Tahkim Yargılamasında Acil Durum Hakemi

 Tahkim Yargılamasında Acil Durum Hakemi

M. Ece UYANIK

2020/04 1. Baskı, 203 Sayfa

ISBN 978-975-02-6004-9

Acil durum hakemi, tahkim yargılamasında uyuşmazlığın doğduğu ancak hakem heyetinin henüz oluşmamış olduğu süreçte, tarafların ihtiyaç duyacağı geçici hukuki korumanın sağlanması amacıyla ortaya çıkmıştır. Günümüzde acil durum hakemi, geçici hukuki korumaya ihtiyaç duyan taraflar için devlet mahkemelerinin önemli bir alternatifi haline gelmiştir. Acil durum hakemi mekanizması her geçen gün daha çok tercih edilmekte ve daha fazla kurumun tahkim kurallarında kendisine yer bulmaktadır. Çalışmamızda, tahkim yargılamasında geçici hukuki koruma kavramı ele alınmış, acil durum hakemi yargılaması uygulamadan örneklerle detaylı olarak incelenmiş ve son olarak acil durum hakemi tarafından verilen kararların niteliği, etkisi ve icra edilebilirliği doktrindeki görüşler ve mahkeme kararı ışığında tartışılmıştır.

	Geçici Hukuki Korumanın Sağlanması Yöntemi Olarak Acil Durum Hakemi Acil Durum Hakemi Yargılaması
	Acil Durum Hakemi Tarafından Verilen Kararların Etkisi

İçindekiler

Önsöz  7

Kısaltmalar  13

GİRİŞ  15

BİRİNCİ BÖLÜM:

GEÇİCİ HUKUKİ KORUMANIN SAĞLANMASI YÖNTEMİ OLARAK

ACİL DURUM HAKEMİ

1.1. Milletlerarası Tahkimde Geçici Hukuki Koruma Kavramı ve Türleri  19

1.1.1. Genel Olarak  19

1.1.2. Terminoloji ve Tanım  22

1.1.3. Geçici Hukuki Koruma Türleri  23

1.1.3.1. Statükonun Korunmasına İlişkin Tedbirler  26

1.1.3.2. Zararın Engellenmesine Yönelik Tedbirler  27

1.1.3.3. Verilecek Nihai Kararın İcrasının Temini Amacıyla Malvarlığı Değerlerinin Korunmasına Yönelik Tedbirler  27

1.1.3.4. Delillerin Korunmasına Yönelik Tedbirler  28

1.1.3.5. Yargılama Giderlerine İlişkin Teminat  29

1.1.3.6. Anti–Suit Injunction  29

1.2. Acil Durum Hakemi Kavramının Tarihsel Gelişimi  32

1.3. Acil Durum Hakeminin Tahkim Yargılamasındaki Yeri ve Uygulama Alanı  39

İKİNCİ BÖLÜM:

ACİL DURUM HAKEMİ YARGILAMASI

2.1. Acil Durum Hakemine Başvuru  45

2.1.1. Tahkim Sözleşmesinin Başvuruyu Mümkün Kılması  45

2.1.2. Dosyanın Hakem Heyetine Havale Edilmemiş Olması  46

2.1.3. Tahkim Talebinden Önce Acil Durum Hakemine Başvuru  48

2.1.4. Çok Aşamalı Uyuşmazlık Çözüm Maddesinin Varlığı Halinde Acil Durum Hakemine Başvuru  50

2.1.5. Acil Durum Hakemine Başvuru Dilekçesi  53

2.2. Acil Durum Hakeminin Tayini  55

2.2.1. Acil Durum Hakeminin Atanması Usulü  55

2.2.2. Acil Durum Hakeminin Reddi  58

2.3. Acil Durum Hakemi Başvurusuna Cevap  59

2.3.1. Acil Durum Hakeminin Ex Parte Karar Verme Yetkisi  61

2.4. Acil Durum Hakeminin Yetkisi  63

2.4.1. Yetki Bakımından Tahkim Yeri Hukukunun Emredici Hükümleri  64

2.4.2. Acil Durum Hakemine Karşı Yetki İtirazında Bulunulması  66

2.5. Acil Durum Hakeminin İncelemesi  68

2.6. Acil Durum Hakemi Yargılamasının Yeri  70

2.7. Acil Durum Hakemi Yargılamasının Dili  72

2.8. Acil Durum Hakemi Yargılamasında Masraflar  73

2.9. Acil Durum Hakeminin Asıl Yargılamada Yer Alması  75

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM:

