Milletlerarası Ticari Uyuşmazlıklarda Arabuluculuk Sonunda Varılan Anlaşmaların Singapur Konvansiyonu Çerçevesinde Taraf Devletlerde İcra Edilebilirliği

Milletlerarası Ticari Uyuşmazlıklarda Arabuluculuk Sonunda Varılan Anlaşmaların Singapur Konvansiyonu Çerçevesinde Taraf Devletlerde İcra Edilebilirliği

Doç. Dr. Banu Şit KÖŞGEROĞLU

2020/04 1. Baskı, 97 Sayfa

ISBN 978-625-708-823-7

Son dönemde arabuluculuğun hukuk düzenleri tarafından teşvik edildiği; uyuşmazlıkların yargıya intikal etmeden çözülmesi yaklaşımının hukuk politikasının hedefleri arasında yer aldığı görülmektedir. Öncelikle ulusal kanun koyucular tarafından arabuluculuk sonunda varılan anlaşmalara icra edilme özelliği tanınmıştır. Ancak arabuluculuğun özellikle uluslararası ticarî uyuşmazlıkların çözümünde daha yaygın kullanılan bir yönteme dönüşmesi için arabuluculuk sonunda varılan anlaşmaların sadece belirli bir ulusal hukuk düzeninin sınırları içinde değil, aynı zamanda diğer ilgili devlet ülkelerinde de icra edilebilir olması önemli bir adım olarak değerlendirilmiş ve bu yolda Arabuluculuğa İlişkin Singapur Konvansiyonu UNCITRAL tarafından hazırlanarak imzaya açılmıştır. Singapur Konvansiyonu ile arabuluculuk sonunda taraflarca akdedilen anlaşmaların Konvansiyon’a taraf devlet ülkelerinde icra edilmesi mümkün olabilecektir. Singapur Konvansiyonu’nun, Yabancı Hakem Kararlarının Tanınması ve Tenfizine İlişkin New York Konvansiyonu’nun elde ettiği başarıya benzer bir başarı elde etmesi hedeflenmiştir. Ancak arabuluculuk sonunda varılan anlaşmaların icrası için aranan şartlar, hakem kararlarının tanınması ve tenfizinin reddi sebeplerinden farklıdır. Bu nedenle Singapur Konvansiyonu’nun hükümlerinin, arabuluculuğun ve arabuluculuk sonunda varılan anlaşmaların özellikleri çerçevesinde değerlendirilmesi gerekmektedir.

İÇİNDEKİLER  5

GİRİŞ  7

I- ARABULUCULUK SONUNDA VARILAN ANLAŞMALARIN İCRA

EDİLEBİLİRLİĞİ VE SİNGAPUR KONVANSİYONU’NUN

KABULÜ 9

A Konuya Genel Bakış 9

B Arabuluculuk Sonunda Varılan Anlaşma ve Anlaşma

Belgesinin “İcra Edilebilir” Olması 11

1 Genel Olarak Anlaşma Belgesinin Niteliği 11

2 İcra Edilebilirlik Özelliğinin Bu Özelliği Atfeden

Hukuk Düzeni ile Sınırlı Olması  16

3 Yabancı Unsurlu Uyuşmazlıklar Bakımından

Anlaşma Belgelerinin İcra Edilebilirlik Özelliğini

Atfeden Hukuk Düzeni Dışında da İcra Edilebilir

Olması Gereği  22

II- SİNGAPUR KONVANSİYONU HAKKINDA GENEL BİLGİ25

A Genel Olarak Singapur Konvansiyonu 25

B Singapur Konvansiyonu’nun Temel Özellikleri 29

III- SİNGAPUR KONVANSİYONU ÇERÇEVESİNDE ARABULUCULUK

SONUNDA VARILAN ANLAŞMALARIN ULUSLARARASI İCRA

EDİLEBİLİRLİĞİ 37

A Konvansiyon’un Kapsamı  37

1 Arabuluculuk Sonunda Varılan Anlaşma 37

6 İçindekiler

2 Anlaşmaya “Arabuluculuk” Sonunda Varılması 38

3 Anlaşmanın “Milletlerarası” Nitelik Taşıması40

4 Anlaşmanın “Ticarî” Bir Uyuşmazlığın Çözümüne

İlişkin Olması 44

B Yargılama Süreçleri ile Bağlantısı Nedeniyle

Konvansiyon’un Kapsamı Dışında Bırakılan Anlaşmalar 47

1 Mahkeme Kararı Gibi/Olarak İcra Edilebilir Olan

Anlaşmalar 49

2 Hakem Kararı Olarak İcra Edilebilir Olan

Anlaşmalar 56

C Konvansiyon’un Genel İlkeleri62

1 Terminoloji Sorunu 62

2 Genel İlkeler65

D İcra Edilebilirlik İçin Yerine Getirilmesi Gereken Usûlî

Gereklilikler 70

E Hukukî Yardım Talebinin Reddi Sebepleri (İcra

Edilebilirlik Şartları) 73

F Konvansiyon’da Yer Alan Çekinceler83

SONUÇ 87

KAYNAKÇA 91