleriyle İlişkisi ............ 187
6.3. KVKK’nın Cezaların İnfaz İşlemleriyle İlişkisi ................. 191
İçindekiler
16
7. KVKK AÇISINDAN SUÇLULARIN İADESİNE
İLİŞKİN DÜZENLEMELER ............................................... 196
8. KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASIYLA İLGİLİ
TCK’DA YER ALAN SUÇLAR ........................................... 199
8.1. Kişisel Verilerin Kaydedilmesi Suçu (m. 135) ................... 199
8.2. Verileri Yok Etmeme Suçu (m. 138) .................................. 201
III. BÖLÜM: VERİLERİ HUKUKA AYKIRI
OLARAK VERME VEYA ELE GEÇİRME SUÇU
(TCK m. 136) VE NİTELİKLİ HALİ (TCK m. 137) ............. 205
1. GENEL OLARAK ................................................................. 205
1.1. Suç Hakkında Genel Değerlendirmeler .............................. 205
1.2. 765 Sayılı TCK ile Karşılaştırma ....................................... 210
2. SUÇUN HUKUKÎ KONUSU ................................................ 211
2.1. Genel Olarak ....................................................................... 211
2.2. Kişisel Verilerin Korunması Hakkına Yönelik Görüş
ve Yaklaşımlar .................................................................... 212
2.2.1. Ekonomik Hak Yaklaşımı ............................................. 213
2.2.1.1. Mülkiyet Hakkı Görüşü ........................................... 213
2.2.1.2. Fikrî Hak Görüşü ..................................................... 215
2.2.2. İnsan Haklarına Dayalı Yaklaşımlar ............................. 216
2.2.2.1. Özel Hayatın Korunması Hakkı Kapsamında
Değerlendirme ......................................................... 217
2.2.2.2. İnsan Onuru Kapsamında Değerlendirme ............... 220
2.2.2.3. Kişilik Hakkı Kapsamında Değerlendirme .............. 221
2.2.2.4. Bilgi Edinme Hakkı Kapsamında
Değerlendirme ......................................................... 222
2.3. Değerlendirme .................................................................... 224
3. SUÇUN MADDİ KONUSU ................................................... 224
4. SUÇUN FAİLİ ........................................................................ 225
Umut Emre YAĞLIDERE
17
5. SUÇUN MAĞDURU .............................................................. 228
6. SUÇUN MADDİ UNSURU ................................................... 231
6.1. Davranış .............................................................................. 231
6.1.1. Genel Olarak .................................................................. 231
6.1.2. Verme ............................................................................ 235
6.1.3. Yayma ............................................................................ 237
6.1.4. Ele Geçirme ................................................................... 239
6.2. Netice .................................................................................. 242
7. SUÇUN MANEVİ UNSURU ................................................. 244
8. HUKUKA UYGUNLUK NEDENLERİ ............................... 246
8.1. “Hukuka Aykırı Olarak” İfadesinin Anlamı ....................... 246
8.2. KVKK’daki ve TCK’daki Hukuka Uygunluk
Nedenleri ............................................................................. 248
9. KUSURLULUĞU ETKİLEYEN HALLER ........................ 249
10. SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ ŞEKİLLERİ .......................... 251
10.1. Teşebbüs ........................................................................... 251
10.2. İştirak ................................................................................ 253
10.3. İçtima ................................................................................ 255
10.3.1. TCK’nın 43. Maddesi Açısından İnceleme ................. 256
10.3.2. TCK’da Düzenlenen Diğer Suç Tipleri ile Olan
İçtima İlişkisi ............................................................... 257
10.3.2.1. Haberleşmenin Gizliliğini İhlal ve Kişiler
Arasındaki Konuşmaların Dinlenmesi ve
Kayda Alınması Suçları ......................................... 257
10.3.2.2. Özel Hayatın Gizliliğini İhlal Suçu ........................ 259
10.3.2.3. Kişisel Verileri Kaydetme Suçu ............................. 261
10.3.2.4. Hakaret Suçu .......................................................... 262
10.3.2.5. Bilişim Sistemine Girme Suçu ............................... 263
İçindekiler
18
11. SUÇUN NİTELİKLİ HALLERİ ........................................ 263
11.1. Genel Olarak ..................................................................... 263
11.2. Mağdurun Dinlenmesi ...................................................... 263
11.3. Kamu Görevlisi Olma veya Kolaylıktan Yararlanma ...... 265
11.3.1. Kamu Görevlisi Olma ................................................. 265
11.3.2. Meslek veya Sanatın Sağladığı Kolaylıktan
Yararlanma .................................................................. 267
12. YAPTIRIM ........................................................................... 269
13. SORUŞTURMA VE KOVUŞTURMA .............................. 271
14. GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME ............................. 272
15. ZAMANAŞIMI .................................................................... 274
SONUÇ ........................................................................................ 275
KAYNAKÇA .............................................................................. 283
KİTAP, MAKALE VE TEZLER .............................................. 283
ULUSLARARASI BELGE, GÖRÜŞ, SÖZLEŞME,
REHBER VE RAPORLAR ....................................................... 299
AİHM KARARLARI ................................................................ 304
AYM KARARLARI .................................................................. 304
YARGITAY KARARLARI ...................................................... 306
KİŞİSEL VERİLERİ KORUMA KURULU KARARLARI .... 308
KİŞİSEL VERİLERİ KORUMA KURUMU YAYINLARI .... 312
ULUSAL KANUNLAR ............................................................ 315
ULUSAL YÖNETMELİKLER ................................................. 318
DİĞER ....................................................................................... 319
YARARLANILAN BAŞLICA İNTERNET SİTELERİ .......... 322
Copyright 1985 - 2024 | Yetkin Basım Yayım Dağıtım San. ve Tic. A.Ş.