ACİL DURUM HAKEMİ TARAFINDAN

VERİLEN KARARLARIN ETKİSİ

3.1. Acil Durum Hakeminin Verebileceği Kararlar  79

3.1.1. Acil Durum Hakeminin Verebileceği Geçici Hukuki Koruma Tedbirleri  79

3.1.2. Acil Durum Hakeminin Geçici Hukuki Koruma Kararı Vermesinin Koşulları  84

3.2. Acil Durum Hakemi Tarafından Kararın Verilme Süresi  88

3.3. Acil Durum Hakemi Tarafından Verilecek Karara İlişkin Özellikler  89

3.4. Acil Durum Hakemi Tarafından Verilen Kararın Etkileri  91

3.4.1. Kararın Bağlayıcılığı ve Karara Uyulmamasının Sonuçları  91

3.4.2. Kararın Üçüncü Kişilere Teşmil Edilebilirliği  93

3.4.3. Kararın Bağlayıcılığının Sona Ermesi  95

3.4.4. Kararın Asıl Yargılama Bakımından Etkisi  98

3.5. Acil Durum Hakemi Tarafından Verilen Kararın Değiştirilmesi ve Kaldırılması  98

3.6. Acil Durum Hakemi Tarafından Verilen Kararın Niteliği ve İcra Edilebilirliği  100

3.6.1. Acil Durum Hakemi Tarafından Verilen Kararın Niteliği  100

3.6.2. Acil Durum Hakemi Tarafından Verilen Kararın İcra Edilebilirliği  103

3.6.2.1. Acil Durum Hakemi Tarafından Verilen Kararın İcra Edilebilirliğini Düzenleyen Hukuk Sistemleri  104

3.6.2.2. Türkiye’de Verilen Acil Durum Hakemi Kararlarının İcra Edilebilirliği  107

3.6.2.2.1 Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na Göre İcra Edilebilirliğin Mümkün Olup Olmadığı  107

3.6.2.2.2. Acil Durum Hakemi Tarafından Verilen Kararların Milletlerarası Tahkim Kanunu’na Göre İcra Edilmesi  112

3.6.2.3. Yabancı Ülkede Verilen Acil Durum Hakemi Kararlarının İcra Edilebilirliği  115

3.6.2.3.1. Yabancı Ülkede Verilen Acil Durum Hakemi Kararlarının Milletlerarası Tahkim Kanunu’na Göre İcra Edilmesi  115

3.6.2.3.2. Acil Durum Hakemi Tarafından Verilen Kararın Tenfizi  117

3.6.2.3.2.1. Acil Durum Hakemi Tarafından Verilen Kararın UNCITRAL Model Kanuna Göre Tenfiz Edilebilir Olup Olmadığı  118

3.6.2.3.2.2. Acil Durum Hakemi Tarafından Verilen Kararların New York Sözleşmesi Kapsamında Tenfiz Edilebilir Olup Olmadığı  121

Sonuç  133

Summary  143

EKLER

EK 1: UNCITRAL MODEL LAW ON INTERNATIONAL COMMERCIAL ARBITRATION 1985  145

EK 2: UNITED NATIONS CONVENTION ON THE RECOGNITION AND ENFORCEMENT OF FOREIGN ARBITRAL AWARDS  149

EK 3: İSTANBUL TAHKİM MERKEZİ (ISTAC) TAHKİM KURALLARI  154

EK 4: AMERICAN ARBITRATION ASSOCIATION (AAA) TAHKİM KURALLARI  159

EK 5: THE AUSTRALIAN CENTRE FOR INTERNATIONAL COMMERCIAL ARBITRATION (ACICA) TAHKİM KURALLARI  161

EK 6: CHINA INTERNATIONAL ECONOMIC AND TRADE ARBITRATION COMMISSION (CIETAC) TAHKİM KURALLARI  165

EK 7: HONG KONG MİLLETLERARASI TAHKİM MERKEZİ (HKIAC) TAHKİM KURALLARI  170

EK 8: INTERNATIONAL CHAMBER OF COMMERCE (ICC) TAHKİM KURALLARI  174

EK 9: INTERNATIONAL CENTER FOR DISPUTE RESOLUTION (ICDR) MİLLETLERARASI TAHKİM KURALLARI  179

EK 10: LONDON COURT OF INTERNATIONAL ARBITRATION (LCIA) TAHKİM KURALLAR  181

EK 11: STOCKHOLM TİCARET ODASI TAHKİM MERKEZİ (SCC) TAHKİM KURALLARI  184

EK 12: SINGAPORE INTERNATIONAL ARBITRATION CENTRE (SIAC) TAHKİM KURALLARI  187

EK 13: THE SWISS CHAMBERS’ ARBITRATION INSTITUTION (SRIA) TAHKİM KURALLARI  190

Kaynakça  193

Kavram Dizini  203